LEIDSCH
DAGBLAD
REGERING BLIJFT
BIJ HAAR PLANNEN
Stichting eens over de
liiiureompensatie (1.25%)
KOFFIE
&THEE
Kabinet
antwoordt
,De kraan
is dicht'
geneeskunde
voor drie
Fransen
Soekarno wil nieuwe
communistische partij
„MINI" WORDT
AUTOMATISCH
KLAVERBLAD
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 14 OKTOBER 1965
No. 31693
pirecteur: E- A- E- van Dishoeck
iur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 10,70 per kwartaal, f 3,55 per maand, f 0,83 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Premier Cals aan het woord.
Links van hem minister Vonde
ling, rechts de ministers Smallen-
broek en Diepenhorst.
(Van onze parlementaire redactie)
ndanks de kritiek op diverse onderdelen van liet
iciële beleid wil liet kabinet-Cals voorlopig
istkouden aan haar plannen.
Aan het begin van zijn antwoord aan de Tweede Kamer zei mi-
nister-president Cals vanmorgen: ..Wij zijn nog steeds van mening,
dat oris pakket de beste keuze is. Wij zullen proberen de Kamer met
I kracht van argumenten te overtuigen".
Aantal moties te verivachten
Dit betekent, dat de Kamer vanmiddag waarschijnlijk met een aantal
moties zal komen om de intrekking te bereiken van de nogal aangevochten
omzetbelastingen op textiel en schoenen.
op de bouwmarkt zal verslechteren.
Voorts deelde mr. Cals mede, dat de
regering niet van plan is te tornen
aan de data en de omvang van de
komende huurverhogingen.
Sprekend over het onderwijs gaf
de mdniister-president toe, dat er een
betere taakverdeling tussen de uni
versiteiten nodig is. Hij wees in dit
verband op de „vliegende brigade",
die de ministers van Onderwijs en
van Financiën langs de univers.teiten
hebben gestuurd met de opdracht om
te streven naai een efficiëntere be
steding van de gelden.
Maar het werk van deze brigade
zal in 1966 geen 100 miljoen bezuini
ging opleveren, zoals de liberaal Joe-
kes gisteren zei. Ook de verkorting
van de stud:eduur zal niet zoveel be
zuiniging opleveren als de liberalen
denken, mede omdat dit jaar het
aantal studenten weet wat groter is
dan was voorspeld.
Premier Cals heeft in de Kamer
dat ook het kabinet met span
ing heeft uitgezien naar het oordeel
het parlement over haar plan-
„Wjj verheugen ons over de kri-
sk", zei mr. Cals. „Het zou verkeerd
n als het parlement dit ambitieuze
zonder kritische bespreking
aanvaarden. Wij zijn met dit
gekomen na veel wikken en
egen. „Mr. Cals wilde de kritiek van
Kamer op de financiële plannen
ia de regering niet zien als een ne-
Maag an het kabinet. „Het gaat
het gemene overleg tussen rege-
ing en het parlement", zo zei hij.
Hij bleek ook de oppositie dank-
aar te zijn voor haar kritische in-
g, al liet hij duidelijk blijken
wat bezwaar te hebben tegen
uitlatingen van de liberale
ractieleider mr. Geertsema. „De
e taal van mr. Geertsema heeft
zo veel indruk op ons gemaakt,
rden als volksverlakkerij doen
vijfelen aan de eerlijkheid van de
iprtker", Idus mr. Cals. De premier
(i overigens het door de liberaal
es voorgestelde bezuinigingsplan
als een stunt te beschouwen.
Leefbaarheid
8prekend over het regeringspro-
zei premier Cals, dat het
- Dtaal verkeerd is om de gemeen-
Chapsvoorzieningen te zien in tegen-
telling tot de individuele vrijheid.
)e overheid immers moet het kli-
scheppen, waarin de burger vrij
leven. Het gaat thans om de
Mfbaarheid van ons land. Natuur-
i)k, aldus mr. Cals. is een sterke ver
van de belastingen met de
ferkiezingen voor de deur niet aan-
rekkelijk, maar daar gaat het niet
)m zo zei hij. De politicus kijkt naar
Ie volgende verkiezingen, maar de
kaatsman naar de volgende genera
te. Overigens wees mr. Cals erop, dat
de offers die nu van de Ne-
belastingsbetalers worden
.gd, er ook volgend jaar een
sstyging te verwachten is.
De suggestie van de liberaal Joekes,
15.000 woningwetwoningen te
liven naar de vrije sector,
minister-president Cals vier-
van de hand gewezen. Evenals
minister Bogaers gisteren reeds bij
interruptie zei, wees mr. Cals er ook
na weer op dat een dergelijke ver-
mhuiving volgend jaar slechts een
besparing van 100 miljoen op zou
kveren. Het grootste bezwaar is
Khter, dat door een vergroting van
n vrjje sector de kapitaalssituatie
j
WEERBERICHT
Tijdelijk mist
IHet KNMI verwacht van heden-
tot morgnavond half tot zwaar be-
*olkt met in de nacht en ochtend
jtoist en mogelijk wat motregen.
Zwakke tot matige wind uit zuide-
richtingen. Weinig verandering
to temperatuur.
(Opgemaakt om 11.15 urn1).
15 OKTOBER
Zon op: 7.04 uur; onder: 17.47 uur.
I Maan op: 20.21 uur; onder: 12.55 u.
I Hoogwater te Katwijk te 5.53 en
18.10 uur, laagwater te 1.45 en 13.52
uur.
Radio en tv
°U nummer bestaat uit 24 pagina's
Mr. Cals deelde mee, dat de alge
mene maatregelen van bestuur, die
het overgangsbestel in de radio en
televisie moeten regelen zeer binnen
kort zullen worden afgekondigd. De
premier zei te verwachten, dat er bij
toetsing van de 160 nu aanwezige
gegadigden aan de algemene maat
regelen van bestuur er zeker heel
wat zullen afvallen. Mr. Cals beloof
de, dat de overblijvende nieuwe ge
gadigden niet op ongelukkige uurtjes
zullen worden weggeduwd. Een da
tum voor de invoering van de re
clame noemde mr. Cals niet. Voorts
zei hij dat de regering onderzoekt of
het mogelijk is om de nieuwe zender
Hilversum-III niet alleen op de FM-
Hand maar ook in de middengolf te
laten uitzenden. Het probleem hierbij
is, dat de middengolf reeds zeer druk
bezet is door andere buitenlandse
zenders.
Mr. Cals verraste de Tweede Ka
mer met de mededeling, dat de Ne
derlandse zendermaatschappij, die het
zenderpark in Nederland exploiteert,
zich zal gaan bezighouden met het
centrale antennesysteem. Deze maat
schappij neemt thans de voorberei
dende maatregelen. Een financiering
van de Wereldomroep uit de luister
gelden. zoals gisteren door de liberaal
Joekes was geopperd, achtte premier
Cals totaal onmogelijk, omdat dit zou
leiden tot een verhoging van de luis
tergelden.
Geen roulette
De door de V.V.D. overbodig ge
achte 3.5 miljoen aan subsidies voor
maatschappelijk werk, zijn volgens de
premier uitgetrokken om te voldoen
aan de vorig jaar aangenomen motie-
Engels, die was bedoeld om het par
ticulier initiatief in deze sector te
steunen Voor het invoeren van ge
reglementeerde roulette is volgens
mr. Cals zo kort na de aanvaarding
van de wet op de kansspelen politiek
geen ruimte. De procureurs-generaal
hebben opdracht gekregen alle voor
komende kansspelen op hun hazard-
karakter te toetsen.
Mr. Cals zei dat de regering het
geldende prijsbeleid zal handhaven,
ook als de loonvorming vrijer wordt.
Men wil voorkomen, dat de loon- en
prijsspiraal gaat werken en dat de
vermogens- en inkomensverhoudin
gen worden verstoord. Wel zal de
regering per 1 januari afzien van
haar tijdelijke bevoegdheid om ook
in individuele gevallen tegen overtre
ding van de prjjsgedragsregels in ge
weer te komen.
Premier Cals verklaarde, dat Ne
derland bereid is deel te nemen aan
een bijeenkomst van de ministers van
Buitenlandse Zaken van de EEG ter
bespreking van de Franse wensen, in
zichten en voorwaarden met betrek
king tot de toekomst van de E.E.G.
Voorwaarde daartoe echter moet zijn,
dat ook op de eerstkomende minis
terraad van de E.E.G. op 25 en 26
oktober in Brussel de Fransen af
wezig zijn en de situatie dus niet is
gewijzigd alsmede dat op de bijeen
komst van de ministers van Buiten
landse Zaken niet zal worden ge
sproken over specifieke E.E.G.-vraag
stukken zoals de landbouwpolitiek.
Over de hulp, die de Verenigde
Staten is gevraagd voor de bouw
van een atoomonderzeeboot, zei mr.
Cals, dat de besprekingen hierover
van minister De Jong in Washington
nog niet tot conclusies hebben ge
leid. Hij deelde mee, dat het vlieg
kampschip .Karei Doorman" dienst
zal blijven doen als carrier voor ver
voer van troepen en materieel. Op de
zaak van de diensttijdverkorting zal
de regering terugkomen bij de behan
deling van de defensiebegroting.
Het kabinet-Cals wil zijn financiële
dekkingsplan niet prijsgeven. In na
volging van de minister van Finan
ciën dr. Vondeling, zei ook premier
Cals vanmiddag. „De kraan is dicht
en mag niet lekken". Mr. Cals liet
er aan het eind van zijn antwoord
aan de Tweede Kamer geen enkel
misverstand over bestaan, dat het
hele kabinet de volledige verant
woordelijkheid voor het plan aan
vaardt in de volle overtuiging dat de
lastenverzwaring nodig zjjn om de
noodzakelijke taken te vervullen.
Mr. Cals zei, niet te zien hoe er
die overeen komen met b.v. de
opbrengstvermindering door afschaf
fing van de omzetbelastingen op
schoenen en textiel. „Wij hebben de
begroting al op alle manieren uitge
kamd en dat levert niet meer op dan
enkele tientallen miljoenen", aldus
mr. Cals.
De uitlating van dr. Vondeling „de
kraan is dicht" is de echo van de
discussies in het kabinet, aldus dr.
Cals.
Mr. Cals liet er in het slot van zijn
rede geen enkel misverstand over be-
Nobelprijs
Drie Franse hoogleraren,
Francois Jacob. André Lwoff en
Jacques Monod. werd vandaag
gezamenlijk de Nobelprijs voor
fysiologie en geneeskunde 1965
toegekend.
Het Franse trio van het insti
tuut Pasteur in Parijs, werd de
onderscheiding toegekend voor
hun ontdekkingen betreffende
..genetische beheersing van en
zymen en virus synthese
staan, dat de regering alleen de om
zetbelasting op textiel en schoenen
alleen zal laten vallen als er andere
belastingverhogingen tegenover staan.
De minister-president heeft van
het liberale bezuinigingsplan vrijwel
niets heel gelaten. Het geeft geen
enkel alternatief, aldus mr. Cals.
Mr. Cals haalde een uitlating van
de vroegere Britse premier MacMil-
lan aan: de liberalen hebben weer 'n
aantal gezonde en oorspronkelijke
plannen bedacht, maar helaas zijn de
oorspronkelijke plannen niet gezond
en de gezonde plannen niet oorspron
kelijk „Ik ben ontsteld over de plan
nen van de VVD", zei minister-presi
dent Cals.
Conflict om spelregelsvoor de
vrijere loonvorming duurt voort
(Van onze Haagse correspondent)
iets aan de financiële voorstellen kan I De compensatie voor de te verwachten huurverhoging per
worden veranderd. De Kamer zelf is 1 januari 1966 wordt één en een kwart procent van het loon, met
niet in staat de verlichting van de I cen minimum van twéé gulden per week.
uitgaven voor te stellen maar w-j zien
ook niet hoe er verlaging in de uitga- Dat 15 wat de vakcentrales gevraagd
ven zou kunnen worden voorgesteld. i en gekregen hebben van de lande-
lyke werkgeversorganisatie. Eensge-
Aidit leidt de opstand
op midden-Java
De Indonesische ambassadeur zelf heeft het bericht van de
in Washington, Palar, heeft gis- Washington Post tegengespro-
teren verontwaardigd bij het
Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken geprotesteerd
tegen het bericht van de door
gaans zeer betrouwbare .Wash
ington Post", dat de Amerikaan
se regering over ..onomstotelijke
bewijzen" zou beschikken, aat
president Soekarno onder één
hoedje speelde met de commu
nistische rebellen van 30 septem
ber. Palar noemde het bericht
belachelijk en zei. dat het geba
seerd was op een gevaarlijke on
wetendheid over de gang van za
ken in Indonesië. Ook het depar
tement van Buitenlandse Zaken
zind hebben zij gisteren minister
Velckamp «Sociale Zaken» deze
compensatiemaatregel geadviseerd,
die volgens werknemersvoorzitter
A H. Kioos „voor de belangrijk
ste categorieën huurders volledige
compensatie" betekent. Het is de
bedoeling, dat de huurverhoging zal
varieren van 0 15 procent: 0
voor zeer oude hulzen, 15 voor te
goedkoop gebleven goede vooroorlog
se woningen en 10 procent voor de
grote groep huizen tussen 1945 en
1956.
Urenlang
Dit is de eerste foto van luite
nant-kolonel Oentoeng, de leider
van de rebellen van 30 septem
ber. Oentoeng is dezer dagen op
midden-Java gearresteerd.
ken. Volgens Palar was het be
richt afkomstig van de C.I.A.. de
Amerikaanse centrale inlichtin
gendienst.
President Soekarno tracht intus
sen zijn rol van scheidsrechter tus
sen links en rechts te handhaven.
Hij overweegt plannen voor het in
stellen van een nieuwe communisti
sche partij, die niet georiënteerd is
op Peking. Dit laatste verklaarde
gisteren een hoge regeringsautoriteit.
Mogelijk zal Indonesië zjjn betrek
kingen met Rood-China opnieuw
bekijken, al zullen beide landen de
zelfde politiek van verzet tegen het
Westen voortzetten. De huidige lei
ding van de communistische partij
zal ontslagen worden. Daarover zijn
Soekarno en generaal N'asoetion het
eens. De president heeft zijn stil
zwijgende goedkeuring gehecht aan
de huidige anti-communistische
campagne zo lang de demonstraties
niet gevolgd worden door moorden.
Het Indonesische leger gaat voort
met het arresteren van communisten
en het in beslag nemen van wapens.
De arrestaties vinden nu in het ge
hele land plaats. Zowel in Djakarta
als elders op Java zijn enige duizen
den communisten gearresteerd. De
leider van de Indonesische commu
nisten, Aidit, zou het verzet tegen
het leger op midden-Java leiden,
aldus het blad van het leger. Fr
zouden verder aanwijzingen zijn. dat
groepen opstandelingen trachten in
Djakarta sabotage te plegen. In
Medan op noord-Sumatra hebben
zich vechtpartijen voorgedaan tus
sen mohammedaanse en Chinese
jongeren.
Het militaire garnizoen in Djakar
ta, dat in de hoofdstad nog steeds
de staat van beleg handhaaft, heeft
vandaag bekendgemaakt, dat ingrij
pende maatregelen zullen worden
genomen tegen zakenlieden die ham
steren of de prijzen opdrijven.
Een Maleisische regerino^voord-
voerder zei vandaag, dat de activiteit
tegen Maleisië duor Indonesische
vrijwilligers weer opleeft, nadat deze
na de mislukte staatsgreep tot stil
stand was gekomen.
Vervolg op pagiua 2
De overeenstemming over de huur-
compensatie werd in het overleg tus
sen werkgevers en werknemers in
de Stichting van de Arbeid, dat
gisteravond uren duurde, niet ge
volgd door een akkoord in de „zwa
re" zaak van de vrijere loonvorming.
Zij zjjn er niet uitgekomen en zullen
nu zo spoedig mogelijk met minister
Veldkamp gaan praten, onder wiens
Het enige, waarover men het
eens is, is dat er binnenkort geen
landelijke percentage voor loonsver-
liu^'ng meer moet worden vastge
steld
De „Mini", de best verkochte
kleine Britse auto za! een automa
tische versnellingsbak krijgen, zo is
door de fabrikanten aan de voor
avond van le Londense autotentoon
stelling bekendgemaakt.
Dit is de eerste werkelijke stap in
de Britse autoindustrie naar slechts
twee pedalen in de kleine wagen.
Ook vervalt het ontkoppelingspedaal,
de bestuurder kan door een handel
de automatische versnellingsbak met
de hand bedienen, om zelf by te
schakelen.
De automatische bak zal ook wor
den aangebracht in de 1100 cc wa
gens van de B.M.C.
Werknemers willen dat de minis
ter het volle gewicht van die ver
antwoordelijkheid in het najaar op
zich neemt. Er zal in de bedrijfs
takken een vrije loonvorming moeten
zijn. Vindt de minister, dat bepaal
de loonsverhogingen een gevaar zijn
voor de economie, dan zal hij zelf
moeten ingrijpen. De vakcentrales
willen voorts, dat in de c.a.o.'s
minimumlonen zullen staan, waar
van ln de ondernemingen tot een
bepaald percentage naar boven kan
worden a geweken.
Werkgevers
Werkgevers vinden ook. dat er een
vrije loonsvorming in de bedrijfs
takken moet komen, maar zy willen
als hun vertegenwoordigers in
de Stichting van de Arbeid bemer
ken, dat een loonsverhoging buiten
sporig hoop is hierover eventueel
cp hun eigen initiatief, toch sa
men met de vakcentrales een be
slissing vellen. Pas in laaste instan
tie, yinden 2y, moet de minister de
knoop doorhakken.
Geen
.neen
De vakcentrales zeggen bij monde
van de heer Kloos: ..Wy wensen
niet meer in de positie te worden
gemanoeuvreerd, waarin wy „neen"
moeten zeggen tegen bepaalde over
eenkomsten. waarin de werkgevers
in de bedrijfstakken al aan de ver
langens van de vakbonden hebben
toegegeven Wy zijn in moeilijke ge
vallen wel bereid tot een gesprek,
maar „neen" zeggen, dat moet de
minister van Sociale Zaken doen.
Als de q verheid de veran t woordelijk-
heio niet kan dragen, kan de Stich
ting vaii de Arbeid het ook niet".
Ir. J. Eosma, namens de werkge
versorganisatie (waaronder ook die
van boeren en middenstand»: „Wat
de vakcentrales willen gaat te ver.
Juist in een tyd, dat er in het par-
lemenl wordt gesproken over com
pensaties voor allerlei lastenverzwa-
rende maatregelen. Wy willen op dit
ogenblik wel een beduidende stap
zetten naar vrijere loon vorming,
maar in de overgangsfase moeten wy
de loonsontwikkeling zo regelen, dat
ei geen gevaar kan ontstaan voor de
economie. Ingrijpen door de minis
ter als enig middel is niet geschikt
om zo'n gevaar in de kiem te
smoren. Een dergelijke rem werkt
te laat."
De Oostenrijkse minister van
Buitenlandse Zaken. dr. Kreis-
kg. hqeft oud-president Eisenho
wer het ..Grote gouden kruis van
verdienste" overhandigd ter ge
legenheid van de 75ste verjaar
dag van de bevrijder van Europa
in de tweede wereldoorlog.
Individuele
prijsmaatregelen
verdwijnen
Het ligt in het voornemen van de
minister van Economische Zaken, drs
J M. den Uyl, de in 1964 ingevoer
de tijdelijke bevoegheid tot het tref
fen van individuele prijsmaatrege
len aan het einde van dit jaar te
laten aflopen. Dit heeft de minis
ter vanmiddag medegedeeld in een
rede, die hjj op de algemene leden
vergadering van het Verbond van
Nederlandse Werkgevers in de stads
schouwburg van Maastricht heeft
gehouden.
De minister voegde er aan toe dit
mede te doen, omdat hy vertrouwt,
dat het algemeen sociaal-econo
misch belang, dat de prijzenwet als
criterium voor prijsmaatregelen
kent, ook door de ondernemers wordt
ondertekend. Hy constateerde met
waardering, dat de prijsontwikke
ling over het geheel genomen binnen
aanvaardbare grenzen lijkt te blijven.
(Advertentie)
chocolackd\atiJc
Een verrukkeli|ke chocoladedrank
slecht* 1% vet. Fris en pittig von srot
Tost» lest de dorst, is lekker luchtig
eerbiedigt de slonk* lijnl
(f)ud
leuwb
Blijkens de officieële lijst
van de jury der Dublinsche J
Internationale tentoonstel- J
ling zijn medailles toegewe- J
zen aan de firma Sanders en J
Co. voor harde zeepen, aan f
de firma Zaalberg voor wol- v
len dekens en aan A. W. Sijt- v
hoff voor boeken.
Er wordt te Brussel druk
handel gedreven in gouden f
ijzeren en stalen ketenen
naar 't model der ketenen J
waaraan Petrus was gekluis- J
terd. De Paus heeft aan het J
gebruik der ketenen zijn spe-
dale zegen gehecht
