oe gedraagt zich de ware
W agner- aanbidder
Voetbalmenu
onderscheidt zich
de nieuwelingen
N.V.V. wil verhoging
kamerleden halveren
18 AUGUSTUS 1966
PAGINA '13
Festspisle in centrum
internationale geld-aclel
Oude Metropolitan Cin east Van d en Busk en
Opera mag blijven maakt toneeldocumentaire
r dT
j-g (Van onze correspondent)
AM:idcr Richard Wagner was Bayreuth een ingeslapen stadje
augw Paar elegante maar ook al ingeslapen bouwwerken uit de
w |d van een 18de eeuwse prins. De weg erheen behoort tot
enaamste verrassingen. Ze voert door een kleine arcade
beken, ongevaarlijke maar indrukwekkende rotspar-
groene heuvels, waarop groepjes dennen zich decent
tegen de blauwe lucht.;
--■vner-wolken
jaar, van 24 juli tot eind
j/s, pakken zich boven Bay-
de Wagner-wolken samen.
in het Festspielhaus
kiten de stad de pauken
dommelt, houden de nering-
I in Bayreuth de buidel wijd
n geen druppel van de daar-
fpaard gaande geld-regen
fe te laten gaan. Natuur-
m de Bayreuther midden-
\it al gedaan zolang er met
geld te verdienen viel,
|t( is er een geldige reden
men. Achter de horizon zijn
tchische en Oostduitse gren-
nterbij dan Neurenberg, de
Hjzijnde grote stad. Daar-
Iehoort het gebied tot een
k door de regering in Bonn
M complex van maatregelen
hsch in leven gehouden
ministers naar
tie „society"
|ith verheugt zich bovendien
een extra aandacht. Als op
el in het Festspielhaus Sieg-
n de Rijngodinnen heersen,
uit het verre Rijnland ook
i Bondsministers, die er
iden-lange rit over de „Auto-
f voor over hebben, om zich
de openings-voorstelling in
t en met hun echtgenotes
I Wagneriaanse „society" te
zien. De excellente 'doch
wat boerse ega's, die
hn in haar bijna twintig ja-
laan als Bondshoofdstad nog
kiets wisten te maken, steken
.wat grauw af tegen de ko-
:e verschoning van de
jAga Khan, of de bruinver-
iplay-girls van de internatio-
ld-adel.
aal uitverkocht
pening van de Festspiele
Oten dragen stüg-geste-
Ite jasjes en witte petten, om
Mercedessen, Rolls- Royces
|uars naar hun plaats te diri-
H is maar een klein onderdeel
j rite, waarvan men de regels
jennen. Kent men ze niet, dan
gevolgen hoogst ernstig. Zo
rt men te weten dat in de j
december van het voor- j
de jaar al 90% van alle plaat- j
poor alle voorstellingen is uit- j
hl. En dat daarmee de kans
i redelijk onderkomen in Bay-
al gevaarlijk geslonken is.
jer men rond Kerstmis nog zijn
niet besproken heeft in liet
en Anker". het „Bayrischer
lp het buiten de stad gelegen
deftige „Eremitage", kan de
tel opgeven. Wanneer de be-
wordt geaccepteerd, moet
worden betaald: een over-
bedrag voor een landelijke
en een half jaar van te vo- I
nog is de intussen vermoeid
Wagneriaan-in-spe voor
amen gezakt. Een ware
riaan logeert namelijk niet
hotel maar bij particulieren.
le rijzige en onmetelijk rijke i
heeft een kamer bij privé-
thers, vlak om de hoek bij
festspielhaus". Ieder jaar, als j
premièrè en de daar op vol- I
voorstelling bezoekt, wacht zij
i derde en laatste bazuinge- j
.dat van het balcon van het I
lelhaus het begin van de voor-
aankondigt. Dan stapt zij in
ito dit jaar een Mer-
-00 en laat zich de paar
'd meter tot voor de hoofd
raden.
De „goede toon"
Tal van kleine, op het eerste ge
zicht onopvallende bijzonderheden,
tekenen de ware Wagneriaan en on
derscheiden hem van de nieuweling.
Tot de goede toon behoort het ook
om 's morgens om half elf de in
leiding met muzikale illustratie te
gaan bijwonen, die een musicoloog
in een zaal van het hypermoderne
stadhuis geeft. Men verschijnt daar
in een los, bijna nonchalant kos
tuum. Blote voeten in sandalen of
sportschoenen, ook spijkerbroeken
tonen dat de drager wéét hoe het
hoort. Terwijl de vriendelijke inleider
anderhalf uur voortbabbelt over
Parsifal of Brlinnhilde en daarbij
ferm een keten van thema's uit de
vleugel trommelt, kunnen financieel
minder draagkrachtige toehoorders
filosoferen over de prijs van het
verschoten truitje of blousje, dat de
braaf luisterende play-girls die och
tend hebben aangetrokken.
's-Middags tegen halfvier begint
de uittocht naar de heuvel. Het
„Festspielhaus" liet Wagner hele
maal naar eigen ideeën en met het
geld van bewonderaars In 1872 bou
wen. Orkest en dirigent zijn vanuit
de zaal aan het oog onttrokken. Het
publiek behoort zich uitsluitend met
de muziek en hetgeen er op het to
neel voorvalt, bezig te houden.
Publiek zwijgt...
Ongemakkelijke stoelen zonder
armleuning rijen zich zonder tussen-
pad aaneen. Amfitheatersgewijs
klimmen ze op tot waar tegen de
achterwand een rij van loges is. Wat
bij de opening van het theater een
noviteit was. die zijn invloed over de
gehele wereld deed gelden, is nu een
vanzelfsprekendheidhet publiek
zwijgt als de voorstelling begint en
als het te laat komt mag het niet
Bayreuth-gasten wachten op
aankomst van andere gasten bij
een première.
ed. Melk Unie
Haagt dividend
O
de vergadering vas comissaris- l
fan de NV Nederlandse M«lk-
'9 besloten aan de in oktober
pden algemene vergadering van j
feelhouders voor te stellen het di
to over het boekjaar 1965/66 te
len op 5% (v.j. 9%).
metto-wisst bedroeg ongeveer de
Jvan die van het boekjaar 1964
pü de consumptiemelkbedrijven j
de kostenstijgingen nauwe-
Pgevangen worden. De export
JUvelprodukten leverde een be-
Rjk lager resultaat op in verge-
pg met vorig jaar.
Het oude gebouw van de Me-1
tropolitan Opera in New York j
mag blijven staan. Het gebouw
werd gered, 8 minuten voordat
de slopers zouden beginnen het
I omver te halen.
Arthur Klein, rechter van het
Opperste Gerechtshof, had ge
waarschuwd dat het slopen om
vier uur in de middag zou begin
nen, tenzij er op dat tijdstip
100.000 dollar was gedeponeerd
bij het Hof.
Acht minuten voor vier werd
aan de griffier een cheque voor
het bedrag overhandigd van de
zijde van de filantroop Hunting
ton Hartford. Onmiddellijk werd
aan de slopers opdracht gegeven
niet te beginnen met het afbre
ken van het 82 jaar oude ge
bouw.
Het geld is bedoeld als ge
deeltelijke borgsom tegen verlie
zen, dat geëist is door de maat
schappij die een huurcontract
voor 50 jaar heeft voor het ter
rein waarop de M.E.T. staat.
meer naar binnen. Wagnerianen we
ten ook dat ze in het Festspielhaus
de zangers pas bejubelen bij het be
gin van de pauzes of bij het eind
van het werk. Na de „Parsifal" kan
men de grootste blunder van zijn
leven maken door na het wegster
ven van het laatste akkoord de han
den eens flink op elkaar te brengen.
Dit eindeloze meesterwerk vol hei
dense rimram en christelijke remi-
niscensies beschouwt men als een
„gewijd" werk en dan applaudiseert
men niet.
Na de „Parsifal" is het ook uiterst
onbeschaafd om naar het zogenaam
de artistencafé „Der Eule" te gaan.
Hier verpozen de Wagnerianen zich
doorgaans na het aanhoren van we
reldser werken met Frankenwün en
een fors souper tot diep in de nacht-
De ware aanbidder doet echter he
lemaal nooit iets van dien aard. HU
wandelt na zijn dagelijkse opera,
waarvan de duur tussen vier en
vier en een half uur ligt, door de
Bayreuther zomernacht en denkt na.
Van dit slag zijn er echter maar
weinigen.
Schrijver-straatmaker
Abe Brouwer
gaat met pensioen
(Van onze correspondent)
De schrijver Abe Brouwer heeft de
gemeenteraad van Diever verzocht
hem eervol ontslag te verlenen als
straatmaker in dienst van de ge
meente, wegens het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd.
De heer Brouwer, een schrijver
van Friese origine, werd in 1957 be
noemd tot straatmaker in Diever. Op
60-jarige leeftijd werd hij bevorderd
tot straatmaker le klas. De schrij
ver-straatmaker heeft landelijke be
kendheid gekregen door het schrij
ven van toneelstukken en romans als
,,De gouden zweep". Ook heeft hij
meer dan eens een aandeel gehad in
de bekende openluchtspelen van Die
ver. De 65-jarige Abe Brouwer zal
nu met ingang van 1 oktober als
straatmaker met pensioen gaan. Hij
zal Diever binnenkort verlaten en
zich in Sneek in zijn geboorteland
vestigen.
De Amsterdamse cineast Hans van den Busken gaat in opdracht
van de Vereniging van toneelkunstenaars en met medewerking van
de acht Nederlandse gesubsidieerde toneelgezelschappen een twee
uur durende toneeldocumentaire maken, die bestemd is voor de nog
jonge stichting Beeld- en Geluidarchief.
Hans van den Busken het bal
let ..Straatspelletjes" van de Engel-
;se choreograaf Walter Gore op mu-
I ziek van Jacques Ibert verfilmen,
jacht dansers (essen) van het Scapi-
noöallet verlenen medewerking, on
der wie Ina Rietstap en Wim Ben
der, die het ballet ook dansten toen
het nog op het repertoire stond van
het voormalige ,3allet der lage lan
den' ..Straatspelletjes' is gebaseerd
on acht kinderspelletjes, zoals touw
tjespringen, hinkelen, bokjespringen
c.u. de film een vrije, ongebusbi-
siterde produktie zal een half uur
duren. De opnamen worden gemaakt
in De Kleine Komedie in Amster
dam.
Het ligt in de bedoeling fragmen
ten te verfilmen van twee of
drie van de belangrijkste produkties
v&n alle acht gesubsidieerde toneel
gezelschappen. Op deze manier hoopt
men deze werken voor het nageslacht
te kunnen bewaren. De stichting
Beeld- en Geluidarchief is onderge
bracht in het toneelmuseum in Am
sterdam. Het ligt in de bedoeling elk
jaar een toneeldocumentaire te la
ten vervaardigen. Dezelfde plannen
bt staan voor ballet en opera.
Vrijdag, zaterdag en zondag gaat
kunst.
kAleiöoscoQP
Restauratie Haagse
Diligentia
noodzaak
De concertzaal „Diligentia" aan het
Lange Voorhout te Den Haag zal
moeten worden gerestaureerd. De
herstelwerkzaamheden zullen naar
raming ruim vier ton bedragen.
Dit heeft het bestuur van de Kon.
Mij. „Diligentia" medegedeeld in een
adres aan de Haagse Raad. waar in
ook wordt gezegd, dat de Maatschap
pij „Diligentia" zelf niet bij machte
is dit bedrag op te brengen. Het be
stuur ziet zich dan ook genoodzaakt
financiële steun van de gemeentelijke
overheid te vragen. Opgemerkt wordt
dat de concertzaal in binnen- en bui
tenland een grote reputatie geniet
om de buitengewoon goede akoestiek.
„Indien het bestuur van de Maat
schappij uit financiële noodzaak het
besluit zou moeten nemen het gebouw
aan zijn bestemming te onttrekken,
zou dat een „smartelijk verlies" bete
kenen voor het concertleven en zou
Den Haag een „dierbare traditie ver
liezen", zo wordt gezegd.
Gelijkluidende adressen zijn ver
zonden aan Provinciale Staten van
Zuid-Holland en de minister van
Cultuur, Recreatie en Maatschappe
lijk Werk.
Sneekweek
HOLLANDERS
LOPEN UIT
Opnieuw hebben tijdens de Sneek
week de Hollanders zich in de
Regenbogen veruit de sterksten ge
toond tegen de Friezen. Gisteren
wonnen zij, met Van Wijk en Hof
land als de grote puntcnverzame-
la^rs, voor de tweede maal (31,1-24).
Ondanks dit grote krachtsverschil
zowel in teamverband als individueel
zeer spannend. Bij de teamwedstrij
den. toen er vrijwel geen wind
stond, moesten de Rotterdammer
Bakker. Van Wijk en de Fries De
Wilde terug, omdat zij in al het ge
drang de vlag misten. Zowel De Wil
de als Van Wijk herstelden zich be
wonderenswaardig snel. Van Wijk
slaagde er zelfs in ruim een half
uur eerder te inishen dan de laatst
aankomende.
In de middag, toen er een lopende,
iets aanwakkerende wind stond,
toonde de vakkundige Van Wijk op
nieuw zijn klasse. Na een zeer on
gelukkige start won hij weer. Door
zijn spinakerboom in een rechte
hoek op de mast te plaatsen, krijgt
ziin „Rakker" extra winst. In beide
wedstrijden werd de Rotterdammer
Hofland tweede.
De uitslagen van de gisteren ge
zeilde races in de Sneekweek zijn:
PSV—Sittardla
Willem II—Sparta
DOS—MVV
Go Ahead—DWS
FeijenoordFC Twente
AjaxNAC
GVAV—Elinkwijk
Fortuna '54Xerxes
Telstar—ADO
Fin jollen: 1. De Ruyter, 2. Dijkstra,
22 m2:l. Goedemoed, 2. Rademakers,
16m2: 1. Jaap Helder, 2. Joop Helder,
Valken: 1. De Vries, 2. Klazinga,
Vrijheid: 1. De Haas jr., 2. Heringa.
Regenbogen (individueel): 1. Van
- 1 1 AVijk, 2. Hofland. Firing Dutchman:
voor het weekeinde LT"
Pabbruwee. 2. Wester, Solo: 1.
Coops, 2. Van Vende.
EERSTE DIVISIE
RCH—SVV
VitesseHolland Sport
FC Den BoschAlkmaar
RBCSC Cambuur
ZwartemeerVolewijckers
Blauw Wit—DFC
FC ZaanstreekDHC
VolendamVelox
HeraclesNEC
De GraafschapEindhoven
In Noordwijk
Peter Scholtz
vervangt
J an Eysden
Piet van Eysden heeft zich om
priveredenen teruggetrokken uit de
Nederlandse tennisplóeg voor de
wedstrijden tegen België op 27 en
28 augustus in Noordwijk en West-
Duitsland op 3 en 4 spetember in
Eadhomburg. Peter Scholtz. aanvan
kelijk eerste reserve, is voor'de ont
moeting tegen de Belgen aan de Ne-
j derlandse equipe toegevoegd.
Als gevolg hiervan zijn de diverse
dubbelspelen voor de wedstrijd te
gen onze zuiderburen als volgt ge
wijzigd: Heren dubbel: Hajer-Okker,
Fleurv-Van Gelder. Schneider-
Sclioltz. Karsten-Soeters. Barth-
Knol. Gemengd dubbel: Trudy
Groenman-Okker, Lldy Jansen Ven-
neooer-Fleury, Elly Krocké-Van
j Gelder, Betty Stöve-Barth.
Ten aanzien van de ontmoeting
West Duitsland-Nederland zal la
ter worden beslist welke speler Van
Eysden zal vervangen.
TWEEDE DIVISIE
Roda JCPEC
Hermes DVSLimburgia
Zjvolsche BoysWilhelmina
VfrageningenHaarlem
NOADExcelsior
AGOVV—Hilversum
Helmondia '55ZFC
Heerenveen—FC VVV
EDO—HVC
TubantiaFortuna VI
Baronie—Veendam
Het Nederlandse touring-tennis-
team de Musketiers heeft in Rotter
dam met 1314 verloren van Oxford.
Voor de vier winstpunten zorgden
Barth. die Woodiey met 63 9—7
klopte. Haks, die Billington met 64
6—3 versloeg en Neijeboer. die met
60 6—2 de meerdere bleef over
Bretten en met 61 86 over Sake
triomfeerde.
„Anderen hebben ook achterstand
(Van onze Haagse correspondent)
Het N.V.V. vindt, dat de voorge
nomen verhoging van de vergoeding
voor parlementsleden van f20.000
naar f 25.000. moet worden ge
halveerd.
In „De vakbeweging", het kader
blad van het N.V.V- staat daarover
deze week: „In de huidige inkomens
verhoudingen kan niemand ontken
nen, dat een kamerlid zonder an
dere bron van inkomsten best
j f 25.000.- zou mogen verdienen. Het
probleem is echter, dat kamerleden
-.onder andere bron van inkomsten
met een lantaarntje moeten worden
gezocht. Bovendien zijn er ook vele
I andere groepen, die een achterstand
kunnen aantonen en die de achter-
stand ook niet in één keer mogen
wegwerken. Het zou van een wijze
zelfbeperking getuigen, wanneer de
kamerleden zouden besluiten, in
l overeenstemming met de regels die
daarvoor ln het bedrijfsleven gelden,
het inlopen van de achterstand nu
maar voor de helft te doen plaats-
hebben".
Het N.V.V. wijdt ook aandacht aan
de voorgestelde verhoging van het
i inuomen van de Koningin. Het ver
klaart rich hier ln principe niet te
gen. „We moeten van de monarchie
betalen". De fout ligt volgens het
N.V.V. niet zozeer bij het voorstel
tot verhoging van het inkomen van
de Koningin van f 2,5 naar f 5,2
miljoen, maar in het feit dat men
daaraan geruime tijd niets heeft ge
daan. Het vakverbond zou nog iets
willen vernemen over de mogelijk
heden tot „afkappen van overbodige
Aan de eerstvolgende algemene
vergadering van aandeelhouders van
Stadion Feijenoord NV zal worden
voorgelegd een voordracht voor de
verkiezing van een commissaris in de
plaats van de onlangs overleden
voorzitter van de commissarissen, dr.
ir. L. G. Versteege. Als nummer één
zal op deze voordracht voorkomen de
heer J. G. M. Nass. generaal-majoor
der mariniers.
Het Nederlandse dames-hockey
team dat een tournée door Zuid-
Afrika maakt, heeft gisteren in Kok-
stad met 0—0 gelijk gespeeld tegen
een plaatselijke combinatie. De Ne
derlanders waren aanmerkelijk ster
ker, maar zagen geen kans hun over
macht in doelpunten uit te drukken.
Betty Stöve
overleeft
eerste ronde
De internationale tenniskampi
oenschappen van Moskou zijn voor
de Nederlandse deelneemsters weinig
I succesvol begonnen. Slechte Betty
Stöve startte gisteren met een over-
wi-.ning. In de achtste finales ver-
j sloeg zij de Russische Ola Morozo-
va, die in de eerste ronde van de
W.mbledon-kampioenschappen werd
uitgeschakeld, met 5—7, 8—6, 6—3.
Elly Krocké en Trudy Groenman
verloren. Teleurstellend was vooral
de nederlaag van Trudy, die in de
J achtste finales de winst moest la
ten aan de Russische Alia Ivanova.
De cijfers waren 6—4, 6—3
De Franqaise Janine Terras toon
de zich voorts te sterk voor Elly
Krocké. Ze versloeg de Nederlandse
met 64, 62.
j In het gemengd dubbelspel ver
sloegen Trudy Groenman en de In
diase speler Jaidln Mukerjea de
Russische combinatie Tatyana Per-
minova-Mikhail Zeleve met 64.
6- 2. De Nederlandse formatie Tru
dy Groenman-Elly Krocké werd in
de eerste ronde van het damesspel
uitgeschakeld. Met 6—4, 11—9
moesten Trudy en Elly de eer aan
Maria Kuil en Tiiu Ktvl (Rusl) la
ten. Betty Stöve bereikte de tweede
ronde Met de Britse Ann Haydon-
Junes als partner klopte zij de Rus-
Isen Olga Morozova en Veie Kruch-
jkjva met 6—3, 6—4.