Macht
meer zo
van Mapai niet
onaantastbaar
Marine rekent op hulp
ran Verenigde Staten
Schoonmaak van de grote vier
Adenauer vreest een
„omsingeling" van de
Duitse bondsrepubliek
foor bouw atoomonderzeeër
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 9 OKTOBER 1965
ZOET ERW OUDE
leen dergelijke eigenschap is de
J om vijandelijke duikboten te
likken veel groter dan met on
jeboten die op conventionele
gj worden voortgestuwd. Daarom
"it de marine het zich tot taak
vloot van atoomonderzee -
óp te bouwen.
[[aar niet overal
I.V.S.H.-BOEKEN
BOEKHANDEL
onze A'damse correspondent)
een tiental boeken heeft de
{erij van de Nederlandse Ver
voor Sexuele Hervorming
H) haar entree gemaakt in de
andel. De uitgeverij, die haar
tot dusver beperkte tot de
leden, heeft nu onder de
Stichting Uitgeverij NVSH een
Je erkenning gekregen.
Uitgaven waaronder de reeksen
Arsis en Aspectum, hebben
it doel in overeenstemming met
inselen van de NVSH de open-
lanvaarding van de sexualiteit
I hetgeen daarmee verband
op verantwoorde wijze naar
te brengen.
NVSH-boeken zullen echter
I elke boekhandel verkrijgbaar
len groot aantal roomskatho-
boekhandelaren in het zuiden
ids heeft geweigerd de uitgaven
g te nemen, evenals tal van ge
leerde boekverkopers.
Prijsvraag
celegenheid van de officiële er-
heeft de Stichting Uitgeverij
een literaire prijsvraag uitge-
Pin, waarvoor de deelneming
tdereen open staat. Gevraagd
loieen roman of een bundel no
ot korte verhalen, die op po-
wijze de man-vrouw-verhou-
1 benadert. Gevraagd naar de
Dis van het „positieve" werd
éeeld. dat de inzendingen in
ostemming moeten zijn met de
lische doelstellingen van de
f. 200 miljoen
(Van onze parlementaire redactie)
n kringen van de Koninklijke Marine wordt nog steeds ver-
cht dat de Ver. Staten ons land zullen helpen bij de bouw van
eerste Nederlandse nucleaire onderzeeboot, die al in de defen-
iota 1964 is aangekondigd.
tdanks de geruchten in Washing-
over de weigering van de Amc-
inse senaat om mee te werken,
nt men er op, dat minister
msie, P. S. de Jong, morgen niet
lege handen van zijn Amerikaan
lis zal terugkeren. Indien Wash
in niet zorgt voor de kennis, de
lor en andere specifieke onder
il, wordt het voor de marine
Slijk haar taak binnen de NAVO
I behoren uit te
I Kon. Marine heeft in het kader
Mie NAVO primair tot taak te zor-
«gvoor de bestrijding van vijande-
I duikboten en mijnen in het
ffllijk deel van de Atlantische
San. de Noordzee en het Kanaal,
jgiair voortgestuwde onderzeebo-
■iebben vele bijzondere eigen-
jjjpen, waarvan de belangrijkste
li mogelijkheid om lang op zee
Onteigening voor
deel goedgekeurd
Het besluit van de gemeenteraad
van 29 juli 1964, tot onteigening van
een aantal percelen, teneinde een
rioolzuivenngsinstallatie op te rich
ten is door de Kroon slechts voor een
gedeelte goedgekeurd. De Kroon over
weegt. dat bedoelde percelen bij het
uitbreidingsplan slechts voor een deel
tagon de Nederlandse interesse in I voor een dergelijke instalaltie ln aan-
Voor de bouw van de eerste Neder
landse nucleaire onderzeeboot is op
de begroting voor 1966 opnieuw
f 500.000 uitgetrokken, nadat een
soortgelijk bedrag was gereserveerd
op de begroting voor het lopende
jaar. Het geld is bestemd om een be
gin te maken met de voorbereiding
van de bouw, zoals de scholing van
het technisch personeel, dat thans
wordt aangetrokken. Met de bouw
van de eerste atoomonderzeeboot zelf
in in totaal zeker 60 miljoen dollar
(200 miljoen gulden) gemoeid, als
n\en tenminste de Amerikaanse
maatstaven aanhoudt.
Van de baan
Blijkens het vorige week in Wash
ington gepubliceerde communiqué
heeft minister De Jong by zijn be
zoek aan Mac Namara op het Pen-
merking komen en dat zy voor het
overige in hoofdzaak werden gebruikt
voor agrarische doeleinden. Daarom
ontbreekt ten aanzien van laatst
bedoeld gedeelte de grondslag der
onteigening. En kon aan dit ge
deelte van het raadsbesluit
geen goedkeuring worden verleend.
deelneming aan het programma
nucleaire voortgedreven onderzeebo
ten ter sprake gebracht. Uit het com
muniqué blykt op geen enkele wijze
tot welke conclusie het gesprek heeft
geleld. In Washington verluidt echter
dat Mac Namara de Amerikaanse se
naat in deze zaak niet heeft meege
kregen. zodat Nederland voorlopig
nergens op moet rekenen.
Als die geruchten juist zyn, is de
bouw van eigen atoomonderzeeboten
voor minister De Jong van de haan.
Hulp van een andere atoommogend-
heid, zoals Engeland, lijkt namelyk
niet goed mogelijk. Weliswaar is het
Verenigd Koninkrijk druk bezig met
de bouw van een serie nucleaire duik- x su
boten, maar dat gebeurt eveneens virgin 2.^5^ Roze "Copland f.60.' Yellow
met Amerikaanse hulp onder condi- J?ddy 2,A°~
tie dat geen informatie aan andere
landen wordt doorgegeven.
MARKTBERICHTEN
LISSE. 8 okt. Plantgoedveiling:
Voor de plantgoed velling waren diverse
mooie partijen tulpen aangevoerd,
waar vlot op werd geboden. Mede ln
verband met de nu geldende betallngs-
valuta van 1 maart, was de verkoop
groter. Tulpen zift 10 per 100: Lustige
wltwe 2 90, Clara Butt 2.55, Queen of
Night 1.90. Van der Eerden 2.90, Roze
Beauty 1.90._Blue_ Parrot 2.10, _Whlte
Mottet 2.10, Allard Plerson 2.50, White
Sail 2.25, Elmus 2.10, Golden Eddy
I 3.55.
Sensationeel resultaat bij
verkiezingen va k verbond
WASSENAAR
Oranjevereniging
recipieert
Vandaag wordt het zestigjarig be- I
staan van de Wassen aar se Oran-
jevereniging ..Koningin Wilhelm!-
na" gevierd, 's Middags van half 5 tot i
half 7 houdt het bestuur receptie in
Raadhuis „De Paauw". Op deze re- j
ceptie, die door het gemeentebestuur
aan de jubilerende vereniging wordt
aangeboden, zijn behalve de leden
ook belangstellende hartelijk welkom.
De vereniging biedt aan de kinderen
van de leden film- en poppenthea
tervoorstellingen aan.
Kerkdiensten
Herv. Gem.. Dorpskerk: 10 u ds. P.
G. de Veij Mestdagh en dr. Th. C.
Frederikse oogstdankdienst)7 uur
ds. J. T. Wiersma. Kievitkerk: 9 uur
jeugdkerk; 10 u ds. J. T. Wiersma
(oogstdankdiiensrt D<<y Ier huis9.30
en 11 u ds. J. A. G. v. Zanten (oogst
dankdienst). Dorpscentrum10 uur
jeugdkerk. Geref. Kerk, Bloemcamp-
laan: 10 en 5 u dr. B. Rietveld te
Den Haag. Zijllaan: 10 en 5 u ds. P.
Heinen te Utrecht. Ned. Prot. Bond,
Lange Kerkdam: 10.30 u ds. H. W.
Meihuizen te Den Haag. Johanna-
huis: 10.30 u ds. T. Bruinsma te Lei
den. Herv. Geref. Evang.. Dorpshuis:
10 u ds. H. G. Abma te Gouda; 7 u
J. A. Kruithof te Monster.
Aan de Technische Hogeschool
te Delft is geslaagd voor het examen
propedeutisch scheikundig ingenieur
de heer P. Geerlings te Wassenaar.
Doktersdienstde artsen H. W.
Plink, Raadhuislaan 15a, tel. 2075 en
H. S. Boogaart, Storm van 's Gra-
vesandeweg 1, tel. 4466. Apotheek-
dfienst Langstraat 86, tel. 2141.
OEGSTGEEST
Aan de Technische Hogeschool
te Delft is geslaagd voor het examen
propedeutisch elektrotechnisch inge-
De vertegenwoordiger van de
reünisten van het Leidsch Stu
denten Corps, de heer M. A. van
Dooren, biedt Dolf Delprado
tijdens diens receptie in ..Miner
va met zijn echtgenote een reis
naar de West aan.
(Van onze correspondent in Jeruzalem)
De verkiezingen voor de Histadroet. Israels allesbeheersend
vakverbond, hebben een sensationeel resultaat opgeleverd. Het kort
geleden gevormde rechtse front, bestaande uit de nationalistische
Cheiroet en een deel van de liberale partij, heeft tussen de zeven
tien en achttien procent van het totale stemmental op zich weten te
verenigen, terwijl Ben-Goerions piepjonge sociaal-democratische
splinterpartij Rafi het tot ongeveer veertien procent heeft gebracht.
Er is een prijs van f 1.000,— nieur de heer A. Bakker te Oegst-
JDfd.i geest.
Jamem ©p de weegschaal
Dit resultaat betekent een spec
taculaire nederlaag voor de Mapai,
de sociaal-democratisehe party van
Esjkol en zyn medestanders van de
oude garde, die tot dusver heer en
meester was op Israels kleurige po
litieke toneel en in de Histadroet
sinds haar oprichting In 1920 de eers
te viool speelde.
In haar nieuwe verschijningsvorm,
d.w.z. verenigd met de linkssocialis-
tische Achdoet Haawodah, heeft Ma-
pal niet meer weten te behalen dan
even over de vijftig procent van het
totaal uitgebrachte geldige stemmen -
aantal. Vergeleken met de verkie
zingen van zes jaar geleden komt
dit neer op een gezamenlijk verlies
van ongeveer 22 procent.
Jonge garde
'A
Het échec van Mapai is niet moei
lijk te verklaren. Duizenden stemge
rechtigde leden van de Histadroet
(en niet alleen deze Israëli's) was de
onverkwikkeiyke onenigheid in Ma-
pal allang een doom ln het oog.
Het krakeel tussen het „ancien re
gime" onder Esjkol en een vooruit
strevende „jonge garde onder aan
voering van de 78-jarige Ben-Goe-
rion had hen er steeds meer van
overtuigd dat Mapai als progressieve
factor by de opbouw van de staat
had afgedaan en dat ln constructief-
politieke zin van haar niets meer te
verwachten viel. Voor deze teleurge-
stelden bestond in feite slechts één
alternatief: Rafi, Mapal's splinter
partij, of de rechtse coalitie van Na
tionalisten (verenigd ln de „vry-
heidspartij" Cheiroet) met de voor
uitstrevende fractie van de liberale
partij.
De geschiedenis van het zio
nistische pionierswerk is zonder de
Histadroet ondenkbaar. Toen het
joodse volk nog aan het begin van
zym strijd voor een eigen nationaal
tehuis stond, twee jaar na de eerste
wereldoorlog, begon de Histadroet
leiding en vorm te geven aan de
Joodse gemeenschap in het toenma
lige Palestina. Zy organiseerde de
arbeid, schonk de arbeiders sociale
instellingen van Europees gehalte,
stelde het loon vast, verhoogde de
vakbekwaamheid, verdiepte het zelf-
bewustzyn, en dat alles uit een ideo
logie, gebaseerd op het strijdbare,
maar bezielende en constructieve so
cialisme van die dagen.
De histadroet uit die periode was
nog niet het gigantische raderwerk,
dat zij later zou worden. Zy was
een vakverbond, dat zich liet leiden
door de belangen van de asbeider.
Allengs veranderde zy echter haar
werkwijze. De Joodse bevolking nam
snel toe, toen de staat Israël een
maal tot stand was gekomen. Steeds
meer sloeg de Histadroet haar vleu
gels uit.
Inplaats van zichzelf getrouw te
blijven, ging zij bedryven stichten
kapitalistisch voorbeeld, daar
bij het particuliere bedryfsleven de
kop indrukkend en de regering steeds
meer naar haar hand zettend. Haar
loonpolitiek beheerste de arbeids
markt in Israël Voor het spel van
vraag en aanbod bleef nauweiyks
plaats meer.
Alle6 werd geëgaliseerd door de
economische bulldozer van de tot een
reus uitgegroeide dwerg, die in be
weging werd gebracht door een inge
wikkeld mechanisme, dat in 't enor
me hoofdkwartier van de Histadroet
in Tel-Aviv zetelde en waarvan het
toetsenbord werd bespeeld door lie
den, in wier gedachtenwereld voor
een vrije economie geen plaats was.
De zaak moest wel spaak lopen toen
de massale immigratie, die na de
proclamatie van de staat begon,
duizenden in het land bracht, voor
wie het socialisme niets meer bete
kende en die geen heil zagen in
een staatsbestel, gevat in het keurs-
ïyf van een vakverbond, dat zich
Ontstemming
Het kiezerskorps van de Hista
droet heeft zijn ontstemming duide
lijk laten blyken. Mapai is terugge
bracht tot de kleinst mogelyke meer
derheid. ln een aantal plaatsen,
waaronder ook Jeruzalem, heeft zy
zelfs haar overwicht in de lokale ar
beidsraden verloren. De Histadroet in
haar huidige vorm zal waarschijn
lijk spoedig hebben afgedaan, ook
al blijft de arbeidersbeweging er ook
in de toekomst de hoofdrol in spelen.
Maar een grondige heroriëntatie en
reorganisatie zal zij onder in
vloed van de sterke oppositie moei
lijk kunnen voorkomen.
VOORSCHOTEN
Op vrijdagmiddag as. zullen
in de HTS te Den Haag voor het
eerst diploma's worden uitgereikt
aan die onderofficieren van de Ko-
ninklyke marine, die met succes
hun studie in de richtingen werk
tuigbouw en electrotechniek hebben
beëindigd. Tot deze onderofficieren
behoren: sergeant radio radarmon
teur B. van den Berg uit Voorscho
ten: sergeant vliegmaker radio ra
darmonteur A. Th. Hermsen uit
Wassenaar; sergeant vliegmaker ra
dio radarmonteur P. J. Klap uit
Voorschoten.
BILJARTNIEUWS
De biljartvereniging „Sportvrien
den" uit Waddinxveen Is weer gestart
met de competitie. Het begin was niet
erg gunstig daar het A team tegen
het Donk team uit Gouda niet verder
kwam dan een gelijkspel 4-4. Ook het
B team behaalde tegen DOS hetzelf
de resultaat, terwijl het C-tearn het
onderspit moest delven tegen Donk
B. „Sportvrienden" verloor met 6-2
NOORDWI/K
Aanrijding leidt
tot botsing
Op het kruispunt Herenweg-Zwar-
teweg moest de 44-jarige chauffeur
van een vrachtwagen met aanhanger
uit Den Haag gisteravond plotseling
uithalen voor een autobus van de
NZHVM, die voor hem reed. De
aanhanger sloeg om met het gevolg
dat de lading, een party hout, op
de rybaan terecht kwam.
Daar dit groot gevaar voor het
verkeer opleverde, werd een politie
auto met zwaai- en alarmlicht op de
weg geposteerd. De bestuurder van
een personenauto merkte deze waar
schuwing blijkbaar te laat op en
reed het politievoertuig van achteren
aan. Beide wagens werden zwaar ge-
beschadlgd.
de ftis heeft weer jonge leeuw- zijn hoede.
leeuwtjes zijn
ten vrouwtje en een man-
•iclw Moeder leeuwin wilde de
n niet verzorgen en dus
ten oppasser ze nu onder
acht dagen oud. maken het uit
stekend en kijken wat verdwaasd
en verbaasd vanaf de weeg
schaal. de wereld in.
„De eerste tekenen van een om
singeling van de bondsrepubliek als
gevolg van de houding van de minis
ter van Buitenlandse Zaken. Schro
der, ten opzichte van Frankrijk die
nen zich reeds aan", heeft oud-kan
selier Adenauer gezegd in een vraag
gesprek met het Westdultse tijd
schrift „Bild'
„De reis die de Sowjetrussische
minister van Buitenlandse Zaken.
Gromiko, ln de lente naar Parys
heeft gemaakt, het komende bezoek
van zyn Franse ambtsgenoot, Couve
de Murvllle. aan Moskou en de aan
wezigheid van de Sowjetrussische
maarschalk Malinowski by de oefe
ningen van het Oostenrykse leger
zyn niet het gevolg van toeval", zegt
Adenaur. „Dit zijn tekenen van een
politieke omsingeling van Duitsland
door de Sowjet-unle en Frankryk.
Het lot van Duitsland hangt af van
de persoon die onze buitenlandse
politiek in handen krygt. Deze per
soon moet een juiste opvatting heb
ben en in staat zijn die te verwezen
lijken", aldus Adenauer.
..Een begin met het verwerkelijken
van het Frans-Duitse verdrag kan
alleen gemaakt worden door Iemand
die met het buurland betrekkingen
onderhoudt die niet onder de nor
male temperatuur liggen".
Omtrent de noodzaak van de NAVO
bestaat geen meningsverschil, maar
de betrekkingen met Frankrijk zyn
in dit kader van vitaal belang. Al
leen een vertrouwvolle samenwerking
met Frankrijk kan ons tegen even
tuele omsingeling beschermen, maar
het Frans-Duitse verdrag is op het
ogenblik slechts een stuk papier, al
dus de oud-bondskanselier.
Eik jaar beklimmen in de V.S.
groepen schoonmakersde Mount
Rushmore (2.000 meter) in de
Black Hills (Zuid Dakota) om de
,igrotevier te reinigen.
De grote vier, dat zijn de por
tretten van Georges Washington,
Thomas Jefferson. Theodore Roo
sevelt en Abraham Lincoln, die
aan het begin van deze eeuw leer
den uitgehouwen door de beeld
houwer Gutzon Borglum. Zo kun
nen de toeristen die de Black Bills
bezoeken, deze geweldige beelden,
die in de flank van de rotswand
zijn uitgehouwen, in al hun
pracht bewonderen.
Borglum heeft vijftien jaar
i.odig gehad om zijn werk te vol
tooien, waarbij hij gebruik heeft
gemaakt van boormachines en
dynamiet. Deze vier portretten
getrouwe reprodukties van schil
derijen of beelden op kleine
schaal, zijn nog groter dan het
Vrijheidsbeeld aan de ingang van
de haven van New York.
Op de foto is een der schoon
makers bezig met zijn moeilijke
taak. De „inzet" (boven) toont
het illustere, bijna grimmig voor
zich uitkijkende viertal, zoals het
in de rotsen is uitgehouwen.