Sterk economisch accent
op het congres in Moskon
Partijleider Brezjnew moet
verantwoording afleggen
[Myww-
Politierechter hekelt
postorderbedrijven
tijdelijk98ct
DINSDAG 29 MAART I960
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 5
Gashond slaagde
voor examen
Het Gemeentelijk Energie- en Ver
voerbedrijf in Utrecht beschikt sinds
gisteren weer over een nieuwe gas
hond. Zijn naam is Gas-o-Bella. Gis
teren heeft hij met glans de meester
proef doorstaan.
Op de Lamerislaan ontdekte hij een
lek in de gasleiding. Door hard te
blaffen maakte hij zijn vondst be-
zijn benoeming als
(Van c
ze correspondent in Moslco
dr. H. Schleicher)
Vandaag is in Mouskou een
begin gemaakt met het 23ste
congres van de communistische
partij der Sowjet-Unie. Al we
kenlang waren in stad en streek
voorbereidende conferenties be
legd en hielden de partijorgani
saties van de Sowjet-republieken
hun congressen. In de pers werd
voor het onderwerp .congres"
steeds meer plaats ingeruimd.
En in Moskou zijn de hotels in
het centrum, waar de gedele
geerden en de buitenlandse gas
ten logeren, opgeknapt. De
hoofdstad toont zich van haar
beste kant.
Het is niet eenvoudig West
europeanen en Amerikanen een
goed idee te geven van het grote
gewicht, dat partijcongressen in
communistische landen wordt
toegekend. Voor een deel spruit
dat uit de partijstatuten zelf
voort. Het congres moet het par
tijforum zijn met de grootste
macht. En het neemt dan ook
aldus de statuten de belang
rijkste besluiten.
Nu moeten de congressen eens in
_e vier jaar worden gehouden en de
werkelijk belangrijke beslissingen zijn
door andere instanties al lang geno
men voordat zij ter bekrachtiging aan
het grote congres worden voorgelegd.
Het Sowjetrussische congres heeft
daardoor echter niet ingeboet aan
het traditionele gezag, dat het in het
bolsjewistische verleden daadwerke
lijk gebat.
Omdat de partij de hoogste macht
hebber in de staat is en omdat ook de
instanties, die werkelijk de leiding in
handen hebben periodiek rekenschap
van hun gedrag moeten afleggen, zijn
de congressen dikwijls mijlpalen in
de ontwikkeling der Sowjet-Unie. In
de jaren-'20 waren de congressen met
de vermaarde discussies tussen Stalin
en verscheidene oppositiegroepen po
litieke hoogtepunten. Na de oorlog
zijn het 20ste en 23ste congres tot
belangrijke symbolen van de politieke
ontwikkeling en de destalinisatie ge
worden.
Wat zal het nieuwste, het eerste se
dert de val van Chroesjtsjow, bren
gen? De onduidelijkheden in de toe
stand van de communistische wereld
beweging kunnen het verloop beïn
vloeden. Het lijkt echter de bedoeling
van de nieuwe collectieve leiding te
zijn het congres te maken tot een za
kelijke, aan de economische ontwik
keling gewijde gebeurtenis. Het be
langrijkste agendapunt (waarover pre
mier Kosigin een inleiding zal hou
den) moet de verdediging van het
onlangs gepubliceerde vijfjarenplan
zijn.
Uit dat plan blijkt duidelijk de on
der de nieuwe leiders veranderde eco
nomische politiek. Het voorziet in
forse stappen voorwaarts, wat de ont
wikkeling van de economie betreft,
maar maakt niet de onrealistische in
druk van Chroesjtsjows niet verwe
zenlijkte zevenjarenplan. Het in diens
tijd tot een begrip geworden „gou-
lasj-communisme" (d.w.z. een com
munisme, dat volop rekening houdt
met in het Westen normale eisen van
levensonderhoud) is ook het doel van
de huidige leiders. De beloften blijven
echter binnen het kader van de Rus
sische ontwikkelingsmogelijkheden.
Het in produktiviteit inhalen en zelfs
voorbijstreven van Amerika is geen
direct doel meer!
.Paradij
ns
Als partijleider Brezjnew verant
woording zal afleggen van de vier en
een half jaar die sinds het vorige
congres zijn verlopen, zal daarbij mo
gelijk een duidelijker kritiek worden
geoefend op de politieke stijl van
Chroesjtsjow en op de inhoud van
diens politiek. In het destijds onder
Chroesjtsjow tot stand gekomen par
tijprogram vindt men de beroemde
slotzin: „De partij verkondigt met
vreugde: de huidige generatie Sowjet-
in het communisme le-
ven." Al heeft toen de hele partij zich
met dat vooruitzicht geïdentificeerd,
die belofte moet toch vooral op
Chroesjtsjows hoogdravende ideeën
geïnspireerd zijn geweest.
Vertaald in de praktijk betekent
deze ideologische bewoording dat de
Sowjetrussische-burger bij het berei
ken van het communistische eind
stadium niet meer, zoals nu, vooral
overeenkomstig zijn inspanningen
zal leven, maar overeenkomstig zijn
behoeften. De materiële werkelijkheid
van het Russische leven anno 1966
maakt het echter niet erg waarschyn-
lijk dat zo'n (door velen trouwens
voor een utopie gehouden) paradijse
lijk stadium spoedig zal aanbreken.
Ruslands nieuwe leiders zien zo'n
duidelijk ommuurd eindstadium niet
meer voor de naaste toekomst. Maar
dat zij in verband daarmee met offi
ciële wijzigingen van het program
zullen komen, is nauwelijks aan te
nemen. Een verandering van een
ideologisch zo delicaat programma
punt zal niet in de bedoeling liggen
van de Sowjetrussische leiders. Zij
zijn zelf mede verantwoordelijk voor
het program van 1961 en wensen alle
explosieven ongetwijfeld zover moge
lijk van het congres te houden.
Economisch beleid
Dat geldt ook voor de discussie over
de economische hervormingen. Voet
je-voor-voetje is de Sowjet-Unie op
zoek gegaan naar goed functioneren
de methoden voor haar economische
beleid. De overal in het communisme
herontdekte rentabiliteit moet de pro
blemen oplossen waar men door cen
trale planning niet meer uitkwam. In
enkele Russische bedrijven wordt nu
serieus met de factoren „markt",
„winst" en „ondernemersinitiatief"
geëxperimenteerd. Zij golden lange
tijd als typische bestanddelen van
het kapitalistische systeem.
Men ver*weert zich echter tegen de
redenering, dat deze experimenten
zouden kunnen leiden tot toenade
ring tussen kapitalisme en commu
nisme. Nog onlangs heeft de bekende
voorstander van economische hervor
mingen, prof. Libermann, zich met
kracht tegen zulke veronderstellingen
uitgesproken. Overigens is zijn rede
nering, dat „winst" in het commu
nisme iets geheel anders betekent
dan in het kapitalisme en zijn ver
klaring, dat het communisme welis
waar- voor toenadering tot het kapi
talisme is, maar dan niet dat het
kapitalisme het communisme aan
trekt, in de eerste plaats een verde
diging tegen ideologische verdacht
makingen in eigen kring!
Sinds ook de Sowjet-Unie de „ma
teriële prikkel" voor het individu als
een belangrijke voorwaarde voor ver
groting van de arbeidsproduktiviteit
in een moderne economie heeft ont
dekt, beweren de dogmatische Chi
nese communisten dat dit „revisio
nisme" regelrecht leidt tot de weder
geboorte van de kapitalistische maat
schappij-ordening. Een bewering die
niet geheel tot dovemansoren is ge
richt, omdat er in de Sowjet-Unie
velen zyn, die uit eigenbelang niets
moeten hebben van vermindering der
staatsinvloed in de
„Mensen worden verleid"
j En als u het proeft, zult
gezin) tot dezelfde slotsom komen
Knorr Aromat versterkt de na-
j tuurlijke smaak van alles wat u
eet en voegt er een heerlijk krui-
denaroma aan toe. U moet het
echt eens proberen. Nu kan dat
j voordelig. Tijdelijk van 1.15 voor
j 98 ct. Na-vulzakje 68 ct.
(Van
Haagse correspondent)
Staking geëindigd
in de Chileense
kopermijnen
j De 10.500 arbeiders in de Chileen-
I se kopermijnen van de Kennecott
Copper Corp. en de Anaconda Co.
hebben maandagavond na een lang
durige en kostbare staking besloten
I het werk te hervatten. Ingevolge een
voorstel van de Braden Copper Co,
een dochtermaatschappij van Ken-
necott Copper, zullen de lonen met
25 pet. verhoogd worden. Dit voor
stel is aanvaard door de 7.000 mijn
werkers van de El Teniente mijn,
waar al 85 dagen gestaakt wordt
Tegenlijkertijd besloten de 3.500
mijnwerkers van de El Salva
dor mijn van Anaconda het werk te
hervatten na een sympathiestaking
van 28 dagen.
De leiders van de linkse vakorga
nisaties hadden oorspronkelijk een
loonsverhoging van 100 pet. geëist
maar hun eisen verminderd bij het
voortgaan van de staking.
De Loonsverhoging van 25 pet.
wordt verleend met terugwerkende
kracht tot 2 januari. De mijnwer
kers krijgen tevens een bonus van
circa 700 gulden.
Proces tegen twee
nazis in ïvliinchen
Twee voormalige nazi-politiefunc
tionarissen worden in München be
recht op beschuldiging van mede
plichtigheid aan de massamoord op
349 Poolse intellectuelen bij Byd
goszcz in 1939. Het zijn Jakob Löl-
gen, een 69-jarige voormalige in
specteur van politie, en Horst Eich-
ler.
Lölgen wordt er ook van beschul
digd dat hij de slachtoffers voor te
rechtstelling heeft geselecteerd.
Eichler zou een actief aandeel heb
ben gehad in de executies in een
bos bij Bydgoszcz in centraal-Polen.
Het proces is gisteren begonnen en
zal een week duren.
Postorderbedrijven zouden eigen
lijk verboden moeten worden. Men
sen, die amper kunnen schrijven,
worden verleid bestellingen te doen,
die zij nooit kunnen betalen". Deze
spontane opmerking lanceerde gis
teren politierechter prof. mr. Van
Hattum tijdens de behandeling van
de strafzaken tegen een 1,2-jarige
vrouw en haar 21-jarige dochter, die
beiden terecht stond wegens oplich
ting van een groot. Nederlands post
orderbedrijf.
Beide vrouwen hadden onder valse
namen allerlei kledingartikelen be
steld, wetende dat zij geen geld had
den om te betalen.
„Wij hadden geen kleren en ook
geen geld", zei de moeder. „Wanneer
u geen geld hebt mag u blij zijn als u
eten kunt kopen. Wat moet u dan
met een suède vest en met sandalen
met kurken hakken?" verweet de
politierechter.
Hij veroordeelde de vrouw die al
vaker met de Justitie in conflict is
geweest tot een voorwaardelijke
gevangenisstraf van twee maanden,
alsmede tot een geldboete van 150
gulden. Dit vonnis was overeenkom
stig de eis van de officier van Justi
tie. die bij het stellen van zijn vorde
ring rekening zei te houden met het
feit. dat zijns inziens ook het post
orderbedrijf niet vrij-uit ging.
De dochter had onder valse naam
een mantel, een rok en een pakje
besteld. „Wij kregen altijd kleren
de markt en wij hebben vaak langs
de deuren en langs de kloosters
schooierd. dat mag u best weten"
vertelde het meisje. „En toen het
onbezoldigd ambtenaa/r een feit werd.
Meer keus voor
C.A .S.-kijkers
(Van onze Haagse correspondent) J
De aangeslotenen op het centraal j
antenne systeem van PTT in het l
Haagse Bezuidenhout kwartier zullen I
binnenkort kunnen genieten van 5
buitenlandse televisieprogramma's in j
plaats van twee zoals tot nu toe.
Over de kanalen 2 en 7 worden de
programma's van Duitsland 1 en
België Vlaams doorgeven. Binnen-
kort komen daar Duitsland 2 en 3
en België Frans bij. Uiteraard zal
PTT uit deze vijf programma's een
keuze doen, omdat er slechts twee
tegelijk kunnen worden gerelayeerd.
Over het geluidskanaal zullen de kij
kers horen, welk programma zij te
zien zullen krijgen.
Hoewel deze maatregel een verbe
tering moet worden genoemd, is hij
technisch niet volmaakt, omdat de
apparatuur slechts op twee buiten
landse programma's is berekend en
uitgebreid zou moeten worden om
vijf buitenlandse programmma's te
gelijk te verwerken.
Dat men in de Haagse wijk tevre
den is over de resultaten van het ex
periment met het C.A.S. blijkt uit
het aantal aangeslotenen, dat nu
reeds 3200 bedraagt.
In de wijk Mariahoeve is men nog
steeds bezig met de aanleg van het
Centraal antenne systeem.
In De Efteling
Koningin Fabiola
sch reef sprookje
(Van onze Bossche correspondent)
Koningin Fabiola van België heeft
een deputatie van het stichtingsbe
stuur De Efteling beloofd binrienkort
een bezoek te zullen brengen aan de
bekende sprookjestuin in het Bra-
J bantse Kaatsheuvel. In dit dorado
voor de jeugd is weer een nieuw
sprookje tot leven gewekt: de Indi
sche waterlelie. Dit is door Koningin
Fabiola zelf geschreven en door de
Ef telingtechnici verder uitgewerkt.
De Belgische vorstin heeft de haar
tegen Pasen liep wilde ik er ook wel toekomende auteursrechten bestemd
eens leuk uitzien voor de Belgische jeugd. De Belgische
De officier en de rechter toondc-n j ambassadeur in ons land zal het
begrip voor deze jeugdige verdachte. j sprookje op 3 mei in De Ef teling in
Zij kreeg een boete van 25 gulden. gebruik stellen.
ilJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!ll!|||l|||||||||||||||||||
i
Peking in de j
vroegere positief
van Belgrado
M Het feit, dat voor de eerste j|
g maal na de oorlog de communis- Le
H ten van Joego-Slavië afgevaar-
H dig den naar het congres in Mos- s
kou hebben gezonden partij- g
M secretaris en plaatsvervangend H
g president Rankowitsj, de tweede
ee man na Tito onderstreept g
M hoezeer de Chinezen thans zijn
g geïsoleerd. Nadat de communis-
g tische wereld de Joegoslaven g
schuldigd zodat zij geïsoleerd g
H waren geraakt waarbij de
g Chinezen als de heftigste aan- g
klagers fungeerden bevindt g
g Peking zich nu in de vroegere H
g positie van Belgrado! g
g De omstandigheid, dat slechts g
H drie communistische partijen, g
g (die van Albanië, Japan en ëe
g Nieuw-Zeeland) het Chinese g
g voorbeeld hebben gevolgd om g
e= verre te blijven van het congres g
g in Moskou, spreekt voor zichzelf, g
M Van grote betekenis is. dat juist M
de Noordkoreanen die door g
g hun ligging sterk onderhevig g
H zijn aan de invloed van China g
H zich demonstratief achter Mos- g
kou hebben geschaard.
ül
ililllllllllllllllllllllllllllllllillillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilll
NEDERLAND I NCRV
7.00 uur Nieuw
10.00
11.25 1
10.30 i
11.00 i
in het kort, NTS
Klaas Vaak, voor de kleuters
Journaal voor gehoorgestoorden
Engelse les
NTS-journaal
Huwelijksvoorwaarden
Ik geloof het wel, documentaire
De methode Wanninger, tv-film
Attentie, actualiteiten
NTS- journaal
Teleac, tv-cursu*
Sluiting
NEDERLAND II VARA
10.05 i
10.35 l
10.40 i
Nieuws in het kort, NTS
De diamanten van Palinos, tv-film
Achter het nieuws, actualiteiten
Z-Cars, tv-film
Gesprek met Simon Carmiggelt en Germ de
Jong
Dichterbij, kerkelijk programma
NTS-journaal
Sluiting
UIT HET RADIOPROGRAMMA
HILVERSUM I
7.50 uur Utrechts Symfonie Orkest
10.45 uur Zingende kerk
HILVERSUM II
8.05 uur Howland in Holland
9.40 uur The Saltire Singers
,.ew ^idtereii
Inburgeren: nuttig
Een heel behoorlijke speelfilm
op Nederland 1, geflankeerd dooi
de nuttige serie „Inburgeren"
(waarin we weer eens gecon
fronteerd werden met het ge
brek aan eenvoudige feitenken
nis van veel mensen, een vraag
als „Weet U waar het belasting
geld toe dient?" bleek voor som
migen al niet te beantwoorden
te zijn, vulden het ene net, ter
wijl op het andere net de AVRO
met een voor driekwart eigen
programma voor de dag kwam.
Met enige verbazing hebben wij
gekeken naar „Lachen in lijnen"
in de serie „Hoe ontstaat een
We kregen te zien hoe een te
kenfilm ontstaat, althans in
grote ljjnen. want het was op
vallend hoeveel vulsel regisseur
Will Simon en cameraman Wil
liam Vogler (die allebei toch heel
geslaagde programma's op hun
naam hebben staan) nodig had
den om het half uurtje vol te
maken. Zonder alle onnutte
franje zou „Lachen in lijnen"
beslist aansprekender zijn ge
weest.
Wymie Fijn van Draat heeft
een kort verhaal geschreven, dat.
door Hans Andreus werd gedra
matiseerd voor de televisie. Gis
teren zagen we het resultaat. We
maakte kennis met een helder
ziende wiens voornaam Gerard
was, en wiens achternaam (La-
tour) een Franse klank had en
we werden gewaar, dat het plot
aardig in elkaar zat, maar dat
Ton Kuyl de hoofdrol van meet
af aan zo speelde, dat geen mens
meer aan de afloop kon twijfe
len. Een ongelukkige regie dus.
Bovendien was de tekst niet1
overal even sterk.
Het verdient aanbeveling, ver
halen die zich daarvoor lenen,
te laten bewerken voor de tele
visie, in het bijzonder als het
Nederlandse verhalen zijn.
„Nachtgjestalte"
..Nachtgestalte" was niet meer
dan vulwerk, maar als zodanig
van acceptabel niveau. We mo
gen bij het huidige aantal zend
uren nooit vergeten, dat juist dat
vulsel van goede kwaliteit, zo
niet de ruggegraat. dan toch de
ruggesteun betekent van onze
televisieprogramma's.
illlllllllllllllllllllllllllltllllllllllllinil
„Schoonste aller lokvogels
Duitser vuurde
300 schoten af
op de politie
Met driehonderd schoten uit vijf j
pistolen en een geweer van klein
kaliber heeft een 52-jarige invalide
in Gelsenkirchen in de nacht van j
zondag op maandag de politie weg j
gehouden van zijn woning, waarin
hij zich sedert zondagavond had ver- i
schanst. Pas na een beleg van tien
uren kon de sterke arm hem gister
ochtend, met behulp van rookbom-
men, overmeesteren. De woning ging
daarbij in vlammen op. Een der po
litiemannen liep een schotwond op,
twee kregen rookvergiftiging en een j
vierde werd gewond dooi- het omval-
len van een geim pro viseerde kogel-
vanger.
De man. gehuwd en vader van
drie kinderen had het in zijn wo
ning aan de stok gekregen met een
buurvrouw, die hij met een pistool
schot had gewond. Tezamen met
zyn 15-jarige zoon bood hij tegen
stand aan de gealarmeerde politie,
die met een regen van kogels werd
ontvangen en zich tijdelijk terug
trok maar tenslotte onder dekking
van de rookbommen het huis wist
binnen te dringen en erin
vader en zoon te arresteren.
NTS. 20.00
Journaal en weeroverzicht. AVRO:
20.20 AVRO's Televizier. 21.00 James
Bond: Geheim agent 007. doc. film.
(Minder geschikt voor ieuedicre kii-
kers). 21.45 Danstest
vincie ütrecl
AVRO: 22.3
weleer (6): De onsterfelijke wals (The
great waltz), speelfilm, (beide keurin
gen 14 Jaar). NTS: 22 05—22.10 Jour-
Zo mooi als deze
hebben wij nog
driecnncgeniig pcndulett<
JUNGHANS
de mooiste tijd
Teneinde de première bij te
wonen van de Amerikaanse film
„De lokvogels" met de geheime
agent Matt Helm is gistermiddag
de Israëlische filmactrice Daliah
Lavi uit Londen naar ons land
gekomen.
Met haar ravenzwart tot aan
het middel reikend haar en haar
bruine ogen speelt deze 23-jarige
joodse actrice, die wel aangepre
zen wordt als schoonste aller
lokvogels" de rol van de vrouwe
lijke partner van Matt Helm.
Haar grootste bekendheid ver
wierf zij met haar rol in de re
cente Amerikaanse film „Lord
Jim'\
Daliah Lewinbook. zoals haar
werkelijke naam luidt, loerd in
Israël géboren als dochter van een
Russische vader en een Duitse
moeder. Ze trok reeds op haar
tiende jaar sterk de aandacht van
Kirk Douglas, die toen in Israël
was voor de verfilming van „The
Juggler".
Dank zij Douglas kreeg ze een
balletopleiding. Op haar zestiende
jaar speelde ze in een Israëlische
film. Later speelde ze in Rome
een rolletje in de Amerikaanse
film ..Two weeks in another town"
tegenover Kirk Douglas, haar
weldoener van weleer.
ochtendgymn.
Liichte gram.
Van de "voorpagina. 7.35 Lichte gram.
Van alle markten thuis.
sproken portret. 14.00 Omroeporkest
solist: mod.
«aft
Promenade
nentsmuziek.
3, FM en 240 vu
platenprogramma.
Act. 11.05 Koffie
tenprogramma
11.00 Nws. 11.02
iet Kees: licht pla-
praatje. 12.00 Nws.
Act. 12.05 Lichte gram. 13.00 Nws
Act. 13.05 Licht platenprogram.
Zware regenval
in Brazilië
70 doden
In het afgelopen weekeinde zyn
in de Braziliaanse plaats Petropolis,
op 80 km ten noorden van Rio de
Janeiro, zeventig personen om het
leven gekomen en een honderdtal
gewond, doordat tengevolge van
zware regenval een grote hoeveelheid
modder en stenen naar beneden
kwam van de berg aan de voet waar
van Petropolis is gelegen. De scha
de wordt geschat op enige honder
den miljoenen cruzeiro's.
In het gebied van Rio de Janeiro
verloren in januari door een derge
lijke ramp meer dan 500 personen
het leven, onder wie vijftig in Pe
tropolis. Nu kwamen in Rio enkele
lager gelegen wijken onder water te
staan, maar er vielen geen slacht
offers.
