Richard Strauss ontving
zijn visum voor Frankrijk
MUZIEKFESTIVAL AIX ENPROVENCE (I)
Na BrahmsWagner9
Bruckner en Mahler
Richard Speck zegt
niet schuldig te zijn
Holland week I
Rolf van den Raumen
onbedreigd naar zege
Ook zuivering in
liet Chinese leger
PAGINA 6
LEIDSCH DAGBLAD
DINSDAG 2 AUGUSTUS 196
Ariadne; triomf!
Ariadne is de triomf van Strauss"
en van deze grandiose manifes
tatie van neo-barok, he^ft Ai* on
der leiding van de Frans-Hongaarse
dirigent George Sebastian, een niet
minder verbluffende reproduktie ge
presenteerd. Een vertolking die door
de 23-jarige Amerikaanse zangeres
Tatiana Troyanos in de rol van com
poniste, om 't met een „show-busi-
ness-term" te zeggen werd „gestolen",
maar waarbij in de ganse bezetting
nauwelijks één zwakke plek kon
worden aangewezen. En eerlijk ge
zegd geloof ik dan ook wél dat de
dubbele fascinatie van deze gecom
bineerde virtuositeit zéér aanzienlijk
heeft bijgedragen tot genoemde afgif
te van zijn muzikale verblijfsvergun
ning aan Richard Strauss die als
de welbewuste incarnatie van „Deut
sche Geist" en humor voorlopig
vermoedelijk toch wat scheef in het
panorama van het Provencaalse fes-
j tival zal moeten blijven staan
De politie van Kopenhagen
heelt sinds kort schilders en teke
naars toestemming gegeven hun
kunst op straat te tonen. Hierbij
een fraai voorbeeld van een van
hun „scheppingen"welke grote
belangstelling trok.
(Van onze Parijse correspondent)
"IJ" et internationale muziekfestival van Aix-en-Provence, dat
in 1946 begon, heeft zijn tweede kruisje bereikt, om vol
gend jaar de meerderjarige leeftijd deelachtig te mogen worden.
En uw berichtgever, die u gedurende (welhaast) die ganse pe
riode van zomer tot zomer trouwhartig op de hoogte mocht hou
den van het wel en wee van deze ontwikkeling, kan nu getuigen
dat de groei opmerkelijk en aanzienlijk is geweest. Kwantitatief
gesproken, heeft Aix zijn publiek van getrouwen in die twintig
jaren tot ruim 50.000 zien vertienvoudigen, en deze zomer zijn er
nu voor het eerst ook flinke contingenten Japanners en Brazilia
nen onder de muzikale pelgrimvaarders.
Tegen tijdsgesel
Er zijn ook andere symptomen die
aantonen dat de „muziek" sedert de
geboorte van het Festival daadwer
kelijk bezit van Aix heeft genomen,
een stad die door haar karakter en
haar goudgele facades en bruisende
fonteinen inderdaad om een bepaalde
muziek vroeg. Geen winkel, of er nu
schoenen, brood, dameslingerie of
boeken worden verkocht, die zomers
de étalages niet met partituren, vio
len, cello's en portretten van com
ponisten heeft gedecoreerd. En die
muzikale penetratie gaat nog verder:
beweerd wordt dat nergens in Frank
rijk zo veel piano's per hectare wor
den aangetroffen en als aan en ach
ter de platanen van de Cours Mi-
rabeau. Piano's die zelfs worden be
speeld, zoals de wandelaar overigens
niet steeds tot zyn onverdeelde geest
drift constateren kan. Zodat dit Fes
tival ook nog een büdrage heeft ge
leverd om in Aix tenminste die ge
sel van onze tijd, de transistorradio,
voorlopig nog zegevierend te weer-
Anders dan anders
zyn 20ste verjaardag heeft Aix
intussen niet onder het gelukkigste
gesternte mogen herdenken. Aix be
hoort tot de zeer sporadische Festi
valsteden die zich de luxe kunnen
veroorloven alle concerten en opera
voorstellingen onder de blote hemel
te geven, en in die twee decennia was
het niet één keer nodig vanwege kou
of regen een uitvoering af te gelasten.
Tjjdens dit kroonjaar van 1966, heb
ben we Aix echter met kippevel over
alle ledematen teruggevonden, zodat
we verplicht werden de belevenissen
van Don Giovanni en van Adriadne
(auf Naxos) gehuld in dekens en on
der paraplu's te volgen.
Dit Festival onderscheidt zich ech
ter ook door nog andere oorzaken
van vorige jaargangen. De belang
stellende lezer zal weten hoe Aix, 20
Jaar geleden, een huwelijk uit liefde
en voor de eeuwigheid met Mozart
heeft gesloten, en aan die verbin
tenis wordt, gelukkig nog steeds met
geen vinger getornd. Maar behalve
als leverancier van opera's dit
maal Don Giovanni en Idomeneo
fungeerde Mozart voor Aix ook nog
altijd als een soort ideaal van muzi
kale waarden, waaraan alle an-
re componisten dus werden getoetst.
Die ideaal nu, lijkt men de laatste
jaren steeds wat nonchalanter
te hanteren en tenslotte vrijwel op
nonactief te stellen.
Er zijn heel wat componisten te
noemen die, zonder hen globaal over
boord te willen werpen, qua geest en
„muziekgemiddelde", om een uitdruk
king van Pijper te gebruiken. nu
eenmaal in dit Festival niet pasten.
De exclusiviteit van die categorie,
waartoe een Tsjaikowsky, een Sibe
lius een Brahms, een Wagner beho
ren, is nu wel definitief verbroken
met de introductie van Richard
Strauss op het opera-repertoire van
Aix.
Heroriëntatie
Bewuste heroriëntatie der muziek-
politick?
Of muzikale weerslag van een al
gehele toenadering der voormalige
erfvijanden Frankrijk en Duitsland
onder de noemer en het motto van
de „Europese geest?" Constateren we
slechts dat de Fransman, onder in
vloed van radio en grammofoon, zijn
gezichtsveld de laatste jaren toch al
intussen heel wat taboes inzake
Brahms, Mahler, Bruckner of Hin-
demith zijn opgeheven. Niettemin
blijft het een opmerkelijk feit dat
Richard Strauss zijn muzikale vi
sum voor Frankrijk post hu um nu
uitgerekend in Aix moest worden uit
gereikt.
Een scène uit een der opera-op
voeringen op het muziekfestival te I
Zijn „Adradne auf Naxos". waar
van hier de tweede versie werd ge
bruikt, die in 1916 in Wenen haar
sen wel verschillende aspecten die
voor een Frans publiek het eerste con
tact konden bevorderen. Strauss heeft
de drie lezingen welke hij van Ari
adne in samenwerking met Hu-
go von Hofmannstal, vervaardig
de, immers steeds geënt op Molière's
„Bourgeois gentilhomme", waarvanL
men de diverse personages in zijn
figuren, meer of minder getransfor
meerd, dan ook terugherkent. Niet
temin werd de ballet-comedie van
Molière en Lully in een toch wel zéér
Duitse en soms zelfs Teutoon
se geest gedrenkt, waardoor de ironie
en de hoofse spot op de 17de eeuwse
parvenu zo dubbeldik zou worden
onderstreept en aangezet, dat ook om
diè reden uit Le Bourgeois al een heel
nieuw werk moest voorkomen.
Trouwens Strauss' doelmerken wa
ren óók totaal en principieel verschil
lend, en inplaats van de rijkgewor-
den burgerman (die men bij hem
nauwelijks te zien krijgt) stond de
componist een persiflage op de conven
tionele opera voor ogen die met con
ventionele middelen werd uitgevoerd
en waarvan, als figuur en mik
punt. de verwaande, opgeblazen
prima donna" de „vervelende
I De verschrikkingen
van Hirosjima
De beeldhouwer L. P. J. Braat
heeft gisteren in De brakke Grond
in Amsterdam een tentoonstelling
geopend die onder de titel „hiro
sjima" de dessatreuze gevolgen van
een atoomaanval toont.
De expositie wordt tot zondag 7
augustus gehouden als onderdeel
van de jaarlijkse Hirosjima-her-
denking door het comité voor de vre
de. afdeling Amstrdam. Zowel in
exacte cijfers. Uitspraken als in
schilderijen en beeldhouwwerk wordt
op deze expositie de afschuw voor het
atoomgeweld uitgedrukt.
Op 6 augustus zal het comité voor
de vrede 1961 een stille tocht hou
den van de Westermarkt naar het
Amsterdamse Cinetoltheater. In deze
bioscoop zal de film „Dr. Strange-
love" worden vertoond.
Betalen toeristen
hogere prijzen?
Het Tweede Kamerlid mejuffrouw
Kessel (KVP) heeft aan de minister
van Economische Zaken gevraagd of
het waar is, dat in toeristencentra,
o.a. aan de Zeeuwse kust. extra hoge
prijzen worden gevraagd voor de da
gelijkse levensbehoeften van de toe
risten, met name voor brood, zonder
dat van duidelijk aanwijsbare extra-
kosten voor deze artikelen sprake is?
Als dit waar is wil de minister
dan een onderzoek laten instellen
naar de vraag of deze hoge prijzen
in strijd zijn met het gevoerde prijs
beleid en wil hij eventuele noodza
kelijke maatregelen treffen om deze
prijsverhogingen ongedaan temaken?
De moord op acht verpleegsters
De 25-jarige Richard Speck
heeft gisteren in Chicago voor
de rechter verklaard niet schul
dig te zijn aan de tenlasteleg
ging dat hij op 14 juli in een
zusterhuis acht verpleegsters
heeft vermoord
De enige verpleegster die er het
leven heeft afgebracht door zich
onder een bed schuil te houden, gaf
van de moordenaar een beschrijving
waaraan Speek beantwoordt, terwijl
ook diens vingerafdrukken op de
plaats van de moorden zyn gevon
den.
Twee dagen na de moorden, toen
een bevel tot inhechtenisneming
tegen hem was uitgevaardigd, poog
de Speek een eind aan zijn leven te
maken door zijn polsslagaders door
te snijden. HU werd in ernstige toe
stand naar een ziekenhuis overge
bracht, waar een arts hem herkende
aan een op zijn arm getatoeëerde
tekst „Geboren om rotzooi te ma
ken".
Een „grand jury" heeft op 26 Juli
acht afzonderlijke aanklachten we
gens moord tegen hem uitgebracht,
zodat er acht mogelijkheden zijn om
hem schuldig aan moord te verkla-
Speck, die o.a. zeeman is geweest,
verscheen gisteren ongeboeid voor de
rechter, die hem Gerald Getty als
verdediger toewees, nadat de be
klaagde had verklaard niet zelf een
advocaat te kunnen bekostigen. Op
een nader te bepalen tijdstip zal
Speek worden berecht door rechter
Herbert Paschen.
Esperanto In Boedapest wordt
op het ogenblik het 51ste wereld
congres ter bevordering van de stu
die van het esperanto gehouden. Aan
dit congres, dat tot 6 augustus duurt
en dat zich intensief bezighoudt met
de mogelijkheden van deze kunst
taal, wordt deelgenomen door 3.800
esperantisten uit 40 landen, onder
wie 152 uit Nederland.
NSR protesteert
tegen
arrestaties in
Rhodesië
Het bestuur van de Nederlandse
Studenten Raad heeft naar aanlei
ding van de arrestatie van negentien
studenten en lectoren in Rhodesië in
een telegram aan Ian Smith te Salis
bury scherp geprotesteerd tegen deze
arrestaties. De Nederlandse Studen
tenraad noemde deze actie van de
illegale blanke minderheidsregering
een schending van de democratische
rechten van het Rhodesische volk.
Men heeft onmiddellijke vrijlating
gevraagd.
In het telegram werd solidariteit
betuigd met het streven van het volk
van Rhodesië naar e^n representa
tieve en democratische regering.
Janssen wint in
Chatean-Chinon
Jan Janssen heeft maandag een
kriterium over 110 km te Chateau
Chlnon op zijn naam gebracht. De
Nederlander klopte de Italiaan Motta
en de Fransen Stablinski en Grain in
de sprint. De uitslag luidt: 1. Jan
Janssen (Ned.) de 110 km in 2 uur
42 min. 7 sec., 2. Gianni Motta rit.)
3. Jean Stablinski (Fr.), 4. Michel
Grain (Fr.) allen z.t., 5. Roger Pin-
geon (Fr.) op 14 sec., 6. André Darri-
gade 'Fr.) cp 20 sec., 7. Maurice Izier
(Fr.), 8. Lucien Aimar (Fr.), 9. Rudi
Altig (W.Dld.), 10. Jacques Anquetil
(Fr.) allen op 20 sec.
Voor de deelnemers aan de Hol-
landweek I waren de weersomstan
digheden gisteren eindelijk wat gun
stiger, hoewel het voor de zeilers
niet eenvoudig bleek hun schip in
bedwang te houden. Enkele buien die
over de Loosdrechtse Plassen trok
ken brachten velen in moeilijkheden.
Een tiental schepen in de kleinere
klassen sloeg om. Vooral de deelne
mers in de Solo-, Vaurien- en Vrij
heids B-klasse hadden het bijzonder
moeilijk.
De organisatoren hadden gisteren
een goede keus gemaakt met de
baan, die een groot aantal interes-
Record aantal
deelnemers
Sternweekeinde
Een recordaantal van 78 jachten
heeft ingeschreven voor het Inter
nationale Sternweekeinde, dat van
6 tot en met 8 augustus op het Alk-
maardermeer wordt gehouden. Vast
staat reeds dat ender meer de
Franse Kampioen Didier Parquini,
alsmede een Antilliaanse equipe, be
staande uit de stuurlieden Schoonen,
Van der Eem en Roeterink aan de
start zullen komen. Er worden vyf
wedstrijden gezeild. De vier beste
prestaties van alle jachten tellen
voor de eindklassering.
SCHAKEN
Studenten houden
kans op plaats
in de eindstrijd
Het Nederlands studenten schaak
team. met o.a. de Leidenaar A. M. J.
van den Berg, heeft gisteren de eer
ste wedstrijd gespeeld in de voorron
den van het toernooi om het wereld
kampioenschap schaken voor studen
tenteams. De Nederlanders kwamen
in groep twee uit tegen Tsjecho-Slo-
wakye. De voorlopige stand van deze
ontmoeting eindigde met 21 in het
voordeel van de Tsjechen plus één
afgebroken party van Zuidema. Als
Zuidema er In slaagt de party remise
te houden, dan staan de Nederlan
ders geiyk met IJsland, dat ook in
groep twee speelt en dat eveneens
met 1%2% van de Tsjechische stu
denten verloor. De wedstrijd Neder
land—IJsland, die vandaag wordt
gespeeld, zal dan beslissend zyn
welk van de beide teams er naar
de finale overgaat.
Biyken.s een bericht van het pers
bureau Nieuw-China heeft onlangs
in het Chinese leger een zuivering
plaatsgehad waarvan verscheidene
hoge officieren het slachtoffer
werden.
Radio-Peking maakte gisteren be
kend dat de oorlogsveteraan Yan
Tsjeng-woe, die in Korea heeft ge
vochten, tot waarnemend chef van
de generale staf is benoemd. Wat er
met zyn voorganger, vice-premier
Lo-Joe-Tsjlng, is gebeurd werd er
niet by gezegd. Lo is de laatste tyd
niet meer in het openbaar gezien.
Het persbureau Nieuw-China haal
de vandaag een hoofdartikel aan. dat
verschenen was in het dagblad van
het bevrijdingsleger, de spreekbuis
van vice-premier en minister van
Defensie Lin Piao. Daarin werd ge
sproken van een „grote strijd" bin
nen het leger niet erg lang geleden,
waarby vertegenwoordigers werden
ontmaskerd van de bourgeoisie, „die
belangrijke posten in het leger had
den weten te bemachtigen en voor
aanstaande leden waren van de con
tra-revolutionaire, tegen de party
gerichte en anti-socialistische kliek,
die kortgeleden door onze party is
blootgelegd". Een van de beschuldi
gingen aan het adres van de betrok
ken legerleiders was, dat ze boven
politiek voorrang gaven aan mili
taire zaken, technische kwesties en
gespecialiseerd werk.
BRAKENSTRIJD
De Zweedse gebroeders Ulf, Peter
en Goeran Sundelin, hebben de gis
teren gezeilde race, op de vijfde en
voorlaatste dag van de wedstrijden
om het Europese kampioenschap
Draken, gewonnen. De Amerikanen
Robert Mosbacher en Friederichs
eindigden achter elkaar op de
tweede en derde plaats.
Mosbacher en Friederichs staan
na 5 wedstrijden eerste en tweede in
het algemeen klassement met res-
pectievelyk 6 en 8.7 punten. De
Deen Aage Birch, die gisteren als
vierde over de aankomst lijn kwam,
staat met 13,7 punten op de derde
plaats.
TENNIS
Clubtoernooi
Leimonias
De Haagse lawn-tennisclub Lei
monias houdt op 5, 6 en 7 augustus
weer een internationaal clubtoernooi.
Aan deze wedstrijden, die op de ba
nen van Klein Zwitserland worden
gehouden nemen de dames- en
herenteams van de All England Club
(met o.a. Crump en McDonald), Rot
Weiss, Aarhus 1900 en Leimonias
deel. In het herenteam van de
Haagse vereniging speelt ook de
Leidenaar Richard Kasten. De wed
strijden beginnen dagelyks om 1 uur.
santé kruisrakken telde. In de Flyinj
Dutchmanklasse hadden Fred Iml
hoff en Bart Kraan een vliegend#
start. Ze gingen ah eerste en tweedfj
rond de eerste boei. Er kwam
deze volgorde, ondanks verwoede pof
gingen van Kraan, geen wyzigini
meer. Beide zeilers liepen alleen v<
der van hun tegenstanders weg.
By de Valken was er aanvankeiyi
wel enige strijd, maar ook dez«
klasse had spoedig een duidelykl:
leider. Egon Rolf van den Baumen
was in het eerste kruisrak alle con||
currenten reeds te snel af en bouwdé
direct een hechte voorsprong op et
kwam niet meer in gevaar.
Reinier Siebrand eiste de dagpriJl
in de 16 m2-streepklasse v<x
op. Eindeiyk kreeg hy voldoend!
snelheid uit zyn schip. De ni
mast deed het kennelyk goed,
op de derde plaats in de wedstryJ
van zondag liet hy nu een schitte-|
rende overwinning volgen, waarn
hij in de totaalschikking op
tweede plaats kwam. Ooms, diel|
maandag zevende werd, veroverde óef
hoofdprys.
In de Sharpieklasse. die slecht
bezet, was de hoofdprijs voor
Ook by de Sterntjes is na de drieï
wedstrijden de strijd al beslist. Vro-j|
lyk stuurde opnieuw zyn schip alal
eerste over de iyn en kan met driegt
overwinningen niet meer onttroond
worden.
Uitslagen
De resultaten luiden:
Flying Dutchmanklasse: 1. Imhoff,^
2. Kraan.
Valkenklasse: 1. Rolf v. d. Bau-ss
men, 2. Prins. -
12 m2-klasse: 1. Vink (hoofdprijs),"
2. Van der Glas. 'e
Vryheidsklasse: 1. Hellemans jr.7€
2. B;leeker.
Finnjollenklasse: 1. Bryan Tre-
leaven (N.; Zeel.), 2. Sleeswyk. j,
16 m2-streepklasse: 1. Siebrand, 2,
De Ruyter. Hoofdprijs: Ooms. 111
Pampusklasse1. Knoppers, 2. Van.
der Zee.
Sternklasse: 1. Vroiyk. 2. VanK
Essen. d
12-voetsjollen: 1. De Vlaming, 2.,e
Lodewyks.
Schakelklasse: 1 Smit, 2. Kruit.1
Soloklasse: 1. Swierenga, 2. Del<
Jonge van Ellemeet. Hoofdprys:
Kersbergen.
Vaurienklasse1. In 't Veld, 2. Van
der Wal. 1
Olympiajollenklasse: 1. Van der»
Voort, 2. Kraan.
Ais BRIEF te verzenden. Frankeren met 20 et.
Het LEIDSCH DAGBLAD gaat met U mee - wanneer U deze
ingevuld aan ons toezendt.
HUISADRES:
Naam:
Straat:
Woonplaats:
Kwartaal abonnee
Maand
Week
Post
VAKANTIEADRES
Straat:
Te:
doorhalen
wat niet van
toepassing is.
Eerste dag van toezending:
Laatste dag van toezending:
ALLE gegevens invullen.
