Orde scheppen uit Maiio-ida
Pittige
studie is
noodzaak
verre van
slaafs
Beroep is veel mooier
dan je denkt!
DE TOMBE DEMENINT, Accountants
a. GEVORDERDE ASSISTENTEN
b. AANKOMENDE ASSISTENTEN
nu heeft onderwijs U nodig
CHRISTELIJKE NIJVERHEIDSSCHOOL
VOOR MEISJES
„BOSHUIZEN"
INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN
COUPEUSE
DOCUMENTALIST
BIJ DE GEMEENTE'
MET documenten heeft
iedereen te maken, In
ieder huishouden ko
men stapels documen
ten binnen. Soms hele
belangrijke zoals trouw
boekje, diploma's en
soms ook patronen,
krantenknipsels, vakan-
tiefolders etc.
Wat doen we met die dingen?
Ach, de belangrijkste stukken wor
den wel zo opgeborgen dat ze terug
Ie vinden rijn. Bovendien rijn dat er
niet zo veel. Maar dan dat aardige
artikeltje met kinderspelen of met
de nieuwe posttarieven, hoe vinden
we dat terug? De hele la omkeren
is een probaat middel, maar het
kost veel rijd voordat we werkelijk
gevonden hebben wat we willen heb
ben.
Nu rijn er soms mensen die dat
voorzien hebben, die van te voren
alles netjes bij elkaar gedaar heb
ben in enveloppen of in mappen:
nota's bij nota's, recepten bij re
cepten en rekeningen bij rekeningen.
Dat zijn inderdaad geboren d o-
comenta'isten. Een groot
bedrijf of een grote instelling is te
vergelijken met eer enorm huishou
den. Ook daar komen stapels docu
menten binnen van de meest uiteen
lopende aard. Bij een ministerie rijn
dat er al gauw een tweeduizend per
dag en bij een grote gemeente wel
vijfduizend per dag. Ai die stukken
hebben weer betrekking op andere
•tukken. Er moeten dus dossiers op
gezocht worden, er moet geregis
treerd worden waar de post naar
toe gaat, er moeten inlichtingen ver
strekt worden.kortom er moeten
mensen rijn die de weg weten in al
deze documenten: geschoolde docu
mentalisten.
gebied duizenden rijdschriften die
regelmatig verschijnen en die vol
wetenschappelijk nieuws staan. Om
een voorbeeld te geven in een klein
land ais Nederland bestaan ruim
zestig tijdschriften op juridisch ge
bied.
Het is volkomen onmogelijk dat
een junst, om bij te blijven, al die
tijdschriften doorleest, vooral wan
neer men bedenkt dat er dan eigen
lijk ook nog een duizendtal buiten
landse tijdschriften op dit gebied be
staan.
Wat doet een wetenschappelijke
documentalist nu eigenlijk? Hij be
kijkt de artikelen, de boeken en rap
porten die onder rijn ogen komen.
Hij moet vooral niet alles gaan le
zen, maar snel de essentiële aspec
ten uit een bepaald stuk naar voren
halen. Dat wil dus zeggen dat bij
niet alleen de titel in kaart brengt,
maar ook een bepaalde werkwijze,
een bepaalde manier van bereke
ning of een bepaalde zienswijze.
Wie iets opbergt met de bedoeling
het later weer terug te kunnen vin
den, moet het op een systematische
wijze opbergen. Van te voren moet
dus een schema opgesteld rijn, vol
gens welk de stukken opgeborgen of
genoteerd kunnen worden.
vraag in het bedrijf het antwoord
weten te vinden en als het geheu
gen van dat bedrijf gaan function©-
CODES
VERSCHIL
Er is natuurlijk een enorm ver
schil tussen bedrijven en instellingen
en daarom is er ook een enorm ver
schil in de aard van de documenten
die door de handen van de docu
mentalist gaan. Er bestaan dus ook
verschillende soorten documentalis
ten, maar één ding hebben ze met
elkaar gemeen: het grondpatroon
van hun werkzaamheden is het op
bergen van gegevens en het te
rugvinden daarvan.
Naast de documentalist, die zich
hoofdzakelijk op administratief ge
bied beweegt, bestaat ook de weten
schappelijke documentalist.
Nu rijn er internationaal zulke
schema's, codes worden ze genoemd,
opgesteld en daarom is het moge
lijk dat een documentalist die met
een dergelijke universele code ge
werkt heeft bij bet ene bedrijf ook
bij een ander daarmee terecht kan.
Natuurlijk heeft ieder bedrijf wel
rijn eigen veranderingen aange
bracht, maar het principe is heel
vaak gelijk.
Wil een documentalist een stuk
kunnen beoordelen, dan moet hij
enig verstand hebben van de stuk
ken die hij opbergt. Het is daarom
ook logisch dat voor de verschillen
de soorten documentalisten ook ver
schillende eisen worden gesteld. De
werkzaamheden lopen ernorm uit
een: van het eenvoudig opbergen
van dossiers en tijdschriften tot het
zelfstandig literatuur onderzoeken en
verslagen maken op academisch ni
veau. De benodigde vooropleiding
strekt zich daarom uit van mulo-A
tot universitair kandidaatsexamen.
Ook het onderscheid tussen een be-
drijfsarchivaris, een bedrijfsbibliothe-
caris, een literatuur-onderzoeker en
een documentalist is niet altijd even
duidelijk in de praktijk.
Maar één ding hebben rij van
hoog tot laag met elkaar gemeen:
in wezen is bet helemaal niet zo be
langrijk h o e zij hun gegevens heb
ben gerangschikt, maar wel dat zij
op iedere naar voren komende
De Gemeenschappelijke Oplei
dingscommissie van het Nederlands
Instituut voor Documentatie en Re
gistratuur, de Nederlandse Vereni
ging van Bibliothecarissen en de Ne
derlandse Vereniging van Bednjfsar-
chivanssen, Bezuidenhoutseweg 43 in
Den Haag, organiseert de mondelin
ge cursussen:
A. Basisopleiding bibliotheken, ge
scheiden voor de technische, d«
met-technische en de wetenschap
pelijke bibliotheken.
B. Basisopleiding bedrijfsarchieven.
De cursussen duren van septem
ber tot en met mei, één werk
dag per week. De kosten bedra
gen 350 per cursus, het exa
mengeld 55. Ah vooropleiding
geldt ten minste het mulo-A-di-
ploma.
C. Literatuuronderzoek. Voor deze
cursus, die ruim een jaar duurt,
sluit de inschrijving op 1 septem
ber. De kosten bedragen ƒ450
per cursus, het examengeld 70.
Als vooropleiding geldt het kan
didaatsexamen aan een universi
teit of hogeschooL Het diploma
van een hogere vakopleiding
(b.v. HTS, MO Economie) vol
doet
een tweetal cursussen op het gebied
van archiefverzorging, documentatie
en administratieve organisatie.
De eerste cursus ls bedoeld ah
basis-onderricht, de tweede voor lei
dinggevend personeel. De beide cur
sussen bestaan uit tien schriftelijke
en twaalt mondelinge lessen.
De kosten bedragen 195 resp.
210. Het examengeld in beide ge
vallen 60.
Verdere inlichtingen bij de admi
nistratie van de cursussen: Linde
laan 333, Rijswijk Z..-H.
AMANUENSIS
D. Voortgezette bibliotheekopleiding
Voor deze beide cursussen, die één
of meer werkdagen per week, gedu
rende een kalenderjaar vragen, be
dragen de kosten 540 per cursus
en het examengeld 55. Ah voorop
leiding geldt de cursus A resp. B. en
het eindexamen van een middelbare
Naast deze mondelinge cursussen
worden ook nog schriftelijke cursus
sen gegeven, waarin de allereerste
beginselen van bet bibliotheek- eo
archiefwerk worden onderwezen.
1. Klasseren (d.w.z. het onderbren
gen in rubrieken volgens de Uni
versele Decimale Gassificatie)
2. Alfabetiseren, titel- en ttukbe-
schrijven.
Deze cursussen beslaan een twintig
tal lessen. De kosten bedragen 160
resp. 200.
S.0.0.
Voor ambtenaren, werkzaam bij
de meest uiteenlopende overheidsad
ministraties, verzorgt de Studiekring
voor documentatie en administratie
ve organisatie der overheid (SOD)
JONGE mannen en
vrouwen met het ama
nuensis-diploma op zak
zullen beslist geen
moeite hebben om aan
de slag te komen, want
de Nederlandse univer
siteiten en middelbare
scholen schreeuwen om
deze mensen. Maar wat
is nu precies amanuen
sis? Voor velen is het
een zo goed als onbe
kend beroep.
Van Dale's woordenboek zegt: een
amanuensis is een „helper, handrei-
ker bij bet voorbereiden en uitvoe
ren van proeven, bediende in labo
ratoria, musea en scholen". De
Winkler Prins vertelt nog, dat het
woord „amanuensis" is afgeleid van
„servu a manu", wat in het oude
Rome „een slaaf, die met de hand
werkt" was.
Het was de taak van die slaaf om
te schrijven, wat een ander dicteer
de of af te schrijven, wat een an
der had geschreven. tegenwoor
dige amanuensis heeft echter niets
„slaafs" meer. Hij of rij is een
man of vrouw, die het ulo- of te-
diploma op zak heeft en de vierja
rige (avond-)cursus voor amanuen
sis beeft doorlopen.
Jongens co meisjes, die alleen la
gere school hebben, kannen op som
mige cursussen ook terecht. Maar
volgens de cursusleider van ie
Rijksuniversiteit in Leiden blijkt,
„dat leerlingen, die geen verdere op
leiding hebben genoten, dikwijls
moeilijkheden hebben met bet vol
gen van de lessen, zodat een groot
aantal van hen tijdens of na het
eerste jaar afvalt".
Er rijn twee soorten van opleidin
gen. De één is gericht op het hoger
onderwijs, de ander op bet middel
baar onderwijs. Van deze laatste
cursus kunnen veelal ook andere
diensten en particuliere instellingen
zoals gezondheids- en keuringsdien
sten en chemische industrieën ge
bruik maken voor de opleiding van
hun personeeL Want de amanuensis
kan niet aDeen m het onderwijs te
recht, maar ook m bet bedrijfsleven.
Het lesrooster van de cursist n
behoorlijk uitgebreid. Op het pro
gramma staan natuurkunde, schei
kunde, fotografie, glasbewerking, in
strumentmaken, Nederlands, reke
nen, biologie en tekenen. „Het kun
nen leren en vertalen van een een
voudig stukje proza van het Engels
m bet Nederlands" hoeft niet meer.
Wei moet de cursist tijdens bet
examen zonder „grove taalfouten"
eo „m goede stijl" ie bet Neder
lands een verslag kunnen maken
van rijn proeven.
De amanuensis in spe krijgt heel
wat scheikunde en natuurkunde
De Bond van Hoger Onder
wijspersoneel in Nederland, die
een cursus aan de Delftse T.H.
geelt, vermeldt in zijn voorstel, dat
de hoofdbegrippen van de atoom
theorie grondig worden behandeld,
zodat het maken var standaardop
lossingen goed begrepen wordt. Ver
der wordt er onderwijs gegeven in
allerlei „theorieën" en „beginselen"
op scheikundig of natuurkundig ge
bied.
Zeer belangrijke programmapun
ten zijn glasblazen en instrument-
maken. De cursist begint bij glas
blazen met „het trekken van pun
ten"; na vier jaar kan hij al een
„spijkeropze' ot „een koeler met
spiraal" maken! Verder wordt er
ook nog heel wat gedaan aan foto-
Het lesgeld voor de cursus be
draagt per jaar voor universitair
personeel ƒ60; voor hen, die niet
tot het personeel behoren, b dit be
drag in Leiden 120 en in Delft
100. Daar komt nog bij, dat de
cursisten bun eigen boeken en een
witte laboratoriumjas moeten aan
schaffen.
Cursussen worden gegeven in Lei
den, p.a. Organisch Laboratorium,
Hugo de Grootstraat 25, Leiden -
tel. 01710-26457, en in Delft, Labora
torium voor Technische Natuurkun
de, Mekelweg 1, tel. 0.1730-33222. In
Deo Haag b geen opleiding voor
amanuensis. Voor cursussen elders
in bet land inlichtingen bij de Bond
van Hoger Onderwijs Personeel in
Nederland, Merwedcstraat 3,
Utrecht, tel. 030-34748, of bij de uni-
DE jonge mensen, die
na het behalen van het
Ulo- of HBS-diploma
beginnen aan een loop
baan in het ambtelijk
apparaat van een ge
meente, worden al spoe
dig geconfronteerd met
de noodzakelijkheid te
gaan studeren voor de
vakdipioma's Gemeen
te-administratie I en
II en/of Gemeentefi-
nanciën. Een noodza
kelijkheid voor hen,
die een carrière van
formaat willen maken
en op den duur willen
doorstoten naar mid
delbare en vooral ook
hogere posities in het
gemeentelijk bestel.
De nogal pittige studie begint met
de opleiding voor het diploma Ge
meente-administratie I, die drie
iaar vergt. Belangrijke vakken van
deze opleiding zijn staatsinrichting,
gemeenterecht, administratief recht
en kennb van wetboeken. Er b ook
een stage-eb aan deze opleiding ver
bonden: men moet gedurende een
zekere periode in de praktijk werk
zaam rijn ia de gemeen te- admtmt-
tratie. Het examen omvat namelijk
ook het vervaardigen van praktijk
stukken, zoals bij voorbeeld bet re
digeren van een raadsbesluit
Men kan de opleiding G.A.L
schriftelijk volgen aan een drietal
instellingen voor schriftelijk onder
wijs. Wat de mondelinge opleiding
voor dit examen betreft: er b thans
sprake van een overgangssituatie.
In Zuid-Holland b deze opleiding
thans nog in handen van particulie
ren, maar in verschillende andere
provincies zijn reeds 14. bestauo-
scholen ingesteld.
Aan deze schoten, waarvan onze
provincie er binnen niet te lange
tijd ook één of twee zal krijgen, kun
nen de ambtenaren de opleiding voL
stimuiator b bet (landelijk) Insti
tuut voor Bestuurswetenschappen n
Den Haag, een „dochter" van de
Vereniging van Nederlandse Go-
meenten.
Na de opleiding voor G.A.1. kan
men kiezen uit de opleidingen Ge
meente-administratie II en/of Go-
meentefinanciën. De opleiding voor
G.A. II, die vier en een half jaar
vergt, b voor een belangrijk deel
een verdieping van de kennb, opge
daan bij de opleiding voor G.A. L
Een abieuw vak b economie en
(een beetje) sociologie. Voor wie do
financiële kant op wil en daarvoor
ook de aanleg beeft b er de oplei
ding Gemeentefinanciën, waarmee
ruim drie jaar b gemoeid. Belang
rijke vakken van deze opleiding zijn
bedrijfseconomie, controleleer, boek
houden, comptabiliteit e.d.
De laatstgenoemde opleiding kan
schriftelijk worden gevolgd, terwijl
er voorts moodchngc particuliere
cursussen rijn. Het b de bedoeling
mettertijd ook deze opleiding in do
bcstuursscbool onder te brengen.
Voor het examen GA II rijn er
nog enkele particuliere opleidingen,
thans geconcentreerd in de stichting
Centrale Opleiding voor examen
G.A. II, eveneens opgericht op ini
tiatief van bet Instituut voor Bo-
«uurswetenschappeo.
Gemeente-administratie II m be
paald geen eenvoudige studie. Wat
stofbehandeling betreft kan hier van
para-universkair niveau worden ge
sproken. In praktische bruikbaar
heid zijn de ambtenaren, die G.A*
I en II op „hun naam" hebben ge
bracht dan ook enigermate te ver
gelijken met jinfatw m gemeentelij-
ke dienst.
Gemeente-ambt enorm met deza
diploma's op zak hebben de maar
schab: staf in bun ransel", zegt do
beer A. M. van der Ham, tfirecteur
tenacbappen. De praktijk beeft ge
leerd dat rij veelal terechtkomen op
belangrijke posten in het ambtelijk
apparaat van gemeenten.
De drie onderwijsinstellingen,
waar men schriftelijke cursussen
voor ds apkadbig OA I kan vol
gen, op de Leidse Onderwijs Instei-
bngen, bet instituut voor Staatswe
tenschappen LauriBard in Den Haag
ea bet studiecentrum vasi de paters
Augustijnen in Cukmborg. Da be
langrijkste schriftelijke cursussen
voor G.A. 11 on Gemeentefinanciën
kan men volgen baj bet Instituut
Schoenhersteller
Het beroep van schoenhersteller
ls veel mooier dan je wel denkt.
Het betekent niet, zomaar zolen en
hakken opzetten en misschien een
beetje bij stikken. O nee! Geen twee
voeten zijn gelijk Ieder mens slijt
zijn schoenen op andere wijze en
dus is iedere reparatie anders.
Juist met de wijze van neerzetten
van de voet, waardoor bijzondere
slljtag-es ontstaan moet de schoen-
hersteller rekening houden bij de
reparatie. De klant moet later
zeggen: nü zitten ze me pas lek
ker! Immers, de schoenhersteller
heeft die hak, die linker- of die
rechterzool iets opgehoogd of afge
vild. Door zijn vakkundige repa
ratie wordt tevens de stand van
de voet verbeterd. Ende schoe
nen zijn weer als nieuw.
Schoenhersteller schoenmaker
zei men vroeger is een heel oud
vak. Het is een der oudste ambach
ten. In een duitsere, wat romme
lige werkplaats zat daar die
schoenmaker met beperkt gereed
schap de schoenen te Jappen".
Het was uitsluitend handwerk. Te
genwoordig zijn er goed verlichte
werkplaatsen en prachtige machi
nes, die veel van het handwerk
overnemen. Daar staat er een voor
het stikken van overleer, er is een
machine waarmee zolen genaaid
worden, randen van zolen en hak
ken geschrooid en geschuurd en
uitgepoetst. Het zijn kostbare ma
chines. maar denk niet dat het zo
eenvoudig is er mee om te gaan.
Je moet wel degelijk een scherp
oog hebben om de oorspronkelijke.
vloeiende lijnen terug te brengen
in de nieuw opgezette zool. Eerst
als Je geleerd hebt iedere hande
ling zónder machine te doen ben
je pas in staat om de machines
vakkundig te gebruiken.
Want, het door jou geleverde
machinale werk moet even mooi en
goed zijn ails het best verzorgde
handwerk. Buitendien blijft er toch
nog heel wat handwerk over
Zodra een Jongen niet meer leer
plichtig is, kan hij bij een patroon
onder het leerlingstelsel worden
geplaatst voor de tijdsduur van 2
of 3 jaar (2 Jaar, indien hij in het
bezit is van een diploma Technische
School). In het bedrijf van de pa
troon ontvangt de leerling een
praktische opleiding, terwijl hij
daarnaast verplicht is de part-
timecursus gedurende 1 dag per
week bij te wonen. Het volgen van
deze cursus ls gratis.
Deze cursussen worden gegeven
te Amsterdam Den Haag
Arnhem Amersfoort Echt
Rotterdam Tilburg.
Na afloop van de leertijd kan
men deelnemen aan het examen
leerlingstelsel, waarvoor bij slagen
het diploma van het Nijverheids
onderwijs wordt uitgereikt.
Daarna kan men de cursus
diploma Gezel (AI) gaan volgen,
welke cursus gedurende 4 uren per
week wordt gegeven in de plaat
sen: Amsterdam Amersfoort
Borculo Echt Dongen Goes
Groningen Den Haag Nij
megen Rotterdam Tilburg
Waalwijk Zwolle.
De cursus duurt 2 Jaar, waarna
men het examen diploma „Onder
RiJkstoezlcht Gediplomeerd Gezel in
het Schoenherstellersbedrijf(AI)
kan afleggen.
Slaagt men voor het examen AI,
dan kan men de cursus ln de com
merciële vakken (All) ga«n volgen,
welke cursus schriftelijk wordt ge
geven (duur 10 maanden), terwijl
om de 6 weken een mondelinge re
petitiedag wordt gehouden.
Indien men ook voor dit examen
slaagt, dan wordt men in het bezit
gesteld van het diploma „Onder
Rijkstoezicht Gediplomeerd Schoen
hersteller", welk diploma vesti
gingsbevoegdheid geeft.
Wil Je het naadje van de kous
weten, vraag dan bij de Stichting
Vakopleiding de brochure aan:
„Het wettelijk leerlingstelsel ln de
schoenmakerij". Adres: Statenplein
no. 4, Den Haag.
Op onze kantoren te Amsterdam, Apeldoorn, Arnhem, Dordrecht, Lelden
en Utrecht
kunnen worden geplaatst:
met gedegen theoretische ondergrond en ruimt praktische
ervaring.
ter opleiding.
Einddiploma middelbare school gewenst.
(Ook eindexamenkandidaten kunnen naar deze functie sollici
teren).
GEBODEN wordt:
goede honorering.
Collectieve pensioenregeling.
Ruime vakantieregeling.
Reiskostenvergoeding voor forensen.
Vergoeding van studie- en examenkosten.
Interessante en afwisselende werkkring.
Goede promotiekansen.
Met vakantie-afspraken kan rekening worden gehouden.
Hef eindexamen Middelbare Schoot heeft U no achter de rug;
om zover te komen had U ONDERWIJS nodig
en wei als ambtenaar op bet Ministerie van Onderwijs en Weterv
schappen.
Er moet veel belangrijk en interessont werk worden verricht, o.m. bij
de uitwerking van de Mammoetwet en de oaapassing van het
onderwijs oan de eisen van de tijd.
Het ministerie vraagt biervoor enthousiaste medewerkers, die zij
een aantrekkelijke loopbaan kan bieden.
Met het einddiploma Middelbare School bedraagt het salaris bij
aanstelling bv. op 19-jarige leeftijd f385,- per maand.
Bij goed voldoen heeft men op 25-jarige leeftijd een salaris van
697,- per maand bereikt, waarna men op 28-jarige leeftijd f 847,
per maand kan verdienen.
Uitloop tot een maximum salaris van f 1026,— per maond ts hierna
verzekerd. Verdere promotiemogelijkheden zijn oanwezig.
Alle gewenste inlichtingen worden gaarne verstrekt door de onderafdeling
Personeelszaken, Nieuwe Uitleg 1, 's-Gravenhage, tel. 070-185090 toestel 223.
TOUSSAÏNTKADE 51
TELEFOON 01710—30822
▼oor de vervolgopleidingen van de cursus 1966/1967
KINDERVERZORGSTER
(1-jarig)
v
KOSTUUMNAAISTER (2-jarig)
voor leerlingen in het bezit
vakken.
Dit Jaar voor het eerst ln Lelden de officiële opleiding
KOLONIELEIOSIER
voor leerlingen in het bezit van het getuigschrift kostuumnaaister.
3-jarige VOOROPLEIDING VOOR LERARES N.O.
VORMINGSKLAS (1-jarig)
a. voor leerlingen in het bezit van het diploma gymnasium, h.b.g., m.m.s of
u.lo. (A of B)
b na overgang naar de 4e klas van een school voor m.o., vJi.o. of mnu.
In verband met de plaatsruimte is spoedige aanmelding dringend gewenst.
Dt directrice:
M. C. VISSER
DE JONG'S MACHINEFABRIEK N.V.-HAZERSWOUDE-RIJNDIJK
vraagt voor de fabricage van truckmixers en andere bouwmachlnes:
a. MOIVTEERS
b. LASSERS
c. PLAATWERKERS
Gelegenheid tot solliciteren dagelijks van 9 tot
17 uur. Na telefonische afspraak ook ln de
avonduren telefoon 01714241.