„Het beste
vindt men
Oost-Duitsland"
circus
in
van Europa
WAARSCHUWING
LEERLINGEN
LEERLING-DRUKKER
Nederlandsch Drukkerij Bedrijf N.V.
LEERLING-HANDZETTERS
DAGBLADOPMAKER
BURGEMEESTER
WEER IN HET
ZIEKENHUIS
Rij ks wegenfonds komt
tien miljoen te kort
TUSSEN
DROMEN
VAN
TESTPILOOT
EN WAT
JE STRAKS
MOET
WORDEN
DRUKKER
ZUN IS ELKE DAG IETS ANDERS
leerling-zetters en -drukkers
EEN LEERLING
Handelsdrukkerij „FLORA"
Een goed vakman
Drukkerij Willem Wouda
ZETTER/DRUKKER
de bruyn's drukkersbedrijf
^C% Waf wordt jij I
DRUKKER OF ZEITER
DRUKKERIJ E. J. BRILL
VAN KAMPEERPARADIJS VAN DELFT
KAMPEERPARADIJS VAN DELFT
VRIJDAG 27 MEI 1966
LEIDSCB DAGBLAD
PAGINA 15
mse (directeur van circusschool meent:
De man, die zit zegt, is Otto Nctz-
ker, directeur van de VEB Zentral-
Zirkus in Oost-Duitsland. Wij spra
ken hem in het gebouw van de
Slaatsschule für Artistik in de Frie-
jrichstrasse in Oost-Berlyn, waar de
laatste hand wordt gelegd aan de
circus, en variëtenummers, die voor
het eindexamen in aanmerking ko
men.
De Staatsschüle fur Artistik is in
1957 gestart naar voorbeeld van de
beleende circusschool in Moskou. De
leerlingen, voor een deel afkomstig
uit artiestengezinnen, maar meestal
bestaande uit uitblinkers van turn
verenigingen, worden op 14-jarige
leeftijd getest op hun geschiktheid.
(Van onze speciale verslaggever)
„Ik bezoek elk jaar tal van circussen in de
kapitalistische en in de socialistische landen. Als
Ik weer thuis benconstateer ik niet zonder
hots, dat wij hier in de DDR de fraaiste circus-
voorstellingen maken van heel Europa. Maar wij
bestudering
besteden er dan ook de uiterste zorg aan en we
hebben het voordeel, dat we over zeer veel jonge
artiesten beschikken. Het zijn de jeugdde
krachtde moed en de schoonheid, die uit de
piste stralen en het publiek bekoren".
Leerlingen
De school telt op het ogenblik 60
leerlingen, verdeeld over vier leer
jaren. Het eerste en tweede jaar van
de opleiding wordt er voornamelijk
aandacht besteed aan de theorie, ter
wijl de praktijk een vrij algemene
beoefening van de lichaamskunst
beoogt. Het derde jaar ,is dat van
d« voor-specialisatie en het vierde
jaar tenslotte wordt het nummer
geheel gereedgemaakt.
Rek.-leraar Manfred Rutz, zelf
oud-circusartiest, vertelde ons: „Bij
de keuze van 't nummer staat uiter
aard de aanleg van de betrokken ar
tiesten voorop. Daarnaast echter
wij rekening met de moge
lijkheden, die het vak biedt. Het
heeft geen zin aan de lopende band
jongleurs op te leiden. Er is op het
ogenblik een groot gebrek aan
groepsnummers, niet alleen bij ons,
maar in de gehele wereld. Ik werk
nu met jongens, die straks tezamen
ten gpectaculair reknummer zullen
brengen".
Contract
tb heer Netzker is voorzitter van
I ^examencommissie. Iedere artiest
V groep artiesten, die slaagt voor
M eindexamen, krijgt een con
tact bij het VEB Zentral-Zirkus.
,VEB" betekente „Volkseigenes Be-
Irieb" Het Zentral-Zirkus is dus een
staatsbedrijf. Er zijn drie oude Duit
se circusondernemingen in opgeno-
circus Busch, circus Aeros en
Hfircus Olympia (resp. 3000, 3000 en
1000 zitplaatsen).
Naast de drie staatscircussen rei-
in Oost-Duitsland nog zeven an-
i, meest kleine, circussen, die
particulier eigendom zijn. Onderlin-
concurrentie is er niet. Elke win
ter roept het ministerie van Kunst
Cultuur de tien circusdirecties
rond de tafel om de tournee voor
het volgende seizoen te bespreken.
is werd verzekerd komen de
tournees tot stand
de mogelijkheden. De gemeenten zfjn echter verplicht
de opbrengst ervan te besteden aan
het verbeteren van de circusstaan
plaats door bijv. te zorgen voor wa
terleiding en verlichting.
Een circus zal nooit een stad
dorp bezoeken in een tijd, dat daar
reeds een ander publiektrekkend
vermaak is.
Er wordt over het algemeen al
leen des zomers gespeeld. Alleen het
Zentral-Zirkus beschikt over
mi- permanent circusgebouw,
hoofdzakelijk ten dienste van
circus Busch staat. De Nederlander
herkent in dit gebouw het Neder
landse circus Mikkenie, dat in 1956
werd opgeheven. De aluminium
constructie van de circustent werd
toen aan Oost-Duitsland verkocht.
De circussen Busch, Aeros
en Olympia beschikken alle over
rijdende school, een circusdokter,
clublokaal en een wagen met badin
richting. De artiesten en het perso
neel staan op jaarcontract en
worden dus ook betaald ln de maan
den, dat het circus niet speelt.
Bezoekers
De drie bedreven van het Zentral-
Zirkus trokken in het seizoen 1965
ruim 2.160.000 bezoekers en ruim een
miljoen mensen voor het bezichti
gen van de menagerie.
De directeur: „Het circusbezoek
stijgt elk jaar Onze bedrijven had
den vorig jaar een gemiddeld be
zoekerspercentage van 80 procent per
voorstelling. Veel meer kunnen we
niet verwachten, want ook by ons
blyffc er de concurrentie van bepaal
de televisieprogramma's of voetbal
wedstrijden. Circusvoorstellingen
worden in de DDR zelden op de te
levisie getoond. Zodra je circus op
de tv brengt is het geen circus meer.
De sfeer moet je opzoeken in de
tent zelf".
Ook in Oost-Duitsland betalen de
vermakelijkheidsbelasting.
Burgemeester G- A. Stolwijk van
Voorhout is ter observatie in één
van de Leidse ziekenhuizen opgenp-
men. Enige dagen na zijn installa
tie kreeg hij hevoge niersteenaan-
vallen.
is de tweede maal in korte
tijd, dat de eerste burger van Voor
hout in het ziekenhuis verblijft. Kort
voor zijn installatie onder ging hij
blindedarmoperatie. Dit had tot
diepgaande j gevolg, dat de installatie moest
den uitgesteld.
Mevr. Else Hoffmann was
jaren geleden trapeze-artieste
'n circus. Thans brengt zij als
lerares op de Staatsschüle fu
trl! krtistik haar kennis over o
jonge meisjesdie van een cii
carrière dromen.
Met ingang van 1 juni is de
heer W. de Wolf benoemd tot alge
mene procuratiehouder van het kan
toor Leiden van de Amsterdam-Rot
terdam Bank.
Otto Netzker is niet bijzonder te
spreken over het circus ten westen
van de zonegrens. Natuurlijk heeft
hij als socialist aanmerking op de
wijze, waarop artisten in de kapita-
listische wereld kunnen worden uit
gebuit en de circusdirecties als ieder
pure circuskunst te brengen. Een
geldelijk gewin zouden denken. „Bo
vendien valt me op, dat de tijd dat
circusdirecteuren alleen maar leef
den voor de artistieke prestaties in
de piste, voorbij ls- De meeste direc
ties stellen er geen eer meer in een
zo goed mogeljjk programma van
pur circuskunst te brengen. Een
uitzondering hierop is de directeur
van circus Krone".
Kwaliteit
De programmasamenstelling van
do Oostduitse staatscircussen ge
schiedt onder verantwoordelijkheid
van de „kunstlerische Direktor" Ma
rio Turra. Hfj zei ons: „by jullie
gaat het zo, dat als het ene circus
10 olifanten heeft, het andere circus
er 15 moet hebben en als de een
18 paarden voortbrengt de ander
kijk naar circus Franz Althoff
er 60 in de piste brengt. Ik zoek
het niet in de aantallen. Ik zoek
het in de kwaliteit. Met 60 paarden
kun je niets uitrichten, maar met
18 kun je een prachtig dressuumum-
mer opbouwen".
Het Zentral-Zirkus moet het voor
namelijk hebben van Oostduitse ar
tiesten en artiesten, die met ande
re landen van het Oost-blok worden
uitgewisseld. Deviezenproblemen
maken het moeilijk westerse arties
ten te engageren, al slaagt men hier
in van tijd tot tijd wel.
Mario Turra ziet de moderne pre
sentatie van een circusprogramma
niet meer als een opvolging van in
dividuele nummers, die als los zand
aan elkaar hangen. HU tracht voor
elk programma een bepaald motief
te vinden, dat steeds weer terug
keert. Zo heeft hU eens de symbo
len van het kaartspel gebruikt, die
bU de requisieten en de kostumering
van het gehele programma een rol
speelden, grote waarde hecht hU aan
de clownerie als trait d'union tus
sen de verschillende nummers, een
goede begeleidende muziek en het
tempo van het programma.
Het circus heeft volgens hem nog
een grote toekomst. „Het circus is
een uiting van volkunst, die bij een
verkorting van de werktUd en de
daardoor toenemende behoefte aan
vrijetijdsbesteding een steeds grote
re rol zal spelen".
Voor dit jaar
i het fonds
(Van onze parlementaire redactie)
Het geld, dat het RUkswegenfonds
voor 1965 had uitgetrokken, is op.
Men komt zelfs 10 tot 15 miljoen
gulden tekort.
Dat bUjkt uit de memorie
woord bjj de begTotlng
aan de Eerste Kamer.
Enkele oorzaken van het tekort: er
Is meer werk opgedragen dan het
fonds kon betalen en de opbrenst
van de opcenten op de motorrijtui
genbelasting viel ongeveer 5 miljoen
gulden tegen. De begroting van 1967,
zo zegt minister Suurhoff (Verkeer
en Waterstaat) zal de last moeten
dragen.
Er is een werkgroep bezig uit te
zoeken of de onteigeningsprocedure
versneld kan worden. De stijgende
grondprijzen drukken sterk op de we
genaanleg. Eigenaars voelen er vaak
weinig voor hun grond minnelUk te
verkopen, vanwege het oplopen van
de prijzen. Dat heeft langdurige ont
eigeningsprocedures tot gevolg, die
het tempo van de wegenaanleg af-
Tweemaal drie
Er wordt naar gestreefd, zo wordt
gezegd, om eenmaal ter hand ge
nomen werken zo snel mogelijk af te
maken. Daarom wil men de krachten
niet versnipperen door teveel tegehjk
aan te pakken. Bij de aanleg van
autosnelwegen wordt, in vrijwel alle
gevallen rekening gehouden met uit
breiding tot twee maal drie rijstro
ken.
Men streeft ernaar de capaciteit
van het wegennet te vergroten. Nadat
de knelpunten in het bestaande we
gennet zullen zUn wegenomen zullen
verder wegen worden aangelegd, die
passen in het hele ruimtelijke beleid.
In de tweede nota ruimtelijke orde
ning zal het wegenstramien opgeno
men zUn als onderdeel van dat be
leid. Er wordt gewerkt aan een nieuw
ontwerp voor het hoofdwegennet.
Over de planologische vorm daarvan
wordt overlegd met de Rijksplanolo
gische dienst.
ligt ergens je toekomst. Je ziet jezelf zo vaak in de cockpit van
de XBEL-13 terwijl je met supersonische
snelheid langs de hemel raast. Danrook! Met ijskoude
stem spreek je rustig het vlieger-noodsein
"may-day - may-day - may-day" in de microfoon. Je hand strekt zich
naar de schietstoel-knop.... en dan
Dan ben je ineens weer die jongen welke al die
opwinding zal moeten missen, omdat je het een of
andere "stomme baantje" moet gaan zoeken.
Tenminste, zo mopper je, maar je weet best, dat er voor
een kerel van 15, 16 jaar die zeven klassen heeft
doorlopen en niet meer leerplichtig is, heus nog wel
wat meer dan een "stom baantje" te vinden is.
Als drukker bijvoorbeeld. Meester zijn over de jou
toevertrouwde, razendsnelle drukpers, die elke seconde je
aandacht opeist en die door jouw vakmanschap
duizenden druks per uur maakt. Dat is een fijn vak voor
een moderne jonge kerel. Interesse? Knip deze
advertentie uit en stap er mee naar een drukkerij.
Of informeer eens bij onderstaand adres, waar je alles
over de opleiding en het fikse loon kunt vragen.
Je zult, als je er wat meer van weet, moeten toegeven:
Inlichtingen: GRAFISCH BUREAU, De Sitterlaan 135, Leiden, telefoon 20418
Ook by ons is er nog plaats
Opleiding o.l.v. een gedipl. leermeester.
N.V. Drukkerij v.h. J. J. GROEN ZOON
PIETERSKERKKOOR STEEG 18 LEIDEN
N.V. DRUKKERIJ v.h. L. H. BECHERER
Veldhorststraat 1 - L!sse
Telefoon 02530—3108
heeft plaats voor
op enkele afdelingen.
vindt altijd een prettige
werkkring bij:
KATWIJK AAN ZEE
Bij N.V. Drukkerij v/h Batteijee en Terpstra
te Leiden - Oude Rijn 39
kan geplaatst worden een
Een DROOM van een vak is
KOM EENS MET JE OUDERS OF
MKT JE VRIENDEN. BIJ
vertellen ze je er alles van. Aan een jongen
die wat worden wil geven wy een
DRUKPERS CADEAU.
MEER EN HOUTSTRAAT 2A LISSE
TELEFOON 02530—3277 b.g.g. 02532—7520
Ln onze moderne drukkerij is plaats voor beide
leerlingen.
JONGENS, die in 4 jaar het vak goed willen leren,
tenminste 7 jaar lager onderwijs hebben gevolgd, niet
meer leerplichtig zyn en niet ouder dan 16 jaar, kun
nen voor deze opleiding in aanmerking komen.
De opleiding vindt plaats in het bedrijf en een
dag per week aan een technische schooL Reeds
tijdens de opleiding wordt een goed loon ver
dient. In het grafisch bedrijf gelden goede
sociale voorzieningen.
Bij aanmelding schoolrapporten
einde Lamroenschansweg
Oosterkerkstraat 11 Leiden
Telefoon 01710—25045. Na 18 uur 01710—31180 of 070—904328
I
ons bedrijf, waarin naast de krant, ook periodieken
t handelsdrukwerk vervaardigd wordt, komen weer
Jongens in de leeftijd van 15 jaar kunnen hiervoor
in aanmerking komen.
Voel je hier iets voor? Kom dan eens praten. Je kunt
dan ook het bedrijf eens bekijken.
Tevens bestaat de mogelijkheid voor jongelui van
21 jaar om opgeleid te worden tot
Hiervoor komen in aanmerking zij die met goed gevolg
de L.T.S. of enige jaren u.l.o. doorlopen hebben.
LEIDSCH DAGBLAD N.V. - Witte Singel 1 - Leiden - Telefoon 0171025041
KAMPEERDERS die een tent gaan kopen, beslist niet eerder of U
moet eerst de collectie TENTEN
hebben gezien. Wij zijn OFFICIËLE RINCO DEALER
en dit betekent beter en goedkoper dan elke andere tent.
Bezoekt onze enorme SHOWROOM achter onze winkel.
STEENSTRAAT 45
Wij ruilen Uw oude tent in
