LEIDSCH
DAGBLAD
fLoonpauze ingetrokken
Astronauten kunnen
raket niet enteren
Boerderij Meerrusf Warmond
JAMIN
Lagere
belasting
overwerk
Engeland
en Eldo
Beschermingskappen
niet verwijderd
Volmaakte
lancering
„Springstoffenfabriek
niet verantwoordelijk'
al 75jaar
HóogeHuys
(§ud Queutvo
Opgericht 1 maart
ZATERDAG 4 JUNI 1966
No. 31886
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Ni Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 11,25 per kwartaal, f3,75 per maand, f0,88 per week, (bij vooruitbetaling:) losse
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 67055
College van Rijksbemiddelaars toetst c.ci.o.'s
(Van onze parlementaire redactie)
De regering heeft besloten het College van Rijksbemiddelaars in
te schakelen voor de verdere toetsing van c.a.o.'s, die in het be
drijfsleven zijn afgesloten. Zij heeft de eerder afgekondigde loon-
pauze tot 15 juli, waarin slechts loonsverhogingen tot 7 procent
waren toegestaan, weer ingetrokken. Het college zal een ..alge
mene aanwijzing" krijgenwaarin de spelregels zijn opgenomen
die voor de rest van dit jaar voor de loonvorming gelden. Daarmee
is men teruggekeerd naar de gedifferentieerde loonpolitiek van voor
1963.
moeten zijn dat zonder inschakeling
van nieuwe organen een individuele
behandeling van contracten moge
lijk wordt gemaakt.
De regering heeft bijzonder snel
de raad van het bedrijfsleven opge-
Het besluit van de regering, gister- bevoegdheden ^an de
„ond officieel meegedeeld na de van de Arbeid (m de hu,-
wekelijkse bijeenkomst van de mi
nisterraad, is gevolgd op het drin
gende advies van de Stichting van
de Arbeid om van de eerder afge
kondigde maatregelen af te zien.
Hoewel op verschillende gronden,
bleken werkgevers en werknemers in
de stichting unaniem van opvatting
dat een snelle en efficiënte procedu
re aanbeveling verdient boven een
loonpauze met een loonplafond tot
7 procent. De procedure zou zodanig
Dringend advies
van Stichting
Eis vakcentralen
De drie vakcentralen hebben gis
teren in een adres aan de regering
dringend gevraagd om een herzie
ning van het verzwaarde belastingta
rief op vakantiegeld en overwerk.
Het adres, dat gisteren door de
werknemers in de vergadering van
de Stichting van de Arbeid aan de
orde is gesteld, heeft niet de steun
van de werkgevers gekregen.
De vakcentralen wijzen er de rege
ring op, dat het nieuwe tarief voor
grote groepen werknemers bijzonder
teleurstellend werkt. „Terwijl alom
gesproken wordt over verlaging van
de loon- en inkomstenbelasting, be
merken zij, dat voor de bijzondere
beloningen het tarief aanzienlijk om
hoog is gegaan", aldus de vakcentra
len. In het bedrijfsleven wordt, zo
merken zij op, niet alleen door de ab
solute hoogte van de percentages in
de tabel, maar ook door de psycholo
gische weerstand, die door de verho
ging wordt opgewekt, het verrichten
van noodzakelijk overwerk in aan
zienlijke mate belemmerd.
Prijsverlaging van
aardolieprodukten
Als gevolg van gedaalde aanvoer-
prijzen zullen op 6 juni de verkoop
prijzen van een aantal aardoliepro-
drukten worden verlaagd. Au togas
olie uit pompen, gasolie voor andere
doeleinden en huisbrandolie 1 wor
den met f 0.30 per honderd liter in
prys verlaagd. De prijs voor auto-
gasolie uit pompen zal dan 17.5 cent
per liter zullen bedragen. De pryzen
voor huisbrandolie 2 en dunne stook
olie zullen met 20 cent per honderd
liter worden verlaagd-
WEERBERICHT
Zomerweer
Juni begon zeer aarzelend en
ook te koud, waarbij vele kachels
de kamertemperatuur aangenaam
moesten houden. Dit weekeinde
komen wij in het zomerweer.
Reeds gisteren steeg de tempera
tuur tot 18 a 21 graden, vandaag
en ook zondag zijn in de oostelijke
helft van ons land temperaturen
rond 25 graden en in de kustge
bieden van omstreeks 20 graden te
verwachten.
Het hogedrukgebied dat enkele
dagen bij Ierland lag, trekt nu
vrij snel over centraal-Europa
naar het oosten, waardoor de
wind meer zuidelijk is geworden
met aanvoer van warmere lucht
uit Frankrijk. Op enkele plaatsen
in ons land kan het morgenmid
dag tot een onweersbuitje komen,
maar op de meeste plaatsen blijft
het weekeinde droog, zomers en
zonnig, met na zondag een wat
meer wisselvallig weertype.
5 juni
Zon op: 23 uur; onder: 20.54 uur.
Maan op: 23.37 uur; onder: 05.36 uur.
Hoogwater in Katwijk te 04.20 en
16.48 uur. Laagwater te 00.15 en
22.36 uur.
(6 juni: hoogwater te 05.00 en 17.29
"ur: laagwater te 00.56 en 13.15 u.)
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's.
dige overgangsfase de instantie die
onder nacontrole van Rijksbemidde
laars de contracten goedkeurde)
overgedragen aan het College van
Rijksbemiddelaars zelf. Het „Bui
tengewoon besluit arbeidsverhoudin
gen", dat de loonvorming wettelijk
regelt, voorziet in een dergelijke
overdracht indien regering en be
drijfsleven elkaar op het stuk van de
loonpolitiek niet kunnen vinden.
Volgens de mededeling van gister
avond wil de regering een snelle af
doening van het grote aantal cao's
dat nog op afhandeling wacht.
Reeds ingediende contracten zullen
door Rijksbemiddelaars worden afge
handeld. Nieuwe contracten moeten
voortaan regelrecht bij het college
worden ingediend en niet meer. zoals
tot dusver, bij de Stichting van de
Arbeid.
Blijkens de mededeling zal in de
nog af te kondigen spelregels waar
over nog nader overleg rnet het be
drijfsleven zal worden gevoerd), de
gedragslijn worden geconcretiseerd
die de regering reeds twee weken
geleden aan bedrijfsleven en parle
ment heeft bekendgemaakt. Dat wil
dus zeggen dat de nog in te dienen
contracten in principe niet boven
de 7 procent mogen uitkomen, ten
zij zich aantoonbare achterstanden
hebben voorgedaan, die partijen
thans willen inlopen. In dat geval
zal een voorlopige voorziening wor
den getroffen 'neerkomende op een
loonsverhoging van 7 procent) die
later kan worden uitgebreid met het
overeengekomen achterstandsper
centage. Daarvan zal echter de helft
niet voor volgend jaar januari kun
nen worden uitgekeerd.
CORRIGERENDE Tik TE GEVAAREIJK
Het Britse ministerie van lucht
vaart heeft geen commentaar willen
geven op een bericht in The Times,
flat Engeland zich zal terugtrekken
uit de Eldo, de Europese organisa
tie voor de ontwikkeling van een
draagraket. Een woordvoerder /n i
slechts, dat de Blitse regering op 9
juni in Parijs haar standpunt zal
verkondigen, als de deelnemende lan
den daar bijeenkomen. Tot de Eldo
behoren, behalve Engeland, België.
West-Duitsland. Nederland. Frank
rijk, Italië en Australië dnt geen fi-
nanciele bijdrage levert maar de ba-
sis Woomera ter beschikking steM
Volgens The Times wil ingeland zo
als gemeld uittreden met het ccg op
d" financiële lasten.
ir Priis Bern har r
ca burgemeester J. Li
New York temidden
kenkrabbers. Dc Pr:
gisteren een be oc.-V >-
ijorkse burgemeester
hem om een konie va.
Üf
cle Indianen
Manhattan ai
lonialisten.
Nederlandse 'co-
(Van onze redacteur ruimtevaart)
Wanneer tegen 1970 de eerste Amerikaanse ruimtevaarders, die
een bezoek aan de maan hebben gebracht, naar de veilige aarde
willen terugkeren, moeten zij een reeks manoeuvres perfect uit
voeren. Een daarvan is de ontmoeting met en koppeling aan een
Apollo-moederschip dat om de maan cirkelt, waarmee zij de terug
reis en duik door de aardse dampkring moeten maken. Dat ont
moeten en enteren is dan een levensbelang voor de maanreizigers
en deze techniek moet volkomen beheerst worden.
Bijzonder teleurstellend voor de Amerikanen is het daarom, dat
de koppelingsproeven in de ruimte ook tijdens de gisteren begon
nen en overigens perfect verlopende vlucht van de Gemini IX niet
kunnen worden uitgevoerd omdat zoals reeds gevreesd werd
de beschermingskappen van de doelraket niet volgens plan blijken
te zijn weggestoten.
Hoewel er nog veel meer experi
menten tijdens deze vlucht op het
programma staan, waren de voor
genomen negen enteringspogingen
toch van uitermate groot belang. Tot
dusver is slechts de bemanning van
de Gemini VIII er op 16 maart
1. in geslaagd een doelraket in de
•uimte te enteren, maar direct daar
na moest deze ruimtecapsule een
noodlanding maken als gevolg van
een technische storing. Ook toen kon
het koppelingsexperirnent dus tlechts
éénmaal worden uitgevoerd.
De vlucht van de Gemini IX met
de ruimtevaarders Thomas Stafford
en Eugene Cernan, die reeds twee
map' en het n'ntviT r> wc .fop--..'
doelraket in de derde omwenteling
om de aarde- Pas toen werd zeker
heid verkregen omtrent hetgeen
men uit signalen had gevreesd: de
samen 135 kg wegende twee fiber-
gas beschermingskappen hingen nog
geopend aan de doelraket, waardoor
enteren daarvan niet mogelijk zou
zijn. Vermoedelijk hebben de explo
sieve bouten waarmee de kappen
vastzaten wel gewerkt, maar zijn zy
niet zoals de bedoeling was door
veren van de raket weggeschoten.
Wie betaalt schade in Muiden?! Fabriek moet weg
Los
rammen
begon gisteren met een volmaakte
I start op het vastgestelde tijdstip, na-
melyk 14.39 uur Nederlandse tyd.
De Titan-II-raket bracht de cap
sule in een baan om de aarde waar
van de hoogte varieerde van 274 tot
161 kilometer.
Jacht over
duizend km
Onmiddellijk werd de jacht op de
woensdag gelanceerde Atdadoelraket
ingezet, die Kaap Kennedy op 300
km hoogte tijdens de Geministart
passeerde in de 29ste omwenteling
om de aarde, en die een voorsprong
van 1030 km op de Gemini had
toen deze in zyn baan was geko
men. Na een jacht van 120.000 kilo
meter tijdens welke Stafford de
baan van de Gemini wijzigde en
aanpaste aan de Atdabaan. bereikte
Stafford heeft het grondcontrole-
station Houston nog voorgesteld, de
kappen met de neus van de Gemini-
weg te drukken, maar men achtte
dit een te gevaarlijke operatie Ver-
moedelyk zal Cernan nu tijdens zijn
i spectaculaire ruimtewandeling van
I hedenmiddag de doelraket eens
nauwkeurig gaan inspecteren. Het
wordt niet waarschijnlijk geacht dat
hy toestemming krijgt, de kappen
met de hand te verwijderen. Het
kan zijn dat hij geruststellende
waarneming doet. maar vermoede
lijk zal men ook deze operatie, zelfs
wanneer men precies weet wat er
hapert en wat de kansen tot her
stel zijn, te gevaarlijk vinden voor
een ruimtevaarder die slechts door
een kwetsbaar ruimtepak beschermd
wordt.
9 Slot pag. 2
Weer gevechten
in Noord-Nigerië
Bij nieuwe gevechten tussen leden
van vcrschilende stammen in de
Noordnigeriaanse steden Goesaoe en
Baoetsji zijn donderdag vijftien per
sonen om liet leven gekomen, aldus
betrouwbare berichten.
In liet vorig weekeinde vonden bij
onlusten in dat gebied 92 personen
(Va
ze Hilversumse correspondent)
..De springstoffenfabriek voelt zich niet verantwoordelijk voor
de door de explosie van donderdagmiddag in de stad Muiden aan
gerichte schade,'' deelde gistermiddag tijdens een persconferentie
in de kantine van de fabriek directie-secretaris B. Rademaker, na
mens de leiding van het ..hiervoor niet verzekerde!" bedrijf
mee. Deze mededeling, die als een bom bij de aanwezige journa
listen insloeg, kreeg een verklaring mee: ..Wij zijn door de explo
sie in een overmachtspositie geraakt. Wij beschouwen explosies
altijd als overmacht".
Om deze voor de inwoners van
Muiden ongetwijfeld bittere pil wat
te verzachten, deelde de heer Rade
maker mee. dat de fabriek een ex
pertise-firma opdracht heeft gege
ven elk schadegeval in de stad te
gaan onderzoeken, waarna de direc
tie zal bekijken welke vergoeding in
elk afzonderlijk geval kan worden
toegekend.
Als men inderdaad alle schade zou
gaan vergoeden, hoe denkt de N.S.F.
'Nederlandse Springstoffen Fabriek)
dit dan te doen? Dit bleek een moei
lijke vraag voor de zegslieden van
Sc kruitfabriek te zijn. „Wij hebben
;en reserve van ongeveer 1,3 miljoen
gulden". De eerste berekening, wat de
klap Muiden gaat kosten, komt reeds
op 2 miljoen.
Na de vorige explosie (in juni 1963)
er even sprake geweest van ver
plaatsing van de fabriek. Maar de
verhuizing van dit bedrijf, waarvan
cle meeste aandelen (50 procent) in
eigendom van de staat zyn. is niet
■gegaan. Hoeveel een eventuele
verplaatsing zou kosten? „Dertig mil
joen", zei de heer Rademaker.
De schade in eigen bedrijf wordt
op 4 a 5 ton geschat. „Maar daar
komt misschien nog wel een paar
ton bovenop". De oorzaak van de ex
plosie is moeilijk vast te stellen. Ex
perts proberen het wel. maar zij wor
den door de ravage ernstig in hun
onderzoek gehinderd. „Er is een ke
tel met trotyl onze jaarlijkse om
zet van dit produkt is 100 ton
gaan branden, dat is alles wat 1
weten", aldus de directie.
De gemeenteraad van Muiden ls
gisteravond in een spoedeisende ver
gadering tot het eensluidende stand
punt gekomen: de kruitfabriek moet
weg. Een door alle fracties gesteunde
motie werd aangenomen, waarin
werd aangedrongen op een onderzoek
van rijkswege naar de mogelijkheden
lot verplaatsing of beëindiging van
bet springstoffenbedrijf.
De raadsleden drongen er tevens
tp aan, dat de gemeente alles in het
werk moet stellen dat de schade aan
de inwoners door de fabriek zal wor
den vergoed. „We moeten ons niet,
zoals na vorige explosies, met een
kluitje in het riet laten sturen".
Het tweede kamerlid J. J. Voogd
<PvdA) heeft over de explosie vra
gen gesteld aan de ministers van De
fensie, Economische Zaken en Bin
nenlandse Zaken.
Advertentie
Vanaf heden elke avond DANSEN
met het MIDNIGHT KWARTET.
iiiiiiHnwaiiiiiiii
VOL-A UTOMATISCHE
Wedden over
dat mannetje
op tie maan?
ZOMERPRIJZEN
BREESTRAAT 173
Lid Stichting Bontwaarborg.
Deze tekening toont, welke
moeilijkheden de Gemini-beman-
ning ontmoet heeft toen zij in de
ruimte de doelraket Atda had
opgezocht. De fiberglaskappen.
die de koppelingsmond van de
raket tijdens de lancering be
schermden. zijn niet volgens plan
weggeworpen. Zij zijn wel open
gesprongen zodat zij de raket het
aanzien geven van een krokodil
met gapende muil. maar zij zijn
aan de Atda vast blijven zitten.
Stafford en Cernan kregen geen
toestemming om de doelraket
door middel van een forse tik
met de neus van de Gemini tot
de orde te roepen, waardoor de
enterings-experimenten niet door
kunnen gaan. Links de Gemini,
rechts de Atda
Wie een weddenschap wil aan
gaan dat er in 1966 een man op
de maan komt, krijgt nog maar
66 tegen een, in plaats van 100
tegen een.
Landbrokes, de Engelse book
maker die bijna elke wedden
schap accepteert, heeft een wed
denschap aangenomen van 5.000
pond tegen 50 pond, en daarna
het verschil verlaagd tot 66 te-
gen een.
Ook op een man op de maan
in 1969 worden weddenschappen
afgesloten eerst voor twee te-
gen een, nu voor zeven tegen
LEVENSVERZEKERING
SCHADEVERZEKERING
Uit het Leidsch Dagblad van
3 4 Juni 1866:
t De kiesvereniging „Het
ft Algemeen Belang", opgericht
te Leyden den 5den April a
a 1866, stelt tot Candidaat voor
ft de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal den heer G. H.
q Betz, oud-lid der Staten-Ge-
ft neraal en oud-minister van 1
ft Financiën.
'S Het bestuur van voor-
q noemde vereeniging,
'C B- F. Krantz, voorz.
6. D. A. Schretlen.
U Del Baere, secretaris.
De minister van Binnen-
landsche Zaken heeft be-
xJ paald, dat de verkiezing van
een lid van de Tweede Kamer
ft der Stat en-Generaal, zal ge-
schieden op Dinsdag den
12den Juni aanstaande.
