LEIDSCH
DAGBLAD
SLAG
VOOR
GAULLE
Ruimte-vlucht
verloopt perfect
m J
Franse staatshoofd veroordeeld
tot vernederende tweede ronde
Loena- 8
maakt op
foto's
Panorama vernietigt
420.000 exemplaren
Goede nachtrust
VRACHTAUTO
IN MENIGTE:
103 DODEN
©uc/ ©hen wo
«Opgericht 1 maart 1880
MAANDAG 6 DECEMBER 1965
No. 31738
Directeur: E A. E van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 10,70 per kwartaal, f3,55 per maand, f 0,83 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel l. Lelden - Giro no. 67055
I L
1
Mitterand
(Van onze Parijse correspondent)
RUIM 2 TON VOOR j
l MELAATSEN- J
KOLONIE
Vandaag is de bekende schrij-
Anthony van Kampen naar
Directie niet eens met
een artikel over Claus
Het Franse volk heeft president De
Gaulle, bij de presidentsverkiezingen van
gisteren, tot een vernederende tweede ron
de veroordeeld. De generaal is er namelijk
niet in geslaagd de absolute meerderheid
van de uitgebrachte stemmen, die hij nodig
had om reeds in de eerste ronde herkozen
te worden, op zijn naam te brengen. Zijn
percentage (bijna 44%) is zelfs het laag-
ste, dat hij bij de verschillende verkiezin
gen en referenda sedert 1958, de vestiging
der Vijfde Republiek, ooit heeft bereikt.
Overigens was de opkomst der Franse
kiezers ondanks het slechte weer bijzonder
goed: 85%. d.i. het hoogste aantal sedert
het einde van de oorlog. Zowel het echec
van de generaal als het record van het
aantal stemmers kan op rekening van de
televisie worden geschreven, die het Fran
se volk in enkele weken uit zijn politieke
sluimer heeft wakker geschud.
De kandidaten der verenigde linkse partijen
(socialisten en communisten), Mitterrand,
maakte een zeer respectabele beurt met 32% der
uitgebrachte stemmen. Doch in verhouding mag
Jean Lecanuct, die het centrum vertegenwoor
digde, zeker met niet minder voldoening op zijn
rapportcijfers terugzien, welke hem 16% der uit
gebrachte stemmen opleverden. Lecanuet, de
Benjamin onder de kandidaten, heeft dankzij
zijn telegenieke voorkomen en zijn intelligente
en dynamische campagne, kans gezien binnen
enkele weken niet weinig kiezers achter zich te
scharen, want tot voor enkele weken genoot hij
alleen onder zijn politieke geestverwanten be
kendheid en erkenning.
De drie andere kandidaten, de ultra-rechtse
advocaat Tixier-Vignancour, de rechtse senator
Marcilhacv en de schertskandidaat Barbu, zijn
net resp. ruim vijf, 1.73 en 1.16% van de kiezers
ran de kaart geveegd.
Zeker lijkt nu intussen, dat er op zondag 19
december opnieuw zal moeten worden gestemd.
Zeker, of tenminste bijna zeker Want één der
drie hypothesen, waaruit men vanochtend de
keuze had, was. dat» generaal De Gaulle, vol wal
ging over de ondank van zijn volk, zich niet al
leen al kandiaat, doch ook als president der re
publiek terug zou trekken. In dat geval zou het
grondwetsartikel in werking treden dat de se
naatspresident Monnerville met het tijdelijke
presidentschap der republiek belast.
En gelijktijdig zouden de resultaten z«n (gedevalueerde) geld zal kiezen Hij heeft het de aanhangers
gisteren dan worden geannu
i Le
ieer d, om nieuwe verkiezingen nodig
te tmaken. De gaullistische kleuren
zouden dan hoogstwaarschijnlijk door
premier Pompidou worden verdedigd
de kans lijkt op voorhand niet in
drukwekkend groot, dat hij in dat
Voor
geval een veel beter figuur dan zijn zelfs tot woensdag, zo niet nog lan-
chef, zal slaan. I ger, geduld moeten oefenen. De ge-
Doch de twee waarschijnlijkste j neraal had zich volgens de traditie
mogelijkheden die zich nu voordoen, gedurende dit beslissende weekeinde
zijn eerder dat a generaal De Gaulle in zijn carrière weer in zijn buiten-
de strijd tot het bittere einde voort- huis in Colombey-les-deux-Eglises
zet, of b) dat hij wel als kandidaat. I teruggetrokken om daar zijn stem
de tweede ronde canuet dus bij voorbaat gemakkelij
ker gemaakt in de tweede ronde hun
stemmen op hem over te hevelen.
Nno p\pn wïH'Iitpn 00011 in elk geval kan men nu
11U^ CV LU Bdimcii al ?evaar zeggen, dat, zelfs
wanneer het regime-De Gaulle wel
zal worden voortgezet, aan zijn ab
solutistische karakter een einde is
doch niet als staatshoofd aftreedt.
In het laatste geval zou over twee
weken de strijd dus tussen de twee
resterende best geplaatste kandida-
van gisteren, Mitterrand en Le
canuet, moeten worden uitgevoch
ten. Indien De Gaulle zich uit pro
test tegen de volkswil tot deze stap
liet verleiden, zou hij opnieuw be
wijzen aan de democratie geen over
dreven groot gewicht -.te hechten.
Want de 44 procent der stemmen,
die niettemin nog altijd de betrekke
lijke meerderheid vormen, zouden
dan immers van hun kandidaat wor
den beroofd en moeten toevallen aan
één der kandidaten die in de eerste
ronde van gisteren slechts de tweede
in derde plaats bezetten.
Uit die overweging en gezien ook
het feit, dat De Gaulle toch wel diep
•vertuigd blijft van de zending die
hy, ondanks de kortzichtigheid en de
ondank der Fransen, voor Frankrijk
in de wereld heeft te vervullen,
lijkt het, voor dit moment, toch wel
waarschynlijker dat hij eieren voor
ombey J maan ook
op zichzelf uit te kunnen bren;
Hij wordt pas morgen in Parijs te
rugverwacht, maar het is ook best
mogelijk dat hij zijn beslissing eerst
tijdens of na de vergadering van de
ministerraad van woensdag wereld
kundig zal maken. Vandaag
mier Pompidou zich naar C
begeven om met de generaal
naaste toekomst te overleggen en
hem, zo nodig, enige troostwoorden
toe te spreken.
In politieke kringen in Parijs her
innerde men zich vanochtend, dat
de generaal in 1962, toen zijn meer
derheid wat zuiniger was uitgevallen
dan hij had gehoopt, vier dagen in
Colombey bleef bouderen, alvorens te
besluiten toch maar liever aan te
blijven. Nu heeft hij wel de eerste
plaats, maar met de absolute meer
derheid veroverd en moet de teleur- - - -
stelling dus nog aanzienlijk wreder gelanceerd, moet daar niet alleen beoogde. Het laagste punt lag 161.8
De Loena VIII
door de Russen
Hedenavond
zaehte landing
rijdag
die
de n
gekomen. Zijn gewichtsverlies in de
binnenlandse politiek zal zich indi
rect ook in zijn buitenlandse staat
kunde deen gelden.
In regeringskringen heerste gister
avond in Parijs een trieste kater-
stemming en tot middernacht wenste
zelfs minister van Binnenlandse Za
ken Prey zich, tegen zijn gewoonte
in, niet aan de pers te
Vervolg op pag. 2
i aantal Nederlandse dag
bladen de aandacht had geves
tigd op mensonwaardige toe-
standen in een melaatsenkolonie '4
J in de Rio Negro. 4
J In totaal werd voor dit doel 4
a f 200.900 ingezameld, waarvan
J f8.631 door de lezers
Amsterdamse
correspondent)
Het volgende nummer van het
weekblad „Panorama", gedateerd 11
december, waarvan reeds een aantal
exemplaren was verzonden naar de
bijkantoren, zal de abonnees niet be
reiken. De gehele oplage van 420.000
exemplaren, die vrijdag j.l. van de
orden vervangen.
opgenomen artikel, waar-
Claus von
zijn prille jeugd in
nationaal-socialistische
hebben gehad, toch
niet wilde publiceren.
De heer W. N. Stuifbergen, direc
tielid van uitgeverij N.V. De Spaar-
(Van onze redacteur ruimtevaart)
De zaterdagavond begonnen veertiendaagse ruimtevlucht van
de Amerikaanse astronauten Borman en Lovel in de Gemini VII
verloopt perfect. Na een feilloze start leek het eerst, alsof zich weer
moeilijkheden zouden voordoen met een brandstofcel, zoals dat in
de voorgaande Gemini V het geval was maar thans neemt men
aan, dat de cel goed werkt en dat slechts de leiding naar een waar
schuwingslampje, dat moet branden wanneer er iets niet klopt,
mankementen vertoont. De energievoorziening blijft namelijk op
peil, en men heeft het volste vertrouwen dat alles in orde is.
dagen. In een later stadium worden
weer baanveranderingen aange
bracht.
De ruimtevaarders hebben twee
maal enige uren uitstekend ge
slapen, eten normaal en kunnen
het grootste deel van hun ivaar-
nemings- en metingsprogramma
uitvoeren. Het foto-programma
moe$t deels vervallen doordat een
dicht wolkendek het grootste deel
van de aarde bedekte.
De baan van de Gemini VII
werd door de ruimtevaarders ge
corrigeerd zodat de kans op een
ontmoeting met de op 13 decem
ber te lanceren Gemini 171 maxi
maal wordt.
Het lanceer platform heeft wei
nig schade opgelopen bij de start
van de Gemini VII en wordt nu
in allerijl gereed gemaakt voor de
lancering van 13 december.
Slechts vier
seconden te laat
De ruimtecabine Gemini VII mee
gezagvoerder Frank Borman en
James Lovell (wiens vrouw dezer
dagen een baby verwacht) aan boord
startte zonder dat het aftelprogram
ma ook maar een ogenblik was
onderbroken. Niettemin vond de
start om half negen zaterdagavond
vier seconden later plaats dan was
bedoeld. Dat lijkt bijzonder weinig,
maar de capsule heeft in de ruimte
een snelheid van ongeveer 27350
kilometer per uur, dat wil zeggen dat
in vier seconden ruim dertig kilo
meter wordt afgelegd! Het gaat bij
deze projecten, vooral wanneer over
enkele dagen een tweede Gemini
wordt gelanceerd voor een ontmoe
ting in de ruimte, om de uiterste
precisie. Overigens is de energievoor-
raad van de Gemini's voldoende om
afstandsverschillen als deze op eigen
kracht weg te werken.
Ma«inaire
moeilijkheden
Twintig minuten nadat de mach
tige Titan II raket de Gemini had
gelanceerd, deden zich moeilijkheden
met een brandstofcel voor. Door het
niet goed functioneren van zo'n cel
konden de ruimtevaarders Cooper en
Conrad in augustus een deel van
hun experimenten met de Gemini V
niet uitvoeren.
Zowel de ruimtevaarders zelf als
het controlestation in Houston kwa
men echter later tot de conclusie,
De ruimtevaarders Frank Bor
man vooropen James Lovell
begeven zich naar de Gemini
Vil. waarin zij thans voor veer
tien dacien om de aarde cirkelen.
dat de cel wel goed werkte, maar dat
het waarschuwingssignaal op het in
strumentenbord niet juist functio
neerde. Er werd toen toestemming
gegeven om de vlucht voort te zetten.
Voorlopig zou dat toch wel het geval
zijn geweest, omdat een andere
brandstofcel nog wel perfect werkte,
maar op den duur had een defect in
een der cellen toch tot verkorting
van de vlucht moeten leidén.
Ruimte-rommel
In de eerste fase van de vlucht
heeft Borman de capsule zo gedraaid,
dat de laatste trap van de lanceer -
raket, die in ongeveer dezelfde baan
was gekomen, kon worden waarge
nomen en gefotografeerd Daarbij
deed zich een klein incident voor
Een stukje materiaal ketste tegen de
buitenzijde van een van de waarne
mingsraampjes in de capsule. Later
bleek, dat dit een vezel geweest is
van het materiaal waarmee cabine
en raket aan elkaar waren verbon
den tijdens de lancering.
Voorts hebben de ruimtevaarders
enige malen in de ruimte voorwer
pen waargenomen waarvan zij ver
moedden dat het andere kunstma
nen of resten van vroegere lancerin
gen waren, doch men heeft deze
voorwerpen nog niet kunnen iden
tificeren. Volgens de Amerikaanse
gegevens bevonden zich op die pun
ten geen stukken .ruimterommel".
9 V
ervolg nno
nestad deelde ons desgevraagd mede:
„Er is in Panorama op betreurens
waardige wijze een artikel versche
nen, waarvan de uitgeefster zich
beslist wil distanciëren. Het betref
fende nummer is daarom uit de
circulatie genomen".
Het artikel was getiteld „De Jeugd
van de prins-gemaal". De schryvt-r,
de free-lance journalist (en oud-
Waarheid redacteur) Wim Klinken
berg had hierin aan de hand van
documentatie, die hy osl. by de
bibliotheek van de Royal Common
wealth Society in Londen had ver
gaard. de nationaal-socialistische
activiteiten van de Duitse planters
in het Britse mandaatgebied Tanga-
jika in de jaren 19331939 beschre-
De heer G. Vermeulen, hoofdredac
teur van Panorama die het artikel
kocht, van foto's voorzag en in druk
deed verschünen is „enkele dagen
onbereikbaar".
Telegrammen
De president-commissaris van de
uitgeverij, prof. dr. De Quay heeft in
overleg met de directie besloten de
publieke verspreiding van het num
mer te voorkomen. Via 700 telegram
men en in Haarlem en naaste om
geving per taxi. werden de weder
verkopers van Panorama dit week
einde van het besluit van de direc
tie van de Spaarnestad op de hoog
te gesteld. Intussen draaiden in de
drukkerij in Haarlem de persen om
een nieuw 11 december-nummer
met op de (3) gewraakte pagina's,
hoofdzakelijk foto's, alsnog op de
markt te kunnen brengen.
Minister-president Cals zou van de
inhoud van het artikel op de hoogte
zyn gekomen via een ambtenaar in
een van de ministeries. De Spaarne
stad heeft de gewoonte adverteerders
exemplaar van Panorama te
sturen, voordat dit blad de kiosken
bereikt. Zo kreeg ook de ambtenaar
het artikel onder ogen. Hij raakte by
lezing zo geschokt, dat hy het nodig
achtte het blad aan zyn superieuren
door te geven. Zo bereikte het de
minister-president, aldus vernemen
De R.V.D. heeft ondertussen
laten weten, dat het kabinet geen
dwang heeft uitgeoefend om de uit
gave te doen stoppen.
Buitenspel
Baancorrectie
Zeven minuten na de lancering
vam de Gemini VII in een baan
de aarde, die iets afweek
WEERBERICHT
Enkele buien
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: Wisselende bewolking
plaatselijk enkele regen- of hagel
buiten. Matige tot krachtig, aan de
kust aanvankelyk nog nu en dan
harde wind, overwegend tussen west
noordwest. Iets koudere nacht.
Morgen overdag dezelfde temperatu
ren als vandaag.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
7 DECEMBER
Zon op: 8.33 u.; onder: 16.29 u.
Maan op: 15.41 u.; onder: 6.51 u.
Hoogwater in Katwyk te 1.58 en
14.13 uur.
Laagwater te 10.09 en 22.18 uur
bestaat uit 16 pagina's
hem
Weet hij die teleurstelling en zijn
gramschap niettemin te overwinnen,
dan zal hy over twee weken toch nog
een zware dobber kunnen krygen.
Hij zal dan de strydvaardige kan
didaat van het linkse Frankryk, Mit
terrand, tegenover zich vinden, die
gisteren met 12 procent niet zo'n
enorme achterstand op hem had. Oe
vraag zal dan zyn, op wie de onge
veer 25 overige procenten van de
kiezers hun stemmen zullen richten.
Lecanuet heeft voor de stemming al
bekendgemaakt, dat hy zijn aanhan
gers
Gaulle i
een zachte landing maken, maar en het ho<-8st* 329 4 kilometer bov
i f ,.o„ Jo boven de aarde, de omlooptijd be-
ook foto s van de omgeving c an drw, minuten en 23 ^den
het landingspunt maken nadat ongeveer drie uur later veranderde.!
het 1551 wegende gevaarce on- de ruimtevaarders het laagste punt
beschadigd op de maan
recht gekomen.
De Russen hebben medege
deeld. dat een koerscorrectie gis
teren is geslaagd, en dat de Loe
na hedenavond 22.50 uur Neder
landse tijd landen moet in de
..Zee der stormen".
In 222 kilometer, terwijl het hoogste
punt „ongemoeid" werd gelaten
Voorlopig zullen zy in deze barn
blyven tydens hun vlucht van 206
rondjes om de aarde in veertien
aa( de remraketten niet perfect
werkten.
De Rus:,c
a n ra den hun stem- Wanneer de remraketten perfect
tweede ronde op l)e werken op het juiste moment en ge-
brengen. duivnde de juiste periode, zou-
-Jen voor het eerst wetenschappely-
f^ivicKtvprlipc kp *raarne,ningsinstrumentcn „voor-
\jC» ILIII» Cl nes zichtig' op de maan worden geplaatst
Zou dat parool worden gerespec- Een onge.wyfeld byzondere presta-
eerd, dan mag men dus verwachten j tie, die ook de Amerikanen hadden
dat in die tweede ronde niet gene- i geprcjecteei d voor het eind van dit
raai De Gauile, maar Mitterrand als jaar. De Amerikaanse pogingen zijn
overwinnaar uit de strijd treedt Men echter uitgesteld in verband met
kan bovendien nog aantekenen, dat j technique moeilykheden met hun
Mitterrand gedurende de eerste helft ruimteschip Surveyor. Het is niet bekend gemaakt, wat
van de campagne Lecanuet duidelijk De voorgaande Russische pogingen j verder voor waarnemingen zullen
heeft ontzien, om al zyn krachten j van deze aard zyn alle mislukt, deels j worden gedaan en wanneer de ge-
op zyn voornaamste tegenstander, doordat de maan vaartuigen niet in gevens daarover en de foto's de aar-
De Gaulle, te kunnen concentreren. ae juiste koers volgden, deels door- de zullen bereiken.
hopen dat de camera's
aan ooord van de Lnenik VIII na de
landing een gebied van ongeveer een
v:erkante kilometer kunnen waarne
men waarbij men hoopt dat in de
direeie omgeving van de Loena nog
voorwerpen van een millimeter
Joorsnee op de plaal kunnen worden
vastgelegd. Dit zou een formidabele
vooruitgang zijn In de kennis om-
tren' de aard en de eigenschappen
van oe maanbodem.
De hoofdredacteur van Panorama,
de heer Vermeulen, is gisteren door
directie voorlopig buitenspel
gezet. Hy Is een week met verlof. De
heer Vermeulen had in de afgelopen
maanden enige felle artikelen tegen
de toekomstige echtgenoot van Prin
ses Beatrix geplaatst in zyn blad.
De auteur van het artikel, Wim
Klinkenberg, werkt op het ogenblik
free lance-journalist. Hy is
redacteur geweest van het commu
nistische dagblad „De Waarheid". Iiy
geeft het volgende commentaar:
„Men heeft het artikel gewoon ge
accepteerd. Het is me een raadsel,
waarom de verkoop van Panorama
nu is tegengehouden. Een paar
dagen voor het debat in de Tweede
Kamer heb ik het artikel aan Het
Parool, De Groene en het Algemeen
Handelsblad aangeboden. Ze hebben
het geweigerd. Men vond het toen
niet het juiste tydstip voor publika-
tie".
Een vrachtauto heeft gisteren dood
en verderf gezaaid in een menigte,
die in de stad Sotouboua (Togoland,
Afrika) een traditionele optocht
hield: 103 mensen vonden de dood
en 114 werden gewond toen het
zware voertuig in de massa terecht
kwam De stad Ugt ongeveer 300 km
ten noorden van Lome, de hoofdstad.
Onde. de doden bevindt zich ook
een lid van het Amerikaanse Vre-
deskorps. Twee Amerikanen werden
gewond.
i Uit het Leidsch Dagblad van t
f 5 December 1865: J
Uit Geesteren, gem. Tub- 4
bergen, meldt men, dat de 4
vrouw van G. Timmer aldaar 4
voor de derde maal van drie- t
linjen bevallen is. Alles gaat t
bijzonder wel. 4
Men zegt dat de H.H. Dr. 4
W. N. du Rieu alhier en P. A. 4
4 Tiele te Haarlem, zullen wor- 4
f den benoemd tot conservato- 4
4 ren aan de bibliotheek der 4
f Leidsche Hoogeschool.