est-Irian:
iet
eiland
winkels
Orbiter-foto's
beantwoorden
niet
aan
doel
ieel haring
jjoorgedraaid
K. en G. in de
taptoeparade
'etmeen gezegde
voiksindustrie
Noordvietnamezen
op sluipwegen
in Laos
vn-
Morgenavond op Katwijkse boulevard
Vele afgekeurden in
VS toch in dienst
Tanker herbouwd na ontploffing
HONGERSNOOD
OP LOMBOK
Soldaat
in auto
verbrand
ACTIES VAN
STUDENTEN
SANATORIUM
LETDSCH DAGBLAD
WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1968
55
O O
(I)
letzaal van .hotel Irian"
KLM-hotel op
f'id Biak. hangt een verve-
f polbord. De krijtletters
fiord kondigen aan. dat de
tot haar leedwezen geen
j melk en suiker meer
lieren, omdat alle voor-
|jn uitgeput. In plaats
krijgen de hotelgasten
i thee.
iondiging van de directeur,
fva afkomstige Ryono Mar-
jtyperend voor de algehele
J zaken in West-Irian, dat
beschreven kan worden als
I met de lege winkels". In
i het hotel, waar de kruk
jeloos door elkaar liggen,
i en nog maar de kraan van
leiding. En zelfs die loopt
iele uren per dag. Een pa-
ende wijst op de volslagen
ast en somt achter elkaar
dozijn merken van dran-
e er in de Nederlandse tijd
^schonken.
is het slagwoord ge-
fdert drie jaar geleden en-
jenden Javanen en naar
ptting tienduizend Indone-
laten van elders op dit
jjofde eiland z\jn neerge-
eetzaal zitten vijf buiten-
jurnalisten kersvers ge-
d uit Djakarta voor een
aoek van vijf dagen in het
p van minister Malik een
fle luizen uit hun boterham-
erwijderen. ,,'t Zal wel weer
zijn", merkt een van hen
het hotelpersoneel
slaagde mop
biking van Biak leeft in
t van de visvangst, want de
|pd is te schraal om veel
te leveren. Maar- ook de
j wordt beperkt door het ge-
materiaal, dat zich over
gebied doet gelden. De jour-
in het hotel zijn aan hun
oe: ofwel slechte rode rijst
[te gebakken vis ofwel brood
bakken ongedierte, jam die
£5») in op wagensmeer lijkt maar
mZ' aar smaakt en zowaar: bo-
55sHrst uit blikjes. Zolang de
strekt, wordt er bij gezegd,
het verblyf op Biak de
asis" voor het bezoek van
Malik is het menu niet
jwaard veranderd, of 't nu
middag of avond was.
M j met dozijnen muggebeten
ale journalisten op zaterdag-
l^^_13 augustus uit hun bed:
H^^rlakken stappen mee uit. De
hadden een goede nacht,
scheuren in de vuile mol
ls lieten genoeg gelegenheid
geschikte landingsplaats.
NCE,.
donesische en buitenlandse
Jen gaan dan op een door de
iche overheid georganiseer-
[over het eiland. Ze drinken
£i in een piepklein gloed-
m Ipriekje, dat pas enkele da-
Jp Ijlt als onderdeel van de
lustrie". De machines ko-
i Hamburg, de essence uit
de rest uit de water-
dagelijkse produktie van het
ret'ugifgr meter tellende schuurtje:
ijes. Zoveel lege flesjes zijn
'maar als alles de deur uit
j de fabriek wel even een
met de produktie. Er zijn
i toch maar 40.000 mensen
E! en de kans dat ze allemaal
aan het drinken slaan is ge-
men bedenkt dat een flesje
piah kost en een gewone
2180(!i niet meer dan vijf roepiah
m«;Verdient-
a schuurtje verderop zitten
(oeavrouwen achter de naai-
s uniformen voor de politie
b. Ook dat is een „project"
pkkeling van de volksindus-
BjlSwordt het maar drie maan-
Biy jaar door de regering ne-
(tappen de persmannen een
talletje binnen, waar een be-
jJI man zwaar hijgend achter
jmdsoortige machine staat te
Enig;
ïrdacld 1
Engeland heeft een rapport gepu
bliceerd. waaruit blijkt dat er over
tuigende bewijzen zijn. dat Noord-
vietnamese troepen in Laos hebben
geopereerd. Het rapport, dat is op
gesteld door Indiase en Canadese
leden van de Internationale Con
trolecommissie voor Laos, heeft be
trekking op 1965.
In ingelichte Britse kringen zei
men redenen te hebben om aan te
nemen, dat er thans verscheidene
duizenden Noordvietnamese militai
ren in noordoost- en oost-Laos zijn
ter bewaking van de „Ho Tsji-minh-
route", waarlangs manschappen en
materieel naar Zuid-Vietnam worden
gevoerd.
Het Britse ministerie van Buiten
landse Zaken maakte bekend dat de
Sowjet-Unie een Brits voorstel het j
rapport gezamenlijk te verspreiden,
had verworpen. De Sowjet-Unie had
geweigerd het rapport aan de deel- 1
nemers aan de Geneefse conferentie I
van 1962 te zenden omdat het Poolse 1
lid van de controlecommissie niet
aan het onderzoek had willen deel-
De maan-satelliet Lunar Orbiter I zal zijn voornaamste taak niet
naar behoren kunnen uitvoeren. De foto's die thans gemaakt wor
den zijn op zichzelf wel interessant, maar zij beantwoorden niet aan
hun doel: een eerste keuze mogelijk maken uit negen landingster
reinen voor ruimetvaarders. Aldus deskundigen in het volgstation
te Pasadena na bestudering van de reeds ontvangen foto's en an
dere gegevens omtrent de werking van de camera's. Men hoopt
thans, dat de in november te lanceren Lunar Orbiter II met betere
resultaten voor de dag zal komen.
Opname van
de aarde
Overigens blijft de Orbiter opna
men maken, al zijn die niet zo de
tailrijk als nodig zou zijn. Vier mo
gelijke landingsterreinen zijn nu on
der de (te zwakke) loep genomen en
bovendien is een andere belangwek-
De aanwezigheid van Noordvietna- kende opname gemaakt: vanuit de
lezen was gebleken toen vorig jaar maanbaan werd de aarde gefotogra-
aanval op 1
cadet- feerd. Het is voor het eerst dat een
ten school van het Laotiaanse leger I opname van onze aarde gemaakt
negen Noordvietnamezen gevangen j werd van een dergelijke afstand- Op-
waren genomen.
namen van deze soort kunnen be-
sa De ANP-correspondent in
Djakarta, de heer F. de Jong, is
t in de gelegenheid geweest de In-
SS1 donesische minister Malik (Bui-
g tenlandse Zaken) te vergezellen
op diens reis door West-Irian, ,Y
het voormalige Nederlands
Nieuw-Guinea. In dit artikel en
enkele volgende volgt een relaas x
over zijn voornaamste ervarin-
gen gedurende een reis van meer
dan 11.000 km. De correspondent Y
is de eerste Nederlandse journa-
list geweest, die sedert de over
dracht van dit gebied aan Indo
nesië in mei 1963, in staat is ge
steld, de toestand ter plaat
se te observeren. Het vorige
regime van de pro-communisti
sche minister van Buitenlandse
Zaken Soebandrio had Neder-
landse journalisten nooit toe
stemming willen geven zich naar
dit gebied te begeven. Waarom
hij dit weigerde zal wel spoedig
duidelijk worden
zwengelen. Hier wordt per dag 100
liter klapperolie geperst. Met de
hand, want een vitaal onderdeel, dat
aan de Japanse machine ontbreekt,
maakt die ongeschikt voor elektri
sche aandrijving. Ook dit „project"
draait pas een paar maanden. Elke
druppel bakolie is goud waard, want
de rest moet van buitenaf ingevoerd
worden, dus „isterniet".
De bakkerij kan helaas niet be
zichtigd worden, want die draait al
leen 's nachts zegt de Javaanse
'rondleider, die bedrijfsleider over alle
projecten tegelijk is.
Lege vakken
De excursie loopt even uit de hand
als de persmensen erop staan, ook
een kijk-je in het dorp te nemen. In
de grootste winkel grijnzen tiental
len lege vakken hun toe. In vijf
vakken liggen: strohoeden, plastic
boodschappentasj es, katoen voor olie
lampjes, wat Chinese -medicijnen,
kraaltjes, oorbelletjes, namaak gou
den ringen, Indonesische sigaretten
van mindere kwaliteit, parfum, kam
men en ballpoints. Er is in de hele
winkel niets te koop. dat aan eet
waar herinnert, maar buiten bieden
Papoeajongens op een straat
hoek nauwelijks twee maanden oude
dwergbiggetjes aan voor 100 roepiah
per stuk.
Bierdrinken is, bij gebrek aan dit
op West-Irian algemeen begeerde
vocht, al jaren een zeldzaam genoe
gen. Eieren zijn niet te koop en
melk is een begerenswaardige drank,
al is die soms bijna doorzichtig van
het vele water, dat erin wordt ver
mengd.
In de grote gelagkamer van „ho
tel Irian" staat Radio-Biak aan: het
verlengstuk van Radio-Djakarta. Een
van de verslaggevers, die op eigen
gelegenheid het terrein is gaan ver
bennen, komt terug met het verhaal
dat er op Biak waar nauwelijks
500 mohammedanen zijn: allemaal
„import" van de andere eilanden
een kanjer van een moskee wordt
gebouwd. De Baithoel-moskee slokt
waarschijnlijk een groot deel van de
gelden op, die voor andere projec
ten bestemd waren, maar bij ge
brek aan relaties in Djakarta bui
ten de pryzen vielen.
Leugens
van Soekarno
Intussen lopen Papoea's achter de
buitenlanders aan, om ze ongevraagd
te vertellen dat het merendeel zon
der werk loopt, niet genoeg te eten
krijgt en zich met al die Javaanse
import van ambtenaren om zich
hten vreemdeling in eigen huis voelt.
I Een van hen is Alex Roembiak.
een nog jonge man die tijdens de
overgangstijd van de administratie
voor de Verenigde Naties heeft ge
wei kt. „Soekarno verkondigt grote
leugens over ons. Hy durft hier niet
eens zijn gezicht te vertonen. We wil
len niet onder deze omstandigheden
onder Indonesisch bestuur blyven.
Dan maar liever weer onder toezicht
van de Verenigde Naties" zegt Roem
biak, die hoofd is van de „Volksde-
mocratische beweging". Volgens hem
telt deze beweging duizenden aan
hangers op het eiland Biak en in
de rest van West-Irian.
In de grote „Goenoeng Agoeng"-
boekwinkel van Mokmer ligt een
vreemd assortiment van lectuur uit
gestald: volkomen verouderde studie
boeken over psychologie liggen naast
„onthullende" boekwerken over de
activiteiten van de Amerikaanse ge
heime dient. Een wand van de zaak
staat geheel vol met lijvige folian
ten over het leven en werken van
Boeng Karno: „Onder de banier van
de revolutie". De prijs, 45 roepiah,
moet een fractie van de druk- en
bindkosten van dit 700 pagina's tel
lende boek zijn. Volgens de winkel
bediende zijn er sedert vorig jaar
honderden exemplaren van verkocht
in Biak.
r lange wacht op losbeurt
de IJmuidense visafslag
aanvoer van verse haring aan de de IJmuidense visarslag is
digefjdan het los-apparaat aan kan. Duizenden kisten haring zijn
Iet lange wachten op een losbeurt zodanig in kwaliteit achter-
v9aan, dat ze voor menselijke consumptie ongeschikt zijn ge-
9 1 en met vandaag zijn deze week bijna 13.000 kisten van 50
far de vismeelfabriek in IJmuiden verhuisd. Maandag werden
'kisten haring verkocht en 3.100 kisten haring doorgedraaid.
lag werden 5.800 kisten doorgedraaid en 2.800 verkocht.
I^Hjdaag draaiden van de 6.000 aangevoerde kisten haring er
^^door.
De Indonesische minister van
Buitenlandse Zaken Malik r.)
tijdens zijn bezoek aan West-
Irian in gesprek met de gouver
neur van West-Irian, Kasiepo.
Wereldkampioen K. en G. uit "">T>S Bromwerk uit Amersfoort, de
langrjjk zijn voor de interpretatie
an opnan^en van de andere plane
ten.
V erbindingen
Overigens hebben de Amerikanen
niet alleen met moeilijkheden met de
Lunar Orbiter te kampen. Vandaag
zouden met één Titan-III raket acht
communicatie-satellieten voor mili
taire doeleinden worden gelanceerd
als experiment, om een wereldomvat
tend en voortdurend beschikbaar
vprbindingsnet tot stand te brengen.
De lancering werd uitgesteld toen
bh ek, dat zich moeilijkheden voorde
den met een van de satellieten, die
voor een dergelijke proef op 16 Juni
jl. in de ruimte werden gebracht.
Men wil de oorzaak van deze moei
lijkheden eerst opsporen, alvorens
men het experiment opnieuw uit
voert.
Apollo-iroef
Steven Membreclit
onderscheiden
De Nederlandse schrijver Steven
Membrecht, te Amsterdam, is onder
scheiden met de aanmoedigingsprijs
voor de Koggeliteratuurprijs van de
stad Minden, in Westfalen.
De in 1937 in Amersfoort geboren
schrijver, studeerde aan de Academie
voor sociale wetenschappen en pu
bliceerde in 1961 zijn eerste roman
„Wachten op de zon", drie jaar later
gevolgd door een bundel verhalen on
der de titel „De ruime gevangenis".
Later verschenen o.m. nog van zijn
hand „De sprong in het net" en „het
tweede besluit".
Leiden zal morgenavond deel
nemen aan de taptoeparade op
de boulevard in Katwijk a. Zee.
Dit wordt de grote attractie van
dit feest van klank en kleur, dat
het besluit vormt van de reeks
evenementen, die jaarlijks tijdens
het badseizoen door de Vereni
ging voor Vreemdelingenverkeer
Katwijk aan Zee" worden ge
organiseerd.
Maar niet alleen K. en G. zal aan
deze taptoeparade deelnemen. Ook
present zullen zijn De Trommelaire
van Roesendaele uit Roosendaal,
Ahoy uit Rotterdam, het tamboer- en
trompetterkorps Prins Bernhard uit
Den Haag, het jachthoorn- en pijper-
De Amerikaanse minister van De
fensie, McNamara, heeft gisteren ge
zegd dat dit jaar 40.000 man on
der de wapenen zullen komen die
eei der op medische gronden of
vanwege hun intelligentie-peil wa
ren afgekeurd.
De minister zei op een bijeenkomst
van oorlogsveteranen dat de rekru
ten een gedegen opleiding zullen krij
gen en dat hun fysieke toestand op
het vereiste niveau zal worden ge
bracht. De komende jaren zullen in
totaal 100.000 afgekeurden alsnog In
de strijdmachtonderdelen worden
opgenomen.
McNamara zei dat de maatregel
deel uitmaakt van de strijd tegen
de armoede. „De meesten van de af
gekeurden zijn slachtoffers van ge
brekkig onderwijs of van onvol
doende gezondheidsdiensten".
Volgens een dagblad in Saigon
zijn gisteren dertig Vietnamezen om
het leven gekomen en 30 anderen
gewond doordat Amerikaanse vlieg
tuigen gemotoriseerde jonken onder
vuur namen, die even ten zuiden van
Saigon door een kanaal voeren.
Bij de slachtoffers bevonden zich
vrouwen en kinderen, aldus de En
gelstalige Saigon Daily News.
Het incident heeft zich voorgedaan
toen straaljagerpiloten de jonken
aanzagen voor Vietcongvaartulgen,
aangezien zij op een verboden deel
van het kanaal voeren-
Een Amerikaans koopvaardijschip
is gisterochtend in de Saigonrivier
op een mijn gelopen. Het schip ver
keert in zinkende toestand.
Volgens de eerste beriehten zijn ze
ven bemanningsleden om het leven
gekomen. Vier anderen worden ver
mist.
De Amerikaanse marine heeft ver
klaard, dat het schip de „Baton Rou
ge" was, een koopvaardijschip van
10.000 ton. Het was met een mili
tate lading naar Saigon onderweg.
De autoriteiten hebben meegedeeld
dat de mijn met de hand tot ont
ploffing is gebracht door een Viet-
congstryder.
drumband D.W.S. uit RUnsburg en de
Katwijkse drumbands Amicitia en
D.W.S.
Een select gezelschap dus: De
V.V.V.-directeur de heer Chris Ver-
plancke, en zyn naaste medewerker
op evenementen gebied, de heer Jan
van Ryn, hebben heel wat moeite
moeten doen om deze taptoe voor te
bereiden en om deze korpsen te con
tracteren.
Morgen moet van Kaap Kennedy
een onbemande Apollo-capsule wor
den gelanceerd voor een vlucht van
driekwart om de aarde. Wanneer
deze lancering door de Saturnus-
raket slaagt, is de weg geëffend voor
een vlucht van drie ruimtevaarders
in een Apollocapsule in november
a.s. Deze vlucht moet veertien da
gen duren, ongeveer even lang als
de langdurigste tweemans Ge mini-
vlucht in december vorig Jaar, ge
maakt door Borman en Lovell.
Dnikte
Ongetwijfeld zullen «eer velen
niet alleen uit de badplaats, maar ook
uit de omliggende gemeenten dit
unieke schouwspel bijwonen.
Door een speciaal roulatie-systeem
zullen de shows, die de korpeen ge
ven, op verschillende plaatsen op de
boulevard te bezichtigen zyn.
De taptoeparade zal dit Jaar door
speciale voorzieningen op het gebied
van de verlichting door de gemeente-
bedryven van Katwyk nog beter tot
haar recht komen, dan dit in vo
gaande jaren reeds het geval was.
Vertrek
De V.V.V.-directeur, de heer Chris
Verplancke, zal om acht uur precies
het vertreksein geven aan de op het
Emmaplein achter het V.V.V.-kantoor
opgesteld staande korpsen. Zij zullen
dan met een behoorlijke tussenruimte
vertrekken naar de boulevard.
Ieder korps neemt vervolgens het
van tevoren opgegeven vak in beslag
en voert daar dan een show uit. Het
eerste optreden begint om kwart over
acht. In elk vak wordt een show van
een kwartier gegeven, waarna het
korps een vak overslaat en dan ver
volgens weer optreedt. Door deze or
ganisatie is het mogeiyk, dat er ir
elk vak zesmaal een ander korps te
bewonderen zal zyn.
Finale
De finale van dit muzikale schouw
spel begint omstreeks tien uur op het
parkeerterrein voor het V.V.V.-kan
toor. Daar zullen dan de korpsen in
het licht van de schijnwerpers en met
het donker boven de altyd weer rui
sende zee als decor, gezamenlijk op
treden.
En dan valt het doek! Het vakan
tieseizoen is ten einde en daarmede
ook de V.V.V.-evenementen. Een
groot aantal badgasten heeft daar in
de afgelopen maanden van kunnen
genieten.
Hoogtepunten waren reeds het
bloemencorso en de reddingsdemon
straties van de KH.B. Maar onge-
twyfeld zal deze taptoeparade met
deelneming van de Leldse wereld
kampioen ook als zodanig kunnen
worden aangemerkt. Als nu het weer
maar medewerkt!
niet voorstellen, dat de machtige 1 redery Jorgen P. Jensen in Arendal
42.500 ton draagvermogen bulkcar- zag er nog wel wat in. Wilton
rier, zoals die nu by Wilton Fyenoord Fyenoord altyd bereid om buitenis-
voor de wal ligt, eens een zielige sige reparatiewerken op te knappen,
hoop verwrongen staal was. De stelde een plan op om van het wrak
„Condo" (geen beter naam voor ditweer een handzaam schip te maken,
weer tot schip geworden wrak, dat Een knap stuk werk, waaraan nu
een ramp die zestien mensen het met recht kan zeggen: „ik ben ge- j de laatste hand wordt gelegd. Op de
leven kostte, op 1 september proef red"), ligt er als een grandioos staal-1 proeftocht zal nu moeten bhjken of
varen, maar nu als bulkcarrier. Wie tje van scheepsreparatiekunst.
Als alles goed gaat zal de als
„Condo" herboren tanker „Rona
Star", die ruim een jaar geleden in
de Botlek ontplofte en uitbrandde
Onder ongeveer twintigduizend be
woners van het Indonesische eiland
Lombok heerst hongersnood als ge
volg van langdurige droogte, zo deel
de het hoofd van de gezondheids
dienst daar, dr. Mohammed Joesof,
dinsdag mee. Hij deed een beroep op
de regering in Djakarta snel hulp te
verlenen, willen niet honderdduizen
den eilandbewoners het slachtoffer
worden van ondervoeding. De vier
I het schip niet te veel aan snelheid j miljoen bewoners van Lombok, over-
(Van onze Arnhemse correspondent).
Een dienstplichtig soldaat de 19-
jarige Pleter Iedema uit Schevenln-
gen is vanmorgen in Apeldoorn
verbrand, toen de auto, waarin hij
zat, uit e®1* lange militaire colonne
reed en tegen een stilstaande aan
hangwagen botste.
De ongeluksauto was ongeveer de
twintigste wagen in een uit de leger
plaats Nunspeet afkomstige colonne,
die zich vanmorgen omstreeks kwart
over drie over de Zutphensestraat in
Apeldoorn voortbewoog. Vermoedeiyk
door slaap overmand verloor de be
stuurder, de 19-jarige dienstplichtige
soldaat Jan de Jonge uit Dordrecht,
de macht over het stuur. De auto
schoot naar rechts en kwam daar ln
botsing met een op een parkeerplaats
staande aanhangwagen, toebehorend
aan de Apeldoornse expediteur G.
Nikkels. Beide voertuigen vlogen ln
brand. Pieter Iedema, die naast de
chauffeur zat, verbrandde voordat de
andere militairen hem uit de cabine
konden pakken. De bestuurder is
naar het Juliana-ziekenhuls in Apel
doorn gebracht, maar kon dit na be
handeld te zyn weer verlaten.
De Stichting Het Nederlands Stu
denten Sanatorium (NSS) heeft in
het afgelopen jaar een sterke groei
van studieactiviteiten doorgemaakt.
Op korte termyn wil de stichting
naast het bureau in Utrecht en Am
sterdam nieuwe vestigingen oprich
ten in andere universitaire centra ln
ons land. Aldus ,3inding", het or
gaan van de stichting NSS, waarin
het Jaarverslag over 1965 is opgeno
men.
De werkzaamheden ten behoeve
van de gehandicapten en zieken ont
wikkelden zich gunstig. De groei van
het aantal personen, waaraan (bul-
I ten het sanatorium) studiehulp is
verleend, blijft aanhouden. Zo waren
er ln 1960 33 gegadigden en het vo
rig jaar 111. De stichting verleent
drie soorten hulp. namelyk begelei
ding, adviesverlening en materiële
voorzieningen op het gebied van fi
nanciën, huisvesting, hulpapparatuur
en aangepaste lectuur.
De stichting wil op korte termyn
het zogenaamde „Groningse plan"
verwezeiyken. Dit is de oprichting
van een centrum voor opname en
behandeling voor studenten met ern
stige werkstoomissen. Men hoopt dit
jaar met de eerste bouwwerkzaam
heden te kunnen beginnen. Het Jaar
verslag vermeldt voorts, dat het aan
tal contribuanten van de stichting
NSS enigszins terugliep, waardoor
de baten daalden tot een bedrag van
destyds het volkomen tot wrak ge- De Rona Star was door zyn reder heeft ingeboet. Maar wat dat betreft wegend vissers, hebben dit jaar ook f 30.162.80. Enkele grote giften deden
slagen middenschip van de „Rona en de verzekeraars als geheel ver- zyn de verbouwers, gesteund door al van pokken- en malaria-epidemie-j Madurodam (f 19.000) en het Neder-
Star" heeft gezien, kan zich by na loren afgestoten,
de Noorse berekeningen, optimistisch.
1 te lijden gehad.
lands Studenten Orkest (f 12.500),
