Amerikaan wandelt' anderhalf
:eer om aarde in 145 minuten
Jaarvergadering Kon. Shell:
betere resultaten in 1965
in
GOLDEN FICTION
Dinsdag starten twee man
voor spectaculaire vlucht
Thans gunstiger
prijsontwikkeling
AEG
Twintig jaar voor
Franse ontvoerders
[JDAG 13 MEI 1966_
LEIDSCH DAGBLAn
(Van onze redateur ruimtevaart)
5n „wandeling" in de ruimte van bijna 67000
Seter in twee uur en 25 minuten, waarbij
tne E. Cernan ruim anderhalf maal om de
e cirkelt» zal het meest spectaculaire onder
deel vormen van de vlucht van de Amerikaanse
tweemanscapsule Gemini IX, welke dinsdag a.s.
moet beginnen met een start van Kaap Kennedy
om 17.39 uur Nederlandse tijd.
JITVOERIGE
IER-PROEVEN
|(ens even belangrijk als deze
limtewandeling zullen de
experimenten zijn met het
in de ruimte van een on-
Agena-raket. Direct na de
van een dergelijke entering
17 maart j.l. de Gemini
moeilijkheden als gevolg van
mlsche storing, waardoor deze
een noodlanding in de Pa-
maken. De enterings-ex-
enten die toen onuitgevoerd
lullen nu in gecompliceerder
Wen uitgevoerd,
e ruimtevaarders, die de Ge-
zullen bemannen, zijn de
Thomas P. Stafford, die in
r j.l. reeds een vlucht van
uur met de Gemini VI
waarbij het eerste ruimte-
ms met de bemande Gemini
stand kwam, en de nieuwe-
le ruimte, de 32-jarige Euge-
ïeman. Stafford is jachtvlie-
«stpiloot geweest, is gehuwd
twee kinderen. Hij is de vier-
rnaut, die zijn tweede ruim-
maakt. Cernan was jacht-
AOvprfontl#
vlieger voordat hij in 1963 als
tronaut in dienst van de Nasa kwam.
Hij is gehuwd en heeft één kind.
Volledige beheersing
noodzakelijk
Nadat de ruimtetweeling met een
Titan II raket naar de beoogde baan
om de aarde is gelanceerd, wacht
daar een druk programma dat tij
dens de vlucht van drie dagen moet
worden uitgevoerd.
De eerste taak van de astronauten
zal zijn, in de derde omwenteling om
de aarde een onbemande Agena-ra-
ket te enteren. Zij zullen de raket
motor van de Agena moeten ontste
ken om de baan van de nu samen
gestelde kunstmaan te wijzigen en
voorts enkele malen ontkoppen en
opnieuw enteren. Deze techniek zul
len de ruimtevaarders perfect moe
ten beheersen, alvorens de Amerika
nen een landing op de maan kunnen
uitvoeren. De maanreizigers moeten
namelijk na het verlaten van het
maanoppervlak in de ruimte in een
andere, in een baan om de maan
„geparkeerde" capsule overstappen
om naar de aarde terug te kunnen
keren.
Uitstapje
Ruim twintig uur na de start, zal
Cernan tijdens de veertiende omwen
teling om de aarde het rechter luik
van de Gemini openen om aan een
zeveneneenhalve meter lange „na
velstreng" zijn sensationele ruimte-
wandeling te beginnen. Hij heeft dan
een zuurstofcilinder voor een half
uur op de rug voor noodgevallen,
maar krijgt vooralsnog zuurstof via
de navelstreng die hem aan de cap
sule verbindt. Na enkele experimen
ten in de ruimte zal hij echter bijna
een uur na het begin van zijn uit
stapje een soort ruimteransel oppik
ken, die zich in een compartiment
aan de buitenzijde van de Gemini
bevir- Op dat moment treedt de
De twee astronauten, die dins
dag voor hun spectaculaire
vlucht zullen starten. Links ruim
teveteraan Stafford, die deel uit
maakte van de twee Geminibe-
manningen die elkaar in maart in
de ruimte ontmoetten, rechts de
toekomstige record-ruimtewan
delaar Cernan.
„nacht" in, wanneer de capsule door
de schaduwkegel van de aarde schiet.
Gedurende deze nacht die slechts
ruim een half uur duurt, maakt hij
de ruimteransel op zijn rug vast. Hij
verbreekt de verbinding met de cap
sule via de navelstreng om deze te
verlengen tot ruim 42 meter met een
nylonkoord. Cernan krijgt van dat
moment af zuurstof uit de ransel en
zal zich door de ruimte kunnen be
wegen met behulp van raketjes, die
in de ransel zijn ingebouwd.
Men hoopt dat hij daarmee zal
kunnen manoeuvreren gedurende de
gehele rest van zijn ruimtewande
ling, wanneer hij weer in het zonlicht
is. De eerste mens die gedurende tien
minuten een ruimteuitstapje maakte,
de Rus Leonow, had geen eigen
voortstuwingsmiddelen bij zich; de
tweede, de Amerikaan White, bedien
de een ruimtepistool waarvoor de
brandstof reeds na enkele minu
ten uitgeput was. De overige tijd van
zjjn 20 minuten durende uitstapje
buitelde hy ongecontroleerd om de
capsule heen. Cernan zal het nu wat
meer gecontroleerd en gedurende
veel langere tijd proberen.
Redding
Tijdens de ruimtewandeling ver
van de capsule zal ook een ruimte
redding worden gesimuleerd. Cernan
zich zo ver mogelijk van de cap
sule verwijderen en daar zogenaamd
hulpeloos door de ruimte zweven.
Stafford moet dan de capsule naar
de ruimtevaarder sturen, om de „ver
ongelukte" astronaut te redden.
Voorts zal Cernan tijdens zijn uit
stapje de Agena-raket opzoeken, die
voordien was losgekoppeld en op 25
meter afstand moet zweven. Daar
moet hij enkele experimenten uitvoe
ren, zoals eenvoudig montagewerk.
Hij zal voorts een instrument voor
het tellen van micrometeorieten aan
de Agena vastmaken.
Men hoopt dit instrument in juli
weer te kunnen laten ophalen door
de bemanning van de Gemini 10, die
dan een nieuwe bemande ruimte-
vlucht met soortgelijke experimen
ten moet maken.
Meer dan
1500 man-uren
Twee uur en 25 minuten nadat
hij uit de capsule is gekropen, moet
Cernan zjjn plaats in de Gemini weer
innemen, nadat hij een deel van zyn
wandeluitrusting in de ruimte heeft
achtergelaten. Wanneer het cabine
luik is gesloten begint de laatste fa
se van de bemande vlucht, waarin
nog vele waarnemingen zullen wor
den verricht en experimenten van
minder spectaculaire aard zullen
worden uitgevoerd.
Wanneer de Gemini drie dagen na
de start veilig op aarde is terugge
keerd, zullen de Amerikanen kost
bare nieuwe ervaringen hebben opge
daan, die nodig zyn voor een be
mande vlucht naar de maan voor '70
waarop thans het ruimtevaartpro
gramma van de VS hoofdzakelijk is
gericht.
De Amerikanen hebben na een ge
slaagde vlucht van de Gemini IX
een ervaring van meer dan 1500
man-uren in de ruimte. De Russen,
die nu reeds de opvallend lange pe
riode van meer dan 420 dagen geen
bemande ruimtevlueht hebben ge
maakt, hebben slechts 511 man-uren
ruimte ervaring. Verwacht kan ech
ter worden, dat zij binnenkort met
opzienbarende vluchten deze erva
ringsachterstand aanzienlijk zullen
inlopen, waarby zy tevens nieuwe
primeurs op hun naam zullen bren
gen.
Advertentie
Met of zonder...
Met of zonder room... uiteindelijk maken verfijnde smaak en aroma van supe
rieure koffie uw„kopje koffie"tot een waar genot! Zo ook maken smaak en
aroma van de kostelijke USA tabakken van uw Golden Fiction iets bijzonders:
de sigaret voor rokers met een eigen stijl. Met of zonder filter: geniet van uw
Voor rokers met een eigen stijl!
Kunst"" rn I altyd Ians:
,.i\miM en zien In h
„wetenschap"
In de gisteren gehouden algemene vergadering van de N.V.
Kon. Ned. Petroleum-Maatschappij heeft de nieuwe president-
directeur. ir. L. E. J. Brouwer verklaard, dat de bedrijfsresul
taten van alle groepsmaatschappijen tezamenin 1965 beter waren,
doch deze verbetering was de resultante van een aantal tegenge
stelde ontwikkelingen. Een sprekend voorbeeld daarvan is het
ongelijke verloop van de verkoopprijzen in verschillende landen.
De relatief wat gunstiger prijsont
wikkeling, die zich in de laatste
maanden van 1965 begon af te teke
nen, zette zich in het eerste kwartaal
van 1966 voort. In Noord-Amerika
bleven de prijzen van olieprodukten
over het algemeen vast, terwyl sinds
het eind van 1965 in verschillende
belangrijke afzetgebieden een prijs
verbetering optrad, ook al bleef de
gemiddelde opbrengst per eenheid
n kwestie van
koel bekijker
en dan een
AEG
Santo koelkast
kopen...
AMSTERDAM
pjaar voor Theol.
e school in Kaftipen
*5 de jaarlijkse theologische
l°oldag van de Geref. Ker-
Kampen heeft de rector,
a. d .r. Polman, medege-
ni hCt- g0ed gaat met de
De beslissing dat ook jonge
die hebben gestudeerd aan
hbs of kweekschool toege-
•unnen worden tot de studie
e theologische hogeschool,
grote onwenjteling meege-
Momenteel zyn er 275 stu-
terwijl er 60 studeren voor
wraalexamen. Gezien de wie
es van predikanten in de
kunnen we dit alles als een
jeiofte voor de toekomst zien,
te rector. Het afgelopen jaar
topjaar in de geschiedenis
hogeschool. Door de grote toe-
ih studenten moesten allerlei
™gen worden getroffen.
In het slot van zijn betoog zette
ir. Brouwer uiteen wat „in deze grote
en gecompliceerde onderneming komt
kyken by het beheer". Hij merkte
hierby o.m. op:
In de olie-industrie heeft men
ver vooruit moeten
het verleden was dit „een
kunst" een kwestie van aanvoelen
of van inspiratie. Tegenwoordig is
dit meer een „wetenschap". Met
grote inspanning wordt zodoende ge
streefd naar het verkleinen van het
speculatieve element bij ons investe
ringsbeleid en het verkrijgen van een
zo groot mogeiyke zekerheid dat
onze beslissingen de juiste zün.
Een getekende impressie van
Cernan. terwijl hij zich aan een
lang nylonkoord op veertig meter
afstand van de Geminicapsule
bevindt. Wanneer dit experiment
slaagt en de ruimteransel" blijkt
te voldoen, hoopt men in een van
de komende Geminivluchten een
ruimtevaarder zonder lijnveri.
ding aan de capsule een uitstapje
te kunnen laten maken.
Toenemende verkopen
Dit had tot gevolg dat een stijging
van büna 7% in de verkochte hoe
veelheden olie tezamen met een
wederom aanzieniyke toeneming
van de verkopen van chemische pro-
dukten, in een 8% hogere verkoop
opbrengst tot uitdrukking kwam.
Hierdoor was het nettoresultaat van
de Koninkiyke-Shellgroep, dat over
het eerste kwartaal van 1966 58,3
miljoen sterling bedroeg, goed 10rc
hoger dan in het overeenkomstige
kwartaal van 1965.
Voor de rest van dit jaar zullen
de resultaten van groepsmaatschap
pijen in belangrijke mate afhangen
van het verdere prysverloop. De
prijsverbetering van de laatste zes
maanden kan zich handhaven, maar
men bedenke, dat in de meeste
sectoren van de internationale olie
industrie een overcapaciteit bestaat,
zodat de concurrentie nog steeds
even zwaar drukt-.
Hogere investeringen
De kapitaaluitgaven van de groep
zyn in 1965 aanzienlijk toegenomen.
Met een totaal van 471 miljoen pond.
zijn zij 130 miljoen pond meer dan 1
in 1964. Voor 1966 wordt een verdere
stijging verwacht, mogelijk zelfs van
75 miljoen pond. Waarschynlyk
zullen wij de kapitaaluitgaven ook in
de eerstvolgende jaren op dat hoge
niveau houden, aldus ir. Brouwer.
Deze aanzieniyke hogere investe
ringen van de groep kunnen worden
gezien als een verder bewijs dat de
groep vastbesloten is ten volle profijt
te trekken van de expansiemogelyk-
heden in de olie-, chemische en aard
gasindustrie.
Een conservatief beheer van de
financiële middelen van de groep is
geboden: de huidge en toekomstige
dividenduitkeringen moeten dan ook
tegen deze achtergrond worden be
zien.
Spreker verzekerde, dat de grond
slagen van de dividendpolitiek van
de maatschappij ongewüzigd blijven,
in dien zin dat de dividenduitkerin
gen zo hoog mogelijk zullen zijn als
verenigbaar ls met de financierings
behoeften van het bedrijf.
IQO KüPPERSBUSCH
Uw fornuis staat ie pronk
op onze toonzalen.
N.V. IMENEXCO
Hoge Rijndijk 25 - Leiden 2 68 41.
Gentleman-boef Casanova
(Van onze Parijse correspondent)
Jean Jacques Casanova, de man
die twee jaar geleden de echtgenote
van de Franse vliegtuigkoning Mar
cel Dassault schaakte in de „vergeef
se" hoop door het verlangde losgeld
vier miljoen franken ryker te zullen
worden, is gisteren door een Parijse
rechtbank tot twintig jaar gevange
nisstraf veroordeeld.
De landbouwer, die mevrouw Das
sault gedurende twee dagen huis-
Kerkelijk Leven
NEI». 1IERV. KERK
Cuperus. kand. te Waddlnxveerï; te St
Johannesga (toez.) B. Martél. kand. te
Zaandam. Bedankt voor Onstwedde
(toez.) G. Würsten te Wierden.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Groningen (als tweede
studentenpredikamt) C. Klapwijk te
Apeldoorn. Benoemd tot predikant bij
de Inrichtingen van Justitie te Am
sterdam A. A. Klapwijk te Heerde,
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen te Nlezljl (Gr.) J. T. Ol-
denhuls te Drachten; te Doetlnchem-
Doesburg C. v. d. Jagt te Zoutespui.
CHU. GEREF. KERKEN
Tweetal te Hoogeveen T. Harder te
Kornhorn en W. van 't Spijker te
Utrecht-C.; te Drachten L. Biesma te
Aalsmeer en G. Leendertse te Droge-
ham. Beroeipen te Utrecht-N. B. Bijle-
veld te Bussum.
vestte en ook wel een handje bij de
ontvoering moet hebben geholpen,
zag die medewerking met zeven jaar
gehonoreerd, terwyi een derde tra
want door dit avontuur vyf jaar van
zijn leven achter de tralies zal moe
ten doorbrengen.
Vrij algemeen werden deze straffen
nogal zwaar geacht. Tenslotte was
madame Dassault, zo vond men. door
haar belagers geen haar gekrenkt,
terwyl de gentleman-boef Casanova
zijn slachtoffer tijdens het proces
bovendien nog eens hoffelijk zün
excuses had aangeboden. Maar die
byna hoofse styl, die men ook in dit
vak tegenwoordig weinig meer aan
treft. werd blykbaar door de rechter
en jury van minder gewicht bevon
den dan het feit van de ontvoering
zelf waarop nu eenmaal tameiyk
hoge straffen staan.
De conclusie van de Corsicaanse
bandiet lag intussen geheel in de lyn
van zyn gehele optreden gedurende
het proces, waarby hij geen ogen
blik de feiten had pogen te ontken
nen. Ik heb een spel gespeeld in de
hoop in één slag ryk te zullen wor
den, aldus Casanova. Dit spel heb Ik
verloren. Op de prüs zal Ik niets po
gen af te dingen".
Nederlandse amateurs zullen de
komende week deelnemen aan de
PUI van het Zuiden, een wegwedstrüd
die van 17 tot en met 22 mei in
Luxemburg wordt gehouden, afge
vaardigd zijn: Van Kessel (Deurnei,
Van der Winden (Beverwükt, Van
Schalen (Lierop), Nieuwkamp (Bor
ne). Leunis (Amsterdam) en Baren-
dregt (Alblasserdam).
