LEIDSCH
DAGBLAD
Niet in wilde weg gesnoeid
|Trap op de rem
Commissie in de maak
REVOLUTIONAIRE VLUCHT
JAMIN
Minister Vondeling over bezuiniging
Amerika zet strijd
vooi% hoe koppig
communisten
zijn
Amerikaans officier
spion voor Russen
Vragen in
Kamer
Dode bij
brand
©ud §)fre,
euwo
Opg«rfcbl maart 1860
WOENSDAG IS JULI 1968
No. 31919
plrecteur; E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 11,25 per kwartaal, f3,75 per maand, f0,88 per week, (bij vooruitbetaling:) losse nnmmers f 0,25
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
(Van onze parlementaire redacteur»
Minister Vondeling (Financiën) heeft vandaag in dc Tweede Kamer ontkend, dat er bij
de bezuiniging in het wilde weg met het snoeimes is toegeslagen. In zijn antwoord aan de Kamer
wees de minister er op, dat er uitzonderingen zijn toegestaan op de bezuinigingsmaatregel, zo
bijvoorbeeld als er technische en juridische verplichtingen zijn aangegaan.
Dr. Vondeling noemde de begrotingsoverschrijdingen ten bedrage van
3 ongeveer 910 miljoeneen zeer ernstige zaak. De maatregelen zijn er
t de eerste plaats op gericht om de overbesteding terug te dringen,
Bovendien wordt er nu niet alleen maar wat gas terug genomen, maar
iiwordt er ook op de economische rem getrapt.
■my IJ in novemt)€r '65 niet meer dan f 70
..\u nar der miljoen kon bezuinigen en deze zo-
mer in staat is te bezuinigen ten be-
drage van f 159 miljoen zei de mi-
aanpaivKen nister: „We moesten nu harder aan-
pakken dan in november. Toen was
er nog geen reden".
yerklaring van Johnson:
r s
vaihet c
j President Johnson heeft gis-
Ipj teravond in White Sulphur
ftiSprings Noord-Vietnam ge-
Bwaarschuwd, dat het niet op een
militaire overwinning mag ho-
ilpen. Hoe lang de strijd ook
ljjduurt, Amerika blijft vechten
wtot de communistische leiders
(de strijd staken of bereid zijn
conflict op vreedzame wijze
regelen. Johnson nodigde de
Ihinese leiders uit hun isolement
verlaten en bij te gaan dra
gen aan de economische ont
wikkeling op lang termijn van
fleheel Azië, zodra de vrede zal
jtijn hersteld. Er kan geen echte
Vrede in Azië tot stand komen,
'zolang de 700 miljoen Chinezen
door hun leiders van de rest van
de wereld gescheiden worden
behouden.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Rusk, heeft giste
ren op een persconferentie gewaar-
tchuwd tegen overmatig optimisme
Intake de militaire toestand in Viet
nam, „Wü zün nog niet over de
frootste moeilijkheden heen om
rrede in Vietnam te bereiken niet
tegenstaande de recente militaire
overwinningen", aldus Rusk. Wtf zien
het nog niet, omdat wü nog geen
enkele bereidheid bü de andere par-
-/ ty hebben ontdekt om dit einde tot
itand te brengen". Rusk onder-
itreepte, dat de vrije Aziatische re
geringen (die hij zojuist heeft be
kocht) zich grote zorgen maken over
„«.de veiligheid, nu hun landen onder
de bedreiging staan van Peking en
Hanoi. Maar deze landen ontwikke-
Iw rich economisch en sociaal snel.
Het Aziatisch communisme heeft voor
het grootste deel zjjn aantrekkings-
WEERBERICHT
Ei
Opklaringen
Het KNMI in De Bilt verwacht
ln heden- tot morgenavond:
Enkele opklaringen, maar ook hier
«n daar een bui. Matige tot krach
tige wind in hoofdzaak tussen west
oi noordwest. Iets lagere temperatu
ren.
Opgemaakt om 11.15 uur).
14 JULI
Zon op: 04.36 uur; onder: 20.55 uur.
Maan op: 01.04 uur; onder: 17.34 uur.
«oogwater in Katwfjk te 12.03 uur.
Uagwater te 07.30 en 20.09 uur.
STRAND VERWACHTING
De depressie bij Schotland blaast
worgen weer iets koelere lucht naar
rnniÏÏ,1^0 met op buien afgewis-
viyieid met opklaringen. Over het alge-
meen oen nog te 6terke westelijke
In de middag temperaturen
omstreeks 17° C; zeewater ruim 16'
O-Vooruitzichten: Boven de Oceaan
«Ugt de luchtdruk, hetgeen over en-
niitl rïe dagen bü ons wat stabieler weer
lm gevolg zal hebben.
r bestaat tüft 22 pagina's
kracht verloren, die het had en het
wordt op het ogenblik beschouwd als
een reactionaire macht, maar één
waarmee rekening moet worden ge
houden wegens haar militante leer
stellingen, aldus de Amerikaanse mi
nister.
De premier van India, mevr. In
dira Gandhi, is voor een officieel be
zoek van vijf dagen in Moskou aan
gekomen. Zij werd bij haar aan
komst begroet door premier Kosigin
en talrijke leden van de regering.
Men meent, dat vooral de kwestie
Vietnam en de onderlinge betrekkin
gen ter sprake zullen komen.
Een vredesinitiatief in Vietnam
maakt geen enkele kans als de Ame
rikanen niet eerst hun bombarde
menten op Noord-Vietnam stopzet
ten en er in beginsel in toestemmen
om hun troepen uit Zuid-Vietnam
terug te trekken, aldus de Franse
diplomaat Jean Sainteny tegenover
Indiase regeringsfunctionarissen
Sainteny verblijft twee dagen in In
dia na zijn bezoeken aan Peking en
Hanoi als speciaal gezant van pre
sident De Gaulle. Hij noemde de vre
desvoorstellen van premier Gandhi
van India redelijk. Het standpunt
van de Franse regering wordt pas
bekend gemaakt als Saintery, terug
gaven-overschrijdingen gekomen".
Ouderwijs
De minister gaf een uiteenzetting
over deze uitgaven-overschrijdingen,
waaruit bleek dat zij voor een bedrag
van ongeveer f 60 miljoen voortkomen
uit beleidsbeslissingen van het kabi-
net-Cals. Deze beslissingen hebben
betrekking op maatregelen voor de
mijnen, herziening van de buitenge
wone pensioenen, de bestrijding van
toeslag. Een grote overschrijding had
de veeziekte en de onregelmatigheids
toeslag. Een grote overschrijding had
plaats bij de uitgaven voor het on
derwijs. Dr. Vondeling herhaalde nog
eens zijn oude stelling, dat deze uit
gaven-overschrijding vorig jaar bij
het ministerie van Financiën niet be
kend was. Men wist niet, dat de be
groting zou worden overschreden. De
minister beantwoordde hiermee de
opmerking van de liberale fractielei-
ver zou worden overschreden wel de
gelijk bekend was. Andere forse over
schrijdingen hebben zich voorgedaan
in de landbouw-financiering, de wo
ningwet-financiering en de salaris
maatregelen. De begrotingsoverschrij
ding ten gevolge van de woningwet-
bouw is weliswaar incidenteel, maar
zal de begroting voor 1967 wel be-
invloeden, aldus de minister.
(De zitting duurt voort. Voor ver
slag Kamerdebat van gisteren zie
men bladzijde 17).
Op borgtocht vrijgelaten
De Amerikaanse inlichtingendienstzou geschied zfjn toen Whalen ver-
(FBI) heeft gisteren een gewezen
luitenant-kolonel vai. 't Amerikaan
se leger gearresteerd, verdacht van
deelneming aan een spionagekomplot.
Als samenzweerders in het komplot
werden twee Russen genoemd, die
vroeger op de Russische ambassade
in Washington werkzaam zijn ge-
De gewezen officier heet William
Henry Wahlen. Hij is 51 jaar.
Minister Vondeling niet in
het wilde weg uitgaven ge
snoeid
Minister Vondeling waarschuwde
de Kamer de maatregelen niet te on
derschatten. Zo komt bijvoorbeeld de
personeelsstop hard aan.
De bewindsman was zijn verdedi
ging begonnen met er op te wijzen,
dat de begroting 1966 vorig jaar hele
maal paste in het beeld dat het Cen
traal Planbureau toen had ontwor
pen. Er is geen beter kompas dan het
Centraal Planbureau, aldus de minis
ter. „We hadden een evenwichtige
begroting ingediend in een evenwich
tige situatie. Zodra vast stond, dat
het aan het begin van dit jaar ver
keerd ging met de betalingsbalans
heeft de regering de nodige maatre-
GRATIE voor
generaal Zeiler
President De Gaulle heeft aan ex-
generaal André Zeiler amnestie ver
leend. Zeiler die één van de leiders
was in de generaalsopstand van
22 april 1961 was tot 15 jaar gevan
genisstraf veroordeeld. Sinds zijn
veroordeling op 31 mei 1961 heeft hij
in de gevangenis van Tulle gezeten.
Een woordvoerder van de gevange
nis heeft verklaard d?Jt de 80-jarige
Zeiler vandaag op de hoogte is ge
steld van zijn amnestie, die is ver
leend in verband met de Franse na
tionale feestdag (14 juli).
Drie van de betrokkenen in de op
stand blijven nog in de gevangenis.
Eén van hen is ex-generaal Maurice
Challe, die zich, evenals Zeiler, heeft
overgegeven kort na het mislukken
van de opstand.
Challe is. evenals Zeiler, wegens
hoogverraad tot 15 jaar veroordeeld.
De andere gevangen generaals zijn
Salan en Jouhaud, die beiden levens
lang hebben.
Massale optocht
»an Noord-Ieren
in Belfast
Honderdduizend Noordierse pro
testanten hebben gisteren in de
hoofdstad Belfast in een mars hun
trouw betuigd aan Koningin Eliza
beth en gedemonstreerd tegen con
tacten van protestantse kerken met
de R.-K. Kerk. De optocht van de
Orde van trouwe Oranjemannen was
naar schatting zeven k acht km lang.
Het voorbijtrekken duurde drie uur.
De honderd orkesten, die meeliepen,
zaten zo dicht op elkaar, dat het een
kakofonie werd van doedelzakken,
fluiten, accordeons, trompetten en
trommels.
Leden van de orde met oranje kra
gen escorteerden met getrokken
zwaard de banieren met leuzen als
„Vergeet nooit 1670" (de overwin
ning van de protestanten onder Wil
lem III van Oranje bij de rivier de
Boyne), „Ik zal handhaven" en
„Voor Koningin en grondwet".
Het was waarschijnlijk het groot
ste machtsvertoon van protestanten
dat Noord-Ierland in vele jaren te
zien heeft gegeven. Gistermiddag
werd op alle bijeenkomsten van
oranjemannen een petitie ter teke
ning gelegd, waarin stelling wordt
genomen tegen de oecumenische be
weging en een terugkeer wordt ge-
eist naar de beginselen van de refor
matie.
bonden was aan het comité
chefs van staven. De inlichtingen
zouden betrekking hebben gehad op
de Amerikaanse defensie. Zij zou
den zijn overhandigd aan de Rus
sische functionarissen kolonel Edems-
Sjoenaew, destijds resp. assis
tent militair attaché en eerste-secre-
taris op de ambassade in Washing
ton.
Edemski keerde in 1960 naar de
Sowjet-Unie terug. Sjoenaew in 1963.
Na te zijn verhoord is Whalen op
borgtocht vrijgelaten. Volgens de
aanklacht ontving hij bij verschil
lende gelegenheden bedragen van
ongeveer 1700 tot 3000 gulden.
Sur veyor heeft
kapotte ruit
De Surveyor I Is gisterochtend
.'roeg weer begonnen met het zen
den van scherpe foto's van het op
pervlak rondom het maanvaartuig.
De batterijen blijken echter zo on
betrouwbaar te zijn geworden, dat
geen vaste plannen meer kan
maken.
De 257 foto's die gisteren zijn ont
vangen, zyn in hoofdzaak duplica-
van foto's, die reeds de eerste
dagen na de zachte landing op de
tl, op 1 juni zijn overgeseind»
Voorts heeft de Surveyor zichzelf ge
fotografeerd, waarbij bleek, dat heft
apparaat een kapotte ruit heeft. Het
zou door de zeer lage temperatu-
tijdens de maannacht gespron
gen zijn. Vanochtend vroeg is de
Surveyor zijn tweede maannacht van
bijna twee weken ingegaan, die hij
verwachting niet zal overleven.
Smallenbroek over Amsterdamse politie
WILLIAM H. WHALEN.
De twee Russen zijn niet in staat
van beschuldiging gesteld omdat zij
zich niet meer in de VS bevinden, al
dus een mededeling van het Ameri
kaanse ministerie van Justitie.
De FBI deelde mee dat Whalen er
van wordt beschuldigd inlichtin
gen aan de twee Russen te hebben
verstrekt waardoor de veiligheid van
de VS in gevaar was gekomen. Dit
(Van onze parlementaire redacteur)
De ministers Samkalden (Justitie)
en Smallenbroek (Binnenlandse Za-
in ParijsT De Gaulle"zijn bevindingen j ken) zijn „met voortvarendheid" be.
heeft meegedeeld. »»n de instelling van de commis-
«v I (- sie, die het beleid van de Amsterdam.
Vei'VOlg Op se politie moet onderzoeken.
Minister Smallenbroek heeft van
middag in de Tweede Kamer in ant
woord op vragen van mr. Geertsema
(V.V.D.) meegedeeld, dat de commis
sie zyn onderzoek speciaal moet rich
ten op de organisatie van het Am
sterdamse korps en op de onderlinge
verhouding van de leidende functio-
Daarbij zullen niet alleen de feiten
en omstandigheden moeten worden
onderzocht, die ten grondslag lagen
aan het beleid van de plaatselijke
autoriteiten. De minister beloofde
dat, zodra de commissie is ingesteld
er gestreefd zal worden naar het uit-
Een oemande metalen capsule zon
der vleugels die van onder een
vleugel van een bommenwerper
naar beneden werd gegooid, heeft
bij de val naar de aarde manoeu
vres uitgevoerd en daarna een
landing gemaakt. Het gebeurde
gisteren op de luchtmachtbasis
Edwards in Califomië.
De Amerikaanse NAS A-piloot Mil
ton Thompson (foto) opende zyn
plastic schuifdak en stapte glim
lachend naar buiten na zyn re
volutionaire vlucht die van het
grootste belang is voor de toekom-
stige ontwikkelingen in de ruimte-
vaart
Het 2% ton wegende toestel lykt op I
een m de lengte doorgesneden ko-
gel. Volgens waarnemers op
grond viel het ln het begin als
een steen.
val van 13.690 meter viel het
toestel nog steeds snel maar ge
bruikte een stuurinrichting voor
manoeuvres. Thompson was in
staat om twee bochten van ne
gentig graden te maken met een
snelheid van 722 km/u. Toen hij
de grond naderde, trok hij de
neus van de capsule op en land
de met een snelheid van 330 km/u.
brengen van interim-rapporten. Het
moment, waarop het eerste rapport
kan worden verwacht, kan de be
windsman niet garanderen.
De commissie krijgt de bevoegdheid
om alle betrokkenen en eventueel ook
andere deskundigen te horen. Dege
nen, die worden aangezocht om in
de commissie zitting te nemen, moe
ten een zo duidelijk mogelijk beeld
van de toestand krijgen, zodra de
samenstelling en de opdracht van de
commissie helemaal vaststaat, zal dit
aan de Kamer worden meegedeeld.
Op verdere vragen van mr. Geert
sema antwoordde minister Smallen
broek dat hjj op 5 juli een „ambte
lijk. oriënterend gesprek" heeft gehad
met een eventuele kandidaat voor
het hoofdcommissariaat van Amster
dam. De minister ontkende, dat dit
„ambtelijk oriënterende gesprek" op
5 juli minder juist zou zijn, omdat
de heer Van der Molen pas op 7 juli
ontslag was verleend. De bedoeling
is immers om de vacature in Amster
dam zo kort mogelijk te laten voort
duren
De minister zag er geen bezwaar
in dat burgemeester Van Hall inmid
dels met vakantie is gegaan. „Hij
verkeert in de naaste omgeving van
de hoofdstad", zei de minister, „en
werkt bovendien op gezette tijden in
Amsterdam. Verder is hij voortdu
rend telefonisch bereikbaar". Giste
ren heeft mr. Van Hall een gesprek
Tan twee en half uur met minister
Smallenbroek gevoerd.
Interim rapport
Na de antwoorden van de minister
ging de kamer zonder hoofdelijke
stemming akkoord met een voorstel
van de katholieke fractieleider drs.
Schmelzer om de vaste commissies
van Binnenl. Z. en Justitie van de
Kamer in de gelegenheid te stellen na
te gaan of een vergadering van de
Tweede Kamer nodig is. zodra het
eerste interim-rapport van de on
derzoek-commissie is ontvangen. Dit
is nodig, omdat de Tweede Kamer
vandaag met reces gaat. Zonodig zal
er een bijzondere commissie worden
ingesteld om het interim-rapport een
voorbehandeling te geven.
De communistische fractieleider
Bakker had ernstige bezwaren tegen
dit voorstel. Hij vond het een manier
om het ontslag aan hoofdcommissa
ris Van der Molen levend te houden
„Het. is bijzonder gevaarlijk hierop
in te gaan", zei hy. „Het geeft pres
siegroepen de kans de zaak aan de
gang te houden". Zijn fractie liet
weten tegen het voorstel te zyn.
In Amsterdam
Bij een korte, maar felle brand,
die vanochtend vroeg woedde in een
benedenwoning Prinsengracht 343
in het centrum van Amsterdam is
een alleenwonende Invalide vrouw,
de 65-jarige J. Botter, in de vlam
men omgekomen. De twee kamerwo
ning brandde geheel uit.
De brandweer, die tegen half zes
werd gelarmeerd, bestreed het vuur
met vyf stralen en kon om tien voor
zes het sein brand meester geven.
Naar de oorzaak van de brand wordt
een onderzoek ingesteld. De moge-
ïykheid bestaat, dat het slachtoffer
in bed heeft liggen roken.
Nieuwe voor
zitter van
Eerste Kamer
Prof. ir. J. P. Mazure is be
noemd tot voorzitter van de Eer
ste Kamer voor de zitting die zal
aanvangen op 20 september 1966.
De heer Mazure is sedert 1950
hoogleraar in de toegepaste me
chanica aan de Technische Hoge
school in Delft. In 1958 kreeg hij
voor de P.v.d.A. zitting in de Eer
ste Kamer.
Advertentie
Sikkens autolokken
Uit het Leidsch Dagblad van f
12 Juli 1866:
1 Mocht Brielle tot 28 juni a
1 bevrijd blijven van het be- f
1 zoek der alom gevreesde f
1 ziekte, van dien dag af j
1 heerscht zij aldaar met dub- j
bele woede; tot Zondag wer-
den 31 personen aangetast, j
t waarvan 17 zijn overleden.
AdvertentieCholera- a
1 droppels, bereid volgens voor- a
1 schrift van Dr. v. Lohe, door a
en verkrijgbaar bij den Apo- a
theker A. A. Schilt, Korte
Singel te Amsterdam, d fl,— f
per fleschje. Bij het ontstaan j
van diarrheeën, de voorboden
j der cholerazijn de cholera-
droppels van onbetwistbaar
groot nut. i
