Jan Wolkers: Terus naar
Wim Kan hield
Schouwburg in
'n volle
z'n ban
PERSOONLIJKE LENINGH
Nederlander in
Oost-Duitsland
gearresteerd
KUSTVAARDER
GEARRESTEERD
Humor ontwapenend
Charles Donker in
Galerie Cartouche5
r
„VIJF" AKKOORD
MET PARIJS
Minder eieren sch
aangevoerd in
Barneveld E
Zeven jaar geëist
voor brutale overval
KAPITEIN VAN
PAOINA 4
LEIDSCH DAGBLAD
Zui ver geschrift zonder literaire griezel
(Advertentie) fl|
Een Oostduitse advocaat, de heer
Wolfgang Vogel, die dikwijls de ver
dediging van mensen uit het westen
op zich neemt, heeft bevestigd, dat
de Haagse student Anton van As
door de communistische autoriteiten
is gearresteerd en dat de jongeman
terecht zal moeten staan op de be
schuldiging een Oostduitse onder
daan te hebben geholpen by een
poging naar het westen te vluch
ten. Volgens de heer Vogel is de
jongeman gearresteerd, toen hij in
een trein op weg was naar West-
Duitsland. De arrestatie geschiedde
voor Kerstmis.
Anton van As is verloofd met een
Oostduitse en voor zover bekend is,
werd het meisje gearresteerd, toen
zij met de Nederlander per trein een
poging ondernam om naar het wes
ten te gaan. Zij werd onderweg door
de Oostduitse politie uit de trein ge
haald. Anton van As is toen ook uit
gestapt en naar thans biykt, is ook
hij gearresteerd.
Het ministerie van Buitenlandsd
Zaken kon over deze zaak geen in
lichtingen verstrekken.
'Van onze R' damse correspondent)
Weer is een Nederlandse kapitein
van een kustvaarder aangehouden
die ervan wordt verdacht in het
scheepsjournaal te hebben geknoeid
om te kunnen smokkelen. Het is een
34-jarige inwoner van Haarlem, die
op het m.s. Inca van de Holland-
Drentne Rederij in Rotterdam voer.
Gisteren is hij voor de officier van
Justitie geleid. Hy zou met zyn
smokkelpraktyken in 1965 zo'n
f 25.000,-- hebben verdiend, voor welk
bedrag het nodige naar bemannings
leden is gegaan die met hem mee
werkten.
De kapitein vervoerde met de
Inca bananen van Equador via het
Panamaknnaal naar havens in Flo
rida en de Mexicaanse Golf. Op de
terugweg als het schip leeg was,
kocht de kapitein in Christobal
een soort vryhaven in de Panamazo
ne accynsvrye sigaretten en whis
ky. Op een tevoren afgesproken
plaats in de baai van Jambeli le
vende hij sigaretten en drank af aan
smokkelaars die met een boot langs
zij kwamen. Hiertoe moest langzaam
worden gevaren, soms moest worden
gestopt en zelfs werd van de koers
afgeweken. Dit alles werd niet in
net journaal aangetekend.
gedachten in het hoofd en vooral een
klop in het hart. Wat de psychische
kant betreft, wees ik al op de vol
komen afwezigheid van enige wrok
of zelfbeklag; zaken die bij een mens
resp. schrijver van minder formaat
onherroepelyk zouden zyn opgedoken
al was het alleen maar vanwege het
gereformeerde milieu,
j Men meent wel dat herinneringen
produkten zyn van niet anders dan
de herinnering, bij het opschrijven
I waarvan een minimum aan creatief
gehalte te pas komt. Ik ben zo vry
deze opvatting te verwerpen, zeker
aan de hand van „Terug naar Oegst-
geest". Ook lijkt het mij voor de
j schryver fortuinlijk dat hy juist dit
boek is gaan schryven en zich daar-
by verre heeft gehouden van alle
literaire griezel.
Maria Rosseels
Ik was een christen
Contact, Amsterdam
Met te zeggen dat „Ik was een
christen" een monumentale ro
man is, is men er niet. Daar komt
in de eerste plaats bij de grote
historische kennis van de schrijf
ster en vervolgens haar uitwer
king van de problematiek van het
christelijk geloof, die ik sofistisch
moet noemen.
De zeer omvangrijke roman begint
tijdens de regering van Constantyn
de grote in de vierde eeuw, op het
moment dat Constantijn zijn neef
Julianus benoemt tot caeser en hem
met een leger naar het noorden
stuurt om de by de Rijn opdringende
barbarenstammen terug te slaan.
Constantyn heeft de kracht van de
wijsgerige Julianus onderschat met
als gevoüg dat het toentertijd al
machtige leger hem al spoedig tot
keizer uitroept. De figuur en het ka
rakter van deze Julianus, bygenaamd
de Afvallige, omdat hy een hellenist
was en een aanhanger van de My-
thragodsdienst, is goed en met begrip
getekend. In het eerste gedeelte van
het boek krijgt men zowaar de in
druk dat de roman een pleidooi zal
gaan worden voor de opvattingen en
dus de geschriften van Julianus, dus
voor de romeinse levensopvatting te
genover het alle aardsheid (bescha
ving, schoonheid, filosofie) verwer
pende en oiiitkennende nieuwe ge
loof.
Hoofdfiguur is Alexander Marcus
Aurelius. zoon van een niet-christe-
ïyke ontwikkelde romein doch op-
Terug naar Oegstgeest" (uit-
gave J. M. Meulenhof, Amster
dam), zou men het biografische
fond van veel van Jan Wolkers'
werk kunnen noemen als het in
roezen niet andersom was in die
zin dat zijn werk, zoals veelal, het
„fonds" van zijn leven was. Het is
ook niet zo dat een boek met
jeugdherinneringen niet anders
zou zijn dan een nauwkeurige op
somming van gebeurtenissen en
dat is bij Jan Wolkers ook niet
het geval ondanks het aardige
knaapje op de achterzijde van de
omslag, afgebeeld boven zijn rap
port met in de kolom „Opmerkin
gen" de mededeling: „Jan is lui
en ongehoorzaan. De laatste we
ken is er enige vooruitgang merk- mate
baar." Tussen twee haakjes i heb al eens eerder gew
waarom dan nog de ouders van zo grote technische vermogens
iets op de hoogte gesteld. Deze Wolkers; vermogens die veel belang-j
jeugdherinneringen zijn dus geen I rijker zijn dan de gemiddelde lezer
JAN WOLKERS
ren, van verdoezeling of zelfrecht
vaardiging en ook niet van wrok of I
rancune, wat by een omgeving als
hier getekend, toch mogelijk zou zyn.
Ook heeft de volwassen auteur zy n j
herinneringen getoetst aan de rede I
en is gekomen tot aannemelyke ver-1
klaringen.' Dit alles tfijst op het crea
tieve van dit jeugdboek, waarin aan
de feitverschynselen is toegevoegd de
hele binnenwereld van een kind nog
niet afgeleid door alledaagse zaken
en de reactie van de volwassene op
de eigen zo bewogen jeugd, tijdens
zyn herhaalde bezoeken aan Oegst
geest.
Dit hele boek is dan ook een uiter- j
geschrift geworden. Ik
l)averende bijvalsbetuigingen
K. en O. contracteerde met Wim Kan's A.B.C. cabaret een nog
°P de nimmer behaald aantal van acht voorstellingen waarvan de eerste
n gisteravond voor een stampvolle schouwburg plaats
opsommingen van feiten, meer of
minder aardig voorgedragen, al
leen al vanwege het feit dat de
reacties en ervaringen van de
jongen die later zal uitgroeien tot
Jan Wolkers heel wat interessan
ter zijn dan die rapportcijfers al
of niet van commentaar voorzien.
Daarby komt dat het woord is aan
de volwassen Jan Wolkers, dde zelf
In zyn boek aangeeft wat z.g. feiten
in wezen waard zyn, b.v. op blz. 40
in het geval van de kroepketel. Wel
is het duidelyk dat de schryver ge
daan heeft wat hij kon om oprecht
te zijn, zelfs om de uiterste oprecht
heid te betrachten. Er is hier geen
sprake van mooimakerij, van opsie-
„Wat zien ik" naar
Strauss' „Elektra"
in Rotterdan
Als laatste in de serie operavoor
stellingen van de Stadtische Bühnen
uit Münster in de Rotterdamsche
Schouwburg zal op maandag 17 jan.
een enkele voorstelling gegeven wor
den van de opera „Elektra" van
iil R'°hard Strausz (tekst Hugo von
Ver. Staten verkocht i Hofmannsthal). Het orkest ral weer
worden gedirigeerd door musikdirek-
(Van onze correspondent) tor Reinhard Peters.
Albert Mo Is „Wat zien ik" is naar De regie is in handen van Werner
de Ver. Staten verkocht.. De ontboe- Jacob, terwijl de decors worden ver-
zemingen van Blonde Greet zullen vaardigd volgens de wensen van
daar in mei verschynen. Carl-Wilhelm Vogel. De hoofdrol
Van 21 maart af staat Albert Mol Elektra wordt gezongen door de Ne-
ln een programma in „Theater in de I derlandse artiste Marijke van der
Steeg", waar hy om, delen uit zijn Lugt, die in deze rol reeds grote suc-
recerate bestseller zal voorlezen. I cessen behaalde.
Op de tweede maandelijkse exxpositie in de Galerie Cartouche"
aan de Lange Brug 67, zijn van gisteravond af schilderijen, teke
ningen. etsen en lithos te zien van de 25-jarige Charles Donker.
Deze studeerde in 1962 af aan de Kon. Academie voor „Kunst
en Vormgeving" te 's-Hertogenbosch en zocht sindsdien een eigen
weg.
Aanvankeiyk hield hy zich in zyn
atelier te Utrecht intensief bezig met
het vervaardigen van mozaïeken,
waarna Donker zich wydde aan het
schilderen en de grafische kunsten.
Eerder was in onze stad reeds werk
van zyn hand te zien op een groeps
tentoonstelling in het museum ..De
Lakenhal".
Thans exposeert Donker veel
vrouwe-figuren, waarvan „Vrouw in g
landschap", een donkerogig Grieks
meisje, met bloemstruiken op de ach
tergrond een geslaagd voorbeeld is.
Hy moet echter oppassen in deze
portretten niet te veel in een zekere
gelykvormigheid te vervallen, speci
aal wat de brede ronding van het
hoofd betreft. Een ander gelukkig
specimen van zyn kunnen is zyn
„Vrouw in gedrapeerde stoel", op een
lichtblauw doorschynend fond. Voor
zyn litho „Viva Maria" vond hy de
inspiratie in een foto in „Paris
Match", met afbeeldingen van de
beide hoofd vertolstars: Brigitte
Bardot en Jeanne Moreau.
Het hoogst evenwel slaan wy hem
aan in de knappe weergave van vo
gels en insecten, een wereld, waartoe
Donker zich biykbaar by voorkeur
aangetrokken voelt en waarin hy ook
Hoe sterk de greep van de door
gewinterde artiest Wim Kan op zyn i
publiek is, bewees hij door zyn werk-
aandeel in de proloog, waarbij
Zo herinneren wij aan de ongetwy-
feld knappe uitbeelding van „Ge
droogde vissen", „Vlinder" (ets in
aqua-tint) en „Oevervogel" waarin
ook de nauwlettende observatie opvalt
In deze richting voortwerkend,
ïykt Donker nog veel te kunnen be
reiken, dat de aandacht zal verdie
hy met zijn muzikale begeleider Ru ding tussen toneel en zaal. Hij slaagt
van Veen de zaal binnen vijf minu- erin om te suggereren dat hy zich
ten op kookhitte bracht en de lach
salvo's en vreugde uitbarstingen niet
van de lucht waren.
Hiermee legde hy alvast een dege
lijke basis voor de 15 volgende num-
Maar enige uitblinkers willen wij
toch niet onvermeld laten, zoals
„Kokoraki" door Sylvia de Leur, naar
een idee van Jaap v. d. Merwe, „Wat
zou d'r wezen met Piet", door Sylvia
j de Leur, Frans Halsema en René
Frank, „Het patertje" door Corry
Vonk. tekst van Toon Hermans,
„Menuet" gezongen en gedanst door
I Carry Tefsen, Sylvia de Leur en
Celia Nufaar, „Met me vlaggetje, me
hoedje en me toeter", door Corry
Vonk. tekst van Wim Kan en „Onze
i hooggeëerde ouders" door Celia
Nufaar, Carry Tefsen, Frans Hal
sema en René Frank, tekst van Seth
Gaaikema en Wim Kan.
Brigitte Bardot en Jeanne Ma
ll. 1 rais in "Viva Maria".
„Goede (Rijnmond)
raatl is duur"
„Ik vind de salarissen van de
dagelijkse bestuurders van de
Rijnmondraad bijzonder hoog",
dat zei gisteravond de VVD-er M.
van Zuilekom in de Ridderkerkse
gemeenteraad. Hij voegde er aan
toe: „Hoewel de salarissen ons
slechts ter kennisnemuig zijn toe
gestuurd, vind ik een woord van
protest op zijn plaats"
„Ja, de heren van de Rijn
mondraad kunnen het ermee
doen", antwoordde daarop wet
houder H. J. van Rietsschoten
(Financiën) die in het midden
liet of hij het over de hoogte van
de salarissen dan wel over het
protest had. Wethouder C. J. van
den Berg (zelf Rijnmondraadslid)
voegde er lakoniek aan toe „Ach
meneer Van Zuilekom, goede raad
is nu eenmaal duur. Aan de sala
rissen van de Rijnmondraadbe-
stuurders valt overigens niet te
tornen. Zij zijn vastgesteld door
Ged. Staten van Zuid-Holland.
gevoed in de tweespalt tussen zijn
vader en de streng-christelyke groot
moeder.
De maoht van grootmoeder gaat
x>ver dat zij Alexander weet te sug
gereren dat hij zijn boezemvriend Ju
lianus moet vermoorden teneinde de
kerk te redden, hetwelk geschiedt op
de meest vuige manier. Tijdens een
veldslag tegen Perzië neemt Al ex an-
een vyandeiyke speer op en
doodt Julianus in de rug. En hier
hebben wy dan een sluipmoordenaar
in de rest van het boek wordt
getekend als een verdediger des ge-
loofs en bekeerder van broeder en
vriend. Inderdaad horen wy wel het
een en ander over zijn gewetenscon
flict hoe kon het ook anders na
diie het-doel-heiligt-de-middelen-
streek tegenover zyn beminde vriend
maar Alexander wordt desondanks
een soms wat wankele maar daarom
niet mines jr duidelijke steunpilaar
des geloofs. Als niet-katholiek en
voorts ook niet zeer kerkeiyk persoon
kan ik op zoiets slechts met één
opmerking reageren: je moet maar
durven.
Een knap stuk werk is het echter,
dat dient niet verayegen.
CLARA EGGINK
Bedragen van f 100 2.(X
af te lossen in maximaal tw
jaar; per week. maand
kwartaal, voor aanschaffii
van duurzame gebruiksgoed
ren. worden desgewenst v;
gemeentewege verstrekt.
Aanvragen telefonisch, mondelii
of schriftelijk. Vertrouwelijke I
handeling.
GEMEENTEL IJ Ki
OIENSI VOOR KASBEHEER r
N.A.T.U. HERDENKT
HERMAN HEYERMANS
KREDIETWEZEN
MUIS. LEIDEN, POSEBUS 150. IEL 21
het
De jaarlykse landdag van de Ned.
bond van Amateurtoneelvereniging
cNATU) die op 4 juni in Apeldoorn
wordt gehouden zal geheel staan in
teken van de herdenking van de
toneelschrijver Herman Heyermans.
nsreveer 500 amateurs uit het ge
hele land komen naar Apeldoorn,
,r opvoeringen zullen worden ge
geven van stukken van Heyermans.
Het programma zal zyn: 's mor
gens openingsrede door de NATU-
voorzitter, gevolgd door een lezing
over Heyermans en zijn werken.
's Middags zullen de toneelvoorstel
lingen plaats hebben. De jaarverga
dering wordt al eerder
gehouden.
als het ware, tussen het publiek be
vindt. Hij laat het méé spelen!
Zyn dynamische dialogen stort hy
in razend tempo over het publiek uit
en ze zyn geladen met geestige uit
barstingen en spitsvondige wendin
gen. In anderhalf uur neemt hy tal
loze conservatieve instellingen op de
hak maar met een ontwapenende
humor. En dèt is zyn grote kracht!
Daarnaast weet hy in „Vader en
dochter", naar het weemoedige liedje
van Annie Schmidt, de uitbundige
zaal vyf minuten muisstiel te hou
den.
Nog zeven avonden zal de Schouw
burg daveren van de bijvalsbetuigin
gen van een opgetogen en dankbaar
publiek!
B. H.
WIM KAN
tijdens zijn conference
(Foto L-D./Holvast)
Vette kalvereninarkt
Barneveld in 1965
In 1965 werden op de markt ln
Barneveld in totaal 67727 vette kal-
n aangevoerd. Dit betekent een
styging ten opzichte van 1964, toen
de Jaaraanvoer 56446 bedroeg. In te
genstelling tot vorige jaren was de
veer in het eerste halfjaar na
genoeg even groot als in de laatste
zes maanden. Hieruit zou af te lei
den zijn, dat er wat meer spreiding
komt in de geboortedata van kal-
Wim Kan en Corrie Vonk
(Foto L.D./Holvast)
De vyf E.E.G.-partners van
Frankryk hebben gisteren op een
vergadering in Brussel ingestemd met
het Franse voorstel om in Luxem
burg op 17 en 18 jan. bijeen te ko
men om te trachten een oplossing te
vinden voor de crisis in de gemeen
schap, die al langer dan een half
jaar heeft geduurd. De vergadering in
Luxemburg zal worden gehouden op
tcnlandse Zaken en heeft ten doel
Framcryk terug te brengen naar het
overleg in de EEG. Frankrijk liep
op 30 juni vorig jaar weg na een
geschil inzake de financiering van de
Europese landbouw en de suprana-
tionaliteit.
Ker
Op de eiermarkt en de eierveilini0"?
gen in Barneveld zyn het afgelopen*"1
Apeldoorn I jaar meer dan 170 miljoen eieren M
aangevoerd, tien procent minder danfcosi
in 1964. De daling van de aanvoeren
was voornamelijk het gevolg van degen
inkrimping van het aantal leghen-por
nen. Toch was die inkrimping in hetplee
gebied rond Barneveld minder danjn
elders. NT
De aanvoer op de Barneveldsever:
eiermarkt was rond 109 miljoen'»1?
stuks, tegen rond 120 miljoen stuks»1111
in 1964. De stichting Barneveldse
eierafzet (die in de loop van het
Jaar opgeheven werd), de Barne
veldse veiling (die haar opvolgde) en R
de Coöperatieve Veluwe Eierafzet- rQ
vereniging veilden tezamen by na
miljoen eieren. De gemiddelde prys^e
was belangrijk hoger dan in 1964.
Ook op de Barneveldse pluimvee-^ j
markt is de aanvoer in 1965 gedaald
Hy bedroeg ruim 1,25 miljoen stuks,
tegen 1,4 miljoen in 1964. Het groot-P
ste deel van de aanvoer bestond weer
uit slachtkippen, waarvan vooral de.
laatste maanden belangryke hoeveel-
heden naar Italië gingen. V(Jj
Verdubbeling in hoger beroep
Zeven jaar gevangenisstraf met bezwarende verklaringen af. Volgens
aftrek van het voorarrest en terbe
schikkingstelling van de regering eis
te gistermiddag de procureur-gene
raal bij het Haagse gerechtshof te
gen een 24-jarige Haagse monteur,
die terecht stond wegens het plegen
van een aantal inbraken en een j;eval
van diefstal met geweldpleging op
een bejaarde vrouw. De verdachte
was door de Haagse rechtbank in
eerste instantie veroordeeld tot drie
jaar gevangenisstraf met aftrek van
voorarrest en terbeschikkingstelling
van de regering.
Voorwendsel
Samen met zyn vriend, een 19-
jarige bankwerker zou hy in de
avond van 11 maart de woning van
een winkelierster aan de Van der
Spiegelstraat in Den Haag zyn bin
nengekomen onder het voorwendsel,
dat zy van de politie waren en een
onderzoek kwamen instellen naar
een poging tot inbraak, die zojuist
zou zyn gepleegd. Dit was inder
daad zo. want het tweetal had zo
juist getracht door het forceren van
een deur de woning binnen te ko
men. Nadat zy aanvankeiyk de wo
ning weer hadden verlaten keerden
zy vlak daarop terug, zogenaamd
voer een nader verhoor, doch toen
werd de vrouw met een strykyzer
zwaar mishandeld, voornamenlyk
door de monteur. Deze verdachte
ontkende beslist aan de overval te
hebben deelgenomen. Hy zou slechts
een toevallige voorbyganger zyn ge
weest. De bankwerker legde evenwel
hem was verdachte inderdaad de
woning binnengegaan. Nada t een ui
groot aantal getuigen in deze zaakre|
was verhoord, kwam de procureur- (n
generaal baron mr. Van Voorst totfce
Voorst tot zyn requisitoir, waarin hy
constateerde dat gelukkig in Ne-
derland slechts zelden dergelyke laf-
hartige overvallen worden gepleegd I
als die waaraan deze verdachten zich
hebben schuldig gemaakt. Als wy
orde op zaken willen houden dan 1
doen wy met straffen als in eerste
instantie zijn opgelegd geen recht,
aldus de procurieur-gen., die reeds
eerder tegen de bankwerker ver- g(
zwaring van zyn straf van tweeën-
eenhalf jaar tot vyf jaar had geëist t(
eveneens met aftrek van voorarrest, n
en terbeschikkingstelling van de re-
gering. De verdediger mr. C. L. ba- e'
ron van Harinxma thoe Slooten con- A
stateerde, dat ook volgens het rap- f
port van de psychiater de bankwer-
ker leugenachtig en onbetrouwbaar
is, zodat aan zijn verklaringen geen j
waarde moet worden toegekend'. Ver- a
dachte had aan de politie meege- j
deeld, dat de bankwerker de Laak- e
kertc in brand had gestoken en dit j
zal by hem kwaad bloed jegens de
verdachte hebben gezet, zodat hy
hem van medeplichtigheid by de
overval beschuldigde, aldus pleiter
die tot vrijspraak concludeerde. t
Arrest op 21 januari.
Smokkel van whisky
en sigaretten
