Parker
John Cranko: een der
grootste choreografen
kaleiöos^p
„Thyestes"tragedie
van de achterdocht
gezond
m en
dekker
kunst
Twintig naties in
zijn ensemble
Grootste kunstroof
van alle tijden
Kindje getroffen bij
spelen met windbuks
Rozebotteljam
Voorstelling maakte
diepe indruk
ZWAARDEMAKER
A
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
Balletcentrum in Stuttgart
Stuttgart was onlangs het centrum voor een internationaal pu
bliek. Aanleiding: de Stuttgartse Balletweek 1966. een festival voor
kenners, dat overal ter wereld weerklank vindt. De kenners van de
hedendaagse danskunst zijn het er over eens, dat het Württem-
bergse Staatstheaterballet thans het beste Duitse ballet is. Men
noemt de groep om haar choreograaf föhn Cranko wel het ..ge
heime" Duitse Nationale Ballet.
optreden van het Stuttgartse Ballet
vindt in mei in Luxemburg plaats.
In juni neemt John Cranko met
zijn groep aan de Ballet-Feestweken
Munchen deel, van 14 tot 17 juni
bij de Weense Feestweken en op 25
26 juni wil de Stuttgartse dans
groep tüden6 de „Kieler Woche" op
tieden. Ook voor het volgende jaar
werd al een contract voor een bui
tenlands gastoptreden getekend: In
juli 1967 gaat men naar de Festival-
weken in Athene.
Menuhin speelt met
zoon en zusters
De beroemde violist Yehudi
Menuhin heeft gisteravond ter
gelegenheid van zijn 50ste ver
jaardag in de Royal Festival
Hall in Londen zijn jongste zoon.
de 14-jarige Jeremias. en twee
zusters Hepzibah en Yaltah be
geleid in een uitvoering van het
concert voor drie piano's van
Mozart. Aan het einde van het
concert, dat door sir Adrian
Boult werd gedirigeerd, schonk
het publiek de violist 10.000
pond sterling voor de muziek
school Yehudi Menuhin. Menu
hin speelde de solopartij in twee
romances van Beethoven voor
viool en orkest.
Simon Wiesenthal neemt
initiatief tot teruggaaf
(Van onze Weense correspondent)
Gp voorstel van dr. Simon Wiesenthal. hoofd van het joods op
sporingscentrum van nazi-misdadigers in Wenen, heeft de Oosten
rijkse minister van Financiën, na overleg met zijn collega van O..
K. en W.. de toezegging gedaan, dat hij binnenkort een wetsont
werp zal indienen tot regeling van de kwestie der z.g. ..onbeheerde
kunstschatten". Wanneer dit wordt aangenomen, zal een lijst met
nauwkeurige beschrijvingen en zo nodig reproducties worden op
gesteld van voornamelijk van joden afkomstige voorwerpen, die
tijdens de oorlog door de nazi's in de bezette gebieden werden bij-
eengeroofd. Deze lijsten -zullen dan naar het buitenland worden
gezonden, waar zij in de Oostenrijkse ambassades ter inzage zullen
liggen. Zodoende kan iedereen die kunstschatten moest ..verkopen"
of afstaan, vaststellen of bepaalde stukken uit zijn bezit nog in
Oostenrijk aanwezig zijn.
Technische cursus
toneel en theater
De toneelgezelschappen „Arena" en
„De Nieuwe Komedie" hebben in
samenwerking met de directies van
de In aanbouw zijnde nieuwe circus
schouwburg te Scheveningen en de
N.V. Nederlands Congresgebouw te
Den Haag en met instemming van
het ministerie van Cultuur, Recrea-
i Maatschappelijk Werk het ini
tiatief genomen voor een cursus voor
die belangstelling hebben voor
de technische beroepen die zich bij
de toneelgezelschappen en in de thea
ters voordoen.
Op 7 mei zal een aanvang wor-
den gemaakt met een serie lessen,
die theorie bevatten maar vooral ook 1
praktisch gericht zullen zijn. Zo zal
o.a. de totstandkoming van De Nleu-
we Komedie-produktie van Hugo j
Claus' „Mama, kijk zonder handen"
worden gevolgd.
Bijzondere aandacht zal ook wor-
den besteed aan de semi-artistieke
betekenis van de technische be roe- j
waarvoor in ons land geen op-
leiding bestaat.
Onderscheiding voor
Marinus Flipse
De pianist Marinus Flipse is in
Parijs benoemd tot Chevalier de Mé-
rite culturèle et artistique Francais i
voor zijn aandeel in het verbreiden
de Franse muziekcultuur over
de gehele wereld.
J. Kassies directeur
van ,.De Toneelschool"
Als opvolger van drs. W. Ph. Pos j
ïan wie op zijn verzoek eervol ont
slag is verleend, heeft het curatorium j
de academie voor dramatische
kunst „De Toneelschool" in Amster-
dam tot directeur benoemd de beer
Kassies, thans secretaris van de
Raad voor de Kunst. De heer Kas
tal zijn functie op 1 september
aanvaarden. Drs. Pos is sedert 1947
directeur van „De Toneelschool" ge
weest.
(Advertentie)
De zestiger jaren schijnen voor de
balletgeschiedenis van Stuttgart be
langrijk te zijn. Dat begon al 200
jaar geleden. In maart 1760 gelukte
het de theaterminnende hertog Karl
Eugen. Jean-Georges Noverre. de
destijds beroemdste balletmeester i
van Europa, te engageren, die van
Stuttgart binnen korte tijd het
Europese balletcentrum maakte.
Een soortgelijk komeetachtige op
bloei beleefde het Stuttgartse Ballet
i!i de zestiger jaren van onze eeuw.
I De „huidige Noverre" is John
Cranko, die naar de mening van
toonaangevende critici tot de „vier
grootste choreografen van de wereld"
behoort. Na bijna elke Stuttgartse
ballet-première kdn men in de in
ternationale pers over dit „Duitse
balletwonder" lezen.
In het 50 dansers en danseressen
tellende Stuttgartse Staatstheater
ballet zijn 20 naties uit alle wereld
delen vertegenwoordigd.
De directeur van het ballet John
Cranko zelf. is van geboorte Zuid
afrikaan van Engelse afkomst. Hij
heeft het plan, spoedig Duits staats
burger te worden.
Zweeds Koning leent
kostbare collectie van
Chinese kunst uit.
Ongeveer 150 stukken uit Ko
ning Gustaaf Adolfs unieke par
ticuliere collecties van kostbare
Chinese kunst zullen tijdens het
komende najaar worden tentoon
gesteld in musea in de Ver. Sta
ten. De over de gehele wereld
beroemde collecties omvatten
bijna 2.500 stukken in ouderdom
variërend van 2000-3000 v. Chr.
tot de 18de eeuw. Het is de eer
ste maal. dat ze in het buiten-
lana worden tentoongesteld.
De collecties vertegenwoordigen
viijwel alle facetten van de Chinese
kunst voorwerpen uit het Stenen
tijdperk, voorwerpen van brons,
porselein en aardewerk, lak-werk,
jade en stukken van smaragd, hout,
been, metaal, glas, enz. Het eerste
stuk kocht Koning Gustaaf Adolf in
1907 in een Stockholmse kunsthan
del. Het laatste stuk kocht hij ver
leden jaar tijdens zijn gebruikelijke
uaiaarsbezoek aan Londen.
Volgens een mededeling van de
initiatiefnemer van de expositie, de
Zweedse consul-generaal in New
York Tore Tallroth, zal de tentoon
stelling op 10 september a.s. worden
geopend in de National Gallery of
Art in Washington. Begin november
wordt zij overgebracht naar het In
stitute of Art in Minneapolis, in
januari naar het Asia House in New
York, in maart naar het Museum of
Art in Cleveland en daarna naar
San Francisco.
John Cranko: een der grootste
der huidige choreografen tijdens
een repetitie met de Duitse pri
ma-ballerina Marcia Haydée.
De leden van het Stuttgartse en
semble komen uit Brazilië. Mexico,
Tsjechoslowakije. Marokko, Nieuw-
Zeeland, Java. Denemarken. Oosten
rijk, Zwitserland, Hongarije, Ameri
ka en natuurlijk uit Duitsland. Toch
kan men juist bij de Stuttgartse
groep niet spreken van een teveel
vreemdelingen. 23 Duitse dan-
dansers behoren tot het
Stuttgartse Ballet. Velen van hen
hebben zoveel talent, dat zij het tot
solodanser en primaballerina zullen
brengen.
In Stuttgart kent men geen
gebrek aan jonge krachten. Hier is
namelijk de enige Duitse ballet
school. die de kinderen een volwaar
dige schoolopleiding tot het eindexa
men geeft en hen bovendien in de
klassieke danskunst onderwijst. Op
richter van deze sinds één jaar be
staande schoolballetmeester Cranko.
Op het ogenblik bezoeken 60 leerlin
gen in de leeftyd van 8 tot 16 jaar
die instituut.
De grootste gebeurtenis van de dit
jaar gehouden „Festwoche" was de
piemière van een ballet van John
Cranko bij het „Concert voor fluit,
'harp en orkest" van Mozart. Deze
j geslaagde balletuitvoering vond de
j algehele instemming van de critici
en de enthousiaste bijval van het
internationale publiek. Op de gala
avond, tot slot van de Stuttgartse
Balletweek, dansten behalve het
Staatstheater-ensemble negen solis
ten van het Royal Ballet Londen.
Het eerstvolgende buitenlandse gast-
Wanneer hij het bewijs kan over
leggen dat hy de eigenaar of erfge
naam is, wordt het voorwerp aan
hem teruggegeven.. In het wetsont
werp zal ook worden vastgesteld hoe
lang de termijn duurt waarbinnen
men zijn recht geldend kan ma
ken. Is deze termijn, die zeker van
lange duur zal zijn, verstreken, dan
worden de kunstvoorwerpen eigen
dom van de Oostenrijkse Staat.
Grootheidswaanzin
Hitler, Göring, Von Robbentrop en
vrijwel alle nazi-leiders hebben ja
renlang kunstschatten voor een prik
je gekocht of beter gezegd gestolen
om er mee te pronken in hun wo
ningen en landhuizen. In zijn groot
heidswaanzin had Hitier zelfs het
plan opgevat om het museum van
de Oostenrijkse stad Linz te vergro
ten en daar zoveel gestolen kunst
schatten onder te brengen dat dit
museum alle internationale collec-
schatten van joden op te vorderen,
ties zou overtreffen. Na eerst in
Duitsland met de „Inzameling" te
zijn begonnen gaf hij in 1938 op
drachten om in Oostenrijk kunst
schatten van Joden op te vorderen.
Daarna volgden de andere lan
den die hij verorverde. Zijn topfunc
tionarissen deden hetzelfde voor hun
privé-collectie».
van Monumentenzorg in Wenen.
Slechts een klein gedeelte kon
aan de vroegere eigenaars worden
teruggegeven. Verreweg het grootste
gedeelte ligt nog in de depots, r
het is mogelijk dat de eigenaars of
hun nabestaanden nog leven zonder
te weten dat hun eigendom in We
nen ligt te wachten.
In Holland Festival:
Ewald en Evelyn
Balser
Het Düsseldorfer Schauspiel-
haus zal in het Holland Festival
een serie opvoeringen geven van
Von Kleist's ..Prinz Friedrich
von Homburg" in de regie van
Karl Heinz Stroux. De bezetting
bestaat o.a. uit Ewald Balser,
Wolfgang Arps en Evelyn Bal
ser. De voorstellingen vinden
plaats op 18 en 19 juni in Den
Haag. op 20 en 21 juni in Am-
sterdam, op 22 juni in Utrecht en
op 23 juni in Rotterdam.
Is de
nieuwe
Parker 65
uitsluitend
ontworpen voor
president-commissarissen
De Parker 65 is alleen maar de beste vulpen voor ieder
een met feeling voor perfecte techniek en distinctie.
Zeker, de Parker 65 is een kostbaar en zeer persoonlijk
bezit. Ontworpen voor mensen, die hun signatuur soe
pel en markant op papier willen zetten. De speciale,
uiterst flexibele penpunt verzekert u van fluweelzacht
schrift. Deze nieuwe Parker, een bijzonder model in
het gehele Parker-assortiment, is een bezit van onder
scheiden klasse.
Een passend geschenk.Vanzelfsprekend is de Parker65
een subliem geschenk om te geven en te ontvangen.
Vanaf f 72.50
De Parker 65 Ballpoint. Laat u ook eens de fraaie
Parker 65 Ballpoint met de extra-grote, roterende vul
ling demonstreren. Vanaf f 27.50
De Parker 65 set. De Parker 65 vulpenhouder is te
zamen met de Parker 65 Ballpoint verkrijgbaar in een
luxueuze set. Vanaf ƒ100.-
De officier
maarse rechtbank
Reigersman eiste gisteren tegen een
58-jarige fabrieksarbeider uit Eg-
mond aan Zee, een maand onvoor
waardelijke gevangenisstraf wegens
grove schuld en het toebrengen van
zwaar lichamelijk letsel, de dood ten
gevolge hebbende.
Verdachte had op 15 juli van het
vorig jaar een schot met een wind
buks gelost, niet vermoedend, dat de
windbuks geladen was. Hij trof daar
mee de 7-jarige Katrientje Seur, het
dochtertje van een bevriende Am
sterdamse familie, die elk jaar een
Twee Engelse JournalistenJDavid zomerhuisje van verdachte huurde.
Het gebeurde, toen de man het meis
je. dat by hem naar de televisie had
Justitie bij de Alk- foto zou dit kunnen uitwijzen. Hij
vroeg daarom hervatting van het on- j
derzoek door de rechter-commissa-
Produkten van de «f Parker Pen Company, fabrikant van 's werelds meest
gevraagde vulpennen.
veertien dagen.
Roxan en Ken Wanstall. hebben
hun boek „De kunstroof" beschre
ven dat Hitler en zijn naaste omge
ving nog afgezien ven de particu
liere acties van Göring 137 wa
gons met 4174 kisten vol kunstschat
ten bij elkaar hebben gestolen in
Duitsland en daarna in de z.g. ver
overde gebieden. Aanvankelijk wer
den de schatten opgeslagen in
kloosters en kastelen. Daarna uit
vrees voor de bommen in de zoutmij
nen bij de Obersalzburg en in Aussee.
Na de capitulatie in 1945 vonden
S de Amerikanen vrijwel alles bij el
kaar met de nodige beschrijvingen
van de vakmensen. Daarop volgde de
overdracht aan de regering van
West-Duitsland die de schatten weer
liet terugbrengen naar de landen
van oorsprong. Intussen had de Oos
tenrijkse regering ook heel wat ge
vonden en in beheer overgenomen.
Later werd deze voorraad aangevuld
met voorwerpen uit Duitsland,
van het duidelijk
tenrijk afkomstig waren.
Dit gehele complex, bestaande
honderden schilderijen en an«
kunstvoorwerpen kwam in het d<
uit O os-
gekeken en door haar moeder werd
afgehaald om naar bed gebracht te
worden, bij wijze van grap met
ziin buks dreigde. Hij had enige tijd
daarvoor op kraaien willen schieten,
doch vergeten een kogeltje uit de
buks te halen. In het Centraal Zie
kenhuis in Alkmaar werd een rönt
genfoto genomen, waarna de arts
adviseerde met het kind terug te
gaan naar Egmond en de volgende
dag in Amsterdam te laten opere
ren. De vader bracht het kind nog
dezelfde avond naar Amsterdam,
het de volgende dag werd ge-
HUGO CLAUS BEWERKTE SENECA
(Van onze Brusselse correspondent)
Bij Seneca, die zelf weer teruggreep
een oudere Griekse
digd: „Schaamte".
°P&ededen zich echter complicaties i '«g^ie. heeft Hugo Claus het thema foor zijn jongste toneelstuk voorstelline
voor. Het kind kwam niet meer bij Thyestes gevonden. Het is gisteravond in het Brusselse paleis voor r,m
en stierf na zeven maanden buiten Schone Kunsten in première gegaan.
bewustzijn te zyn gebleven op^ 18 fe- j Hij heeft het drama aanzienlijk besnoeid en het van veel han-
delingstorende franje ontdaan. Zijn bewerking is betrekkelijk kort
Zij werd één lang bedrijf, dat ongeveer anderhalf uur duurt.
blijkbaar gewild, verborgen moet
blijven, meedeelt.
Per slot van rekening heeft een
auteur die er de kans toe krijgt het
volste recht zijn stuk te vertonen zo
als hij het wil en Claus heeft die
kans ten volle gebruikt. De regisseur
is zeker even vol talent als de schrij
ver. Zijn Thyestes heeft gisteravond
een diepe indruk gemaakt.
Hugo Claus rust niet op zijn lau-
programma
ordt
hem aangekon-
vanlViXtf®
Mollet niet aan
de lunch met
de president
Hoewel verdachte herhaalde
lijk naar de toestand van het kind
had geinformeerd, verbrak de fami
lie Seur de vriendschappelijke be
trekkingen.
De verdediger, mr. B. J .Asscher
veronderstelde, dat de kogel tij
dens het vervoer naar Amster
dam. dat in een heel oude auto ge
schiedde. in de wond was gedron
gen. De in het ziekenhuis genomen
Van de belde broeders is by hem,oordeeld is zijn zonen te overleven,
eigenlijk Atreus de hoofdpersoon ge- Claus heeft voor Thyestes een wat
v orden. Hy is de gekwelde, de naar tweeledige stijl gevraagd, die zijn
wraak dorstende, zich bedrogen wa- j verdienste heeft bewezen,
nende, jaloerse koning die tot de
President De Gauile heeft giste
ren zijn werkbezoek van vier dagen
aan het industriële noorden van
Frankrijk beëindigd. Ook nu werd
bij genegeerd door de leiders van
de socialisten, die de plaatselijke ar-
beldsmoeilijkheden wijten aan de
economische politiek van de regering.
Zo was socialistenleider Guy Mollet
niet aanwezig op de lunch, die De
Gaulle in Bijssel werd aangeboden.
Gisterochtend bezocht de Gaulle de
mijnen in de buurt en de
zwaarwaterfabriek in Mazinggarbe.
die Frankrijk, wat de 'produktie van
zwaar water betreft, onafhankelijk
moet maken van de V.S., Zweden en
Zwitserland.
NIVEA
doet ugoed,
elke dag wéér
grens van de
schijnlijk wel over de grens heen
leeft omdat hjj vreest dat zyn zonen
niet van hem zijn. Zo heeft de re
gisseur Claus hem-tenminste ce
oordelen naar de vertoning gezien.
Ton Lutz, heeft er een huisvering-
wekkende, duivelse, bijna krankzin
nige figuur van gemaakt die met
vreemde passen (er bestaan een paar
foto's waarop men Hitier zo ziet lo
pen) rond ijsbeert en die zijn tekst
af en toe meer. sist en blaast dan
spreekt.
Tegenover hem de moede, afgeleef-
oe Thyestes die denkt dat hem ein
delijk recht is geschied, maar die dan
moet ervaren hoe zyn kinderen zyn
vermoord, eigenlijk alleen omdat
Atreus het bewys heeft van de on
schuld van Thyestes, Rudi v. Vlaen
deren, één van de beste, zo niet de
beste Vlaamse toneelspeler gaf
hem waardigheid en wanhoop mee
van de gedoemde grijsaard die ver-
Enerzijds zijn er de tragis
hoofdpersonen die om het popu
lair te zeggen hem af en toe „van
katoen geven". Zij werpen zich op
de grond en beuken er met hun
hoofd tegen, zy trommelen met de
vuisten op hun borst, zy spuwen el
kaar in het gelaat. Een bebloed doek
met de resten van de kinderen wordt
voor Thyestes geworpen. Thyestes
braakt de stukken vlees van zijn
door hem gegeten kinderen over zyn
bloedrode Koningsmantel. Hij en
Atreus kermen af en toe als kindse
grijsaards. Anderzijds is er het koor.
door Claus gezien als een nozem
(buitengewoon beheerst gespeeld
door Hugo Vandenberghe) dat rus
tig vertelt en wienscommentaar. die
van de burger is, verwonderd over
zoveel rampen die kunnen gebeu
ren zonder dat de wereld ineenstort.
Naast hem de bode (Alex van Royen)
die het verhaal van de kindermoord
met bijna monotone stem, waarach
ter de emotie, zo heeft Claus het
Moskee en Turks
café in Tilburg
(Van onze Bossche
ispondent)
Tilburg. waar dc lpatste
weken honderden illegaal ons land
binnengekomen Turken het land
zijn uitgezet, worden ook positieve
maatregelen genomen voor buiten
landse arbeiders. In het centrum
van de stad wordt op het terrein
van een caravan-fabriek een café
gebouwd voor alle buitenlandse gast
arbeiders op Tilburgse fabrieken. Het
café wordt voorzien van een Turkse
keuken, omdat de Turken het
merendeel van de gastarbeiders uit
maken. Voorts krijgen de Turken de
beschikking over een eigen moskee
ii' een voormalige katholieke kerk.
Het Nederlandse badmintonteam,
dat zondag in de finale van het
toernooi om de Helvetia-cup werd
verslagen door West-Duitsland, zal
zondagavond a.s. in de nieuwe Mar-
griethal in Schiedam een revanche-
wedstrijd spelen tegen dezelfde te
genstander.
