OUTSIDE
RISKS
VERZEKERING
BUITEN
BEENTJES
tfeekefndbijlage Leidsch Dagblad
Zaterdag 19 maart 1966
n isico's begeleiden ons gehele leven. Ons huis kan afbranden, we kunnen ziek
J~\ worden, een aanrijding veroorzaken, een ongeval krijgen, noem maar op. Wat
I we ook doen en waar we ook zijn, voortdurend bestaat de kans dat er iets mis
loopt. Maar onverschillig welk onheil ons overkomt, het gaat altijd geld kosten.
c Ons of de verzekering. De laatste meestal, want in Nederland anno 1966 heeft
k vrijwel iedereen zich verzekerd tegen de financiële gevolgen van grote en kleine
tegenslagen, welke zich dagelijks kunnen voordoen.
Voor de geregeld voorkomende risico's bestaan confectie-verzekeringen: de voor
waarden staan vast en de polissen liggen klaar, er hoeven alleen wat gegevens op
te worden ingevuld, meestal een kwestie van een paar minuten. Maar niet alle risi-
H co's zijn onder zo'n vaste noemer (brand, transport, w.a. of medische varia) te
vangen. Er doen zich gevallen voor, die zó incidenteel en ongebruikelijk zijn, dat
ih de confectie-verzekeraars er geen raad mee weten en er een „kleermaker"' aan
te pas moet komen om een polis naar maat te maken.
De orthodoxe verzekeringen bieden
a deze gevallen geen uitkomst. Aan
«andere kant is het begrijpelijk, dat
liet Iedereen het zich kan of wil
permitteren dergelijke risico's zelf te
lemen. Dat hoeft ook niet.
Men kan tegenwoordig in Nederland
«na alles verzekeren, ook de niet-
edaagse (maar in allerlei vormen
n varianten wel dagelijks voorko-
I1 rade) gevallen, welke we hebben be
geven. De heel bijzondere risico's
u, die niet zijn onder te brengen in
e branches, welke de schadeverzeke-
van oudsher kent. Die daarente
gen per geval moeten worden bekeken
en waarvan de voorwaarden afzonder-
-e:ï lijk worden vastgesteld,
alp Er bestaat een speciale term voor
.is leze buitenbeentjes in de schadever-
su lekerlng: „outside risks". Deze naam
ifr Jou kunnen duiden op een on-Neder-
tf. ands verleden. Dat klopt. Lange tijd
n- s het zo geweest, dat men met derge-
l|ke bijzondere risico's niet bij Neder-
Nse verzekeraars behoefde aan te
«oppen: uiteindelijk kwam men altijd
d, M Lloyd's in Londen terecht. Pas na
«tweede wereldoorlog is daar veran-
«rlng in gekomen en zijn ook een
Paar Nederlandse maatschappijen zich
Jun bezighouden met deze moeilijke
materie.
1 Want een moeilijke materie is het,
wtaal verschillend van het „normale"
^bekeringswerk, vertelt de Rotter
dammer (met Zweedse voorouders) J.
r Nilsson, een van de directeuren van
':i Jn Haagse verzekeringsmaatschappij
fa zich heeft gespecialiseerd in „out-
tóe risks".
»Het is allemaal vingertoppengevoel.
P w kunt meestal geen la opentrekken,
J0 papiertje pakken en dan zeggen:
«premie is zoveel. Het is maatwerk,
«aarbij je her en der gegevens moet
Wbagen, polissen van soms wel vier
a' JjMmte kantjes moet opstellen, het is
JW arbeidsintensiever dan het nor-
verzekeringswerk. Aan elk geval
I fu Weer andere haken en ogen."
I' ."Mijn eerste persoonlijke kennisma-
met outside risks dateert uit 1938,
p 7*n prinses Beatrix nog moest wor-
geboren. Ik had toen als makelaar
•fö post van zestigduizend gulden af-
0,1 Wwten met een tegelbakkerij, die
j*n enorme partij herinnerings-
p ??rden had vervaardigd en in elk bord
JlJrt -JANUARI 1938" had gezet, om
W te sparen als het eenmaal zover
v°teens mededelingen van
Hof kon de blijde gebeurtenis in
itauari worden verwacht. Maar ja, de
pij die een ton ging uitgeven om het
honderdjarig bestaan te vieren", ver*
telt de heer Nilsson. „Het feest sou
niet doorgaan als een lid van de di
rectie of raad van commissarissen sou
overlijden en daar wilden ze zich te
gen verzekeren. Ik dacht al aan een
premie van twee procent, toen 11c
vroeg wie die commissarissen waren,
Eén van hen bleek een man van tach
tig jaar te zijn! Toen heb ik ook ge
zegd: zonder die man twee procent,
anders drie procent. Dat vonden se
eerst wel een erg groot verschil, maat
ja, sluit maar eens een levensverzeke
ring voor een tachtigjarige af
De verzekeraar moet voortdurend op
zijn qui vive zijn. „De clausule „doo*
onverschillig welke oorzaak" accepteef
ik bij voorbeeld nooit. Je moet probe
ren alles uit te schakelen waarbij de
verzekerde een vingertje in de pap
heeft, dingen die te maken hebben
met zijn wil, invloed, morele bezwaren,
zijn kennis ook. Een keer belde een
Rotterdamse makelaar me op: ik heb
een man die druiven exporteert naar
België en zich tegen vorstschade wil
verzekeren; als criterium vraagt hij
zes graden vorst, gemeten op het
vliegveld Beek 's morgens om zes uur^
Die man moet een wetenschap heb
ben, zei ik meteen, want het gebeurt
vrijwel nooit, dat een cliënt een crite
rium zo precies omschrijft. We hebben
dat toen nagegaan en ontdekten, dat
het 's winters op het vliegveld Beek
's morgens om zes uur vrijwel altijd
zes graden vriest. We hebben toen na
tuurlijk een ander criterium vastge
steld."
De verzekeraar moet goed geïnfor
meerd zijn, vooral op politiek gebied,
„Ik lees erg veel", zegt de heer Nilsson,
„niet alleen een heel stel vakbladen,
maar ook twee ochtendbladen, twee
avondbladen en een weekblad. Het ge
beurt heel vaak, dat je 's ochtends iets
in de krant leest, dat je later op de
dag bij een aanbieding te pas komt."
„In Churchills tijd", vertelt hij, „was
er een Nederlandse exporteur van sui
kerwerk, die zich plotseling wilde ver
zekeren tegen het risico dat Engeland
de invoer van snoepgoed zou stopzet
ten. Ik zei: die man weet wat, daar
trappen we niet in. Het was toen net
verkiezingstijd. Goed, kort daarna
komt Attlee aan het bewind en wat is
een van de eerste dingen die hij doet?
De invoer van suikerwerk stopzetten!"
In de branche „outside risks speelt
„feeling" een minstens even grote rol
als ervaring. „Veel dingen moet je
aanvoelen. Iedereen kan hier met een
bizar risico binnenkomen, maar dan
zeg ik wel: ik moet die en die premie
hebben, daar kan ik het voor doen.
En het vaststellen van de premie is
vaak meer een kwestie van gevoel dan
van rekenen."
Enkele van die bijzondere gevallen
Ki 9 Er wordt een luisterrijk diner georganiseerd, waaraan enkele
I, duizenden -personen zullen aanzitten. Voordat de tajels worden
gedekt, is er al heel wat geld uitgegeven: men heeft enorme
voorraden ingekocht en een bataljon extra personeel aange-
1 trokken. Maar het risico bestaat, dat het diner op het aller
laatste moment geen doorgang kan vinden, bijvoorbeeld door
het plotseling overlijden van de voornaamste gast.
9 Ergens in Azië, Afrika of Zuid-Amerika breekt een opstand uit.
De krant wil „er bij zijn" en stuurt er een verslaggever heen.
De kans is groot, dat deze man zich in de roerigste gebieden
moet wagen om aan nieuws te komen. En dan is het gevaar dat
hijzelf of zijn apparatuur (camera, wire-recorder enz.) wordt
gemolestreerd, allerminst denkbeeldig.
9 Kosten noch moeite zijn gespaard om een openlucht-evenne-
ment te organiseren met een programma, dat een klinkend
succes belooft te worden. Vlak voordat de kaartjesverkopers
hun stellingen betrekken, kan dit gebeuren: er barst een bui
los die goed is voor minstens drie millimeter neerslag, en het
publiek dat zich al voor de hekken verdrong, vlucht ijlings naar
huis terug.
9 Het (letterlijk) hoogtepunt van het plaatselijke Oranjefeest
moet de ballonvaart worden. Het voorbereidende werk is ge
daan, de honoraria zijn betaald en de ballon staat opgesteld,
maarkan niet de lucht in: het wolkendek is te laag en de
windkracht te groot.
9 Een ondernemende impressario kan het volgende meemaken.
Hij heeft een dure jazzband gecontracteerd voor een optreden
in Sederland. Het Amsterdamse Concertgebouw zit vol publiek,
als het vliegtuig met het orkest aan boord boven Schiphol cir
kelt en niet kan landen: de mist is te dicht, de landingsbanen
zijn beijzeld, ondergesneeuwd of wat dan ook. Logisch vervolg:
vlegtuig met jazzband terug naar plaats van herkomst, publiek
terug naar huis engeld terug. De enige die in de mist (op
gad ijs, zo men wil) blijft zitten, is de impressario: wel een
rieks uitgaven, maar geen cent inkomsten.
ene dag na de andere verstreek zonder
dat er iets gebeurde. Zo kwamen we in
de laatste week van januari. Het ge
zicht van de betreffende assuradeur
werd steeds somberder en hij ver
zuchtte herhaaldelijk: wat ben ik in
hemelsnaam begonnen. Op de dertig
ste hadden we ons reeds verzoend met
het idee dat de assuradeur zou moe
ten betalen. En toen hij lacht,
„enfin, u weet zelf wel, wat er toen ge
beurde. Op het nippertje bleef ons een
flinke verliespost bespaard."
Deze nogal spannende kennisma
king heeft de heer Nilsson niet afge
schrikt, integendeel. „Je moet niet
bang zijn", zegt hij er zelf van. Hij
heeft sindsdien en vooral na 1945
legio „outside risks" onder zijn fi
nanciële hoede genomen. Zoals het
risico dat het vliegtuig waarmee vers
sm0rrebr0d werd aangevoerd voor de
jubilerende Nederlands-Deense ver
eniging, niet op Schiphol zou kunnen
landen (premie iy2 procent). Het risi
co bij voorbeeld dat de cineast die in
een meimaand tijdens het jubileum
van een grote maatschappij een kleu
renfilm moest maken, zijn werk niet
zou kunnen doen wegens gebrek aan
zonneschijn. De premie werd toen
vastgesteld aan de hand van een sta
tistiek over vijftig jaar mei-weer, op
gevraagd bij De Bilt („daar zijn we
nogal goed mee, ook bij het CBS vra
gen we vaak dingen op").
Hij vertelt over „150 jaar Konink
rijk" in Nijmegen („daar hadden we
de onkostenverzekering van, een spec
taculaire zaak"). Over de makers van
speelfilms, die zich verzekeren tegen
stagnatie in de produktie door ziekte
of ongeval van de acteurs („daar zit
ten we ook wel eens tussen"). Over de
arts die een tweelingverzekering wilde
sluiten van maar liefst dertigduizend
gulden. „Ik zei: waarom zoveel? Ant
woordde die dokter: als het een twee
ling wordt, moet ik mijn huis gaan
verbouwen."
Dat danseressen of mannequins
voor absurd hoge bedragen haar be
nen laten verzekeren, is volgens de
heer Nilsson in Nederland een zeld
zaamheid. Ze nemen vrijwel altijd ge
noegen met een gewone ongevallen
polis, al dan niet met clausules betref
fende het uiterlijk schoon. „We heb
ben wel eens een prominente ster ge
accepteerd, die zich verzekerde tegen
het risico, dat zij niet zou kunnen op
treden als haar uiterlijk dat niet toe
liet, door een plotselinge huiduitslag
of iets dergelijks." Vaker komt het
voor, dat pianisten zich tegen het ver
lies van hun vingers en zangers zich
tegen het verlies van hun stem verze
keren, „maar wat wij per sé uitsluiten
is het verlies van stem als gevolg van
natuurlijke achteruitgang".
In de sector „outside risks" is niet
altijd alles even uitzonderlijk. Ook op
dit gebied hebben zich in de loop der
jaren enkele verzekeringsvormen ont
wikkeld, die vrij veel voorkomen. Or
ganisatoren van exposities, shows en
dergelijke verzekeren zich heel dik
wijls tegen het niet-doorgaan van het
evenement als gevolg van een natio
nale ramp of afgekondigde nationale
rouw. Grote bekendheid heeft voorts
de regenverzekering gekregen, vooral
die voor individuele vakantiegangers;
belangrijker zeker wat betreft om
zet is evenwel de regenverzekering
voor seizoenbedrijven en openlucht
evenementen.
De tarieven voor regenverzekering
lopen sterk uiteen. Drie factoren zijn
bepalend: de duur waarvoor de verze
kering wordt gesloten (1, 2, 4, 8 of 12
uur)de maand waarin het evenement
plaatsvindt en het uitkeringspercen
tage dat men wenst bij een bepaald
aantal millimeters neerslag. Uit de ta
bellen blijkt wel, dat oktober door
gaans de natste maand is: dan moet
men 30 procent premie betalen om
bij 5 mm neerslag binnen twaalf uur
100 procent uitkering te krijgen.
Over premies gesproken: ook in dit
opzicht onderscheiden de outside risks
zich van de „normale" verzekeringen,
de premies worden vaak niet in pro-
milles, maar in percenten uitgedrukt,
anders krijgt men van die grote getal
len. Maatwerk is nu eenmaal duurder
dan confectie en wat belangrijker
is de bijzondere risico's zijn door
gaans bijzonder groot en bijzonder
moeilijk te taxeren.
Een eerste vereiste is, dat de verze
keraar zich goed op de hoogte stelt.
„Ik kwam een keer bij een maatschap-
Het is de verzekeringsbranche die
volgens de heer Nilsson de meeste
afwisseling biedt en daardoor deze
moeilijke materie tegelijkertijd zo
boeiend maakt. „Als ik met pensioen
ga, schrijf ik er nog eens een boek
over. Het is énig werk."