EIDSCH
DAGBLAD
)ok Cals wil „afkoeling"
Russische brief is één
aanklacht tegen China
voor agent
Grote winst voor
sociaal-democraten
Als liberaal voel
ik mij niet langer
thuis in de V.V.D."
ijericht 1 maart I860
DINSDAG 22 MAART 1966
No. 31827
;t«ur: E. A. E. van Dishoeck
Ldredacteur: J. Brouwei
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 11,25 per kwartaal, f 3,75 per maand, f 0,88 per week, (bU vooruitbetaling) losse
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
'in
raad over te nemen maatregelen
orde in Amsterdam te handhaven
(Van onze parlementaire redactie)
(inister-president Cals heeft de Amsterdamse provo's opge-
i om hun kritiek niet langer op ondemocratische manier te
Tijdens een zeer rumoerige verkiezingsbijeenkomst van de
y. in Amsterdam zei mr. Cals, dat de provo's al te vaak ge
il zijn om zich op voorhand tegen de overheid te keren.
er van uit, dat de overheid tegenpartij is en zich niet laat
t door het algemeen belang. Daarmee geven zij blijk van een on-
rratische instelling. De minister-president voegde er aan toe, dat
gezagsondermijnende houding niet alleen bij de provo's voorkomt
rook bij verscheidene dagbladen. Mr. Cals schaarde zich achter bur-
iscussie tijd ens
erkiezingsrede
minister-president, die tijdens
ïerkiezingsrede herhaaldelijk in
raakte met her en der tus-
publiek verspreide provo's
verbaasd te zijn over de „onge-
iceerde" wijze, waarop zijn za-
ig in Valkenburg gedane uit-
i de dagbladen waren geko-
„Ik ben er op grond van inlich-
overtuigd, dat bepaalde
inlandse sensatiebladen contact
gehad met Amsterdamse pro-
aldus mr. Cals, „Het heeft me
5 verbaasd, dat dit zo plotse-
in de belangstelling is komen te
omdat het reeds in de dagen
de tiende maart in de kranten
i afkoelingsperiode en pleitte t
komen aan alle vormen van ordever
storingen in de stad. „Ordeversto-
rende acties en onnodig lichamelijk
geweld voor welk doel en onder wel se
omstandigheden dan ook, zijn onver
enigbaar met de spelregels van de
democratische meningsvorming, zoals
die in ons land en onze stad alge
meen worden aanvaard", zeggen zij
in een gisteravond uitgegeven ge
meenschappelijk
Veranderd
Cals herinnerde
ins aan het gesprek dat hij
liddag met de buitenlandse
ireniging had gehad en waarin
woord „bewijzen" had vervan-
*>r .sterke aanwijzingen". Hij
de, dat hij „de buitenlandse
r van had beschuldigd de Am
use provo's aangezet te hebben
werpen van de rookbommen,
ebben geen moment gedacht,
zonder het optreden van bui-
ise persvertegenwoordigers
jokbomen gegooid zouden zijn"
mr. Cals. Met zijn kritiek op
landse pers had mr. Cals
willen wijzen op de gevaren,
evenredige publiciteit van een
ordeverstorende feiten" voor
.tie zouden kunnen ople-
„Zowel de pers, als de radio
televisie dreigen daardoor een
t beeld te geven van wat bij de
rote meerderheid leeft en daar-
ook, meestal onbewust, uitlok-
werken voor onevenwichtige lie-
mr. Cals zei bijzonder veel
ring te hebben voor een be
an de VARA om in de door
^ïeester Van Hall gevraagde af-
feperiode terughoudendheid in
itgeving te betrachten.
Bespreken
het slot van zijn betoog richt-
hister-president zich geheel en
1 de provo's in de zaal: „Eén
i me bijzonder lief zijn", zei
melijk. dat we de problemen,
t jeugd zo intens bezighouden
]k met elkaar zullen kunnen
ken. Voor de jeugd zal dat niet
Lkelijk zijn maar voor ons
snen zal het nog veel moei-
i".
afloop van deze emotionele
i ontstond er wat beroering
zaal, want een deel van het
waaronder een aantal leden
dt boerenpartij onder aanvoering
de heer Koekoek, bleken op een
i te rekenen. Maar mr. Cals,
i vermoeide indruk maakte
snel de zaal. Ook het
•bestuur voelde niets voor een
Slechts door de lichten uit te
1 slaagde men er tenslotte in
ooerige bezoekers naar buiten
Fractieleiders
fractieleiders in de gemeente-
van Amsterdam zijn van me-
nverwiild een einde moet
De fractieleiders zijn ernstig ver
ontrust over de emotionele sfeer in
de stad, die al diverse malen tot
ernstige incidenten heeft geleid. Zy
doen een beroep op alle betrokkenen
om medewerking te geven aan een
volledig herstel van rust en veilig
heid. De verklaring werd uitgegeven
na tweeënhalf uur discussiëren. De
fractievoorzitters onderschrijven de
mening van de burgemeester, dat een
afkoelingsperiode noodzakelijk is.
Donderdagmiddag zullen zy met mr.
Van Hall de te nemen maatregelen
bespreken.
Genoegde
Het distriotsbestuur van de Com
munistische Partij Nederland heeft
burgemeester Van Hall gisteren te
legrafisch ver2)ooht: de agenten, die
zich hebben misdragen uit dienst te
nemen en de commissaris, die de
verantwoordelijkheid draagt, onmid-
deljjk te schorsen
Oer-provo Robert Jasper Groot-
veld (33), die als tweede op de lijst
„Provo" voor de gemeenteraadsver
kiezingen staat, zal zich terugtrek
ken. Hij is het volkomen met burge
meester Van Hall eens. „Ik heb ge
probeerd deze ontwikkeling tegen te
gaan, maar het is een lawine, die
niet meer is te stuiten", zegt hij.
Wijkinspecteur J. Dekker (23) en zijn
verloofde L. Post (20) die zaterdag
middag aan het begin van het inci
dent op de Prinsengracht in conflict
en handgemeen met twee hoofd
agenten kwamen, hebben via een ad
vocaat bij de officier van Justitie een
klacht over de behandeling door de
politie ingediend. De heer Bermond
(22), die door een klap met een gum
miknuppel een lichte hersenschud
ding heeft opgelopen, heeft burge
meester Van Hall schriftelijk om ge
noegdoening gevraagd.
Vervolg pag. 2
■fa Minister-president Cals
tijdens de verkiezingsvergade
ring van de KVP in Amsterdam,
gisteravond.
De Amsterdamse burgemeester mr.
G. van Hall heeft veel bijvat ge
kregen na zijn televisie-interview
met Mies Bouwman van zaterdag
avond. Veel loffelijke reacties
ontvangt ook de Amster
damse hoofdagent Wijnker voor
zijn beheersing op zaterdagmid
dag. In veel kranten heeft een
foto gestaan, waarop de agent
kalm voor een menigte jongelui
uitloopt. Die foto heeft veel reac
ties opgeroepen.
Burgemeester Van Hall krijgt zowel
schriftelijke als telefonische adhe
siebetuigingen vanuit heel Neder
land. De meeste briefschrijvers
blijken het met het Amsterdamse
politieoptreden geheel eens te zijn.
Slechts drie meenden hun onte
vredenheid over de Amsterdamse
gezagdragers met schcldkannona-
des te moeten onderstrepen,
e 29-jarige hoofdagent Wijnker is
door zijn beheerste optreden tij
dens de provorel van afgelopen za
terdag op de Prinsengracht met
sympathiebetuigingen overstroomd.
De hoofdagent was ondanks het
feit, dat hij belaagd werd door
een grote horde provocerende jon
gelui, waarbij zijn pet in het ge
woel achterbleef, uiterst rustig ge
bleven en reageerde niet op de
scheldwoorden, die men naar zijn
hoofd slingerde. Zijn superieuren
worden geregeld uit alle delen van
het lang gebeld, waarbij men zijn
waardering voor het politionele op
treden wil uitspreken.
Ook worden er geschenken afgele
verd voor de agent, die hiervan
echter niets wil weten. „Ik deed
gewoon mijn plicht", zegt hij, „en
dan kan zoiets ook voorkomen. Wel
vind ik het geweldig zoveel steun
te ontmoeten, dat geeft een politie
man moed".
Overleden aan brandwonden In
het Bergwegziekenhuis in Rotterdam
is de 37-jarige mevrouw A. M. Beije-
Sijbe overleden aan de ernstige
brandwonden, die ze dit weekeinde
opliep. Zondagochtend raakten de
kleren van mevrouw Beije in brand
bij het aanmaken van de kachel.
KOSMOS-113
GELANCEERD
In de Sowjet-Unie is gisteren de
Kosmos-113 gelanceerd. Doel: we
tenschappelijk onderzoek van de
ruimte. Het observatorium in Bo-
chum West-Du itsland) sugge
reerde gisteren, dat de Russen een
satelliet in een baan gebracht had
den om te trachten een rendez-vous
en koppeling tot stand te brengen
met de Kosmos-112, die verleden
week donderdag gelanceerd werd. Er
zijn aanmerkelijke verschillen vast
gesteld tussen de 112 en de 113: in
de hoek met de evenaar, in de hoog
te, de tijd voor een omloop enz. In
de Russische bekendmaking over
de Kosmos-113 werd gezegd, dat de
wetenschappelijke instrumenten aan
boord normaal werken.
Griep in Mexico
150 doden
In de Mexicaanse staat Durango
zijn de afgelopen zeventien dagen
meer dan 150 mensen aan griep over
leden. Dit is in de Mexicaanse hoofd
stad bekendgemaakt.
Verkiezingen in Finland
overwinning opgeleverd voor de soci
aal-democraten onder leiding van
Rafael Paasio. Meer dan 85 pro
cent van die kiezers heeft van het
stemrecht gebruik gemaakt. Tien
procent van de 2.8 miljoen kiesge
rechtigden bracht voor de eerste
maal zijn stem uit.
Hoewel nog niet alle uitslagen bin
nen zijn, wordt verwacht dat de so
ciaal-democraten 55 van de 200 ze
tels in het parlement zullen krijgen.
In het vorige parlement bezetten zij
38 zetels. De linkse partijen zullen,
naar men aanneemt, 104 zetels be
zetten. In het vorige parlement had
den de niet-socialistische partijen
met 113 zetels de meerderheid.
Vanochtend vroeg gaven alle par
tijleiders de overwinning van de so
ciaal-democraten toe. Premier Viro-
lainen, voorzitter van de centrum
partij wenste Paasio geluk in een
tv-uitzending. Hij sprak de hoop uit
dat zijn partij kan komen tot
loyale oppositie.
Peking bereidt bevolking voor op
gewapend conflict met Moskou
digd, hetgeen betekent dat zij winst
noch verlies hebben gemaakt De
grote verliezers waren volgens waar
de conservatiev
HT
IEERBERI
Westelijke wind
et KNMI in De Bilt verwacht van
tot morgenavond: half tot
bewolkt met tijdelijk enige re-
Overwegend matige wind uit
fflke richtingen. Weinig veran-
jt ln temperatuur.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
23 MAART
°P: 06.37 uur ronder: 18.58 uur.
lep: 07.24 uur: onder: 20.25 u.
[■•ter in Katwijk te 04.16 en
UUr. Laagwater te 00.12 en
dommer bestaat nit 18 pagina's
Aan de vooravond van het volgers de Chinezen tegemoet zijn
23-ste congres van de communis
tische partij der Sowjet-Unie,
dat 29 maart in Moskou begint,
heeft het Kremlin zich in een uit
voerige brief gericht tot de zus
terpartijen in de Oosteuropese
landen. De brief is één lange
aanklacht tegen communistisch-
China, dat herhaalde pogingen
van de Russische leiders om tot
een gesprek te komen van de
hand heeft gewezen en zijn be
volking voorbereidt op een ge
wapend conflict met de Sowjet-
Unie.
Bovengenoemde brief van 21 pa
gina's die volgt op een geheim
schrijven aan de partij-organisaties
in de Sowjet-Unie zelf is gisteren
gedeeltelijk gepubliceerd in het West-
duitse blad „Die Welt", dat in Ham
burg verschijnt. De brief, die nu in
dc Oosteuropese partijleidingen wordt
besproken, bevat aldus Die Welt
bekende en onbekende feiten. Be
kend zijn de aanvallen in de Chinese
pers, waarin de Sowjet-Unie eenvou
dig een militair, tegen China gericht
samenspel met de Amerikanen voor
dc voeten wordt geworpen.
Nieuw zijn de mededelingen over
de mate waarin Chroesjtsjow's op
gekomen om het conflict by te leg
gen. Brezjnew en Kosigin hebben de
Chinezen onderhandelingen op het
hoogste niveau voorgesteld, zy hebben
ook voorgesteld dat Noord-Vietnam,
China en de Sowjet-Unie gedrieën
over de Vietnamese kwestie zouden
confereren. Beide voorstellen zyn van
de hand gewezen.
In het stuk wordt nogmaals be
vestigd dat Mao Tse-toeng in China
zelf een grootscheepse agitatie laat
voeren, waarin de bevolking wordt
voorbereid op een oorlog met de Sow
jet-Unie. De bewering, dat Moskou
China's westelijke provincie Sinkiang
wil bemachtigen, wordt daarbij
steeds herhaald.
China bereidt een wereldoorlog
voor, herhalen de Russische brief
schrijvers ook nu weer. Deze aan
klacht, vindt Die Welt, wordt byna
tegengesproken door de mededeling,
dat de Chinezen, bij al hun „revo
lutionaire agigatie", ir hun eigen op
treden niettemin de uiterste voor
zichtigheid tegenover het „imperia
lisme" in acht nemen.
Tot zover „Die Welt".
Crisis in Peking
Prof. D. S. Zogoria van de Colum
bia universiteit heeft gisteren tegen
over de commissie voor de betrek
kingen met het buitenland van de
Amerikaanse Senaat verklaard, dat
Communistisch-China op het ogen
blik worstelt met de ernstigste crisis
in de buitenlandse politiek in de ge
schiedenis van het land en dat het
waarschynlijk is, dat Peking door de
druk van de Ver. Staten zijn koers
tenslotte zal moeten verzachten.
Prof. Zagoria zei verder dat „In
China het protesterend gemompel
van ontevredenheid over de politiek
van Mao duidelijk hoorbaar is" en
dat er „geloofwaardige berichten zyn
dat de Chinese leiders steeds meer
verdeeld raken over de buitenlandse
politiek".
Volgens prof Zagoria is het zeer
waarschynlijk dat wij als Mao Tse-
toeng sterft, een felle machtsstrijd
in China zullen zien zoals na de
dood van Stalin in de Sowjet-Unie.
Een tweede getuige die voor de com
missie verscheen, dr. C. Hinton van
de George Washington universiteit,
onderstreepte dat Peking vorig jaar
grote nederlagen heeft geleden in de
onderontwikkelde landen. Deze ne
derlagen, zo zei hij, zijn zo ernstig
geweest dat het niet onmogelijk is
dat de Chinese buitenlandse politiek
op de helling is zoals in de Sowjet-
Unie is gebeurd na dt Cubaanse ra-
kettencrisis.
leidei
PAASIO.
der sociaal-democraten
n, niet
Het zal, zo neemt n
gemakkelijk worden een nieuwe re
gering te vormen nu de sociaal-de
mocratische partij de grootste is ge
worden. De meest voor de hand lig
gende oplossing lykt een coalitie van
sociaal-democraten en centrumpar
ty.
Sommige waarnemers hadden de
verwachting uitgesproken dat de
communisten wel deel zouden gaan
uitmaken van een nieuwe regering,
maar de verrassende overwinning
van de sociaal-democraten maakt
dat dit lang niet zeker is
MEISJE VAN 17
GREEP INBREKER
(Van onze Venlose correspondent)
In Venlo kwam een inbreker van
een koude kermis thuis door een
meisje van 17 jaar. De man, een 19-
jarige inwoner van Venlo was
's avonds aan de achterzyde een
woning binnengedrongen. De doch
ter des huizes, de 17-jarige Els Bak
ker, hoorde gestommel en ging eens
poolshoogte nemen. De inbreker
voelde zich ontdekt en ging ei on-
middelijk vandoor. Het meisje zette
een achtervolging in en wist de in
breker enkele straten verder te pak
ken. Zy pakte de inbreker zo bard
aan, dat leze zich gedwee aan zyn
lange haren door het zwakke ge-
slacht liet meeslepen naar de plaats
van de inbraak. De man bekende
daar meteen en liet zich vervolgens
gewillig overleveren aan de politie, den onwel geworden.
Aardbeving in
Oeganda: reeds
79 doden
Radioberichten uit het door een
aardbeving getroffen westen van Oe
ganda melden, dat het aantal doden
in het gebied van B wam ba is geste
gen tot 79. Br zyn nog zeven ver
misten waarvan de dood niet is be
vestigd. Bwamba ligt in het heuvel-
gebied aan de voet van de berg Roe-
wenzori.
Overleg over c.a.o.
ivil niet vlotten
HOVENIERS
WORDEN NU
ONGEDULDIG
Het overleg tussen de werkne
mersbonden met de kring hoveniers
van de Vereniging De Nederlands©
Bloemistery over een nieuwe c.a.o.,
die op 1 januari jongstleden had
moeten ingaan, wil niet erg vlotten.
De werkgevers willen f 133,50 voor
de eerste knechts betalen, f 126,-
voor de vakarbeiders, f 122,50 voor
geoefenden en f 120,- voor de onge
schoolden. Verhoging van de vakan
tie-toeslag tot zes procent wyzen zy
De hoveniersafdelingen van de Al
gemene Nederlandse Agrarische Be-
cjyfsbond zyn een beetje ongeduldig
geworden. Daarom wordt nu op
plaatselyk niveau overleg gepleegd.
Dat is volgens de A.N.AJ3. nooit zyn
bedoeling geweest, maar nu biykt dat
wat landelyk niet lukt plaatselyk wel
slaagt meent de A.N.A.B. een van de
plaatselyke summiere overeenkom
sten aan zyn hoveniersleden als
richtiyn te moeten geven. In de
praktyk blykt nameiyk voor 23-ja-
rigen en ouderen een loon te zyn
overeengekomen van f 142,50 plus al
lerlei toeslagen, vergoedingen en een
tantieme van f 250.- per jaar, alsme-
.en vakantietoeslag van zes pro
cent. De door de A.tsT.A.B. als voor
beeld genoemde plaatselyke over
eenkomst is identiek aan de eisen
de plaatselyke bestuurders van
deze bond.
„Mochten wy in de komende maan
den nog op landelyk niveau met de
hoveniers tot overeenstemming ko-
dan zal in die c.a.o. niet al
les verankerd kunnen worden wat
reeds op plaatselyk niveau wordt
overeengekomen", aldus de AJJ.A.B.
in zyn bondsorgaan „Verenigt u".
De N.V.V.-bond hoopt dan naast de
goedgekeurde C.A.O. tevens de in de
praktyk uitbetaalde lonen te kun
nen vermelden. „Op die manier kan
ook in 1966 een vakbond zyn
„nuttige landeiyke functie" bUjven
vervullen", aldus voegt de A.N.A.B.-
scribent daaraan gekscherend toe.
Drs. GRUYTERS:
Drs. Gruyters (34) sinds okt.
1962 lid van de gemeenteraad van
Amsterdam, zou na de verkiezingen
(op 1 juni) fractievoorzitter in de
gemeenteraad zyn geworden en hy
werd ook genoemd als toekomstig
wethouder van de hoofdstad. Dat
gaat nu niet door. Hy heeft inmid
dels zyn ontslag als gemeenteraads
lid bij burgemeester mr. G. van Hall
ingediend.
De heer Gruyters heeft de vol
gende korte verklaring gegeven: „Ik
heb als lid bedankt omdat in de
WD landelyk een dusdanige mate
van conformiteit wordt geëist, dat ik
my als liberaal in de VVD niet
langer thuisvoel". De heer Gruyters
weet nog niet wat hy nu gaat doen.
„Daarover wil ik eerst nog een paar
dagen nadenken".
.Onhoffelijk"
Mr. Toxopeus, liberale fractievoor
zitter in de Tweede Kamer noemde
gisteravond op een verkiezingsby-
eenkomst van de WD in Amster
dam, de wyze waarop drs. Gruyters
heeft gemeend zich te kunnen ont
trekken aan de huweiyksplech-
tigheid in het Amsterdamse stad
huis „hoogst onhoffeiyk". Dooi zich
bovendien te scharen achter de brief
van de 63 die de burgemeester ver
antwoording willen laten afleggen
over het optreden van de politie,
wekte hy de indruk dat de WD
het niet zo nauw neemt met hand
haven van de openbare orde, zo zei
Auto tegen boom:
drie doden
Op de Utrechtseweg tussen Rens-
woude en Scherpenzeel botste gister
middag een personenauto in volle
vaart frontaal tegen een boom Van
de drie inzittenden waren er twee
op slag dood: de 61-jarige mevrouw
Wagenaar uit Soest en haar 32-Ja-
rige ongehuwde zoon. De heer Wa
genaar sr. (61) werd in zorgwekken
de toestano opgenomen in het zie
kenhuis in Amersfoort en overleed
gisteravond.
Omtrent de oorzaak van het onge
val tast de politie volkomen tn het
duister. Op de rijbaan warer. geen
rem- en slipsporen te zien, terwyi
zich op dat moment ook geen ander
verkeer op de weg bevond. Vermoe-
dehjk heeft de heer Wagenaar sr. de
auto bestuurd en is onder het ry-
Toxopeus. „Ik moest en kon
niet anders dan scherp reageren om
het standpunt van de VVD duide-
ïyk te maken", verklaarde hy. „Drs.
Gruyters was in een positie, dat hy
er op werd aangezien de gevoelens
van de party te vertolken. Ik wil
een discussie over de monarchie niet
uitsluiten, maar ik heb het hem
byzonder kwalyk genomen dat hy
juist op dat moment heeft gespro
ken, zoals hy sprak. In de politiek
behoort men te weten wanneer men
iets kan zeggen en wanneer men
moet zwygen".
Ofschoon de liberal© fractieleider
duidelyk de meerderheid van de
bezoekers op zyn hand kreeg had
hy toch oppositie te verduren voor
zyn kritiek op drs. Gruyters. Die
oppositie kwam voornamelijk van de
Amsterdamse jongeren.
Advertentie
(§uct ^Ite,
teuwo
In Mei l.l. is te Peking de
eerste steen gelegd van een
nieuwe R.-K kerk; het ge
bouw zal 300 voet lang en 150
voet breed zijn, terwijl de to
ren boven de hoogste gebou
wen der Keizerlijke stad zal
uitsteken.
Heden Woensdag aan
vaardde Dr. J. A. Boogaard
het buitengewoon hooglee-
raarsambt bij de geneeskun
dige faculteit der Leidsche
Hoogeschool in het groot
auditorium van het gebouw
der Academie, met een rede
voering over: „de Anato
misch-Physiologische rich
ting in de hedendaagse ge*
neeskunde".