Noord wijk blijft klein en - hoopt men - ook fijn BADPLAATS IN CIJFERS Meer gasten in liet voorseizoen Dierbare wens van hoteliers en VVV: „Het is kennelijk niet de be doeling van Provinciale Staten ui de Provinciale Planologische Dienst, dat Noordwijk veel 1 groter zal worden dan het nu is. Wijzelf streven daar trouwens ook niet erg naar. Als we de groei van de autochtone bevol- ing kunnen opvangen, zijn we Treden". Aldus de heer G. \elaar, wethouder van open- ba- werken, stedebouw en v0^iu is'vesting van de ge- meer Noordwijk (Binnen en Zee)„eike nu ruim 20.000 in- wonert^an stellen tegenover de krap 300 van een eeuw ge leden. „De laat, jaren zyn in conti_ nu-bouw ve huizen stancj ge_ komen, maawe zitten nog steeds met zevenhqerd WOningzoeken- ^en''; veAt, dat Gedeputeer de Staten onl&s pian-Boeren- '■gekeurd, dat voor aan ruim duizend woningen, een ,rk( bejaardente huizen, scholen een klein win. keicentrum ten orcjen van Bin_ nen. Verder is er Noordwijk-aan Zee nog een stu,groncji waarop vier- tot Ytffhderd wonin gen kunnen wt|en neergezet Maai als die er sta', ,c nnir diip" ruimte in Noordwi, die lrj' het streekplan-Bollenstrè, js gereser veerd voor bebouw^ opgesou peerd. Zoals de kaarten niiggen. kan Noordwijk nooit een(.ote plaats worden. Het kan welWen, wat het nu is: klein maafjjn. „Elke nieuwe gemeenteraad, t volgend college van B. en W. er steeds van overtuigd, dat he'exclusieve karakter van onze baiaats be waard moet blijven". Arom ook wordt bij het plannen ijken het accent meer op de kwsfeit dan op de kwantiteit gelegd. „Het ^vegennet is de histe ja ren verbeterd". Als vobeelden noemt wethouder Vogear de Nieuwe Zeeweg, welke Baen en Zee dichter tot elkaar bft ge bracht, de rondweg om Bnen en de verbreding van de Konijin As- trid Boulevard. Nog voor e zomer kan er gereden worden ver de Zwarteweg, een nieuwe vdinding met Katwijk. Op het progrn staat de doortrekking van de teklaan en Van der Mortelweg nar de nieuwe provinciale weg imster- dam-Den Haag, die cca vier kilometer uit de kust —parallel komt te lopen met de rijsweg en denkelijk voor 1970 gered komt. Deze herfst wordt de Beekan om gelegd en verbreed. Mooe weg „Van enorme beteken! voor de recreatie en de ontsluing van landbouwgebieden" word de weg, die Noordwijk aan Zee rJhtstreeks met het Langeveld gaatfrerbinden en ongeveer een kilonuer uit de waterlijn komt te ligger, Het ruim vijf kilometer lange trcé is met veel zorg gekozen: hi is geen strakke lijn, maar looc even het bos in, stijgt en daal',is kortom helemaal afgesteld op ;ight-seeing. Buiten de grondaankoen gaat het project ongeveer 2% nljoen gulden kosten. Of men over V'ee, drie jaar met de aanleg kan btfinnen, hangt van de financieringaf. Noordwijk heeft er alle belarJ bij, dat de Langeyelder Slag l'ot bereikbaar wordt, want het heft in dit nieu we badcentrum en plein met 21 dagwinkels) veel gld gestoken „en ih de vorige zontf is het er niet zo best gegaan". Waar auto's riden wordt gepar keerd. En in Nocdwijk rijden 's zo mers veel autos, zóveel, dat het parkeren er eh levensgroot pro bleem is gewoden. Maar er wordt aan gewerkt. +an de Koningin As- trid Boulevari is men in de zee- reep bezig net een parkeerplaats voor zeshorderd auto's, die vóór het seizoen gereed komt. Het par keerterrein in de Noordduinen Wordt venubbeld, zodat er voor- G. VOGELAAR Parallelboulevard Op het program staat voorts de aanleg van een. zeventien meter brede parallelboulevard, die van de vuurtoren dwars door de bebouw de kom („er moet het een en ander sneuvelen") naar Palace komt te lopen. De plannen zijn de raad en G.S. al gepasseerd. Een gedeelte zal binnen drie jaar gerealiseerd zijn. „Wanneer de parallelboulevard is aangelegd, is er ruime mogelijk heid voor uitbreiding van bestaan de hotels en de bouw van nieuwe. Maar er moeten ook niet teveel ho tels komen". Wat de bouw van mo tels betreft, zegt de heer Vogelaar: „In zeer bescheiden mate in het Langeveld. Ach, als het toerisme toeneemt, maken twee of drie mo tels ook niet veel uit. De particu liere verhuur zal een grote vlucht nemen. In het hoogseizoen gaat het surplus nu al naar Voorhout, Vermaak Nog meer plannen. „We zijn be zig van Staatsbosbeheer zeventig hectare grond aan te kopen. Als dat is geregeld, wordt het golf terrein naar het noorden verscho ven. Op de grond, die dan vrij komt bouwen we 60 a 70 zomerbungalows, een zwembad en een sporthal. Er komen nog allerlei andere zaken, die met recreatie te maken hebben, een skelterbaan onder meer. Er moet wat meer vermaak in de bad- f plaats komen. Als we het geld er j voor hebben, kunnen we er over l twee jaar mee beginnen. Intussen i hebben we dan al een watersport- j centrum, aan de Laagweg, dat komt j over een jaar klaar". „Het is een ernstige grief van het i gemeentebestuur, dat we zoveel extra voorzieningen moeten tref fen omdat Noordwijk een badplaats is, maar dat we worden gelijkge steld met andere gemeenten voor wat betreft de uitkeringen uit het gemeentefonds", besluit de heer Vo gelaar zijn veebelovend betoog wat somber. „Zo'n 45 procent van de Noord- wijkers verdient reusachtig aan het toerisme", maar de gemeente hoort daar niet bij. Deze ziet slechts een klein deel van zijn investeringen te rugvloeien via de vermakelijkheids belasting. Het feit dat Noordwijk een badplaats is, stelt de gemeente wel voor bijzondere uitgaven, maar levert haar nauwelijks bijzondere inkomsten op. „In 1965 lukte het dan ook niet meer onze begroting sluitend te krijgen". Wat de heffing van een logeer- tax betreft: „Ik ben er alleen voor, als alle badplaatsen langs de Noordzee het invoeren, zodat anti reclame voor Noordwijk is uitge sloten en het wettelijk zo geregeld wordt, dat alle gasten er onder val len. Nu zou dat maar met een klein deel van de toeristen het geval zijn. Onder de huidige omstandigheden zie ik er geen heil in". (Foto L.D./Holvast) Noordwijk 1966, ge- j| fotografeerd vanaf de f vuurtoren. En zoals u het f J in werkelijkheid natuur- t f lijk nooit in één oogop- slag zult zien. Dit pano- rama krijgt u in fragmen- jj ten opgediend, als u lang- zaam rondwandelt over f J de omloop van de vuur- toren. Het oog van de i camera zag en de foto- graaf plakte de fragmen- j| ten aan elkaar; alleen de !zee bleef achterwege. f Hieronder het Noord- wijk aan Zee, zoals het in 1800 werd uitgebeeld en berijmd. I). Algera nu a l iets Er moet gebeuren De heer D. Algera vs als bankdi recteur gewend dagelijks met cij fers te werken. Ook als het ge sprek over Noordwijk gaat, „de parel der Nederlandse badplaat sen", waarover heel poëtische strofen zouden zijn te debiteren, kan hij niet nalaten zijn betoog te doorspekken met getallen, bedra- a si«m Jn af JMsmM K v x flrw. t lal I tx i- Ij i t iL» «*st J i hauo- h&iX&wn, 1 h» Wfti ;la»u «U vl|ji Mjmèjg9 1 Kr in tjktos kwWJjpE 'l Ba?«$«1 Een Katwijker liet het eerste belangrijke gebouw aan Noord- wijks Noordboulevard neerzet ten. W. van Beelen, die in 1899 zijn hotel-pension .Noordzee" opende, was namelijk van Kat- wijkse origine. De heer Van Beelen moet 'n on dernemend man zijn geweest, vooral naar toenmalige begrippen. Als goede twintiger kwam hij, naar ver luidt met weinig kap., naar Noord wijk waar hij een kuipersbedrijf begon, vervolgens reder werd en zioh tenslotte met de hotelilerie in liet (het laatste bleek uiteindelijk het voordeligst: de rederij werd een jaar of tien na zijn dood geliqui deerd, aan het eind van de jaren twintig). „Noordzee" is altijd een familiebedrijf gebleven. Het wordt thans geleid door de heer H. van Beelen, de jongste van de elf kin deren van de stichter. Hij vertelt óver de typische problemen van de hedendaagse hotelhouder in Noord wijk. „Het is ontzettend moeilijk goed personeel te krijgen, vooral in de sector die achter de schermen werkt". Hij wijt dat ook aan de „scheve verhouding" tussen de in komsten van het bedienend perso neel en die van de rest; de eer ste groep deelt mee in de „tronc" (fooienpot) en krijgt daardoor veel meer dan de andere. Vooral het vinden van een kok is volgens hem een hele opgaaf. Gastenstatistiek Noordwijk 1965 Alle cijfers hebben betrekking op de periode van 1 juni tot en met 31 december. Categorie: Hotels en pensions Vakantie-oorden Particuliere huizen Kampeerterreinen Totaal Nederlanders Buitenlanders Personen Overnachtingen 28.818 254.024 6.498 71.216 23.513 375.513 21.808 181.158 80,637 881.911 34.020 361.847 46.617 520.064 Voor de oorlog was „Noordzee" niet alleen in de wintermaanden, maar ook tussen Pasen en Pinkste ren gesloten. „Dat is in 1947 radi caal veranderd. Het bollenseizoen heeft daaraan meegewerkt. Wat nu aan Duitsers komt, was vlak na de oorlog Belgisch. We hebben toen ook nog een tijdje veel Amerikanen hier gekregen, die in Duitsland wa ren gestationeerd. Nu zijn het veel Engelsen, die in de bollentijd ko men, met Pasen of in april arrive ren ze hier met bussen vol. Maar tussen het ,ednd van de bollentijd en Pinksteren vertonen de bezoek cijfers nog steeds een terugval". „Nog niet zo heel lang geleden", vertelt het VVV-bestuur, „was al leen „Palace" het hele jaar open. Nu zijn het er al vijf of zes hotels. We geloven, dat over vijftien jaar alle hotels open blijven." De heer Van Beelen is er in 1953 mee be gonnen zijn hotel ook 's winters in bedrijf te houden. „De eerste jart.u werden de variabele kosten gedekt, hoewel ik bijna geen omzet had. Nu is sindsdien mijn omzet wel om hoog gegaan, maar mijn bedrijfs lasten zijn nog sterker gestegen, vooral de personeelskosten. Het sei zoen moet alles goedmaken". VOORDELEN Toch dentot de heer Van Beelen er niet aan de deur 's winters weer op slot te doen. „Het heeft voorde len om open te blijven: je houdt continuïteit in de personeelsbezet ting, de gebouwen blijven beter in tact doordat er doorlopend wordt verwarmd en toeristen kunnen voor bezichtigen. Bovendien kost het sluiten van een hotel ook geld'. Dan roert hij een punt aan, dat bij alle hoteliers in Noordwyk (en andere Nederlandse badplaatsen) sterk leeft: „Verlenging van het seizoen zou een enorme verbetering van de bedryfresultaten brengen". HU gelooft, dat die resultaten in de boekhouding van de meeste hotels gunstiger ïyken dan ze in werke- ïykheid zyn. „Veel kleine hotels en pensions werken met familie in plaats van personeel. Belangrijker is echter, dat men by de bereke ning van de bedrijfsresultaten uit gaat van de boekwaarde en niet van de vervangingswaarde! Als men nu een hotel laat bouwen, moet men rekenen op een kostprys van 30.000 gulden per bed". „Eem nieuw te bouwen hotel in de klassieke vorm, dus van behoor lijke omvang en met verlenging van volledig pension, zou niet ren dabel zijn. Maar er zijn, door wij zigingen in de eisen van het pu bliek, vormen denkbaar die wel winst opleverenhotel garni, half- pension, motel. Maar dan zou NoordJwijik een publiek gaan aan trekken, dat we hier tot dusver niet in die mate zagen. Noordwijk heeft nu nog de naam een vrij exclusieve badplaats te zijn. Hoewel de ka- merverhuur al wijziging in de structuur van het publiek heeft ge bracht". TRADITIE Zelf piekert de heer Van Beelen er niet over van zijn hotel een mo tel te maken. „We hebben veel vaste bezoekers, die gehecht zijn aan traditie. Zij zouden zo'n veran dering nooit accepteren. Er zijn fa milies die hier al vijftig jaar ko men! Misschien dat ik nog eens word gedwongen de opzet te veran deren en bijvoorbeeld over te gaan tot halfnpension". Maar de enige oplossing, die de heer Van Beelen van harte toe juicht, is verlenging van het sei zoen. Bij het VVV-bestuur horen we: „Noordwijk zit met ontzetten de pieken in het toerisme: de zo mer, Pasen, Pinksteren en Duitse feestdagen. Er ,zijn dagen, dat we met een geluidswagen door het dorp moeten rijden om bedden bij particulieren te vragen. Wat we graag zouden willen, is spreiding, meer gasten in het voorseizoen, vooral in med en juni buiten de gen en economische termen. Hij begint met te zeggen, dat de dertig miljoen gulden, welke de toe_ ristenstroom jaarlijks in Noordwijk achterlaat, een „zeer voorzichtige schatting" is. Men gaat er van uit, dat iedere toerist gemiddeld dertig gulden per dag opmaakt. „Daarmee blijft men aan de bescheiden kant. Er zijn plaatsen, die daar veel en veel hogere bedragen voor schatten. Valkenburg bijvoorbeeld heeft het op 75 gulden gesteld, maar ja, daar zijn natuurlijk ook veel Duitsers die kleding kopen. In elk geval is der tig gulden voor hotelgasten zeker te laag. En vroeger was de kam peerder een zuinige vakantieganger, maar dat is-ie nu ook niet meer". „Ik zie in de toekomst het toe risme belangrijker worden voor Noordwijk dan het bollenbedrijf, al blijft dat natuurlijk ook van bete kenis". Hij vertelt, dat de laatste jaren het aantal overnachtingen (in 1965 circa een miljoen) met vijf tot tien procent per jaar is geste gen" en deze tendens zal zich voort zetten. Het is heel goed mogelijk, dat binnen vijftien jaar het aantal gasten aan onze kust is verdubbeld.". MOTEL Juist met het oog op de toekomst meent de heer Algera, dat er „ei genlijk nu al iets moet gebeuren in Noordwijk". In de eerste plaats uitbreiding en aanpassing van de lo gies accommodatie (hotels, motels en kampeerterreinen). „Wat ik bij voorbeeld nodig vind in Noordwijk, is een modern motel van zo'n zestig kamers op een rustige plaats langs de kust. En dan zou ik een motel prefereren met daarbovenop drie of vier lagen koopflats voor gepen sioneerden. Hoe moet je anders een motel, dat vier miljoen heeft gekost, in zes weken per jaar rendabel ma ken?". „Op het ogenblik remt de finan ciële positie van het zakenleven de ontwikkeling van de badplaats af. De bouwkosten van een hotel zijn enorm hoog. Krediet ls schaars en duur". Wie bij deze situatie wel varen, zijn de verhuurders van huizen en kamers. „De toeristen maken steeds meer gebruik van de mogelijkheid van particulier logies. Ook al om dat zij zich in een gehuurd huis of deel ervan zich vrijer voelen dan in een hotel". Bijna zestig procent van alle badgasten zijn buitenlan ders. Van de hotelgasten bestaat circa tachtig procent uit Duitsers. Bij de huurders van huizen en ka mers is de verhouding fifty-fifty. Vorig jaar boekten' de particuliere huizen vanaf 1 Juni 375.513 over nachtingen tegen de hotels en pen sions 254.024. Volgens de VVV zit dat er ook wel in. „Er zijn steeds meer men sen, die hun vakantie gaan split sen: een weekje hier en een grote reis naar daar. En waarom dat ene weekje niet vroeg in het jaar in Noordwijk doorgebracht?" Het badhotel Konijnenburg in het jaar 1900. DRUKKER De particuliere verhuur is het reservoir geweest, dat de toeris tische „stroomversnelling" van de laatste tien jaar heeft moeten ver werken. Hoeveel drukker het in die periode is geworden, daarvan geeft de heer Algera het volgende staal tje: „Twaalf jaar geleden was één man voldoende om het VW-werk te doen. Tegenwoordig zjjn in het hoogseizoen acht man van 's mor gens negen tot 's avonds twaalf uur onafgebroken bezig". Overigens nogmaals: er moet iets gebeuren. „Er ontbreekt nog veel aan de toegangswegen tot de kust, die 's zomers voor een klein d^el bezaaid is met mensen. Men moet spreiding naar het Langevelder Slag en het Duindamse Slag be vorderen. Meer afgangen naar het strand. Ook ontbreekt er nog teveel aan ontspanningsmogelijkheden. Een openluchttheater in de duin«en zou ik niet gek vinden. Wat bieden we de gasten, als zt, hebben ge zwommen, als het slecht weer is? Natuurlijk, dat kost geld. Daarom voel ik veel voor de heffing van een Kurtax, als tenminste alle bad plaatsen in Nederland zouden mee doen. Als je van iedere gast een kwartje per dag vraagt, heb je 250.000 gulden per jaar en daar zou je een aardig eind mee komen". INDUSTRIE Uit structureel oogpunt zou de heer Algera de vestiging van kleine, schone industrie toejuichen. „Tiis- sen Noordwijk en Rijnsburg be staat de mogelijkheid voor een prachtig industrieterrein". Verder moet er zijns inziens niet geknab beld worden aan het grote grond gebied van Noordwijk, omdat de badplaats dat nodig hèeft om de toerist voldoende „bewegingsvrij - heid" te bieden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1966 | | pagina 9