AUTOWRAKKEN
Golden Fiction Filter
eliard
gelaagd glas
Volgend jaar
Engelse werklozen?
VERWACHTING BRITS NATIONAAL INSTITUUT
Twee procent
Probleem zonder oplossing
019 augustus i
«tl wegen, wagens, wielen en wat - ev - to - bij - komt
ze tijd van wegenrepa-
leuvelen er weer vele
als gevolg van
at.
oiiL»iödn de z.g. nielk-
die de bestuurder het
een fractie van een se-
ijna volledig belerame-
mdat de ruit door zo'n
aanraking met een
'over de volle breedte in
Jen stukken barst,
fileer zulks geschiedt ter-
auto een grote snelheid
kan dit tot catastrofale
ukk en leiden.
uitoruiten die bij ons het
Worden gebruikt zijn van ge
ms. Dit verkrijgt men door
lone' of gepolijste glasplaat,
Uren op hoge temperatuur ge
werd, plotseling sterk af te
pltenlaag van dit glas wordt
bijzonder hard. Het heeft
Jjevolge een weerstand tegen
$D, veroorzaakt door niet-
voorwerpen, gekregen, die
vijfmaal zo groot is als van
'glas van dezelfde dikte.
d*ze fabricage-methode zijn
[grote inwendige spanningen
Ut ontstaan. Zodra de buiten-
lls" op een willekeurige plek
scherp of puntig voorwerp
Verbrijzeld, bijvoorbeeld door
een els een gaatje in te prik-
in komen deze inwendige span-
vrij en veroorzaken een ex-
verbrokkeling van het glas.
i» hoort men ook altijd een
Tknal, als zo'n ruit springt. Ve-
inken dat dit geluid veroor-
lordt door een steen die tegen
springt, maar bijna altijd is
explosieve kracht die de bo-
voert by een dergelijke mit
sen er uit te drukken, heeft ook de
ze oplossing zijn bezwaren.
Tegenwoordig wordt daarom dat
gedeelte van de voorruit, dat zich
tegenover de bestuurder bevindt, ook
wel minder sterk gehard da nde rest
van de ruit, zodat in geval van breuk
de glasfragmenten in het gezichts
veld van de bestuurder iets groter
zyn dan de andere, maar ook in dat
geval blijft het uitzicht nog uiter
mate beperkt, terwijl deze grotere
glasdeeltjes het gevaar van verwon
ding vergroten.
Een' met een steen in aanraking
gekomen voorruit van gelaagd glas
krijgt alleen maar een stervormige
beschadiging.'
De rest van de ruit blijft geheel
intact, zodat men zonder enig be
zwaar kan doorrijden. Dit is van
belang, want men behoeft dan niet
met een tochtige open ruit zijn weg
vervolgen, maar kan desnoods de re
paratie uitstellen tot men te bestem
der plaatse is aangekomen.
Gelaagd glas
In de Ver. Staten is het systeem
tn gehard glas voor autovoorruiten
verboden.
Daar is montage van een an
der soort veiligheidsglas, het zoge
naamde gelaagd glas voorgeschreven.
Dit glas bestaat uit twee glaspla
ten, welke zeer hecht op elkaar wor
den geplakt door middel v£n een zeer
dun tussenliggend vel plastic. Breekt
dit glas, dan blijven de scherven aan
dit plastic kleven en bovendien heeft
het een zekere mate van eleasti-
citeit, die de schok enigszins doet
breken als de inzittenden er tegen
aan geslingerd zouden worden.
Dit gelaagd glas biedt bii splitge-
vaar grote voordelen. Het biedt niet
alleen grote weerstand tegen steen
tjes enz., maar als de ruit door een
stuk grind wordt vernield, is de be
schadiging slechts zeer plaatselijk.
lo'n geval kunnen er twee din-
|Jbeuren. Dikwijls, met name
niet te hard rijdt," worden
glasdeeltjes in de ruit in
Irband gehouden.
^ontelbare brede scheuren be-
Jren daarbij in hoge mate het
£t, vooral als de voorruit een
hellende stand heeft, waar
de scheuren een verticale-
krijgen,
recept in zo'n geval luidt: ter-
met de vuist een gat in de
jlaan Maar dat is eenvoudiger
dan gedaan. Het is nu een-
zo, dat zo'n breuk altijd on-
jcht komt. Men zit gezellig met
Ttfman of buurvrouw te bab-
of rustig 'een sigaretje te ro-
en dan opeens gebeurt het.
het uitzicht is foetsie. De
hebben wel een aantal
Seconden nodig voor ze dit heb-
En deze seconden kun-
jpeds fataal zijn.
is het mogelijk dat de kapot-
niet in zijn sponningen blijft,
in ontelbare stukjes uiteenvalt,
de snelheid van de wagen vlie-
le dan naar binnen. Men ver-
lan weliswaar het uitzicht niet,
.zo'n bombai'dement van brok
te, al hebben ze dan ook een
ins afgeronde vorm, houdt toch
nog een zekere verwondings-
r in zich.
Minder gevaar
fabrikanten van gehard glas I
deze gevaren ook wel onder- j
i daar er al vele pogingen zijn
om ze te reduceren. Zo heeft
wel eens een reep ter breedte
ten halve centimeter, ongeveer
plaats waar het rechteroog van
Stuurder door de ruit blikt, van
Mhardingsproces uitgesloten, zo-
®f het ene of het andere
*an de ruit heel bleef bij be-
maar de scherpe rand
to'n middenstuk werkt als een
mes in geval een der inzit-
®i b.v. bij een botsing door de
zou vliegen.
c kent men wel de ronde in-
gen voor het oog van de be-
die intact blijven als de
van de ruit verbrijzeld
maar sinds tal van nozems, I
Dame in het buitenland, er be
in hebben gevonden, deze I
's avonds op de parkeerplaat-
Nieuwe modellen
V.W. en Porsche
De toekomstige stroom van nieuwe
modellen is begonnen met de lan
cering van een nieuwe Volkswagen
en een Porsche 911 S.
Naast de VW 1200 en de VW 1300
wordt het kevermodel thans ook als
VW 1500 met 1.5 liter motor (54 pk
bjj 4200 omw/min) en schijfremmen
op de vooras geleverd.
De maximum snelheid,/ die tevens
als kruissnelheid kan worden aange
houden, bedraagt volgens fabrieks-
opgave 125 km/u. De optreksnelheid
van 080 km/u bedraagt 13 sec.
Bij de grote Volkswagens is
type VW 1600 L aan het programma
toegevoegd, met de pontoncarrosserie
van de gewóne 1600 en de luxere uit
rusting van de 1600 TL Fastback.
Voorts werden aan de diverse ty
pen, zoals gewoonlijk na de fabrieks-
vakantie pleegt te gebeuren, detail
veranderingen aangebracht. Een
prij sverandering onderging alleen de
VW 1200, die f 185 duurder werd en
nu f5175 kost. De prijs van de nieu
we VW 1500 is gesteld op f 5990 en die
van de nieuwe 1600 L op f 8140.
Porsche introduceerde een sport-
versie van de 911, de 911S, met een
tot 160 pk opgevoerde zescilindermo-
tor (30 pk meer dan de gewone 911)
en met meer accessoires.
De prijs van de 911 S bedraagt
f31.900 tegènover thans f27.500 voor
de normale uitvoering.
van alle automobielen ter wereld van
voorruiten van gelaagd glas voor
zien#
Ze zijn roor hun dubbele-gla«-
constructle uiteraard duurder dan de
enkelvoudige, geharde ruiten.
Hoe groot het verschil In prijs is
hangt echter vooral af van de Inge
wikkeldheid van de vorm van di
voorruit.
Door het gebruik van veiligheids
gordels, die de Inzittenden beletten
met de voorruit ln aanraking te ko
men, kan men de nadelen van het
gelaagd glas echter in belangrijke
mate reduceren.
-UMtv 1
En daarmee bedoelde de dichteres
Gertrud Stein: een roos is uniek en
dus met niets anders te vergelijken.
Als u op reis gaat, neem dan een9
een boeket prachtige rozen mee. Z~
spreken een zéér speciale taal, d
overal wordt verstaan.
'tfetfiMb
Gelukkig „huwelijk"van kostelijke
USA tabakken en een perfect filter
Voor rokers met een eigen stijl
Contract tussen
Fiat en Rusland
Het Italiaanse Fiat-concern heeft
deze week met de Sow jet-Unie het
grootste contract in zijn geschiede
nis afgesloten, de levering van een
complete autofabriek betreffend. De
in Togliatti, een stad aan de Wolga,
te bouwen fabriek zal 600.000 perso
nenwagens per jaar afleveren,
bouw gaat achthonderd miljoen dol
lar kosten. Fiat zal de bijbehorende
uitrusting ter waarde van om en na
bij 300 miljoen dollar verschaffen.
Het concern heeft Rusland tien Jaar
crediet verleend.
Fia^ is van plan bij de uitvoering
van het contract andere Italiaanse
bedrijven, waaronder Olivetti, ln te
schakelen. De fabriek zal Jaarlijks
ongeveer 400.000 auto's naar het mo
del van de Fiat-124 produceren. De
andere wagens worden waarschijn
lijk nieuwe modellen, te ontwerpen
door Russen en Italianen.
Een surplus op de betalingsbalans ter grootte van 250 a 300 miljoen
pond sterling, overeenkomende met f2.5 a 3 miljard, zal in 1967 het
resultaat zijn van de bestedingsbeperkingdie de Britse regering
heeft ondernomen. Tegenover deze zonzijde staat ook de schaduw
van de mogelijkheid dat het aantal werklozen tot 475.000 zal toe
nemen. Dit zou betekenen dat 2 procent van het totale aantal be
schikbare arbeidskrachten zonder werk zou komen. De toeneming
van het leger werklozen zou echter pas in het vierde kwartaal van
het komende jaar volledig tot gelding komen.
Tot deze conclusie komt het „Na
tionale instituut voor economisch en
sociaal onderzoek" na een uitvoe-
rige bestudering van de be
staande economische situatie en de
gevolgen, die voortvloeien uit de on
langs door de regering geno
men maatregelen. Verwacht wordt
dat de Investeringen in industriële
produktiemiddelen in het komende
jaar met 6 pet., zullen verminderen,
hetgeen een kleinere teruggang is
dan van 1962 op 1963, toen eveneens
de teugels der bestedingen waren
aangehaald.
De kans wordt evenwel niet uitge
sloten geacht dat het schokeffect van
de Juli-maatregelen een grote daling
teweeg zal brengen in de loop van
1968. Er wordt dan ook op gewezen
dat zodra de ontwikkeling van de
handelsbalans het toelaat ruime mo
gelijkheden op het gebied van de in
vesteringen moeten worden toege
staan.
Dit is de langverwach- J
te ..super-veilige'' Ferguson x
R5 wagen. De wagen, die
een snelheid van 160 km/u
kan bereiken is uitgerust met J
vele veiligheidssnufjes, waar J
onder een dusdanige monta- 4
4 ge van de motor, dat in ge-
val van een frontale botsing J
J de motor onder het passa-
J gierscompartiment door- 4
4 schuift. Volgens Ferguson 4
t is de wagen waaraan 12 jaar J
J is gewerkt klaar voor iedere J
k fabrikant die hem in serie j
4 wil gaan maken.
Met de snel voortschrijdende autokerkhofmisère zou kunnen
massamotorisering wordt het verlossen,
probleem der vernietiging van Duitsland houdt voor 1970
autowrakken steeds actueler. In rekening met een miljoen auto-
diverse landen, waar de auto- wrakken per jaar. Ook in
kerkhoven steeds talrijker wor
den en het landschap ontsieren,
wordt het vraagstuk intensief
bestudeerd, maar een afdoende
oplossing is er nog nergens voor 1
gevonden.
Hier ligt een terrein braak
van een handige uitvinder, die
schatten zou kunnen verdienen
als hij het mensdom van de
Frankrijk en Engeland houdt
men zich met de opruiming van
afgedankte vervoermiddelen in
tens bezig.
Bergplaats
Tekort
Inmiddels stellen de exploitanten
van autokerkhoven zich op het
standpunt, dat de carosserie van een
oude auto de beste en overzichte-
lijkste bergplaats is voor motor, aan
drijving en assen. Het demonteren
van een oude auto is tijdrovend en
daarom duur. Het rangschikken van
gedemonteerde onderdelen, dat bij
een zo grote verscheidenheid van
typen nauwelijks mogelijk is, vergt
arbeidskrachten en bergplaatsen. Dat
zou de prijs van de te verkopen on
derdelen zodanig beïnvloeden, dat ze
nauwelijks meer aftrek zouden vin
den. Vandaar dat men de nog bruik
bare elementen eenvoudig in de car
rosserie laat zitten, voor zover het
althans geen onderdelen betref,
j waarnaar geregeld vraag is.
Dan is er de ook by ons ingebur-
de gewoonte om een oude auto,
teerbaar nabij grote mensencentra,
Slechts enkele steden zoals New
York, Chicago en Los Angelos, be
schikken over zulke mammoetpersen.
Kleiner kaliber
In Engeland heeft "men met ver
plaatsbare persen van veel kleiner
kaliber goede ervaringen opgedaan,
maar ook die zijn pas lonend als
men grote voorraden te verwerken
krijgt. De h^r en der verspreid lig
gende autokerkhofjes bieden voor
deze „metaalvreters" meestal te wei
nig voedsel.
Voor het transport van deze persen
zijn meestel speciale vergunningen en
politie-eskorte nodig.
In de Zwitserse hoofdstad Bern
heeft men geconstateerd, dat tal van
buitenlanders, vooral van buiten
landse arbeidskrachten, zich schul
dig maken aan hel achterlaten van
niet meer rijklare voertuigen. Er
wordt dan zeer intensief nagegaan
van wie de achtergelaten wagens af
komstig zijn. Kan de eigenaar niet
meer worden achterhaald dan is de
politie verplicht ze nog één Jaar dis
ponibel te houden vóór ze versohroot
mogen worden. Op deze wijze kweekt
de overheid zelf haar autokerkhoven.
Het tekbrt op de betalingsbalans
zal in het eerste halfjaar 200 min
pond sterling hebben gedragen, d.l. f 2
nnijard. Het deficit was bijzonder
hoog als gevolg van de zeeliedensta
king, de hoge Invoerprijzen en de
bijzondere afvloeiing van kapitaal
naar het buitenland. De Juli-crisls
wordt door *t Instituut toegeschreven
aan het vooruitlopen van de financie
ring van de Importen ln het laatste
deel van het Jaar. Door het buiten
land werd veel geld teruggetrokken,
dat deposito bij Britse banken was
geplaatst.
Op grond van de verwachte ont
wikkeling van de wereldhandel wordt
aangenomen dat de Britse export ln
hetzelfde tempo zal blijven stijgen
als ln de afgelopen anderhalf jaar.
Daartegenover zal de invoer van goe
deren en diensten slechts zeer lang
zaam toenemen.
De bevriezing van lonen en prij
zen zal tot gevolg hebben dat het ge
middelde uurloon In Groot-Brlttan-
nie In het komende jaar met niet
meer dan 3 pet omhoog zal gaan. De
stijging van de kosten van levens
onderhoud zal beperkt blijven
tot 2.25 pot.
Expansie
Banden
Het Instituut houdt rekening met
de mogelijkheid dat er na 1967 een
hervatting van de economische ex
pansie kan optreden. Dit zou beteke
nen dat de produktie met gemiddeld
3 pet per Jaar kan toenemen bij een
werklozencijfer van 2 pet- Tegen 1970
zou de produktie dan 15 pet ho
ger zj)n dan ln 1964. In het Inder
tijd gepubliceerde nationaal economi
sch plan werd verondersteld dat er
een vermeerdering van 25 pet zou
zUr tn de genoemde periode.
In het Alpenland komt daar nog 1 Zelfs bij het lage stijgingspercen-
maar ergens langs het trottoir of op j een ander probleem bij Dat van detage moet het mogeliJk worden ge-
een stil landweggetje achter te laten. I oude banden Reeds enkele jaren Is
nadat het voertuig van alle herken- j daar geen enkele afnemer meer voor
ningstekens is ontdaan.
In de Ver. Staten is president
Johnson scherp van leer getrokken
tegen deze methode met zijn „Keep-
America-Clean"-actie.
Want weliswaar kent men in Ame
rika kostbare schrootpersen (van f3-
f 8 miljoen per stuk, die jaarlijks een
paar honderduizend auto's tot han
dige blokken schroot samenpersen.
dit materiaal, met het gevolg dat de
oude autobanden zich daar hoog op
stapelen. Elk jaar komen er zo'n
kwart miljoen bij.
Overal stapelen de problemen over
het vernietigen van oude auto's zich
dus op. In de particuliere sector
schijnt dit vraagstuk niet op te los
sen. zodat er van overheidswege iets
gedaan zal moeten worden om deze
maar deze zijn alleen maar exploi- kwestie in goede banen te leiden.
acht dat de stijging van de kosten
per eenheid produkt geringer is dan
bij de buitenlandse concurrenten. Het
Instituut bepleit een vermindering
var. de uitgaven voor defensie, alsme
de handhaving van een nauwlettend
toezien op de kapitaaluitgaven ln het
buitenland en de bestedingen voor
toeristische doeleinden.
pagin/ n
advertentie
Een nadeel van het gelaagd glas is
echter, dat als men bij ernstige bot
singen met het hoofd door de ruit zou
komen bij dergelijke botsingen
kunnen veel sterkere krachten optre
den dan iemand bij een worp met
een keisteen kan ontwikkelen de
scherpe glaspunten als speerpunten
de hals kunnen omkransen.
In Engeland is men dan ook niet
tot een verbod van gehard glas kun
nen komen, omdat het gelaagd glas
bij splitgevaar en lichtere aanrijdin
gen weliswaar voordelen biedt, maar
men is daar niet tot de conclusie ge
komen, dat gelaagd glas bij ernsti
ge botsingen even veilig zou zijn als
gehard glas.
Op het Europese continent heeft
alleen nog maar Italië „melkruiten"
in de ban gedaan als voorruiten voor
automobielen.
Naar schatting zijn er reeds 75 pet.
I Zelfs met een zware keisteen is zo'n
ruit niet stuk te gooien. Wel ontstaat
er dan een stervormige beschadiging,
maar deze laat de bestuurder vol
doende uitzicht over om in het rechte
spoor te blijven.
Nadeel
