Dri liter di giter Felle reactie Burger op suggesties tongeren in Spellinghervormers willen haast met: LEIDSCH DAGBLAD MAANDAG 1 NOVEMBER 19G5 DERDE BLAD L.D. OVER RADIO EN T.V. L.D. OVER RADIO EN T.V. L.D. OVER RADIO EN T.V. Meer zeggenschap in samenstelling programma's Het jubileumcongres van de VARA in Utrecht heeft zater dagmiddag het preadvies van het hoofdbestuur over de toekomst van de VARA in beginsel aan vaard en de definitieve vaststel ling gedelegeerd aan de volgend voorjaar te houden verenigings raad. Zes afgevaardigden maak ten opmerkingen, waardoor voor zitter mr. Burger onvoldoende tijd had voor een uitvoerige be antwoording. Hij kondigde aan dat de verdere afhandeling schriftelijk zal gebeuren. Op enkele kwesties ging mr. Bur ger nog wel in. Naar aanleiding van het pleidooi om van de VARA een platform te maken voor de menin gen van beide socialistische partijen, waardoor wellicht de PvdA en de PSP zouden kunnen worden her enigd, zei mr. Burger, dat de VARA wat de politieke lijn van haar pro gramma's betreft slechts heeft te maken met de Partij van de Arbeid. Fel reageerde mr. Burger op sug gesties van enige jongere sprekers om de jongeren meer zeggenschap te geven in de samenstelling van de programma's, omdat te veel onder delen volgens een bepaald verouderd systeem zouden worden afgewerkt. Er is geen omroep waarin de mede werkers zoveel ruimte krijgen, als bij ■óns, zo reageerde mr. Burger, kenne lijk mede naar aanleiding van de inmiddels ingetrokken brief van veertig VARA-medewerkers, die kri tiek hadden op de programmasamen- stelling op het derde net. Het moet duidelijk zijn zo stelde mr. Burger, dat de microfoon en de beeldbuis door ons, door het hoofdbestuur en U, leden, beschikbaar wordt gesteld en wij alleen dragen daarvoor de verantwoordelijkheid. Herstel Secretaris Mulder deelde mee, dat de VARA met haar ledental op weg is van herstel. Sinds 1 september be droeg de netto winst 82.150. Gehoopt wordt dat op 1 januari het ledental van 500.000 weer in zicht is. De Koningin heeft de heer G. P Bakker, hoofdredacteur van de radio- gids van de VARA, benoemd tot ridder in de Orde van Oranje Nassau en de heer Meyer Sluyser eveneens voor zijn grote verdiensten voor de VARA maar ook voor andere activi teiten, tot officier in de Orde van Oranje Nassau. Baanbrekend De minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, mr. M. Vrolijk, heeft deze onderscheidingen tijdens het jubileumcongres van de VARA uitgereikt. Hij bood namens de regering gelukwensen aan het VARA-bestuur aan, voor de bijdrage die deze omroep heeft geleverd aan de verheffing van de Nederlandse gemeenschap en de verdieping en verrijking van het Nederlandse cul tuurpatroon. Hij zei, dat er nogal eens wat kritiek is op de omroepen, die monopolistische instellingen wor den genoemd, maar zijns inziens valt het nogal mee. Vooral de laatste vijftien jaren hebben radio en televi sie op bijna perfecte wijze een bij drage verleend aan de meningsvor ming. De VARA heeft in de 40 jaren van haar bestaan een baanbrekende plaats ingenomen en dat noemde de minister het beste compliment bij dit jubileum. Het jubileumcongres, dat o.a. werd bijgewoond door dr. W. Drees, de ministers Samkalden en Vondeling, staatssecretaris Posthumus, alsmede de heer L. J. van Looy .(de eerste voorzitter van de VARA)' werd ook toegesproken door de vice-voorzitter van de Europese Economische Ge meenschap, dr. S. L. Mansholt. MEYER SLUYSER met onderscheiding in buitenland groot succes Nederlandse speelfilm De Overval is niet alleen in ons eigen land, maar ook internationaal een groot succes geworden. De film is in ongeveer 1200 Engelse bios copen vertoond, hetgeen opmerkelijk genoemd mag worden, omdat niet- Engelstalige films in de Britse bios copen nog steeds vrij zeldzame ver schijningen zijn. De Overval is ver- naar talloze andere landen ver kocht en ook de televisie heeft in verschillende landen belangstelling getoond voor dit produkt van de Engelse regisseur Paul Rotha. Het ario was, zoals bekend, van de haml van dr. L. de Jong. fa De heren Mansholt voorzitter van de EEG- sie) en Vrolijk (minister I Cultuur, Recreatie en Maat- :- schappelijk Werk) tijdens het 'an I jubileumcongres van de VARA De Overval ook Toekomst een Dronken chauffeur rijdt man dood Een volgens de Rotterdamse politie- arts sterk onder de invloed van al cohol verkerende bestuurder van een bestelauto heeft zaterdagavond in de Zaagmolenstraat in Rotterdam een verkeersongeluk veroorzaakt, dat aan de 80-jarige H. A. Smit uit Maas stad het leven heeft gekost. De chauffeur van de bestelwagen, tn 28-jarige antennebouwer uit Rot terdam, reed de bejaarde man op een x aan. De heer Smit werd ge schept en smakte vijftien meter ver der tegen de straat. Hij overleed op weg naar het Bergwegziekenhuis. Volgens getuigenverklaringen was de autobestuurder de zebra met veel te grote snelheid genaderd. Hij werd na het ongeluk gearresteerd en aan het bureau Bergsingel in bewaring grote woestijn van verveling? Het leven in de toekomst wordt wellicht zo beheerst door mechani satie en computers, dat de meeste zich ongelukkig vervelen door hoeveelheid ongewenste vrije tijd die zij niet weten te ge bruiken. Dit zegt dr. Donald Lindsley, hoogleraar in de psychologie aan de universiteit van Calefornië. „Het is geen te bizar toekomst beeld", zei hij in een rede te Hart ford, „om te denken aan een pro- duktie die door betrekkelijk weinig verzorgd wordt terwijl de zich dood vervelen en on verschillig worden". Kijk eens naar de Amerikaanse huisvrouwen met hun ontelbare ar beidsbesparende apparaten, zei hij. .Nadat zij hun kinderen hebben grootgebracht worden zij verveeld, neurotisch, dik, misdadig en zelfs drankzuchtig." Lindsley zei dat hetzelfde lot de gehele mensheid deelachtig zou kun- worden als machines het werk Koning Boudewijn had weer aanval van ischias Koning Boudewijn en Koningin Fabiola van België hebben gisteren een rustige dag doorgebracht in An- tumalala bij Pucon (Chili). Beiden genoten van de grootse natuur, ter wijl de koning herstelde van een aanval van ischias. De koning trok zich terug toen'zijn rug hem weer parten begon te spe len. Volgens zegslieden uit zijn na bijheid is de aanval niet ernstig. Koning Boudewijn en Koningin Fabiola waren van plan de gehele dag uit te rusten, zodat de ischias- aanval geen wijziging in hun plan nen bracht. Achteruitzetting van de joden in de Sowjet-Unie Volgens William Korey, directeur m het Newyorkse bureau van de 'nai B'rith, zijn de joden in de Sow jet-Unie rechten ontzegd, die andere nationaliteiten wel genieten. Dit on derscheid, aldus dr. Korey, bluft ge handhaafd hoewel de joodse ge meente juridisch erkend wordt. Dr. Korey sprak op een conferentie over ethnische minderheden aan de Brandeis universiteit. De Sowjetrus- sische joden, zei hij, lijden onder dis criminatie in het onderwijs, het ge bruik van hun taal en de uitoefening van hun godsdienst. Aan de driedaagse conferentie werd deelgenomen door 20 wetenssch mensen en autoriteiten. Gesproken werd over de ethnische, economische en taalproblemen van de nationale groepen in de 15 republieken vai Sowjet-Unie. De conferentie concludeerde, wellicht wijzigingen op handen zijn in de politieke structuur van Sowjet-Unie. Die wijzigingen zijn voornamelijk een gevolg van de van nationalisme in de traditioneel ethnische groepen. 99- 55 Afschaffing Bij deze normalisering wordt ge dacht aan de afschaffing van over bodige letters als in erwt (w), ambt (b), thuis (h), thans Oh) en van kunstmatige tussenletters in samen stellingen ais in dorpsschool (s en bessenvla (n), alsmede aan een een vormige spelling voor de ei- en ou- fonemen. Ook sanering van de spel ling van de werkwoordsvormen ver dient volgens de V.W.S. de voile aan dacht. Het bestuur van de V.W.S. verklaarde, dat algeméén zal worden geprofiteerd van de door haar nage streefde hervormingen. Het schrijven, zetten, corrigeren en lezen zullen 17 tot 18% sneller gaan. Ook de indu strie zal van een vernieuwde spelling financieel profiteren. Het directe ge volg van de opvatting van de V.W.S. dat er één vast teken voor een spraakklank moet komen is dat de letters c, q, x en de y zullen komen te vervallen. (Van onze Utrechtse correspondent) De Nederlands-Belgische ver eniging voor wetenschappelijke spelling heeft op haar zaterdag in het Dom hotel in Utrecht ge houden jaarvergadering in een motie met de meeste klem ge vraagd, dat iedere verplichting tot gebruik van de „willekeurige voorkeurspelling" voor het Ne derlands zal worden opgeheven. De motie, die is gericht tot de Nederlandse minister van Onder wijs en Wetenschappen en zijn Belgische collega's voor Neder landse Cultuur en voor Nationale Opvoeding, dringt er op aan, dat in afioachting van een regeling richtlijnen zullen worden ver strekt om bij het onderwijs de meest fonologische spellingen aan te leren. Chaos De V.W.O. stelt met ongerustheid vast, dat nog geen enkel resultaat bekend is van het werk van missie-De Vos-Wesselings, die twee- eneenihalf jaar geleden van de Bel gische en Nederlandse regeringen de opdracht kreeg op korte termijn te adviseren hoe een betere spelling vai de bastaardwoorden (aan andere ta len ontleende woorden) kan worden Couvé de Murville, „geregeld moeten bereikt. Daarbij moest door de com- voorkomen", zo meldt Tass. Mikojon van de Sowjet-Unie heeft gisteren zijn uitnodiging herhaald aan president De Gaulle voor een be zoek aan Rusland, aldus heeft een officiële Franse woordvoerder ver klaard. Mikojon heeft Couve de Murville gezegd, dat de oude uitnodiging nog steeds geldt. Hij heeft Couve de Mur ville verzocht de boodschap aan de Franse president over te brengen. De oorspronkelijke invitatie was afkomstig van oud-premier Chroesj- tsjow, die haar in 1960 bij zijn bezoek aan Parijs deed. De Gaulle is sinds 1945 niet meer in de Sowjet-Unie ge weest. Voor heel den Ter verduidelijking van het stand punt van de V.W.S., die stelt dat spelling is: „door tekens de spraak klank schriftelijk weergeven" volgen bier enkele zinnetjes en woorden De „doelmatiger spelling en het af schaffen van overbodige letters" wor den hiermede geïllustreerd: „Je hept di hoet nog steets niet betaalt. Ik wort razent als ik er aan denk, dat hij Nederlant reets heeft verlaten. De noue straat belemmert hart redden. Fraaj-fraje-mooj-moje- an nodigt Mikoj De Gaulle uit De Russische premier Kosigin heeft gisteren verklaard, dat de bezoeken aan Moskou, zoals dat van de Franse minister van Buitenlandse Zaken gelijk gaande vernederlandsing wor den nagestreefd. Beide regeringen waren van mening, dat in afwijking van het gestelde in de woordenlijst van 1954 de voorkeur dient te worden gegeven aan één schrijfwijze zonder keuzemogelij kheid. De V.W.S. betreurt, dat de thans heersende onaanvaardbare spelling- chaos blijft voortduren. Zij is van mening, dat een regeling van de bas taardwoorden alleen mogelijk is door het opstellen van algemeen geldende regels voor alle bastaardwoordenin de zin van die welke de woordenlijst geeft voor de integrale vervanging van ph door f en rh door r. Tijdens de eveneens zaterdag gehouden pers conferentie door het bestuur van de V.W.S. werd gezegd, dat het dictee op de lagere scholen een grote be lemmering is voor het overgaan: 30% van het aantal gevallen van zitten blijven zou hieraan zijn te wijten. Mede om deze reden blijft de V.W.S. van mening, dat een verdere norma lisering d.i. vereenvoudiging van de hele spelling dringend gewenst is. Bovendien bevordert deze normalise ring, wat de V.W.S. noemt de alge- I meen verzorgde uitspraak. Prinses Irene op Carlistenvergadering Meer dan 7.000 Carlistische oud- strijders hebben gisteren in St.-Jac ques de Compostella een bijeenkomst gehouden onder leiding van prinse; Irene, echtgenote van prins Carel Hugo van Bourbon Paritia. Op de bij - eenkomst waren ongeveer honderd vlaggen van eenheden, die in de burgeroorlog hebben ges den. Nieuwe gevechten in Kasj nner Negen Indiase militairen zijn ge sneuveld in nieuwe gevechten met de Pakistaanse strijdkrachten, zo is gis teren van regeringszijde in Rawal pindi meegedeeld. Gemeld werd „een nieuwe golf van schendingen van de wapenstilstand door de Indiërs, in enkele sectoren in Kasjmier, waar de Pakistanen bij het beantwoorden van het vuur vijf Indiërs hebben gedood en hun bun kers hebben vernietigd". In de sector Bedian. meer dan 350 km ten oosten van Rawalpindi, sneu velden vier Indiërs bij een schermut seling. India heeft zaterdag bij China ge protesteerd tegen het binnendringen van Chinese troepen in het Indiase protectoraat Sikkim. Volgens de In diase nota, hadden twaalf Chinese militairen jongstleden woensdag de grens met Sikkim overschreden. Zij trokken zich bij de nadering van In diase troepen terug. Als de Ver. Staten er nietrin slagen een rechtvaardige en eervolle oplos sing te vinden voor het Pakistaans- Indiase geschil, zou het kunnen ge beuren dat Ir dia de organisatie ver laat. Dit verklaarde president Rad- jakrisjnan van India bij het in ont vangst nemen van de geloofsbrieven van de nieuwe Nieuwzeelandse hoge commissaris in Nieuw-Delhi. boej-boejen. Mateg eten is natuurlek gezant. Duuw-ruuw. De verlote prij zen. Piet wachite een uur, maar Kees antwoorde niet. Dat vont ik vreemt. Dri liter in di giter. Sneew-niew- tou." 1 NEDERLAND 1 VARA: 9.05 1 11.05 1 11.15 Nieuws in het kort, NTS Voor de kleuters, Klaas Vaak Afstandsbediening, Comedy Caper Openbaar kunstbezit Magilla Gorilla NTS-joumaal De toekomst is al begonnen, documentaire De Jantjes, blijspel Feest journal 4 NTS-journa Sluiting. NEDERLAND 2 NTS: 8.00 uur Nieuws in hét kort 8.01 uur De paling, documentaire 8.20 uur De tiran, tv-film 9.50 uur Revolutie van morgen, documentaire 10.25 uur NTS-journaal 10.30 uur Sluiting. UIT HET RADIOPROGRAMMA: I HILVERSUM 1: HILVERSUM 8.20 u ew gióteren Amusement Het houdt niet op! Ook zater dagavond jubileerde de VARA weer, nu met een amusements programma getiteld: „1925: fei ten en gebeurtenissen en liedjes van 40 jaar geleden". Het begon goed met „Achter het nieuws", waarvoor Dick Verkijk het ma teriaal leverde. Hij zelf verzorg de het beste onderdeel, een in terview met mr. P. J. Oud van de Vrijzinnig Democratische Bond, sinds acht jaar lid van de Tweede Kamer. Prof. Oud, in middels van de VVD, speelde het spel bewonderenswaardig mee, zag er alleen wat ouder uit dan toen, maar vergiste zich geen moment in zijn analyses van de sociaal-democraten, de katholieken en de vrijzinnig democraten en de „komende" verkiezingen. Mooi in stijl was ook de reportage uit de RAI van de autotentoonstelling (de nieu we T-ford bleek f 1360,te kos ten). Bij de ramp van Borculo waren de woorden van mr. Geertsema „ingedubd" die heel goed bruikbaar bleken voor de situatie van 40 jaar geleden (men verzette zich toen heftig tegen hulp aan de getroffen Borculo-ers via de staat, dat moest allemaal via het particu liere initiatief gebeuren), en een mooi „item" was ook de terug reis van de Batavia-vliegers De Hoop, Van Weerden Poelman en Van den Broeke, waarbij de laatste als mecanicien 2e klas en de heren vliegers le klas moes ten reizen. Dat waren mooie tijden! Daarna kwam een caba- retprograjmma dat tegenviel, niet alleen door de teksten. „Film venster" was wel weer aardig, al maakte Jan Blokker het zich gemakkelijk door de beste film ooit gemaakt (Pant serkruiser Potemkin van Eisen- stein) te stellen tegenover de slechtste film ooit gemaakt (De zwarte tulp met Eduard Ver kade) en als een soort Dom bur- g ger voor het laatste produkt te g kiezen. Dat heeft L. J. Jordaan H vast niet gedaan in 1925. De g Rob de Nijs-show was wat half- g slachtig, oude melodieën, nieuwe g teksten en een ongedateerd re- sultaat. De liedjes waren aardig, de aankleding heel verzorgd, het g proza trekkerig. De enige duide- g lij ke reminicentie aan een mooi g verleden, was Dora Paulsen. g „Zo is liet" In „Zo is het" kwam de satire niet uit de verf. Maar toch wa- ren er wel enkele „lachers" Als men bedenkt dat deze extra- aflevering van „Zo is het" onder 1 de slechtst denkbare omstandig- 1 heden was opgenomen (in een M andere omgeving: Concordia in- plaats van Frascoti, voor 26 man g publiek, terwijl de hele rimram, g teksten maken, teksten bijvijlen, instuderen, camerarepetities, is M geschied tussen vrij dagavond na g de laatste échte „Zo is het" en dinsdag toen het programma g werd opgenomen), dan zal men g moeten toegeven, dat er wel wat g tot stand gekomen was. Sherlock Holmes Zondagavond bracht de KRO, 1 na „Studio één" een avontuur g van Sherlock Holmes. Men heeft 1 het wel avontuurlijker meege- g maakt. Holmes (verstokt vrij ge- g zei, één trouwe vriend, extra va- g gant gekleed, thuis in zijden ka- g merjas rondlopend, loste een g misdaad op, maar inplaats van g een snel televisiestuk leek het g wel een wassen beeldenspel. Ben g Aerden was goed als Watson, Sven Smeele voortreffelijk als g de onderdanige dienaar, Chris Baay en Johan te Slaa mochten er ook zijn. Ton Kuyl had zijn dag niet, de regie was goed, en Frits Butzelaar een goede Sher- MAANDAG 1 NOVEMBER Hilversum 1, 402 m. VARA: 1800 Nws. 1815 Act. 18.30 Radio Receptie: muzikaal internat, schakelprogr.. afgewisseld door toe spraken. 19.45 Overheidsvoorlichting: Samenwerking met Ontwikkellngslan- 20j15 Radio Filharmonisch or en solist: mod. en klas. muziek. Vara 40: een klankbeeld van her- Nws. 22.40 Ri lijkheden. 23.05 Radio Filharmonisch i 2, 298 m. in Suriname dam. 18.00 Kon. Mil. Kapel. 18.20 Uit- cestmuziek. 18.50 Openbaar Kunstbe zit. 19.00 Nws. af. praatje. 20.00 20.20 Een merkwaardige -spel. 21.15 Klas. king. 22.30 Nws. 22.40 Boek 22.50 Lichte ork.muz. 23.1 muziek van eigen tijd 23.40 Het Evangelie in 23.55-24.00 Nws. Wolfgang Amadeus Mozart. Tempo I. Andantino letto. Vivace. Lysyl. viool ;razioso. Tempo dl Menuet to. Vivj Michael Dobson, i Festival Orchestra. Detmolder Blaser- (Jost Michaels. Hartmut Stute. klarinet: Alfred III. Concer rato. ün poco Adagio. Rondo. Alle- KV 268. Allegro mode- Adag' gretto. Yehudi Mean: Festival Orchestra. IV Serenade nr. 10 in Bes gr. t. voor 13 blaasinstrumenten KV 361. Largo, Allegro molto. Menuetto. Ada gio. Menuetto. Allegretto. Romanze, Adagio. Allegretto. Adagio. Tem a con varlazionl. Andante Rondo, Allegro molto. Leden van het Svmphonle Or kest van de Beierse Omroep o.l.v. AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtend^ VPRO: 7.50 1 opening. AVRO: 8.00 Nws. 8.10 Lichte gTjnuz. (8.25 De groenteman). 8.45 Morgenwijding. 8.55 Boekbespreking. 9.00 Voor de zieken. 9.35 Waterstan- Overheidsvoorliohting: Voor de land- 12.40 Licht insti Nws. 13.10 Journaal ei Orgelconcert: klas. Ik hoor, ik hoor 17.20 Lichte gr .muz i 2, 298 in. 7.55 Overweging. 8.00 Nws. 8.10 uicnce gr.muz. (verv.). 8.30 Nws. 8.32 Gr.miuz. 9.00 Gedachtenis van de over ledenen Eucharistische samenkomst ran KRO-medewerkers in de studio. liederen. 12.20 12.50 Lichte gr.muz. 13.35 Voor de plattelandsvrouwen13.45 Licht muz.progr. 14.45 Zie, ik maak alles nieuw, een pnogr. over gods dienstige f'---7 -- -* 5.00 Bij Licm gèvar. mu zieken .16.40 Onderweg: DUdere luisteraars. 17 00 1 17.40 Voor de padv: heidsvoonlichting Antillen. Vraaggesprek op school gast .progr. 16.00 Voor de Jeugd, Kees Maasdam met Jaap Klon Hilversum S, FM NRU/NORV: 9.00 Nws. 9.02 Instr. allerlei. 10.00 Nws. 10.02 Drie in de Dan: licht muz.progr. 12.00 Nws. 12.02 Jlektronlseh pianospel. 12.30 De Top Tien van deze Klanken van eigen tenparade: gerar. 13.0 13.02 Lichte, vocale muziekje 18.00 In de cantlne: O.OO Journaal. AVRO: 20.20 1.05 Interpellatie: Staatsmijnen gaan rubberfabriek exploiteren Vele miljoenen guldens zullen wor den gestoken in de nieuwe syntheti- sche-rubberfabriek van de Staats mijnen tn Geleen. De staatsmijnen nebben grote verwachtingen van de rubbersoort die zij in het grote pro ject gaan vervaardigen. Een uitbrei ding van de werkgelegenheid in Lim burg is van de nieuwe fabriek nau welijks te verwachten, daar zij zoveel mogelijk zal worden geautomatiseerd. Dit deelt de directie van de staats mijnen mee. Meer exacte gegevens kan zij niet verstrekken, gezien de concurrentie van de grote syntheti sche rubberfabrieken uit de V.S. De belangrijkste grondstoffen voor de nieuwe fabriek, met name etheen en propeen, worden reeds in grote hoe veelheden door de Staatsmijnen zelf vervaardigd. Door voorts gebruik te maken van een derde bouwstof ont staat het zgn. Ept. (etheen-propeen, tcrpolymeeni dat volgens de van ouds gebruikelijke methode met zwa vel kan worden gevulcaniseerd. Voor de produktie van ept heeft Staats mijnen een licentie verkregen onder ae octrooiën van Durüop, die in vele landen zijn verleend. Voorts zal een andere stof worden geproduceerd, waaruit eveneens door vulcanisatie een zeer duurzame rubber kan wor den verkregen. Ook voor autobanden zijn de rubbers uitstekend geschikt. gerepeteerde vraaggesprekken 22.25 Journaal. Tei bokswedstrijden. morgen (les 5): economische or- Nederland II. NTS: 20.00 Nws 20.01 Het g— 20.50 I avontuur, TV-fllm. KRO: jinstrumen-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1965 | | pagina 5