Films
Leiden
Diepenhorst wijst
elke bezuiniging af
„De Trein": sober,
boeiend verhaal
Aardgas ooknaar Belgie
Ingmar Bergman
Spaarcenten van jaren
in vlammen opgegaan
LEIDSCH DAGBLAD VRIJDAG 10 DECEMBER 1965
VERZETSFILM ZONDER VALSE ROMANTIEK
TRIANON - Er zijn tal
loze films gemaakt over het
verzet in de tweede wereld
oorlog, maar slechts enkele
hehen een hoger niveau be
reikt dan John Frankenhei-
mers produktie „De Trein"
(The train). Deze rolprent,
is het boeiende, vaak mee
slepende relaas van drie
mannen, die hoewel het
einde van de oorlog nog een
kwestie van dagen of mis
schien wel uren is strij
den voor hun overtuiging.
„De Trein" geeft in sobere,
onopgesmukte, maar keiharde
beelden het verhaal van de
sabotage in de treintransporten
van Frankrijk naar Duitsland
weer. Het verhaal van grote
groepen mannen, die hun leven
ln de waagschaal stellen om te
voorkomen, dat de treinen op
hun bestemming aankomen.
John Frankenheimers film
heeft één van deze trednen als
centraal punt. Rondom de trein,
die kunstschatten van Parijs
naar Berlijn moet vervoeren,
ontstaat een meedogenloos ge
vecht. De spoorbaan wordt het
front, waarop met ongelijke
wapens wordt gestreden.
In de films als „De Trein"
bestaat er altijd een grote kans,
dat de makers zich bezondigen
aan valse romantiek. John
Frankenheimer heeft dit niet
gedaan.
Burt Lancaster vertolkt in
„De Trein" (gemaakt naar het
draaiboek van Franklin Coen
en Frank Davis) een opmerke
lijke hoofdrol. Paul Scofield en
Jeanne Moreau doen niet veel
voor Lancaster onder.
My fair lady
LIDO George Cukors ver
filming van de befaamde musi
cal ,My fair lady" met in de
hoofdrollen Audrey Hepburn als
een zeer charmante Eliza en
Rex Harrison als een zeer impo
nerende professor Higgins is
in Leiden de vierde week inge
gaan. Cukor heeft weinig meer
gedaan dan met filmische mid
delen de musical registreren. Hij
heeft er geen eigen visie op ge
geven. Nu was dat niet nodig,
want Lerners herschepping van
Shaws „Pygmalion" gevoegd bij
Loewes heerlijke melodieën heb
ben voldoende van z'chzelf om
voor een attractieve film te
zorgen.
BURT LANCASTER
in „De Trein"
Commando
des doods
REX „Commando des
doods' (Secret invasion) is een
boeiende film over een verba
zingwekkend stukje geheime
dienstwerk, dat de Engelse In
telligence Service in 1943 in het
door Duitsers bezette noorden
van Joegoslavië onderneemt.
Het bevryden van een Italiaan
se partisanenleider uit de mar
telende handen van de Nazi's is
een onderneming die nagenoeg
geiyk staat met zelfmoord en de
Engelse geheime dienst stelt
dan ook een speciale groep
samen uit zware misdadigers,
die gratie krygen ln ruii' voor
hun verzetswerk. Het commando
over een moordenaar, een sabo-
tagemaniak, een onderwereld-
leider, een vervalser en een op
lichter ligt in handen van een
gedegradeerde officier uit het
Engelse leger. Dit op zichzelf al
opmerkeiyke gegeven is in deze
film verrassend uitgebuit. Er
doen zich veel spectaculaire ge
vechten voor, er is veel vaart en
er is niet zo heel erg overdreven,
waardoor alles aannemelijk
blijft. Dat, gevoegd by een tikje
ironie, stempelt „Commando des
doods" tot een niet onverdien-
steiyke weergave van een brok
verzetsgeschiedenis. Er doet zich
na een enerverende ontvoe
ringsscène een verrassend
slot voor, waardoor de film nog
meer aan aantrekkeiykheid
wint. Wie een paar scheutjes
overdreven sentimentaliteit op
de koop toeneemt kan deze week
in Rex terecht voor een avon-
tuuriyke film. Stewart Granger,
Raf Vallone, Mickey Rooney,
Edd Byrnes en Henry Silvia
spelen de hoofdrollen.
STUDIO Dat een klein
land op filmgebied ook groot
kan zijn heeft Ingmar Berg
man voor Zweden bewezen.
Deze hoogst begaafde Zweed
se filmer heeft met zijn cine
matografische kunstwerken
terecht de lof van de wereld
veroverd.
Maar ook deze kunstenaar
heeft in zyn oeuvre een evolu
tie doorgemaakt. Hoe zou men
dat beter kunnen ervaren dan
aan de hand van zyn produk-
ties? In de komende twee weken
zullen zeven van zyn films ïr.
het kleine theater aan de Steen-
straat de revue passeren. Giste
ren en vandaag is begonnen mei
een van zyn vroegere werken
,De glimlach van een zomer
nacht". Daarin kondigt het
meesterschap zich reeds onweer
legbaar aan, maar er zyn ook
episoden waarin Bergman nau
weiyks boven de middelman'
uitkomt. Grotere rypheid
en veelzydlger kunstenaarschap
worden getoond in het volgende
programma, dat voor deze week
omvat:
„Wilde aardbeien" (zaterdag
en zondag), „Het oog van de
duivel" (maandag en dinsdag)
en „Het zevende zegel" (woens
dag en donderdag).
De rose panter
CAMERA Het is alweer
en'ge tyd geleden, dat we deze
vreemdkleurige panter in Lei
den voor de eerste maal zagen,
maar we zyn het plezier nog
niet vergeten, dat we om dit
kleurenfilmpje van Blake Ed
wards hebben gehad.-
Het is een dwaas verhaaltje
van dief en diefjesmaat, die
opereren in het luxueuze we
reldje van de Italiaanse Rivièra
en het hebben voorzien op kost
bare sieraden. Er loopt dan een
politieman rond, de wel goed
wil, maar het niet kan en een
lieftallige pr'nses op wie de
mannen gemakkelijk verliefd
kunnen worden. Het is een wat
ingewikkelde geschiedenis, maar
dat doet niets, althans weiniig
terzake. Het gaat er maar om
vreemde situaties te creëren,
waarin figuren als Pete Sellers,
David Ni ven, Capucine en Clau
dia Cardimale naar hartelust
INGMAR BERGMAN
PETER SELLERS
kunnen hollen en draven. Hoog
tepunt van dat alles is een zeer
u tzonderlyke achtervolging rond
een beeld op een pleintje. Een
heel dwaas hoogtepunt van een
prettig dwaze film.
„De Wreker
LUXOR Films als deze zou
men eigeniyk tweemaal moeten
zien: eenmaal om te genieten
van de vele spannende situaties
in de stryd tussen de politie en
een bende, die een Jong meisje
heeft vermoord, en dan nog
weer eens met de wetenschap na
de zeer verrassende onthullin
gen aan het slot, waarin twee
belangryke figuren hun ware
identiteit onthullen. Het mee
slepende scenario van deze film
is dan ook van Edgar Wallace,
die voor een ongedachte ont
knoping heeft gezorgd.
Op zichzelf is het gegeven be-
trekkelyk eenvoudig: een meisje
dat teveel weet van het doen en
laten van een smokkelbende, is
uit de weg geruimd. Maar aan
gezien zy de zuster is van de
„Wreker", een geheimzinnige
figuur, die ook aan de politie
nauweiyks bekend is. ontspint
er zich spoedig een grootscheep
se jacht: Scotland Yard jaagt
op de bende en kykt naar de
Wreker uit, laatstgenoemde is
erop gebrand de bandieten op
te ruimen, terwyi de vier schel
men zelf, in angst geraakt door
de tegen hen ontketende jacht,
hun tegenstanders in hinder
lagen trachten te lokken. Voeg
daarby nog een Australische
„schryver van detective-romans"
die op zeer gelukkige ogenblik
ken de politie byspringt, dan
zyn daarmee de boeiende mo
menten ruimschoots voorhanden
ongeacht dan nog de onvoor
ziene ontknoping, die allerlei
gebeurtenissen in een nieuw
licht plaatst!
Persfotograaf
met lange haren
onrechtmatig
ontslagen
De Asser kantonrechter, mr. E. de
Wildt, heeft zyn oordeel uitgespro
ken over het ontslag op staande voet,
dat de directeur van de Drentse en
Asser Courant in april van dit jaar
heeft gegeven aan een toenmalige
leerling-persfotograaf wegens diens
lange haren. De kantonrechter was
van mening, dat de Jongeman on
rechtmatig werd ontslagen, hoewel
hy het een feit achtte, dat de leer
ling-persfotograaf ten tyde van het
ontslag veel te lang haar droeg. Hy
bepaalde, dat het blad aan de foto
graaf een bedrag van f 124,34 be
talen moest, maar tevens dat beide
partyen de kosten van het geding
zullen moeten dragen.
Mr. De Wildt zei, dat de directie
van een krant met recht kan ver
gen, dat een persfotograaf, die een
representatieve functie vervult,
een algemeen aanvaarde haardracht
heeft. Anderzyds is het echter vol
gens mr De Wildt ook algemeen
bekend, dat persfotografen zich in
hun optreden en in hun kledy van
andere personen onderscheiden.
Zuid-Holland
(Advertentie)
SCHUDEI's
DUBBEL
C [STOOKTE
CITROEN
N V. OE CONDOR - DISTILLEERDERIJ - LEIDEN
Wetenschappelijk onderwijs
Twee leden G.S.
niet herkiesbaar
(Van onze parlementaire redactie)
De nieuwe minister van Onderwijs, prof. Diepenhorst, heeft
zich met veel succes verzet tegen de liberale bezuinigingsvoor
stellen op zijn begroting. Als dinsdag aanstaande de voorstellen
in stemming komen zal de overgrote meerderheid van de Tweede
Kamer tegenstemmen. Waarschijnlijk zullen alleen de liberalen
zelf met een paar kleine fracties voor de voorstellen stemmen.
nister Diepenhorst zei, dat hy met
ontzetting deze bezuini-
glr.gswensen had gelezen. „Ik be-
gryp niet, hoe iemand deze posten
voor zyn rekening kan nemen, aldus
de minister. "Ik kan deze amputatie
op het budget van 1966 niet aan
vaarden.'
Kamer eist lijst IÏÏ&*
J i glngswen
van prioriteiten
bezwaren tegen de ondoorzichtigheid
van de begroting en tegen het ont
breken van een duidelyke UJst van
prioriteiten.
De vyf grote fracties die nden
daarom een motie in waarin de be
windsman wordt gevraagd spoedig
met een schema te komen met ver
melding van de financiële gevolgen.
De bedoeling is, dat de Kamer dan
duidelijker kan zien, wat er moet
gebeuren, wat de minister het eerst
wil doen en wat het gaat kosten.
Moties
De bezuinigingen, die de liberalen
I w'llen aanbrengen omvatten een be-
Twee gedeputeerden in de Staten drag van ruim 160 miljoen gulden,
m Zuid-Holland, mr. T. A. van Dy- waarvan ongeveer 95 miljoen gulden
de heer A. C. A. Dee- bU bet wetenschappelijk onderwys
zich wegens en ongeveer 71 miljoen in allerlei
uiteenlopende begrotingsposten. Dit
ken (AR)
ren berg (KVP
hun leeftyd, het komende ji
herkiesbaar stellen.
Veel steun
DE VRIES Supermarkt
4 1 =5
Lees Leidsch Dagblad 13 dec.
laatste bedrag wordt door de V.VD.
als een „onverklaarbare begrotlngs-
styging beschouwd. Door minister
Diepenhorst worden' 'zy gezien als
begrptingsoverschrijdingen, die het
gevolg zyn van de „min of meer
moedwillig te laag geraamde begro
tingsposten' 'tydens het bewind van
liet vorige kabinet. De 95 miljoen
verlaging zou vooral gevonden moe
ten worden door bezuinigingen by
net wetenschappeiyk onderwys. Mi-
Felle brand bracht bittere
ontgoocheling in gezellenhuis
De woordenstrijd over de bezuini
gingsplannen van de V.V.D., slokten
verreweg het grootste deel op van de
tyd, die de Kamer na de uitvoerige
commissiebehandeling van enkele
weken geleden gistermiddag en
avond nog aan de plenaire begro
tingsbehandeling besteedde. Minister
Diepenhorst, bygestaan door staats
secretaris Grosheide, kreeg by zyn
verdediging veel steun van de Ka
mer. Zelfs de christelyk-historischen
bleken niets voor de liberale voor
stellen te voelen. „De regering moet
zelf beoordelen waar bezuinigd moet
worden. De Kamer moet niet op de
zetel van de regering gaan zitten.'
aldus hun woordvoerder dr. Schu
ring.
Kritiek
Toch bleek de Kamer niet hele
maal zonder kritiek op de bewinds
man te zyn. Zo had men met name
(Van onze Roermondse
correspondent)
De rokende puinhopen van het
gezellentehuis Lillbosch bij Echt,
boden gisteren een spookachtige
aanblik. Een loeiende storm
speelde om de resten van de mu
ren, die naargeestig in de grau
we lucht omhoog staken. In klei
ne groepjes kwamen de Grieken
en Portugezen naar hun voorma
lig verblijf, om te speuren naar
overgebleven eigendommen.
Ze moesten de nacht tevoren yiings
vluchten voor de laaiende vlammen
zee, die in korte tyd het gehele, oude
klooster, tot de grond verwoestten.
In de loop van donderdag zyn de
194 buitenlanders tydelijk onderge
bracht in andere gezellentehuizen in
Limburg.
Bewakers van de reddingsdienst
van de glansstoffenfabriek in Ober-
bruch (Duitsland) hielden de bui
tenlanders tegen, toen ze tot de bo
venste verdiepingen wilde doordrin
gen. Er was gevaar voor instortin
gen. en het weinige bruikbaars wat
i.o? was gevonden, was door die be
wakers aJ verzameld in grote papie
ren zakken, en naar de fabriek ge
bracht. Daar zou vanmiddag appèl
worden gehouden en worden uitge
zocht, aan wie de gevonden spullen
toe benoren.
Ontmoedigd
Ontmoedigd keerde de 31-jarige
Loukas Kokoradis uit het Griekse
Aliartos, terug naar zyn kamera
den. Het zien van de verbrande res
ten van wat eens zyn slaapkamer
tje was geweest, ontnam hem de
hoop, dat hy de 7.000 marken, die
hy in zyn vlucht voor het vuur
had moeten achterlaten, nog ooit
zou terugzien. Hy noemde een be
drag van 7.000. gulden. Anderen zei-
de 15.000. en zelfs 20.000 gulden te
hebben verloren, zy hadden dat
I geld van de bank gehaald om het
jmee naar huis te nemen by de aan
staande kerstvakantie. „Het geld.
vier jaar lang zuinig gespaard, zei
den sommigen, „was bestemd om een
huisie en een stukje land te kopen.
De Grieken stonden in Echt bekend
Jom hun sobere leefwyze. ',,zy staken
daarin gunstig af tegen de Italianen,
die dat tehuis eerst hebben bevolkt,
zei wachtmeester Scholten van de
Rykspolltie.
Verdriet
Mistroostig stond ook Joannis Pa
pa dop ul os ln de uitgebrande eetzaal,
de kleren, die hy aanhad waren het
enige, wat hy nog bezat. Hy
schaamde zich voor zyn verdriet,
maar hy kon het niet verbergen toen
hy zri: „Woensdag had ik pas voor
500 gulden kleren gekocht voor myn
familie in Saloniki. Alles ls weg nu.
Ook het bedrag van 900 gulden, dat
ik ginds op de spaarbank wilde zet-
ten\' De Jonge Helleen zal volgen
de week met lege handen naar huis
reizen. De naar Griekse maatstaven
vorsteiyke kertgeschenken. die hy
had willen meenemen, zyn nu al
leen r.og maar een droom geweest.
Over de oorzaak van de brand, die
ontgoocheling bracht voor de 194
Grieken en Portugezen, is nog niets
met zekerheid bekend. Het onderzoek
daarna richt zich evenwel op het
gebruik van vuur op een van de
slaapkamers op de bovenste verdie
ping. Het staat vast, dat veel bui
tenlanders op hun slaapkamer wel
eens hun eigen potje kookten of een
dankje brouwden. De leiding van het
huis had dat streng verboden".
DE VRIES Supermarkt
4 1 =5
Lees Leidsch Dagblad IS dec.
Onder deze prioriteiten komen
misschien ook problemen zoals
de verkorting van de studieduur en
de taakverlichting van de school-
noofden. De C.H.U. diende gisteren
al twee moties in. waarin speciaal
voor deze onderwerpen de aandacht
van de regering wordt gevraagd.
Evenals de minister bleken ook de
meeste andere fracties deze moties
verkeerd te vinden, omdat een ka
meruitspraak over deze onderwerpen
de minister reeds tevoren zou bin
den. Als deze twee moties volgende
week dinsdag in stemming komen
zullen zy waarschynlyk wel verwor
pen worden. Voor de V.V.D. betekent
de CH-motie over de verkorting van
de studieduur een mooie kapstok
voor hun bezuinigingsplan voor he
wctenschappeiy k onderwys. De li
berale woordvoerders, dr. Witteveen
Van Someren-Downer,
dan ook meer dan eens
motie.
Retoriek
Conferentie van
derde wereldblok
In verband met de conferentie in
Havanna, waaraan zal worden deel
genomen door 110 delegaties van
Aziatische, Afrikaanse en Latyns-
amerikaanse landen, zullen de Rus
sen naar de mening van vele des
kundigen krachtige initiatieven ont
wikkelen in deze landen. De confe
rentie wordt van 3 tot 10 januari
gehouden.
De Russen zouden willen profiteren
van de moeilijkheden waarvoor
Peking zich momenteel geplaatst
ziet. De conferentie zou de vervan
ging van de Afrikaans-Aziatische
conferentie die haar zetel ln Algiers
lieeft, door een permanent secreta
riaat gevestigd in Cairo, ten doel
hebben. Ook zou men willen berei
ken dat Latyns-Amerika zich aan
sluit by het Afrikaans-Aziatische
blok.
Kolonel Hoare
afgetreden
Kolonel Mike Hoare, de Zuidafrl-
k&aiise commandant van de blanke
vrijwilligers in Kongo, is afgetreden.
Hij deelde dit mee. toen hy op het
vliegveld van Johannesburg aan
kwam na een vlucht uit Leopold-
stad. Het bevel is nu overgenomen
door majoor John Peters.
Minister Diepenhorst heeft grote
bezwaren tegen de twee christeiyk
hostorische moties. Tegen de vyf-
party en-motie heeft hy zich vry
zwakjes verzet door te beloven in
de begroting van 1967 met een soort
voorloper op een prioriteitenschema
te komen. Of de Kamer met deze
belofte genoegen zal nemen zal dins
dag wel biyken.
De minister heeft van zyn verzet
tegen de liberale bezuinigingsaan-
val een onvergeteiyk staaltje parle
mentaire retoriek gemaakt. Hy deel
de de Kamer een lange reeks bij
zonderheden mee over de noden van
het wetenschappeiyk onderwys, die
hem weer eens gebleken waren by
recente bliksembezoeken aan de uni
versiteiten en hogescholen. Zo bleken
by de veeartseny kundige faculteit
in Utrecht de konijnen beter onder
gebracht te zyn dan sommige we
tenschappelijke ambtenaren, zyn
slotconclusie was dan ook, dat de
V.V.D. beter kon voorstellen het sa
laris van de minister te verminderen
dan de uitgaven voor het weten
schappeiyk onderwys.
Advertentie
Ongeveer vier miljard vloeit
uit de Belgische staatskas
(Van onze Groningse correspondent)
„Dit hele project doet vier miljard
uit de Belgische staatskas naar ons
land vloeien!", zei ons gistermiddag
de stralende directeur J. B. Schepers
van NAM-gasexport in het pro
vinciehuis in Groningen, waar by-
na drie jaar moeizaam onderhande
len werden bezegeld met de onderte
kening van het export-contract met
Distrigaz (vrywel een staatsbedrijf),
dat ln België is belast met de dis
tributie van het Groninger aardgas.
Naar Duitsland
Er begint schot te komen in de
export van het Groninger gas. De
NAM kan in totaal al 18 miljard ku
bieke meter gas per Jaar in het bui
tenland kwijt.
Partner nr. 1 is het Duitse Thys-
sengaa, dat (te beginnen in de twee
de helft van 1966) een geleidelyk tot
vier miljard kubieke meter per jaar
oplopende hoeveelheid betrekt, k 5
cent franco grens, op basis van een
25 Jaren contract. Afnemers twee en
drie zyn op vrijwel gelyke con
dities Ruhrgas en Gas-Unlon
Versorgung Slid Deutschland, die
hoeveelheden van respectivelyk drie
miljard en vyf A zes miljard kubie
ke meter per jaar zullen betrekken.
Andere contracten zitten in de lucht.
De heer Schepers zei ons, dat er al
heel wat papieren op tafel liggen by
de onderhandelingen over gasle-
verantles aan Frankrijk. Met Enge
land zyn inleidende besprekingen
gevoerd, maar men mag aannemen,
dat daar op het ogenblik meer be
langstelling is voor de zeeboringen
voor eigen kust (gedeelteiyk ge
slaagd. maer nog niet exploitabel
gebleken dan voor een pijpleiding
door de Noordzee, die ze het Gronin
ger gas kan brengen.
„Zal Slochteren straks al voldoen
de produktie hebben om Nederland
en het buitenland op zo'n grote
schaal te bedienen?". „We vinden in
Nederland nog wel meer gas", zei de
heer Schepers geruststellend lachend.
De onderhandelingen met België,
reeds in 1963 begonnen, zyn zeer
moetiyk geweeet. België was het eer
ste land. waarmee de afdeling gas-
export van de Nederlandse Aardolie-
maatschappy ging praten over de le
vering van aardgas. De overeen
komt gaat over ongeveer 3 miljard
kubieke meter per jaar voor de open
bare gasvoorziening en op ongeveer
twee miljard kubieke meter voor de
industrie. Het contract loopt 20 jaar.
Distrigaz zal direct beginnen met
voorbereidingen voor het leggen van
de buizen, die het Groninger gas
ingang eind 1966 naar de Belgi
sche verbruikers moeten brengen. De
omschakeling van het Belgische net
op aardgas zal ln de jaren
1970—1971 voltooid moeten zyn.
GESTIKTE SPREI
Gevuld met polyestervezel,
DUS GOED WASBAARI
2 persoons 45.-
Normaal 59.75
Ook verkrijgbaar als deken
1 persoons 29.75
2 persoons
39.75
Haarlemmerstraat
172 - 174 - 179
Herenstraat 9
(alleen voor textiel)
MIDZA
