n Parijs doet jong LEKKER ZUIGEN OP BROERTJES DUIM Temmen van de feeks Ons dagelijks brood TERDAO 3 SEPTEMBER 1966 LEÏDSCH DAGBLAT» L.D.-EXTRA (W)E TENS WAARD Het brood heeft door de eeuwen heen «e«l belangrijke rol in de voeding van de mens ge* speeld. Hoe belangrijk blijkt wel uit het grote aantal gezegden en spreekwoorden waarin het brood als symbool van ons voedsel dienst doe* Denkt u maar aan ,,zijn eigen brood verdie» nen", ..het breken des broods" en de uitdruk^ king ..van brood alleen kan men niet leven' Deze zegswijze hoeft niet alleen op geestelijH voedsel betrekking te hebben, maar kan ooM letterlijk worden toegepast. Naast brood heb» ben we immers andere levensmiddelen met ba» schermende waarde .broodnodig melk, kaa* groenten, vruchten, vlees of vis of ei of peul* vruchten. Hoewel brood een belangrijke plaati in twee van onze dagelijkse maaltijden inneem* verveelt het nooit. Deze winter kunnen we met de mode alle kanten uit. Parijs heeft de pogingen, één lijn te trekken, opgegeven en iedere couturier doet nu maar zo'n beetje. Er zijn ontwerpers (Cardin. Chanel, Moly- neux) die zich toeleggen op het maken van kleren voor de rijpere vrouw en anderen, Esterel, Réal, Feraud bijvoorbeeld, die tegen de Lon- den-look aanleunen en duidelijk mikken op een jeugdige cliëntèle. Van die jonge mode hier een paar voorbeelden: Links: Een tienermodel van Feraud: groen- brons-wit gestreepte jersey jurk met lage cein tuur. Boven van links naar rechts: Een Diorpakje van donkergrijze wol, leren blouse met ceintuur en paars leren laarzen. Jasje, helmhoed en rok zijn versierd met glim mende knoopjes. Een uitgaansmanteltje van Heim over een iets langere jurk, alles lichtgroen met wit kapje. St.-Laurent maakte deze jurk van lichtblauwe jersey met grote zakken en versierd met glim- knoopjes, leren laarzen. it Marian verveelt zich. Ze langt op een stoel, plaagt een >oes, zeurt om een snoepje, )g cijkt naar de klok, Ze is één >onk landerigheid. En waar- r. >m? Haar beste vriendin is op -eis en haar vriendje is ziek. „Hoor eens", snauw ik, nerveus eworden door haar verveling, „ga uiten spelen". .j. „Wat moet ik buiten doen?" laagt Marian. „Mpn vriendin is !n p reis en „Ja, ik weet er alles van en mijn :huld is het niet. Verdwijn! Ga is en ander kind zoeken om mee te ,p pelen". „Wie dan?" J „Jaony?" vraag ik hoopvol. Ze )k ijkt me verwijtend aan. „Poeh, Janny, zo'n flauw verve- >p :nd kind!" Ik kan me op dat moment niet aorstellen dat één kind vervelen- er zou zyn dan mijn eigen doch- n, maar zelf schijnt ze er anders enver te denken en daarom waag ik iog een poging. „Wimpie van hiernaast wil wel iet je spelen, hij vindt het heer- jk als jij je met hem bemoeit." „Wimpie? Ga nou, die is pas ne- en!" en „Nou en? Je speelt al acht jaar ir-ing met hem, is hij nu opeens te Ze haalt de schouders op en kijkt "'erongelijkt uit het raam. 18 „Pietje? Die is vast wel thuis, bel leraar eens op". de „O mams," Marian heeft lang za< geduld geoefend maar nu loopt de gal haar over, „zit toch niet zo te zeuren oVer die suffe kin- m- deren. Ik wil niet spelen met jor Janny, Wimpie, of Pietje, die ngj kunnen met gestolen worden. Ik wil alleen met mijn eigen vrien- ien din optrekken en als die er niet ia, dan blijf ik thuis". ;en En ik, die me altijd verbeeldt zo veel van kinderen te begrijpen, ik :an me toch niet bij die verklaring leerleggen en ga nog een poosje S*loor met zaniken- „Wat een onzin, er lus omdat je favorieten niet be schikbaar zijn ga je hier een beet je zitten pruilen. Alsof de wereld liet vol kinderen is waarmee je 331 «hik kunt hebben. Schiet op, ren ieniaar buiten en amuseer je". :ht Want in mijn ogen is dit weer de ienfewone dwarsliggerij waarom Ma- ian langzamerhand berucht be- ar'fint te worden. Koppige kinderen akjioeten gestemd worden, dat zegt ns-edereen. Ik zal het haar wel eens on.afleren om zo onredelijk te zijn. j ^laar eer ik een mond heb kun- oen opendoen om haar glashelder °lte bewijzen dat ik die zogenaam- 'üe hardnekkigheid- doorheb, ver- overpeinzing j volgt ze: „Waarom ga jij niet naar mevrouw Van Dam? Die heeft je al driemaal uitgenodigd, en telkens zeg je dat je verhinderd bent". „O, dat is wat anders. Mevrouw Van Dam kan alleen over mode praten en welke kleur ze zal kie zen voor haar toekomstige man telpak en Neen, dat is zonde van mijn tijd, ik weet toch niet waar over ze het heeft, ik lees nooit mo debladen. Nu, ga je buiten spelen of niet?" „Als JU naar mevrouw Van Dam gaat". „Chantage hè? Dacht je mij te kunnen commanderen. Verbaasd over zoveel onbegrip staart Marian me aan. „Mams dat bedoel ik niet. Maar waarom mag jij wel kieskeurig zyn als het mensen betreft met wie je wilt omgaan en waarom moet ik met de eerste de beste die toevallig geen school heeft, gaan spelen?" De klap komt hard aan en ik moet hem eerst even verwerken. Marian heeft gelijk. Als aanko mend tienertje heeft ze het recht haar eigen vrienden te kiezen. Een elfjarige speelt niet meer kri tiekloos met de eerste de beste, die toevallig buiten loopt; die be gint mensen (en kindereneerst eens wat nader te bekijken, die gaat geestelijk op verkenning utt, spoort overeenkomsten en tegen stellingen op en beslist daarna of de wederpartij goed genoeg is om er een ganse middag mee op te trekken. Janny, Wimpie en F iet je zijn maanden geleden al gewogen en te licht bevonden; zij en Ma rian hebben geen gemeenschap pelijke interessen, waarom dan tijd aan die kinderen vermorsen Ik zucht, vroeger, toen mijn kin deren kleutertjes waren was dat toch veel gemakkelijker. Kleuters zijn niet kieskeurig, die spelen met alles wat kind is, omdat ze eigen- jijk toch elk voor zichzelf spelen, voor zichzelf rennen, duikelen, schreeuwen, een uitlaat van ener gie zoeken. Marian is daar over heen. Ze zoekt niet meer een ka meraadje, ze zoekt verwantschap, vriendschap, een persoonlijkheid die niet vloekt tegen de hare, met wie ze kan praten over hetgeen hen beiden interesseert; ze zoekt menselijke contacten en dat vind je niet bij de eerste de beste. Dus weigert ze beslist zich bezig te hou den met mensenkinderen die haar niet liggen". Waarom zouden vol wassenen wel het recht hebben hun eigen gezelschap te kiezen en zouden kinderen zich maar iets moeten laten opdringen? Enfin, het kwam daarop neer dat het temmen van de feeks met groot succes had plaatsgevonden. Ik was helemaal getemd. THEA BECKMAN Van Ted Lapidus een zeer korte japon van rode wollen stof met aangeknoopte schouderbandjes en twee opgestikte zakken boven elkaar. Het jasje valt ruim en is even eens gemaakt van rode stof. Er wordt een dophoedje van donker bever bij gedragen. VAN GRAAN TOT BROOD Brood wordt voornamelijk uit tarwe bereid. Bij het malen van het graan wordt de korrel gebro ken. De zemel (het huidje van de tarwekorrel) is zozeer met het meelliohaam vergroeid, dat hij er niet afgepelt kan worden. Tussen de zemel en het meellichaam, met die beide hecht verbonden, bevindt zioh nog een heel dun laagje, de aleuronlaag, die met de kiem naar verhouding de meeste eiwitten, vi tamines (oa. vitamine BI) en voe- dingszouten (de zgn. bouw- en be schermende stoffen) bevat. Bij het vermalen van de korrel wordt het binnenste van het meel lichaam het snelst verpulverd. Deze fijne witte meelsoort (bloem) be vat in 't geheel geen zemelen en komt als patentbloem (de fijnste bloemsoort) en witte bloem in de handel. Door het ontbreken van de grovere bestanddelen van de tarwe korrel is het gehalte aan bescher mende stoffen in deze fijne bloem soorten veel lager dan in de oor spronkelijke korrel. Van het vita mine BI b.v, is nog slechts ±20% overgebleven. De vitamine BI is nodig voor de verbranding van meelsoorten en suiker en het li chaam, waardoor dit warmte en energie krijgt toegevoegd. Wanneer alleen sterk gezuiverde graanprodukten gebruikt worden bestaat er een kans dat de voeding, ook door de hoge suikerconsumptie te weinig vitamine BI bevat. Naar de soort meel die gebruikt wordt kan men de volgende brood soorten onderscheiden. Het volkorenbrood wordt ge maakt uit ongeeeefde gemalen tar wekorrels, waarin alle bestanddelen van de korrel dus nog aanwezig zijn. Het bruine brood wordt gebakken van een mengsel bloem en meel, in eigen gekozen verhoudingen. Niet temin is In belangrijk deel van de beschermende stoffen nog behou den gebleven. Bruin brood waaraan moutex tract is toegevoegd wordt als moutbrood ven-kocht. Het blijft wat langer zacht, maai- in voedingswaarde staat het gelijk met gewoon brood. Het volkswittebrood bevat heel fijne zemeldeeltjes, maar dankt daaraan toch een behoorlijk gehal te aan beschermende stoffen. Het wittebrood dat bereid wordt van bloem waaruit alle zerfelen We kunnen in deze tijd van het jaar weer maiskolven aantreffen in de groentewinkels. Het zijn de nog onrijpe kolven van de suiker- mais, die als voorgerecht of als groente gegeven kunnen worden. De smaak van de korrels doet den ken aan jonge doperwten. Kook de kolven gaar in ruim water met zout, nadat de bladeren er afge haald zijn en de haren weggebor- steld (in ongeveer 20 minuten). Be strijk de kolven met boter en knabbel ze uit de hand af. Men kan ook de maïskorrels rauw van de kolf afsnijden met een scherp mes, gaar koken in een bodempje water met zout en op dienen met bijvoorbeeld een room- of kaassaus. GeGratineerde maisschotel Schrap van 4 k 6 jonge malskol- ven de korrels af en kook ze gaar in een bodempje water met zout. Maat van boter, bloem, melk en geraspje kaas 'n saus en meng de ze door de mais. Doe alles in een vuurvaste schotel, strooi er kaas over en laat deze in de oven gra tineren. Maisslaatje Kook de korrels (als boven be schreven) en vermeng deze met stukjec tomaat en dunne reepjes rauwe groene paprika en laat al les een uurtje marineren in olie met azijn, zout en peper. Voor het opdienen goed laten uitlekken en serveren met sour-cream. De meeste mensen blijven al be langstellend staan, als zij een twee ling in een kinderwagen zien liggen, hoeveel groter echter is nog de be wondering bij het zien van een drieling. Op de ongeveer 795.000 ge boorten worden in de Duitse Bondsrepubliek 82 drielingen ge boren. Drie doktoren hebben 22 van deze drielingen op al hun lichamelijke en psychologische ei genaardigheden onderzocht. Tot nu toe wist men zeer veel over tweelingen en hun typische eigen schappen, nauwelijks echter iets over drielingen. De levensgemeenschap, waar in de drieling als een vreemde spe ling der natuur geboren wordt, is van bijzondere aard. Hoe en wat voelt zo'n kind nu eigenlijk, hoe gedraagt het zich niet alleen ten opzichte van de andere twee, maar ook ten opzichte van de wereld rondom hem, dit probleem van al le meervoudige geboorten schijnt ook hier bijzonder ingrijpend. Ie dere gemeenschap, dus ook onze drieling, behoeft een woordvoerder, een leider. Bijna altijd is het de meest impulsieve, wat beslist niet altijd identiek behoeft te zyn aan de intelligentste of sterkste, die de ze taak op zich neemt. Het gevoel van het „groepsindividu" is een ka rakteristiek van iedere drieling-ge meenschap. Ongeveer een derde van alle drielingen is eeneiig, d.w.z. is ontstaan uit één eicel. Een be wijs voor dit gevoel van het „groepsindividu" is het jongetje van de drieling, die, terwijl hij zijn schoen zoekt, roept: „Waar heb ben wij onze schoen gelaten". Ook komt het dikwijls voor dat de ze kinderen op eikaars duimen zui gen. Drielingen komen nog voortijdi- ger ter wereld dan tweelingen. Van de onderzochte 22 groepen werden alle 66 zuigelingen twintig tot der tig dagen voor het eigenlijke tijd stip geboren. Wat hun lichamelijke en geestelijke ontwikkeling betreft zijn zij zoels begrijpelijk iets ach ter op normaal geboren kinderen, in de meeste gevallen halen zy de achterstand echter zeer snel in. Met 15 tot 16 maanden begonnen de meeste van de onderzochte drie- l'ngen te lopen en te spreken, 25 precent van hen echter sprak pas gearticuleerd na het tweede levens jaar. In veel sterkere mate en veel langer dan gewone kinderen be dienden zy zich van de babytaai. Ook tussen de niet eeneiige drielin gen bestaat een nog veel hechtere band dan tussen normale broers en zusters. Byzonder interessant was het voor de doktoren waar te nemen, hoe de drielingen, waarby een Jongen met tyce meisjes incontact kwam, zich gedroegen. Hier doen zich steeds weer twee uitersten gel den: of de meisjes dingen naar de gunst van de broer, waardoor na tuur ïyk een zekere rivaliteit ont staat, of zy bemoederen de jongen in vrouweiyke eensgezindheid. De- verwijderd zyn, is er veel min des ryk aan. Het melkwit tenslotte bevat een vastgesteld m eikbestand d ele nu kunt het herkennen aan een inge bakken ouwel met het woord eikbrood" of met de letters „MB.". De voedingswaarde van melkbrood ls iet» hoger dan van waterbrood. KEUZE Brood vormt in de meeste gezin» nen een flink» post van de voe* dingsuitgaven. Alleen al om die ra* den zou men de beste waar voor zyn geld moeten kiezen, die brood soorten waarvan de voedingswaar de het hoogst ligt, dus de bruine soorten en het roggebrood. Deze bieden bovendien het voordeel, dat ze het kauwen bevorderen en dus de gezondheid van het gebit en de stoelgang gewoon gunstig beïnvloe den. Zy zorgen eerder voor een ver- zadigingsgevoel, hetgeen voor die genen die wat minder moeten eten dan ze gewend waren een plezierige bykomstagheid is. Voor dieetpatiënten komt zout arm brood in de handel. Dit brood (wit-, bruin-, rogge- en krenten brood) moet voorzien zyn van een ingebakken ouwel met de woorden „voor zoutarm dleetf. WARENWET Het is de moeite waard om pa te gaan aan welke eisen ons brood krachtens het Broodbesluit in de Warenwet moet voldoen b.v. Het brood moet een aangename geur en smaak hebben, terwijl in secten e.d. er niet in voor mogen komen. Ook aan de grondstoffen, de bereiding, verpakking en behan deling van het brood zyn eisen ge steld. Het brood moet vrij zyn van leng. Leng is te herkennen aan een bittere smaak, een nare geur en kleffe plekken in het brood. Heb wordt veroorzaakt door bepaalde bacteriën. Brood met leng kan schadelijk zyn. Leng kan op warme zomerse dagen vooral in bruin- en roggebrood voorkomen. Tot slot let» over het bewaren van brood. Uit proeven is gebleken dat hei brood, wanneer het na het bakken snel ingevroren wordt en op ten minste 201 C bewaard wordt, lang vers biyft. Deze nieuwe bewaarmethode la een uitkomst voor bakkers, die op „topdagen" vaak niet meer aan de broodaanvraag kunnen vokioen. Maar ook de hulsvrouw, die in het bezit is van een diepvriezer kan vers brood, goed verpakt in cello faan invriezen 6 maanden). Het brood dat voor direct gebruik be stemd ls. kan het beste by kamer temperatuur 18* C) bewaard werden. In de koelkast 4* C) wordt het daarentegen snel oud bakken. Iets heel anders is het uit drogen, vooral van gesneden brood. Dit kan door goed bewaren, in een schone plastio zak. voorkomen worden. ze accentuatie van het „groepsin dividu". die „Wy, dat by drielin gen byna altyd voor het IK komt, heeft zeker zyn voordelen, maar ook zeer beslist zyn schaduwkan ten gezien in het kadi-r van de menseiyke levensgemeenschap in w-ydere zin. Zo is het voor drielin gen niet zeiden zeer moeilyk con tacten te leggen buiten de eigen levenssfeer, terwyi het voor drie lingen van hetzelfde geslacht som» onmogeiyk schynt te zyn, betrek kingen met het andere geslacht aan te knopen. Melk betvaren Nu het midden zomer ls en ar misschien nog enige warme weken ln het verschiet liggen, ls het van belang extra aandacht aan het be waren van melk te besteden. Vooral nu dient men losse melk direct na ontvangst te koken. Nagerechten met melk kan men het beste ma ken, zodra deze ln huls is. Niet al leen het nagerecht, maar ook de rest van de melk moet dan snel worden gekoeld en donker en koel worden weggezet. By gebrek aan een koelkast of een koude kelder moet een vochtige doek om de fles of melkkoker worejen geslagen, maar ook een melkbewaarbox van schulmplastic kan uitstekend» diensten bewyzen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1966 | | pagina 11