Mr. W. P. Bijieveld,
Geen betekenis voor
andelij ke verhouding
iets voor hun fiets!
Culinair succes
voor Leidse school
de man achter Het Dorp
Amerika's voorsprong
op de Sowjet-Unie is
enigszins verminderd
Gebrek speelruimte
wordt onderzocht
GA MORGEN NAAR EEN GARANT-ZAAK
LEID9CH DAGBLAD VRIJDAG 19 NOVEMBER 19«5 VIERDE BLAD
Goeree-overflakkee moest kiezen
Familieberichten
(Ontleend aan andere bladen).
Geboren: Bröcker - Haze n bergdr.
Rosmalen; Ritsma-Baronesse van As-
beek. dr, Sappemeer; Vincent-Piquet,
zn, Oss.
Getrouwd: P. H. Sabel en E. Lens,
Amstelveen; G. A. Biewenga en L.
A. van Leeuwen; M. J. Noordihoek en
W. D. H. Kornelis.
Vijfentwintigduizend kiesge-
tfitigde bewoners van Goeree-
Wflakkee hebben gisteren uit-
iaakt, wie onder hen op 3 jan.
raadszetels mogen gaan bezet-
in de vier gemeenten, waarin
voormalige eiland met ingang
i het nieuwe jaar wordt opge
ld. Vier gemeenten in plaats
I dertien, 54 raadsleden in
ats van 107. Het laat zich ho-
dat er gisteren heel wat hei-
I huisjes in het Haringvliet
l geschoven. Gevestigde tradi-
l, plaatselijk chauvinisme, veel
de dingen ook zonder twijfel -
werden zonder pardon naar
verleden verwezen, toen de
rzitters van de stembureaus
idom de klok van tien de uit-
jlijsten ondertekenden,
i zeggen, dat de uitslagen eni-
«1 betekenis zouden hebben als
degeling van de landelijke ver-
lingen ls overdreven. Daarvoor is
eilandgemeenschap, al is ze dan
door de navelstreng van de
jestueuze Haringvlietbrug verbon -
tti met het vasteland, nog te veel
13 ilchzeLf gekeerd. Religieus gespro-
i kloppen de verhoudingen al he-
laal niet, want alleen op Oost-
Jdcee woont een noemenswaardi-
groep rooms-katholieken. In de
Jere drie nieuwe gemeenten: Goe-
eede (met Stellendam en
i idorp), Dirksland waarin Herkin-
i en Melissant opgaan en Middel -
nis, dat Smmelsdyk, Stad aan het
ringvliet en Nieuwe Tonge binnen
i gemeentegrenzen ziet komen,
aen zo weinig KVP-ers, dat ze
i eigen lijst niet eens de moeite
»rd vonden. En Juist in Oost-
Ikee. nieuwe gemeente voor Oolt-
isplaat, Den Bommel en Oude
ogo samen, heeft zich een van
merkwaardige ruzies afgespeeld.
die aan deze buitengewone verkie
zingen een tragi-komisch accent ga
ven, maar er tegelijkertijd elk nor
matief karakter aan ontnamen.
Willekeurig
In Oude Tonge regeerde Adriaan
van Kampen, landarbeider, raadslid
en sedert drie Jaar wethouder
namens het katholieke volksdeel.
Maar op de KVP-liJst van Oost-
Flakkee kwam zijn naam niet voor.
„Er is gehandeld", zegt hij, „Op een
wijze, die elk politiek fatsoen te bui
ten gaat. Twee zorgvuldig gekozen
groepen mensen uit Achthuizen en
Oude Tonge hebben elk op hun eigen
willekeurige manier, zonder ook
maar het minste overleg met de zit
tende raadsleden, een eigenzinnige
en beslist onverantwoorde voordracht
gedaan". Klasseverschil, streven naar
puur persoonlijk belang, jacht op de
vierduizend gulden jaarsalaris, die
een wethouder hier straks gaat ver
dienen dat zijn een paar van de
verwijten die hij zijn vroegere par
ty genoten voor de voeten gooit
Adriaan van Kampen heeft het niet
genomen. Toen hij bemerkte, dat de
hem toebedeelde plaats op de kan
didatenlijst geen schijn van kans op
een verkiezing gaf. trok hy zich
terug. En hij, de katholiek, die toch
het Wit-Gele Kruis aan een subsi
die van f3500 hielp, de stichting van
een streekschool en de bouw van een
zwembad bevorderde, hij schreef een
fel artikel in de Flakkeese Nieuwsbo
de, waarin hij zijn geloofsgenoten
opwekte tot niets minder dan deser
tie naar de PvdA. Een actie-comité
steunde hem met 700 handtekenin
gen. Het lfjkt dus maar beter om de
opgaande rode lijn van Oost-Flakkee
niet door te trekken tot de Tweede-
'n nuttig geschenk voer de kinderen
Ria Disseldorp wint horloge
Ria Disseldorp leerlinge
ln de Vakschool voor Meisjes
het Leidse Rapenburg
«e/i gisteren in Utrecht een
Men polshorloge gewonnen.
,J£norm", was haar reactie op
tie kostbare prijs, die het be-
Wsschap voor het slagersbe-
W beschikbaar stelde voor het
ietsje dat op de jaarlijkse huis-
oudscholendag de beste presta-
k levert. In de Utrechtse jaar-
torshallen maakte Ria Dissel-
"tp de beste koude schotel. Ria
'oont in Noordwijkerhout en
%t in Lelden de zogenaamde
'US-opleiding, die bestemd is
voor meisjes, die later voor grote
groepen mensen eten moeten
gaan bereiden, b.v. bejaardente
huizen, ziekenhuizen etc. De
Leidse vakschool voor meisjes
was met 24 meisjes vertegenwoor
digd in Utrecht. Drie meisjes van
de inrichtings-assistentenoplei-
ding namen deel aan de wedstrij
den, waarmee 19 huishoudscholen
uit heel Nederland om de hoogste
culinaire eer streden. De 21 an
dere Leidse meisjes fungeerden
als supporter. Op de foto één van
de drie Leidse deelneemsters (Lia
den Hollander) tijdens de war
me-schotel-wedstrijden. Het der
de meisje was Iet Kengen.
Kamer. De KVP verloor ca 300 stem
men, die de PvdA won.
In zijn eentje
In Sommelsdijk is het David
Hoogzand, concierge van de land-
bouwhuishoudschool geweest, die de
optelsom uit de groene bussen danig
in de war heeft.geschopt. Als socia
list èn vurig PvdA-er, kreeg ook hij
voor de nieuwe raad van Middelhar -
nist geen verkiesbare plaats en ook
hij trok zich terug. „Toen de men
sen zeiden, David, dat kun Je niet
doen. JU bent de beste van het hele
stel. toen heb ik me toch maar weer
aangemeld. Maar het partijbestuur
zei dat het te laat was. Dom, dom en
nog eens dom. Zo komt het dat ik
mUn eigen Ujstaan voerder ben ge
worden. hoewel ik een verse hrikke-
ïyke hekel heb aan splinterpar
tijtjes". HU heeft een zetel gehaald.
Overleden: H. K. F. MeUer, mn, 69
jr, .Rotterdam; P. A. Beelaerts van
Blokland, mn, 85 jr, Den Haag; A. M.
de Jongh-Stroband, vr, 49 jr, Den
Haag; J. P. van Apeldoorn, mn, 70
jr, Heerde; W. Hoogervboom, mn, 66
Jr, Zand voort; C. de Kempernaer,
mn, 70 jr, Velp; M. C. C. Wesseling- t
Versfeit, vr, Haarlem.
President Johnson in gesprek
met prinses Margaret tijdens het
bezoek, dat de zuster van de
Britse vorstin aan het Witte
Huis heeft gebracht.
Weer anders
„De persoon, die in de gemeente
raad van Middelharnis steeds de be
langen van zUn medeburgers, onge
acht politieke overtuiging behartigd
heeft" deed het nog weer anders.
Deze VVD-er, P. A, van den Berge,
was ook niet tevreden met de plaats,
die zyn partijbestuur, dat misschien
wel een politieke overtuiging na
streeft, voor hem in petto had.
Maar hij liep niet weg, doch bekos
tigde uit eigen middelen een grote
advertentie in de plaatsebjke krant
met de opwekking alléén te stemmen
op nummer 3 van UJst 5. Dat was
hyzelf. HU redde het niet
Zo stond een rustig eiland weken
lang bloot aan verkiezlngsgewoel. De
meeste mensen werden er niet an
ders van .„Over die samenvoeging
van onze gemeenten wordt nu al
twintig jaar gedelibereerd. De zaak
is doodgepraat", zei een ambtenaar
in het stadhuis.
Een zwaremaar mooie functie
(Van onze Arnhemse correspondent)
Het dorp in Arnhem heeft twee grote mannen, al zal de een de
ander graag alle eer gunnen. Maar toch zijn het er twee en wel:
dokter A. Klapwijk, de man van Het Dorp en mr. W. P. Bijie
veld, de man achter Het Dorp.
Dokter Klapwijk was drie jaar
geleden degene, die zijn beeld van
Het Dorp publiekelijk, via tele
visie en radio, uit zijn brein licht-
De machtsverhouding tussen
Moskou en Washington
Het „Britse instituut voor strate
gische studies" heeft verklaard dat
de Sowjet-Unle nu de beschikking
heeft over strategische raketten met
atoomlading, die een veel grotere
vernietigingskracht hebban dan die
in het Amerikaanse arsenaal.
Het instituut meldt in zyn jaar
overzicht van de militaire machtsver
houdingen in de wereld voorts, dat de
Russen In 1965 de Amerikaanse voor
sprong op het gebied van strategische
raketten met 25 procent hebben ver
kleind.
Het Instituut ls een particulier in
ternationaal centrum voor onder
zoekingen op het gebied van de de
fensie, de veiligheid in de wereld en
de ontwapening. Het heeft een inter
nationale raad. die is samengesteld
uit dertien landen met geassocieerde
medewerkers ln Engeland, Canada,
West-Duitóland, India en de Ver
enigde Staten. De inlichtingen van
het instituut zijn afkomstig uit veler
lei bron.
Het instituut meldt dat de Russen
een intercontinentale ballistische ra
ket (ICBM' hebben, die een atoom
kop kan vervoeren met een kracht
van naar schatting meer dan dertig
megaton. Eén megaton is geiyk aan
de explosieve kracht van een miljoen
ton TNT.
De belangrUkste wapens uit het
Amerikaanse strategische raketten-
arsenaal zyn de minuteman-1 en de
Stemmen uit het
moederland
Op 27 devember zal Radio Neder
land Wereldomroep op een nader te
bepalen plaats enkele programma's
opnemen onder de titel „Stemmen
uit het moederland". In die pro
gramma's zal o.a. aan een aantal
Leidse familie's gelegenheid worden
gegeven groeten over te brengen aan
geëmigreerde familieleden in Nieuw
Zeeland, Australië, Zuid-oost Azië
Afrika, Zuld-Amerlka, West-Indië cn
Noord-Amerika en Canada.
Voor elk van deze programma's
komen 4 familie's in aanmerking,
voor elke familie is 3 minuten zend-
tyd beschikbaar.
ZU die gebruik willen maken van
deze gelegenheid om groeten over te
brengen, kunnen zich opgeven by
het Bureau Voorlichting, Stadhuis,
Kamer 27.
Polaris. Deze projectielen hebben een
capaciteit voor het vervoer van on
geveer één megaton aan explosieve
kracht. Ook zyn er 54 Minuteman-2
raketten ,die atoomkoppen van vyf
tot achttien megaton kunnen over
brengen.
De Amerikaanse voorsprong op de
Sowjet-Unie, 41 in begin 1965, is
teruggelopen tot 31, aldus het in
stituut, door het laten vervallen van
ouderwetse raketten zoals de Atlas en
door een toeneming met 40 procent
van de Sowjetrussische operationele
ICBM's.
te en de hele Nederlandse bevol
king deelgenoot in zijn conceptie
maakte. Nadat de bouw mogelijk
was geworden, verdween de ge
neesheer-directeur van de Johan-
nastichting van het toneel. Zijn
werk was gedaan. Het Dorp kon
er komen. Anderen moesten zich
nu maar met het miljoenenobject
gaan bezighouden. Dat gebeurde.
Uit, Dordrecht kwam vorig jaar
april mr. Bijieveld. Deze legde
zijn advocatenpraktijk neer om
voorzitter te worden van de toen
inmiddels in het leven geroepen
stichting Het Dorp.
De heer Byieveld is de man ach
ter Het Dorp. Hy heeft er maar voor
te zorgen, dat het door dokter Klap-
wyk en Mies Bouwman ingezamelde
geld en de verkregen goederen op de
best mogelijke wyze worden ge
bruikt. Zo gaaf als het idee van medi
cus Klapwijk was, zo gaaf ook dient
de uitwerking ervan door de voor
malige advocaat Byieveld te geschie-
Selectie
Onder leiding van de heer Byie
veld is een staf opgebouwd, waar
voor zeer veel werk aan de winkel
is. Naar men weet, moesten de aan
biedingen worden geselecteerd en
diende het dorp op transparant te
kenpapier te verrijzen. Beide fasen
liggen al weer enige tyd achter de
rug. Met de eigeniyke bouw is, zo
als men zich zal herinneren, enkele
weken geieden een begin gemaakt.
De ministers Vrolijk (Cultuur, Re
creatie en Maatschappeiyk Werk),
Diepenhorst (OnderwUs en Weten
schappen) en Bogaers (Volkshuisves
ting en ruimtelyke Ordening)
menen, dat er voor het ogenblik
geen aanleiding is hunnerzijds maat
regelen te nemen ln het tekort
aan speelgelegenheld, waar en voor
zover zich dit voordoet. Totnutoe
wordt dat door de gemeenten gere
geld.
Zy antwoorden dit op schrifteiyke
vragen van de Tweede-Kamerleden
J. J. Voogd en Vermoeten (beiden
PvdA) n.a.v. mededelingen van ir. J.
D. Spaargaren op de ledenvergade
ring van de Nederlandse vereniging
bescherming voetgangers over het
verband tussen 1 eermoeiiykheden en
woonomstandigheden.
Minister Diepenhorst merkt op,
dat het in incidentele gevallen wel
licht mogeiyk is schoolspeelplaatsen
buiten schooltijd voor spel be
schikbaar te stellen. Dit zal echter
plaateehjk en dan van school tot
school onder het oog moeten worden
gezien. De bewindslieden wyzen er
verder o.m. op. dat de ervaringen
door de gemeenten opgedaan met
het treffen van speelvoorzieningen
niet zelden teleurstellend zUn door te
gering besef van verantwoordeiyk-
heid by het publiek.
Zy wUzen er ook op, dat de mede
deling van de heer Spaargaren is
ontleend aan resultaten van een nog
niet gepubliceerd onderzoek onder
leiding van mej. dra. Bladergroen,
lector in de kinderpsychologie ln
Groningen. Over de algemene gel
digheid van de conclusie, dat 28 pet.
van de schooljeugd leermoeiiyk-
heden ondervindt by gebrek aan
speelruimte in de omgeving van de
ouderlyke woning, is het laatste
woord zeker nog niet gesproken, al
dus de drie ministers. In de oor-
spronkeiyke mededeling, zo gaan zy
voort, is terecht gesteld, dat dit
zeker niet de enige oorzaak is. Het
onderzoek terzake ls nog geenszins
Advertentie}
Elke vrijdagavond WASDEMONSTRATIES vanaf 7 uur bU GARANT
(TESKE) - Doezastraat 5, Leiden.
Een van de zaken, waarmee
stichting op het ogenblik hard bezig
is. is de selectie van de toekomstige
bewoners. Sedert eind '63 is mevrouw
M. Hoffmann-Snoek als maatschap
peiyk werkster aan Het Dorp ver
bonden. Zy is al die tyd reeds doen
de met een voorselectie, waar by ze
hulp krygt van de provinciale stich
tingen voor de revalidatie. Nader
hand komt nog de eindselectie.
Er komen nog steeds aanmeldin
gen voor een plaats in Het Dorp
binnen. By elkaar zyn dat er
reeds een kleine zevenhonderd. De
heer Byleveldt beschouwt de selec
tie als één van de moeiiykste taken
voor (rijn staf.
Een ander facet van het stafwerk
is de voorbereiding van de verzorging
en verpleging van de bewoners. Per
1 december aanstaande treedt zus
ter A. E. Schmidt als hoofd van de
afdaling verzorging en verpleging tot
de stal toe. Zy zal onder meer wor
den belast met het aantrekken van
het verzorgend personeel, een taak,
die directeur Byieveld niet onder
schat. Hy meent trouwens, dat de
hele personeelsopbouw een groot zor
genkind zal biyken te zyn.
Bedrijfspunten
Per 1 november is voorts een
hoofd arbeid in de stal opgenomen.
Het is de heer E. O. H. M. van Bas
ten Batenburg. Hy zal de arbeids
mogelijkheden in Het Dorp en voor
de bewoners analyseren. Door Het
Dorp zullen diverse bedryfspunten
worden gestrooid. Zo komen er
klein winkelcentrum, een hulppost-
kanloor, een benzinestation, een fili
aal van de openbare bibliotheek, een
drukkerij tje en een wasserette. Het
hoofd arbeid zal bestuderen, welke
bedryfsactiviteiten in eigen beheer
kunnen worden gehouden en welke
aan derden dienen te worden gege
ven. In het eventuele laatste geval
zal wel de voorwaarden worden ge
maakt, dat, voor zover mogeiyk, be
woners in de werkzaamheden wor
den betrokken. Bovendien komen er
in Het Dorp werkplaatsen, waar pro-
duktiewerkzaamheden voor derden
zuilen worden verricht.
Als Het Dorp is verrezen, zullen
voor de heer Bijieveld en zyn staf de
moeiiykheden eigeniyk pas goed be
ginnen, meent hy. Geprobeerd moet
dan worden om een zodanig (demo
cratisch) systeem te vinden, dat de
bewoners de grootst mogelyke invloed
op het besturen van Het Dorp kry-
gen. „De maatschappeiyke vorm
geving, met respect voor zelfbestuur,
zal een grote zorg voor ons zyn. Een
agenda voor een studieconferentie
hierover is in voorbereiding", vertelt
directeur Byieveld.
Wijkraad
Ontelbare uren heeft hy zich
reeds bezonnen op de besturing
Het Dorp. De laatste wyziging van
de gemeentewet heeft de mogeiykheid
geschapen, dat een gemeente wyk-
raden ln het leven kan roepen. In
dien de wet voor Het Dorp zou gaan
gelden, zou het dorpsbestuur een pu-
bliekrechtelyke vorm krygen, ont
leend dus aan de wet. De moeiiyk
heden zouden in dat geval legio zyn,
maar directeur Byieveld ziet wel mo-
gelykheden de problemen te overwin
nen HU lijkt het nog niet goed te
weten: een privaatrechtelyke of een
pu'oliekrechtelyke bestuursvorm?
Want, wat zou er in het laatste ge
val met de directie en de staf moe
ten gebeuren? De heer Byieveld ziet
dus wel mogeiykheden voor een
wykraad, maar hy wil zich daarover
eerst eens met B. en W. verstaan.
Eén ding is voor hem evenwel
overduidelyk. De vormgeving van
zelfbestuur is een byzonder belang-
lijke zaak. „Je geeft de bewoners of
heiemaal niets of je gaat de zaak
heel serieus aanpakken. Maar we
mogen er nooit een spel van
maken!".
Eenheid
De maatsc happy opbouw van Het
Dorp acht mr. Bylevend eveneens
een belangryke kwestie. Hy zegt:
„Ruim vierhonderd gehandicapten
komen als een vrij willikeurige groep
by elkaar. We moeten daar een een
heid van smeden. Hoe? Dat moeten
i we bekijken, maar het zal voorwaar
I niet eenvoudig zyn".
Straks krijgt Arnhem er in elk
geval een wijk by. Want dat staat
voor de heer Byieveld vast: Het
Dorp wordt een wyk van Arnhem,
zoals Malburgen er een is en zoals
Alteveer dat is. Of er een wykraad
komt of niet.
In dit verband zyn er overigens
ook weer genoeg problemen. Moet
byvoorbeeld de dienstverlening van
binnenuit of van buitenaf geschie
den. Mr. Byieveld spitst zyn vraag
toe: „Moet de geestelyke verzorging
door een eigen dominee of pastoor
worden gegeven of moet de pastoor
of de dommee, die Het Dorp in zyn
wyk heeft liggen, die geven?".
Het zyn vragen waarop de staf
van Het Dorp een antwoord moet
geven. De heer Byieveld is de man,
die al dit moeilijke werk stimuleert.
Een zware, maar mooie functie.
Dode en gewonde bij
verkeersongeluk
By een verkeersongeluk op de Lei-
muiderdyk in Burgerveen in de
Haarlemmermeer ls gistermiddag een
bromfietser zo ernstig gewond, dat
hy later in een ziekenhuis is over
leden. Ook de bestuurder van een be
stelauto is ernstig gewond. De iden
titeit van de dode en de toedracht
van het ongeval zUn nog niet be
kend. De politie in Hoofddorp (02503
6141) vraagt eventuele getuigen
zich met haar of met de plaatseiyke
politie in verbinding te stellen.
gemaakt
voor uw hand
0.95- 1.50-
1.95-2.7S-3.73