LEIDSCH
DAGBLAD
Volgelingen van Soekarno
raan zich nu ook roeren
Proeffoto's van maan
een volledig succes
JAMIN
Bevreesd
Verhoging
van soldij
1 januari
Eerste goede beelden
van Mare Smythi
TV viel
tegen
Kleurentelevisie in
augustus 1967
APEN en PAPEGAAIEN ©ud ©Ueuwa
TROPISCHE ETALAGE
alles
Vlieland
pgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 19 AUGUSTUS 1966
No. 31951
•ecteur: E. A. E. van Dlshoeck
ofdredacteur: J. Brouwei
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 11,90 per kwartaal, f 3,97 per maand, f 0,93 per week, (by vooruitbetaling) losse nummers f 0.25
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1. Lelden - Giro no 67055
Militairen moesten in Bandoeng ingrijpen
Een woedende groep volgelingen van president Soekarno is
ndaag in Bandoeng in botsing gekomen met gewapende solda-
i. De militairen vuurden over de hoofden van de demonstran-
l heen. De paar duizend Soekarno-aanhangers marcheerden
or de straten van de stad naar het hoofdkwartier van de
Lmi". het tegen Soekarno gerichte actiefront van studenten,
[t hoofdkwartier was intussen omsingeld door gewapende sol-
Ken te paard, in pantserwagens en te voet. Zij slaagden er in
aanhangers van de president te verdrijven, waarbij enige ge-
Lden vielen.
et. was de eerste keer dat de
forno-gèzinden openlijk demon
erden in het hart, van een grote
ngrijke streek De betoging wijst
de mogelijkheid van gevechten
voor- en tegenstanders van
president. Dit j-s ook, naar alge-
m wordt aangenomen, de voor-
mste reden waarom de huidige
fce man van Indonesië, Soeharto,
8 toil ondernemen tegen Soe-
no. Men vreest een algemene
os als het werkelijk tpt een strijd
beide groeperingen zou
jen.
demonstratie van de volgelingen
Soekarno is kennelijk veroor-
rt door de leuzen tegen de presi-
die op de muren van een aantal
Miwen in Bandoeng waren ge-
i De menigte bestond vrijwel ge
uit oudere mannen, hoewel er
enige studenten onder de beto-
waren. Vele droegen bamboespe-
messen, fietskettingen en ijzeren
'en, Volgens het Amerikaanse
bureau AP zijn de anti-Soekarno
enten in Bandoeng en Djakarta
sterkst georganiseerd.
>k in Djokjakarta en Soho zijn
ens bepaalde berichten in de af-
pen weken betogingen georgani-
Nederlandse
telescoop voor
observatorium
in Chili
oor de sterrewacht, die op het
lelyk halfrond in Chili verrijst,
Nederland een één-meter spiegel-
scoop leveren. Dit instrument zal
dit jaar in het in aanbouw zijn-
(bservatorium worden gemonteerd.
lestyds gemeld, is de sterre-
uh' op het zuidelijk halfrond een
ject, waaraan Nederland, Belgi,
inkrijk, Denemarken, Zweden en
Duitse Bondsrepubliek deelnemen.
observatorium komt te staan in
noorden van Chili, op de 2440.
ter hoge top van de berg
i Silla".
geveer honderd kilometer ten zui-
hiervan liggen de bergen Tololo
Morado, waarop de Amerikanen
ee waarnemingsstations aan het
iwen zijn. Frankrijk venaardigt
het ogenblik voor deze sterrewacht
'spiegeltelescoop van 1,50 meter
ff spectografische onderzoekingen,
let grootste instrument van het
matorium zal een spiegelteles-
>p met een doorsnede van twee
den-halve meter. zijn.
let internationale centrum voor
ronomische waarnemingen in Chi-
wordt opgericht om een betore stu-
te kunnen maken van de zuide-
sterrehemel, dan tot dusverre
lelijk was.
WEERBERICHT
Wa rm i veer
De Bilt verwacht van heden- tot
orgenavond: Warm en tamelijk
«uiig weer met kans op een lokale
iweersbui, voornamelijk in het oos-
m en zuiden van het land. Matige
H zwakke noordoostelijke wind.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
STRANDVERW ACHTING
oge druk blijft stabiel en een klei-
onweersstoring ten zuid-oosten
in ons land is weinig actief. Ook
Kffgen zonnig met oostenwind.
Overdag ongeveer 22 tot 24 graden,
«water is graden.
Vooruitzichten: waarschijnlijk ook
toxlag nog zomers.
20 AUGUSTUS
Zon pp: 05.31 en 19.55 uur.
Maan op: 10.46 en 21.45 uur.
Hoogwater in Katwijk te 05.47 en
18.13 uur.
Laagwater te 18.13 en 14.07 uur.
t nuimner b«*w*t all 16 pagina'»
seerd pro-Soekarno. Van de zijde van
de centrale regering is echter gezegd
dat de berichten daaromtrent over
dreven waren. De rust zou daar in
tussen weer zijn hersteld.
Ontheffing
Onze reisredacteur mr. H. L. Leffe-
laar meldt uit Djakarta:
De afdelingen van de mohamme
daanse Nahdatoel-Oelama waar
in naast studenten ook vakbeweging
en culturele organisaties zijn verte
genwoordigd heeft in een formele
verklaring aan het Volkscongres ge
vraagd de president van zijn functies
te ontheffen. Ook eist men een volle
dige uitleg over de staatsgreep van
eind september vorig jaar. De geruch
ten willen nog steeds dat de president
indertijd van het communistische
komplot afwist en dat hij in het ge
heim de begrafenis van de zes gene
raals heeft bijgewoond, die om het
leven kwamen bij de mislukte staats
greep van kolonel Oentoeng.
Tijdens een korte ceremonie in het
presidentiële paleis herleefde giste
ren die bloednacht van 30 september
1965. President Soekarno reikte aan
de weduwen van de toen omgekomen
generaals de hoogste Indonesische
onderscheiding uit, de Orde van de
Republiek tweede klas.
Emotie
In zijn korte toespraak onthield de
president zich van enig commentaar
op de gebeurtenissen van een jaar
geleden. Hij zei dat de generaals ge
vallen waren in de revolutionaire
strijd, Eén van de weduwen, mevr.
S. Parman barstte in snikken uit
toen de president haar de onder
scheiding om de hals hing. Generaal
Soeharto stond op de achtergrond en
sloeg de ceremonie zonder enig
zichtbare emotie gade, maar toen hij
later de weduwen de hand schudde,
leek ook hij zijn ontroering nauwe
lijks meester te zijn.
Na afloop van de plechtigheid
vroeg ik president Soekarno wat hij
van de recente gebeurtenissen dacht.
Hij zei: „Ik heb daarover in mijn re-
(Van onze
correspondent)
Ondanks alle bezuinigingen, die de
minister van Defensie zijn collega's
in het kabinet heeft toegezegd, wil
hij op één punt niet van toegeven
eten, zo verluidt thans in Den
Haag en dat is de soldijverhoging
voor dienstplichtige militairen. De
minister wenst zijn in het parlement
geaane toezegging, dat hij nog in
deze kabinetsperiode een herziening
van de soldij zou komen, gestand te
doen Het zakgeld voor soldaten be
draagt op het ogenblik f2,10 per dag.
Hoever minister De Jong met een
verhoging per 1 januari 1967 wil
gaan staat nog niet vast maar ge
dachte wordt aan maximale optrek
king tot f3.50 a f4.. per dag. Voor
de schatkist betekent dit een aderla
ting van ongeveer 33 miljoen gul
den.
Daarmee zou nog bij lange na niet
worden voldaan aan de bij de grote
politieke partyen levende wens om de
vergoeding aan dienstplichtigen ge
lijk te maken aan het salaris voor
bei oepssoldaten zonder dienstjaren,
dat ongeveer f 350.- per maand be
draagt.
Minister De Jong zal daarom met
deze eerste verhoging niet kunnen
volstaan.
Indien hij aanblijft zal hÜ
in een lager stadium met verder
gaande voorstellen moeten komen,
maar in het kabinet waar deze kwes
tie vóór de zomervakanties onder
werp van gesprek is geweest, over
heerst de mening dat men eventuele
opvolgers niet mag belasten met
voorbarige besluiten. Daarvoor is de
ontwikkeling van de financiële
situatie van het Ryk te precair.
de van gisteren alles gezegd wat ik te
zeggen heb. Heeft u ooit een presi
dent gezien die zoveel praat als ik?"
Inmiddels is de toespraak van de
president ter gelegenheid van de on
afhankelijkheidsdag ook in de Indo
nesische pers niet zonder commen
taar gebleven.
Het officiële blad van de strijd
krachten spreekt van een leiderschap
dat het volk vreemd is en dat pro
beert een verdraaid denkbeeld van
geleide democratie in praktijk te
brengen, dat slechts een karikatuur
van democratie is.
Het wordt gaandeweg duidelijk dat
de staatsgreep van oktober 1965 nog
niet is uitgewerkt, de politieke stro
mingen en onderstromen die toen
losbraken beginnen nu pas een meer
definitieve loop aan te nemen. Maar
voorlopig is deze loop nog onzeker,
op de tast, en niet altijd even duide
lijk of zichtbaar. Navigator Soeharto
is echter geen stuurman die aan de
wal blyft staan. Aldus onze reis
redacteur.
Weer koersdaling
in New York
Ook gisteren zijn de koersen
op de Newyorkse effectenbeurs
gedaald, maar. doordat geduren
de de laatste fasen van de han
del aankopen loskwamen, ont
stonden geen erge grote koers
verliezen. Volgens handelaren
sloot de markt prijshoudend niet
tegenstaande het feit, dat de
koerswaarde van^e aandelen op
de beurs opnieuw daalde en wel
met ongeveer vijf miljard dollar.
De aankopen tegen het slot
vonden hun aanleiding in het
feit. dat de beurs naar men in
verschillende kringen meent, is
oververkocht.
De aanvankelijke verkopen
werden toegeschreven aan de
nog steeds verontrustend krappe
geldmarkt en hoge rentetarieven
in de Ver. Staten.
De Lunar Orbiter heeft gisteren vanuit zijn baan om de maan
de eerste foto's van het maanoppervlak gemaakt, deze ontwikkeld,
gefixeerd en gedroogd, en vervolgens naar de aarde geseind. Het
ging om proefopnamen. die weliswaar uit wetenschappelijk oog
punt belangwekkend waren maar nog niet voor het voornaamste
doel van de Orbiter: het fotografisch verkennen van negen moge
lijke landingsterreinen voor ruimtevaarders op de maan.
De eerste foto's toonden aan dat
de apparatuur van de Orbiter pri
ma werkt. De directie relayering van
de opnamen naar de televisiescher
men iri de huiskamers in Amerika
en via Early Bird ook in Europa,
was geen eclatant succes, doch: de
technici in het controlestation/Fa-
sadena waren enthousiast over de
kwaliteit van de ontvangen signalen,
waaruit door zorgvuldige bewerking
in het laboratorium perfecte beelden
zouden zyn samen te stellen. Men
vpi wacht vandaag publicatie van de
ze resultaten van de proefserie.
loen de 385 kg wekende maan-
satelliet negentig uur na het berei-
van een baan om de maan zyn
26e omloop maakte, werden de ca
mera's in werking gesteld. De hoog
te boven de maan bedroeg toen on
geveer tweehonderd kilometer.
Om kwart voor vier gistermiddag
werden de eerste opnamen door een
om de maan cirkelend ruimtevoer
tuig gemaakt, en wel van de Mare
Smythi, een vlakte aan de uiterste
rechter kant van de maanschyf zo
als wy die van de aarde af zien. Door
aaidse telescopen is dit gebied niet
in kaart te brengen door de
ronding van de maan, die het beeld
van de aarde af zeer vertekent en
•n deel van de vlakte verbergt. Op
de Loena-foto's, die van zeer grote
afstand van de maan gemaakt wer
den, was deze Mare Smythi slechts
een vage vlek.
Nadat de foto's, waaronder ook
teizyde" van de maan waren be
handeld door de instrumenten in de
Orbiter zelf werden zij gisteravond
naar de aarde geseind. De technici
in de ontvangsstations noemden de
resultaten „een verbazend succes".
De Lunar Orbiter heeft tot dusver
alles gedaan, wat nodig was om on
ze stoutste verwachtingen te over
treffen, aldus hun oordeel.
Op de foto's zijn details te zien
vm slechts enkele meters doorsnee.
Enkele objecten zyn op de foto's
zichtbaar, waarvan de aard nog niet
is verklaard, zoals zeer heldere vlek
ken, omgeven door een donkere rand.
Men hoopt hiervoor een verklaring
te vinden wanneer de ontvangen sig
nalen in het laboratorium zyn ver
sterkt en gezuiverd en samengevoegd
tot de meest heldere beelden, die men
kin samenstellen.
De snelheid van de Lunar Orbiter
in zyn baan, 6400 km per uur, was
geen beletsel voor de scherpte van
de foto's, waarvan de belichtings
tijd een vyftigste seconde bedroeg,
door de betrekkelyk grote afstand.
Naar lagere baan
Zondag worden de remraketten
van de Orbiter weer in werking ge
steld om het laagste punt van de
baan, het periluneum, van ongeveer
200 tot ongeveer 44 km hoogte terug
te brengen. Van deze hoogte af moe
ten de camera's hun voornaamste
taak uitvoeren: fotograferen van de
ncfcen landingsterreinen.
Afgezien van de zeer vage Loena-
foio's van de „achterzyde" van de
maan zyn tot dusverre slechts 17000
close-ups gemaakt door drie Rangers
en 11.000 door de Surveyor I. De se
rie, die de Lunar Orbiter zondag en
dp eerste dagen nadien moet maken,
zal een waardevolle aanvulling van
het fotobeeld van de maan geven,
wanneer de camera's zo perfect bly-
ven werken als thans het geval is
geweest, en wanneer de beoogde
baancorrectie slaagt.
Philips deelt mee
In 1970 200.000 toestellen
De Raad van Bestuur van Philips deelt mee. dat op 25 augustus
1967 in Duitsland de kleuren-t.v.. haar intrede zal doen en neemt
aan, dat op dat tijdstip ook Nederland met kleurentelevisie zal aan
vangen, Men taxeert bij Philips dat in 1970 in Nederland 200.000
kleuren-t.v.-toestellen in de huiskamer aanwezig zullen zijn.
Voor concurrentie vanuit Amerika, waar de kleuren-tv in de
laatste jaren een grote vooruitgang heeft vertoond, is men bij Phi
lips niet beducht.
De intitiêle- en researchkosten, die Philips voor de kleurentele
visie heeft gemaakt, zijn reeds geheel afgeboekt.
if Het lijkt wel een mode
plaatje. maar dat is het slechts
ten dete. Druivenprinses Marijke
Oogstfee Agnes en Bloemenfee
Fine lieten gisteren in Naald
wijk de kleding zien. die zij tij
dens de komende Westlandst
oogstfeesten zullen dragen.
Van links naar rechts Fine
Marijke en Agnes in wandelkle-
ding.
ADVERTENTIE
Het Oude Jachthuys van
Koning Willem III
Speciaal ingericht voor Party's.
Ook hemelbed-trouwkamer.
Inlichtingen:
„Het Oude Koningshuys"
ADVERTENTIE
De eerste foto. die via een be
handeling in het laboratorium te
Pasadena samengesteld is uit de
gegevens die de Lunar Orbiter
zond omtrent de gemaakte op-
van de nog vrywel onbekende .ach- namen van de Mare Smtjth
Rechts van het midden bene
den aan de foto een krater van
ongeveer 28 kilometer doorsnee
waarin een centrale piek te zien
is zoals deze in vele maankraters
voorkomt
ADVERTENTIE
De meest gekochte bromfiets
fflobu/effe f399,-
NOG UIT VOORRAAD LEVERBAAR,
Kan ook gefinancierd worden in 6 - 12 - 18 maanden.
Ie aanbetaling van f90.
GEBR. HUISMAN
HOGEWOERD 66—68 LEIDEN
ADVERTENTIE
in onze
Oók in onze moderne vogelafdeling
een keur van vogels uit alle wind
streken
Dwergpapegaai met kooi
24,95
Een leuk huisdier, dat met wat ge>
duld, héél tam kan worden
Een bezoek zal U verrassen
heeft
a Uit het Leidsch Dagblad van j
18 Augustus 1866:
Naar men verneemt tvor- i
den er op last der hooge re- t
geering van alle door de ziek- t
t te geteisterde steden kaarten t
J opgemaakt, waarop elk huis t
t en elke straat, waarin zich t
f cholera-gevallen hebben t
i v voorgedaan, in het bijzonder t
J moeten worden aangestipt. J
i De Burgemeester van Ley- f
t den brengt ter kennis van de
ingezetenen, dat, bij de ge- i
t lukkige wending, die de heer- t
f schende ziekte genomen f
t heefthet verbod wat het t
f schrobben der straten betreft f
f niet meer noodzakelijk te t
achten, waarop het bij deze 9
v wordt opgeheven. t
