„Wij overschreden grens
van de inflatie"
Lichte teruggang winst
der A.K.U. bedrijven
SPORT van vandaag 2
SCHERP OORDEEL VAN DR. HOLTROP:
f i
Overheid gaf een
J slecht voorbeeld
Weer
grotere omzet
voor 1966 verwacht
Rode Kruis „Rijnland"
was zeer actief
Nederlanders leiden
in Ronde van België
Gedeeltelijke fusie
Pliilips-Indoheem
Hechtere samenwerking
Theo Welling bij
DOS gehuldigd
PINSDAG 26 APRIL 1960
LEIDSCH DAGBLAD
Nederland heeft in het afgelopen jaar de normen,
die in het verleden met zoveel ijver aan andere
landen werden voorgehouden ten aanzien van de
gedragingen tegenover inflatoire ontwikkelingen,
met voeten getreden. De bestedingsinflatie blijkt
in belangrijke mate te kunnen worden toegerekend
aan de bestedingen van de overheid zelf, waar
onder met name salarisverhoging en woningbouw,
alsmede aan het door de overheid gevoerde beleid
ten aanzien van de A.O.W./A.W.W.-uitkeringen en
de daarmee verbonden looncompensatie, zo con
stateert de president van de Ned. Bank, dr. M. W.
Holtrop, in zijn jaarverslag over 1965. Voor de
verhoging der uitgaven kon de kleine stijging van
de belastingdruk slechts in geringe mate compen
satie bieden, zo zegt hij.
Overigens constateert de heer Holtrop de stijging
van de produktie der bedrijven, welke 5V2 be
droeg, terwijl de industriële produktie met 7%
steeg.
Afstraffing nog beperkt
Minder tevreden is de heer Hol
trop met de ontwikkeling tussen de
produktie per werknemer en de stij
ging van de loonkosten: terwijl de
produktie per man steeg met 4%,
gingen de loonkosten met 11% om
hoog. In de afgelopen drie jaar zijn
de loonkosten per eenheid produkt
bij ons gestegen met 20% tegenover
een verhoging van 14% in de Bonds
republiek, Frankrijk en Italië.
Dat de afstraffing in de vorm van
tekorten op de betalingsbalans van
beperkte aard is gebleven verle
den jaar kwamen we f 200 miljoen
tekort is alleen aan bijzondere
omstandigheden toe te schrijven. Op
die weg kan niet worden voortgegaan.
In het afgelopen jaar kon het gat
worden gedicht door intering op de
nettovorderingen van de handelsban
ken op het buitenland.
Drie aspecten
In zjjn jaarverslag gaat dr. Hol
trop uitvoerig in op de verschillende
aspecten van de inflationistische be-
toeging, die hij in drie delen splitst:
de prijs- en looninflatie, de beste-
IHngsinflatie en de monetaire infla
tie.
De stijging van bepaalde lonen
kan, indien zij de stijging van de ar-
beidsproduktiviteit overtreft, als de
„oorzaak" worden aangewezen van
een geconstateerde prijsstijging.
De stijging van het prijsniveau kan
in verband worden gebracht met een
toeneming van de nationale beste
dingen, die de toeneming van het
reële nationale produkt overtreft..
Deze samenhangen gelden ge
lijktijdig. Zij leggen niet een verband
tussen „oorzaken" en „gevolgen",
maar tussen bepaalde verschijnselen
en de daarmede verbonden „voor
waarden".
Dr. Holtrop acht de begrippen „in-
komensinflatie", „bestedingsinflatie"
en „monetaire inflatie" ieder voor
zich zinvol. Zij brengen tot uitdruk
king, dat indien op het gebied en op
dat van het monetaire gedrag niet
aan zekere normen wordt voldaan,
een stijging van het prijsniveau on
vermijdelijk is. Of echter aan die nor
men ook kan warden voldaan is een
andere zaak en dient van geval tot
geval te worden vastgesteld. Waar de
naleving van normen inderdaad kan
worden afgedwongen, bevinden zich
de aangrijpingspunten voor het be- i
leid.
Op het gebied van de inkomenspo
litiek luidt de norm dat, ter verwe
zenlijking van prijsstabiliteit, elke al
gemene loonsverhoging die de stijging
van de gemiddelde arbeidsproduktivi-
teit overtreft, vermeden dient te wor
den. Er zou daaraan dienen te wor
den toegevoegd: „tenzij die verhoging
kan worden opgevangen door een da
ling van het winstinkomen".
Grenzen overschreden
Dat binnen zekere grenzen de mo
gelijkheid daartoe bestaat, is in ons
land gebleken uit de geleidelijke ver
hoging die de verhouding tussen
looninkomen per werknemer en na
tionaal inkomen per hoofd van de be
roepsbevolking in de loop der jaren
heeft ondergaan. Of intussen de
draagbare grens van die mogelijkheid
niet dreigt te worden overschreden,
of wellicht reeds is overschreden, en
of die inkomensverschuiving dan niet
aanleiding gaat geven tot ongunstige
nevenverschijnselen, noemt de heer
Holtrop een afzonderlijk vraagstuk.
De voor 1966 voorziene voortzetting
'an de looninflatie geeft reden tot
*org. Eveneens is er volgens dr. Hol
trop aanleiding tot ongerustheid over
de mogelijke gevolgen van de in 1965
'oor het eerst tot stand gekomen
meerjarige CAO's, waarbij voor een
periode van drie jaar een loonsverho
ging van 5% is vastgelegd met daar
enboven de mogelijkheid van com
pensatie van een stijging van de kos
ten van levensonderhoud tot maxi
maal 2% per jaar.
Hoezeer deze langjarige contracten
ook door de regering met instemming
zijn begroet, als een poging tot het in
rustiger banen leiden van de loon
ontwikkeling, toch moet worden vast
gesteld dat, vooral indien de stijging
van de arbeidsproduktiviteit geduren
de enige tijd zou terugvallen beneden
de huidige 41/fc%. dergelijke contrac
ten een zelfstandige kostenverhogen
de werking zullen hebben. Bij afwe
zigheid van voortgezette bestedings
inflatie zullen zij dan leiden tot aan
tasting van de winstmarges, de afzet
mogelijkheden en de werkgelegenheid.
Dat in ons land in 1965 behalve van
bestedingsinflatie en looninflatie ook
van monetaire inflatie gesproken
moet worden behoeft geen betoog. Zij
werd veroorzaakt door het feit dat
de schatkist er niet in slaagde de fi
nanciering zonder beroep op geld
marktmiddelen te verwezenlijken.
Het Rijk deed een beroep op liquidi
teitscreatie tot een bedrag van f 400
miljoen. De totale binnenlandse liqui
diteitscreatie bereikte een bedrag van
f 1,8 miljard, inplaats van de door
Holtrop gestelde norm van ongeveer
f VA miljard.
Liquiditeit activeren
Daarenboven wist de private sector
zich nog extra financieringsmiddelen
te verschaffen uit een voortgezette
activering van bestaande liquiditeits
reserves. Zij kwam tot stand onder de
spanning van een stijgende rente
stand. Zowel oP de kapitaalmarkt als
op de geldmarkt steeg de rente in de
loop van het jaar met ongeveer een
vol procent. Door de liquiditeitsacti
vering kwam een bedrag in de orde
van grootte van f 700 miljoen aan
financieringsmiddelen beschikbaar.
Op vrijdag 29 april wordt Kei
zer Hirohito van Japan 65 jaar.
Op 24 december 1926 kwam hij
als de 123-ste ..tenno" op de
troon. De Japanse vorst geldt als
een belangrijk deskundige op het
gebied van de leer der vissen.
Voor het wegnemen van de infla
tionistische ontwikkeling moet aan
een uitgebreid samenstel van voor
waarden worden voldaan. Voorop
staat de noodzakeiykhell een einde
te maken aan de in eigen land heer
sende bestedings- en monetaire in
flatie.
Overbesteding
onaanvaardbaar
Voor wat het aandeel van de over
heid in het teveel aan bestedingen
betreft, vormen de budgetten van
Rijk en gemeenten daartoe het enige
juiste aangrijpingspunt. De te noe
men budgetaire beslissingen zullen
steeds een keuze inhouden tussen het
al of niet beperken van bepaalde, op
zichzelf dringend geachte, collectievetrop.
voorzieningen, of het al of niet hef
fen van bepaalde belastingen.
Een wezenlijke moeilijkheid die ons
land daarbij wacht, is het probleem
dat in het uitzicht gestelde en goed
deels reeds wettelijk vastgelegde be
leid een stijging van de bestedingen,
maar ook een vermindering van de
belastingen, al zijn voorzien. Op som
mige van die genomen beslissingen
zal dienen te worden teruggekomen,
of wel zullen vervangende bestedings
beperkingen of belastingverzwaringen
dienen te worden gevonden. Voortzet
ting van overbesteding door de over
heid, met als consequentie een beroep
op financiering met inflatoire mid
delen en voortgezette simulering van
loon- en prijsinflatie, is geen aan
vaardbaar alternatief, aldus dr. Hol-
Ook A.K.U. gaat
in geld noteren
Evenals de andere grote concerns
gaat AKU er toe over de aandelen
een nominale waarde te geven van
f. 20.Daardoor zal het fonds in
de toekomst aan de Amsterdamse
effectenbeurs in guldens worden ge
noteerd, inplaats van als tot dusver
in procenten. In aansluiting daaraan
wordt de mogelijkheid gecreëerd ook
het dividend in een bedrag in geld
per aandeel bi plaats van een per
centage uit t« drukken.
In de daartoe noodzakelijke statu
tenwijziging wordt ook voorgesteld
om de mogelijkheid te scheppen ge
wone aandelen uit te geven in de
vorm van zogenaamde CF-stukken.
Dit zijn aandelen, die niet voorzien
zijn van de gebruikelijke dividend
bewijzen, maar van een dividendblad
dat bij het incasseren van dividend
en andere uitkeringen niet behoeft
te worden ingeleverd of afgestem
peld. Hierdoor wordt het mogelijk de
dividendbetalingen van verschillende
vennootschappen centraal te ad
ministreren. Daarmede wordt veel
administratief werk bespaard.
Zoals bekend hebben Unilever en
de Koninklijke een soortgelijke om
schakeling van de aandelen in CF-
stukken voorgesteld. Philips was er
reeds toe overgegaan.
Aan het heden gepubliceerde jaarverslag over 1965 van Alge
mene Kunstzijde Unie N.V. wordt het volgende ontleend:
Nadat de winst van AKU in de drie voorgaande jaren was ge
stegen. trad in 1965 een lichte teruggang op, nl. van f 58,9 min.
tot f 57,8 min., dus met 2%. De resultaten van de Nederlandse
AKU-bedrijven waren lager dan in 1964. Anderzijds gaven de in
komsten uit deelnemingen een stijging te zien.
Voorgesteld wordt uit de winst f 21,7 min. in bedrijf te houden
en f 36,1 min. te bestemmen voor uitkeringen aan aandeelhouders.
Zoals gemeld, wordt voorgesteld een dividend van 18%, waarvan
in januari 1966 reeds 6% als interim betaalbaar werd gesteld (over
1964 ook 18% in contanten, maar toen bovendien 10% in aande
len). Het gewone aandelenkapitaal steeg door bonusuitkering en
conversie met f 42,7 min. tot f 200 min. nom.
Grotere produktie
De Nederlandse AKU-bedrijven
produceerden belangrijk meer dan in
1964. De omzet steeg, hoewel de op
brengsten van verschillende van de
produkten daalden, met 10% tot
f. 596 miljoen. Het bedrijfsresultaat
was evenwel f. 5,8 miljoen of 8% lager
dan in 1964; het bedroeg f. 62,7 mil
joen, dat is 11% van de omzet tegen
over 13% in 1964. De stijging van het
kostenniveau had voor een belangrijk
deel betrekking op arbeidskosten.
Uit hoofde van dividenden en in
terest van deelnemingen, de tweede
bron van inkomsten voor AKU, werd
ontvangen f. 32,3 miljoen. Dat is
f. 5,8 miljoen of 22% meer dan in
1964. Deze inkomsten waren in 19b'5
groter dan het resultaat van dc
Nederlandse bedrijven (onder aftrek
van vennootschapsbelasting).
De resultaten van AKU en de tot
dusver door de geaffilieerde maat
schappijen gepubliceerde gegevens
omtrent de over 1965 behaalde win
sten wettigen de verwachting dat het
aan AKU toekomende gedeelte van
de winsten van alle tot de groep be
horende ondernemingen over 1965
niet belangrijk zal afwijken van dat
over 1964, hetwelk f. 87,3 miljoen
bedroeg. Voor 1964 komt dit overeen
met f. 504 per gewoon aandeel AKU
van nom. f. 1.000 (1963: f. 393. 1962.
f. 326).
De capaciteit van alle tot de
groep behorende bedrijven voor de
produktie van geheel synthetische
garens en vezels werd vergroot, ter
wijl verdere uitbreidingen in voorbe
reiding zijn. Grote aandacht worde
besteed aan de ontwikkeling van
nieuwe typen en variëteiten, waar
door een belangrijk ruimer toepas
singsgebied voor de produkten wordt
geopend.
Voorts is besloten, voorlopig op be
scheiden schaal, acrylvezel te gaan
vervaardigen en wel in Spanje. Naast
nylon en polyester is acryl de derde
belangrijke geheel synthetische tex-
tielgrondstof.
In enkele landen waar AKU tot nu
toe niet produceerde, maakte de
bouw van nieuwe fabrieken goede
vorderingen; dit betreft een bedrijf
in België voor getextureerd garen en
een in Colombia voor nylon en
polyester.
1966 zal, naar verwachting, zowel
voor de groep als geheel, als ten aan
zien van de bedrijvigheid van de
vennootschap in Nederland, een op
nieuw vergrote omzet te zien geven.
Deze toeneming zal hoofdzakelijk
nylon en polyester betreffen. Wel
moet voor enkele produkten met
lagere opbrengsten rekening worden
gehouden.
De sterke stijging van het loon- en
salarisniveau in Nederland zal ook
voor AKU wederom tot verhoging
van kosten leiden, die vooral zal
moeten worden opgevangen door de
omzetvergroting en een versterkt
streven naar zo groot mogelijke
efficiency. Verwacht mag worden dat
de totale nettowinst van de ven
nootschap in 1966 niet lager zal zyn
dan die over 1965.
Advertentie
Er zijn vrouwen die niet
tot de zomer kunnen wachten als ze
de nieuwe Delana badmode zien
Veronique - Jeugdig, fleurig en Polly - Pièd de poule, nog
rondom klassiek gesloten. In steeds de grote rage. Veel ge-
bleu, geel, cerise en zwart met vraagd klassiek model met
witte noppen. spaghettibandjes.In wit, zwart,
Maten: 36-44 f. 18,75. blauw en rood.
Maten: 36-46 f. 16,50.
Vraagt uw winkelier naar de Delana-bad folder.
De afdeling „Rijnland" van het De collecten hadden een groter be-
Ned. Roode Kruis hield gisteravond
haar jaarvergadering onder voorzit
terschap van de burgemeester van
Rijnsburg, de heer B. H. Koomans.
Deze afdeling omvat de gemeenten
Oegstgeest, Rijnsburg, Voorhout en
Warmond.
Uit de verslagen bleek, dat het
Jeugd Roode Kruis zeer actief was.
De tweede etappe van de Ronde
van België voor amateurs is voor de
Nederlander Piet Tesselaar bijzonder
dramatisch verlopen. Onze landge
noot die na de eerste etappe de lei
ding had kwam maar liefst 23 minu
ten na de winnaar binnen en viel
van de eerste naar de 87ste plaats
in het algemeen klassement.
Deze transactie
door een overneming door Philips
van alle aandelen van de dochter
onderneming Van der Heem N.V.
De besturen van N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken in Eind
hoven en Indoheem N.V. in Den Haag maken bekend dat op ini
tiatief van laatstgenoemde gevoerde onderhandelingen tot volledige
overeenstemming hebben geleid.
Indoheem N.V. zal zich op bedrijfseconomische gronden terug
trekken uit de sectoren radio-, televisie- en elektronische apparaten,
welke activiteiten naar Philips zullen overgaan.
De activiteit op het gebied van elet-
■tricïohe huishoudelijke apparaten,
solexbromfietsen, ventilatoren, hand-
boormachines, elektrische dekens e.d.
zullen blijven behoren tot het werk-
terrein van Indoheem N.V.
De directie van R. S. Stokvis en
Zonen N.V. deelt in verband met
bovengenoemde overeenkomst mede,
dait geen verandering zal komen in
haar functie als distributie-orgaan
van de onder haar merk te leveren
produkten.
In aansluiting hierop wordt mede
gedeeld:
De recente overeenkomst met Phi
lips heeft uiteraard vertragend ge
werkt op het uitbrengen van het
jaarverslag 1965. Het ligt in de be
doeling om in dit verslag, dat in de
tweede helft van mei 1966 zal ver
schijnen, de consequenties van de
gesloten overeenkomst zo scherp mo
gelijk te belichten.
Ten aanzien van dese cansequen
tie kon Indoheem reeds thans mede
delen, dat de door de overeenkomst
vrijgekomen middelen een belang
rijke versterking van haar financiële
positie betekenen en dat des» zullen
worden aangewend voor de verdere
ontplooiing van haar activiteiten.
De gewijzigde constellatie binnen
het concern van Indoheem maakt
het publiceren van kwartaalberich
ten voorshands vanzelfsprekend Ir
relevant.
De Franse bokser Jean Josselin
heeft de Britse weiter kampioen Brian
Cur vis verslagen in een gevecht om
de Europese titel in het welterge-
wicht. Curvis kwam bij het begin van
de veertiende ronde niet meer uit
zijn hoek.
Een andere Nederlander, Johnny
Brouwer, sprong van de tiende naar
de eerste plaats bU het groepje ren
ners dat in eerste instantie de sprong
in de ruimte waagde, maar werd la
ter Ingelopen door een groep Belgen.
De kopgroep groeide aan tot 23 man
waarbij vier Polen en de Nederlan
ders Brouwers, Steevens en Vianen.
Johnny Brouwer bleef bij de leiders,
maar zowel Steevens als Vianen kon
den het hoge tempo de kopgroep
kwam 15 minuten voor gepland tijd
stip in Tilburg aan niet bijbenen.
Het algemeen klassement ziet er
als volgt uit: 1. Johnny Brouwer
(Ned.) 6.26.13; 2. Alfons Kools (Belg.)
6.26.21; 3. Frans Mintjens (Belg.)
6.26.22; 4. Eduard Weks (Belg.)
6.26.32; 5. Roger Rosiers (Belg.)
6.26.51; 6. Victor van den Eynde
(Belg.) z.t.; 7. Josef v. Hout (Belg.)
z.t.; 8. Harry 8teevens (Ned.) 6.26.52;
9. Jo van Zeggelen (Ned.) z.t.; 10.
Ole Rlter (Den.) 6.27.17; 51. Gerrit
van Vianen (Ned.) 6.29.41; 54. Tie-
men Groen (Ned.) 6.30.49; 87. Piet
Tesselaar (Ned.) 6.64.44.
drag opgebracht dan was verwacht.
Daarom kunnen nu weer taken wor
den opgenomen, die de laatste tijd
wat waren blijven liggen. Het bleek,
dat het welfare-werk bijzonder goed
loopt. Van medische zijde werd hier
over meer dan eens loffelijk gespro
ken.
Ook dit Jaar, namelijk van 11-16
juli, zal de boottocht plaats vinden.
Van deze afdeling zullen zes pa
tiënten de tocht met de „Henri Du-
nant" meemaken.
De zoorzltter herdacht de heer J.
Panhuysen, die onlangs overleed. Hij
heeft vooral voor de boottocht veel
werk verricht.
Er waren drie vacatures. De heer
Van der Mark zal in de plaats komen
van de heer Landzaat en zich in het
bijzonder bemoeien met de transport
colonne.
Mevrouw Smolders, de echtgenote
van de burgemeester van Voorhout,
gaat vertrekken. In haar plaats komt
mevrouw De Jong. De voorzitter
bracht mevrouw Smolders dank voor
haar werk ln Voorhout. Ze heeft daar
een goede geest weten te kweken.
Mevrouw De Jong zal het welfare-
werk voor haar rekening nemen;
waardoor het voor mevrouw Stapen-
sea mogelijk is wat meer aandacht
aan de boottocht te schenken. Ten
slotte werd gekozen als lid van het
bestuur de heer Crommelln, die met
mevrouw Van Heum het financiële
deel voor zijn rekening neemt.
De voorzitter, die het verheugend
noemde dat steeds weer anderen ge
vonden kunnen worden om zich in te
zetten voor dit menslievend werk,
sloot deze vergadering, de wens uit
sprekend dat ons land voor rampen
zal worden gespaard.
De algemene jaarvergadering
van de Leidse gymnastiekvereni
ging DOS, die gisteravond is ge
houden, heeft een nogal hijzonder
verloop gehad. Want niet de ze
ven punten tellende agenda, die
voorzitter De Geus in nog geen 45
minuten onder de hamer door
joeg. maar het gedeelte na de
pauze was verreweg het voor
naamste: de huldiging van Theo
Welling voor zijn 50-jarig lid
maatschap.
„We hebben gemeend dit in DOS-
kring te moeten doen", vertelde voor
zitter De Geus. „Geen officiële re
cepties en zo
Toch had de feestelijke bijeen
komst ln de Jacobazaal van Den
Burcht aanvankelijk veel weg van
een officiële huldiging. De schijn be
droog echter. Zelfs de voorzitter van
de Leidse Sportstichting, drs. J. P.
van der Reyden, de vertegenwoordi
ger van de Leidse turnkring en het
KNGV, de heer Labordus, en alle a
dere sprekers en spreeksters, i
I Theo Welling hun lof toezwaaiden
„niet voor het 50 Jaar lid zijn, dat ls
I niet zo heel erg moeilijk, maar voor
de talloze verdiensten, die hij in die
halve eeuw voor de vereniging heeft
gehad, zoals bestuurslid en assistent
op vele turnavonden, zo'n veertig jaar
lang, vier avonden per week
hadden wel iets met DOS te maken
gehad.
Geschenk
Het begon als met drs. J. P. van
der Reyden: „Ik moet bekennen, dat
mijn eerste stappen op sportgebied
bij DOS zijn gezet, uitgerekend onder
leiding van Theo Welling." Na
mens de Sportstichting ontving de
nu 60-jarige Leidenaar de Zilveren
legpenning. Daarvoor had hij reeds
van DOS-voorzitter De Geus namens
de leden een horloge gekregen. De
heer Labordus „ook ik ben tot 1946
lid van DOS geweest" deelde mee.
dat het KNGV had gemeend de heer
Welling te moeten onderscheiden met
het diploma van verdiensten. Nadat
ook de heer C. Oort (sinds 9 Jaar lei
der van DOS), mevr. Deelman (oud-
lid) en Dick van Staden (jeugdraad)
op hun wijze uiting hadden gegeven
aan hun bewondering, was het tijd
voor een prettig samenzijn, dat tot
rond het middernachtelijk uur voort
duurde.
