LEIDSCH DAGBLAD SLAG VOOR GAULLE Ruimte-vlucht verloopt perfect m J Franse staatshoofd veroordeeld tot vernederende tweede ronde Loena- 8 maakt op foto's Panorama vernietigt 420.000 exemplaren Goede nachtrust VRACHTAUTO IN MENIGTE: 103 DODEN ©uc/ ©hen wo «Opgericht 1 maart 1880 MAANDAG 6 DECEMBER 1965 No. 31738 Directeur: E A. E van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 10,70 per kwartaal, f3,55 per maand, f 0,83 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Witte Singel l. Lelden - Giro no. 67055 I L 1 Mitterand (Van onze Parijse correspondent) RUIM 2 TON VOOR j l MELAATSEN- J KOLONIE Vandaag is de bekende schrij- Anthony van Kampen naar Directie niet eens met een artikel over Claus Het Franse volk heeft president De Gaulle, bij de presidentsverkiezingen van gisteren, tot een vernederende tweede ron de veroordeeld. De generaal is er namelijk niet in geslaagd de absolute meerderheid van de uitgebrachte stemmen, die hij nodig had om reeds in de eerste ronde herkozen te worden, op zijn naam te brengen. Zijn percentage (bijna 44%) is zelfs het laag- ste, dat hij bij de verschillende verkiezin gen en referenda sedert 1958, de vestiging der Vijfde Republiek, ooit heeft bereikt. Overigens was de opkomst der Franse kiezers ondanks het slechte weer bijzonder goed: 85%. d.i. het hoogste aantal sedert het einde van de oorlog. Zowel het echec van de generaal als het record van het aantal stemmers kan op rekening van de televisie worden geschreven, die het Fran se volk in enkele weken uit zijn politieke sluimer heeft wakker geschud. De kandidaten der verenigde linkse partijen (socialisten en communisten), Mitterrand, maakte een zeer respectabele beurt met 32% der uitgebrachte stemmen. Doch in verhouding mag Jean Lecanuct, die het centrum vertegenwoor digde, zeker met niet minder voldoening op zijn rapportcijfers terugzien, welke hem 16% der uit gebrachte stemmen opleverden. Lecanuet, de Benjamin onder de kandidaten, heeft dankzij zijn telegenieke voorkomen en zijn intelligente en dynamische campagne, kans gezien binnen enkele weken niet weinig kiezers achter zich te scharen, want tot voor enkele weken genoot hij alleen onder zijn politieke geestverwanten be kendheid en erkenning. De drie andere kandidaten, de ultra-rechtse advocaat Tixier-Vignancour, de rechtse senator Marcilhacv en de schertskandidaat Barbu, zijn net resp. ruim vijf, 1.73 en 1.16% van de kiezers ran de kaart geveegd. Zeker lijkt nu intussen, dat er op zondag 19 december opnieuw zal moeten worden gestemd. Zeker, of tenminste bijna zeker Want één der drie hypothesen, waaruit men vanochtend de keuze had, was. dat» generaal De Gaulle, vol wal ging over de ondank van zijn volk, zich niet al leen al kandiaat, doch ook als president der re publiek terug zou trekken. In dat geval zou het grondwetsartikel in werking treden dat de se naatspresident Monnerville met het tijdelijke presidentschap der republiek belast. En gelijktijdig zouden de resultaten z«n (gedevalueerde) geld zal kiezen Hij heeft het de aanhangers gisteren dan worden geannu i Le ieer d, om nieuwe verkiezingen nodig te tmaken. De gaullistische kleuren zouden dan hoogstwaarschijnlijk door premier Pompidou worden verdedigd de kans lijkt op voorhand niet in drukwekkend groot, dat hij in dat Voor geval een veel beter figuur dan zijn zelfs tot woensdag, zo niet nog lan- chef, zal slaan. I ger, geduld moeten oefenen. De ge- Doch de twee waarschijnlijkste j neraal had zich volgens de traditie mogelijkheden die zich nu voordoen, gedurende dit beslissende weekeinde zijn eerder dat a generaal De Gaulle in zijn carrière weer in zijn buiten- de strijd tot het bittere einde voort- huis in Colombey-les-deux-Eglises zet, of b) dat hij wel als kandidaat. I teruggetrokken om daar zijn stem de tweede ronde canuet dus bij voorbaat gemakkelij ker gemaakt in de tweede ronde hun stemmen op hem over te hevelen. Nno p\pn wïH'Iitpn 00011 in elk geval kan men nu 11U^ CV LU Bdimcii al ?evaar zeggen, dat, zelfs wanneer het regime-De Gaulle wel zal worden voortgezet, aan zijn ab solutistische karakter een einde is doch niet als staatshoofd aftreedt. In het laatste geval zou over twee weken de strijd dus tussen de twee resterende best geplaatste kandida- van gisteren, Mitterrand en Le canuet, moeten worden uitgevoch ten. Indien De Gaulle zich uit pro test tegen de volkswil tot deze stap liet verleiden, zou hij opnieuw be wijzen aan de democratie geen over dreven groot gewicht -.te hechten. Want de 44 procent der stemmen, die niettemin nog altijd de betrekke lijke meerderheid vormen, zouden dan immers van hun kandidaat wor den beroofd en moeten toevallen aan één der kandidaten die in de eerste ronde van gisteren slechts de tweede in derde plaats bezetten. Uit die overweging en gezien ook het feit, dat De Gaulle toch wel diep •vertuigd blijft van de zending die hy, ondanks de kortzichtigheid en de ondank der Fransen, voor Frankrijk in de wereld heeft te vervullen, lijkt het, voor dit moment, toch wel waarschynlijker dat hij eieren voor ombey J maan ook op zichzelf uit te kunnen bren; Hij wordt pas morgen in Parijs te rugverwacht, maar het is ook best mogelijk dat hij zijn beslissing eerst tijdens of na de vergadering van de ministerraad van woensdag wereld kundig zal maken. Vandaag mier Pompidou zich naar C begeven om met de generaal naaste toekomst te overleggen en hem, zo nodig, enige troostwoorden toe te spreken. In politieke kringen in Parijs her innerde men zich vanochtend, dat de generaal in 1962, toen zijn meer derheid wat zuiniger was uitgevallen dan hij had gehoopt, vier dagen in Colombey bleef bouderen, alvorens te besluiten toch maar liever aan te blijven. Nu heeft hij wel de eerste plaats, maar met de absolute meer derheid veroverd en moet de teleur- - - - stelling dus nog aanzienlijk wreder gelanceerd, moet daar niet alleen beoogde. Het laagste punt lag 161.8 De Loena VIII door de Russen Hedenavond zaehte landing rijdag die de n gekomen. Zijn gewichtsverlies in de binnenlandse politiek zal zich indi rect ook in zijn buitenlandse staat kunde deen gelden. In regeringskringen heerste gister avond in Parijs een trieste kater- stemming en tot middernacht wenste zelfs minister van Binnenlandse Za ken Prey zich, tegen zijn gewoonte in, niet aan de pers te Vervolg op pag. 2 i aantal Nederlandse dag bladen de aandacht had geves tigd op mensonwaardige toe- standen in een melaatsenkolonie '4 J in de Rio Negro. 4 J In totaal werd voor dit doel 4 a f 200.900 ingezameld, waarvan J f8.631 door de lezers Amsterdamse correspondent) Het volgende nummer van het weekblad „Panorama", gedateerd 11 december, waarvan reeds een aantal exemplaren was verzonden naar de bijkantoren, zal de abonnees niet be reiken. De gehele oplage van 420.000 exemplaren, die vrijdag j.l. van de orden vervangen. opgenomen artikel, waar- Claus von zijn prille jeugd in nationaal-socialistische hebben gehad, toch niet wilde publiceren. De heer W. N. Stuifbergen, direc tielid van uitgeverij N.V. De Spaar- (Van onze redacteur ruimtevaart) De zaterdagavond begonnen veertiendaagse ruimtevlucht van de Amerikaanse astronauten Borman en Lovel in de Gemini VII verloopt perfect. Na een feilloze start leek het eerst, alsof zich weer moeilijkheden zouden voordoen met een brandstofcel, zoals dat in de voorgaande Gemini V het geval was maar thans neemt men aan, dat de cel goed werkt en dat slechts de leiding naar een waar schuwingslampje, dat moet branden wanneer er iets niet klopt, mankementen vertoont. De energievoorziening blijft namelijk op peil, en men heeft het volste vertrouwen dat alles in orde is. dagen. In een later stadium worden weer baanveranderingen aange bracht. De ruimtevaarders hebben twee maal enige uren uitstekend ge slapen, eten normaal en kunnen het grootste deel van hun ivaar- nemings- en metingsprogramma uitvoeren. Het foto-programma moe$t deels vervallen doordat een dicht wolkendek het grootste deel van de aarde bedekte. De baan van de Gemini VII werd door de ruimtevaarders ge corrigeerd zodat de kans op een ontmoeting met de op 13 decem ber te lanceren Gemini 171 maxi maal wordt. Het lanceer platform heeft wei nig schade opgelopen bij de start van de Gemini VII en wordt nu in allerijl gereed gemaakt voor de lancering van 13 december. Slechts vier seconden te laat De ruimtecabine Gemini VII mee gezagvoerder Frank Borman en James Lovell (wiens vrouw dezer dagen een baby verwacht) aan boord startte zonder dat het aftelprogram ma ook maar een ogenblik was onderbroken. Niettemin vond de start om half negen zaterdagavond vier seconden later plaats dan was bedoeld. Dat lijkt bijzonder weinig, maar de capsule heeft in de ruimte een snelheid van ongeveer 27350 kilometer per uur, dat wil zeggen dat in vier seconden ruim dertig kilo meter wordt afgelegd! Het gaat bij deze projecten, vooral wanneer over enkele dagen een tweede Gemini wordt gelanceerd voor een ontmoe ting in de ruimte, om de uiterste precisie. Overigens is de energievoor- raad van de Gemini's voldoende om afstandsverschillen als deze op eigen kracht weg te werken. Ma«inaire moeilijkheden Twintig minuten nadat de mach tige Titan II raket de Gemini had gelanceerd, deden zich moeilijkheden met een brandstofcel voor. Door het niet goed functioneren van zo'n cel konden de ruimtevaarders Cooper en Conrad in augustus een deel van hun experimenten met de Gemini V niet uitvoeren. Zowel de ruimtevaarders zelf als het controlestation in Houston kwa men echter later tot de conclusie, De ruimtevaarders Frank Bor man vooropen James Lovell begeven zich naar de Gemini Vil. waarin zij thans voor veer tien dacien om de aarde cirkelen. dat de cel wel goed werkte, maar dat het waarschuwingssignaal op het in strumentenbord niet juist functio neerde. Er werd toen toestemming gegeven om de vlucht voort te zetten. Voorlopig zou dat toch wel het geval zijn geweest, omdat een andere brandstofcel nog wel perfect werkte, maar op den duur had een defect in een der cellen toch tot verkorting van de vlucht moeten leidén. Ruimte-rommel In de eerste fase van de vlucht heeft Borman de capsule zo gedraaid, dat de laatste trap van de lanceer - raket, die in ongeveer dezelfde baan was gekomen, kon worden waarge nomen en gefotografeerd Daarbij deed zich een klein incident voor Een stukje materiaal ketste tegen de buitenzijde van een van de waarne mingsraampjes in de capsule. Later bleek, dat dit een vezel geweest is van het materiaal waarmee cabine en raket aan elkaar waren verbon den tijdens de lancering. Voorts hebben de ruimtevaarders enige malen in de ruimte voorwer pen waargenomen waarvan zij ver moedden dat het andere kunstma nen of resten van vroegere lancerin gen waren, doch men heeft deze voorwerpen nog niet kunnen iden tificeren. Volgens de Amerikaanse gegevens bevonden zich op die pun ten geen stukken .ruimterommel". 9 V ervolg nno nestad deelde ons desgevraagd mede: „Er is in Panorama op betreurens waardige wijze een artikel versche nen, waarvan de uitgeefster zich beslist wil distanciëren. Het betref fende nummer is daarom uit de circulatie genomen". Het artikel was getiteld „De Jeugd van de prins-gemaal". De schryvt-r, de free-lance journalist (en oud- Waarheid redacteur) Wim Klinken berg had hierin aan de hand van documentatie, die hy osl. by de bibliotheek van de Royal Common wealth Society in Londen had ver gaard. de nationaal-socialistische activiteiten van de Duitse planters in het Britse mandaatgebied Tanga- jika in de jaren 19331939 beschre- De heer G. Vermeulen, hoofdredac teur van Panorama die het artikel kocht, van foto's voorzag en in druk deed verschünen is „enkele dagen onbereikbaar". Telegrammen De president-commissaris van de uitgeverij, prof. dr. De Quay heeft in overleg met de directie besloten de publieke verspreiding van het num mer te voorkomen. Via 700 telegram men en in Haarlem en naaste om geving per taxi. werden de weder verkopers van Panorama dit week einde van het besluit van de direc tie van de Spaarnestad op de hoog te gesteld. Intussen draaiden in de drukkerij in Haarlem de persen om een nieuw 11 december-nummer met op de (3) gewraakte pagina's, hoofdzakelijk foto's, alsnog op de markt te kunnen brengen. Minister-president Cals zou van de inhoud van het artikel op de hoogte zyn gekomen via een ambtenaar in een van de ministeries. De Spaarne stad heeft de gewoonte adverteerders exemplaar van Panorama te sturen, voordat dit blad de kiosken bereikt. Zo kreeg ook de ambtenaar het artikel onder ogen. Hij raakte by lezing zo geschokt, dat hy het nodig achtte het blad aan zyn superieuren door te geven. Zo bereikte het de minister-president, aldus vernemen De R.V.D. heeft ondertussen laten weten, dat het kabinet geen dwang heeft uitgeoefend om de uit gave te doen stoppen. Buitenspel Baancorrectie Zeven minuten na de lancering vam de Gemini VII in een baan de aarde, die iets afweek WEERBERICHT Enkele buien De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond: Wisselende bewolking plaatselijk enkele regen- of hagel buiten. Matige tot krachtig, aan de kust aanvankelyk nog nu en dan harde wind, overwegend tussen west noordwest. Iets koudere nacht. Morgen overdag dezelfde temperatu ren als vandaag. (Opgemaakt om 11.15 uur) 7 DECEMBER Zon op: 8.33 u.; onder: 16.29 u. Maan op: 15.41 u.; onder: 6.51 u. Hoogwater in Katwyk te 1.58 en 14.13 uur. Laagwater te 10.09 en 22.18 uur bestaat uit 16 pagina's hem Weet hij die teleurstelling en zijn gramschap niettemin te overwinnen, dan zal hy over twee weken toch nog een zware dobber kunnen krygen. Hij zal dan de strydvaardige kan didaat van het linkse Frankryk, Mit terrand, tegenover zich vinden, die gisteren met 12 procent niet zo'n enorme achterstand op hem had. Oe vraag zal dan zyn, op wie de onge veer 25 overige procenten van de kiezers hun stemmen zullen richten. Lecanuet heeft voor de stemming al bekendgemaakt, dat hy zijn aanhan gers Gaulle i een zachte landing maken, maar en het ho<-8st* 329 4 kilometer bov i f ,.o„ Jo boven de aarde, de omlooptijd be- ook foto s van de omgeving c an drw, minuten en 23 ^den het landingspunt maken nadat ongeveer drie uur later veranderde.! het 1551 wegende gevaarce on- de ruimtevaarders het laagste punt beschadigd op de maan recht gekomen. De Russen hebben medege deeld. dat een koerscorrectie gis teren is geslaagd, en dat de Loe na hedenavond 22.50 uur Neder landse tijd landen moet in de ..Zee der stormen". In 222 kilometer, terwijl het hoogste punt „ongemoeid" werd gelaten Voorlopig zullen zy in deze barn blyven tydens hun vlucht van 206 rondjes om de aarde in veertien aa( de remraketten niet perfect werkten. De Rus:,c a n ra den hun stem- Wanneer de remraketten perfect tweede ronde op l)e werken op het juiste moment en ge- brengen. duivnde de juiste periode, zou- -Jen voor het eerst wetenschappely- f^ivicKtvprlipc kp *raarne,ningsinstrumentcn „voor- \jC» ILIII» Cl nes zichtig' op de maan worden geplaatst Zou dat parool worden gerespec- Een onge.wyfeld byzondere presta- eerd, dan mag men dus verwachten j tie, die ook de Amerikanen hadden dat in die tweede ronde niet gene- i geprcjecteei d voor het eind van dit raai De Gauile, maar Mitterrand als jaar. De Amerikaanse pogingen zijn overwinnaar uit de strijd treedt Men echter uitgesteld in verband met kan bovendien nog aantekenen, dat j technique moeilykheden met hun Mitterrand gedurende de eerste helft ruimteschip Surveyor. Het is niet bekend gemaakt, wat van de campagne Lecanuet duidelijk De voorgaande Russische pogingen j verder voor waarnemingen zullen heeft ontzien, om al zyn krachten j van deze aard zyn alle mislukt, deels j worden gedaan en wanneer de ge- op zyn voornaamste tegenstander, doordat de maan vaartuigen niet in gevens daarover en de foto's de aar- De Gaulle, te kunnen concentreren. ae juiste koers volgden, deels door- de zullen bereiken. hopen dat de camera's aan ooord van de Lnenik VIII na de landing een gebied van ongeveer een v:erkante kilometer kunnen waarne men waarbij men hoopt dat in de direeie omgeving van de Loena nog voorwerpen van een millimeter Joorsnee op de plaal kunnen worden vastgelegd. Dit zou een formidabele vooruitgang zijn In de kennis om- tren' de aard en de eigenschappen van oe maanbodem. De hoofdredacteur van Panorama, de heer Vermeulen, is gisteren door directie voorlopig buitenspel gezet. Hy Is een week met verlof. De heer Vermeulen had in de afgelopen maanden enige felle artikelen tegen de toekomstige echtgenoot van Prin ses Beatrix geplaatst in zyn blad. De auteur van het artikel, Wim Klinkenberg, werkt op het ogenblik free lance-journalist. Hy is redacteur geweest van het commu nistische dagblad „De Waarheid". Iiy geeft het volgende commentaar: „Men heeft het artikel gewoon ge accepteerd. Het is me een raadsel, waarom de verkoop van Panorama nu is tegengehouden. Een paar dagen voor het debat in de Tweede Kamer heb ik het artikel aan Het Parool, De Groene en het Algemeen Handelsblad aangeboden. Ze hebben het geweigerd. Men vond het toen niet het juiste tydstip voor publika- tie". Een vrachtauto heeft gisteren dood en verderf gezaaid in een menigte, die in de stad Sotouboua (Togoland, Afrika) een traditionele optocht hield: 103 mensen vonden de dood en 114 werden gewond toen het zware voertuig in de massa terecht kwam De stad Ugt ongeveer 300 km ten noorden van Lome, de hoofdstad. Onde. de doden bevindt zich ook een lid van het Amerikaanse Vre- deskorps. Twee Amerikanen werden gewond. i Uit het Leidsch Dagblad van t f 5 December 1865: J Uit Geesteren, gem. Tub- 4 bergen, meldt men, dat de 4 vrouw van G. Timmer aldaar 4 voor de derde maal van drie- t linjen bevallen is. Alles gaat t bijzonder wel. 4 Men zegt dat de H.H. Dr. 4 W. N. du Rieu alhier en P. A. 4 4 Tiele te Haarlem, zullen wor- 4 f den benoemd tot conservato- 4 4 ren aan de bibliotheek der 4 f Leidsche Hoogeschool.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1965 | | pagina 1