VRACHTWAGEN VERDRINGT
TREIN EN BINNENSCHIP
bananen
V«h wegen, wagens, wielen en wat - er-zo-bij - komt
R.A.I.-Amsterdam: tentoonstelling bedrijfsauto's
Opnieuw gebrek aan
bewijs in liet proces
tegen prof. Leibbrand
Kieskeurig
bij keuze
Gemeenten wat
meer armslag voor
verkeersproblemen
BEDRIJFSAUTO'S
3 l/m 13 lebruaH
ONTWERP VAN DE IDEALE BESTELAUTO
DONDERDAG 3 FEBRUARI 1968
LEIDSCH DAGBLAD
(Van onze Amsterdamse correspondent)
De vrachtauto is in Nederland het belangrijkste transportmid
del. Alleen al in het interlokale beroepsgoederenverkeer werd,
gerekend naar de cijfers van 1964, via de weg 2x/2 maal zoveel
vervoerd als via rail en water tezamen. In dit vervoer transpor
teerde de vrachtauto V/2 maal méér lading dan het binnenschip
en achtmaal meer dan de spoorwegen.
Alleen "hierom al is de 51ste RAI-tentoonstelling voor bedrijfsauto's,
die vandaag door minister Suurhoff is geopend en tot en met IS februari
in het RAI-gebouw in Amsterdann zal voortduren, belangwekkend. Maai
er is een nog belangrijker aspect. Evenals in andere sectoren probeert
ook het beroepsgoederenvervoer het hoofd te bieden aan voortdurend
stijgende kosten en tekort aan personeel. De produktiviteit MOET om
hoog.
hangers te zien43 uit Nederland,
19 uit Engeland, 16 uit Duitsland, 8
uit Frankrijk, 6 uit de Ver. Sta
ten, 4 uit België, 4 uit Italië, 3 uit
Oost-Duitsland, 3 uit Zweden, 2 uit
Tsjecho-Slawakije, 2 uit Japan en
één uit Oostenrijk. Japan komt voor
het eerst met bedrijfsauto's op de
R.A.I.
De vorige bedrijfsautotentoonstel
ling is gehouden in 1964, dat tevens
recordjaar was in de verkoop
van deze wagens. Sinds die tentoon
stelling is het aantal bestelauto's
procent toegenomen, het
aantal vrachtauto's en met trek-
met 20 procent, het aantal
autobussen met 2 procent en het
aantal speciale voertuigen (brand
weerauto's reinigingsvoertuigen) met
15 procent. Al deze voertuigen bij
elkaar geteld zijn er thans in Ne
derland een kwart miljoen bedrijfs
auto's in gebruik, de combinatie
auto's (stationcars) niet meegere
kend.
Het jaar 1965 was ongunstig voor
de verkoop van bedrijfsauto's. Er
werden in dat jaar 20.000 bestel
auto's en 10.000 vrachtauto's ver
kocht, hetgeen e endaling van respt.
by 10 en 15 procent inhoudt ten
opzichte van het recordjaar 1964. De
vereniging R.A.I. ziet hiervoor een
duidehjke oorzaak: de krapte op de
kapitaalmarkt, die het hele Neder
landse bedryfsleven in zyn investe
ringen belemmert.
Er worden reuzen-vliegtuigen ge
bouwd, die 120 ton lading kunnen
vervoeren en in Japan is de kiel ge
legd van een vrachtschip van 200.000
ton, dat door slechts 32 man zal
worden bediend. Voor de vrachtauto
zyn er vrijwel geen mogelijkheden.
Het gebruik van de vrachtauto is
gebonden aan beperkende voor
schriften op het gebied van afme
tingen, gewicht, snelheden en rijty-
den en de verkeersopstoppingen in
en buiten de steden vormen even
eens belemmeringen.
Toch moet de produktiviteit in de
sector wegvervoer ook omhoog. Meer
dan ooit dient daarom de onderne
mer zeer kieskeurig te zyn by de
keuze van zyn bedrijfsauto. De 51-
ste R.A.I. biedt hem daarby de hel
pende hand.
Kapitaalschaarste
De beschikbare tentoonstellings
ruimte van de R.A.I. is tot de laat
ste plaats bezet door de 217 expo
santen, die tezamen 111 verschillen
de automobielmerken tonen. Uit
twaalf landen zyn auto's en aan-
Minister Suurhoff
Minister Suurhoff (Verkeer en
Waterstaat) heeft in de toespraak,
waarmee hy vanmorgen in Amster
dam de RAI van bedrijfsauto's open
de. aangekondigd, dat hy binnen af
zienbare tyd hoopt te komen met
een subsidieregeling om de gemeen
ten wat meer armslag te geven by
de oplossing van de verkeersmoeiiyk-
heden. Voorts deelde hy mee, dat
dezer dagen de Nederlandse wetge
ving op het gebied van de type-goed
keuring van voertuigen zal worden
aangepast, zodat voor de Benelux-
landen dan zal kunnen worden vol
staan met één aanvraag en één on
derzoek. Voorzover de nieuwe voor
schriften strenger zyn dan de be
staande, zullen zy eerst per 1 Jan.
1967 van kracht worden en dan al
leen voor motorrijtuigen en i
hangwagens, die na deze datum
voor het eerst in Nederland zul
len worden geregistreerd. De be
windsman deelde mee, dat de Bene-
lux-overeenkomst om een verhoging
van de maximumhoogte van 3.80 tot
4 meter behelst alsmede een verho
ging van de vereiste minimumrem-
vertraging. De ouderwetse pyirich-
tingaanwyzers zullen voor nieuwe
motorrijtuigen na 1 januari 1967 niet
meer zyn toegestaan. Vrachtwagens
met een te grote afstand tussen laad
bak en wegdek zullen moeten worden
voorzien van een stootbalk aan de
achterzyde, zoals in België al ge
ruime tyd is verplicht.
Uitgesteld
Een nieuwe bediryfsauto vergt een
groot bedrag van de ondernemer, die
wagen wil aanschaffen. Als hy
de wagen koopt omdat hy deze no
dig heeft gezien zyn gestegen ver
voersbehoefte is het een urgente
aanschaffing, die niet kan worden
uitgesteld.
Anders is het, als de ondernemer
een van zyn auto's moet vervan
gen, omdat deze eigeniyk te oud is
om ermee te blyven ryden. Met de
thans heersende kapitaalschaarste
zal hy er wellicht de voorkeur aan
geven de oude wagen aan te hou
den. De hogere reparatie- en ser
vicekosten neemt hy dan op de koop
toe.
Uit economisch oogpunt gezien is
dit een ongezonde situatie. De ver
eniging R.A.L voegt hieraan toe: uit
oogpunt van door de overheid ge
controleerde investeringen is het bo
vendien een onding, omdat die ho
gere kosten voor reparatie en on
derhoud er toch ook moeten komen.
Stationcars
verkoopcyfers
Ook deze verkoopcijfers daalden in
1965, maar dat heeft beslist niet be
tekend, dat de uitbreiding van het
eigen vervoer is gedaald. Integen
deel de verkopen van stationcars
stegen in 1965 met 40 procent. Het
zyn vooral die winkeliers en de klei
nere bedryven, die de voorkeur ge-
aan een combinatie van bestel
auto's en personenauto's. De fabri
kanten weten wat uitvoering betreft
steeds meer overeenkomsten tussen
lichte bestelwagens en combi's te-
vinden.
Autobus-bouw
De autobussen hebben in 1965
lim 750 miljoen passagiers ver
voerd. In de toekomst zal dit cijfer
sty gen, gezien het steeds belangrijker
aandeel, dat de autobus in het woon
werkverkeer krijgt.
i carrosserie van de autobus
wordt in vele gevallen afzonderiyk
vervaardigd, hoewel er een tendens
de bouw van complete bussen
is te bespeuren. Verder, zo leert de
tentoonstelling, speelt de opbouw
van chassis voor speciale voetulgen
een voorname rol voor de
riebouwers.
Deze speciale opbouw variëert van
die voor ziekenauto's tot die voor de
zo sterk opkomende groep van kip
pers en betonmixers.
Een groot aantal exposanten toont
op de tentoonstelling de jongste ont
wikkeling op het gebied van onder
delen en accessoires. Garage-equip
ment is vrij schaars, maar geïn
teresseerden op dit gebied krygen
over enkele maanden op de tentoon
stelling „Autovak" een volledig ovei
zicht in deze sector.
Toch biedt de 51ste R.A.I. de in-
gewyden veel nieuws. Er zyn zelfs
twee wereldprimeurs, waarvan er
één uit de D.A.F.-fabrieken afkom
stig is. Op grond van het gestan
daardiseerde ontwerp voor een stads
bus, dat de gemeentelyke vervoer
bedrijven van Amsterdam, Den
Haag en Rotterdam hebben ge
maakt, heeft de D.A.F. een autobus
ontwikkeld, die het typenummer SB
200-DO heeft gekregen. De nieuwe
autobus komt op de R.A.I. voor het
eerst in de openbaarheidi, zy het dan,
dat de kleuren anders zyn dan die,
welke straks in de drie genoemde
steden worden gebruikt.
Een tweede wereldprimeur wordt
gebracht door de Zweedse Volvo
automobielfabriek, die een serie
vrachtwagens met acht versnellin
gen introduceert. By de Europese
primeurs zyn de Bronco-terreinwa-
van Ford en enkele typen mid-
Er worden de laatste tyd steeds
zwaardere typen bedrijfsauto's ge
kocht. Dit is een duidelyk gevolg
van het streven tot opvoering van
de produktiviteit. Een groter laad
vermogen biedt een produktiever ge
bruik van de auto en dit laatste is
vooral gezien het personeelstekort
de vrije zaterdag voor de chauffeurs
hard nodig.
De opkomst van het bulkvervoer,
de snelle toeneming van de trekker
oplegger-combinatie en het sty gen-
de aantal aanhangwagens zyn alle
maal facetten van deze grotere
voerscapaciteit en dus van een groei
ende vervoersproduktiviteit. Het jaar
1964 heeft vooral de opkomst van
het eigen vervoer te zien gegeven.
Dit kwam uiteraard tot uiting in deren, waarmee de fabrikanten trach-
Wereldprimeurs
Opzienbarende nieuwtjes vindt
men meestal niet op een tentoon
stelling van bedrijfsauto's, in tegen
stelling tot de personenautoshows.
By de vrachtwagens gaat het meer
om een doortrekken van een bepaal
de ontwikkeling en om verbeterin
gen in de details. Een voorbeeld hier
van is het opvoeren van de motor
kracht. Sinds de vorige tentoonstel
ling zyn er weer krachtiger moto-
Overzicht van de
R.A.I.-bedrijfsauto's
delgrote vrachtwagens van de Ja
panse Hino-fabrieken. Nieuw
Nederland zyn voorts de J-7
stelauto van Peugeot, het Oostduit-
merk Robur, de trekkerserie LPS
2020 van Mercedes, een bestelauto
van Citriën en een amfibie-rups
voertuig van Hotchkiss.
Onverwacht
Er waren voor deze bedryfsauto-
tentoonstelling twee wereldprimeurs
aangekondigd: de stadsbus van de
DAF en de vrachtauto met een acht-
versnellingsbak van Volvo. Maar gis
teren is een derde wereldprimeur
het RAI-gebouw binnengereden, na-
meiyk een nieuwe Nederlandse
vrachtauto, waarvan de verf nog nat
was. Het is de FTF van Floor's Truck
Fabriek. Met deze wagen willen de
gebroeders Floor die hun hoofdkan
toor in Hilversum hebben en hun
fabriek in Wychen een vrachtauto
van geheel eigen ontwerp op de
markt brengen.
De nieuwe F.T.F. is voorzien van
een strakke kantelkabine. Als kracht
bron is gekozen een zescilinder die
sel van General Motors van 240 pk,
voorzien van een automatische ver
snellingsbak.
(Van onze correspondent in Bonn)
Het proces tegen de bekende Duit
se stadsplanoloog prof. dr. Kart Leib
brand vlot niet erg. Na beëindiging
van de getuigenverhoren (die ruim
drie weken hebben geduurd) is het
gerechtshof in Stuttgart tot maandag
op reces gegaan. De president
van het gerechtshof verklaarde gis-
tegenover journalisten, dat
het proces wellicht wegens gebrek
aan bewijs zal worden gestaakt.
Dat zou dan de tweede maal zyn.
Prof. Leibbrand wordt, zoals bekend,
oorlogsmisdaden beschuldigd.
Om precies te zyn: hy wordt in 26
gevallen van moord beschuldigd en
in 5 gevallen van poging tot moord.
Het eerste proces-Leibbrand eindig
de op 2 oktober 1962 met vrijspraak
wegens gebrek aan bewys. Het op
perste gerechtshof in Karlsruhe ver
klaarde dit vonnis later ongeldig.
De rechters in het proces hebben
het uitermate moeiiyk. De gebeurte-
n vonden ruim 21 jaar gele
den plaats en de meeste van cie 70
opgeroepen getuigen herinneren zich
weinig van hetgeen er zich in
de nacht van 21 op 22 augustus 1944
by d© Zuidfranse stad Orange heeft
afgespeeld, of willen zich daar maar
weinig van herinneren.
Prof. Leibbrand was toen eerste lui
tenant by een regiment spoorwegpio
niers van de Wehrmacht.
Hy wordt er van beschuldigd in de
vroege ochtenduren van 22 augus
tus 1944 het bevel te hebben gegeven
om een aantal Italiaanse vrywilli-
gers dood te schieten. De Italianen,
die by de Duitse eenheid waren in
gedeeld, werden midden in de nacht
gewekt, en aan een bosrand met
mitrailleurs neergemaaid. By deze
slachting stierven 26 Italianen; vyf
konden er met verwondingen ontko-
De stadsplanoloog (die ook in Ne
derland aan grote projecten heeft ge
werkt) heeft nooit ontkend, maar hy
zou hierby slechts een bevel hebben
opgevolgd van zyn regimentscom
mandant, de Oostenrijker Dernesch.
Deze kroongetuige, die thans kolonel
in het Oostenrijkse leger is, ontkent
iets met deze zaak uitstaande te heb
ben. Daarentegen verklaart Leib
brand nu, dat hy in augustus 1944
zyn regimentscommandant gevallen
van muiterij en dienstweigering
by de Italiaanse vrijwilligers had
gemeld. Volgens hem heeft majoor
Dernesch toen opdracht
de massaexecutie.
Geiyk wel meer by processen over
oorlogsmisdaden het geval is, spre
ken de getuigen elkaar tegen. Ver
scheidene getuigen hebben de af
gelopen weken w«er verklaard, dat
er by de Italianen geen gevaUen van
muitery of dienstweigeren werden ge
signaleerd. Daar staat tegenover, dat
er ook ontlastende getuigenissen zijn
van voormalige Duitse militairen, die
de rechters vertelden, dat *U
door groepen Franse partisan en
waarby zich ook Italianen hadden
aangesloten waren overvallen.
Hierbij waren verscheidene Duitse
soldaten om het leven gekomen.
(Advertentie)
van licht bestel
lot zwaar transport.
bedrijfsautomobielen chassis
aanhangwagens|opleggers|autobussen|
touringcars|bestelwagens|microbussen|
combinatiewagens Iziekenauto's
en auto's voor brandweer, reinigings-
en andere bijzondere doeleinden]
Zwakzinnigenzorg In Den Haag
by notariële
letting
stellingen
de eerste
BWftkzlnnlgenzorg
.Stichting verbond van algemene In-
voor de zwakzinnigenzorg",
landeiyke organisatie voor
jenzorg op nlet-confesslonele
baals Het" Initiatief daartoe werd ge-
nlaatles op het terrein
•enlglng
g". te-
i zevental andere orga-
Advertentle
Gewt extra kmcMtegmuHitfotkiuJ
Temidden van de gigan
tische reuzen, die in de R.A.I.
thans domineren, valt dit kleine
wagentje op: de VW-microbe
stelauto. De carrosserie is opge
bouwd op een 1200-chassis. Het
leuke karretje werd speciaal ont
wikkeld voor de Duitse poste
rijen. maar Volkswagen wil nu
eens kijken of er ook elders een
markt voor bestaat. Het kwam
nog net op tijd in ons land aan
om op deze R.A.I.-show te wor
den geïntroduceerd.
Een studiecommissie van de
algemene verladers en eigen
vervoerders organisatie (EVO)
heeft een aantal richtlynen op
gesteld, die door de koper kun
nen worden gehanteerd by de
keuze van een bedryfsauto voor
het bestelwerk. Op grond van
deze rlchtiynen hebben de
„technical artists" Gebr. Das de
ideale bestelauto ontworpen.
1. Vlercilinder-iynmotor
2. Luchtfllter en radlateur
met elektrisch-thermostatisch
gedirigeerde fan (rechts van de
wagen).
3. Goede bereikbaarheid van
motor door smalle „motorkap"
(ontsteking-oliepeil)
4. Stuurhuis
5. Sub-frame
6. Kleine wielen (13 inches)
met brede banden, voorwielaan
drijving.
7. Versnellingsbak achter de
8. Voorwielvering (schokbre-
ker- veerelement)
9. Bestuurdersstoel met venti-
latiegaten ln de rugleuning.
10. Beschermingsbeugel voor
schuivende lading achter be
stuurder.
11. Bakje voor nota's, boekjes
en potloden op de stuurkolom
12. Eenspakig stuur
13. Versnellingshefboom, lich-
tenbediening en rlchtingaanwy-
zersschakelaar aan het stuur
14. Verse- lucht kachel
15. Brede, lichtlopende schuif
deuren aan de buitenkant van
de carrosserie
18. Achterwielen met torsie-
staaf-vering (is ongelyke wiel
basis links en rechts)
19. Perspex-lichtkoepel
22. Klapdeuren achter, vastzet-
baar op 90 en 270 graden
23. Achterlichten en achterult-
rylampen ingebouwd in rubber
stootrand langs gehele wagen
24. Hoog-geplaatste luchtin
laat van de klimaatregeling
25. Ingebouwde dubbele kop
lampen (rechthoekig)
26. Buitenspiegels links en
28. Opstap (één trede) 25
29. Cabinedak op dezelfde
hoogte als laadbak (stahoogte)
30. Dubbel-armige ruitenwis-
32. Brandstoftank.
