Enkele ondernemingen stellen
afkoelingsperiode in
Te agressieve verkoopmethoden
Onder druk publiciteit:
J)E publiciteit rond de agressieve verkoopmethoden bij huis.
aan-huis-colportage heeft tot gevolg gehad, dat enkele
ondernemingen in hun verkoopcontracten een afkoelingsclau-
sule hebben opgenomen van vier of vijf dagen. Wjj vernemen
dit van de heer P. E. M. van der Post, directeur van het Con
sumenten Contact Orgaan, Den Haag. Op een „bestelformu
lier" van een zgn. „electro-therapeutische gezondheidsdeken"
staat thans te lezen: „N.B. Afkoelingsclausule De koper
heeft het recht deze order binnen 5 dagen na dagtekening per
aangetekend schrijven aan verkoper te annuleren zonder dat
hieraan kosten zijn verbonden."
Terwijl minister Den Uyl zich nog
met zijn ambtgenoot van justitie
beraadt over een eventuele wette
lijke afkoeling, maaien sommige
bedrijven hem het gras voor de
voeten weg. «Er zijn bedrijven",
aldus de heer Van der Post, „die
in verband met deze clausule al
hun orderblocs herdrukken. Men
heeft ons opgebeld om te vragen
hoe de clausule geformuleerd
moest worden. Wij zijn altijd
voorstanders geweest van een af
koelingsperiode. De Consumenten
bond eveneens. Zo'n periode zou
bijvoorbeeld vier dagen kunnen
duren; in Zwitserland is een afkoe
lingsperiode van 6 dagen voorge
schreven; ia Engeland een van t
dagen bij besteding van een mi
nimumbedrag van f200-".
De directeur van het Consumen
ten Contact Orgaan acht de af
koelingsperiode vooral van belang
voor een herstel van de keuze
vrijheid van de consument welke
door het snelle besluiten onder
psychologische druk werd aange
tast .Komt de afkoeling er door,
dan zou ik tegen de consument
willen zeggen: denk een paar
dagen na, lees het contract goed
door, Inclusief de kleine lettertjes,
en ga dan naar de winkel om te
vergelijken."
„Moet de klant Ingeval van een
afkoelingsclausule toch zijn hand
tekening setten of komt de colpor
teur na vijl dagen terug?" vraag
ik.
.Terugkomen doen ze nooit De
handtekening moet gezet Het is
altijd: u moet nü beslissen".
1400 Klachten
teurs voorwenden blijkt een
van hun scherpste psychologische
wapens in de strijd om de hand
tekening Dit spreekt duidelijk uit
de door gedupeerde kopers gedane
onthullingen waarvan het Consu
menten Contact Orgaan op het
ogenblik ongeveer veertienhonderd
heeft ontvangen, de meeste na de
radio- en tv. uitzendingen alsme
de de persartikelen van dit voor
jaar. Achter de deur van Muzen-
straat 25 hangt een grote blauwe
postzak waaruit de staf van het
CCO dagelijks nieuwe klachten
kan schudden. Iemand die een
diepvrieskist op afbetaling had ge
kocht schrijft: „men kon mij niet
beloven of men, als lk een paar
dagen bedenktijd nam, nog voor
die prijs (f1295,- exclusief rente)
kon leveren" Of de verkoper ver
telt dat hij op reis moet en niet
meer in deze buurt terugkomt
Het voorwenden van haast ls
slechts één van de weinig-subtiele
middelen. Bij de aarzeling van een
niet kapitaalkrachtige echtgenoot
om een dure keukenmachine te
kopen voegde de colporteur hem
toe: „U misgunt uw vrouw de
machine toch niet?" Dit bezorgde
mij een schuldgevoel en ik kon die
nacht niet slapen", bekent de man
nè het zetten van zijn handteke
ning.
Een vrouw werd als volgt be
werkt: er belde een man aan die
brutaalweg vroeg: „bent u in ver
wachting?" De vrouw was inder
daad In blijde verwachting en
vond om de een of andere reden
de aandacht van de bezoeker voor
haar gezegende staat prettig. Ze
ging op de vraag in en zag zich
een poosje later in het bezit van
een positiecorset hoewel ze er pas
één gekocht hadl Je zou er om
willen lachen als het niet zo tra
gisch was.
ALGEMENE VERKOOPVOORWAARDEN
1. Dt koper verbindt zich het gekochte voorwerp In ontvangst te nemen binnen de
dertig dagen einde der maand na de ondertekening van de overeenkomst. Een ver
traging In de levering verleent de koper het recht niet deze overeenkpmst te ver
nietigen of schadevergoeding te eisen.
2. Indien de koper een gehuwde vrouw 'Is, verklaart deze te handelen In volle over-
eenstemming met, en Ingevolge mandaat van haar echtgenoot. Zij verklaart ook tot
alle verplichtingen, vervat In deze overeenkomst, persoonlijk gehouden te zijn. Zij
bevestigt dat de sociale toestand van haar -gezin deze aankoop toelaat en dat zij
er het nuttige van Inziet.
3. Met uitzondering van de aanbetaling en die hierop verplicht moet worden Inge
schreven, zijn de verkopers niet gemachtigd om geld te Innen. De andere betalingen
moeten gedaan worden aan de besteldienst of per giro.
4. Alle toestellen zijn 2 Jaar gewaarborgd tegen alle constructiefouten. De waarborg-
Is beperkt tot de kosteloze vervanging der slecht bevonden stukken en Is strikt-
persoonlijk. Verplaatsingskosten van personeel, vervoer en loon zijn In de waarborg
wel begrepen. Het herstellen of varvangen van onderdelen door derden vernietigt
automatisch de waarborg.
5. Da firma erkent geen wijzigingen of toegevingen aan de gedrukte voorwaarden van
dit kontrakt. Mondelinge beloften of afwijkende verbintenissen door het verkoops-
personeel aangegaan zijn slechts geldig indien zij door de firma schriftelijk be
vestigd worden. Ingeval vat)instemming van koritraktbreuk wordt aan de koper
een schadevergoeding verrekend ten bedrage van 22% top het totale bedrag. Be
taalde voorschotten worden niet geretourneerd.
6. De partijen erkennen de uitsluitende bevoegdheid der rechtbanken van da maat*
schappelijke zetel der firma met het recht voor'deze laatste de zaken aanhangig
te maken volgens het gemeen recht bij de bevoegde rechterlijke lichamen.
VERKOOPVOORWAARDEN
1. Dit aankoopcontract Is voor de koper beslist ONHERROEPELIJK*
2. In geval van betaling in termijnen is de overeenkomst voor de N.V. eerst fcfndoj
indien en zodra de finantieringsaaiivraag 'door de financieringraaaudtappij is
cepteerd.
3. De koper verbindt zich het toestel te aanvaardcr» binnen zestig dagen na oc
tekening van dit aankoopcontract.
4. Vertraging, in de levering verleent de koper niet liet recht deze koop ongedaan o
maken of.schadevergoeding te eisen.
5. De vertegenwoordigers zijn niet gemachtigd Inningen te doen, met uitzondering r,
het voorschot, betaald bij het opmaken van hel contract. In diC'geval zal de kopt
eisen, dat zulks door de vertegenwoordiger wordt aangetekend op het contract nil,
De andere betalingen worden gedaan tegen overhandiging van een behoorlijk gezegeld
en ondertekend ontvangstbewijs der N.V. Onder contante betaling wordt uitsluitend
verstaan betaling van de volledige koopsom, minus hel als voorschot betaalde bedng
b j aflevering van het gekochte artikel.
6. De N.V. erkent geen enkele wijziging of toevoeging aan de gedrukte m
waarden van dit aankoopcontract, tenzij uitdrukkelijk schriftelijk anders ovetcenf)
komen met haar directie.
7. Alle geschillen, uit deze overeenkomst voortvloeiende, waaronder medebegrepo
vorderingen tot.nakoming, zullen uitsluitend worden berecht door de bevoegde rcch»
te met dien verstande dat de N.V. de koper naar keuze, ook ku
a,inspreken voor de bevoegde rechter van diens woonplaats.
Cwee verschillende achterzijden van kwasi onschuldige bestel bonnen".
Behalve op echtelijk verantwoor
delijkheids- en moedergevoel spe
culeren sommige buis-aan-buls-ver-
kopers op het statusbesef van de
kleine man, door hem een comple
te encyclopedie aan te praten.
„Deze boeken lezen we nooit",
schrijft een voor het statussym
bool bezwekene. Achteraf had hij
spijt als guldens op het contract.
Maar hij kon er niet meer al
Weer een ander systeem ls de
klant stroop om de mond te sme
ren door een roerend geloof en
vertrouwen in hem ten toon te
spreiden. Een dorpsbewoonster die
zich voor een breimachine interes
seerde, en het formulier nog even
rustig wilde lezen, hoorde de col
porteur zeggen: „Ach mevrouw, er
staat eigenlijk niets in, dit con
tract is opgemaakt voor onbe
trouwbare mensen". De klant voel
de zich gevleid en tekende het for
mulier zonder nadere bestudering.
Er stond natuurlijk wél wat in
het was een koopcontract terwijl
(volgens de klacht) èn dooi de ad
vertentie èn door de woorden van
de colporteur was gesuggereerd,
dat het om een bijverdienste met
behulp van een breimachine ging,
resp. om betaling van een borg
som voor het plaatsen van de
machine en een bedrag voor het
breicontract. De vrouw zit nu
koortsachtig te breien om de be
taalde bedragen terug te verdie
nen. „Ik moet truitjes breien voor
de leeftijd van vier tot vijf jaar
en ze allemaal met de hand dicht
naaien. Na vier maanden vroeg
ik of ik grotere truien mocht
breien; dit werd niet toegestaan
omdat Ik niet voldoende ervaring
had Bijverdienste zit er hele
maal niet in, het uurloon is te
laag en als ik die dunne veder
lichte wol vooruit had gezien zou
ik dat ding nooit hebben onder
tekend."
«imi aaminmratiekdsten ten bedrage van
-if "^Conlanl betalen is geld besparen"
TC
AfettRngieondttt* luWt verder:
Het totaal bedrag In
-termijnen van f-
I
- per maand In-
duslef administratiekosten per termijn
De 1e termijn vervalt 1 maand na aflevering, de volgende termijnen steeds
1 maand later.
I NJ). jUkoeUngsolausule. De koper heett hel xechl deze order binnen 5 dagen na dagtekening per aan-
getekend schrijven aan verkoper ie onnuleien zonder dal hieraan kosten zijn verkonden.
De ondergetekende verklaart, dal haaxMjn echtgeno(o)l(e) haar/hem gemachtigd heett tot het
ihtiten van de onderhavige overeenkomst.
ifflANOO fi
Trucs
Officieuze afkoelingsclausule
T>ekend is het trucje met de
.uitgeselecteerde reclame
klanten". De gelukkigen krijgen
bijv. een wasautomaat kwasi hon
derden guldens goedkoper, plus
een aantal waardebonnen ad f100-
tot de totale prijs van de machine.
Brengt de koper een nieuwe klant
aan, dan kan hij zo'n bon voor
f 100,- inwisselen. Slaagt hij erin
door recommandatie alle ontvan
gen waardebonnen te verzilveren
(een praktisch onuitvoerbare op
gave) dan zou hij volgen* de fir
ma de wasautomaat eigenlijk voor
niets hebben gekregen Al gauw
blijken tal van plaatsgenoten tot
„uitgeselecteerde reclameklanten"
gebombardeerd te zija
„Wat hebt u als Consumenten Con
tact Orgaan voor de slachtoffers
kunnen bereiken?" aldus onze
vraag.
„Van de ongeveer veertienhonderd
brieven hebben we in honderd ge
vallen iets voor de gedupeerde
consumenten kunen doen, o.a.
diverse afbetalingscontracten
kunnen laten annuleren. Na de pu
bliciteit van de laatste maanden
zijn de betrokken ondernemingen
meer voor rede vatbaar gebleken.
In vele gevallen is er echter niets
aan te doen, doordat het verkoop
systeem juridisch waterdicht
blijkt.
De brieven, vaak vergezeld van
het gewraakte contract, aanma
ningen e.d., getuigen merendeels
van psychologische druk, prijsop
drijving, valse beloften, ondeugde
lijke kwaliteit en een volslagen
gebrek aan service. Zo vlug de
colporteurs er bij waren om hun
slag te slaan, zo spoorloos werden
ze zodra de klant reden had zich
te beklagen. Heel wat geld aan
onbeantwoorde brieven, aangete
kende stukken en vergeefse inter-
locale telefoontjes werd door de
slachtoffers verspild. Kwam er
soms iemand van de „service" op
dagen, dan kreeg de klant de on
gelooflijkste praatjes te horen. BIJ
een snel kaalwordend karpet be
toogde de serviceman: „dat komt
door het stoken en doordat u er op
loopt", waarop de klant repliceer
de: „moet ik dan soms zweven?"
Onbekend
Een aantal consumenten dat de
fatale handtekening nog niet heeft
gezet, vraagt het CCO advies over
prijs en kwaliteit van aan de deur
aangeboden artikelen. De mensen
zijn in leder geval aan het denken
gebracht. Dat ls een goed ding,
maar het onthult tegelijkertijd, dat
een aantal zeer nuttige instanties
die sinds jaar en dag bereid zijn
de klant voor zeer weinig of niets
van advies te dienen, bij velen
totaal onbekend zijn. We noemen
het Bouwcentrum te Rotterdam
met zijn uitstekende voorlichting
over meubelen, verwarmings-,
kook- en verlichtingstoestellen,
buishoudmachlne9 en stoffering;
de commissies voor huishoudelij
ke- en gezinsvoorlichting met hun
uitgebreide collectie leerzame fol
ders en brochures over kostbare
gebruiksgoederen, de voorlichtings
instanties van gemeentelijke ener
giebedrijven, de vertrouwenscom
missies voor het behandelen van
allerlei klachten (o.m. op textlel-
gebied) van de Nederlandse Huis-
houdraad, het Gezinsbegrotingsin-
stituut dat de consument het fijne
over afbetaling kan vertellen. Deze
instanties die de laatste jaren re
gelmatig op de huishoudbeurzen
acte de présence geven dienen o.L
iets meer aan hun public relations
te doen.
Wordt de koper dan niet wet-
te-lijk tegen oplichting be
schermd? Ongetwijfeld; minister
Den Uyl heeft indertijd bij de be
antwoording van de vragen van de
heer Boersma Inzake de afkoe
lingsperiode nadrukkelijk op de
bestaande wettelijke bescherming
gewezen en gezegd dat de mensen
hun klachten bij de betrokken in
stanties moesten deponeren.
De politie zowel als de Econo-
mische Controle Dienst, en op
sporingsapparaat van de over
heid, ontvangen naar w\j verne
men heel wat aangiften, in het
bijzonder met betrekking tot be
stelbonnen die aan de achterkant
complete koopcontracten blijken
te zijn. Wat de huisvrouw in die
gevallen met haar handtekening
bekrachtigt, is onvoorstelbaar,
bijv-: Zij bevestigt dat de sociale
toestand van haar gezin deze
aankoop toelaat en dat zij er het
nuttige van inziet". Een derge
lijke verklaring legt haar behal
ve een financiële ook nog een
zware morele last op.
Bescherming?
17oordat de agressieve verkoop-
methoden aan de kaak werden
gesteld, was de rijksrecherche
reeds zeer gebrand op politierap
porten inrake oplichtingspraktij
ken aan de deur. Maar J,
handelen van economische
ten la niet Onze business
ren politie-autoriteiten, die -
gens dagelijks het publiek
band met dergelijke zak,
woord staan en van advlet
De Economische Controle
op zijn beurt kan slecht* a
tegen ondernemers die vt\
vereiste vergunning werkeo;
gebeurt nogal eens. Het be
een vergunning (welke dec:
mer op een bewijs van p1
drag ten name van zijo
teurs wordt verstrekt) gtfj
echter nog niet een corrfj
koopgesprek. De betrokken
ties komen dan ook tot de r
ging, dat voor het verstrekt
een colportage- vergunning
zou moeten worden verfc
een bewijs van goed gedn
De bestaande wettelijk!
ming van de consument
de minister doelt o.a. de'
het Afbetalingsstelstl, lj>
ook slechts een theortfo
lossing; in de praktijk I"
er méér van dat ds cW
overal tegen beschermd k
ve tegen zichzelf. Op is k
hem deswege door ds cos
tenorganisaties wordt
heeft hij in wezen getni
Voor de overtuiging gn
dendheid waarmee dttl
ties voor hem strijden,'
alleen maar ,dank u" Iti
ais ik. gezien deze 0
vredigende situatie,
aan de heer Van der Pot
„Wat moet de consumed
doen!", antwoordt hij:
zich niet laten ovtffc
Nuchter blijven. De cc1
heeft een eigen veraïï
lijkheiddié moet hij
b ruiken",
LEA 0
