HET DAAGT THANS VOOR DE LEPROZEN
NA ZES
WEKEN
ACTIE
ANTHONY VAN KAMPEN MET BIJNA TWEE TON NAAR DE RIO NEGRO
Pater Jan de Vries
wacht hem in Manaos
Matthieu Wiegman biedt
Van Kampen gouache aan
BIJNA 2 ton! Dit kan dus! Er »s
dus zó weinig moeite nodig om
zó veel te bereiken! Mensen zijn
onder bepaalde omstandigheden
dus zó los van hun geld!
Er wordt al geholpen
DE GROEP, die nu weet dat er heel ver weg, ergens aan het
andere einde van hun tragische wereld, veel verder dan ze
zich ooit met hun eigen beperkte, primitieve gedachtenleven
kunnen voorstellen, andere mensen zijn geweest die bereid
naren hen te helpen. Helpen, dat wil zeggen verband, watten, gaas
keschikbaar stellen voor het stelpen van hun wonden. Anderen
Juizenden en duizenden kilometers weg, die hun letterlijk de
jitgeworpenen der aarde praktische bijstand verlenen. Ande
ren, in het land Holanda, die naastenliefde in de praktijk brach
ten, barmhartigheid en mededogen. Onbekende begrippen, onbe
kende termen in de barre jungle van de Zwarte Rivier.
[K schrijf dit aan het einde van zes
onvergetelijke weken, die boorde
vol met emoties gevuld waren, en
(ie hun voorlopig einde vinden in de-
je reis, met bij me (létterlijk op m'n
(art!) dat indrukwekkende vermogen
lan bijna tweehonderdduizend gulden
jj kunt van één ding zeker zijn: ik zal
lat kapitaal goed bewaken. Ik z^il het,
ot het moment dat ik het overdraag
tan pater Jan de Vries, behoeden, be-
chermen als m'n kind. Het moet wel
len grote opluchting zijn straks van
lie zorg te zijn ontslagen!
Onvergetelijke èn moeilijke weken!
Moeilijk, vanwege de telefoon die zei
len zweeg. Vanwege de dagelijkse af
tekeningen der kranten die me ter ore
kwamen en die altijd weei verrassin
gen waren. Vanwege de ladingen brie
ken van lezers die er méér van wilden
lieten dan wat de krant hun meldde
Het huis ontvluchten baatte weinig:
jnijn dorp, Bergen in Noord-Holland
leefde daarvoor té veel mee. De bar
bier begon er over en de groenteboer,
jle ober in het stamcafé en de man van
ket ziekenfonds, de chauffeur van de
bus en de conducteur in de trein.
Uit het hart
I Zes weken van verbijstering op ver
bijstering.
Zes weken, waarin (met een va-
riant op een beroemd woord van
Churchill) zo velen zo veel deden
J voor de bijna 600 krepeergeval-
len van Jan de Vries. Zes weken,
I die een golf van naastenliefde te
f zien gaven die uniek te noemen is.
Omdat dit alles gebeurde zonder
show, zonder massapsychose, 'zon-
der „verborgen, verleiders", zonder
rdJ de booby traps en valkuilen der
rJ moderne verkoop-psychologie, zon-
>o> der een duur comité en een nóg
'ff kostbaarder beschermheer of
-vrouw. En zónder „strijkstok
et Nee, een gewoon verhaal, een nor
male reportage, was daarvoor genoeg
'f Genoeg om die 'golf die een la-
Dank aan
K.L.M.
Het ligt voor de hand dat,
au de Actie Rio Negro een
groot succes is geworden, al
lerlei instanties en particulie
ren bereid waren de reis van
Anthony van Kampen naar
Amazonas te financieren.
Het is ons niet moge
lijk hen met name te noemen.
Op één uitzondering na: de
KLM.
Onze nationale luchtvaart
maatschappij, met name het
bureau Public Relations, ge
leid door onder-directeur R. J.
Vogels, heeft een zonder meer
voorbeeldige medewerking ver
leend. die het de organisatoren
van deze reis wel bijzonder
gemakkelijk heeft gemaakt.
(Vote erkentelijkheid aan de
KLM is op zijn plaats.
wine werd te ontketenen. Een la
wine bestaande uit duizenden kleine
giften. Juist de veelheid van zoveel
kleine giften was en is zo hart
verwarmend en stimulerend Want dai
waren de in flonkerend goud omgezet
te ontroering medeleven en bewogen
heid van de gewone man en de gewo-
tot welke originele vondsten bepaalde,
scherpzinnige mensen soms komen. Het
kan niet anders, of ontroering maakt
vindingrijk. Neem bij voorbeeld een la-
ken-actie in Den Helder. Een snert-
actie in Uden (verkoop-kreet: eet
meer erwtensoep voor de melaatsen
van de Rio Negro!). De enorme resul
taten van de Nederlandse Bond van
Plattelandsvrouwen. De acties in tal
van bejaarden-tehuizen, waar volijveri
ge dames bezig zijn zwachtels e.d. voor
de leprozen te vervaardigen. Reeds
hebben zich verpleegsters gemeld, die
bereid zijn te gaan werken onder de
melaatsen van Jan de Vries. Er is een
kans dat de Koninklijke Marine een
vorstelijk gebaar gaat maken met het
beschikbaar stellen van bepaald mate
rieel. De minister van hulp aan de on
derontwikkelde gebieden, mr Th. H
Bot, werd door ons voortdurend op de
hoogte gehouden en is bijzonder in de
ze zaak geïnteresseerd Het Tropen In
stituut te Amsterdam gaat adviezen ge
ven op' medisch en agrarisch gebied
O'
Het werd de simpelste, eenvoudigste
actie die denkbaar is Desondanks
slaagde zij. Waarschijnlijk juist daar
door.
Als een stroom
P DIT MOMENT zijn tal van in»
tiatieven en acties nauwelijks ge
start. Men gaat door, hetgeen be
tekent dat de Actie Rio Negro na deze
zes weken bliksem-actie, een vervolg
gaat krijgen.
Een groot aantal organisaties en ver
enigingen is bezig met het maken van
plannen, of het uitwerken daarvan, ter
verkrijging van geld. Er zijn stedelij
ke acties aan de gang en activiteiten
in dorpen.
Het is merkwaardig te constateren
DOOR
ANTHONY
VAN
KAMPEN
De S1MAV1 is bezig met het verzenden
van kisten geneesmiddelen. In bepaalde
steden overweegt men tot een bepaalde
i golf van medeleven gespro-
r gaat nog veel méér gebeu-
Iets blijvends
ORDT nu al het geld dat tot nu
beschikbaar is gesteld, aan
gevuld met het geld dat onge
twijfeld in de weken en maanden hier
na nog zal binnenkomen, uitsluitend
voor verband- en geneesmiddelen aan
gewend?
Ik wil er geen geheim van maken-,
dat door mij aanvankelijk werd gehoopt
op een resultaat dat misschien enkele
duizenden guldens zou belopen. Zo ik
">oit in m'n leven een kapitale misre
kening heb gemaakt, dan toen! Ik wil
er overigens graag meer van dat soort
maken!
Wij spelen met de gedachte en het
is juist d i e gedachte die mij zo spoe
dig al weer naar de Rio Negro terug
doet gaan om te komen tot een be
paalde vorm van blijvende steun
Indien dat mogelijk is, indien dat kan
worden gerealiseerd, zou men kunnen
zeggen dat er eeD wonder is gebeurd.
Blijvende steun aan de armsten der
aimen, aan de ellendigsten der ellendi-
Pater Jan de Vries in zijn leprozerie
aan de Rio Negro in gesprek met
enige melaatsen. Weldra zal An
thony van Kampen hem uit de
ergste financiële nood helpen.
gen in Amazonas! Blijvende steun aan
alle krepeergevallen van ds Rio Negro,
de Zwarte Rivier.
Ik hoop u er meei van te kunnen ver
tellen als ik over enkele weken weer
terug ben in Nederland.
Op afbetaling
Bedankt lezers! Mede namens Jan de
Vries. En in de eerste plaats: namens
de lijders aan de Zwarte Rivier.
Voor mij waren dit ik wil ook
daar geen geheim van maken even
emotionele als gelukkige weken. Voor
mij was iedere dag opnieuw een be
wijs van in praktijk gebrachte oecu
mene in haar beste vorm.
Natuurlijk wordt er momenteel al
in de leprozerie van Jan de Vries
geholpen. Zodra 'l geld begon bin
nen te stromen, heb ik hem ge
schreven dat hij maar moest zien
in Manaos geld te tenen, om daar
mee vast 'n hoeveelheid verband te
kopen. Waarom moesten de lepro
zen 'n dag, 'n uur, 'n minuut lan
ger wachten en dus langer lij
den dan strikt nodig was? Het
geld kwam wel Het was het meest
safe geld ter wereld. Zo ooit, dan
was déze koop op afbetaling mo
reel verantwoord!
En nu kómt dus dat geld. Uw geld.
lezer! Het komt, gebracht door de koe
rier namens vele duizenden Nederland
se krantenlezers, die gebruik maakt van
de snelste transportmiddelen die twee
totaal verschillende werelden verbin
dfn: straal- en propellervliegtuigen. Hoe
die koerier /ich zal vi*elen op het mo-
Het is merkwaardig dat het artikel
over de leprozen aan de Rio Negro
letterlijk iedere categorie lezers ge
troffen heeft, zowel volwassenen als
jongeren, zowel welgestelden als min
der goed gesitueerden, zowel ontwik
kelde mensen als zeer eenvoudigen
van geest.
Oók kunstenaars.
De krant was nauwelijks uit, toen
de nestor der kunstschilders in Ber
gen (N.-H.), de bejaarde Matthieu
Wiegman, onze medewerker Anthony
van Kampen opbelde, om deze van
zijn grote bewogenheid kennis te ge
ven. Hij verzuimde daarbij niet Van
Kampen mee te delen, dat hij een gift
voor de melaatsen zou overmaken.
Acht dagen later vervoegde Mathien
Wiegman zich ten huize van onze me
dewerker, met bij zich een zo juist
gereedgekomen gouache, die hij spe
ciaal voor dit doel had vervaardigd.
Het kunstwerk stelt Job op de mest
hoop voor, omringd door zijn vrien
den en zijn vrouw. Volgens deskun
digen èn collega's van de artiest is
het een der mooiste werken ooit door
Wiegman vervaardigd.
Hij deelde Van Kampen meevrij
wel onafgebroken aan de gouache te
hebben gewerkt, voortdurend geïn
spireerd door het beeld dat onze
medewerker van de „Jobs" aan de
Rio Negro had opgeroepen..
E1 NKELE CITATEN uit de laatste brief van pater Jan de Vries
aan Anthony van Kampen, hort voor diens vertrek ontvangen.
Dit moet toch wel een van de hoogtepunten uit je leven
zijn, beste vriend, om op een zo overweldigende manier de armsten
der armen, de ellendigsten der ellendigcn, te hunnen helpen. Het
wordt nu Kerstmis. Weet je dat ik ieder jaar de Nachtmis in het
melaatsenkamp lees? Als kind heb ik al van de rpelaatsen gehou
den, en nu moet jij het zijn, die mijn ideaal helpt verwezenlijken.
Vorige week hebben wij van het geld van jouw lezers al voor een
miljoen cruzeiros geneesmiddelen en verband naar het kamp ge
bracht. Er wordt dus al geholpen.
Vanaf deze week begin ik met..., maar neelaat ik zeggen,
hopelijk heb ik ook iets dat als herinnering aan deze gelukkige,
onvergetelijke weken kan dienen tegen de tijd dat je weer bij ons
bent. Ik hoop dat je gezondheid het toelaat te komen. In het an
dere geval reis ik je, icaar ter wereld ook, tegemoet. Al teas het
tot in Nederland1. Wij zijn allemaal hier, ook pater Provinciaal,
Frans, Gijs, Henk, al in feeststemming. Op dit moment speelt m'n
bandrecorder „An der schonen blaucn Donau". Geloof maar rustig,
dat het óók zingt in mijn hart
ment van het overhandigen van u w
geld? Misschien wel als een moderne
Graal-ridder! Maar hóe hij zich ook zal
voelen, hij zal dat moment als een
groots en stralend hoogtepunt van zijn
leven beschouwen.
Ik zal u, eer het jaar om is, pre
c es vertellen hoe het allemaal gegaan
Mens zjjn
ONZE WERELD is bezig, dank
zij de opmars der communicatie
middelen, kleiner en kleiner te
worden. Maar hoe klein de afstanden
c;er continenten ook worden, er blijven
lichtjaren tussen het lot van de
armsten en dat der rijksten.
Het is een geweldige taak, een magis
traal levensdoel, om te proberen die
lichtjaren in te korten.
Kan er iets zijn in een mensenleven,
belangrijker dan dit om mee bezig te
zijn?
Mens zijn dat betekent in diepste zin
verantwoordelijk voor anderen zijn
Ook voor de minsten Ook voor de arm
sten. Ook voor hen die het smartelijkst
lijden. Ook voor de melaatsen van pa
ter Jan de Vr:es aan de Rio Negro.
Binnen enkele weken verneemt u, zoals
gezegd, hoe het is gegaan. Tot die dag
zoudt u kunnen overwegen nog een
gift af te staan vooi dit deel.
Uw gift betekent: minder pijn. min
der honger, minder wanhoop.
U kunt het jaar 1965 wel slechtei
eindigen, maar niet menselijker!
wee naar de hoofdingang van
de leproxerie ua de Kk> .Ne,ry.
ANNEER u deze regels onder ogen krijgt bevind ik mij - als alles goed gegaan
is - naar alle waarschijnlijkheid in een niet al te luxueuze Dakota, vliegend
ergens tussen Rio de Janeiro en Brasilia, op weg naar de Rio Negro, stromend
door het ruige hart van Amazonas. Met als einddoel: Manaos aan die geweldige stroom,
,-iens naam betekent: Zwarte Rivier. Ditmaal heeft dat doel niets - zoals de eerste keer -
Ie maken met avontuur. Niets met het opzoeken van curieuze, singuliere mensen. Niets
[iet het achternajagen van romantische dromen en verbeeldingen.
Nee! dat doel heeft alleen maar te maken met het zo snel mogelijk bereiken van één
ban: mijn vriend pater Jan de Vries. Van de man die zich, als een moderne Barmhartige
Samaritaan, ontfermd heeft over meer dan 500 wezens, melaatsen, wier lot zo onmense
lijk hard is, dat men het gezien moet hebben om het te geloven-. Om vervolgens met hém
|e vertrekken naar de leprozerie, de voormalige gevangenis op de modderige oever van de
rivier, waar die beklagenswaardige groep ons waarschijnlijk opwacht.