M
Van terreur geen s
Lawaai om
in Duitse
Starfighter
Bondsdag
trekt
u
aan
Volk niet voldoencle
doordrongen van nut
veiligheidsgordels
Hoeksteen
Pijpleiding zal langs
Leiden lopen
KINDER-
ASPIRIN
VRIJDAG 25 MAART 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
I oorzitter „Amsterdamse Pers" wijst
beschuldiging van Cals van de hand
(Van onze Amsterdamse
correspondent
De voorzitter van de vereni
ging ,.De Amsterdamse Pers",
de heer H. Lammers heeft gister
middag de beschuldiging van mi
nister-president Cals „dat er in
ons land een terreur groeiende is
van onverantwoordelijke lieden,
die de beschikking hebben over
de communicatiemiddelen pers.
radio en televisie" verontwaar
digd van de hand gewezen.
„Het komt mij voor, dat het nut
tig zou zjjn als de minister presi
dent eens duidelijk zei, wat hem
bij het uiten van zijn beschuldiging
voor ogen heeft gestaan. Ik heb wel
een vermoeden, gebaseerd op aan
wijzingen, maar daarmee komt men,
naar wjj weten, niet ver", zei hjj.
De heer Lammers sprak op een
bijeenkomst waarin burgemeester
mr. G. van Hall de Amsterdamse
persprijs voor het jaar 1965 uitreik
te aan Nico Polak (36). Deze kreeg
zijn prijs (f 500.) voor een in het
kerstnummer van „De Groene Am
sterdammer" gepubliceerd artikel
over Amsterdam en de Amsterdam-
Geen grond
„De pers kan echter een dergelijk
verwijt onmogelijk over zijn kant
laten gaan. Hier was de minister
president aan het woord, die als mi
nister van Algemene Zaken een bij
zondere bemoeienis heeft met het
verkeer tussen de rijksoverheid en
pers. Iemand, die een dergelijke
functie in het openbare leven be
kleedt. moet weten wat hij zegt,
vervolgde de heer Lammers. Verder
merkte hij op: „De minister-presi
dent heeft geen enkele grond voor
zijn beweringen. Er zijn goede en
slechte journalisten, zoals er ook
goede en slechte bestuurders zijn.
Advertentie
TREVLRA
vooruitstrevend
Superieure,hoogwaardige
komgaren -Trevira 55/45
lijke kostuums, Styled by
149.- 169.- 189.- 198.- 219.
VIAARDINGEN WinUïewilru
Van een terreur, en dan nog wel van
onverantwoordelijke lieden, is geen
sprake. De minister-president heeft,
en dat is de gunstigste interpretatie
die ik kan vinden, uiting willen ge
ven aan een gevoel van onlust, dat
velen schijnt te bekruipen".
Het journalistieke bedrijf en alles,
of satire samenhangt,
nemende mate gekenmerkt door
openhartigheid, onbeschroomdheid en
onbevangenheid. Een alerte, kriti
sche gezindheid van redactiestaven
ten aanzien van de bestik «rende
personen en colleges kan alleen
maar bijdragen tot verhoging van
de kwaliteit van het overheidsbeleid.
Het gezag wordt er door gedwongen
meer dan het gewend was en mis
schien meer dan het lief is reke
ning en verantwoording af te leg
gen. Dit is bevorderlijk voor het in
zicht, dat de staatsburger voor het
bepalen van zijn positie binnen
zijn aan de uitslag van de verkie
zingen van woensdag argumenten te
over te ontlenen".
Verantwoordelijk
„Het spreekt vanzelf, dat de pers
naarmate zij haar cataliserende
taak in het maatschappelijk leven
meer en meer bewust gaat vervul
len zich ook de naar verhouding
groeiende verantwoordelijkheden
voor ogen moet houden. Dat geldt
in de actuele situatie bijvoorbeeld
zeer klemmend, nu burgemeester
Van Hall er op heeft aangedron
gen, dat er een afkoelingsperiode zal
zjjn, wat
kaar
belangstelling hadden. Het is niet
uitgesloten dat de po.itie hen in de
gevallen, waarin geweld gebruikt
moest worden, niet heeft weten te
onderscheiden van de deelnemers
aan de opstootjes". Dit lijkt mij wel
een wat al te lakonieke afschilde
ring van toch zeker betreurens
waardige gebeurtenissen. De licht
vaardigheid waarmee de bewindslie-
f den deze kwestie hebben afgedaan
openbare "kritiek j kan niet worden verklaard met een
vordt in toe- verwijzen naar gegevens, die de
Openhartig
heer Cals tot zijn „Limburgse uitla
tingen" zouden hebben gebracht en
waarvan zij mogelijk mede op de
hoogte konden zijn. Die gegevens, zo
is de laatste dagen wel gebleken,
zijn tamelijk pover en het is niet
aan te nemen dat zij de beant-
woordiging van serieuze vragen heb
ben beinvloed. Ik vind dan ook de
ministeriële ironie, want zo moeten
we het maar opvatten, moeilijk te
begrijpen en te verteren", aldus de
heer Lammers.
Burgemeester Van Hall
overhandigt de buidel met 500
gulden aan Nico Polak (links).
Recht op antwoord
Burgemeester Van Hall zei bij de
uitreiking van de prijs dat hij geen
discussie wilde beginnen over het
geen de heer Lammers in zijn ope
ningswoord had gezegd. „Ik ben het
in meerderheid helemaal eens met
u", zei mr. Van Hall tot de heer
Lammers. „De zorg, die we wel eens
hebben", zo vervolgde de burgemees
ter, „is die van het recht op ant
woord. Je leest weieens in de krant
iets, wat eigenlijk tegengesproken
moet worden, maar je laat het maar
omdat je er de tijd niet voor hebt.
Ik hoop, dat u hiervoor een vorm
zal vinden, die voor u en ons ac
ceptabel is", zo zei burgemeester Van
Hall.
Muziek van deze tijd
Harald Boje en
Zigmund Krause
winnen concours
Het internationaal
vertolkers van muziek van deze tijd,
dat de stichting Gaudeamus deze
week heeft georganiseerd, is gewon
nen door de Westduitse pianist
Herald Boje en de Poolse pianist
Zigmund Kruase. De prijzen zijn elk
3000 gulden groot.
De derde prijs was voor Mart a
Gozdecka, een pianiste uit Polen, de
vierde prijs kwam in het bezit van
de Engelse pianist Roger Smalley.
De Nederlandse violist Christiaan
Bor veroverde de vijfde prijs. Voorts
werden twee extra premies ter be
schikking gesteld. De eerste voor de
Duitser Peter Marti, en zijn landge
noot Harald Boje. De tweede premie
was voor de Belgische klarinettist
Walter Boeykens.
„Kunstplein"
in dierenpark
De directie van Burgers' Dieren
park in Arnhem wil op 16 april be
ginnen met een „kunstplein", naar
analogie van het wereldberoemde
Place du Tertre in Parijs, waar kun
stenaars en publiek elkaar treffen.
Kunstenaars op velerlei terrein kun
nen in de zomer op het „plein" wer
ken om. zoals de directie zegt. ,.de
bezoekers te interesseren in de
kunst". Verkoop van werken is toe
gestaan, maar „kitsch" zal worden
geweerd. Voorlopig vindt het experi
ment alleen op zaterdag plaats.
Wanneer het goed uitvalt kan het
aantal dagen per
gebreid.
week worden uit-
Op de scheepswerf J. van der
Giessen in Hardinxveld-Giessendam
wordt dinsdagmiddag een sleepboot
te water gelaten, die gedoopt zal
worden met de naam Anton Gee-
sink". De judokampioen komt zelf
naar de werf om het naar hem ge
noemde schip te water te laten. De
lengte van het schip is 16 m. de
breedte 4.10 m en de holte 2.20 m.
terwijl een dieselmotor van 425 pk
voor de voortstuwing zal zorgen.
FEL DEBAT VON HASSEL - SCHMIDT
(Advertentie)
Neus voor het goede. Als ik opsteek is het Roxy, de enige
sigaret waar ik „ja graag" tegen zeg. Roxy verveelt nooit.
De kwaliteit is zo vertrouwd en altijd goed. Al jarenlang.
K.N.A.C. meent:
Naar de mening van de Koninklijke Nederlandsche Automobiel
Club is het Nederlandse volk nog niet voldoende doordrongen van
het feit. dat het gebruik van veiligheidsgordels zowel voor de be
stuurder als voor de passagiers een onmisbaar element is om de
ernst van de gevolgen van ongelukken zoveel mogelijk te beperken.
(Van onze correspondent in Bonn)
Het débat in de Bondsdag over de oorzaken van de ongelukken met
alle tot dusver met el- j de Starfighters bereikte gisteren zijn hoogtepunt met een uiterst
conflict komende partijen i felle rede van de defensie-deskundige van de Sociaal-democratische
oppositie, Schmidt. Daaraan vooraf ging een omstandige toespraak
van de minister van Defensie. Von Hassel, waarin deze een antwoord
poogde te geven op de door alle in de Bondsdag vertegenwoordigde
partijen aan de regering gestelde vraag: ..Wat zijn de oorzaken van
de niet eindigende reeks ernstige ongevallen met de Starfighter, en
het zëge-1 wat moet ertegen ivorden gedaan?"
het de hele dag durende debat-
tot rust kunnen komen.
Dat dit gevoel voor verant
woordelijkheid zou impliceren, dat
naar de minister-president deze da
gen in Amsterdam heeft betoogd
mindere aandacht
naamde „harde nieuws" zou moe
ten zijn. moet ik bestrijden. De bur
ger heeft, al staat dat jammer ge
noeg niet in onze grondwet opgeno
men, recht op informatie en dat be
tekent dat de journalist primair de
plicht heeft om de feiten te melden,
zoals hij die ziet. Pas in tweede in
stantie mag hij zich afvragen, wat
hij kan doen om in moeilijke situa
ties de overheid ter wille te zijn.
Aanwezig
De informatieplicht brengt verder
voor de journalist mee. dat hij ge
houden is steeds daar aanwezig te
zijn, waar zich eventueel vermel
denswaardige voorvallen zullen af
spelen en in Amsterdam zijn
overheid en pers het daarover in
principe volledig eens op hulp en
bescherming van de overheid, aan
gezien die ervoor heeft te zorgen,
dat de burger zijn recht om te wor
den ingelicht volledig kan genieten".
Over het antwoord van de ministers
Samkalden en Smallenbroek op de
vragen van het kamerlid mevrouw
Brautigam zei de heer Lammers, dat
het hem een goed ding waard ge
weest zou zjjn, wanneer de bewinds
lieden bij hun beantwoording dit be
ginsel duidelyk hadden laten door
klinken. ..Nu schrijven zij in de
passage over de pers op de tiende
maart: „De indruk bestond, dat
sommige persfotografen en jouna-
listen voor een en ander bijzondere
reeks
Minister Von Hassel noemde de
700 Starfighters van de Westduitse
Luftwaffe" de hoeksteen van de
Westelijke verdediging", die door de
ongelukken „grotendeels was aange
tast'^. De minister verklaarde nog
dat het ver van hem was de onge
lukken als „onverantwoordelijk" te be
schouwen, of als „de prijs van de
moderne tohniek". De minister trok
een paréllel met- de steeds gecom
pliceerder wordende toestellen voor
de burgerluchtvaart en ook daar op
tredende (en meestal onverklaar
bare) ongelukken. Zijn ministerie
zou echter alles in het werk stellen
om de toestellen veiliger te maken.
Schmidt deelde de rede van de mi
nister in drieënhet deel dat ter
zake deed, een „groter deel dat met
ter zake deed" en „een relatief klein
deel" dat. hij als „onfatsoenlijk" de
finieerde. Ten aanzien van het von-
fatsoen" ging Schmidt op de mening
van Von Hassel in, als zouden de
aanvallen van de oppositie op hem
persoonlijk ook als aanvallen op de baantjes
Bundeswehr moeten worden be- F 104-g
de Bondsdag groot tem uit ontstond
het leven gekomen. Sinds 1961 vielen
51 Starfighters naar beneden, die elk
6 miljoen mark gekost hadden. Daar
bij moet men bedenken dat voor de
sinds 1961 om het leven gekomen 27
piloten per man nog eens 1,2 miljoen
mark aan opleidingskosten was uit
gegeven. Hierbij wordt van het men
selijk leed dan nog niet gesproken.
Desondanks verklaarde minister Von
Hassel 12 januari van dit jaar: „van
de zo dikwijls geciteerde catastrofale
situatie bij de vliegtuigongelukken
paar
Geen (lodemansplaats
Hoewel het niet mogelijk is op
grond van statistische gegevens in
ons land nauwkeurig vast te stellen
in hoeveel procent van de gevallen
een veiligheidsgordel zijn nut heeft
bewezen, omdat de gegevens daar- Duidelijk Ss ook gebleken dat de
voor ontbreken, kunnen op grond Plaats naast de bestuurder, van
van een door het R.AI.-T.N.O.-in- oudsher de dodemansplaats ge-
stituut voor de wegtransportmidde- n°omd. althans voor gordeldragende
len verrichte onderzoek wel enkele passagiers, niet meer die benaming
cijfers worden gegeven, die een dui- verdient.
aelijke aanwijzing inhouden. Uit I in 12 van deze ongevallen raakte
het ongevallenarchief van het R.A.I. de auto te water. Hierbij werd
-T.N.O. met gegevens over 850 per- slechts één inzittende gedood, doch
sonen, die bij een ongeval, waarbij niet door verdrinking. Ook de veel
de autoschade op meer dan f 1500.- gehoorde vrees dat bij brand van
d geschat, gordels droegen blijkt de verongelukte auto het gebruik
hen
of
de voorzitter met fel belgerinkel i kan geen sprake zijn Jan
afgevaardigden tot de orde moest J weken geleden zei hij nog
roepen.
,.ik
willen spreken".
Knaapje (6) drie
kilometer door
auto meegesleurd
D
veiligheidsgordel fataal zou
d. Vijf pro- zijn, blijkt volgens de gegevens on
gegrond. In geen der gevallen kwa
men mensen door brand om. De on
gevallen, die een dodelijke afloop
hadden of waarbij zwaar lichame
lijk letsel ontstond, waren bijna al
tijd een gevolg van flankbotsingen.
Veel letsels waren daarenboven het
gevolg van het te los dragen van de
gordel.
Niets
was gekomen over de oorzaken
de ernstige ongelukken met de Star
fighter, die zioh
steeds voorzetten.
Wat tijdens het Bondsdebat wel
duidelijk werd, was eerder allang
buiten het parlement vastgesteld.
Duidelijk geformuleerd werd het pro
bleem door de militaire specialist
van de Frankfurter Allgemeine Zei-
tung, die schreeef:
„Het ligt niet aan de Starfighter
en het ligt in geen geval steeds aan
de pilloten, maar het ligt aan de or
ganisatie. Op het ogenblik moet de
Luftwaffe er voor bloeden dat de or
ganisatie een middel is geworden om
het leven te roepen. De
de gevarenzone ge-
De zesjarige Harrie Loch heeft gis
termiddag een angstig avontuur be-
- [leefd, dat nog betrekkelijk goed is
Abnormaal 1 afgelopen. Op een erf aan de Am-
i bachtstraat in Brummen klampte de
De inzichten van de minister zijn jongen zich vast aan een bestelauto,
intussen zo ver veranderd dat hij in bestuurd door een Arnhemmer. Hoe-
het debat van gisteren de situatie als wel omstanders hem waarschuwden
„abnormaal" beschreef. j de auto los te laten sloeg de knaap
de raadgevingen in de wind. De
chauffeur van de auto, die van het
.voorval niets had bemerkt, zette zijn
A, Starlichter ,n ander, NAVO-taj- auto ln beweging en toen deze. een
den VeeMlld.gwordt daarb„de sl- Qp d(_ ,.ult gekomen. eer.
tuatie in Nederland aangehaald, waar flinke vilar kreeg Kerd d<_ j
sinds de levering; van de eerste der over Mn afstand van drie kilome-
0 Starfighters in december 1962 j ter van Brummen naar Leuvenheün
niet meer dan vier machines verloren .België) meegesleurd. In Leuven
gingen. Hierbij kwamen drie piloten j heim moest hij krimpend van pijn
het leven. De Belgische lucht- I door de opgelopen verwondingen de
macht beschikt over 100 Starfighters auto los laten. De chauffeur van een
de laatste drie jaren drie I passerende vrachtauto uit Haaksber-
verloren gingen. Hierbij kwamen twee gen zag de jongen van de auto val
piloten om het leven.
Factoren
leggen pijpleiding
van olie tussen de
Nieuwe Waterweg en het Noordzee
kanaal krijgt, wanneer althans het
parlement met de voorstellen van de
regering akkoord gaat een tracé, dat
beginnend bij Europoort, de Water
weg ten westen van Maassluis kruist,
vervolgens tussen Delft en Rijswijk
loopt, ten zuiden van Voorschoten
de Vliet kruist, Leiden aan de west
zijde passeert, ton noorden van Sas-
senheim ombuigt naar de Haarlem
mermeer en dan parallel aan de
hoofdvaart van deze polder naar het
noordoosten loopt om tenslotte ten
oosten van Halfweg het industrieter
rein te bereiken.
schouwd. Schmidt repliceerde raakte spSts van een brede logis-
scherp„U hebt niet het minste I tieke ordening die vermolmd is",
reoht leden van de Bundeswehr met
uw eigen, hoogst onbeduidende per- j
soon te laten indentificeren". Dit
was niet het enige moment waarop
I De schrijver doelt erop, dat de or-
j ganisatie van de Bundeswehr geen
l gelijke tred gehouden heeft met de
verregaande technische ontwikkeling
j van het materiaal waarmee wordt ge
werkt. Het ambtenarendom op het
ministerie reageert of het met rui ter
en voetvolk te doen heeft. Men houdt
er geen rekening mee welke bijzon-
dere factoren er in het spel zijn, wan-
j neer men leiding moet geven aan
i zulke hoogontwikkelde technici als
Starfighter-piloten nu eenmaal zijn,
Toen ten tijde van het bewind van
Franz Joseph Strauss de Bundeswehr
zich de luxe veroorloofde die 700
Starfighters tegelijk te bestellen
hield men er geen rekening mee, welk
een totaal andere organisatorische
omstandigheden dit ook met het oog
op de toekomst met zich meebracht.
Toen in januari 1965 een afgevaar
digde van de oppositie voor het eerst
op de toenmalige en de nog te
wachten rampen van de Starfighter
wees, werd hij door minister Von
Hassel min of meer belachelijk ge
maakt. Nu, ruin een jaar later, zijn
inmiddels 18 piloten door het neer
storten van 33 Duitse Starfighters on
De vaste commissie voor Economi
sche Zaken uit de Tweede Kamer
heeft minister Den Uyl tijdens een
onderling overleg over het betreffen
de wetsontwerp gevraagd of hij het
niet bezwaarlijk vindt, dat deelne
mingen van de staat in naamloze
vennootschappen zich aan de publie
ke controle van de Staten-Generaal
onttrekken.
De bewindsman erkende dit be
zwaar. doch wees erop. dat gege
vens die niet gepubliceerd kunnen
worden doorgaans vertrouwelijk kun
nen worden doorgegeven. Aan de
hand van die gegevens kan dan een
vertrouwelijke discussie in de com
missie worden gevoerd.
Voorbereiding
maanvlucht
Surveyor
Dinsdag a.s. zal van Kaap Kenne-
7 een Atlas-Centaur-raket worden
gelanceerd op een proefvlucht met
een ballastlading. Deze raketsoort
moet in mei de eerste zachte lan
ding onder het Amerikaanse ruimte
vaartprogramma op de maan maken.
De moeilijkheden die men met de
Atlas-Centaur combinatie gehad
heeft, hebben het programma drie
jaar vertraagd; de kosten zijn er bo
vendien tien maal zo hoog door ge
worden.
Volgens het vluchtplan moet de
ken. Hij vervoerde de deerlijk geha- I
I vende knaap naar huis
schuwde tevens een dokter en de po- Qoet (jg k00rtS dalei).
1 De verwondingen bleken nogal mee
te vallen. Een uur later had de
knaap alweer de grootste praatjes. De
chauffeur van de bestelauto heeft
zich later bij de politie gemeld. j
Stilt de pijn.
Ideale dosering.
„Niet automatisch"! Nederlanders
verstoren rust
in Frans dorp
ballast
„papieren
raken
op 800.000 km van de aarde verwij
derd. De baan van dit deel zal sterk
elliptisch zijn, met genoemde afstand
als verste en 160 km hoogte als laag
ste punt. Een omloop duurt daarbij
37 dagen.
De Surveyor die in mei naar de
maan wordt gezonden zal uitgerust
zijn met twee televisiecamera's, die
opnamen van de maan moeten ma
ken. Bovendien zal in mei de eerste
„Luner orbiter" worden gelanceerd,
die in een baan om de maan komt
en foto's van het oppervlak moet
maken.
In een interview met de New York
Times heeft premier Salazar van
Portugal verklaard, dat de bondge
noten van de NAVO niet moeten re
kenen op „automatische medewer
king" van Portugal. Hij vond dat
de organisatie de huidige defensie
behoeften niet meer dekt, hetgeen tot
„desastreuze resultaten" leidt.
Portugal heeft als een van de op
richters van de NAVO steeds loyaal
tegenover het bondgenootschap ge
staan, aldus Salazar, „maar die sa
menwerking heeft voor ons risico's en
offers betekend, zonder een daarmee
ln verhouding staande tegenpres
tatie".
Portugal wil samenwerken met
hen die dat willen, maar zij die Por
tugal vijandig gezind zijn, moeten
van Portugal geen medewerking ver
wachten, ook niet als zij verklaren
dat die medewerking nodig is voor de
verdediging van de zogenaamde vrije
wereld.
Salazar neemt het de NAVO-bondge
Vier jeugdige Nederlanders hebben
gistermorgen de rust verstoord van
het dorp Astres-sur-Buech, in de
Franse Alpen. Na eerst getracht ie
hebben het offerblok van de kerk
van St.-Julien Beauchene te lichten
stalen zij benzine van een plaatselijk
benzinestation. Met hun auto reden
zij door een politieversperring in
Astres-sur-Buech. De politie opende
het vuur, waarna de wagen slinge
rend in een veld terecht kwam.
De vier jongelui bleken afkomstig
uit Enschede. De wagen werd be
stuurd door een 25-jarige jongeman.
Zijn 19-jarige metgezel op de voor
bank werd door een kogel in de
enkel getroffen en in een ziekenhuis
opgenomen.
Op de achterbank zaten twee
noten vooral kwalijk, dat zij zijn meisjes en een baby. De vier orde-
politiek in de overzeese gebiedsdelen verstoorders zullen in Gap worden
voorgeleid.
niet willen steunen.
