Recital Leny Stevens:
opmerkelijke groei
Nog mysteries rond
vermiste a-bommen
Nekkramp: misleidend
voor een te genezen
woord
ziekte
kunst
kalei öoscoqp
Uw kennissen
noemen u evenwichtig.
Problemen zietu meestal
rustig onder ogen.
U steekt er graag een
PUP b'u op.
Zijn we er dus
vèr naast als we denken
dat u Coopvaett
rookt?
Zuid-Hollands Orkest
in Triumfatorkerk
Vrees
onjuist
oii iiAGüiiAi)
Een. in tegenstelling tot haar vorig optreden, thans perfect ge
disponeerde Leny StevensRidderhof, bekend zangpedagoge in
onze stad, gaf gisteravond in de akoestisch buitengewoon gevoelige
Harteveltzaal van het museum ,.De Lakenhal", voor een groot en
zich spontaan dankbaar betonend gehoor, een liederenrecital, dat
uitmuntte door veelzijdigheid.
Reeds vele malen omschreven wij haar glansrijke, kwaliteitsvolle
sopraan, waarvan het instrumentale karakter evident is. Zij wist
echter telkenmale het timbre allergelukkigst te voegen naar de sterk
uiteenlopende karakteristieken en idiomen, waarom de liederen
vroegen.
Daarbij openbaarde zich, naast de begripvolle voordracht meer
malen een gevoels-innige expressie, opvallend getuigenis van gees
telijke rijping.
Véél meer dan indertijd, wist de zangeres de tekst tot in de kern
te raken.
Vooral dit kon tot verheugenis stemmen.
Leny Stevens had het zich niet
gemakkelijk gemaakt.
Groepen liederen uit het klassieke,
romantische en moderne repertoire
stonden op het hoog-reikende pro
gramma. Daaronder de vurig-tem
peramentvolle „Zigeunerlieder" van
Brahms en de verfijnde „Ariettes
oublieés" van de geniale Debussy op
de al even geniale teksten van Ver-
laine. Hieraan durven zich slechts
de grootste zangeressen te wijden,
maar ook Leny Sevens heeft er,
mede door een onberispelijke arti
culatie, een voorbeeldige interpreta
tie van gegeven.
Mozart en Schumann (o.a. het
poëtische en tedere „Mondnacht",
door voortreffelijke adembeheersing
prachtig tot zijn recht gekomen),
waren daaraan voorafgegaan.
Voor ons persoonlijk betekende de
vocaliserende vijfdelige .Kleine Suite"
van Flothuis (van(1954) 'n lichte te
leurstelling: wij kunnen de inner
lijke noodzaak van dit „woordeloze"
niet inzien. Doch de zangeres ver
diende bewondering voor de emi
nente wijze, waarop zij zich van
deze zware opgaaf kweet. De in
dringend en met veel voordrachts-
raffinement gezongen „Dorfszenen"
van Bar tok, typisch ran Hongaarse
sfeer, waarin de stem zo gans ande
re facetten openbaarde, betekenden
een grandioze bekroning.
Werk van Moore en
Marini in Sonsbeek
De befaamde Engelse beeldhouwer
Henri Moore heeft voor de interna
tionale beeldententoonstelling „Sons
beek '66" die van eind mei tot eind
september in Park Sonsbeek te Arn
hem wordt gehouden drie grote wer
ken vervaardigd. Deze zullen dus in
Arnhem hun „wereldpremières" be
leven. Ook van Marino Marini zul
len enkele werken aanwezig zijn.
Het heeft volgens het tentoonstel-
lingsbestuur zeer veel moeite gekost
omdat er deze zomer voor het eerst
een grote eenmanstentoonstelling
van Marini georganiseerd is in Ita
lië. Ook talrijke andere voor
aanstaande beeldhouwers uit binnen-
en buitenland zullen op de tentoon
stelling in Park Sonsbeek exposeren.
Prix d'Excellence
in Maastricht
B. en W. van Maastricht hebben
een voorstel ingediend tot het instel
len van een prix d'excellence aan
het Maastrichts conservatorium. Het
is de hoogste onderscheiding die aan
een conservatorium te behalen is.
Men kan 6lechts voor de prijs
in aanmerking komen wanneer men
binnen drie jaar na het eind
examen zich hiertoe presenteert met
een voordracht van solospel of solo
zang. Bovendien moet het bedoelde
eindevamen al met de aantekening
„met onderscheiding" zijn afgelegd.
Leny Stevens Ridderhof
De zuivere belichting van wel
haast elk lied, leverde het sterke be
wijs van de groei van Leny Stevens'
liedkunst, welke in het bijzonder
ook in expansief opzicht gewonnen
heeft.
Zij droeg er met haar zang toe
bij, dat het auditorium deze avond
als een „verrijking" kon ondergaan.
Daarvan getuigde het hartelijk ge
stemde applaus, gepaard gaand aan
de overhandiging van talrijke
bloemstukken.
Tot deze verrijking is ook Jan
van der Meer met zijn intelligent
verzorgde en pianistisch kundige ac-
compagnementen van uitzonderlijke
steun geweest. Leny Stevens had
zich moeilijk een betere begeleider
kunnen wensen.
de stem in de hoogste regionen af
en toe een te schel accent verkreeg
en de vleugel wel eens domineerde.
Doch daaraan waren beide execu
tanten, die in het algemeen zulk een
gelukkige twee-eenheid met treffend
harmoniërend muzikaal inzicht
vormden, toch niet schuldig
Het heeft in ieder geval geen af
breuk gedaan aan beider ondubbel-
H.
„Quartetto Italiana"
voor „Toonkunst"
Donderdag 10 februari treedt in de
Zuiderkerk voor „Toonkunst" op het
„Quartetto Italiana", bestaande uit
Paolo Borrlani (viool), Elisa Pegreffi
(viool), Piero Farulli (alt) en Franco
Rosi (cello). Uitgevoerd worden
kwartetten van Schubert, Béla Bar-
tók en Beethoven.
Des middags wordt in de Stadsge
hoorzaal het 90ste Jeugdconcert van
„Toonkunst" gegeven. Het Rott.
Philh. Orkest speelt dan onder di
rectie van Franz Paul Decker werken
van Fauré, Capuzzi, Mozart en Dvo
rak.
Voor het kandidaatsexamen
tandheelkunde is te Utrecht geslaagd
de heer A. de Vlaming te Leiden.
I oor taak berekende solisten
Premières bij Ensemble
De toneelgroep Studio heeft twee j
stukken van de Franse schrijver Ro
bert Pinget op het repertoire geno-
men: „Lettre morte" en „l'Architruc". i
De auteur behoort samen met o.a. j
Alain Robbe-Grillet tot de groep van I
de „Nouveaux romanciers". Enige tijd
geleden kreeg hij de Prix Femina
voor zijn roman „Quelqu'un". De
regie van beide stukken heeft Johan
Greter. de vertaling is van Josephine 1
Soer. Medespelenden zijn: Elsje j
Sc her jon, Lex Goudsmit, Lou Landré
en Bram van der Vlugt. De première
is op 7 maart in het studiotheater
„De brakke grond" te Amsterdam.
Cor van Rijn hersteld
Cor van Rijn, die kort voor nieuw-
jaar door een maagbloeding werd
uitgeschakeld en daardoor zijn rol
in „De drie zusters" niet kon vervul
len, is thans hersteld en zal van 1
februari af zijn plaats bij „Ensem
ble" weer innemen, met name in
„Hooikoorts" van Noël Coward, dat
door Ensemble in De Kleine Komedie
te Amsterdam zal worden opgevoerd.
(Advertentie)
Jan v. d. Waart dirigeerde
Katwijkse Triumfatorkerk zijn
..Zuidhollands Orkest" met solis
tische vxedewerking van twee leden
uit de eigen rijen. Dit varen Wim
Hartingsveld in het hobo-concert
van Marcello en Jacques Hartog in
Mozart's Vioolconcert in G tKV
S16).
de do. In de als nr. 1 (op. 104) aange
kondigde gemoedelijke Symfonie in
D van Haydn is dan toch een warm-
glanzende verzadigde klank hoor
baar geworden, het Andante zong en
het Presto na het fraaie Menuet
bracht een bepaald feestelijke, met
vreugde gespeelde finale, waarin
bergklanken en jachttonen deugd
deden.
Voor de pauze ging het alleen om
strijkorkest: Geminiani (Concerto
grosso in g>. Lex van Delden «Trio
per ochestra d'archi uit 19541 en
daartussenin gemeld hobo-concert.
Er is even „inspeeltijd" nodig ge
weest. Noch in Geminiani noch in
Marcello's aanvangs-allegro viel pre
cisie te horen in snel passagewerk.
Maar dat de geluiden in forto-delen
niet voldoende samenvloeiden komt
toch allereerst op rekenig van de
akoestische omstandigheden.
De hobo-stem van de solist stond
daarentegen dadelijk goed in de
ruimte en, zoals tegenwoordig regel
is bij afgestudeerde conservatorium
leerlingen. bekwaamheid en vakkun-
de bleken evident. In het, door Bach's
klavierbewerking befaamde, Adagio
klopten de intenties van solist en
dirigent niet zo best. Wel In het imi
terende speelpatroon tussen solo en
orkest in het laatste deel.
Orkestraal klankschoon bracht het
„Trio" van Van Delden. De dirigent
waarschuwde z'n auditorium ervoor,
niet te schrikken. Dat deed muzikaal
Europa in 1914 voor Strawinski's
,Sacre", maar dit „Trio" (driedelig
heid) is anno 1966 van een tamme
tragiek. De elegische verscheurde
weemoedssfeer is ontegenzeggelijk
gevoelig getroffen, maar met weinig
contrast in de drie delen. Een har
monisch zeer vertrouwde basis draagt
de wrangere modernistisch getinte
klaagstemmen. Het stuk is zonder
moeite volgbaar.
By Mozart voegden zich hoorns en
hout. Ook hier een een volle voor de
taak berekende solist en hier evenzo
wel eens een uiteenlopen van de
tempo-intenties. Het Adagio is een
heerlijk intiem stuk (van een 19-ja-
rige!) gevolgd door een gezellig Ron-
Schoonzoon van
Japanse keizer
dood in flat
aangetroffen
De 42-jarige Tosjimitsji Takatsoe-
kasa, schoonzoon van de Japanse
keizer, is gisteravond levenloos aan
getroffen in een flat in de uitgaans-
wyk van Tokio, Ginza. De overlede
ne was gehuwd met het derde kind
van keizer Hlrohito, prinses Kazoeko.
De politie deelde mee. dat Takat-
soekasa vermoedelijk door toevallige
gasverstikklng om het leven is ge
komen. Hij lag in de huiskamer, ter
wijl de eigenaresse van de flat. de
40-jarige mej. Maeda dood werd
aangetroffen in haar slaapkamer.
Geen van beiden had verwondingen.
Takatsoekasa kende mej. Maeda al
sinds geruime tyd. De keizerlijke
hofhouding heeft meegedeeld dat de
echtgenoot van prinses Kazoeko sinds
woensdagavond werd vermist.
Takatsoekasa werd beschouwd als
een specialist op het gebied van loco
motieven. Op zijn naam staan ver
scheidene boeken over het spoorweg
verkeer. Hij verscheen dikwijls voor
radio en tv als specialist op het ge
bied van treinen. Vorig jaar brach
ten Takatsoekasa en zijn
een bezoek aan Nederland,
o.a. het spoorwegmuseum i:
bezochten.
Poging tot doodslag
WOONWAGEN- I
BEWONER
GEARRESTEERD
Een 35-jarige woonwagenbewoner J
uit Heerlen heeft getracht rijdend
met zjjn personenauto twee politie-
mannen tegen de muren van huizen j
links en rechts van de straat, van
zijn wagen af te drukken. Hy is o.m.
wegens poging tot doodslag gear-
resteerd.
De man had zijn woonwagen van
het Heerlense kamp, waar ongeveer
130 wagens staan, weggehaald en in
een Heerlense woonwijk gezet. Her
haalde bevelen de wagen terug te
brengen had hij in de wind geslagen.
Toen de politie trachtte de man te
overreden alsnog aan het bevel ge
volg te geven, sprong hij in zijn grote
personenauto en trachtte hij er van
door te gaan. Twee politiemannen,
die hem achter het stuur wilden
weghalen en aan de wagen hingen,
moesten zich laten vallen, toen de
man links en rechts rakelings langs
dia hulsmuren stuurde.
Autoriteiten in Spanje zwijgen nog
NAAR ZEE
IS
(Van
medische medewerker)
Er worden het gehele jaar door in
de ziekenhuizen patiënten opgeno
men die verschijnselen vertonen van
een aandoening der hersenen. Deze
kunnen o.a. berusten op een bacte-
riële infectie en er zijn tal van ziek
teverwekkers bekend die dit veroor
zaken. Een belangrijk deel van het
onderzoek dat in het laboratorium
wordt verricht heeft dan ook tot doel
om by elk geval de ziekteverwekker
die in het spel is dadeiyk te ont
dekken en te identificeren. Soms
treden dergelijke ziekteverschynse-
len op door „prikkeling" der hersen
vliezen zonder dat zy echt ontsto
ken zijn, als nevenverschijnsel van
een simpele infectieziekte. Men ziet
ze, om enkele voorbeelden te noemen
by een fikse piep, of by een nier-
bekkenontsteking. Vooral by kinderen
kunnen zich soortgeiyke vaak vluch
tige symptonen voordoen. By long
ontsteking, tyfeuze infecties en an
dere ernstige ziekten kunnen deze
verschynselen in de eerste dagen zelfs
op de voorgrond staan, totdat de wa
re aard der ziekte zich openbaart.
Ook kinderverlamming, algemeen
gevreesd als „polio", begint dikwyis
met dergelyke verschynselen. Nu
dank zy het levenswerk van dr.
een halt is toegeroepen, komt zy in
ons land nog slechts zelden voor. De
trieste gevolgen welke velen die de
ziekte doormaakten tot „gehandicap
ten" hebben gemaakt, worden door de
moderne revalidatie zoveel mogeiyk
bestreden. De vrees die (terecht) voor
polio bestond is, door het vertrou
wen dat de goede resultaten der vac
cinatie tegen polio (eveneens terecht)
heeft weten te wekken, belangryk
afgenomen. Daarom is het zo be
treurenswaardig dat het voorkomen
van enkele gevallen van een ziekte,
die nog altyd met de lugubere naam
„nekkramp" wordt aangeduid, ogen-
blikkeiyk door de radio-nieuwsdienst
wordt omgeroepen en in alle kranten
komt te staan.
Geneesmiddel
Dat de familieleden van de vele
duizenden jonge mannen die onder
dienst zyn door deze berichtgeving
worden opgeschrikt laat zich denken
de benaming „nekkramp" en de
maatregelen die er dadeiyk tegen ge
nomen worden hebben biykbaar iets
beangstigends. Het feit dat de ziek
te vooral by militairen „uitbreekt",
zoals dit graag wordt aangeduid, zal
niet nalaten grote bezorgdheid
te wekken by de militairen zelf en
hun familie. Dat ook enkele „burgers"
intussen de ziekte hebben gekregen
wordt veel rustiger gezien.
Waarom spreekt men van nek
kramp en is men zo paniekerig be
vreesd voor deze ziekte? Kennelyk
berust die naam op een der opval
lende symptomen van meninggitis.
hersenvliesontsteking, die zoals hier
boven werd uiteengezet door tal van
oorzaken kan ontstaan, of als bege
leidend vedschynsel optreedt.
Ook by de aandoening die berust
op „prikkeling" der hersenvliezen
treedt dit symptoom, zij het niet zo
uitgesproken, op: een stjjve, pyniy-
ke nek. Waarop dit verschijnsel be
rust behoeft hier niet te worden uit
eengezet, evenmin als de overi
ge symptomen en het verloop van
nekkramp. Wel is het nuttig om de
wetenschappeiyke naam van nek
kramp nog te noemen- meninggitis
epidemica, veroorzaakt door de me
ningococcus, die officiéél neisse
ria meningitidis heet, een ziektever
wekker waarvan alle eigenschappen
goed bekend zyn, en, wat ook met
de grootste nadruk naar voren moet
worden gebracht: een der bacteriën
waartegen al vele jaren afdoende be-
strijdings middelen bestaan.
Meningococcen worden met goed
gevolg bestreden door sulfa-prepa-
raten en door antibiotica, waarvan
penicilline één der eerste was. Na-
tuurhjk biyft de meningitis epidemi
ca (nekkramp) altyd nog een ern
stige ziekte met een, sinds de in
voering van genoemde geneesmidde
len goede kans op algehene genezing,
maar ook een mogelykheid op rest-
verschynselen en in een klein per
centage der gevallen een dodeiyk
verloop. Dit laatste is echter in ver-
geiyking met de tyd, dat er geen
geneesmiddelen tegen de ziekte be
stonden, waardoor de naam nek
kramp zulk een angstwekkende
klank heeft gekregen, zo laag gewor
den als men nooit had durven hopen.
(Van onze correspondent in Madrid)
De activiteit van de Amerikaanse en Spaanse marine en lucht
macht in het gebied, 80 km oostelijk van de Zuidspaanse stad
Almeria, waar elf dagen geleden een met atoombommen geladen
bommenwerper is neergestort, neemt eerder toe dan af. Het is
duidelijk, dat de meer dan 1000 militairen en de tientallen grote
en kleine schepen, die hier opereren, er nog steeds niet in geslaagd
zijn hun onderzoekingen te bekronen met het vinden van de kern
lading.
echter op het land gaat werken en
niet de aarde en het gewas in aan
raking komt, moet zich 's avonds
medisch laten keuren in speciaal
daartoe in alle dorpen in dit gebied
opgetrokken barakken. Zeker 250
landbouwers laten zich dagelijks on
derzoeken en krygen warme douches
en schone kleren. Hun kleding wordt
door medische ploegen gereinigd.
Alle militairen zyn intussen voor
zien van speciale kleding en dragen
handschoenen van isolerend mate
riaal, waarmee zy de wrakstukken
van de verongelukte toestellen mo
gen aanpakken.
Van officiële zyde wordt het stil-
zwijgen rond deze affaire steeds gro
ter. Luitenant-kolonel Young van
de Amerikaanse strategische lucht
macht, die belast is met het te
woord staan van verslaggevers, be
roept zich dagelyks meer op het
militair geheim. Hij weigert te beves
tigen of er nog steeds een atoom
kop zoek is of niet en kan niet zeg
gen waarnaar op dit moment nog
door de grote militaire en marine
eenheden wordt gezocht.
Die activiteit verplaatst zich steeds
meer naar zee, naar de kust tegen
over het dorp Garrucha, waar thans
een hele vloot is samengetrokken. De
ook I opsporingen te land zyn beëindigd
waar zy en langzaam maar zeker keert de
Utrecht boerenbevolking tot zyn gewone
werkzaamheden terug. Iedereen die
Beschermende
maatregelen
Dat er dadelyk enkele maatregelen
getroffen moeten worden om verdere
verbreiding der ziekte te voorkomen
geldt eigeniyk als by elke besmette-
lyke ziekte. Er zyn gezonde mensen
die meningococcen-dragers zyn,
meestal in hun keel. Onder nomale
omstandigheden zyn zy ongevaar-
lyk, maar wanner hun aantal
toeneemt en zy in een gesloten ge
meenschap, een kamp of kazerne
samenzyn, wordt de kans dat daar
door de ziekte optreedt groter. Soms
als incidentele gevallen, soms als
een kleine epidemie, vooral in de win
ter wanneer er gemakkeiyk eerst
aandoeningen der ademhalingswe
gen kunnen optreden. Door de zie
ken snel uit de omgeving af te zon
deren, bacillendragers op te sporen
en allen die ervoor in aanmer
king komen, ter bescherming met
sulfamiddelen te behandelen. hen
lichte werkzaamheden te laten ver
richten en goed te voeden, kan uit-
breiding afdoende worden voorko
Er is dus geen enkele reden
tot paniek, omdat in de afgelo
pen weken weer eens enkele ge
vallen van ..nekkramp" werden
gemeld. Het is een besmettelijke
ziekte, zoals er talrijke bestaan,
waartegen de moderne genees
kunde machtige wapens bezit.
Deze raketten zouden door
B-52 in een speciale ruimte zyn
voerd. Vermoedelyk was het toestel
op weg naar het Midden-Oosten,
raar Turkye, waar deze nieuwe
pens zouden worden gestationeerd,
met het oog op eventuele ongeluk
ken zouden deze raketten van pa
rachutes zyn voorzien en automa
tisch zijn afgeschoten op het
ment dat de botsing tussen de B-52
en het bevoorradingsvliegtuig
voordeed. Verschillende vissers heb
ben inderdaad enkele grote vooi
pen aan witte parachutes naar be
neden zien vallen. Men neemt
dat deze geheime raketten op zeer
grote diepte van de zee liggen. D«
middellandse Zee is aan de rotsige
kust van zuid-Span je op
plaatsen honderden meters diep.
Normale mynenvegers en kikvors-
mannen kunnen niet werken op de
diepte van ruim 700 meter, wai
raketten zouden liggen. Daarom
vacht de Amerikaanse marine
thans op de zending uit de Vereni-
at Staten van enkele kleine onder
zeeërs, die zyn uitgerust voor
verrichten van werkzaamheden
grote diepten.
Nieuwe
types
Deze geheimzinnigheid roept enke
le speculaties op. die steeds meer
weerklank krijgen in het ramp
gebied. Vermoed wordt dat de ver
ongelukte B-52 naast zijn gewone
kernlading, ook twee nieuwe types
met atoomkoppen uitgeruste raket-
ren vervoerde, die van het hoogste
geheim zyn.
Kerkelijk Leven
Munnekeburen D. J. Hulsteyn t
en Heesselt.
GEREF. KERKEN
Beroepen
Meyenfeldt) P. L. Snillde te
Zwljndrecht-Grote Llndt.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Den Haag M. Baan te
Zelet.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Waardenburg G. Schip-
aanboord te Apeldoorn, die bedankte
voor Wagenlngen. Beroepen te Gouds
waard P. Blok te Dlrksland. die be
dankte voor Beekbergen en Nieuwdorp.
Kerkelijk Leven
GENERALE SYNODE
NED. HERV. KERK
De generale synode van de Ned,
Herv. Kerk zal van 14 tot 16 februari
op „Hydepark" in Driebergen bij
eenkomen. Na de verkiezing van eer
voorzitter voor het nieuwe zittings
jaar zullen o.m. aan de orde komen:
de nevenwerkzaamheden van predi
kanten, de voorstellen tot reorgani
satie van de Eocumenische Raad
van kerken en het rapport over hei
open en het oecumenisch avond
maal.
DS. J. FOKKEMA
OVERLEDEN
Te Amersfoort is in de ouderdom
van 72 jaar overleden de emeritus
predikant ds. J. Fokkema, oud-lid
van de Tweede Kamer en oud-wet
houder van Ede.
Ds. Fokkema werd 1 februari 1892
te Arum (in Friesland) geboren. Hij
ving zyn loopbaan in 1918 aa
ambtenaar by de Raad van Arbeid t«
Sneek, later te Goes. Na enige tijd
in het particuliere bedryfsleven t<
Varlk Leeuwarden werkzaam te zyn ge-
weest. ging hij theologie studeren.
Hy ging over van de Geref. Ker
ken naar de Ned. Herv. Kerk en werd
student aan de Ryksuniversiteit
Utrecht. In 1930 werd hy kandidaat
in Noord-Brabant en dat zelfde jaar
aanvaardde hy zyn ambt in Sprang
Ds. Fokkema was vervolgens predi
kant te Amstelveen en te Delft, Hij
werd in 1946 lid van de Tweede Ka
mer en heeft ook zitting gehad in
de gemeenteraden van Delft en van
Ede.
