Cinecentrum
veelzijdige
i 11 lllmimll oil III e III n
Reeds
ingespeeld
op
tv-reclame
E'
u
's GRAVELANDSEWEG HILVERSUM.... Een punt in het
Gooi waar de grote villa's bij tientallen nog herinneren aan de
tijden zonder gebrek aan personeel, doch waar nu al die kasten
zijn opgeslokt door radio, televisie en aanverwante bezigheden.
Daar ligt Cinecentrum, geheel op zijn plaats. Zo goed als allen
zijn wij er langs een omweg klant van. Kijken we naar het
bioscoopjournaal, dan zien en horen we bijna zeker iets dat
hier vandaan komt, kijken we naar de televisie, dan is dat, zeker
bij de actualiteiten en de daarmee verwante rubrieken, zelden
anders. Draait er een film in de bios met een vertaling in zoge
naamde voettitels, dan is die copie waarschijnlijk ook door de Cinecentrum-molen gegaan. Een
veelzijdige molen. Interfilm, Multifilm, Polygoon, Profilti zijn er met Telefilm verenigd, plus
nog Cine Cartoon Centre. Bijna driehonderd man (en vrouw) personeel, ondergebracht in zes villa's
met bijgebouwen, die van de ene verbouwing naar de andere evolueren. Dit is een van de meest
veranderlijke branches. Hier staan de reportage-auto's op scherp, hier stromen films uit binnen-
en buitenland naar binnen om te worden klaargemaakt voor vertoning, hier is ook een technische
bewaking van een ingewikkeld chemisch en mechanisch proces nodig met controlelaboratoria,
werkplaatsen, eindeloos pas- en meetwerk, dat in sommige afdelingen dag en nacht doorgaat.
In dat centrum gebeurt zoveel, dat wij slechts enkele in het oog springende facetten kunnen
belichten.
Philip Bloemendal, de man van „de stem" bij het Nederlands Nieuws"
en andere journaals, als onbarmhartig criticus voor zijn viewer.
TTier heeft het journaal, „Neerlands
Nieuws" voorop, de oudste papieren
Dat vaderlands nieuws is al oud. het
ordt voor de historicus van de toekomst
;n belangryk studie-object, maar het is
gedreven door de sterke zijwind van de
t.v.-actualiteiten, een eind uit de oor
spronkelijke koers gewaaid. De redactie
„Neerlands Nieuws" zoekt nu vooral
tevoren uit, wat de cameralieden zullen
gaan opnemen, waarbij dan weer moet
worden bekeken wat in kleur zal worden
vertoond, maar de onverwachte dingen,
die toch elke week ook Nederland kun-
overvallcn, moet zü aan de beeld
buis overlaten. Het verschil zit hem voor-
de gedocumenteerdheid van het
onderwerp. Het bioscoopjournaal heeft
de mogelijkheid iets uit te diepen, het
t.v.-journaal zal daar zelden aan toe
komen. Ook wint het filmdoek het in
scherpte enz. van de beeldbuis.
Precies als nieuws van de drukpers
wordt „Neerlands Nieuws geredigeerd.
De cameralieden brengen hun buit bin
nen, schiften eerst zelf en dan gaat
het door de viewer. Een echte guillotine,
deze Cinecentrum-viewer! Daar is het
blauwe potlood niets by. Naast de viewer
staat een grote, gulzige prullemand.
De prullemanden van de journaalredac
ties slikken zeker driekwart van de op
namen op. Bij het journaal behoort het
geluid, dat door ervaren krachten precies
op tijd wordt ingevoegd, en het commen
taar. Van dat commentaar maakt „Neder
lands Nieuws" veel werk. Men streeft
naar een spitse, zwierige begeleiding van
het beeld, liefst met een aardige woord
speling, en daarbü treft dat Philip Bloe
mendal, die het uitspreekt, in menig
geval dezelfde is als die het bedenkt en
die als redacteur de supervisie over het
geheel heeft. Dus de speels railleren
de stem in de bioscoop is die van de
beul voor de viewer!
Uit dezelfde koker komt het Polygoon-
Profilti Wereldnieuws. Voor een deel
komt het tot stand op ruilbasjs. Voor
Nederlandse actualiteiten krijgt men
buitenlandse reportages terug. Wetens
waardig is, dat een vrij brede stroom
Nederlandse actualiteiten steeds naar het
buitenland trekt om daar allerlei in
stanties over ons land op de hoogte te
houden. In zover verricht Cinecentrum
nog diplomatieke arbeid. Ook de opval
lende combinatie van films in de Neder
landse afdeling van de grote verkeers-
tentoonstelling in München is een stuk
Cinecentrum-werk.
De hongerige kijkbuis
T7"oor de televisie is Cinecentrum een
groot toeleveringsbedryf. De Jour-
naaldienst van de NTS heeft een staf,
zoals ook de diverse actualiteitenrubrie
ken der omroepverenigingen eigen redac
ties hebben, maar verreweg de meeste
Nederlandse opnamen komen op rekening
van Cinecentrum, dat niet alleen over 65
camera's. 30 opname-auto's, een groot
lampenpark enz. enz. beschikt, maar ook
over 30 cameralieden, 17 geluidstechnici,
plus de know-how. De televisie is een
grote klant van Cinecentrum, dat niet
voor niets midden in het radio- en t.v.-
centrum van Nederland zijn zetel heeft
gekozen.
De beeldbuis heeft een mateloze nieuws
honger. Het NTS-journaal trekt mil
joenen kijkers. De omroepverenigingen
hebben voor de eigen op het nieuws en
commentaar gerichte rubrieken wel lui
in dienst, die met een camera weten om
te gaan, doch voor veel van wat ook in
deze uitzendingen wordt vertoond wordt
een beroep op de 's Gravelandseweg ge
daan. Hetzelfde geldt voor de toneelstuk
ken, als er gefilmde inlassen nodig zijn.
Voor de t.v. wordt 16 mm film gebruikt
en het filmlab heeft dan ook niet voor
de aardigheid een capaciteit van 75.000
m. 16 mm zwart/wit film per week.
Ruim één kilometer film kunnen de
copieermachines er per uur uitgooien.
Plus kilometers normaalfilm! De foto-
ehemicaliën komen er dan ook niet bij
onsjes maar in grote zakken en vaten
binnen, waaronder byv. hydrochinon, dat
de doorgewinterde amateur by het gram
gebruikt. Men vindt er gehele afdelingen
met droogkasten voor de altijd door
werkende ontwikkelmachines, met een
haarfyn werkend stelsel van baden, die
automatisch op temperatuur en op sterkte
worden gehouden, om nog te zwügen van
de batteryen copieermachines. waaronder
de modernste.
De reclame
sterk expansief onderdeel van dit
merkwaardige geheel is Cine Cartoon
Centre, waar een deel van de werkzaam
heden voor de reclame is geconcentreerd.
Nu ook in Nederland, waar de reclame
film allang is ingeburgerd, de televisie
reclame op komst is, en dan geheel
officieel, is dit een afdeling, waar muziek
in kan zitten.
Reeds jaren was de t.v.-reclame in zicht.
Verschillende reclamebureaus hadden dan
ook reeds hun maatregelen genomen.
Men kan niet eens zeggen, dat zy er alle
veel prezier van hebben gehad, doch men
moet er nu eenmaal bij zyn, als er iets
nieuws komt. Zo stond het ook by Cine
centrum. Vry lang geleden werd Cine
Cartoon Centre opgericht, onder artis
tieke leiding van de Amerikaan Jim
Hiltz. Deze heeft op zyn beurt Neder
landse krachten gevormd. Aldus beschikt
men nu over een apparatuur, die voor de
reclamebureaus met eigen filmmensen
als technisch uitvoerder van opdrachten
kan optreden, en daarnaast over een vol
ledige afdeling, die de meest verschil
lende reclame-opdrachten kan uitvoeren,
van de volledige film met büvoorbeeld
een reportage over de bouw van een
byzonder schip, tot een t.v.-spot van
20 seconden.
Een buitengewoon interessant onderdeel
van Cinecentrum! In deze ruimten, veel
al bevolkt door jonge mensen, gaat het
om ideeën, om initiatieven, om de be
kende „grote dingen", maar ook om ge
duldig peuterwerk van trucopnamen, die
beeld voor beeld worden opgenomen. Er
is in Nederland, zeker in Cinecentrum,
al veel op dit gebied gemaakt, ook t.v.-
spots, die hun weg naar de buitenlandse
beeldbuizen hebben gevonden, en wat de
reclamefilms voor de bioscoop betreft,
deze kent men reeds tientallen jaren.
Voor de t.v.-spots kan een drukke tijd
aanbreken, als dan eindeiyk het reclame
beertje op de beeldbuis wordt losgelaten,
het legale beertje natuurlijk, aan de hand
van minister Vrolijk, met de zegen van
minister Cals. Het is een nieuw werk.
dat veel talent vereist, maar ook ervaring.
Talent vindt men ook hier, doch ervaring
moet ten slotte kunnen worden verwor
ven. Alles biieen is er op Cinecentrum
al vry veel gemaakt, o.a. dat eigenaar
dige varkentje, met zyn „verstandig en
handig", dat reeds nu in de allerofficieel-
ste uitzending propaganda voor het
snaren maakt.
Wij ziin in de kraamkamer van dat
varkentie geweest, hebben de tafel aan
schouwd. waarop het werd geboren, en
de jonge man. Ronald Byisma, die het
met inkt te voorschijn toverde. Een heel
karwei, het uitwerken van zo'n idee,
stapels tekeningen, opgaven voor de
cameraman, voor de geluidsmensen, enz.
Fascinerend, nieuw, spectaculair werk,
vaak uitgevoerd in een heerlijk romme
lige omgeving, niet zonder bohèmesfeer.
Ideeën worden zelden op steriele en vol
komen stofvrije plaatsen geboren. Toch
gaat het om heel nuchter werk tevens.
Films en spots moeten helpen verkopen,
maar ze moeten eerst zelf worden ver
kocht.
De bioscoopreclamefilms zün het duurst,
ook reeds omdat ze het langst zyn. De
meest voorkomende lengten van de t.v.-
spots zijn 20, 30 en 45 seconden, bü de
bioscoopreclamcfilms begint men pas
met een minuut. De film werkt graag
met kleuren. Het aantal meespelenden
is een factor, maar ook komt het er op-
aan w i e er meedoet. Dank zy juist top
acteurs. zijn er in de Cinecentrum-
studio's zeer suggestieve films gemaakt.
Het spreekt echter vanzelf, dat de prüs
van zo'n reclamefilm sterk gevarieerd
moet zijn, doch wie per film een recla
meboodschap tot Nederland wil richten,
kan al naar gelang zyn eisen voor tien
tot dertig mille terecht, ruw geschat.
De kleine t.v.-spots zyn wat het maken
betreft doorgaans goedkoper. Niet echter
wat de vertoning aangaat! Ze kennen
alleen maar de uitvoering in zwart en
wit, maar de techniek is sterk ge
varieerd. Men kan werken met tekenin
gen (poppetjes kunnen dingen zeggen,
en doen, die de mens niet kan!), met
trucs, met gespeelde scènes, met combi
naties, met weinig of veel omhaal, en
globaal gesproken zal zo'n spot tussen
'Üfduizend en twintigduizend gulden
kosten. Het is daarmee als met alles: de
kosten hangen voornameiyk af van wat
men er allemaal wil instoppen, en hoe.
Aan zijn werktafel tovert Ronald Bijlsma weer nieuwe beelden
voor zijn reeds beroemd geworden spaarvarkentje te voorschijn.
Men maakt de kosten, in de overtuiging
dat „het eruit komt". En daarop wordt
alles gezet, ook in Cinecentrum. Er wordt
op ideeën gebroed, er wordt getekend,
er wordt eindeloos geknutseld voor truc-
opnamen, er worden scènes gespeeld en
soms alleen maar zinnen gezegd, ln alle
graden van hartstocht, er worden ge
luidjes te voorschyn getoverd, de hele
kleurenpsychologie wordt erby gehaald,
alles om te helpen verkopen. Voor een
deel is het toekomstmuziek, maar het
staat te wachten. Wat er uit Cine Car
toon Centre hier op de legale televisie
al echt Is vertoond, ging oversparen.
Zelfs de nieuwe tak van dit gevarieerde
bedryf verloochent de zuiver Neder
landse aard dus niet!