^Auto's moeten wijken
svoor tram, bus en trein
ARP wil opkomstpliclit
uit Kieswet schrappen
GOLD TOP
WHISK?
S PI) li T van vandaag 2
Quartet Moreno
MINISTER SUURHOFF:
em
Minister De Jong
trekt brief niet in
AMENDEMENT INGEDIEND
LEIDSCH DAGBLAD VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1965
ls 1 i
(Van onze parlementaire redactie)
De ontwikkeling van het openbaar vervoer wordt verder be
vorderd. Dit deelt minister Suurhoff de Tweede Kamer mee in
Ie toelichting op de begroting van Verkeer en Waterstaat
roor 1966.
Minister Suurhoff vindt, dat de gemeenschap niet aan elke ontwikkeling
m het particuliere vervoer auto'smotorfietsen, brommers en zelfs
ietsen) volledig ruim baan kan laten, zonder op den duur zeer wezen-
ke andere belangen en ook een vlotte afwikkeling van het vêrkeer zelf
tig in gevaar te brengen.
derzoek naar het gebruik van stads
lichten en dimlichten in de bebouw
de kom i3 het experimentele deel
beëindigd. De hieruit verkregen ge
gevens worden nu verder bewerkt.
In internationaal verband neemt de
stichting deel aan een onderzoek
naar de invloed van de voorrangs
regelingen op de verkeersongevallen
en de capaciteit van kruisingen. Dit
onderzoek is van groot belang voor
de viaag of verkeer van rechts dan
wel van links voorrang moet heb
ben. een voorrangsregeling per krui
sing de voorkeur verdient, of dat
van elke voorrangsregel ware af te
lij een onbeperkt gebruik van
ticuliere vervoersmiddelen in de
nende tientallen jaren zou wij
geen stadscentrum, geen recrea-
egtbied. geen woon- of werkge-
eer voor geweldige doorbra-
inperkingen ten behoeve van
egenaanleg en wat daarbij hoort
espaard kunnen blijven. En dan
og is het de vraag, of men chao-
sche verkeerstoestanden en de ver-
Ij scrsonveiligheid de baas zou kun-
m blyven, aldus minister Suurhoff.
De bewindsman noemt twee groe-
en van mogelijke maatregelen: ver-
P etering van het openbaar vervoer
r.j in bepaalde gevallen een minder
^fj intrekkelijk maken van het parti-
H ïlier vervoer. De eerstgenoemde
moolra-Kvlon sJÏAnct VOOrOP
De bewindsman noemt een groot
ntal voordelen van het openbaar
rvoer (tram, bus of trein) boven
•t particuliere vervoer. Hij vindt,
it hoe beter het openbare vervoer
inctioneert, des te groter op de
iur de mogelijkheid blijft, dat het
xticuliere vervoer e
,n bewegingsvrijheid houdt.
In Randstad
Vooral in de Randstad Holland
lidt de toeneming van het particu-
e gemotoriseerde vervoer, althans
de spitsuren, ertoe, dat de we-
naar en in de steden overbelast
ken. Daardoor wordt de openba-
ervoersvoorziening bemoeilij kt.
moet mee worden gerekend, dat
;t in de toekomst niet mogelijk zal
zodanige maatregelen te ne-
dat het gebruik van het par-
iculiere vervoermiddel binnen de
stadsgewesten uitgroeiende ste
naar believe en onbeperkt wordt
irzekerd. Daarvoor ontbreekt al
leen al de fysieke mogelijkheid.
Op lange termyn denkt minister
Suurhoff aan een volkomen schei-
rg op de weg tussen particulier
openbaar vervoer. Op korte ter-
ïijn wordt een gedeeltelijke schei-
in beide onder ogen gezien.
Middenberm
Het aanbrengen van middenberm-
eveiliging langs de autosnelwegen
al ln de komende jaren met kracht
rordt voortgezet. Eind 1966 zal 330
autosnelweg van een midden-
lermbeveiliging zijn voorzien tegen
00 km aan het eind van dit jaar.
tet onderzoek naar de beste vorm
middenbermbeveiliging zal in de
van volgend jaar worden afge-
loten.
Nog dit jaar zal de stichting we-
enschappelijk onderzoek verkeers-
eiligheid met een ontwerp-nota ver
sveiligheid komen. Van het on-
Advertentie
Dansen in 1
Zaterdagavond
(Zondagmiddag thé Dansant)
Vrij entree - Normale prijzen
Luchtvaart
Over de toekomst van de lucht
vaart laat minister Suurhoff zich op
timistisch uit. De bedrijfsresultaten
van deze bedrijfstak, die de laatste
jaren zeer pover waren, beginnen
behoorlijk te verbeteren.
De gang van zaken bij de K.L.M.
geeft reden tot voldoening. Over het
jaarboek 19641965 wordt een posi
tief bedrijfsresultaat verwacht.
Scheepsbouw
De regering staat in principe wel
willend tegenover een extra-subsidie
aan htt studiecentrum T.N.O. voor
scheepsbouw en navigatie. Reden is,
dat docr de ongunstige economische
ontwikkeling in de zeescheepvaart
het vrije speurwerk, dat mede door
het bedrijfsleven werd bekostigd, in
het gedrang is gekomen.
De minister gaat uitvoerig in op
de positie van de zeescheepvaart, die
hy mede gezien de steeds stijgende
exploitatiekosten weinig bevredigend
noemt. Hij meent, dat een vergaan
de samenwerking tussen de Neder
landse rederijen een dringende ver
eiste is. In het buitenland wordt
dit al meer en meer gemeengoed,
en het schijnt hem wenselijk toe, dat
aan deze kant van de zaak door het
bedrijfsleven ernstig aandacht wordt
besteed.
Nieuwe „Kosmos"
met één enkele raket te lanceren.
Komplot ontdekt
tegen Tsjombe
In de Kongolese hoofdstad Leo-
poldstad is een komplot ontdekt om
premier Tsjombe en drie hoge func
tionarissen van zijn party te ver
moorden. Dit heeft de officiële
woordvoerder van de premier mee
gedeeld.
De woordvoerder, Hamici, zei dat
twee mannen met pistolen en een
aantal patronen zijn gearresteerd
toen Tsjombe dinsdag een voetbal
wedstrijd tussen Kongo en Liberia
bijwoonde.
Dc twee mannen, Kadima en
Foendoe, waren van plan behalve
Tsjombe ook Kalonji, secretaris van
de Conaco-party, Loebaja, minister
van Gezondheid, en de gouverneur
van dc provincie Maniema, te ver
moorden, aldus Hamici.
IN 1967 WEER
CONTACT MET
MARINER IV
Het Amerikaanse ruimtevaartuig
Mariner-IV dat op 14 juli j.l. de
eerste foto's van dichtbij van de
planeet Mars maakte, zal vandaag
op een signaal van de aarde ophou
den met het overseinen van gege
vens. Het toestel, dat op 28 november
van het vorig jaar werd gelanceerd,
heeft nu 660 miljoen kilometer in zijn
baan om de zon afgelegd. De moge
lijkheid bestaat volgens het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en ruim
tevaart Nasa, dat weer contact kan
worden opgenomen in 1967. wanneer
de Mariner-IV zich op slechts 46
miljoen kilometer van de aarde zal
bevinden.
VLAGGEN DOOR OFFICIEREN
(Van onze parlementaire redactie)
Minister De Jong (Defensie) zal
de brief van de bevelhebber der
landstrijdkrachten inzake het vlag
gen door officieren op verjaardagen
van leden van het koninklijk huis
niet intrekken. In deze brief wordt
de landmachtofficieren verzocht
zich te bezinnen op de vraag of zij,
gezien hun eed van trouw aan de
Koningin, niet de vlag dienen uit
,te steken op verjaardagen van de
satelliet ln drie weken ti]d gelan- |de koninkl(jke famiiie. Het socia-
ceerd. Eerder deze maand (3 en 18 lislische tweede kamerlid Wierda,
september) hebben de Russen voor s(e]de minister De Jong gisteren vra-
twee spectaculaire lanceringen ge- 0Ter deze kwesUe en „„eg hem
zorgd door vijf Kosmos satellieten de brle[ ,n te trekken. Eén van zijn
argumenten was, dat het beroep in
(Va
parlementaire redacteur)
,.De anti-revolutionaire fractie in de Tweede Kamer heeft gis
teren een onverwachte aanval ingezet tegen de opkomstplicht bij de
verkiezingen. Bij de behandeling van een aantal veranderingen in
de Kieswet diende de anti-revolutonaire woordvoerder Schakel een
amendement in om deze opkomstplicht uit de Kieswet te schrappen.
Hoe de aanval zal aflopen, zal pas op 5 oktober blijken als de
Kamer over de veranderingen en het amendement gaat stemmen.
Minister Smallenbroek (Binnenlandse Zaken) liet gisteren al
weten geen bezwaar tegen aanvaarding van het amendement te
hebben.
Tinmijnen van
Bolivia worden
niet gesloten
De genationaliseerde tinmijnen
het gebied Catavi-Siglo Viente
ten zuid-westen van La Paz zullen
vandaag vermoedelijk worden her
opend.
Daarmede is het woensdag ge
nomen besluit, om deze mijnen voor
toed te sluiten, ongedaan gemaakt.
De sluiting werd gelast nadat door
botsingen tussen mynwerkers ener-
tjjds en politie en nationale garde
anderzijds sinds het afgelopen week
einde ruim 30 personen om het le
ven kwamen en een 100-tal gewond
werden.
In de mijnen werken ruim 5.000
personen.
Drie politiemannen die dezer dagen
door opstandige mijnwerkers in een
200 meter diepe schacht werden ge
worpen en als omgekomen werden
beschouwd zijn weer aan de opper
vlakte verschenen. Het Boliviaanse
blad „Jornada" meldt dat de mannen
op een vooruitspringend gedeelte van
een mijngang op slechts enkele me
ters onder de oppervlakte terecht
waren gekomen. Na lange tijd door
de donkere mijngangen te hebben ge
dwaald bereikten ze een uitgang. De
politiemannen liggen nu in een zie
kenhuis.
De wijziging van de kieswet maakt
voorts de invoering van stemmachi-
nes mogelijk een nieuwigheid
waar de kamer een jaar geleden nog
niet zo erg enthousiast over was.
Gisteren was de sympathie heel wat
groter. Minister Smallenbroek die
vorig jaar als kamerlid nog grote
bezwaren had, toonde zich nu een
warm voorstander. Dat komt door
dat hij nu veel meer van het onder
werp weet: „De documentatie en
voorlichting van ministers is van heel
andere orde dan die van een kamer
lid". gaf hij openhartig toe. Snelle
invoering van de stemmachines zal
voorlopig echter niet mogelijk zijn.
De apparaten kosten duizenden gul
dens per stuk en het rijk is niet
van plan de gemeenten bij de aan
koop financieel te helpen. Alle ver
zoeken daartoe wees minister Smal
lenbroek vierkant af.
De socialisten brachten nog een
paar wensen in het debat. Zij willen
het de gehuwde vrouwelijke kan
didaten mogelijk maken om onder
hun meisjesnaam op de kandida-
Hy wil het aan de kamer over
laten. Maar een meerderheid is er
waarschijnlijk niet voor te vinden.
Slechts de woordvoerders van de
S.G.P. en het G.P.V. waren er voor.
De liberalen, de christelijk-histo-
schen en de K.V.P. zijn er tegen.
Ook de meeste socialisten zullen
waarschijnlijk tegenstemmen.
Grote instemming
De wijzigingen in de kieswet in
troduceren een aantal nieuwigheden
waar de meerderheid van de kamer
zich gisteren wel mee wilde vereni
gen. Grote instemming bleek er te
bestaan voor de verlaging van de
kitsgerechtige leeftijd tot 21 jaar.
waartoe al eerder in principe was
besloten, maar die nu wettelijk wordt
vastgelegd.
Nieuw is verder de verdubbeling
van de waarborgsom voor de ver
kiezingen van de Tweede Kamer. De
som is nu vijfhonderd gulden per
kieskring en wordt straks duizend
gulden. Partijen die al in de kamer
zitten hoeven de waarborgsom niet
te betalen, een regeling waar zich
gisteren vooral de communistische
woordvoerder Hoekstra tegen ver
zette.
De minister wil het stelsel van de
waarborgsommen ook invoeren voor
de gemeenteraadsverkiezingen en de
provinciale verkiezingen. De som zal
volgens zyn voorstel 250 gulden per
kieskring moeten bedragen. De zit
tende partijen hoeven hem niet te
storten. Een groot deel van de ka
mer vond het bedrag van 250 gulden
vooral voor de gemeenteraadsverkie
zingen nogal hoog. De K.V.P.'er dr.
Albering diende daarom een amen
dement in om de waarborg voor de
gemeenteraadsverkiezingen te laten
vallen. Ook hierover zal pas op 5
oktober worden gestemd.
Boeteverhoging
Nieuw is ook de verhoging van de
boete voor kiezers die hun opkomst-
plicht niet nakomen. De thans gel
dende boete van vyf gulden zal
worden verhoogd tot vijftien gulden.
Bij de discussies over dit onderwerp
bracht de anti-revolutionair Scha
kel het probleem van de vervolging
van nalatige kiezers ter sprake. Hij
wees er op dat bij de Rijnmond-
verkiezing 40.000 kiezers niet waren
opgekomen Het opsporen van de na-
latigen vormt een grote belasting
voui de Rotterdamse gemeentesecre
tarie. Hij vond deze situatie eer
sterk argument voor de afschaffinf
van ae opkomstplicht. Ministei
Smallenbroek, die als anti-revolu
tionair eigenlijk weinig moet hebber,
van de opkomstplicht, vond dat si
tuaties zoals in Rijnmond eigenlyk
onoplosbaar zijn. Hy vond daarom f/on^a,
Wensen
tenlijsten te figureren. Minister
Smallenbroek vond het een probleem
dan in het Burgerlijk Wetboek thuis
hoort en beloofde het door te geven
aan zyn collega van Justitie. Een
andere weiis was de afschaffing van
de wetenschappelijke titels op de
kandidatenlijsten. Deze titels staan
er nu ook niet op, maar minister
Smallenbroek wil ze er in de toe
komst wel opzetten om herkenning
door de kiezers makkelijker te ma
ken. Het socialistische bezwaar, on
der woorden gebracht door drs. Voogd
was: de minister laat maar een paar
titels toe, hij is niet consequent,
maar eigenlijk is het hele idee on
democratisch". Hij diende daarom
een amendement in om de titels weer
te schrappen. Ook hierover zal de
kamer pas op 5 oktober beslissen als
alle wetswijzigingen in stemming ko-
Eerste paal voor
Shell-super pijp
Op het terrein van Shell Neder
land Raffinaderij N.V. in Rotterdam-
Pernis, heeft de staatssecretaris van
Sociale Zaken en Volksgezondheid
dr. A. J. H. Bartels, gistermiddag de
eerste van de 196 heipalen geslagen,
die over enige jaren een 213 meter
hoge schoorsteen zullen dragen. De
schoorsteen, nu al bekend als .super-
pijp", zal naar men verwacht, een
belangrijk middel zijn in de strijd
tegen de luchtvervuiling van het
W aterweggebied
Minister De Jong vond deze op
vatting te ver gaan. Als men een
beroep doet, geeft men geen bevel.
Er zit geen element in van lastge-
ven of van morele pressie. De heer
Wierda meende, dat de minister zich
achter formaliteiten verschuilt.
„Ieder die de sfeer in de militaire
maatschappy kent, weet dat dit een
bevel is en de minister weet dat net
zo goed als ik".
Toeval
In antwoord op vragen van an
dere kamerleden deelde de minister
nog mee, dat hij niet wist op wiens
initiatief de brief was geschreven.
Hij vond het antwoord op deze vraag
overigens ook niet belangrijk, om
dat de brief valt onder zyn eigen po
litieke verantwoordelijkheid. De be
windsman wilde wel toegeven, dat de
brief vooral in kleine garnizoens
plaatsen tot een zekere mate van
huichelarij aanleiding kan geven.
Hij noemde het verder toeval dat
de brief verschenen is kort na de
verjaardag van Prinse Irene.
Onder gelach van de kamer zei hy:
„Ieder die de ambtelyke wereld een
beetje kent, weet wel, dat het on-
mogeiyk is een brief op zo korte
termyn te laten uitgaan".
Slipper
De minister van Defensie maakte
overigens nog eens flinke staatkun
dige slipper. In antwoord op een
slimme vraag van de socialistische
fractievoorzitter Nederhorst zei hy,
dat het hem verbaasde, dat kamer
leden een eed van trouw aan de
Deze blend met geïmporteerde Schotse Malt Whisky
heeft drie jaar in het vat liggen rijpen,
liggen wachten op kenners zoals u.
Koningin afleggen. De bewindsman
wist hier kenneiyk niets van. Hy
herstelde zich goed door te ver
klaren dat hy dat op het eerste ge
zicht in strijd met de democra
tie vond, omdat de eed het aan
principiële republikeinen onmogelyk
maken, om lid van de Kamer te
worden. Drs. Nederhorst had ge
vraagd of de minister niet vond dat
Kamerleden die ook een belofte van
trouw aan de Koningin afleggen,
niet evenzeer in dezelfde positie ver
keren als de officieren.
STERK VELD
TELEVIZIER met
negen renners in
Ronde van Leiden
Negen renners van Televizier (Pel-
lenaars) zullen morgenmiddag deel
nemen aan de Profronde van Leiden
(start en finish Wassenaarse Weg).
Het zyn: Piet Damen, Dick Groene-
weg, Henk Cornelisse, Bart Zoet, Jo
de Haan, Henk Nydam, Kees van
Espen, Jacques van der Klundert en
Huub Harings. Voorts komen nog
aan de start de Duitse renners
Streng, Klaesgen en Roggendorf. Met
de reeds gepubliceerde namen (o.a.
Peter Post) een prachtig veld in de
ronde, waarvan de baten ten goede
komen aan het gehandicapte kind.
dat de kwestie van de opkomstplicht i -
voorlopig nog op de politieke agenda 9rens' welK
moet biyven staan.
wachttorens
Oostenrijkse
zullen gaan ver
dwijnen. Maar de Hongaarse
vice-minister van Buitenlandse
Zaken Szilagyi heeft het opti
misme over het slopen van het I voerd''
ijzeren gordijn getemperd door J
Nederland even
aan de leiding
in bridgestrijd
Het Nederlandse heren bridgeteam
heeft gisternacht even de leiding ge
had ln het toernooi om het Europees
kampioenschap, dat in het Casino
Oostende wordt gehouden. Onze
landgenoten zegevierden in de zes
tiende ronde met 6629 (60) ver
rassend over het leidende Engeland.
In de volgende ronde verloor Ne
derland echter van Denemarken:
3953 (1-5) waardoor het team naar
de derde plaats zakte achter Italië,
dat met 81 punten leidt voor Enge
land (79) en Nederland (77).
By de dames, die de twaalfde ron
de speelden, won Nederland met
96—32 (6—0) van Finland. De Ne
derlandse dames bezetten nu met
32 punten de tiende plaats.
Frankrijk leidt met 55 punten
voor Engeland, dat 54 punten ver
zamelde.
Competitie CKB
De korfbalcompetitie in de hoofd
klasse west van de CKB verloopt
bUzonder verrassend. PKC en Pernix
hebben de leiding in handen en het
ziet er niet naar uit dat Rotterdam
Zuid (ln Leiden tegen Pernix) en
Kinderdijk (bij PKC) hier morgen
iets aan kunnen veranderen.
Het Haagse VES, vaste kandidaat
voor de titel, heeft het wat laten
afweten in de eerste duels, maar in
Hardinxveld moeten de Hagenaars
van HKC kunnen winnen. VEO Ls op
eigen veld favoriet in het treffen
met Bolnes en Excelsior en Vrien
denschaar zullen elkaar waarschyn-
'\jk niet veel ontlopen
Het programma luidt:
Hoofdklasse west: Pernix—Rot ter-
am Zuid (4.15 uur); PKC—Kin-
'erdyk; Excelsior—Vriendenschaar;
'EO—Bolnes; HKC—VES.
Eerste klasse A: Ons Eiland—Velo-
itas (4.15 uur); FluksExcelsior 2;
VES 2—Fiks; KVS—DES; Warmond
—Ijsvogels.
Tweede klasse A: Velocitas 2—
Pernix 2; Pernix 3—Tempo (4.15 u.);
Fiks 2—Tonego 2; TOP—VEO 3.
Junioren 1: Pernix—TOP (.2.30
uur)SEV—Warmond.
Minister Suurhoff t
Thans geen basis
voor samenwerking
KLM-Schreiner
Minister Suurhoff (Verkeer en
Waterstaat) had graag gezien, dat er
een vorm van samenwerking tot
stand was gekomen tussen de K.L.M.
en Schreiner Aerocon tra tors N. V.
De minister deelt dit mee in zyn
antwoord op schrifteiyke vragen uit
de Tweede Kamer.
Minister Suurhoff zegt verder dat
hem na oriëntatie omtrent het ver
loop der onderhandelingen tussen de
KL.M. en Schreiner Aerocon trac
tors N.V. is gebleken, dat er op het
ogenblik moeiiyk een basis voor
vruchtbare samenwerking, ook op
beperkte schaal, tussen beide maat
schappijen kan worden gevonden.
Toen de onderhandelingen tussen
de K.L.M. en Schreiner om tot sa
menwerking te komen mislukt wa
ren, heeft de KLM aan Schreiner
meegedeeld dat beide maatschappij -
en in het vervolg beter een eigen weg
konden gaan en dat de K.L.M. de
noodzaak voelde om deze eigen weg
duidelijk af te bakenen. Daarna
heelt de K.L.M. iedere vorm van
dienstverlening aan Schreinier Aero-
contractors N.V., ook kleine diensten,
die op zeer incidentele basis plaats
hadden, gestaakt.
Minister Suurhoff heeft uit ver
kregen informaties over deze zaak
niet de indruk gekegen. dat de K.L.M.
een volledig prijsgeven van de zelf
standigheid van Schreiner Aerocon-
tractors N.V. voor ogen stond.
Tien doden bij
bende-overval
in Mexico
Een gewopende bende van 30 tot 40
man heeft in een afgelegen deel van
de staat Chihuahua in noord-Mexico
een overvalg epleegd op een militaire
post. Na een kort gevecht werd de
bende afgeslagen. Volgens het minis
terie van Defensie zyn vier soldaten
en zes leden van de bende om het le
ven gekomen. Er zou aan het incident
geen enkele politieke betekenis moe
ten worden toegekend.
DUIVENSPORT
De Blauwkras De uitslagen van
de kampioenschappen 1965 lulden:
Vitesse: W. Gysman, J. Smit, P. J.
de Haas. T Houwerling. Jonge dui-
de aHas, T. Houwerling. Jonge dui
ven: A. Kop. W. Gysman, C. Han
sen. Navluchten: J. Hansen. L. Gys
man, W. Gysman. Generaal: W.
Gysman, P. J. de Haas. J. Smit, L.
Gysman, T. Houwerling.
Sportsplinters
Zondag as. worden op het circuit
van Zand voort wegraces voor stan
daardmotoren gehouden. By deze
races vindt niet, zoals by „normale"
wedstryden een indeling naar cilin
derinhoud plaats, doch naar snel-
heidsmogelykheden. Er zal in 4 klas
sen door in totaal 80 ryders worden
deelgenomen, terwijl 2 klassen sport -
machines aan de start zullen ver
schijnen, n.l. de 250 cc en 500 cc.