f99,-
Eerste deel Winkler Prins
Encyclopedie aangeboden
Omdat de
Isomat-Rapid helemaal automatisch is!
JAN BEUTENER EXPOSEERT Expositie Cobra-Groep
IN HET ACADEMIEGEBOUW
l)E ZEVENDE DRUK
Een rustpunt voor
brede voorlichting
VRIJDAG 13 MEI 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
\n het Amsterdamse Hilton Hotel is gisteren in het bijzijn van
o.s, 350 van de 1000 medewerkers het eerste exemplaar van deel 1
vai de zevende druk van de Grote Winkler Prins Encyclopedie
ovtrhandiqd aan de regering in de persoon van de minister-presi-
deit mr. Öals. Het komt niet alle dagen voor dat een boekwerk op
eer zo spectaculaire wijze verschijnt. Toch kan men zeggen dat
hirvoor in dit geval gerede aanleiding bestaat.
die per definitie onpartijdig is, schept
orde in de veelheid van meningen en
daarmee tevens orde in de geest van
de gebruiker. Ook in deze zin is voor
de mens van nu het gebruik van een
encyclopedie een „rustpunt"; een
punt van uitgang om zich een me
ning te vormen of om een bepaald
inzicht te verkrijgen.
Uiteraard is het niet mogelijk om
binnen het raam van een algemene
encyclopedie, zelfs van de omvang
van de Grote Winkler Prins, een vol
ledigheid te realiseren, die evenredig
is aan de „informatie-exporie" van
deze tijd. De redactie heeft getracht
dit bezwaar te ondervangen, door aan
alle artikelen, ook de beknopte, een
grote informatiedichtheid te geven,
o.a. door een uitgebreide en actuele
literatuuropgave, die de weg wijst
naar verdere informatie.
tienduizenden" krygt zeer groot. Dit
ondanks het feit dat ongeveer een
derde van de nederlandse gezinnen
1,1 miljoen een encyclopedie
in bezit heeft.
De voorzitter van de hoofdredactie
van de Winkler Prins, prof. dr. J. F.
Staal, overhandigde het eerste exem
plaar van het eerste deel aan minis
ter-president mr. J. M. Th. Cals.
kunst
kaleiöos'coQp
Muziekprijzen
in Monaco
Prinselijk paar
bij opening
„Licht van
Vermeer"
Prinses Beatrix en Prins Claus
hebben het voornemen op vrijdaq
itiuiiovu ia i r.
genoemde compositieprijs is gisteren ^4 juni a.s. aanwezig te zijn bij
toegekend aan de 59-jarige Fran- de opening van de tentoonstel-
se componist Louis Sagner voor zijn
lyrisch werk „Mariana Pineda". De
jury onder leidding van Georges
Auric kende aan Saguer ook een
eervolle vermelding toe voor ztfn
„Musique en sol pour violon er or-
chestre". De prijs voor kamermuziek
ging naar de Tsjech Jaroslaw Wolf
en die gewijde muziek naar de Zwit
ser R. Wagner.
ling ..In het licht van Vermeer
vijf eeuwen schilderkunst," die
ter gelegenheid van het 150-jarig
bestaan van het Koninklijk Ka
binet van schilderijen (Maurits-
huis) in 's-Gravenhage van 24
Anna Langfuss
- 44 - gestorven
(Van onze correspondent)
J Op 44-jarige leeftijd is gisteren in
Parijs de Franse romamciere Anna
I Langfuss gestorven, die enkele ja
ren geleden de grote jaarlijkse Prix
Goncourt verwierf. Anna Langfuss
was van Poolse afkomst en na da
jodenvervolging in haar vaderland 4
te hebben overleefd, kwam ze na de 'j>
laatste oorlog naar Frankrijk, waar
ze in beperkte kring als spoedig de
aandacht trok met haar gevoelige
verhalen, die een sterk autobiogra-
fisch karakter droegen. Na haar
Prix Goncourt had men echter wei-
nig meer van deze begaafde schrijf-
ster vernomen, die de laatste jaren
dan ook te vechten had tegen een
juni tot 5 september a.s. aldaarzielcte. die haar nu op jonge leef-
worden gehouden. 'tijd dus ten graven heeft gesleept.
In totaal 20 delen
j In totaal zal de zevende druk van
de Grote Winkler Prins 20 delen om- i
j vatten, elk van plm. 780 pagina's. Met
1 de verschijning van het gehele werk 1
zullen 7 a 8 jaren gemoeid zijn. Er 1
staan 100.000 trefwoorden op het pro- j
gramma en nog eens 75.000 in een
additioneel register. Het werk zal 2000
tabellen, schema's en overzichten, als-
mede 350 geografische, thematische.
historische, en cultuur-historische j
j kaarten bevatten, waarvan vele in
I kleuren. 3600 bladzijden zijn gere-
I serveerd voor functionele illustraties,
waarvan weer enige honderden in j
I kleuren.
Het werk wordt samengesteld onder J
leiding van een hoofdredactie, be
staande uit prof. dr. J. F. Staal
ivoorzitter)prof. dr. J. Presser en j
prof. dr. A. J. Wiggers (Nederland)
prof. dr. R. F. Lissens (vice-voorzit-
ter) en prof. dr. A. Devreker (Bel-
gië), en met medewerking van 50 Ne
derlandse en Belgische adviseurs voor
Waarom kan iedereen nu perfect fotograferen?
U stelt de afstand in
en verder doet de camera
a-l-l-e-s. Er kan niets
mislukken - U kunt zó
afdrukken. Zodoende
kunt U alle aandacht
besteden aan het
onderwerp. Dat maakt
fotograferen fijner...
dat maakt Uw foto's
mooier en interessanter.
Agfa leo-Rapid camera's
zijn er vanaf f 32,-.
Antony Winkler Prins.
er van de Encyclopedie
(1817-1908)
Versnelde ontwikkeling
L Indien men de beperktheid van
het taalgebied in aanmerking neemt,
is er waarschijnlijk geen land ter
wereld, dat ten aanzien van de re
gelmatige verschijning van algeme
ne encyclopedieën zo goed voor de
dag komt als Nederland.
Sedert 1870 is er elke 15 a 20 jaren
een nieuwe druk van de Gro
te Winkler Prins verschenen. Kon
den de vorige drukken nog min of
meer geënt worden op hun voorgan
gers. gedurende de laatste twin
tig jaren zijn er zoveel nieuwe ken
nisgebieden bijgekomen en bevindt
onze cultuur zich in zo'n turbulente
ontwikkeling, dat de zevende druk
geheel nieuw werd opgezet.
Wetenschap, economie, sociale
bewustwording om maar enkele
aspecten van ons huidig geestelijk
en maatschappelijk leven te noe
men lijken bezeten van haast. Het
groeiproces, dat de mensheid vroeger
ia staat stelde, zich aan veranderin
gen te gewennen en aan te passen,
heeft zich zulk een snel tempo aan
gemeten, dat het op velerlei gebied
de presentatie van het voldongen
feit is geworden. Religies groeien
naar elkaar toe. De onvoorstelbare
technische ontwikkeling bevordert de
vorming van supermachten, en accu
muleert haar voorsprong. Wij staan
tegenover het fenomeen van de sfeer
maar uitdijende staat-
De welvaart brengt materiële wel
daden, die het overgrote deel van de
mensheid geestelijk nog niet aan kan.
Politieke ontvoogding heeft gehele
werelddelen van aanzicht veranderd.
De tienerjeugd. met haar eigen
geesteswaarden en haar eigen sym
boliek. vraagt steeds dwingender om
Hij was o.a. predikant te Tjal-
lebert (1814-1840) en Veendam
(1850-1882)
erkenning. Men kan zonder overdrij
ving zeggen, dat tegenwoordig in
één decennium meer gebeurt dan
vroeger in een halve eeuw. Boven de
mens van deze tijd hangt de dreiging
zich niet meer thuis te voelen in
zijn wereld, haar evolutie niet meer
te kunnen bijhouden en geestelijk
verwerken. Ook de massacommuni
catie door middel van de TV, met
haar tegelijk inspiratieve en devalu
erende invloeden, vergroot de vraag
naar verdieping van kennis en naar
een geestelijk en intellectueel
„rustpunt".
Groeiende behoefte
aan informatie
Zo de belust levende mens ooit
behoefte heeft gevoeld aan een al
gemene encyclopedie, dan nu. Temid
den van het propagandagedruis, van
het nadrukkelijk beleden voor en te
gen, zoekt hij objectieve, exacte en
wetenschappelijk gefundeerde ant
woorden op de vragen die de ononder
broken veranderingen bij hem op
werpen. Van een encyclopedie mag
hij die verwachten. Deze probeert
hem, geen standpunt op te dringen.
De informatie, die zij hem verstrekt,
behoeft hij niet te wantrouwen.
Haar wetenschappelijke klaarheid
Minister-president Cals
heeft gisteren de nieuwe uitgave
van de Winkler Prins-encyclo
pedie aangeboden aan het kabi
net. in ontvangst genomen. Het
boekwerk werd hem overhandigd
door prof. dr. f. F. Staal> voor
zitter van de redactie van de
W. P.
die de bijdragen leveren, breidt zich
nog steeds uit en heeft het aantal
van 1000 bereikt.
Aanbieding
Minister-president Cals. die verge-
zeld werd door de minister van Cul
tuur. Recreatie en Maatschappelijk
werd, mr. M. Vrolijk, wenste de uit-
geversmaatschppij Elsevier geluk
met de Belgisch-Nederlandse samen- j
werking. Verder zei hij dat de rege- j
ring het zeer op prijs stelt dat een i
voor het Nederlands-Vlaamse cul-
tuurgebied zo belangrijke uitgave tot j
stand komt uit paticulier initiatief, j
Het feit dat het eerste deel eindigt
bij Amor noemde hij een veel belo
vend begin. De bijeenkomst werd o.m. j
bijgewoond door de ambassadeur van 1
België. Baron F. X. van der Straten
j Waillet, en de burgemeester van Am- j
sterdam, mr. G. van Hall.
Vier jaar voorbereiding
Aan de uitgave van de nieuwe
Winkler Prins is een voorbereidings-
tijd van 4 jaar voorafgegaan. Met
15.600 bladzijden. 24.000 tekstkolom-
men. 100.000 trefwoorden. 15 miljoen i
woorden. 35.000 artikelen met lite- j
illustraties. 14.000 illustraties, waar
van 240 in kleur, en 350 geogra
fische. historische en cultuurhistori
sche kaarten in kleur verschilt de
nieuwe uitgave op enkele belangrijke
punte van de vorige. Zo wordt er
meer aadacht in besteed aan de
natuurwetenschappen en de tech
niek en aan de niet-westerse cultu
ren, landen en volken. Een uitge
breid artikel over Afrika in het nu
verschenen eerste deel is hiervan een
voorbeeld. Verder is de aan illustra-
ties bestede ruimte uitgebreid van 8 j
tot 20 procent en is het aantal tref- j
woorden ongeveer twee keer zo groot j
als in de zesde druk.
Volgens de directeur van de nv.
uitgeversmaatschappij Elsevier, drs. i
R. E. M. van d enBrink, is de be-
langstelling voor de nieuwe Winkler
Prins, die een oplage van „enkele
in Rotterdam
Innerlijke noodzaak of
rad voor de ogen
De wereld verandert snel.
Ge merkt dat en wel zéér geprononceerd ook in de wereld
van de kunst.
Zo in de gouaches, collages en schilderijen van Jan Beutener
(34). die thans in het Academiegebouw aan het Rapenburg 75 de
verbaasde toeschouwer intrigeren.
Hoe progressief zij ook mogen zijn. i persoonlijke ontegenzeggelijk grote J
eigenlijk zijn zij in de kunstzinnige i betekenis hebben, zijn volledige v
Jan Beutener voor een van zijn
collages, getiteld ..Exterieur".
(Foto L.D./Holvast)
buiten Beuteners strikt individua
listische wereld staan.
Het is een wereld van aparte ex
pressies, welke zich hier openbaart:
men kan er zich al naar geaard
heid aan verlustigen, men kan ze
ook verwerpen en zich afvragen,
waarom de kunstenaar van nu op
zettelijk een breuk forceert met het
i in het algemeen toegankelijke.
Van 21 mei t/m 17 juli wordt in
het museum Boymans-Van Beunin-
gen te Rotterdam een tentoonstel
ling gehouden, die gewijd is aan de
activiteiten van leden van de Cobra
groep (1948-51). Deze beweging, die
zich aanvankelijk tot Denemarken,
België en Nederland, beperkte, vond
internationaal weerklank: ook uit
Zweden, Duitsland, Engeland, Tsje-
choslowakije en IJsland namen kun
stenaar aan Cobra-manifestatie»
deel.
De tentoonstelling die mede een -
indruk hoopt te geven van de ont-
wikkelingen in de Deense kunst die
zoveel bfjdragen hebben, tot het ont
staan van een min of meer gemeen
schappelijke Cobra-taal, streeft er
naar de wisselwerking duidelijk te
maken die tussen het werk van de
verschillende leden heeft bestaan.
Kenmerkend voor Cobra is geweest
het samenwerken van een aantal le- -
den, waartoe naast de schilders soms
ook de dichters hoorden, bij het ge
zamenlijk vervaardigen van wand
decoraties, schilderijen of grafiek,
waarmee gestreefd werd naar een zo
onpersoonlijk mogelijk resultaat.
Door middel van documentatie
materiaal en foto's zal getracht wor
den aan te tonen hoe intensief de
internationale contacten in de jaren
1948-51 zijn geweest.
De opening zal worden verricht
door de Deense ambassadeur, de heer
Hennlng Hjorth-Nielsen.
Kunstcollectie
Hirshhorn naar
Witte Huis
vulling vinden. Speciaal voor hen, die
Schenkingen Frans
Hals museum
B. en W. van Haarlem stellen de
gemeenteraad vooi- de volgendd
schenkingen en legaten te aanvaar
den voor het Frans Hals museum.
Een houtsnede Het vioolspeelstertje
en twee etsen „Beek in het bos" en
rtret van Stefan Georg" door J. Th.
Toorop, een pastelportret en drie mi
niaturen van de hand van mevrouw
E. L. H. Woutersen-Van Doesburg
en een door Theérèse Schwartze
vervaardigde pastel, twee zilveren
vuurkomforen anno 1744, een huwe
lijks- of knottekistje uit het begin
van de 17de eeuw en een kistje uit
het midden van de 17de eeuw, een
zilveren broodmand en vier zilveren
kandelaars.
Verder een houtskooltekening ven
de hand van Jan Sluyters, een stil-
I leven van Frederik Marinus Kruse-
man en twee 17de eeuwse portret-
Dat Jan Beutener talent heeft. ten. voorstellende leden van het
staat daarbij buiten discussie. Dat stadsbestuur van Haarlem, het ene
talent is er: alleen vraagt men zich beschilderd door Pieter de Grebber
af, of dit talent in deze semi- ab- en het andere afkomstig uit de Hol-
»traot« scheppingen, welke voor hem I landse school.
ontwikkeling al weer „vieux jeu
I Fantasie en realiteit wedijveren,
I het spelelement is evident, de kleu-
rencombinaties zijn ontegenzeggelijk
origineel. Ir de collages gebruikt
j hu tal van materialen maar wij
vragen ons af, waarom de rechtge
aarde schilder dezelfde effecten niet
I met de hem beschikbare verven zou-
j kunnen effectueren. Het zij zo.
Men zoekt men experimenteert en
j tast tal van nieuwe wegen af. De
134-jarige Jan Beutener legde inder-
tijd hier met. zijn meer traditioneel
grafisch werk reeds bewijzen van
grote begaafdheid af.
i Maar het schijnt veler zucht te
zijn, persé met iets anders dan het
„ingeburgerde" voor den dag te wil-
j len komen. Steeds weer worden wij
I dan voor de vraag gesteld: „Is dit
I nu uit innerlijke noodzaak geboren
waar het in de kunst in eerste in-
I stantie om gaat of wil men de
mensheid een rad voor de ogen
draaien?
Er moet een nieuwe demensie zijn,
welke een nieuwe generatie in haar
ban gegrepen heeft. Het is voor een
ieder zaak zich naar vermogen
daarvoor open te stellen. En wie
wéét: misschien zal het wellicht ve
len nog gelukken ook.
Deze expositie is geopend met het
voordragen van enige verzen pro
testsongs van Hans Wesseling,
iens overigens niet originele ge
dachten muzikale ondersteuning
vonden in de accompagnementen
van de contrabassist Dick van Ca-
pelle. Er was bij de opening reeds
veel belangstelling, speciaal van jon-
H.
In Leeuwarden wordt van 9 tot
19 juli voor de tweede keer het Turk
stra-toernooi verspeeld, dat opnieuw
een strke bezetting heeft. Onder de
buitenlandse deelnemers bevinden
zich ondermeer de kampioenen van
Haïti (Germain), van Frankrijk (Hi-
sard) en van Zwitserland (Casemier).
Van Nederlandse zjjde doen onder
meer Sijbrands, Gordijn, jeugdkam
pioen Harm Wiersma en de Ka/twij
ker Cees Varkevisser mee.
Het Witte Huis in Washington Is
er na een jaar van geheime onder
handelingen in geslaagd in het be
zit te komen van een van de groot
ste en kostbaarste privé- kunstcol
lecties in de wereld daarvan de mil
jonair Joseph Hirshhorn eigenaar is.
(De 67 jarige Hirshhorn is in 1905 uit
Letland naar de VS gegaan en
groeide op in het getto in Brook
lyn).
Van welingelichte züde is verno
men, dat het Witte Huis reeds brie
ven met Hirshhorn heeft uitgewis
seld waarin de schenking aan de re
gering der VS van zijn verzame
ling van 4.800 schilderden teke
ningen en 15000 beeldhouwwerken
bevestigd wordt.
Museums in de VS, Engeland,
Frankrijk, Israël en Canada heb
ben ook gepoogd de collectie te be
machtigen.
De Belg Walter Boucquet heeft
gisteren het eerste gedeelte van de
tweede etappe van de vijfdaagse van
Duinkerken gewonnen. De Belg
kwam na de 112 lange rit van Valen
ciennes naar Maubeuge met. 21 se
conden voorsprong aan de finish. De
best geplaatste Nederlander was Arie
den Hartog, die als vijftiende geklas
seerd werd. Het tweede gedeelte: een
ploegentijdrit over 13.9 km werd ge
wonnen door de ploeg van Peugeot
in 19.44 0.
