Protest-song
nieuw geluid
in de tiener-
muziek
„Kun je
Gé Hofenk
protesteer dan mee.
nog
protesteren,
Bell Sell
belt wel
TOPPERS
door:
Ruud Paauw
VELE jaren lang heeft de vaderlandse hitparade bijna uitsluitend liedjes
omvat, die zich met al die roerende facetten van de liefde bezig
hieldenvan het tot in den treure gebroken hart tot de blauwe en
reebruine ogen. Ook nu heeft dit onuitputtelijke genre nog ruimschoots
de overhand, maar aan de horizon gloort toch enige verandering. Een
nieuwe rage heeft zich sinds kort met enig geweld in het licht van de
schijnwerpers geplaatst: De PROTESTSONG.
"Universal soldier" (in het Nederlands gebracht onder de titel „Zo maar
een soldaat") en "Eve of destruction" (Aan de vooravond van de vernieti
ging) zijn er op dit ogenblik de meest bekende voorbeelden van.
Op zichzelf is de protestsong geen
fonkelnieuw fenomeen. Al eeuwen
lang heeft men strijd en protest op
muziek gezet, maar de manier
waarop de woedende jongemannen
van nu tegen tal van schenen en
(open) deuren schoppen is stellig
nog niet eerder vertoond.
Het is eigenlijk merkwaardig dat
de protestsongs pas nu in groten
getale op de markt komen. De wereld van de lichte muziek wordt al sinds
geruime tijd voor een groot deel bevolkt met jongeren, dde in gedrag en
kleding gaarne de indruk wekken alles wat traditioneel en gevestigd is,
tot ontploffing te willen brengen. Toch bleven deze woeste figuren braaf
en proper de liefde bezingen, want zelfs voor hen waren er nauwelijks
andere mogelijkheden.
Protesten, maar waartegen? Tegen zo ongeveer alles wat een Jongeman
zich in zijn drift in het hoofd kan halen. In het middelpunt van de
belangstelling staan nu nog algemene zaken als rassendiscriminatie, oor
log en vrede. Maar er zijn intussen al andere, markantere doelen op de
korrel genomen. In de hoop kennelijk de grens van wat wèl en niet kan
zó dicht te naderen dat een schandaal ontstaat. Want schandalen doen de
kassabei altijd veelvuldig rinkelen voor het omstreden produkt.
Het gevolg is dat op weg naar het grote commerciële succes al talrijke
geestelijke oprispingen in 45 toeren zijn gegrift in plaats van ijlings in de
prul Iemand geworpen. Kortom: veel kaf en zeer weinig koren.
EN lied dat op het ogenblik zeer in de belangstelling staat is „Zo
maar een soldaat" van Don Mercedes, de zwak vertaalde Nederlandse
ai Donovans "Universal soldier". Het vers is te lang om in
te geven, maar hier zijn enkele verrukkelijke passages over
„Hij is groot of hij is klein.
Hij is moedig of wat bang
Hij is arm of misschien is hij wel rijk
't Is een man met een gezin
Of een kind van zestien jaar.
In soldatenpak is iedereen gelijk
Ook al is hij atheïst
Of een gelovig mens
Op bevel schiet hij gerust een ander doe
Hij is blank of hij is bruin.
Of hij is geel of zwart
Hij is zo maar een soldaat
Die een moeder heeft
En ook een kloppend hart
Hij zal vechten "hier en daar en overal
Waarom zijn we ziende blind.
Want wie nadenkt die beseft
Dit is niet de weg die vrede brengen zal.
LDTOPTIENLDTOPTIENLDTOPTIEN
1 Yesterday (Paul McCartney)
2 This strange effect (Dave Berry)
3 Here it comes again (Fortunes)
4 Sirtakl (Trio Hellénique)
5 Get off of my cloud (Rolling Stones)
6 Wasted words (The Motions)
7 Eve of destruction (Barry McGuire)
8 Help (Beatles)
9The in-crowd (Ramsey Lewis Trio)
10 Satisfaction (Rolling Stones)
N3IldOiaiN3IldOiaiN3IidOiai
DE ZAAK VOOR LEI
(Van onze
Amsterdamse correspondent)
HET briefhoofd bevat de
naam van een jamfabriek
en de foto van een charmant
meisje. ..Mag ik me even voor
stellen? Ik ben Joke de Waal
en een dezer dagen wordt u
door mij opgebeld". En dat
doet Joke.
Elke dag worden honderden
winkeliers in Nederland en in
Duitsland opgebeld door vrien
delijke meisjes die voor ver
schillende firma's bestellingen
opnemen, attenderen op specia
le aanbiedingen of het bezoek
van een vertegenwoordiger aan
kondigen. Het zijn de meisjes
van Bell Sell N.V., de telefoni
sche verkoopservice van de
ideeënrijke Amsterdammer
Laurens A. Daane.
De eerste telefonische verkoop-
service op het vasteland van
Europa blijkt in een grote be
hoefte te voorzien. De Daane-
meisjes zijn een uitkomst voor
bedrijven die klagen over over
belasting van hun vertegenwoor
digers. In het begin van dit
jaar is BellSell-N.V. opge
richt. Sindsdien z:jn er door de
45 meisjes in Nederland en
de 16 in Duitsland 400.000 te
lefoongesprekken gevoerd in op
dracht van wasmiddelenfabri
kanten, bandenfirma's, grossiers
in cosmetica, auto-importeürs enz.
Bell-Sell, aarzelend begonnen in
Nederland, heeft in Duitsland gro
te belangstelling gekregen en heeft
inmiddels verzoeken ontvangen om
telefonische verkoopgesprekken te
houden in Frankrijk en Zwitser
land. Het initiatief van de Amster
dammer schijnt te leiden tot een
grote verkooporganisatie die straks
geheel Europa omspant.
Zelf raakt hy er niet opgewon
den over. „Al in 1876 werd de te
lefoon uitgevonden. Het wordt ein
delijk tijd dat er een intensief ge
bruik van dit communicatiemiddel
wordt gemaakt bij de verkoop. Een
snel en geregeld contact van fa
brikant met grossier en detaillist is
in onze tijd immers een noodzaak
geworden. En de telefoon biedt
mogelijkheden.
KIJK U RIJK
Tien jaar geleden was Lau
rens A. Daane (thans 38) gemeen
te-ambtenaar. In zijn vrije tijd
maakte hij kruiswoordpuzzels die
hij verkocht aan dag- en week
bladen. Acht jaar geleden nam
Menigeen herinnert zich de actie
van „Kijk u rijk", die tot gevolg
had dat de omzet van het radion-
wasmiddel tot ongekende hoogte
steeg.
De heer Daane had in de roos
geschoten. Hij had bewezen welke
reclamemogelijkheden zo'n prijs
vraag biedt. Het reclame service
bureau Laurens A. Daane n.v
kreeg de ene opdracht na de ande
re. De actieve directeur bleef attent
om de bedrijven steeds het juiste
idee te geven op het juiste moment.
Zijn bureau werd geleidelijk aan
gesplitst in diverse afdelingen, die
zich elk op een eigen terrein gin
gen bewegen: prijsvragen, ver
koopcampagnes per brief, versprei
ding van drukwerken en monsters
Drie Jaar geleden kocht Laurens
Daane het in personeelsadverten
ties gespecialiseerde blad „Contac
ten" en hij bouwde het uit een
gratis huis-aan-huis orgaan vcor
heel Nederland, verdeeld in talrijke
edities. Het blad werd onder
gebracht in een nieuwe N.V. de
uitgeverij Pers en Publiciteit.
Het blad „Contacten" heeft geen
„The wellrespected man"
van de Engelse Kinks wan
delt in Nederland recht
streeks naar de top. Daar zal
het optreden van The Kinks
in de Haagse Houtrus thai len
op 20 november aanzienlijk
toe bijdragen.
Midden in de herfst luidt
het Jeugdcentrum „Reho-
both" aan het Leidse Rapen
burg vanavond om acht uur
de winter in. Een snertsmul-
partlj is het hoogtepunt van
het herfst-snert-bal.
In het Jeugdontmoetings- f
centrum „In den Moriaen" f
praat de heer Van der Vlugt f
vanavond over het Midden- f
Oosten. f
In Den Haag is heel wat
te doen op beat-gebied. De f
succesvolle Motions kent
iedereen sinds hun „Wasted i
words", The Golden Ear- f
Rings zijn druk bezig en de f
nieuwste groep deed deze
week van zich spreken met
een plaatje: The Haigs met
„Never Die".
blijft het nieuwe
n het vorig jaar
zo enthousiast opgezette «lite
raire tijdschrift Kaf-t?
Vorige week verscheen wel
het eerste officiële nummer
van JES orgaan van de
Leidse jazz-sociëteit Folk
Beat 14 Het blaadje is
heel simpel van opzet, maar
biedt desondanks perspectie-
De onvermijdelijke moeder", „het kloppend hart" en „de soldaat van
zeetien Jaar" die „geruet" een ander doodschiet, het zijn de
Ingrediënten, waarop ook smartlappen zo voortreffelijk ge
dijen. Toch slaat „Zo maar een soldaat" in het huidige milieu
van de protestsong lang geen slecht figuur. Al haalt hij natuurlijk op geen
stukken na het niveau van wat oudere liedjes in dit genre, zoals „Sag, mir
wo die Blumen sind" of het veel meer inspirerende "We shall overcome".
Zanger Barry McGuire heeft aanzienlijk meer stof doen opwaaien met
"Eve of destruction" waarin hU zo vriendelijk is de komende ondergang
van ons allen aan te kondigen. Daartoe beslaat hij de beproefde aam
beelden: China, rassenstrijd enz. met een stem waarvoor zelfs schildpad
den de oren zullen dichtknijpen. HU bereikte er niettemin tooh de hit
parade mee.
ER valt nog héél wat meer te protesteren. "Too many people" van die
Hollies „behandelt" in drie minuten tijd het probleem van de over
bevolking, "W're gonna get out of this place" zegt iets over de slop
pen, de stoere vechterstitel "Home of the brave" rapporteert de moeilijk
heden van een Jongeman, die zijn haar anders dan anderen draagt.
„The well-respected man", is een (voortreffelijk) relaas over het burger
mansfatsoen, en "Wasted words" komt weer eens aandraven met de ras-
sendiscrimatie. In ons land hebben we dan nog „Blank en bruin", en
„Mooie, witte duif"; de inhoud daarvan loeit reeds door de titels heen.
Het succes van de protestsong heeft de vaak bijzonder jonge zangers van
dit genre blijkbaar even uit het evenwicht geworpen. Zij zijn nu immers
voor een kort ogenblik geen gewone liedjeszangers, maar de brengers van
een protest, boodschap of aanklacht. Men ging hun mening vragen over
de protestsong en Donovan (de man van "Universal soldier") vergalop
peerde zich in zijn antwoord nogal pijnlijk. Hij zei dat hij niets van politiek
en zo afwist en eenvoudig een liedje bracht dat een ander voor hem had
geschreven. Daar ging de „image" van het bewogen protest. Men krijgt de
indruk, dat Donovans publiciteitsmanager hem vervolgens voor straf een
paar uur in de donkerste hoek van de kamer heeft gezet. Want later heeft
Donovan die opmerking gecorrigeerd en zich de houding aangemeten van
de man, bU wie het protest naar de keel stijgt.
Ook de andere zangers hebben de Juiste houding nu gevonden: die van
ferme boodschappenbrengers. Dat is allemaal zeer vermakelijk als men
bedenkt dat het merendeel in zijn ontstuimige opmars naar roem bereid is
elke dissonant in de microfoon te blazen.
DE protestsong zou een heerlijke afwisseling kunnen zijn temidden van
die vele afgezaagde liefdesdeunen, als dat protest maar eens wat
scherper en spiritueler geformuleerd werd. Een protestsong moet óf
zijn, anders kan men hem beter inslikken. Dat doet hem ook wezenlijk van
elk ander liedje verschillen. Of wordt er geprotesteerd om het protesteren?
Het heeft ons dan ook verbaasd dat zo vele jongeren hebben gereageerd
op de uitzending van de AVRO-jeugdomroep, waarin een vertaling van
"Eve of destruction" werd voorgelezen. In hun brieven noemen de Jon
geren, van wie men vaak zegt dat zij zo'n kritische instelling hebben, dit
nietszeggende lied: „schokkend", „om koud van te worden", „geweldig",
„eindelijk eens iemand die de harde waarheid durft te zeggen".
Om met Donovans „soldaat" te spreken: Vrienden, zijn we ziende blind?
„Daane-meisjes" helpen
vertegenwoordigers
LAUREWS A. DAANE
advertentie-vertegenwoordigers die
de bedrijven opzoeken. In hun
plaats stelde de heer Daane vijf
tien meisjes aan die de personeel-
zoekende bedrijven opbellen.
Het was dit systeem dat de aan
leiding werd tot de telefonische ver
koopservice. Laurens Daane zegt er
dit van: „Mijn probleem was dat
het blad 's woensdags gereed was
en dat ik donderdags en vrij
dags geen werk had voor de meis
jes. Ik heb toen gezocht naar een
mogelijkheid om de lege dagen te
vullen en omdat de meisjes ge
wend waren aan het verkopen per
telefoon, lag 't voor de hand dien
sten aan te bieden aan bedrijven
die ook iets te verkopen hadden".
Dit werd de geboorte van een der
de N.V., de Bell SeU.
GRACHTENHUIS
De Bell Sell N.V. is onderge
bracht op een van de vier verdie
pingen van het Daane-gebouw aan
de Amstel in Amsterdam, een groot
achttiende-eeuws grachtenhuis dat
vorig Jaar is aangekocht en dat
zich op het ogenblik midden in
een verbouwing bevindt waaruit
een modern, goed geoutilleerd
hoofdkwartier van de Daane-acti-
viteiten moet groeien.
Bell Cell heeft voorlopig de be
schikking over 17 lynen, 22 tele
foons en er kunnen duizend ge
sprekken per dag worden gevoerd.
De meisjes achter die telefoons
zijn zorgvuldig geselecteerd op
intelligentie, prettige stem en een
goed humeur. Daarnaast hebben
zij o a. bij de advertentiewerving
voor Contacten een speciale scho
ling gehad in gesprek techniek en
verkoopkunde. Om „gespreksmoe-
hedd" te voorkomen, werken zij niet
langer dan vier uur achtereen.
Ieder bedrijf dat van de diensten
van Bell Sell gebruik maakt, krijgt
zjjn eigen telefoniste aangewezen.
Dat betekent dat de stem die het
bedrijf vertegenwoordigt, altijd de
zelfde is en altijd names dit be
drijf spreekt. Degenen die wor
den opgebeld, krijgen tevoren een
kennismakingsbrief die o.a. de fo
to en de naam van de telefonis
te bevat.
Zijn de meisjes geen bedreiging
voor de vertengewoordigers' „Die
vertegenwoordiger blijft nodig",
aldus Lourens Daane. „Hij krijgt
er alleen een secretaresse bij. Ge
middeld vindt vertegenwoordigers-
bezoek eenmaal in de vier a vijf
weken plaats. Dit laat ruimte voor
perioden waarin de concurrentie de
klanten kan benaderen bv. de pe
rioden waarin de detaillist zonder
voorraad kan komen te zitten en
om welke reden dan ook het pro
dukt van de concurrent bestelt".
Een vertegenwoordiger kan
maximaal zeventig klanten per
week bezoeken, de telefoniste
maximaal zeventig per dag. Ieder
vertegenwoordigers bezoek koet ge
middeld tien gulden. Het honora
rium dat Bell Cell vraagt by op
drachten voor 2.000 tot 10.000 ge
sprekken komt neer op gemiddeld
twee gulden per gesprek. De resul
taten? Een vertegenwoordiger
heeft bij zijn bezoek 70 procent
kans op een order, de telefoniste
20 tot 30 procent.
DUITSLAND
Aanvankelijk werden alle ge
sprekken vanuit Amsterdam ge
voerd. Ter beperking van de tele
foonkosten wordt sinds kort ge
bruik gemaakt van sub-oentrales
in de belangrijkste steden van ons
land.
Terwijl Bell Cell in Nederland
nog in opbouw was, bleek 't in sep
tember al wenselijk een bijkantoor
in Duitsland te vestigen. Er kwam
namelijk een opdracht van een
weekblad om een campagne in
Duitsland te voeren. Maar het kan
toor in Dusseldorf was nog niet
geopend of er kwamen meer op
drachten. Daane's mede-directeur
H. J. W. Paulich heeft voorlopig
de leiding van de Duitse afdeling
op zich genomen. Na twee maan
den was het al nodig een sub-cen
trale ln Hamburg in te stellen.
Merkwaardig was dat in Duits
land ook opdrachten werden ge
boekt voor andere dan verkoopge
sprekken. Zo verschafte een auto
mobielfabriek de afressen van de
genen die twee jaar geleden een
auto van dit merk kochten. De
opdracht was deze mensen te vra
gen op welke dag en op welk uur
zij het nieuwe model van dit auto
merk voor de deur wilden hebben
om een proefrit te maken.
Een opdracht van geheel andere
aard kwam van een triad anken-
fabrikant. De man ergerde zich
aan het feit dat bij de meeste van
zijn 200 verkooppunten ln Duits
land de telefoon niet beleefd werd
aangenomen. De meisjes van Bell
Sell bellen nu met alle verkopers
van deze frisdrank om hen te ver
tellen dat zij er goed aan doen
een telefoongesprek met „goeds
morgen" of „goede middag" te be
ginner^
De mogelijkheden van Bell SeU
zijn schier onbeperkt: om bij ziek
te de vertegenwoordigers te ver
vangen, om bij het publiek kopers
te v.nden voor bijzondere aanbie
dingen, om de verkoop van over-
voorradige produkten te versnellen,
om afspraken te maken, om een
omzetdaling te onderzoeken, om
enquête te houden, om speciale ac
ties te ondersteunen, ym te voor
komen dat een artikel uitverkocht
raakt om in te haken op de acti
viteiten van de concurrent enz. Al
le gesprekken die worden gevoerd
werden verwerkt in rapporten die
dagelijks aan de opdrachtgever
worden toegezonden.
TeieforLsche verkooporganisaties
bestaan al Jaren ln de Ver. Staten
en in Engeland, op het vasteland
van Europa is Bell SeU de eerste
en de enige. Of dat zo zal blij
ven? Laurens Daane maakt zich
geen illusies. >rMi)n succes zal ze
ker andere stimuleren om hetzelf
de te doen. Laten ze het maar pro
beren, mijn voorsprong is al tt
groot om bang te zijn voor coq#
