„Verdachte Maasdam
student en jeugdleider
Vierde TH
onnodig?
Opleiding technische
specialisten in leger
BENDER
Zuster Karin'" is een filmster
héérlijk
bij elke
brood
maaltijd
LEIDSCH DAGBLAD DONDERDAG 4 NOVEMBER 1965 DERDE BLAD
L.D. OVER RADIO EN T.V. L.D. OVER RADIO EN T.V. L.D. OVER RADIO EN T.V.
Televisie-krijgsraad
Hebt ii al straf
voor me gevonden
(Van onze correspondent)
De jongeman, die gisteravond
als beklaagde voor het hekje
van de Televisie-krijgsraad
stond, is de 22-jarige Tom Swart
uit Amsterdam. Hij studeert so
ciologie en is in zijn vrije tijd een
enthousiast leider van de voet-
baljeugd van de bekende Am
sterdamse vereniging A.F.C.
Tom Swart trok gisteravond on
geveer één jaar, nadat hij uit de
werkelijke dienst kwam, het pakje
weer aan voor één avond en leefde
zich in in het geval van soldaat
Maasdam, een schildwacht, die vol
gens het (verzonnen) verhaal in een
stormachtige nacht op een schim
schoot.
Maar de schim was geen schim. Het
was één van de kameraden van
Maasdam, die stiekem de kazerne
trachtte binnen te komen. Het schot
verwondde hem ernstig aan de knie.
(De soldaat Maasdam, die Tom
Swart speelde, kreeg ten slotte vrij
laat op de avond, na het tweede
journaal, een straf van drie weken
Niemversluis).
Dankzij mevrouw mr. Anita Lee-
ser, die samen met Milo Anstad de
produkrie heeft van dit programma
en wier man voorzitter is van de elf
talcommissie van AFC kwam AFC-
jeugdleider Tom Swart voor in de
tv-krijgsraad. Gisteren vertelde hij
ons vlak voor de uitzending vanuit
Musis Sacrum in Baarn, dat hij
eerst wel erg geschrokken was toen
mevrouw Leeser hem vroeg of hij
mee wilde doen.
„Ik dacht: je staat voor miljoe
nen mensen en als het nou eens
een sof wordt? Maar ik dacht ook:
het is toch wel verschrikkelijk fas
cinerend. En wat ik ook wel leuk
vindt is, dat zoveel mensen je ken
nen, mensen waar je op de een of
andere manier wat mee te maken
hebt gehad en die je je nooit meer
hebt gezien. En nou komt je hoofd
ineens voor de televisie. Ik zie het
de mensen al zeggen: héé, dat is
Zwart, hoe komt die daar nou? Daar
gaan we eens even voor zitten. Dat
is toch wel een mooie sensatie".
„Ik nooit"
Hoe denkt Tom Swart over het
geval, waar hij de laatste weken mee
heeft geleefd? Hij zegt: „Ik had zelf
nooit geschoten. Maar ik kan me
voorstellen, dat je het doet. Als je
iets kostbaars staat te bewaken en je
hebt het idee, dat er mensen in de j
buurt zijn. die het daarop hebben
gemunt, dan kan ik me voorstellen
Het is lang niet zeker, dat we
zenlijke behoefte bestaat aan een
vierde technische hogeschool.
Dit werd van regeringszijde
ter tafel gebracht bij de openbare
commissie-vergadering over de
begroting van Onderwijs en
Wetenschappen in de Tweede
Kamer.
De behoefte aan ingenieurs en mid
delbare technici is op het ogenblik
in onderzoek. Daarbij wordt rekening
gehouden met de bevolkingsgroei en
de wetenschappelijke ontwikkeling.
Natuurlijk moet ons land voldoen
de ingenieurs voor leidende functies
en voor speurwerk hebben, wil de
welvaart niet verschrompelen. Het is
echter gebleken dat thans reeds func
ties voor middelbare technici door
ingenieurs worden vervuld en dat het
aantal studerenden aan de techni
sche hogescholen slechts 350 kleiner
is dan aan de hogere technische
scholen. Vier nieuwe hogere tech
nische scholen zijn in oprichting. Mi
nister Diepenhorst voelt er niet voor
kosten voor een vierde technische
hogeschool te maken, zolang een toe
komstige extra behoefte aan inge
nieurs niet is aangetoond.
DORUS WEER
VOOR DE TV
(Van
Haagse correspondent)
dat jc schiet. Maar nogmaals: ikzelf
had nooit geschoten".
Er heerste gisteren de hele dag in
Musis Sacrum een vreemde sfeer.
Ogenschijnlijk zag het er allemaal
militair uit, maar erg officieel
ging het er niet toe, hetgeen
o.a. bitek uit een opmerking
van „beklaagde" Tom Swart. die we
op een gegeven ogenblik krijgsraad-
president jhr. mr. C. H. Beelaerts
van Blokland (een Haags advocaat)
hoorden vragen: „En hebt u al een
straf voor me gevonden".
Mevrouw Leeser vertelde, dat ze
zich na alle besprekingen met men
sen van Defensie al aardig thuis
voelde in de militaire sfeer en dat
ze nu ook geleerd had wat een kara
bijn war en hoe zo'n ding werkte
(het wapen waarmee schildwacht
Maasdam schoot).
Gloedvol
Een man, die zich zowel tij
dens de voorbereidingen «door het
vertelen van dienst anecdotes) als
Werving gaat beginnen
(Van onze Haagse correspondent) i jaar, ds
De legerleiding hoopt op 1 februari *ailferJ
-fa- ..Verdachte Maasdam
voor zijn televisie-rechters
tijdens de uitzending (yanwege het
gloedvolle betoog) zeer populair
maakte was de kapitein der inten
dance F. F. H. J. van der Reijden
uit Woerden. Deze kapitein wordt
zeer vaak verzocht om een verde
diging te doen voor de krijgsraad
en hrt was dan ook begrijpelijk, dat
ze hem nu voor de t.v.-krijgsraad
weer vroegen. „Ik heb er voor te
zorgen, dat. de man aan zijn trekken
kfcmi" zei de heer Van der Reijden
ons. „Ik moet o.a. kijken of de or
ders wel goed zijn. Neem nou dit
geval. Die soldaat had consignes, die
vteel te ingewikkeld waren. Je kan
iemand niet kwalijk nemen, dat hij
die niet goed weet op te volgen."
Ogeji geknipper
Overigens zullen heel wat men
sen van het leger gisteravond af en
toe wel met de ogen geknipperd heb
ben bij het betoog van kapitein Van
der Reijden. Zo vroeg hij zich op
gegeven moment tijdens de
hij had het toch i
Advertentie
Wilt STOMME
PIANO
't Lijkt vreemd,voor adviseurs in
klank, maar soms adviseren wij pia
no's die voor stommetje spelen: we
bedoelen piano's die door gebruik
van het derde pedaal vrijwel geluid
loos spelen. Op deze wijze hebben
wij al heel wat flatneuroses genezen,
burenruzies voorkomen en de studie
van menig adspirant concertpianist
gered. Waarmee wij maar willen zeg
gen dat U - zelfs voor een stom
advies - beter naar Bender kunt gaanl
deskundig in klank
Geld afgedragen
voor spastische
dochter generaal
(Van onze Bredase correspondent)
De bliksemactie Van Harte, die de
VARA vorige week maandag heeft
gevoerd voor de spastische dochter
van de Poolse bevrijder van Zuid-
Nederland, generaal Maczek, heeft
ruim 100.000 gulden opgebracht.
Van de ton is 40.000 gulden afge
gaan aan onkosten voor vliegreis en
andere. Namens de VARA heeft
Kees Buurman gisteravond in het
Bredase gemeentehuis het restant
aangeboden aan het gemeentebe
stuur van Breda met wie was over
eengekomen daaraan een passende
bestemming te geven. Behoudens
goedkeuring van gemeenteraad en
Gedeputeerde Staten van Brabant
betaalt de gemeente Breda op de
hoofdsom van 60.000 gulden 6 pro
cent rente, welk geld wordt gebruikt
voor de verpleging van Margeret, de
dochter van generaal Maczek.
een technische specialjst zending af of niet iedere officier
dienst blijft dan zijn nor- vroeger wel eens stiekem de kazerne
te kunnen beschikken over 100 vrij- I male dienstplicht, één dienstplichtige was binnengekomen. President Bee-
willigers voor de Kon Landmacht ithuis blijven. Zo maakt iedere vrij- laerts van Blokland hamerde hem
die bereid run een paar jaar langerwilliger minstens drie en vaak meer toen i
in dienst te blüven in ruil voer een dienstplichtigen vr« gezegi
betere behandeling, een betere beta
ling en een uitgebreider vakopleiding I
dan de gewone dienstplichtige krijgt.
Deze technische specialisten, zoals de
jonge vrijwilligers zullen gaan heten, j
worden opgeleid voor het vak hunner
keuze volgens dezelfde methoden, die j
in het burgerleven worden gebruikt 1
en het diploma, dat zij bjj slagen
krijgen is ook precies hetzelfde.
Drieërlei voordeel is er verbonden
aan deze nieuwste vorm van militaire
dienstvervulling. De jongeman, die
toch in dienst moet, kan zich in ruil
voor aanlokkelijke faciliteiten zijn
diensttijd ten nutte maken voor een j
gedegen vakopleiding. Gediplomeerd j
en in zijn vak ervaren, met in de por-1
temonnee een stevig douceurtje
(minstens f 6.000,—) komt hij na vier
tot acht jaar, dat hangt af van het
gekozen vak, de dienst uit. Is hij op
zijn zeventiende jaar begonnen, dat is
hij hoogstens nog pas 25 en kan hij
in het burgerleven alle kanten op. In
de meeste gevallen zal hij jonger zijn
en dan zeker een neuslengte voor lig
gen op zijn leeftijdgenoten, die
slechts als gewoon dienstplichtige of
in het geheel niet in militaire dienst
verbleven.
Het tweede voordeel aan deze rege
ling verbonden, valt toe aan de
strijdmacht. De jeugdige technische
vrijwilligers verbinden zich langer in
dienst te blijven dan normaal. Met
hun vakkennis en gaandeweg steeds
groter wordende ervaring zijn zij een
uitkomst voor het leger, dat zijn
steeds kostbaarder en gecompliceer
der wordende uitrusting jaar op jaar
moet toevertrouwen aan voortdurend
nieuwe lichtingen haastig opgeleide
dienstplichtigen.
Lachende derde bij dit alles is ten
slotte het bedrijfsleven, Dat raalat
weliswaar tijdelijk een aantal poten
tiële werknemers aan de krijgsmacht
kwijt, maar het krijgt er dan ook na
een paar jaar volledige gediplomeer
de en geroutineerde arbeidskrachten
voor terug. Bovendien kan voor elk
Tom Manders, alias Dorus komt na
een lange tijd terug op de televisie.
De man, die met het programma
Saint Germain des Prés een van'onze
eerste grote televisiekomieken werd,
begint in januari weer met een show
voor de VARA.
Het nieuwe programma van Dorus
gaat heten „Een straatje om" en
komt voor de eerste keer op zaterdag
22 januari op het scherm. Daarna
rullen er in dit seizoen nog 3 shows
met Tom Manders volgen. Tom Man
ders blijft ook voor de radio werken.
Zijn radio-serie „Ik trek door het
land" zal dit seizoen nog 30 afleve
ringen krijgen.
ïjCTfifBWKJfJi
NEDERLAND 1 KRO:
7.00 uur Nieuws in het kort, NTS
7.01 uur Voor de kleuters, Klaas Vaak
7.05 uur De verrekijker, jeugdjournaal
7.15 uur Van gewest tot gewest, regionaal program
7.35 uur De Flintstones, tekenfilm
8.00 uur NTS-journaal
8.20 uur Brandpunt, actualiteiten
8.55 uur De kamer, eenakter
9.55 uur Amsterdams Kunstmaandorkest
10.30 uur Stichting Socutera
10.35 uur NTS-journaal
10.40 uur Sluiting.
NEDERLAND 2 VPRO:
8.00 uur Nieuws in het kort, NTS
8.01 uur Concert voor jonge mensen
8.50 uur Cabaret-kroniek
9.35 uur Verhalen van Guy de Maupassant
10.05 uur Extra, actualiteiten
10.20 uur NTS-journaal
10.25 uur Sluiting.
1 UIT HET RADIOPROGRAMMA:
1 HILVERSUM 1:
HILVERSUM
Actuele beelden
uit Indonesië
De Mickey Rooneyshow werd
gisteravond plotseling vervan
gen door een extra-aflevering
van .Achter het nieuws", waar
in Herman Wigbold samen met
cameraman Frans Verhey „heet
van het beeld" recente opnamen
liet zien uit Indonesië. We wa
ren in de woning van Nasoetion,
maakten mee hoe Soekarno op
dicteersnelheid bekendmaakte
dat Pranoto door Soeharto werd
opgevolgd «bepaald een opmer
kelijke opname) en kregen en
kele interviewtjes met lagere
machthebbers, die bereid bleken
in het Nederlands te antwoor
den en onze taal nog uitstekend
beheersten, al struikelde er een
over „maatregelen" waarvoor hij
eerst „regelmaten" probeerde.
Medewerking om in Midden-
Java te filmen was echter ge
weigerd, en geen van de minis
ters van enig belang had een in
terview willen toestaan. Deson
danks een opmerkelijke repor
tage. op een opmerkelijk vroeg
tijdstip.
En uit Rhodesië
De VARA kwam trouwens nog
met een opmerkelijke reportage
namelijk om half negen, van
Bas Roodnat en Huib de Ru
(camera), die in Rhodesië wa
ren geweest, o.a. bij de aan
komst van premier Wilson in
Salisbury. Gesprekken met
blanken en negers waren wel
sprekend genoeg. Het (enige)
parlementslid (een blanke bo
vendien) die de belangen van de
vier miljoen negers behartigt,
logenstrafte de mening van de
minister dat er slechts twee po
litici gevangen zaten, die zijns
inziens trouwens helemaal geen
politici waren maar opruiers,
wier gevangenneming met
19fl
'fJF* J
vreugde begroet was door de g
negers, die hij als „beste, vrien- g
delijke kerels" kenschetste. Het 1
blanke parlementslid daaren- g
tegen schatte dat er thans 400 k g
500 zwarte politici gevangen
zaten.De VARA heeft op het g
gebied van de reportage de laat- g
ste weken bijzonder veel werk
verzet. Laten we hopen dat men 1
op deze (voortreffelijke, maar
dure) voet durft doorgaan. g
Voor <le krijgsraad 3
„Tel uit je winst" was het fj
enige amusementsprogramma op f
Nederland 1, de verdediger voor
de Krijgsraad even niet meege- i
rekend. De vliegtuig-kenner f§
haalde de laatste ronde, een be-
jaarde verpleegster kwam de
eerste ronde door met Koningin
Victoria, en verder vielen er I
winst- en verliespunten in de
middenmoot te noteren. De tv- g
rechtbank daarna, was voor het fi
eerst naar de krijgsraad ver-
plaatst. Voordat we aan de g
krijgsraad zelf toe kwamen, kre- g
gen we eerst de verhoren te 1
zien. Mijn bezwaar tegen deze g
uitzending is een televisie-be- g
zwaar, en zou voor deze waar- 1
heidsgetrouwe reconstructies j§
geen rechtsgeldigheid mogen H
krijgen: het duurde te lang, g
twee uur. Had ik er een speel-
documentaire van moeten ma- 1
ken, dan had ik onherroepelijk g
een of twee getuigen geschrapt, g
hun getuigenissen wat ingekort, jf
en de auditeur-militair wat g
minder laten zeggen. Maar dat g
mag natuurlijk niet, dan is het
niet authentiek meer. Pas tegen g
het eind, toen de verdediger g
«kapitein F. F. H. J. van der
Reijden) aan het woord kwam 1
en eenvoudig maar beeldend, de
hele situatie uiteenrafeflde,
kwam er leven ln. De eis van 1
twee maanden militaire detentie ff
werd afgezwakt tot drie weken g
militaire detentie.
I VOOR DONDERDAG 4 NOVEMBER
AVRO: 18.00 Nws. 18.15 Act. 18.20
Boeren Partij.
Partij. "18.30 Lichte ork.muz. 18.55 V. d.
kinderen. 19.00 Gesproken brief. 19.05
Sportparade. 19.30 V. d. Jeugd. 20 00
Nws. 20.05 Berlijns Filharm ork., kerk
koor en viool: mod. muz. 22.00 Amus.-
VPRO: 18 10 Metropole orkest en
zangsoliste. 18.40 V. d. twintigers. 19 00
I Nws en weerpraatje. 19.10 Radiokrant.
1 19.30 Geestelijke liederen 19.45 Op de
man af. praatje. 19.50 Lichte gram.
20.10 Boeren en burgers ln Buitenveen.
hoorspel (deel 32). 20.35 Samen uit -
- progr.
2.40 Bcm
22.45 Kerkorgelconcert: oude muziek
23.15 Moderne pianomuz. 23.30 Voor
dracht van gedichten. 23.55-24.00 Nws
VOOR VRIJDAG 5 NOVEMBER
strijdlied. 7.23 Lichte gram. 8.00
13.02 Lichte gram. 13.35 Metropole-ork.
en zangsoliste: lichte n
14.00 Nws. 14.02 Geva
15 00 Nieuws. 15.02 Gevi
solist:" Ned.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
Nederland I: NTS: 19.00 Joum. 19.01
Klaas Vaak. NCRV: 19.05 T.M.. maan
delijks magazine voor tieners. 19.35 De
Beverly Hillbillies. TV-film. NTS: 20 00
Journ NCRV: 20.20 LUI. TV-spel met
muz. 22.15 Attentie: actuallteltenrubr.
22.40 Dagsluiting. NTS: 22.45-22.50
Nederland II: NTS: 20 00 Nieuws In
het kort. VARA: 20.01 Een zekere
Brent thrillerfeullleton (deel II).
20.30 Achter het nieuws. NTS: 20 55
Een avond op Allardsoog: discussie
over gewestelijke autonomie en een
verenigd Europa. VARA: 21.55 Koning
Klant progr voor en over consumen
ten. NTS: 22.15-22.20 Journ.
Aan de zeer populaire film
ster Maria Brockerhof) (foto
links) en de leiding van een
ervaren reclamebureau is het
te danken, dat de Westduitse
stadstaat Bremen als enige
deelstaat geen gebrek aan
verpleegsters meer kent. Als
Zuster Karin(foto rechts
glimlacht de blonde Ham-
burgse de lezers van krante
advertenties en brochures
toe, die spreken over een
vijfdaagse werkweek, vier
weken vakantie en een betere
levensstandaard.
Foto's van „Zuster Karin"
als rechterhand van de dok
ter of in haar vrije tijd
als modieus geklede autobe
zitster bereikte, wat men met
conventionele advertenties
nooit bewerkstelligde: de ten
opzichte van het verpleeg-
stersberoep zo sterk verbrei
de vooroordelen voortdu
rende confrontatie met dood
en ellende" „lichamelijke
overbelasting" „veel die
nen. weinig verdienen"uit
de weg te ruimen.
Verrast merkten de meeste
van de plotseling talrijke sol
licitanten op, dat het bruto
salaris van de verpleegster de
afgelopen vijftien jaar bijna
verviervoudigd is. Daar er in
Westduitse ziekenhuizen een
tekort van 25.000 verpleeg
sters is, hebben ook andere
deelstaten het plan van de
Bremer methoden gebruik
te maken.
Maria Brockerhoff ivil ook
in de toekomst wel voor
Zuster Karin" spelen, hoe
wel ze er eigenlijk nauwelijks
tijd voor heeft als fotomodel
op te treden. Nadat zij haar
eerste grammofoonplaat ge
maakt, heeft, speelt zij thans
voor de vierde maal in Span
je een hoofdrol in een Duitse
film. In de VS, waar men
haar als Maria Hoff kent,
speelt zij het komende jaar
haar eerste rol naast Dean
Martin en over andere con
tracten onderhandelt haar
manager Curt-Frings, die
ook het Westduitse sterretje
Elke Sommer tot een ster in
Hollywood maakte.
9.40 Morgenwijding,
nant.ische ork.werken.
11.00 Nieuws. 11.02 V. d. vrouw. 11.40
Oude kamermuziek. 12 00 Grand Gala
orkest. 12.27 Meded. t b v. land- en
e Radio Concert orgel. AVRO: 13.00
Nws. 13.10 Journ. en beursber. 13.30
Moderne en klass. kamermuz 14.00
Carillonbespeling14.15 Bij de tijd en
bij de thee: gevar. progr 15.35 Lichte
ork.muz. VPRO: 16.00 Nws. Aanslul-
tend: Handenarbeid ln het najaar, le
zing. 16.15 Leven met het lied. muz.
lezing over het volkslied. 16.45 Nieuws
1 voor kinderen. 16 49 V. d. jeugd. 17.30
Nwe gram. 17.50 Aot.
Ililve
i II.
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Het levende
Woord. 7.15 Lichte gram (7.30-7.32
Nws.). 7.55 Overweging. 8.00 Nw
Dichte gram. (8.30-8.32 Nws.). 8
d. huisvrouw. 9.40 Klass. kamt
10.05 Verzoekprogr. voor oudere luis-
radiokoor
11.00 1
zieken. 11.40 Klein
12.00 Angi
gewijde
12.03 Llohtlnstr. kwintet. 12.27 Meded.
t.b v. land- en tuinbouw. 12.30 Nieuws.
12.40 Act. of gram. 12.50 Wlssewassen,
licht progr. 13.10 Lichte gram. 13.35
16.30 Tenor i
liederen. 16.5
V. d. jeugd.
Hilversum III. FM
NRU AVRO: 9.00 Nws. 9 02 Dlvertl-
solistenparade 10.00 Nws. 10.02
Nieuwe uitgaven
Een idealist, door A. van der Veen.
Wat zij bedoelen, door J. Bernlef
en K. Schippers.
Van roddelpraat en litteratuur, door
R. Nieuwenhuis.
Almanak. Gedichten van Leo Vro-
Autopsie/anoniem. Gedichten van
Gerrit Kouwenaar. Uitg.: Em. Queri-
c'o. Amsterdam.
In de zesdaagse van Brussel, die
op 10 november a.s. van start gaat.
zal Peter Post een combinatie vor
men met de Britse wereldkampioen
Tom Simpson, Pfenninger, die ge
woonlijk Post's partner is op de win-
terbanen, rijdt met de Belg Ferdi-
1 nand Bracke.