iet geld maar blubber
erk aan verkeersplein
Ruit van 550 X 525 m
nog dit jaar gereed
Prinselijk huwelijk
in Den Haag: talr ijke
vorstelijke gasten
RIJKSWATERSTAAT
DREKT1E WEGfN UTRECHT
AANLEG KLAVERBLAD OUDFNRU
GEEN HINDER VOOR WEGVERKEER
Wat passerende automo
bilisten zien van 't nieuwe
verkeersplein: veel zand.
veel blubber en een groot
bord hoe het worden
gaat.
O Een beeld van afbraak
rondom verkeersplein
Oudenrijn. Het viaduct
over ryksweg 12 richting
Arnhem wordt afgebro-
onze correspondent)
echt Verkeersplein
irijn blijft deze zomer
Bitrum van uitgebrei-
enschijnlijk rommelige
werken die in alle
^treken tot ver buiten
lenlijk rotonde de we-
l jn woestijnachtig uiter-
i [even, zonder dat er
het oost-west en noord-
rkeer op Nederlands
Dtkle autoweg-draaipunt
te iets verandert. Pas
gen het eind van dit
de ruit voltooid is die
md wordt door de in
zijnde aftakkende we
llissen de autowegen
kmsterdam - Arnhem -
Bosch en Den Haag.
iert er iets in het ge-
patroon van verkeers-
Dudenrijn.
van 500 x 525 meter
door kleine gebogen
tijdelijke wegverbinding
op de bestaande autowe-
gaat dan het huidige ver-
lein vervangen. Op de om-
gP i nlimte komt dan gelegen-
H li# 2 aan te pakken van het
lif de klaverbladkruising:
i van het tachtig meter
zestig meter brede via-
irmce het noord-zuidver-
!r rij'isweg 12 Den Haag -
.gevoerd wordt en de aan-
de lussen voor het aftak-
verkeer. Tot eind 1966 zul-
wnobilisten die Oudenrijn
sn veel zand en aarde zien
en voor de rest hoogstens
idcele keer een rijstrook
ar uur buiten gebruik ge-
rinden als er juist een aan-
de wegverharding gemaakt
worden.
r zelfs een dergelijke klei-
emmering zal tot de hoge
leringen behoren. De uitvoe-
ran het hele werk is geba-
op het principe: het ver-
p de kruising moet ongehin-
ilijven.
1 op feestdagen noch op zon-
of bij welke andere gele
ld met extra verkeer, zal de
irsafwikkeling op Oudenrijn
aar enigszins beïnvloed wor-
tor het werk van het klaver-
de rotonde niet in staat is
.pdagen met vijftig-, zestig-,
ligduizend auto's per 24 uur
erkeer te verwerken zonder
opstoppingen voorkomen, is
ander punt. Juist omdat de
iteit bij de bestaande situa-
klein is. gaat hier een stuk-
vierkante kilometer eni-
entallen miljoene en 4 jaar
werken kosten.
ttporisering in de wegenbouw
[ten invloed hebben op het
0 van he": werk aan de kla-
[adkruising van de autowe-
A'dam - 's-Hertogenboscs
'en Haag - Arnhem-grens. Tot
oe is er geen enkele financië-
anleidlng om de aanpak van
verkeersplein Oudenrijn te ver
witten en het ziet er niet
uit dat dat in de toekomst
zal gebeuren. Daarvoor heeft
klaverblad een te hoge priori-
Ook bij het tegenwoordige
ttchema duurt het tot eind
■begin '69 eer het klaverblad
Utrecht de ongelijkvloerse
JS'ng mogelijk maakt van twee
Rle verkeersstromen in Ne-
Bnd, Dat is dan in feite al ja-
te laat. In '65 zat het ver-
bij Oudenrijn herhaaldelijk
Dit jaar zal dat nog wel
|er worden en in '67 en '68 ko
to «r zoveel auto's bij dat elk
jjtel eenvoudig catastrofaal zou
financiële zorgen rondom
nnjn maar dat wil niet
fcgen dat er geen vertragingen
zijn. Andere oorzaken dan
'rek o.a. weersomstan-
m kunnen het oorspron
g-werkschema beïnvloeden.
slechte zomer van 1965 en
ït •JWinter '65-'66 hebben er
dat vergeleken met de
den Van ^erhalf jaar gele-
F bet grondwerk een paar maan-
harrt! ging heeft- Er wordt
k pWer^ ^ie achterstand
werv«- ien hij een totale
'itoüf °?e Van een iaar vier
Ze hfte,10 n paar maar,den weinig,
r roeven geen enkele nadelige
O Verkeersplein Ouden
rijn in vogelvlucht met
ingetekend de nieuwe toe
stand. De foto is gemaakt
in zuidelijke richting. Op
de voorgrond de Amster
damse tak rijksweg 2)
bovenaan de weg naar
s-Hertogenbosch rijks
weg 26); links naar Arn
hem (rijksweg 12)rechts
naar Den Haag. De witte
lijnen links- en rechtsbo
ven geven de twee zuide
lijke aftakkingswegen aan
waarvan op het ogenblik
het zandlichaam klaar is.
In ae tweede fase (1967
-en 1968) fungeert de af-
takkingsruit als verkeers
plein en komt ruimte vrij
voor de aanleg van de lus
sen en het 60 meter brede
viaduct dat met 8 rijstro
ken het noord-zuid verkeer
over rijksweg 12 heen
leidt.
invloed te hebben op de opleve
ringsdatum.
De grootste vertraging is niet
van de winter ontstaan. Rijkswa
terstaat en uitvoerder weten pre
cies wat 'n Hollandse winter voor
grondwerk betekenen kan. Winter-
vertraging wordt ingecalculeerd
en al heeft de afgelopen winter
het met zijn voortdurende wisse
ling van regen-vorst-regen wel erg
bont gemaakt: de zomer heeft het
naar verhouding veel bruiner ge
bakken. Vooral voor een werk dat
zich afspeelt in het overgangsge
bied tussen klei en veen.
..Een en al blubber en smur
rie". karakteriseren ir. D. H. La-
brie van de afdeling Utrecht van
de directie wegen van Rijkswater
staat en de heer J. P. Huibers,
technisch hoofdambtenaar belast
met het toezicht op de uitvoering.
de situatie van het afgelopen an
derhalf jaar.
ZANDDIJKEN
Op 7 december 1964 is het eigen
lijke werk aangepakt, nadat tevo
ren de waterstaatkundige situatie
in dit gebied was aangepast aan
de nieuwe toestand.
Sinds december 1964 hebben
draglines zich een ruitvormig cu-
net gevreten door de klei- en veen
lagen rondom het verkeersplein.
Twee zandzuigers hebben via
persleidingen honderdduizen
den kubieke meters zand aange
voerd en op het ogenblik tekent
het ruitvormige stelsel van toe
komstige aftak' ingswegen zich al
voor een flink deel af in zanddij
ken.
Het verst gevorderd zijn de twee
aftakkingen aan de zuidkant van
het verkeersplein: de aftakking
Den Haag - 's-Hertogenbosch en
de aftakkingen 's-Hertogenbosch -
Arnhem.
In dit zuidwestelijke en zuid
oostelijke kwadrant van het toe
komstige klaverblad zijn de af
takkingswegen „op hoogte". Feite
lijk hebben ze „overhoogte": ze
tekenen zich af als gebogen zand
dijken van een paar meter hoog-
te.
De overhoogte dient om zandbaan
en ondergrond de nodige belasting
te geven zodat ze in elkaar ge
perst worden en niet meer vervor
men als straks de verkeersbelas
ting er op komt. Het extra zand
wordt in de tweede fase van het
werk gebruikt voor de lussen van
het klaverblad.
BLUBBER
Aan de noordkant van Rijksweg
12 waar de grondslag het slapste
is. zijn de aftakkingen minder
ver gevorderd. Daar moest een
laag blubber van 4.5 meter weg-
gebaggerd worden voor een laag
met voldoende draagkracht over
bleef. In deze aftakkingen Arn
hem - Amsterdam en Amsterdam
- Den Haag wordt nu zand inge
bracht.
In totaal is circa 400.000 kubie
ke meter zand verwerkt. Het tota
le klaverblad vraagt ongeveer
900.000 kubieke meter. Het lijkt er
dus op of het zandtransport voor
bijna de helft er op zit. Doordat
dat zandbanen tijdelijk overhoog
te krijgen en een deel van het
zand dus tweemaal verwerkt
wordt, is dat niet zo. Ongeveer
een derde van het zand ligt op
zijn definitieve plaats.
STUIVER
Als tegen het eind van dit jaar
de aftakkingswegen met aangren
zende delen van de verkeerslussen
in zand voltooid zijn, kan de weg
verharding worden aangebracht.
Waar ze bij elk van de vier po
ten van het verkeersplein aanslui
ten aan de autowegen worden ze
tijdelijk verbonden door een weg
verharding die de ruit de vorm
geeft van een vooroorlogs stui
vertje.
De hele ruit wordt dan gebruikt
in de plaats van het tegenwoordi
ge verkeersplein. De ruit met zijn
afmetingen van 500 x 525 meter is
veel groter dan de cirkel van dit
moment, die en doorsnee van
een kleine 200 meter heeft.
Er is meer ruimte beschikbaar
voor het „weven" van het ver
keer, maar zonder verkeerslich
ten zal Oudenrijn het ook dan
niet kunnen stellen.
De verkeerslichtenregeling is op
het ogenblik in studie, evenals de
verlichtingsproblemen. Het is de
bedoeling dat de aftakkingswegen
direct hun definitieve lichtmasten
krijgen en dat er op de vier hoek
punten bij de aansluiting van de
autowegen zo nodig een paar tij
delijke lichtmaster komen.
NOG 2'/2 JAAR
In 1967 en '68 kan dan met vol
le kracht de tweede fase aange
pakt worden.
Allereerst moeten de verhardin
gen van het oude plein met toelei-
dende wegvakken opgeruimd wor
den. Ook de buiten gebruik gestel
de viaducten over de weg naar
Den Bosch en naar Arnhem kun
nen dan afgebroken worden. Op
het vrijgekomen terrein komt het
grote kunstwerk aan de beurt dat
de ruggegraat van klaverblad
Oudenrijn gaat worden: een via
duct van 80 meter lengte en 60
meter breedte.
Constructief gezien worden het
vier viaducten van 15 meter
breedte naast elkaar, waarmee het
noord-zuidverkeer over rijksweg
12 wordt heen geleid.
De vier viaducten komen op an
derhalve meter afstand van el
kaar: een afstand die wordt over
brugd door een afdekking om hin
derlijke lichtval en het ontstaan
van sneeuwrichels tegen te gaan.
Van de viermaal twee rijstro
ken die op het viaduct ter be
schikking komen zijn de binnen
ste twee bestemd voor het door
gaande noord-zuidverkeer. De
buitenste zijn bestemd voor af
slaand- en invoegend verkeer.
In deze tweede fase worden ook
de vier lusvormige rijbanen aan
gelegd voor het verkeer dat
linksaf wil slaan.
Het klaverblad is dan voltooid
en kan in gebruik worden geno
men, nadat de tijdelijke verbindin
gen tussen de rijbanen voor het
rechtsafslaande verkeer zijn ver
wijderd.
FAoE 2
Voor het zover is zullen nog 2x/2
jaar voorbij gaan. Voorlopig moe
ten de automobilisten het doen met
kleine veranderingen, die niet eens
directe verbeteringen behoeven te
betekenen voor de afzonderlijke
verkeersdeelnemers.
Zo zullen in de loop van het jaar
de twee benzinestations in het
noord-west-en in het zuid-oost
kwadrant buiten gebruik worden
gesteld. De een wordt verplaatst
naar de weg richting Den Haag
onder Harmeien; de tweede naar
de weg uit de richting Den
Bosch onder Jutphaas. Aan de
aanleg van deze benzinestations
met op- en afritten wordt ge
werkt.
Oudenrijn blijft nog een paar jaar
knelpunt. De enige troost is dat
door een zorgvuldig werkschema
tenminste extra hinder voor het
verkeer voorkomen wordt.
Als maandag in de hervormde
Grote Kerk in Den Haag het kerke
lijk huwelijk wordt gesloten tussen de
Duitse prins Karl Adolf Andreas von
Hessen en de Oostenrijk-Hongaarse
gravin Yvonne Margit Valerie Sza-
pary, zullen daarvan vertegenwoor
digers van de regerende vorstenhui-
zenn van Griekenland, Engeland,
Denemarken en Zweden als ook de
Spaanse troonpretendent getuige zijn.
Onder de 65 gasten van het bruids
paar zullen zich bevinden: Koning
Constantijn van Griekenland en zijn
echtgenote Anne-Marie ivan Dene
marken), zijn zusters de prinses
sen Sophia met haar echtgenoot
Prins Juan Carlos van Spanje en
Irene, voorts Prins Philip van Enge
land, de echtgenoot van Koningin
Elizabeth II en zijn moeder Prinses
Alice van Battenberg. Prinses Bene
dikte van Denemarken, dochter van
Koning Frederik en Prinses Christi
na van Zweden, dochter van Koning
Gustaaf Adolf.
Voorstel Telderstichting
PREMIE BIJ
GEEN VERZUIM
(Van onze parlementaire redactie).
Op korte termijn kan het toene
mende ziekteverzuim worden be
perkt door de werknemer een finan
cieel belang te geven bij aanwezig
heid op het werk. Daarbij kan men
op twee manieren te werk gaan. In
de eerste plaats kan men de werk
nemer weer een stukje eigen risico
laten dragen in de vorm van een
verlaging van de uitkeringspercenta
ges bij ziekteverzuim of het opnieuw
invoeren van afgeschafte „eigen-
nsico-dagen". In de tweede plaats
kan men het verzuim ontmoedigen
door de werknemer, die gedurende
een bepaalde tijd niet heeft verzuimd,
een premie toe te kennen.
Dit staat te lezen in een rapport
„ziekteverzuim, arbeidsschaarste en
personeelsbeleid" van de liberale
prof. mr. B. M. Telderssichting, dat
dezer dagen is verschenen. Het rap
port schrijft over de eerstgenoemde
maatregel, dat het bij de huidige
arbeidsmarkt niet gemakkelijk zal
zijn, de klok terug te draaien. Over
het toekennen van een aanwezig
heidspremie schrijft het rapport, dat
deze premie een aflopend karakter
zal moeten hebben, teneinde te voor
komen dat een klacht wordt veront-
achtzaamd om de premie nog te
kunnen incasseren.
Men zal voorts met deze maatre
gelen niet kunnen volstaan en moe
ten streven naar een grotere harmo
nie tussen de mens en zijn arbeid
in het 'bedrijf. Aan het vraagstuk van
het personeelsbeleid zal in de toe
komst tenminste dezelfde aandacht
moeten worden geschonken als aan
de fabricage, de afzet en het speur
werk.
Prins Karl van Hessen (29) gaat
na het huwelijk in Kronberg bij
Frankfort wonen, waar ook het fami
lieslot Friederichshof ligt. Hij gaat
het familiebezit beheren, wat thans
zijn oom Prins Wolfgang van Hessen
doet.
De bruid (22) is de dochter uit het
tweede huwelijk van Ursula baro
nesse van Richthofen, die in Den
Haag woont en de Hongaarse graaf
Bela Szapary, die zijn domicilie in
Salzburg heeft. De bruid werd in
Boedapest geboren, kwam na de
tweede wereldoorlog naar Nederland,
waar zij in Den Haag op schoolging.
Zij voltooide haar opvoeding en
Engeland. Daarna was zi) juwelen-
ontwerpster in Den Haag.
Bruid en bruidegom leerden elkaar
kennen op het feest, dat drie-en-een-
half jaar geleden prinses Anne-Marie
van Denemarken, de huidige Griekse
koningin, gaf. toen zij 16 werd.
Het kerkelijk huwelijk zal worden
ingezegend door ds. K. Grabowski in
Kronberg en hofgeestelijke van de
familie van prins Karl.
Zondagavond is er feest in het
ouderlijk huis van de bruid aan de
Waalsdorperweg in Den Haag. Graaf
Szapary vond zijn huis hiervoor wat
te klein, waarom hij de woning een
tijdelijke uitbreiding gaf door er
feestzalen van tentdoek tegen aan te
laten bouwen.
Honderd jaar
„Nederlandsche
Zondagsschoolver."
De Nederlandsche Zondagsschool*
vereeniging viert haar 100ste ver
jaardag met een uitgebreide Jaarver
gadering op 3. 4 en 5 juni in de RAI
in Amsterdam.
De vereniging is de grootste inter
kerkelijke zondagsschoolorganisatie in
ons land. Deelnemers aan de jaar-
I vergadering wordt op 3 juni een ont-
I spanningsavond geboden Op 4 juni
wordt de speciaal voor het jubileum
geschreven musical „Kind op maan
dag" opgevoerd. Die dag recipieert
ook het bestuur. Zondag wordt des
ochtend in de Westerkerk een dienst
gehouden.
Bij gelegenheid van het eeuwfeest
wordt een actie gehouden onder het
motto „Wij voor hen". Voor hulp
aan kinderen uit andere landen is
reeds een bedrag van f 40.000.bij
eengebracht. Kerken en particulie
ren gaven voor de inrichting van een
eigen vormingscentrum van het Na
tionale Zondagsschoolwerk een be
drag van meer dan f 20.000.
Voorts zal een boekje verscheen
over de geschiedenis van de zon<wi?s-
schoolarbeid in ons land. Onder de
titel „Van feest tot feest" wordt een
grammofoonplaat met liederen en
gedichten rondom de feestdageh sa
mengesteld.
Strandpaviljoen verbrand Bin
nen enkele dagen is opnieuw een
strandpaviljoen met inventaris op
Haagse strand nu bij Ocken-
burgh door brand vernield. De
schade wordt geraamd op f 25.000.
De oorzaak is ook nu onbekend. Het
paviljoen was eigendom van een in
woner van Wassenaar.
Theda Elisabeth Agnes von
Amsberg. een zuster van Prins
Claus, is vandaag in Hitzacker
in het huwelijk getreden met
Karl Freiherr von Friesen. Hier
het paar in de tuin van het kas-
1 teel Dötzingen aan de vooravond
I van het huwelijk.
Voettocht naar
Den Bosch
Drieduizend eindexaminandi van
middelbare scholen en rijksscholen
trokken vandaag van twaalf ver
schillende Brabantse plaatsen op j
naar Den Bosch, waar de negende
Pax Christi-voettocht werd besloten
met een massale plechtigheid in de
Sint Janskathedraal. Een teleurstel- I
ling voor de vele jongeren was het I
feit dat mons. Bekkers in verband i
met zijn 'ernstige ziekte dit jaar ver
stek moest laten gaan. In vorige ja
ren was de bisschop altijd van de
partij bij de pelgrimage. Nu moesten
de jongeren zich beperken tot een
ernstig gebed voor de genezing van
de bisschop.