Parijzenaars in
rdii van Vincent van Gogh
kunst
HsSI'
ROBERT MAJEK: EEN WARE
PIANISTISCHE ONTDEKKING
Mens in
heelal
VOORJAARSBEURS vredenburg en croeselaan
LOFLIED OP DE SCHOONHEID
uditie9 smaak en
intelligentie
KELTUM
RECITAL VOOR INDIA
Renaissance
9 MAART 1906
LE1DSCH DAGBLAD
i
Advertentie
GEOPEND VAN 9-17 UUR - VOORDELIGE GECOMBINEERDE REIS/ENTREE BILJETTEN ZIJN OP DE STATIONS'VERKRIJGBAAR
Zeven premières
bij „Studio"
VAi A*
.Ws®*
(Van onze Parijse correspondent)
1 Vat de ..culturele uitwisseling" tussen twee landen als Neder-
1 en Frankrijk zélfs in een stad als Parijs voor rijke vruchten
i afwerpen, bewijst de expositie van een honderdtal tekeningen
j Vincent van Gogh, die thans in het Nederlands Instituut te
lente bewonderen valt. De tentoonstelling die president Frits
It en directeur Sadi de Gorter hier regelmatig organiseren, ge-
i:en een hoge reputatie in Parijs, en ze zijn al van een massale
Toap verzekerd. En net als bij de ..Hollandse binnenhuizen
T>9 laar, staan ook nu de Parijzenaars in de Rue de Lille weer
Jfe rij om op de eerste etage deze nieuwe collectie van Neder-
nse bodem in ogenschouw te kunnen nemen.
I' Verrassing:
J ja en nee
verrassing, die ruim honderd
pingen? Ja en nee. Een overrom-
nd nieuw aspect van Vincent's
öonlijkheid wordt hier niet ont-
jL Voor een groot deel zijn deze
iijPingen voorstudies geweest van
Uillderijen als de Aardappelróoi-
de Brabantse landweggetjes of
loerenportretten die in miljoe-
gezlnnen aan de muren prij-
[en die men hier dus nu zonder
'en In enkel zwart en wit
ugziet. Aan de andere kant
Gogh's oevre in Parijs nog
ars vertegenwoordigd en be- j
|t Louvre, speciaal van zijn j
ïerk, slechts één exemplaar, j
deze honderd tekeningen die 1
de neef van de meester, ir. j
;h verzameld zijn, nog eens
ffl dat Vincent behalve een I
van het palet" eveneens
[vergelijkbare virtuoos met
en tekenpen geweest is. En
iet woord virtuoos is natuur-
Jpg maar heel weinig gezegd.
Tekeningen
[onderwerpen die hem bezig -
zijn betrekkelijk gering in
getal: de boeren in hun zware ar
beid op de velden öf op hun zon
dags als het gelijktijdig roerende
en zacht-humoristische echtpaar
dat hij in Brabant in zijn jeugd be
trapte de hutjes en de herenhui
zen, de bloemen in een vaas en de
akkers en de velden die door de
Provenpaalse zon in gloed gedom
peld worden, die zélfs nog van
de tekeningen schijnt af te stralen.
Dezelfde perioden die zjjn ont
wikkeling als schilder markeren,
zijn ook herkenbaar in zijn tekenin
gen: eerst Nuenen in Noord-Bra
bant. dan Parijs en omgeving, waar
verkrijgbaar bij
Fa. N. BINK
De toneelgroep Studio heeft
de rechten verworven van zeven
stukken van de Poolse auteur
Slawomir Mrozek. n .1...Een
wonderbaarlijke nacht", ..Ka-
rel", ..Striptease", ,,In volle
zee", ..Racket Baby". Het hert"
en het aanvullend stukje ..Tan
go".
Mrozek heeft naast zijn stukken
satires en cartoons gemaakt. In vele
westelijke landen worden stukken van
hem op het repertoire genomen. Zijn
stukken en boeken zijn in vertaling
verschenen. Studio speelt van 15 april
af „Een wonderbaarlijke nacht",
j „Karei" en „Striptease" in serie in
Kortom: deze tentoonstelling van Studiotheater in De Brakke
en over zijn tekeningen, die enkele i Grond. Medespelenden zijn Christine
jaren geleden door een niet minder Ewert- Paul Brandenburg. Ad van
boeiende expositie van „de vrien- Gessel, Piet Kamerman, Ad Noyons,
den van Van Gogh" werd vooraf- Wim de Haas, Aart Staartjes en
gegaan, is een nieuw schoolvoor- IFrans Vorstman. Regie heeft Kees
beeld van een opzet waarbij erudi-
Met blijde ogen
van Iersel.
Grote som voor gedichten
van Sarah Churchill
(Van onze correspondent»
De actrice Sarah Churchill, sir
Winston's dochter, heeft een gedich
tenbundel, getiteld „De lege ruimten"
voor een groot bedrag in vijf cij
fers het eigenlijke getal blijft
een geheim aan een Amerikaan
se uitgever verkocht. Dit is het
grootste bedrag dat ooit in de Ver.
Staten voor een verzameling Engel
se gedichten is betaald.
De vraag is natuurlijk gesteld of
men de gedichten zou hebben gepu
bliceerd indien ze van iemand met
een minder magische naam zouden
zijn geweest. Maar het is wel zeker
dat men er dan nooit zoveel voor zou
hebben betaald. Wanneer men de
eerste bundel voor f 1000,- in zijn be
zit kan krijgen, zal men waarschijn
lijk de handen mogen dichtknijpen.
Algemeen bekend is dat Engelse poë
zie niet wórdt betaald, met als enige
uitzondering John Betjeman, maar
ook hij zou op geen stukken na zo
veel hebben gekregen als Sarah
Churchill.
De Amerikanen beweren dat Sarah
Churchill's poëzie een grote literaire
waarde bezit. Een troost voor En
gelse dichters is dat Amerikaan
se universiteiten hun manuscripten
opkopen. Het gedrukte woord
schijnt niet te tellen, maar een col
lectie originele manuscripten kan in
Amerika een bedrag van f 10.000 op
brengen, zodat sommige dichters be
ter de moeite van het drukken ach
terwege kunnen laten
tie, smaak en intelligentie hand
hand zijn gegaan. De talloze bewon
deraars van Vincent van Gogh in
de Franse hoofdstad, hebben een
nieuwe reden het Nederlandse In
stituut dankbaar te zjjn als een cul
tureel centrum, waarnaar ze de
weg nu dan ook bijna met dichte
ogen weten te vinden.
Robert Majek is een Oostenrijks pianist van 24 of 25 jaar, die
het piano-concours Genève 1964 won. Absoluut terecht. Zijn op
treden in de voor 2/3 bezette Stadsgehoorzaal werd een evene
ment. „Verklanking die herschepping wordt meester over
de materie adembenemend ontdekking geniaal
virtuoos": aldus kritieken in dagbladen met wereldfaam. Zij zijn
waar.
Dit ..Ricital voor India" vanwege het Coördinatie Comité Leid-
se Rijksuniversiteit behoort derhalve tot de memorabele
..De stenenbank en klimop
uit Amsterdams Stedelijk Mu-
hjj het impressionisme ontdekte en
beleefde en tenslotte de Provence
met haar wijngaarden, cypressen
als skeletten en altijd wécr die
openbaring voor de Noordeling: de
zon die in dit land alle mensen en
dingen tot een benzineblik toe tot
pure schoonheid transformeert.
Een loflied op de schoonheid, zó
mag men zijn levenswerk omschrij
ven. Een loflied dat ook uit deze
tekeningen n uit zijn vele brie
ven opstijgt, die hier in talrijken ge
tale aanwezig zijn om de prenten
veelzeggend aan te vullen. Zo is er
bij het citaat uit een brief die hij
in zijn Hollandse tijd richtte tot
zijn vriend Ridder van Rappard en
waarin hij zijn eerste tekeningen
ieder sentiment ontzegt. Doch wan
neer die jeugdwerken, trots het feit
dat ze „zo stijf als Üzer zü11" tóch
nog wel iets uitdrukken, dan ver
klaart Vincent dat uit de omstan
digheid „dat ze zich in mijn geest
al hadden gevormd voor ik me aan
het werk zette". Die brieven waar
in Vincent zich even natuurlijk en
volledig als in zijn tekeningen of
schilderijen drukt, zijn veelal met
puntige krabbels geïllustreerd.
Zelfportret. Parijs 1885.
Beethoven-sonates hebben iets trans
cendents, verlangen sublimering en
zelfs de (niet voldoende in het zang
beeld geïncorporeerde) trillerfiguren
hebben daar deel aan.
Daartegenover stelde Majek zijn
ongehoord beeldend vermogen in de
miraculeuse onwesterse realistiek van
de dwerg, de kinderruzies, de kui
kentjes, de zwetsende koopmannetjes,
de heks in Moessorgski's Tableaux.
Dat Chopin als eerste toegift vol
gen zou wisten we. gezien Majek's
klanktype, met zekerheid vooruit.
Dit werd de 15de Nocturne F mol
De pianist liet zich daarna lang ver
bidden, maar zwichtte toch voor de
bijvalsaandrang. die gehonoreerd
werd met een Roemeense Dans van
Bartok.
V.
ROBERT MAJEK
Majek is een slanke romantische
verschijning. Hij concerteerde in een
fljngeweven mouwvest boven een
nauwsluitende pantalon. Onder de
kin een slappe witte boord, daar
beneden alles zwart. Maar rok noch
das. Een zware donkere haarboog
overhuifde het linkeroog en de sug
gestie van epaterende „showvirtuoos"
was even onafwendbaar. Daar bleek
in het spel evenwel niets van.
mijdt hy over-romantiek en over-
impulsiviteit.
Het continu gebruik van halfpe-
daal is essentieel voor Majek's klank
kleuring en kan oorzaak zijn geweest,
dat Beethoven's Sonate op. 110, on
danks de briljante reproductie en
het kapitale weergeven van de daarin
aanwezige fuga, toch een vraagteken
heeft nagelaten op het stuk van de
interpretatie-idealiteit. De laatste
Schumann's Etudes Symphoniques
en Moessorgski's Tableaux d'une
Exposition werden op de klassiek
meest eerlijke wijze gerealiseerd zon
der dat daar een spoor van een „ik-
grootheid" in te bespeuren viel.
Alle technische uitdrukkingsmiddelen,
kracht en raffinement, sonoriteit en
halftoon, cantabiliteit en agitato-
klankorgie, het bleek allemaal dienst
baar element.
Majek is in wezen romanticus,
maar in zijn totale beheersing ver-
GOUD IS GOUD
Op 18 april zal de Nederlandse Ver
eniging voor Weer- en Sterrenkunde
in het Cultureel Centrum te Venlo
een tentoonstelling openen, die onder
het motto „De mens in het heelal",
na gebleken succes, een toernee door
het land zal maken.
Op de tentoonstelling zal onder
meer een schaalmodel van de over
enkele jaren te lanceren satelliet
„Gernelas" (German Netherlands
Large Astronomical Satellite) te zien
zijn. Ook zullen gerectificeerde maan
foto's van de Loena IX getoond wor
den.
Aan de expositie wordt medewer
king verleend door om. het Labora
torium voor Ruimteonderzoek te
Utrecht, het KNMI en de United
States Information Service.
Ter gelegenheid var. de tentoon
stelling zal het boekje „Reisgids voor
het heelal", onder redactie van Ne
derlandse sterrekundigen, worden
uitgegeven. De expositie zal tot en
met 22 april toegankelijk zijn.
Donatello wordt in
Italië herdacht
Ter herdenking van het feit dat
500 jaar geleden Donatello stierf zal
in september in Florence een inter
nationaal congres worden georgani
seerd waaraan de meest vooraan
staande kenners van Donatello's
werk en van Donatello's tijd zullen
deelnemen. Van het congres ver
wacht men nieuwe bijdragen tot de
studie van de plaats die Donatello in
de kunstgeschiedenis inneemt, als
mede van de verhouding van de
kunstenaar tot het historische milieu
waarin hij leefde. Het initiatief tot
het congres is uitgegaan van het
nationaal instituut vcor renaissance-
studies.
(Van onze
Rotterdamse correspondent). I
Zegge en schrijve één goud-
vis was het afgelopen weekeinde
de buit van een inbraak in een T
Lagerhuis achter
defensiepolitiek
(Advertentie)
KIUVEA
ryi&rHJL/
doet u goed,
elke dag wéér
Klassieke opvoeringen
in Syracuse
De klassieke opvoeringen in het
theater van Syracuse zullen van 27
mei tot 12 juni plaatsvinden. Voor
dit jaar staan „De zeven in Thebe"
van Aeschylos en de „Antigone" van
Sophokles op het programma. De
regie is toevertrouwd aan Giuseppe di
Martini en Mario Ferrero, decors en
kostuums zijn van Lucio Lucentini en
Maurizio Monteverdi terwijl de bege
leidende muziek respectievelijk ge
componeerd is door Bruno Nicolai en
Angelo Musco
Advertentie
gewone vis had waarschijnlijk nu
nog rondgezwommen in zijn kom
tot genoegen van de kleuters.
Maar goud is goud, moet de in
breker gedacht hebben. Om het
dier uit de kom te halen, heeft hij
nogal wat moeite gedaan, getuige
het omgestoten meubilair en om
gevallen voorwerpen. Overigens is
er maar een kruimeldiefje aan
het werk, want in de afgelopen
weken zijn er in tien scholen en
jeugdgébouwen in Ridderkerk in
braken gepleegd, met een totale
buit van enkele tientallen gul
dens.
bourregering goedgekeurd. De stem
verhouding was 297 voor en 283
tegen. De liberalen steunden de re
gering.
Tot degenen die voor stemden,
behoorde Christopher May hew, die
vorige maand ontslag nam als minis
ter van Marine omdat hij het be
drag van 20 miljard gulden dat de
regering tegen 1970 voor de defensie
denkt nodig te hebben te laag vond.
Tevoren had minister van Defen
sie Healey onthuld dat de Ameri
kaanse F-lll bommenwerpers met
beweegbare vleugels welke de Brit
se regering gaat aanschaffen, in
ieht lilt nno ap^lmfpn i Sin*aP°re zu,len worden gestatlo-
L/ltni Uil OOg gesinoien neerd. Singapore zou de belangrjjk-
ste Britse basis in het Verre Oosten
De 7-jarige Gert Dijkman is in zijn. Als de basis Singapore zou
Rotterdam door een vriendje met een j moeten worden opgeheven, of als
pijl in het linkeroog geschoten. In het het geen zin meer zou hebben er te
oogziekenhuis is gebleken, dat het blijven, zullen de toestellen in Austra-
oog onherstelbaar Is beschadigd. I lie worden gestationeerd
Een
koninklijk
bestek
Klassiek geschenk voor mo
derne mensen, een werkelijk
koninklijk bestek met blijven
de schoonheid.
In zilver en juwelierspleet
verkrijgbaar bij de juwelier.
(TTp
Koninklijke Van Kempen Sc Begeer