Gemeentesecretaris
met
gaat
pensioen
concilievaders wensen concreet
antwoord op geboorteregeling
KERK IN DE MODERNE WERELD
Niet volstaan met
algemeenheden
HET GEBRUIK
VAN DE PIL
- Herv. gemeente
van Deventer
heeft zorgen
DR. VISSER T HOOFT:
Godsdienstvrijheid
nog niet aangenomen
REACTIES OP
VERKLARING
Weer pleidooi voor
één politiekorps
A. Veenhuijsen op
velerlei terrein
zeer actief
R.K. belangstelling
crematie neemt toe
Bouw kapel Baptistengemeente
in Alphen vordert goed
Kerkelijk Leven
LEIDSCH DAGBLAD DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1968
iT
Op het concilie heeft een aantal bisschoppen er gisteren op aan
gedrongen om concrete antwoorden te geven op moderne wereld
problemen als geboorteregeling, en niet te volstaan met algemeen-
1 heden. Aan de orde was voor de tweede dag het schema van 126
bladzijden over ,.De kerk in de moderne wereld".
De Amerikaanse bisschop Jo
seph Mcvinney prees de bedoeling
van het schema, maar zei dat als
men duidelijke oplossingen uit de
weg gaat, er alleen compromissen
van dubieuze waarden worden
bereikt.
De Italiaanse aartsbisschop
Giuseppe Amid, sprekende voor
20 Italiaanse prelaten, had de
zelfde klacht en noemde speciaal
de geboorteregeling.
Dit hoofdstuk zegt in algemene
termen, dat de ouders verant-
woorde voortplanting moeten
•toepassen. Bepaalde kwesties, zo-
*als het gebruik van de nieuwe
contraceptieve pillen, worden niet
aangeroerd
gen van de wereld zeker teleurstel
len", aldus aartsbisschop Amici.
De opstellers van het document
hebben verklaard, dat de passage
over geboorteregeling algemeen was
gehouden omdat het vraagstuk be
studeerd werd door een speciale pau
selijke commissie. De commissie is al
langer dan een jaar aan het werk
en zou niet tot overeenstemming
kunnen komen.
Het schema over de moderne we
reld handelt ook over atoomwapens,
de wereldvrede, sociale gerechtigheid
en dergelijke zaken. Een twaalftal
prelaten heeft gisteren over het
schema het woord gevoerd.
Kardinaal Ruffini van Palermo op
Sicilië, een vooraanstaand conserva
tief in de kerk, zei dat het schema
„overvloedig licht werpt op de vraag
stukken van onze tijd".
Hij was echter van mening, dat er in
het schema iets gezegd moest wor-
•ezigheid
Onlogisch opgesteld
De Oekrainische rituele aartsbis
schop Mixim Hermaniuf van Winni
peg (Canada) achtte het schema „in
beginsel aanvaardbaar" maar vol
gens hem was het onlogisch opge
steld.
Hy zei dat de inhoud enige te
genstrijdigheden vertoont: ergens
staat byv. dat ouders het aantal
van hun kinderen mogen beperken,
terwijl ergens anders staat dat 1jT-fT6 waarschijn-
Gisteren voltooiden de concilieva
ders het hoofdstuk voor hoofdstuk
stemmen over een schema over de
goddeiyke openbaring. Dat gaat nu
terug naar een commissie opdat er
definitieve amendementen kunnen
worden aangebracht volgens de re
serves die bij de stemming gemaakt
werden. Het document was na de
eerste concilie-zitting om een con
troversiële passage over de bronnen
van de goddelijke openbaring te ver
wijderen.
Het debat
het schema
De Italiaanse bisschop zei dat de j delijk verval in de wereld en dat
kwestie van de geboorteregeling niet r
langer slepende moet worden gehou- t
den. maar dat zo spoedig mogelijk de kerk voor de wereld door de eeu-
oplossingen moeten worden gevon- «en heen".
n andere conservatieve Italiaan-
„De verklaring zal de verwachtin- se kardinaal. Giuseppe Siri van Ge
nua, zei dat er in het document iets
over de zonde gezegd moest worden.
Progressieve prelaten als kardinaal
König van Wenen, en kardinaal
Dpofner van München zeiden dat het
schema zwakke punten had die ge
wijzigd dienden te worden. Aan de
pers werd niet meegedeeld welke
Geen financiën voor
onderhoud oude kerken
De hervormde gemeente in Deven-
ter zit in grote zorgen. Er is een
noodsituatie ontstaan door het ont
breken van de financiën, mede door
dat de kerkeraad de beschikking j
heeft over twee grote, eeuwenoude
^kerkgebouwen, die veel onderhoud I
^vergen. De Bergkerk, een alles over-
jjheersend bedehuis in een van de
Koudste, zo niet de oudste wijken
'j van Deventer, zal aan de erediensten 1
't worden onttrokken. Er zjjn in
venter stemmen opgegaan, die
het kerkgebouw een permanente ex
positieruimte willen maken,
f Wanneet er niet op korte termijn
golden binnenkomen zal ook de Grote
Kerk. een van de fraaiste kerken
in ons land daterend
van de achtste eeuw, gesloten
ten worden. De kerkeraad die een
grootscheepse inzamelingsactie gaat
beginnen, spreekt van een onmiddel
lijk benodigd bedrag var. 65.000 gul
den en vervolgens van een jaarlijkse
verhoging van 100.000 gulden.
De 7.000 hervormden in Deventer
brengen momenteel jaarlijks een lid-
matenbedrag in van drie ton. Wan-
ouders het aantal van hun kinde
ren aan de goddelijke voorzien'-heid
moeten overlaten.
De vrijheid van
godsdienst
Vier bisschoppen kregen gisteren
toestemming het concilie toe te spre
ken over de verklaring over de gods
dienstvrijheid die in beginsel by
stemming is goedgekeurd. Deze vier
kregen toestemming omdat ze ieder
voor meer dan 70 andere prelaten
spraken. Alle vier hadden ze bezwa
ren tegen het document, dat in het
aan de stemming voorafgaande de
bat fel werd bestreden door de con
servatieve concilievaders.
„Men moet het belang van de
stemming niet overschatten", aldus
bisschop Giocondo Grotti van Tuni-
gaba (Brazilië). „We moeten erop
toezien dat de beloften van bisschop
De Smedt gehouden worden".
Nadat het document was goed
gekeurd met 1.997 tegen 224 stem
men, verklaarde bisschop De Smedt
van Brugge (België) uit naam van
de opstellers dat met alle meningen
die in het conciliedebat naar voren
^varen gekomen rekening zou wor
den gehouden bij -het herschrijven
van de verklaring.
Deze stemming was een voorlopige,
en het document zal nu volgens het
concilie debat worden herzien. Het
stelt dat alle mensen recht hebben
op volledige godsdienstvrijheid.
lyk verscheidene weken duren.
Koopvaardijpredikant
maakt grote reis
Ds. K. S. G. Z ijls tra, koopvaardij -
predikant in Rotterdam, is gister
avond van Schiphol vertrokken voor
een reis van vier maanden, die hem
in Afrika, Australië en Nieuw-Zee
land zal brengen.
De bedoeling van deze reis is zee
varenden en Nederlanders in het
buitenland geestelijke verzorging te
geven. De reis wordt gemaakt na
mens de Nederlandse Zeemanscen
trale de Stichting Kerk Overzee, de
stichting Geesteiyke Verzorging
Nederlandse Handelsvloot en de In
terkerkelijke Commissie Geesteiyke
Verzorging werknemers in de bagger
bedrijven. Ds. Zylstra zal voorna
melijk per boot reizen maar zo no
dig zoals gisteravond ook van een
vliegtuig gebruik maken.
De eerste pleisterplaats te Lagos in
Nigeria, verder staan er tal van
steden in Zuid-Afrika, Australië en
Nieuw-Zeeland op het schema, even
als nederzettingen van de Shell.
Eind januari 1966 komt ds Zylstra
weer in Rotterdam terug.
De concilieverklaring,
zegd wordt dat alle
StMisdienst hun geweten moeten vol- ^7™ T^de'^.Ü
gen. te gisteren door Joodse en chris
telijke leiders in Now York met
vreugde begroet,
Dr. Sterling W. Brown, voorzitter
van de nationale conferentie van
cnristenen en joden zei: „lk beschouw
dit document voor de godsdienstige
betrekkingen net zo belangrijk als de
CHRISTELIJKE POLITIEBOND
\,Met de dag wordt het duidelijker dat de huidige organisatie
/an de politie met haar versnipperingen in vele kleine eenheden
De- j op den duur niet gehandhaafd kan blijven". Dit zei vanochtend de
voorzitter van de 50 jaar bestaande ..Crhistelijke Bond van Politie-
ambtenaren in Nederland", de heer D. Rook. in zijn openingsrede I steicT^Reeds
tijdens de jaarvergadering in Amsterdam.
Af scheidsvergadering van Alphens raad
en receptie in de raadzaal
Wegens het bereiken van de verleend als ambtenaar van de bur-
pensioengerechtigde leeftijd op
30 september a.s. zal de gemeen
te-secretaris van Alphen aan den
Rijn, de heer A. Veenhuijsen,
tijdens een in de raadzaal te hou
den raadsvergadering officieel
afscheid nemen van de raad en
het college van B. en W. Daar
mee zal de heer Veenhuijsen dan
een periode van 46 jaar arbeid in
overheidsdienst afsluiten.
gerlyke stand, welke functie hy
dert 1 april 1929 had waargenomen.
Vanaf 1 januari is de scheidende
secretaris tevens ook nog ambtshal
ve secretaris van de Kringraad en
het dagelyks bestuur van de Vlees
keuringsdienst Alphen aan den Rijn.
Activiteiten
Vooral ook in de Nederlandse Bond
van Gemeente-ambtenaren heeft de
heer Veenhuysen zich steeds zeer ac
tief getoond. Hy is onder meer voor
zitter van de onderafdeling van deze
De Rijnstreek", penningmees-
n de afdeling Zuid-Holland,
het hoofdbestuur en dage
lijks bestuur (penningmeester) en
voorts voorzitter van de commissie
van beheer van de Stichting „Het
Hy wees er op dat de politievak
beweging hiervoor van oudsher oog
einde heeft gehad en reeds in 1920 gepleit
werd voor verdeling van het land in
districten onderverdeeld in uit één
of meer gemeenten bestaande krin
gen landelijk ressorterend onder
een directeur-generaal van politie.
De dagelijkse leiding in de districten
en kringen zou dan resp. dienen te
berusten bij een directeur en een
adjunct-directeur.
De heer Rook merkte op dat de
Geboren in Gramsbergen op 6 mei
1900, begon de heer Veenhuysen na
het voltooien van zyn studie zyn hond
ambtelijke loopbaan in Ambt-Har- ter i
denberg waar hij op 1 januari 1919 lid v
als klerk tweede klasse werd aange-
jaar later vertrok
de heer Veenhuysen naar de secre-
j tarie van Hennaarderadeel waar de Hulpfonds" van de bond. Tevens
Geeil onderzoek I *leer Veenhuysen vanaf 1 februari de heer Veenhuysen vice-voorzitter
1920 tot 29 augustus 1921 bleef als
tweede ambtenaar ter secretarie. Een
dag later deed de heer Veenhuysen
in Alphen a<
namelyk als commies tweede klasse
ter secretarie. Dat was dus drie jaar
na de annexatie van Alphen met
Aarlanderveen en Oudshoorn.
tieke betrekkingen is geweest
Het hoofd van de Grieks-orthodoxe
kerk in New-York, aartsbisschop
Iakovo6. pree6 het concilie voor het
..ronduit en moedig behandelen van
een kwestie van de grootste betekenis
voor ieder menselijk wezen".
Charles Parlin, een methodist, één
van de voorzitters van de Wereldraad
van Kerken, zei buitengewoon geluk
kig te zijn over deze daad. „Dat
brengt het beter begrip tussen de ker
ken van de Wereldraad en de r.-k.
kerk een goed eind op streek", zei hy.
Rabbi Seymour Cohen, voorzitter
van de Amerikaanse ..Synagogeraad",
die de drie joodse stromingen verte
genwoordigt. zei: „wy wachten op de
dag waarop het recht op godsdienst
vrijheid aan alle mensen in elk deel
van de wereld zal worden verleend".
Opgepast
De scheidende gemeentesecre
taris van Alphen aan den Rijn.
de heer A. Veenhuysen.
(Foto Leldjsch Dagblad.)
Dr. Visser 't Hooft, secretaris-gene
raal van de Wereldraad van Kerken,
zei in een vraaggesprek met „De tri
bune van Genève": „opgepast: de
verklaring over de godsdienst vrijheid
is niet aangenomen.
De gedane stemming is slechts een
richtiyn en wij weten helemaal niet
wat de inhoud van de uiteindelijke
tekst zal zyn. Er is een grote discussie
geweest en er zyn tamelyk scherpe
aanvallen gedaan op de voorgestelde
tekst en nu gaat de commissie in het
licht van de reacties' van de concilie
vaders opnieuw aan het werk. Zy is
verplicht met hun Interventies reke
ning te houden. Alles wat wy op het
ogenblik kunnen zeggen ia dat wy ho
pen dat de voornaamste punten be
treffende de goctedienstvryheid van
de huidige verklaring niet zullen
worden verzwakt.
BOODSCHAP VOOR
AMERIKAANSE VOLK
Tydens zyn 13 uur durend bezoek
in de Ver. Naties en de stad New-
de Nederlandse Bond York °P 4 oktober zal de Paus ook
kort onderhoud hebben met ver
neer. het geld opgebracht wordt, dan 4
zal het eveneens aangewend worden det P®1
voor de kerkbouw in de Deventer
buitenwyken. Door een ervaring wy-
zer geworden, heeft de kerkeraad in
Deventer verder besloten over te
gaan van „hoofdelyke omslag" op
„vrijwillige bydrage" van de lidma
ten.
Minister Smallenbroek (Binnen
landse Zaken), die ook gisteren sprak,
ziet thans geen aanleiding voor een
breed opgezet onderzoek naar de
stoornissen in de verhouding politie-
publiek, zoals hier en daar in politie
kringen wordt bepleit. Hij meent, dat
by een steeds groter wordend deel
van het Nederlandse volk begrip en
waardering bestaat voor het werk ^°5_ i?.
de politie en acht het gevaar
i het Ambten&rencentrum.
Reeds vele jaren is de heer Veen-
den Rijn zijn intrede l hutlsen werkzaam bij het opleiden
van ambtenaren voor de examens ge
meente-administratie I. Hy is tevens
I lid van de examencommissie voor
G.A. I, ingesteld door de Nederlandse
Op 1 juni 1922 reeds volgde de be-
Vereniging
Gemeentebelangen aangeboden
lyke Stichting Bejaardencentrum j vindt plaats in de kerk
„Rynzate" In Alphen. Hy werd op I f&milie in de buurt va
30 april 1960 benoemd tot Ridder in
de Orde van Oranje Nassau.
De afscheiclsvergadering zal maan-
damiddag om 3 uur beginnen. Daar
na van 5 uur tot half zeven
zal de heer en mevrouw Veenhuij
sen een afscheidsreceptie worden
n de heilige
het gebouw
van de volkerenorganisatie.
Van r.-k. zyde in New-York is
voorspeld, dat de tocht van de Paus
door New-York de grootste manifes
tatie zal zyn die New-York ooit heeft
gezien. Honderdduizenden Amerika
nen zullen zich In de straten verdrin-
in het raad- j 8en
i de Paus
zien.
plaatsvervangend-voorzitter
daarna duurde het zeventien
,!f.rSt„!,,^a^'!de Stichtmg Centrale opleiding
gemeente-administratie t;
groot, dat door zo'n onderzoek kunst- ^aar' name^ik 101 1 januari 1939. voor jj ingesteld door het Instituut
huis. Ongetwijfeld sal het de schei- De Paus zal in een open auto van
dende secretaris tijdens deze recep- Het vliegveld naar het paleis van
niet aan belangstelling ontbreken kardinaal Spellman ryden. Na zijn
zullen velen door hun
zjjn gezas kon doen gelden bij het f mati8e geschilpunten worden ge- de bevordering volgde tot hoofdcom- Bestuurswetenschappen, de Neder-; beid op deie receptie
OUD-KATHOLIEKEN
HOUDEN CONGRES
IN WENEN
Ruim 400 afgevaardigden uit 14
landen hebben gisteren in Wenen de
opening bygewoond van het 19e in
ternationale congres van oud-katho
lieken.
Aan dit congres wordt deelgeno
men door vertegenwoordigers van
nationale kerken met rond 117 mil
joen leden, orthodoxe en anglicaan
se kerken inbegrepen, die zeggen de
tradities van de ene, onverdeelde
katholieke kerk van de eerste dui
zend jaar na Christus voort te zet
ten en de pauseiyke onfeilbaarheid
•verwerpen.
Tydens hel congres, dat tot zon
dag duurt, zal onder meer gespro
ken worden over het Vaticaans con
cilie en de pogingen om tot eenheid
onder de christenen te komen.
optreden tegen hetgeen nu eenmaal
verboden is, achter ons ligt. De be
volking vraagt thans rekenschap vai
het „waarom" der verbods- en ge
bodsbepalingen en pas wanneer mei
het nut en de noodzaak daarvan in
ziet, is er bereidheid om zich naai
de aanwijzingen van de politie te voe
gen.
De voorzitter van het C.N.V., de
heer J. van Eibergen, is als staats
burger bezorgd over de symptomen
van een gezagscrisis by de politie,
omdat dikwyis blijkt dat een deel
van het publiek stelselmatig party
kiest voor ordeverstoorders en tegen
de politie. Hy sprak gisteren voor de
bond van christelyke politieambte
naren. De heer Van Eibergen schaar
de zich achter het pleidooi van de
jubilerende bond voor verdergaande
studies, want wanneer er symptomen
zyn van een gezagscrisis, kan men
daaraan in een rechtsstaat niet
straffeloos voorby gaan.
De bewindsman deelde ook
niet te voelen
wryf- mies- chef van de eerste afdelmg
ivan de gemeentesecretarie en waar-
I nemend gemeentesecretaris. Kort na
bevrijding 1 november 1945
i lr.ndse Vereniging
Gemeente langstelling willen doen blyk geve
aankomst op het vliegveld zal de
Paus een korte boodschap voorlezen
voor het Amerikaanse volk.
te komen j werd de heer Veenhuysen door bur-
korps Nederlandse politiegemeester en wethouders, die toen
het in de politiewet verankerde prin- 1 de taak van gemeenteraad uitoefen-
cipe van territoriale decentralisatie den benoemd tot gemeentesecretaris
de controle over de politie past
naar zyn mening in ons democra
tisch staatsbestel.
wel by besluit van 10 oktober 1945.
De heer Veenhuijsen werd 1 augus
tus op zyn verzoek eervol ontslag
R.-K. KERK M AG
COMMUNISME
NIET NEGEREN
Friese kinderbijbel
voor de Koningin
Het eerste exemplaar
de Kristlike Fryske Folks Bibleteek
(KFFB) uitgegeven Friese kinöerby
Wil een „vruchtbare dialoog" tot
stand komen tussen de R.-K. Kerk
I en de wereld van nu. dan moet het
Vaticaan zyr. houding jegens het
door Marxisme en de communisten her-
het Russische blad
.Filosofische vraagstukken" in
De bisschop van Den Bosch, mgr. W'. Bekkers, heeft enige tyd geleden
samen met de vicaris-generaal van het bisdom, mgr. L. Rooyackers, een be
zoek gebracht aan het crematorium in Dieren, zo blijkt uit het orgaan van
de Vereniging voor Facultatieve Crematie (ruim 174.000 leden).
vanmorgen op paleis Soestdyk l beschouwing over het comité. Een
aan Kongingin Juliana aangeboden.
Dit geschiedde door een delegatie
Uit het bestuur van de KFFB ver
gezeld van de schryver de heer J.
W. Zantema uit Jelsum en de druk
ker. De vorstin heeft zich in de loop
van dit jaar reeds op de hoogte la
ten stellen van de vorderingen van
de titel Bliid Boadskip (Bhjde Bood
schap).
Voor deze uitgave,
vruchtbaar contact met de massa
onmogelijjc zolang de R.-K. Kerk het
communisme, waarvan de invloed
zich in de gehele wereld doet gelden,
negeert, aldus het blad.
Het Russische blad zegt verder, dat
het communisme niet meer kan wor
den voorgesteld als een „vyand van
de godsdienst" en dat men In de
jaren zestig niet meer over hgt com-
mag spreken „in de taal
Aanleiding voor diit oriënterende
bezoek was een verzoek van de R.-K.
Uitvaartvereniging „Draagt Elkan
ders Lasten" In Eindhoven '800.000
leden) om na te gaan op welke wyze
een samenwerking tot stand kan
worden gebracht tussen deze vereni
ging en de beide crematieverenigin
gen (Vereniging voor facultatieve
crematie en de Vereniging voor cre
matie A.V.V.L.)
De R.-K. Uitvaartvereniging is van
oordeel, dat de wens tot crematie ln
rooms-katholiekc kring zal toenemen
nu het kerkeiyk verbod ten aanzien
van de crematie bulten werking is ge
steld.
Mgr. Bekkers heeft tydens zyn be
zoek aan Dieren te kennen gegeven,
dat indien crematie in r.-k. kring
toeneemt, deze zoveel mogeiyk dient
te worden geintegreerd in de hiervoor
geschapen instituties. De Vereniging
voor facultatieve crematie meent dat
hieruit kan worden afgeleid, dat bis
schop Bekkers geen afzonderiyke
r.-k.-orematoria wenst, maar gebun-
dewerking werd ontvangen van tal die Paus Pius XII gebruikte". De delde activitetien op dit gebied.
van particulieren en kerkgenoot-
schappen, werden de illustraties be
schikbaar gesteld door het Ameri
kaanse By belgenootschap door be-
bflgenootschap.
1 meest verlichte ideologen
de j
Hoewel het laatste woord hierover
R.-K. Kerk zijn de mening toege- I nog niet is gesproken, beschouwt de
i de banvloeken
het Nederlands By- zoenlijke veroordeling al lang voorby gekomen. Prominente r k.-geesteiy-
i voegt het blad hieraan toe. I ken, die voorstanders zyn van cre
matie, denken reeds ernstig na over
de aanpassing van de uitvaartliturgie
aan crematie. Eveneens wordt de
vraag bestudeerd op welke wyze ur
nen met asresten in of bij de kerk
kunnen worden bygezet en hoe as-
verstrooiing over gewyde grond zal
kunnen plaatsvinden, aldus de heer
P. C. Boone, algemeen secretaris van
de Vereniging voor facultatieve ere-
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te 's-Gravenhage-Loosdul-
len (vac. W. v. Beem) C. Schellevls te
RIJewyk
WlLswm (O.)
^zjiekenhuispred.» dir. K. Rouboa te
Gerei. Kerken.
Beroepen te Rottere! am-Schiebroek
wyien S. Verlare) J. v. d Berg te
ordt i
Ambacht. Aan
Op een bouwterrein gelegen
de Molenwerfstraat in de omgeving 1 eind
van de Molenvliet in Alphen aan den nomi
Ryn. heerste gistermiddag een on
gewone drukte. Op uitnodiging vai
het bestuur van de Baptistenge
ïu, dat de kerk nog voor het
in dit jaar in gebruik ge
nomen kan worden.
Dg. M. Cohen, de predikant van
de Baptistengemeente, toonde zich
bijzonder verheugd over de vorde-
Chr. Geref. Kerken.
Beroepen te Schiedam J. P. Geels i
van de firma Gesman en ZoetemeUer,
die ondanks de minder fraaie zomer,
toch uitstekend werk hebben gele
verd. Alle bouwers ontvingen uit zjjn
handen een geschenk onder couvert.
Op de foto: Belangstellende leden
luisteren in het kerkgebouw zonder
dak naar de toespraak van hun pre
dikant (rechts).
Foto Leidöch Dagblad
