Brug voor schoolkinderen
Nederlandse historie
door vondst in Smilde
400 eeuwen verlengd
De VS strijden ter
bescherming van
„verscheidenheid"
55000 jaar geleden
bewoning in Drenthe
Frankrijk ivil het
verdrag van Rome9
van de Zes herzien
extra
^©■RA
txl ra
extra
extra
bescherming
LEIDSCH DAGBLAD DONDERDAG 21 OKTOBER 1965
Kerkelijk Leven
PREEK VIEL IN
VERKEERDE AARDE
(Van onze correspondent)
Enkele parochianen uit Leende
(N.-Br.) hebben zondag uit protest
tegen een preek van pastoor
Woestenburg de kerk verlaten en het
bisdom op de hoogte gesteld van de
inhoud van dit sermoen. Kort nadat
het concilie in Rome de Joden had
vrijgepleit van schuld aan gods-
moord. betoogde de pastoor op de
preekstoel, dat het lijden van de
joden aan henzelf te wijten is en niet
de schuld is van de R.-K. Kerk. H j
sprak voorts over het streven naar
de wereldheerschappij van het joodse
volk in de jaren 20. Het bisdom zal
de zaak ln elk geval grondig onder
zoeken. Een officieel optreden tegen
de pastoor van Leende zal echter
niet eenvoudig zijn. omdat pastoors
in hun parochies een grote mate van
zelfstandigheid hebben.
Mis in het Engels
De liturgische commissie van de
Amerikaanse bisschoppen heeft gis
teren meegedeeld, dat het Vaticaan
zijn goedkeuring gegeven had aan
het plan van de Amerikaanse hiër
archie om vrijwel al het Latijn in de
mis te vervangen door Engels. De
verandering zal pas over een maand
of vier ingaan. Op 29 november 1964
is reeds een begin gemaakt met de
invoering van het Engels bij r.k. li
turgische plechtigheden ln de V.S.
De kinderen van Maarheae kunnen vandaag veilig de zeer drukke Rijks
weg EindhovenRoermond oversteken, dank *y het werk van ongeveer
zestig militairen van het 462ste pontonniers-bataljon uit Kelzersveer. Zij leg
den gisteren ln nauwelijks acht uur tUds een veertig meter lange bailey
brug over de verkeersweg.
Vandaag wordt de laatste hand aan de brug gelegd. Een peloton Genie
troepen monteert de houten treden op de trap. En als dat ls gebeurd, zal
burgemeester Van Schalk van Maarheze de kinderen van zijn dorp feestelijk
voor de eerste maal over de brug leiden.
Het werd tijd ook dat de brug er kwam. want er gebeurden op de drukke
vierbaansweg herhaaldelijk ongelukken. Ruim 30Ck schoolkinderen moeten
viermaal per dag de weg oversteken, die het dorp ln twee stukken snijdt.
Sinds op één dag twee kinderen werden gedood, waakte de rijkspolitie elke
dag voor de veiligheid van de overstekende kinderen. Toen op zekere dag
een wachtmeester wegens de zeer dichte mist weigerde de kinderen te laten
oversteken, bleef de school gesloten. En dat was voor de ouders het sein
een actie te beginnen, die vandaag werd bekroond.
De baileybrug is in ons land de derde die voor de veiligheid van voet
gangers is gebouwd.
Op de foto de militairen druk bezig met de bouw van de kinderbrug.
Prof. Roche in Den Haag
De Amerikaanse hoogleraar en ad- de universiteit van Mississippi werd
het Amerikaanse minis
terie van Buitenlandse Zaken, prof.
P. Roche, heeft gisteravond in Den
Haag gezegd dat de Amerikanen in
Vietnam strijden om verscheiden
heid in de wereld te beschermen.
De Amerikaanse macht dient vol
gens hem te worden gebruikt ten
behoeve van de democratische idea
len. Dat houdt dikwijls in dat, zoals
in Vietnam, regimes die nog slechts
aan het begin van de autonome ont
wikkeling staan, worden verdedigd
tegen vijanden van de vrijheid die
alle mogelijkheden van vrije groei
zullen vernietigen.
Over Vietnam zei prof. Roche nog
dat een Amerikaan maar om drie
principiële redenen tegen het Ame
rikaanse militaire optreden daar kan
zijn, n 1. omdat hy een religieus
pacifist is en tegen alle oorlogen
is, omdat hij communist is en
de strijd tussen Hanoi en Saigon ziet
als een strijd tussen historisch pro
gressieve en reactionaire neo-kolo
niale machten of omdat hy een 1 s o-
lationlst ls en meent dat de
Amerikanen geen mensenlevens en
goederen moeten verspillen ln vuile
kleine oorlogen in Azië. Prof. Roche
ziet. geen andere morele reden voor
verzet tegen het Amerikaanse op
treden. Het groepje 'Jongelui dat tu
mult maakt over de strijd ln Viet
nam, bestaat volgens de hoogleraar
niet uit pacifisten. Zij zijn alleen
maar tegen deze bepaalde oorlog om
dat hun persoonlijk leven erdoor kan
worden verstoord.
Verscheurd
Voor de tweede maal heeft een
Amerikaanse dienstplichtige zijn re-
cruteringskaart in het openbaar ver
scheurd. Het was een student aan de
universiteit van Iowa, die in tegen
woordigheid van televisiemensen de
politiek van de V.S. in Vietnam „im
moreel" noemde. Volgens hem was
het ook immoreel om te zwijgen. De
student loopt de kans tot maximaal
vijf jaar gevangenisstraf te worden
veroordeeld.
Intussen worden in de V.S. sok
verscheidene betogingen ten gunste
van de Amerikaanse politiek ten
aanzien van Vietnam gehouden. In
resolutie aangenomen,
hot beleid van president Johnson
werd gesteund. Studenten van de
universiteit van Michigan willen
15.000 handteken/1 ngen verzamelen
onder een manifest van dezelfde
strekking.
Slachtoffers
Het Amerikaanse opperbevel in
Zuld-Vietnam heeft bekendgemaakt,
dat in de week eindigend op zaterdag
J.l. 259 Vietcongleden zjjn gevangen
genomen. Dit was het hoogste cjjfer
tot dusver. Voorts werden 684 op
standelingen gedood
buitgemaakt.
Aan Amerikaanse zijde sneuvelden
35 militairen en werden er 205 ge
wond. Voorts wordt één man vermist.
In de voorafgaande week waren deze
cijfers resp. 49. 113 en vier. De Zuid-
vietnamezen verloren 662 man aan
doden, gewonden en vermisten.
Voorts gingen 161 wapens voor hen
verloren.
Ned. Herv. Ke
Beroepen te Vaassen J.
te Jutrbp-tHommerts;
R. van 't Li
Eist (U.)
Llndenhcmt t
Lekkerkerker t
Huwelijken van de
ex-r.-k. priesters
worden in Spanje
niet erkend
„Zwarte paus'
over atheïsme
„De algemeen overste van de Je
zuïeten, de zogenaamde „zwarte
paus", pater Pedro Arrupe, heeft gis
teren op een persconferentie gezegd,
dat de opmerkingen, die hij op het
concilie ten aanzien van het commu
nisme had gemaakt, „misschien te
overdreven zijn geweest".
Tijdens het debat over het sche
ma over de kerk in de moderne we
reld had pater Arrupe er bij de bis
schoppen op aangedrongen, tegen
het moderne atheisme gezamenlijk
in het geweer te treden.
Hij zei dat het „verborgen vergif"
van het atheïsme zelfs binnen de
rooms-katholieke kerk werkzaam is.
Het heeft „bijna de volledige macht
in internationale organisaties, in fi
nanciële kringen, op het gebied van
massa- communicatiemiddelen zo
als pers. film. radio en televisie" had
hU toen gezegd.
In antwoord op vragen zei hij gis
teren: „Ik bedoelde dat de atheïsten
werken aan het verspreiden van hun
ideeën, niets meer".
(Van onze correspondent)
In Smilde, op enkele honderden meters afstand van een van de
modernste uitingen van deze tijd, de televisitoren, bleef de tijd
duizenden jaren stilstaan. Een amateur-verzamelaar van fossielen
en pre-historische werktuigen, de heer Tj. Vermaning uit Hijker-
smilde, heeft dat onlangs zoals wij enige dagen geleden be
richtten ontdekt. Zijn vondst: twee groepen vuurstenen werk
tuigen uit de vroegere steentijd, wijzen op de aanwezigheid van de
Neandertaler of diens tijdgenoten, jagers op de mammoet, de wol-
harige neushoorn en rendier, omstreeks het begin van de laatste
ijstijd, circa 55.000 jaren geleden. De heer Vermaning, van beroep
schipper en monteur van grasmaaimachines, deed de vondst na
een systematisch onderzoek van de bruine smeltzandlagen in de
akker van de landbouwer W. Vos aan de P.R. Roelfsemaweg te
Hoogersmilde. Deskundigen zeggen dat door deze vondsten het
tijdperk van onze voorgeschiedenis me t40.000 jaar is verlengd!
verbonden, zeggen dat de gevonden
werktuigen (honderd ln getal en be
staande uit vuistbijlen, hondspitsen,
schrappers en schaven) gerekend
moeten worden tot het late zoge
naamde acheuleen, het cultuursta
dium van het voorhistorisch steen-
HONDERD
WERKTUIGEN
Deze deskundigen, prof. dr. H. T.
182 wapens waterbolk, directeur van het blolo-
gisch-archeologisch instituut der
Rijksuniversiteit te Groningen, dr. J.
D. van der Waals, conservator van
de oudheidkundige afdeling van het
Provinciaal Museum van Drenthe,
tevens wetenschappelijk hoofdme
dewerker bi) het biologisch-archeo
logisch instituut der Rijksuniversiteit
ln Groningen en dr. A. Bohmers, die
geruime tyd aan dat instituut was
Hoffa bestal
vakbonden
De president van de vakbond van
transportarbeiders, James R. Hoffa
gebruikte uit de kas van de bond
670.396 dollar om zijn advocaten te
betalen in drie prooessen in de af
gelopen drie Jaar. Dit is gisteren
door het ministerie van Arbeid be
kend gemaakt.
„Dat is alleen nog maar de top
van de ijsberg", aldus Seym oer Spel-
man. advocaat voor een groep antl-
Hoffa gezinde transportarbeiders, die
een proces aanhangig gemaakt heb
ben voor restitutie van de gelden.
8pelman zei, dat het totaal vermoe
delijk dichter bi) een miljoen doUax
ligt voor de vele processen tegen
Hoffa sedert 1959.
Vuistbijl
Uit dat verre verleden was in
land buiten Zuid-Limburg tot nu
maar één enkel werktuig bekend,
vuistbijl die by Wynjeterp in Fries
land was gevonden. Op grond daar
van durfde men tot nu boe nauwelijks
conclusies te trekken over de aan
wezigheid van mensen vóór de laat
ste ystyd. De oudste mensen,
wie vaststond, dat zy regelmatig ln
ons land verkeerden, waren de ren
dierjagers die omstreeks 15.000 jaar
geleden hier leefden.
Dr. J. D. van der Waals ziet het
belang van de vondsten niet alleen
in het feit, dat zy in Nederland voor
de eerste maal werden ontdekt in
twee concentraties, maar meer nog
ln de omstandigheid, dat tot dusver
dergelyke gesloten vondsten nog
nimmer zo ver van het eigenlijke
verspreidingsgebied werden gevon
den. De Neandertalers moeten West
en Midden-Europa hebben bewoond
in de latere ystyd. zy hadden een
laag, sterk terugwykend voorhoofd
en dito kin als kenmerk. In de
Noordeuropese laagvlakte is ook eens
een dergelyke vondst gedaan, zy het
in veel kleinere omvang.
Schrapper
Prof. dr. Lever hangt Prins I versiteit te Amsterdam. *Aet
Bernhard de cappa om bij zijn Prins Bernhard werden nog vier
erepromotie aan de Vr\je Uni-1 anderen op deze w\jze geëerd
De heer Vermaning, die zich door
zelfstudie heeft bekwaamd in de
archeologie en die speciaal voor de
afkomst van de mensheid een grote
belangstelling aan de dag legt, on
derzocht by Wynjeterp de grondla
gen waarin de vuistbyi was gevon-
ien. Zyn speurtochten, ingezet na
jestudering van boeken en kaarten,
tegonnen rond Smikie in de klei-
?emlagen by het Oranjekanaal. De
<»rste vondsten hadden betrekking
p de laatste Hamburgse rendier ja-
;erscultuur. maar zy bleken groten
deels door dieplploegen te zyn ver
nietigd. Als eerste werktuig van wat
later de grote ontdekking zou wor
den vond de heer Vermaning een
grote schraper. Daarvan en van nog
andere vondsten werd het Pro
vinciaal Museum van Drenthe ln
kennis gesteld.
Kort voor de voorbye winter werd
op de akker van de heer Vos afslag
gevonden en kwamen stenen aan de
oppervlakte, waaronder twee vuist
bijlen. In 'n gegraven sleuf ontdek
te de amateur-verzamel aar daarna
(ln totaal 44 werktuigen .Met houtjes,
gemaakt van een oude sinaasappel-
kist, duldde hy de vindplaatsen aan.
Twee dagen later ontdekte de heer
Vermaning een tweede concentratie
in het midden van de akker. Inmid
dels hadden deskundigen, onder wie
dr. Bohmers, de betekenis van de
vondsten Ingezien.
Vanwege het biologisch-archeolo
gisch instituut te Groningen is
thans een onderzoek op de vind
plaats ingesteld onder dageiykse
leiding van dr. Van der Waals, in
samenwerking met de stichting bo-
demkartering en de geologische
dienst. Daarby werd nog een aantal
werktuigen in de ongestoorde grond
aangetroffen en werd inzicht verkre
gen inzake de ligging van de vond
sten in de grond en inzake de geolo
gische ouderdom van de lagen.
Nadat de werktuigen in het begin
van de laatste ystyd waren achter
gelaten, zijn zy in de loop van deze
laatste ystyd door vorstwerking in
de bodem tot ongeveer 50 cm diepte
weggezakt. Dank zy het feit dat in
het plateau van Smilde het opper
vlak ln de laatste ystyd slechts wei
nig door erosie is aangetast en het
gebied later door veen overgroeid
raakte, zyn de vondsten op slechts
geringe diepte na zo vele millennia
toch ongestoord bewaard gebleven.
9 Van Voorhout
naar Alkemade
AFSCHEID EN
INSTALLATIE
BURGEMEESTER
P. SMOLDERS
Alkemades nieuwe eerste burger, de
heer P. M. F. Smolders, zal woensdag
3 november tydens een bytondere
raadsvergadering geïnstalleerd wor
den. Het ligt in de bedoeling, dat
Voorhout zaterdag 80 oktober af
scheid zal nemen van zyn burge
meester.
Burgemeester en mevrouw Smol
ders- Nieuwerkerk hebben vanmorgen
een bezoek gebracht aan hun nieuwe
gemeente. In het raadhuis ln Roelof-
arendsveen werden zy ontvangen
door loco-burgemeester H. P. van der
Poel. de wethouders en de gemeente
secretaris. Allerlei zaken over de in
stallatie werden besproken. Het bur-
gemee6tersschtpaar maakte ook ken
nis met het gemeentepersoneel, het
bezocht de ambtswoning en maakte
een korte rondrit door de gemeente.
De Stichting „In de Rechte Straat**
in Velp, die zich onder meer ten
doel stelt priesters, die de R.K. Kerk
verlaten hebben, bystand te verle-
nen en daartoe in Velp een pries-
j terrefugium oprichtte, heeft rich tot
de Staten-Generaal gewend om aan
dacht te vragen voor de moeilykhe-
i den. die zich voordoen met Spaanse
J es-priesters, wanneer zij een elders
(bijvoorbeeld in Nederland) wettig
gesloten huwelijk in Spanje erkend
trachten te krijgen.
„In de Rechte Straat" heeft tot
dusver 60 voormalige r.k. priesters
de helpende hand kunnen reiken by
hun terugkeer in de burgeriyke
maatschappy. Onder hen bevond
zich een twintigtal Spanjaarden, vyf
hen zyn in Nederland gehuwd.
Sommigen hunner wensen vaak naar
Spanje terug te keren om daar ofwel
in de burger maatschappy werk
zaam te zyn ofwel als predikant in
een protestantse kerk.
Het Spaanse burgeriyk wetboek
staat echter niet toe, dat goed
keuring verleend wordt aan een hu-
welyk van hen, die gebonden zyn
door de gelofte van kuisheid en
daarvan van de r k kerk geen dis
pensatie hebben gekregen. Hun hu
welijk elders wordt als ongeldig be
schouwd en kinderen, uit dit huwe-
ïyk geboren, als onwettig.
Voor een dergeiyk geval richtte de
stichting zich tot Rome, doch zy
kreeg ten antwoord, dat een dispen
satie van het celibaat slechts wordt
verstrekt met de bedoeling „aan
priesters de mogelijkheid te geven.
goed christelyk leven te lei
den b i n n e n de katholieke kerk".
De stichting, die naar analogie
hiervan nog verwijst naar een pa
ragraaf in het door het Vaticaan
Musolini gesloten concordaat,
welke verbiedt, dat afvallige pries
ters in Italië het leraarsambt of
ander openbaar ambt bekleden,
in dergelyke regelingen een
vorm van discriminatie en aantas
ting van de rechten van de mens.
Hoewel zij er zich van bewust is,
dat de Nederlandse overheid op een
ander nauwelyks invloed kan uit
oefenen aangezien de regeling van
het huweiyksrecht een binnenland
se aangelegenheid van elk land, is,
meent zy wel, dat de Nederlandse
overheid zou kunnen protesteren te
gen de moeilykheden, die Spaanse
geestelijken in de weg worden ge
legd voor het verkrygen van een
paspoort.
Nieuw internaat voor
schipperskinderen
De generale synode van de Geref.
Gemeenten heeft deputaten voor de
geesteiyke verzorging van schippers
toestemming verleend een internaat
voor schipperskinderen te stichten,
aangezien zich een toereikend aantal
leerlingen heeft aangemeld. Het aan
tal particuliere ressorten zal van drie
op vier worden gebracht door split
sing van ressort-west, dat te groot
ls geworden. De volgende synode
wordt in 1968 in Dordrecht gehouden.
Akkoord op losse schroeven
(Van onze Parijse
correspondent)
Bij de verdediging van zijn be
groting in de Kamer heeft de
Franse minister van Buitenland
se Zaken Couve de Murville gis
teren voor het eerst oficieel her
ziening geëist van het ..Verdrag
van Rome", waarop het ..kleine
Europa" der zes landen is ge
baseerd. Couve de Murville ver
langde in het bijzonder, dat de
voorzieningen worden veranderd
waardoor op 1 januari a.s. meer
derheidsbesluiten mogelijk zou
den worden, en gelijktijdig wens
te hij het veto-recht voor elk der
zes landen af te schaffen.
Dt chef der Franse diplomatie be
toogde nogmaals, dat supra-na-
tionaliteit, waarnaar Europa op 1
januari a.s. een nieuwe, beslissende
stap zou moeten doen, voor een
groot land dat souvereinlteit en on
afhankelijkheid als hoogste waarden
heeft leren kennen, een onaanvaard
bare beginsel is. Daarom moet, vol
gens Frankryk, nu eerst een nieuw
politiek akkoord worden gesloten al
vorens de zes regeringen hun onder
handelingen over technische proble-
en zullen kunnen hervatten.
De uitlatingen van de Franse mi
nister hebben in de andere hoofd
steden en in het byaonder in de
hoofdstad van Europa, Straatsburg,
de nodige verontrusting verwekt. In
Straatsburg, waar een zitting van de
raadgevende vergadering was onder
broken om de ministeriële rede in
het Franse parlement te kunnen vol
gen. kwam het na een uitlating van
de Nederlandse socialistische afge
vaardigde Kapteyn zelfs tot een for
meel incident. Uit protest tegen de
Nederlander, die generaal De Gaul
le met Mettemich had vergeleken,
verlieten alle Gaullistische afge
vaardigden in gesloten gelederen de
zittingszaal.
Toch kan moeliyk worden be
weerd. dat de verklaring van Couve
De Murville, waardoor het „verdrag
van Rome" nu ook officieel op losse
schroeven ls gesteld, als een komeet
uit een heldere diplomatieke hemel
is komen vallen.
Op zyn laatste persconferentie van
9 september JJ. had generaal De
Gaule al duldeiyk onderstreept dat
hy onoverkomeiyke bezwaren voel
de tegen de fundamentele clausules
van het verdrag van Rome, die de
politieke eenwording van Europa
bedoelen. Formele eisen had hy toen
echter nog niet gesteld. Die taak
(waardoor de Franse vyfde re-
pubiek dus de staetsrechteUjke ver-
p.n twoord el ij kheid durft nemen om
het woord van de vierde republiek
ln te trekken) heeft de generaal aan
zyn minister van Buitenlandse Za
ken overgelaten.
Men kan na de woorden van Cou-
v* In elk geval zeggen dat de poli
tieke verhoudingen ln West-Europa
helder zijn weergegeven. Duidelijk is
geworden dat de crisis in de Europe
se landbouwsector, die Frankryk
eind juni provoceerde, slechts een
facade is geweest, waarachter sich
de wezenlijke en politieke tegenstel
lingen tussen Parijs en de overige
hoofdsteden verscholen. Men vraagt
zich voor de onmiddeliyke toekomst
af, wat Spaak nog met zyn over
bruggingsplan denkt te kunnen be
reiken.
Een andere vraag is, waarom de
generaal op dit tydstlp vlak voor
de campagne voor de presidentsver
kiezingen. *yn masker officieel heeft
afgelegd. Vermoedeiyk echter heeft
hy d.e verkiezingen, die op 5 en
eventueel nog op 19 december zul-
ea worden gehouden, niet kunnen
afwachten en wilde hy de andere
landen tydig verwittigen van zyn
beslissingen zich aan de afspraken
uit het verdag van Rome voor 1 Jan
uari 1966 t« willen onttrekken.
f {SJSt^RA
[IISXÜB&Ira
l MOTOROILjRA
Volleybalcompetitie
NW. BRUNHILDE
KANSLOOS: 0-3
(Van onze volleybalmedewerker)
Nieuw-Brunhilde ls gisteravond in
het Gymnasium kansloos tenonder
gegaan tegen het geroutineerde Slo-
termeer: 4-15, 4-15 en 12-15. De
setstanden spreken hier een niet
overdreven verhaal. Onze stadgeno
tes waren op alle onderdelen van
het spel. stoppen van de service, de
pass. de set-up, maar bovenal de
smash de minderen. De gasten speel
den geen briljant volleybal, maar
hun acties legden de manco's van
Nieuw- Brunhilde onbarmhartig
bloot Van die manco's ls het ge
brek aan aanval wel het meest op
vallend. De tegenparty kan eigeniyk
alleen onder enige druk worden ge
zet. wanneer Nettie van der Stok aan
het net opereert. In de laatste set
wist Nieuw- Brunhilde met fanatiek
verdedigen een 7-0 voorsprong te ne-
maar Slotermeer voelde het ge-
van een setverlies en zette fel
jm de opgelopen achterstand te
overbruggen. De betere techniek
maakte dat onmogeiyk. Via 9-7 en
12-12 werd het toch nog een onbe
twiste setwinst; 15-12,
