Noord wijk blijft klein en
- hoopt men - ook fijn
BADPLAATS
IN CIJFERS
Meer gasten in liet voorseizoen
Dierbare wens van hoteliers en VVV:
„Het is kennelijk niet de be
doeling van Provinciale Staten
ui de Provinciale Planologische
Dienst, dat Noordwijk veel
1 groter zal worden dan het nu is.
Wijzelf streven daar trouwens
ook niet erg naar. Als we de
groei van de autochtone bevol-
ing kunnen opvangen, zijn we
Treden". Aldus de heer G.
\elaar, wethouder van open-
ba- werken, stedebouw en
v0^iu is'vesting van de ge-
meer Noordwijk (Binnen en
Zee)„eike nu ruim 20.000 in-
wonert^an stellen tegenover
de krap 300 van een eeuw ge
leden.
„De laat, jaren zyn in conti_
nu-bouw ve huizen stancj ge_
komen, maawe zitten nog steeds
met zevenhqerd WOningzoeken-
^en''; veAt, dat Gedeputeer
de Staten onl&s pian-Boeren-
'■gekeurd, dat voor
aan ruim duizend
woningen, een ,rk( bejaardente
huizen, scholen een klein win.
keicentrum ten orcjen van Bin_
nen. Verder is er Noordwijk-aan
Zee nog een stu,groncji waarop
vier- tot Ytffhderd wonin
gen kunnen wt|en neergezet
Maai als die er sta', ,c nnir diip"
ruimte in Noordwi, die lrj' het
streekplan-Bollenstrè, js gereser
veerd voor bebouw^ opgesou
peerd.
Zoals de kaarten niiggen. kan
Noordwijk nooit een(.ote plaats
worden. Het kan welWen, wat
het nu is: klein maafjjn. „Elke
nieuwe gemeenteraad, t volgend
college van B. en W. er steeds
van overtuigd, dat he'exclusieve
karakter van onze baiaats be
waard moet blijven". Arom ook
wordt bij het plannen ijken het
accent meer op de kwsfeit dan
op de kwantiteit gelegd.
„Het ^vegennet is de histe ja
ren verbeterd". Als vobeelden
noemt wethouder Vogear de
Nieuwe Zeeweg, welke Baen en
Zee dichter tot elkaar bft ge
bracht, de rondweg om Bnen en
de verbreding van de Konijin As-
trid Boulevard. Nog voor e zomer
kan er gereden worden ver de
Zwarteweg, een nieuwe vdinding
met Katwijk. Op het progrn staat
de doortrekking van de teklaan
en Van der Mortelweg nar de
nieuwe provinciale weg imster-
dam-Den Haag, die cca vier
kilometer uit de kust —parallel
komt te lopen met de rijsweg en
denkelijk voor 1970 gered komt.
Deze herfst wordt de Beekan om
gelegd en verbreed.
Mooe weg
„Van enorme beteken! voor de
recreatie en de ontsluing van
landbouwgebieden" word de weg,
die Noordwijk aan Zee rJhtstreeks
met het Langeveld gaatfrerbinden
en ongeveer een kilonuer uit de
waterlijn komt te ligger, Het ruim
vijf kilometer lange trcé is met
veel zorg gekozen: hi is geen
strakke lijn, maar looc even het
bos in, stijgt en daal',is kortom
helemaal afgesteld op ;ight-seeing.
Buiten de grondaankoen gaat het
project ongeveer 2% nljoen gulden
kosten. Of men over V'ee, drie jaar
met de aanleg kan btfinnen, hangt
van de financieringaf. Noordwijk
heeft er alle belarJ bij, dat de
Langeyelder Slag l'ot bereikbaar
wordt, want het heft in dit nieu
we badcentrum en plein met 21
dagwinkels) veel gld gestoken „en
ih de vorige zontf is het er niet
zo best gegaan".
Waar auto's riden wordt gepar
keerd. En in Nocdwijk rijden 's zo
mers veel autos, zóveel, dat het
parkeren er eh levensgroot pro
bleem is gewoden. Maar er wordt
aan gewerkt. +an de Koningin As-
trid Boulevari is men in de zee-
reep bezig net een parkeerplaats
voor zeshorderd auto's, die vóór
het seizoen gereed komt. Het par
keerterrein in de Noordduinen
Wordt venubbeld, zodat er voor-
G. VOGELAAR
Parallelboulevard
Op het program staat voorts de
aanleg van een. zeventien meter
brede parallelboulevard, die van de
vuurtoren dwars door de bebouw
de kom („er moet het een en ander
sneuvelen") naar Palace komt te
lopen. De plannen zijn de raad en
G.S. al gepasseerd. Een gedeelte zal
binnen drie jaar gerealiseerd zijn.
„Wanneer de parallelboulevard
is aangelegd, is er ruime mogelijk
heid voor uitbreiding van bestaan
de hotels en de bouw van nieuwe.
Maar er moeten ook niet teveel ho
tels komen". Wat de bouw van mo
tels betreft, zegt de heer Vogelaar:
„In zeer bescheiden mate in het
Langeveld. Ach, als het toerisme
toeneemt, maken twee of drie mo
tels ook niet veel uit. De particu
liere verhuur zal een grote vlucht
nemen. In het hoogseizoen gaat het
surplus nu al naar Voorhout,
Vermaak
Nog meer plannen. „We zijn be
zig van Staatsbosbeheer zeventig
hectare grond aan te kopen. Als
dat is geregeld, wordt het golf
terrein naar het noorden verscho
ven. Op de grond, die dan vrij komt
bouwen we 60 a 70 zomerbungalows,
een zwembad en een sporthal. Er
komen nog allerlei andere zaken,
die met recreatie te maken hebben,
een skelterbaan onder meer. Er
moet wat meer vermaak in de bad- f
plaats komen. Als we het geld er j
voor hebben, kunnen we er over l
twee jaar mee beginnen. Intussen i
hebben we dan al een watersport- j
centrum, aan de Laagweg, dat komt j
over een jaar klaar".
„Het is een ernstige grief van het i
gemeentebestuur, dat we zoveel
extra voorzieningen moeten tref
fen omdat Noordwijk een badplaats
is, maar dat we worden gelijkge
steld met andere gemeenten voor
wat betreft de uitkeringen uit het
gemeentefonds", besluit de heer Vo
gelaar zijn veebelovend betoog wat
somber.
„Zo'n 45 procent van de Noord-
wijkers verdient reusachtig aan het
toerisme", maar de gemeente hoort
daar niet bij. Deze ziet slechts een
klein deel van zijn investeringen te
rugvloeien via de vermakelijkheids
belasting. Het feit dat Noordwijk
een badplaats is, stelt de gemeente
wel voor bijzondere uitgaven, maar
levert haar nauwelijks bijzondere
inkomsten op. „In 1965 lukte het
dan ook niet meer onze begroting
sluitend te krijgen".
Wat de heffing van een logeer-
tax betreft: „Ik ben er alleen voor,
als alle badplaatsen langs de
Noordzee het invoeren, zodat anti
reclame voor Noordwijk is uitge
sloten en het wettelijk zo geregeld
wordt, dat alle gasten er onder val
len. Nu zou dat maar met een klein
deel van de toeristen het geval zijn.
Onder de huidige omstandigheden
zie ik er geen heil in".
(Foto L.D./Holvast)
Noordwijk 1966, ge-
j| fotografeerd vanaf de
f vuurtoren. En zoals u het f
J in werkelijkheid natuur- t
f lijk nooit in één oogop-
slag zult zien. Dit pano-
rama krijgt u in fragmen-
jj ten opgediend, als u lang-
zaam rondwandelt over f
J de omloop van de vuur-
toren. Het oog van de
i camera zag en de foto-
graaf plakte de fragmen-
j| ten aan elkaar; alleen de
!zee bleef achterwege. f
Hieronder het Noord-
wijk aan Zee, zoals het
in 1800 werd uitgebeeld
en berijmd.
I). Algera
nu a l iets
Er moet
gebeuren
De heer D. Algera vs als bankdi
recteur gewend dagelijks met cij
fers te werken. Ook als het ge
sprek over Noordwijk gaat, „de
parel der Nederlandse badplaat
sen", waarover heel poëtische
strofen zouden zijn te debiteren,
kan hij niet nalaten zijn betoog te
doorspekken met getallen, bedra-
a si«m Jn af JMsmM
K v x flrw. t lal I tx i-
Ij i t iL» «*st J i hauo- h&iX&wn,
1 h»
Wfti ;la»u «U vl|ji Mjmèjg9 1
Kr in tjktos kwWJjpE 'l Ba?«$«1
Een Katwijker liet het eerste
belangrijke gebouw aan Noord-
wijks Noordboulevard neerzet
ten. W. van Beelen, die in 1899
zijn hotel-pension .Noordzee"
opende, was namelijk van Kat-
wijkse origine.
De heer Van Beelen moet 'n on
dernemend man zijn geweest, vooral
naar toenmalige begrippen. Als
goede twintiger kwam hij, naar ver
luidt met weinig kap., naar Noord
wijk waar hij een kuipersbedrijf
begon, vervolgens reder werd en
zioh tenslotte met de hotelilerie in
liet (het laatste bleek uiteindelijk
het voordeligst: de rederij werd een
jaar of tien na zijn dood geliqui
deerd, aan het eind van de jaren
twintig). „Noordzee" is altijd een
familiebedrijf gebleven. Het wordt
thans geleid door de heer H. van
Beelen, de jongste van de elf kin
deren van de stichter. Hij vertelt
óver de typische problemen van de
hedendaagse hotelhouder in Noord
wijk.
„Het is ontzettend moeilijk goed
personeel te krijgen, vooral in de
sector die achter de schermen
werkt". Hij wijt dat ook aan de
„scheve verhouding" tussen de in
komsten van het bedienend perso
neel en die van de rest; de eer
ste groep deelt mee in de „tronc"
(fooienpot) en krijgt daardoor veel
meer dan de andere. Vooral het
vinden van een kok is volgens hem
een hele opgaaf.
Gastenstatistiek Noordwijk 1965
Alle cijfers hebben betrekking op de periode van 1 juni
tot en met 31 december.
Categorie:
Hotels en pensions
Vakantie-oorden
Particuliere huizen
Kampeerterreinen
Totaal
Nederlanders
Buitenlanders
Personen
Overnachtingen
28.818
254.024
6.498
71.216
23.513
375.513
21.808
181.158
80,637
881.911
34.020
361.847
46.617
520.064
Voor de oorlog was „Noordzee"
niet alleen in de wintermaanden,
maar ook tussen Pasen en Pinkste
ren gesloten. „Dat is in 1947 radi
caal veranderd. Het bollenseizoen
heeft daaraan meegewerkt. Wat nu
aan Duitsers komt, was vlak na de
oorlog Belgisch. We hebben toen
ook nog een tijdje veel Amerikanen
hier gekregen, die in Duitsland wa
ren gestationeerd. Nu zijn het veel
Engelsen, die in de bollentijd ko
men, met Pasen of in april arrive
ren ze hier met bussen vol. Maar
tussen het ,ednd van de bollentijd
en Pinksteren vertonen de bezoek
cijfers nog steeds een terugval".
„Nog niet zo heel lang geleden",
vertelt het VVV-bestuur, „was al
leen „Palace" het hele jaar open.
Nu zijn het er al vijf of zes hotels.
We geloven, dat over vijftien jaar
alle hotels open blijven." De heer
Van Beelen is er in 1953 mee be
gonnen zijn hotel ook 's winters in
bedrijf te houden. „De eerste jart.u
werden de variabele kosten gedekt,
hoewel ik bijna geen omzet had. Nu
is sindsdien mijn omzet wel om
hoog gegaan, maar mijn bedrijfs
lasten zijn nog sterker gestegen,
vooral de personeelskosten. Het sei
zoen moet alles goedmaken".
VOORDELEN
Toch dentot de heer Van Beelen
er niet aan de deur 's winters weer
op slot te doen. „Het heeft voorde
len om open te blijven: je houdt
continuïteit in de personeelsbezet
ting, de gebouwen blijven beter in
tact doordat er doorlopend wordt
verwarmd en toeristen kunnen
voor bezichtigen. Bovendien kost het
sluiten van een hotel ook geld'.
Dan roert hij een punt aan, dat
bij alle hoteliers in Noordwyk (en
andere Nederlandse badplaatsen)
sterk leeft: „Verlenging van het
seizoen zou een enorme verbetering
van de bedryfresultaten brengen".
HU gelooft, dat die resultaten in de
boekhouding van de meeste hotels
gunstiger ïyken dan ze in werke-
ïykheid zyn. „Veel kleine hotels en
pensions werken met familie in
plaats van personeel. Belangrijker
is echter, dat men by de bereke
ning van de bedrijfsresultaten uit
gaat van de boekwaarde en niet
van de vervangingswaarde! Als
men nu een hotel laat bouwen,
moet men rekenen op een kostprys
van 30.000 gulden per bed".
„Eem nieuw te bouwen hotel in
de klassieke vorm, dus van behoor
lijke omvang en met verlenging
van volledig pension, zou niet ren
dabel zijn. Maar er zijn, door wij
zigingen in de eisen van het pu
bliek, vormen denkbaar die wel
winst opleverenhotel garni, half-
pension, motel. Maar dan zou
NoordJwijik een publiek gaan aan
trekken, dat we hier tot dusver niet
in die mate zagen. Noordwijk heeft
nu nog de naam een vrij exclusieve
badplaats te zijn. Hoewel de ka-
merverhuur al wijziging in de
structuur van het publiek heeft ge
bracht".
TRADITIE
Zelf piekert de heer Van Beelen
er niet over van zijn hotel een mo
tel te maken. „We hebben veel
vaste bezoekers, die gehecht zijn
aan traditie. Zij zouden zo'n veran
dering nooit accepteren. Er zijn fa
milies die hier al vijftig jaar ko
men! Misschien dat ik nog eens
word gedwongen de opzet te veran
deren en bijvoorbeeld over te gaan
tot halfnpension".
Maar de enige oplossing, die de
heer Van Beelen van harte toe
juicht, is verlenging van het sei
zoen. Bij het VVV-bestuur horen
we: „Noordwijk zit met ontzetten
de pieken in het toerisme: de zo
mer, Pasen, Pinksteren en Duitse
feestdagen. Er ,zijn dagen, dat we
met een geluidswagen door het
dorp moeten rijden om bedden bij
particulieren te vragen. Wat we
graag zouden willen, is spreiding,
meer gasten in het voorseizoen,
vooral in med en juni buiten de
gen en economische termen.
Hij begint met te zeggen, dat de
dertig miljoen gulden, welke de toe_
ristenstroom jaarlijks in Noordwijk
achterlaat, een „zeer voorzichtige
schatting" is. Men gaat er van uit,
dat iedere toerist gemiddeld dertig
gulden per dag opmaakt. „Daarmee
blijft men aan de bescheiden kant.
Er zijn plaatsen, die daar veel en
veel hogere bedragen voor schatten.
Valkenburg bijvoorbeeld heeft het
op 75 gulden gesteld, maar ja, daar
zijn natuurlijk ook veel Duitsers die
kleding kopen. In elk geval is der
tig gulden voor hotelgasten zeker
te laag. En vroeger was de kam
peerder een zuinige vakantieganger,
maar dat is-ie nu ook niet meer".
„Ik zie in de toekomst het toe
risme belangrijker worden voor
Noordwijk dan het bollenbedrijf, al
blijft dat natuurlijk ook van bete
kenis". Hij vertelt, dat de laatste
jaren het aantal overnachtingen
(in 1965 circa een miljoen) met vijf
tot tien procent per jaar is geste
gen" en deze tendens zal zich voort
zetten. Het is heel goed mogelijk,
dat binnen vijftien jaar het aantal
gasten aan onze kust is verdubbeld.".
MOTEL
Juist met het oog op de toekomst
meent de heer Algera, dat er „ei
genlijk nu al iets moet gebeuren
in Noordwijk". In de eerste plaats
uitbreiding en aanpassing van de lo
gies accommodatie (hotels, motels
en kampeerterreinen). „Wat ik bij
voorbeeld nodig vind in Noordwijk,
is een modern motel van zo'n zestig
kamers op een rustige plaats langs
de kust. En dan zou ik een motel
prefereren met daarbovenop drie
of vier lagen koopflats voor gepen
sioneerden. Hoe moet je anders een
motel, dat vier miljoen heeft gekost,
in zes weken per jaar rendabel ma
ken?".
„Op het ogenblik remt de finan
ciële positie van het zakenleven de
ontwikkeling van de badplaats af.
De bouwkosten van een hotel zijn
enorm hoog. Krediet ls schaars en
duur".
Wie bij deze situatie wel varen,
zijn de verhuurders van huizen en
kamers. „De toeristen maken steeds
meer gebruik van de mogelijkheid
van particulier logies. Ook al om
dat zij zich in een gehuurd huis of
deel ervan zich vrijer voelen dan
in een hotel". Bijna zestig procent
van alle badgasten zijn buitenlan
ders. Van de hotelgasten bestaat
circa tachtig procent uit Duitsers.
Bij de huurders van huizen en ka
mers is de verhouding fifty-fifty.
Vorig jaar boekten' de particuliere
huizen vanaf 1 Juni 375.513 over
nachtingen tegen de hotels en pen
sions 254.024.
Volgens de VVV zit dat er ook
wel in. „Er zijn steeds meer men
sen, die hun vakantie gaan split
sen: een weekje hier en een grote
reis naar daar. En waarom dat ene
weekje niet vroeg in het jaar in
Noordwijk doorgebracht?"
Het badhotel Konijnenburg in het jaar 1900.
DRUKKER
De particuliere verhuur is het
reservoir geweest, dat de toeris
tische „stroomversnelling" van de
laatste tien jaar heeft moeten ver
werken. Hoeveel drukker het in die
periode is geworden, daarvan geeft
de heer Algera het volgende staal
tje: „Twaalf jaar geleden was één
man voldoende om het VW-werk
te doen. Tegenwoordig zjjn in het
hoogseizoen acht man van 's mor
gens negen tot 's avonds twaalf uur
onafgebroken bezig".
Overigens nogmaals: er moet iets
gebeuren. „Er ontbreekt nog veel
aan de toegangswegen tot de kust,
die 's zomers voor een klein d^el
bezaaid is met mensen. Men moet
spreiding naar het Langevelder
Slag en het Duindamse Slag be
vorderen. Meer afgangen naar het
strand. Ook ontbreekt er nog teveel
aan ontspanningsmogelijkheden.
Een openluchttheater in de duin«en
zou ik niet gek vinden. Wat bieden
we de gasten, als zt, hebben ge
zwommen, als het slecht weer is?
Natuurlijk, dat kost geld. Daarom
voel ik veel voor de heffing van
een Kurtax, als tenminste alle bad
plaatsen in Nederland zouden mee
doen. Als je van iedere gast een
kwartje per dag vraagt, heb je
250.000 gulden per jaar en daar zou
je een aardig eind mee komen".
INDUSTRIE
Uit structureel oogpunt zou de
heer Algera de vestiging van kleine,
schone industrie toejuichen. „Tiis-
sen Noordwijk en Rijnsburg be
staat de mogelijkheid voor een
prachtig industrieterrein". Verder
moet er zijns inziens niet geknab
beld worden aan het grote grond
gebied van Noordwijk, omdat de
badplaats dat nodig hèeft om de
toerist voldoende „bewegingsvrij -
heid" te bieden.