EIDSCH
DAGBLAD
HET LEEK WEL REVOLUTIE
Versterking
voor
politie
Amsterdams
dolle dinsdag'
É-
bezeten
"wereld
Enorme schade aangericht in Amsterdam
Meer dan
zestig
gewonden
onweer
Kamer morgen bijeen
gericht 1 maart 1860
WOENSDAG 15 JUNI 1966
No. 31895
cteur: E. A. E. van Dishoect
[dredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 11,25 per kwartaal, f 3,75 per maand, f 0,88 per week, (bij vooruitbetaling) losse nummers f 0,25
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
J ij leven in een bezeten wereld
en wij weten het, aldus schreef
enkele tientallen jaren geleden
jekende cultuur-historicus, onze
l stadgenoot Huizdnga. Maar zelfs
begenadigd waarnemer als hij,
man met een zó brede visie op
Heiden en toekomst, had zich
^wij geloven moeilijk een voor-
nimg kunnen vormen hóe bezeten
fereld er anno 1966 wel zou uit-
Jtiiwelijks 20 jaar na de tweede
Tldoorlog, die miljoenen mensen
en miljarden aan kapitaals-
ng kostte, is deze wereld
in twee sectoren, waarin
a ongekende welvaart heerst
„erzijds onbeschrijflijke armoe-
bittere honger wordt geleden,
[zelfs wij, in Nederland, die ons
eerstgenoemde bevoorrechte
mogen rekenen en die toch
.ikeling in de laatste decen-
jtui dag tot dag hebben kunnen
K vragen ons met verbijstering
bepaalde dingen konden ge
in, welke de overgrote meerder-
van ons volk tot voor kort voor
!jgelijk zou hebben gehouden.
oe was het mogelijk zo vragen
flbaar velen zich af dat
jroepering zonder enig po-
den en zonder het gering-
ve uitzicht te kunnen en
len voor de toekomst, erin
Liangs volkomen legale weg een
kundige positie te verwerven,
aar in meerdere bestuurscolleges
jjooraanstaande plaats doet in-
•n?
ijs dezer dagen veelvuldig de
jl „onbehagen" gebruikt, maar
itBchuilt nu precies dat onbeha-
welen schrijven het toe aan de
Ifionele. c.q. verstarde houding
ie oude politieke partijen; an-
belen wijzen op de toenemende
>d van een deel van de jeugd.
:§Jdaarmede rijst dan meteen een
fLndere vraag, welke vele ande-
ren zich stellen: hoe is het in
fpnaarn mogelijk, dat een zo
Pnate klein deel van onze Neder -
e jeugd, dat zich laat samen-
n 0nder het begrip provo's" de
krijgt zich zodanig te presen-
'h dat het er op lijkt alsof hun
ke aantal een zorgwekkend
i zou zijn? Het antwoord op
Mfag li]kt ons niet moeilijk: in
^Brste plaats door hun uiteraard
U eerend" optreden, dat, als ge-
J an dien, en in verband met de
iuikelijkheid van dit verschijn-
nationale samenleving, in
liverse publiciteitsmedia een
overtrokken belangstelling
lllj't gekregen Ten dele valt die be
stelling ook te verklaren uit het
•"-■•en van die media om te voldoen
lijj'de sensatiezucht van een deel
p het. publiek, een sensatiezucht,
1% ook tot uiting komt in de aan-
[jSheid van duizenden nieuwsgie-
1 bij de aangekondigde zgn.
jUpenings" met alle risico's van
r om daarbij lichamelijk letsel op
pen.
et is eenvoudig onbegrijpelijk,
dat een stelletje jongeren, dat
verklaart principieel niet aan
uroduktieproces te willen deel-
ffi, dat zich stelt tegenover de
.Jamde maatschappelijke orde,
j*t nietemin van diezelfde gemeen-
0 p wel eist, dat zij in hun onder-
zal voorzien, de kans krijgt in
stad als Amsterdam de orde te
jpren in een omvang als in de
lopen dagen is geschied.
iDgelui, die luidkeels voor zichzelf
meent van vrije meningsuiting en
lljbare demonstratie opeisen, ont-
zich niet de eigendommen te
Wteren van een krant, die het
J 'de bestaan de veronderstelling te
jïen, dat een betoger, die bij de
»ten om het leven was gekomen,
(^natuurlijke dood zou zijn gestor-
^Hetgeen achteraf nog wóar was
1 ns dunkt dat onze geordende
gj samenleving er recht op heeft
tegen deze wanordelijkheden in
{perming te worden genomen. Er
|i de afgelopen maanden veel kri-
i op de Amsterdamse politie uit
rend. Sommigen noemden haar
freden te agressief, anderen te
la het gebeurde van gisteren moet
I iedereen duidelijk zijn dat het zó
langer kan. Het is volstrekt on-
Jaatbaar dat de bevolking van de
•ndstad des lands by voortduring
|0t staat aan deze terreur var de
'Jat en dat communisten en pro-
1 todermaal ae gelegenheid krij-
Jeen vreedzaam bedoelde demon
ie te doen ontaarden in een an-
.mistische janboel.
'W1 leven in een bezeten wereld
toneer wij tijdig hadden onder -
hóe bezeten, zou nooit gebeurd
wat gisteren gebeurd is!
(Van onze verslaggevers)
De onlusten in Amsterdam, die gistermorgen be
gonnen met een protestmars van bouwvakkers en
zich in de loop van de dag tot velerlei baldadig
heden uitbreidden, vonden tegen middernacht bun
hoogtepunt in tonelen, die vergelijkingen oprie
pen met een revolutie.
In de binnenstad, met name op de Dam, het Dam-
rak en het Rokiu, is door joelende oproerkraaiers
van diverse pluimage maar meestal van zeer jonge
leeftijd, enorme schade aangericht.
Een topberaad in het Amster
damse stadhuis, waarbij aanwe
zig waren de ministers Samkal-
den en Smallenbroek, de com
missaris der Koningin in Noord-
Holland. de procureur-generaal,
de officier van Justitie en burge
meester Van Hall, heeft tot re
sultaat gehad, dat de hoofdstad
met hulp van buitenaf zich tot de
tanden toe heeft bewapend:
sinds gisteravond zeven uur wa
ren in de binnenstad 350 man
gemeentepolitie. Rijkspolitie en
leden van de Kon. Marechaus
see op straat. Niet minder dan
160 man Marechaussee werden
toen in reserve gehouden.
De politiemannen zijn zo zwaar be
wapend als hun politiële status toe
laat: voor het eerst in de geschiede
nis van het „lastige" Amsterdam is
op grote schaal gebruik gemaakt van
traangasgranaten. De leden van de
Marechaussee kunnen, als legeron
derdeel, in noodgevallen zelfs worden
voorzien van mitrailleurs en kunnen
pantserwagens te hulp roepen. Tot
deze laatste vorm van militair
machtsvertoon is dusver niet beslo
ten.
Honderden betogers en nieuwsgie
rigen liepen tijdens de talloze harde
charges van gistermiddag en gister
avond builen en schrammen op. Om
half één vannacht had de politie on
der de agenten zestien gewonen, van
wie er drie in een ziekenhuis zijn
opgenomen- Onder de burgers regi
streerden de ziekenhuizen meer dan
vijftig gewonden. Van dit aantal wa
ren er drie met wonden van pistool
schoten. Een hunner, de 32-jarige
F Schaper, werd door een gericht
schot van een motoragent in de bo
venbuik getroffen. Zijn toestand is
zeer ernstig.
CHAOS
Hoofdcommissaris H. J. van
der Molen kenschetste de situatie in
Amsterdam 's middags om drie uur
als gevaarlijk". Het is velen opgeval
len, dat de hoofdcommissaris niet is
uitgenodigd aanwezig te zijn bij de
besprekingen met de ministers in het
stadhuis, waar tot versterking van
de politiemacht werd besloten.
Vervolg op pag. 2
WEERBERICHT
Het KNMI in De Bilt verwacht van
heden- tot morgenavond: overwegend
warm weer, maar later kans op enige
afkoeling door plaatselijke onweers
buien en wind van zee. (Opgemaakt
om 11.15 uur).
16 JUNI
Zon op: 4.19 uur; onder: 21-02 uur
Maan op: 2.42 uur; onder: 18.38
Hoogwater in Katwijk te 1.18 en
13.44 uur, laagwater te 9.11 en 21.48
uur.
|!iiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii:iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiin
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's.
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer zal morgen in
spoedvergadering bijeenkomen om de
gebeurtenissen in Amsterdam te be
spreken. De speciale vergadering is
het gevolg van initiatief van tien le
den van de liberalè fractie, die de
kamervoorzitter mr. van Thiel tele
grafisch hebben verzocht de Kamer
bijeen te roepen. De tien liberale ka
merleden achten hier nodig, dat de
minister Samkalden (Justitie) en
Smallenbroek (Binnenlandse Za
ken) de Kamers inlichten over de
gebeurtenissen en over het beleid,
dat de politie en het openbaar mi
nisterie bij het bestrijden van de on
regelmatigheden hebben gevolgd. Mi
nister-president Cals zal de Kamer
vergadering waarschijnlijk ook bij-
De vaste commissies van de Twee
de Kamer voor Justitie en Binnen
landse Zaken zouden reeds vandaag
in besloten bijeenkomst met de
ministers Samkalden en Smallen
broek de situatie bespreken.
Minister-president Cals heeft gis
teravond op de openingsavond van
het Holland Festival verstek moeten
laten gaan, omdat hy in zijn ambts
woning de gehele avond druk tele
fonisch overleg heeft gepleegd met
zijn collega's Smallenbroek en
Samkalden. Na afloop van dit over
leg verklaarde mr. Cals, dat de hui
dige toestand te Amsterdam geen
24 uur meer mag voortduren. „Wan
neer de onrust nog een etmaal
voortduurt is krachtiger ingrijpen
geboden." aldus de premier.
De ministerraad is vanmorgen in
speciale zitting bijeengekomen oP het
kabinet van de minister-president
aan het Plein 1813 ter bespreking van
de gebeurtenissen in Amsterdam.
Intussen blijkt uit verklaringen van
politici en partijbesturen, dat het on
behagen over de leiding en de orga
nisatie van de politie in Amsterdam
vrjj groot is.
Tekenende beelden uit
een woelige stad: opgeschoten
jongeren grijpen naar straatste
nen om de politie te bekogelen,
(foto boven).
De karabijnbrigade rukt in
gesloten formatie op om dit zin
loze geweld te beteugelen, (foto
onder).
vooral ook 's zomers, want
Homburg maakt het u zo lekker
makkelijk en u maakt het ook zo
makkelijk lekker met z'n verruk
kelijke vleesconserven.
Kies o.a. uit soepballetjes, rund
vlees, varkensvlees, ballen gehakt,
vacuum verpakte Homburgers, de
beroemde rookworst en...
heerlijke leverpastei
(Van onze correspondent)
Over de gehele dag zyn giste-
ren bij de verschillende charges
P van de Amsterdamse politie meer
p dan 63 personen gewond geraakt.
Onder hen bevonden zich 20 po
ll litiemannen en marechaussees,
g Eén van hen moet wegens over-
spannenheid worden behandeld.
Drie betogers hebben pistool-
g schoten opgelopen. De 32-jarige
P F. Schaper was vanmorgen vroeg
p nog niet buiten levensgevaar,
g Volgens een verklaring van de
g leiding van het politiekorps zou
Schaper de motoragent De Groot
H hebben aangevallen en krachtig
p in de buik en op de borst heb-
ben getrapt, toen deze met zijn
P motor was gevallen. De motor-
P agent trok hierop zijn pistool en
g schoot Schaper in de buik. Als
P gevolg van 'n aanval van de heer
P Schaper liep agent De Groot
p een gebroken rib en enige in-
wendige kneuzingen op. Een an-
dere betoger, genaamd Staaks,
r= liep met een bajonet op een po
ll litieman toe. Hij werd in de lin-
P kerbovenarm geschoten en na in
g een ziekenhuis te zijn behandeld
P in arrest gesteld. In een derde
g geval werd een jongeman in de
g hand geschoten. Twee man
P de man met het buikschot en
P een marechaussee verblijven
p nog in het ziekenhuis.
P In de loop van de „dolle dins-
P dag" en de daarop volgende
g nacht zijn in totaal 30 arresta-
ff ties verricht.
g Het verkeer in de Amsterdam-
P se binnenstad droeg tot half vier
P vannacht een chaotisch karak-
g ter. Het Rokin bleek afgesloten
vanwege een barricade, die de
oproerkraaiers over de volle
breedte van de ryweg hadden
opgeworpen. Agenten met bul
lepezen of karabijnen in de hand
regelden het verkeer, dat voor
namelijk uit nieuwsgierige auto
mobilisten bestond.
„Je wordt hier dood gegooid
met stenen", schreeuwde een po
litieman gisteravond om negen
uur door de politieradio. Hij
stond op het Damrak, waar een
groene personenauto volgeladen
g met stenen de betogers bevoor-
P raadde. Enige uren tevoren was
ff hier een auto gesignaleerd, die
§j bouwvakkersgereedschap als
P steenhamers en -bytels aan-
voerde, die als wapens tegen de
P politiemannen en marechasseus
g werden gebruikt.
H Dertig Amsterdamse taxi-
li chauffeurs gingen tegen midder-
g nacht over tot een protestrit
g door de binnenstad. Met loeien-
P de claxons wilden zij uiting ge-
g ven aan hun ontevredenheid
g over het politie-optreden, dat
P volgens hen het taxiverkeer en
P dus hun verdiensten onmogelijk
g maakte.
P Het voorbeeld van de taxi-
P chauffeurs werd korte tijd later
g gevolgd door tienlallen automo-
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
bilisten en motorrijders, die in
lange rijen door de straten re
den en op hun claxons de pro-
vokreet „hi-ha-happening" (twee
lange en drie korte stoten) lie
ten horen.
Een hefschroefvliegtuig, dat P
gisteravond omstreeks zeven uur g
boven de Amsterdamse, binnen- P
stad cirkelde, werd door velen P
ten onrechte als een politieel ff
waarnemingstoestel gezien. De g
korpsleiding van de politie ont- J
kent een wentelwiek te hebben ff
ingeschakeld.
De politie heeft enige honder- P
den traangasbommen gebruikt P
om de samenscholingen van het M
publiek uiteen te dryven. TU- p
dens de lunchpauze en in het g
avondspitsuur hebben honder-
den Amsterdammers met zak- g
doeken hun tranen moeten be- p
dwingen. Traangasbommen le- p
nen zich zeer goed om te worden g
teruggegooid. De oproerkraaiers g
onder wie honderden lenige P
straatjongens al dan niet met P
lange haren wierpen tiental- g
len gasgranaten naar de politie P
Omstreeks drie uur vannacht P
trokken de betogers samen bij
het zwaarbewaakte gebouw van
„De Telegraaf" en op het Rem-
brandtspiein. Op dit plein ver
zamelden zich de automobilisten
en motorrijders onder wie vele
bouwvakkers, voor een laatste
demonstratierit. In de Utrecht
sestraat zagen wjj enige zakken
met cementspecie, die over de
straat waren uitgestrooid. Bij
het passeren van verkeer ont- P
stonden hier grote stofwolken. f§
De Amsterdamse politie doet P
met klem een beroep op de bur- p
gerij zich vanavond niet naar de P
binnenstad te begeven. Het heeft g
verwondering gewekt, dat by- g
voorbeeld gisteravond ouders P
met kinderen als nieuwsgierigen P
naar het Damrak wandelden en p
daar in het strijdgewoel terecht P
kwamen. „Als dat vanavond f
weer gebeurt, is de kans op ern- P
stige ongelukken zeer groot", al- p
dus hoofdinpecteur Vos, namens
de korpsleiding, die kennelijk g
nog niet overtuigd is van een g
beëindiging van de onregelma-
tigheden. Overigens was het
vanmorgen in Amsterdam by- g
zonder rustig.
^Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
Sikkens autolokken
©uc/ ©tieuwo
Uit het Leidsch Dagblad van
14 juni 1866:
-ZM.heeH de Statuten van
i de Vereeniging, genaamd:
„de Leidsche Schouwburg-
Vereeniging", gelijk die bij
het verzoekschrift zijn over-
gelegd, goedgekeurd, en de
1 Vereeniging mitsdien als
i rechtspersoon erkend.
Diakenen der Ned. Hero.
i gemeente alhier hebben de
T gemeenteleden uitgenodigd,
om eenige soepkaarten voor
Ij zes weken a 90 cents voor een
V' enkele portie voor hunne re-
g kening te nemen en in hun-
3) nen kring te verspreiden.
