<§PALTHE
FIAT
AUTO—BAAY
IP
Ie monteur
GODSDIENSTVRIJHEID
Kardinaal Heenan: onderzoek
beschuldigingen tegen R.K. Kerk
FEITEN NIET
ONTKENNEN
Soepeler houding \i
mr. Blaisse jegens
dialoog met Parijs
Ex-KNIL-sergeant
mag na 15 jaar
gezin laten komen
'en nieuwe
kleur maakt 'n
nieuwe mantel!
Palthe verft
wintermantels
modenieuw.
Een "de luxe"
behandeling
kOSt rA
vanaf l/.DU
FRAAI PERCEEL WEILAND
verkoopster
caissière
Van Moorsel
VERKOOPSTER/ADVISEUZE
Ouwehand's Rederij en
Visverwerking N.V.
jongste bediende
GAUBIUS INSTITUUT
RIJKSUNIVERSITEIT LEIDEN
STENOTYPISTE
D. Jacobs
reisbureau-employé (mf
CHAUFFEUR
leraar vaktheorie autotechnkl
leraar vaktheorie elektrote
EEN MEDEWERKSTER
De Leidsche Onderwijsinstellingen
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1965
Bij de behandeling van bet schema over de godsdienstvrijheid op
de huidige conciliezitting, heeft kardinaal Heenan, aartsbisschop
van Westminster, gisteren gezegd, dat men de beschuldigingen
moeSt onderzoeken dat de R.-K. Kerk vrijheid zou voorstaan als zij
in de minderheid is maar de godsdienstvrijheid van met-r.-katho^
lieken zou onderdrukken als zij daar sterk genoeg voor was. Er
moest niet met twee maten worden gemeten.
Het zou vergeefs en verkeerd
zijn het feit te ontkennen, dat op
sommig eplaatsen de protestan
ten door toedoen van de r.-ka-
tholieken zijn vervolgd, zo zei
hij.
Terzake van de kwestie der
godsdienstvrijheid schijnen de
Duitse concilievaders een bemid
delende rol te spelen tussen
progressievenen „conserva
tieven". Zij hebben namelijk
nauwe contacten met de dikwijls
meer conservatief denkende La
tijns-Amerikaanse prelaten o.a.
vanwege de uitvoering van het
hulpprogramma der Duitse bis
schoppen in Zuid-Amerika.
Kardinaal Jager van Paderbom zed
donderdag tegen Journalisten dat het
Duitse episcopaat trachtte door mid
den van overreding en uiteenzetting
degenen op het concilie die er geen
moeite mee hebben de gedachte van
godsdienstvrijheid te aanvaarden en
hen die daar nog niet rijp voor wa
ren tot elkaar te brengen.
Gisteren waren er achttien spre
kers. Kardinaal Heenan wees er vrij
dag in zijn interventie nog op dat de
beroemde kardinaal Newman eerst
zijn geweten gehoorzaamde en dan
de Paus. Newman had ook de fout
gesignaleerd in de redenering die
recht vasthaakt aan dingen in plaats
van aan de mens. Kardinaal Heenan
deed een dringend beroep op het
concilie om afstand te nemen van
mensen op de brandstapel heeft ge
bracht. HU kreeg de steun van de
bisschoppen van achter het ijzeren
gordijn, zoals mgr. Baraniak uit Po
len die aandrong op een bekentenis
in de verklaring, dat ook in de R.-K.
Kerk instellingen hebben bestaan die
de godsdienstvrijheid onderdrukten.
Een dergelijke bekentenis zou ge
noegdoening geven aan allen, die on
der deze onderdrukking hebben ge
leden en tegelijk een bewijs bieden,
dat de R.-K. Kerk met de andere
kerken een werkelijk oecumenische
dialoog wil aangaan.
Kardinaal Seper van Zagreb in
Zuid-Slavië vroeg met kardinaal
Vonway uit Ierland om een uitdruk
kelijke veroordeling van sociale dis
criminatie op grond van godsdiensti
ge overtuiging.
Tegenstanders
Kardinaal Ottaviani, de secretaris
van het „Heilig Office" vertolkte de
mening van de groep tegenstanders
van het ontwerp, die de vrijheid van
godsdienst strijdig achten met htm
tot de middeleeuwse theologie terug
gaande opvattingen. Volgens hun re
denering zou .godsdienstvrijheid''
dwaling en waarheid op één lijn stel
len, hetgeen verkeerd zou zijn omdat
de dwaling niet dezelfde rechten kan
hebben als de waarheid. Het argu
ment van de menselijke waardigheid
viani merkte op, dat het strijdig is
met de menselijke waardigheid om
dwaling te leren.
Mgr. Rupp van Monaco zei, dat de
verklaring over de godsdienstvrijheid
geheel en al moest beantwoorden aan
de eisen, die de Wereldraad van Ker
ken heeft gesteld. Mgr. Rupp verwees
hiermee naar een resolutie van het
uitvoerend comité van de Wereld
raad van Kerken waarin zeven eisen
voor de godsdienstvrijheid worden
gesteld, waarander: internationale
geldigheid, burgerlijke vrijheid voor
iedereen ongeacht zijn godsdienst, de
vrijheid al dan niet te geloven zan
der dwang van buitenaf, en ook in
ternationaal vrijheid van vereniging.
Maandag gaat men verder met de
behandeling van de verklaring over
de godsdienstvrijheid. De concilie
vaders zullen ondertussen hun stem
uitbrengen over het schema der god
delijke openbaring.
Grote meerderheid
In de wandelgangen van de con
cilie-aula rekent men erop, dat de
verklaring over de godsdienstvrijheid
een grote meerderheid zal halen.
Deskundigen schatten, dat deze
meerderheid minstens 75 tot 85 pro
cent der concilievaders zal omvatten.
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Den Haag (vac. C. A al
ders) (bijzonder kerkewerk) W. P.
te Kinderdijk G.
Estrik te Gene-
muiden te Molkwerum-Koudum J
Kutpers te Oldeboorn. Aangenomen
Wezep (2e pred.pl.)
Dordeloos, die bedankte i
(4e pred.pl.). Bedankt
Tlënhovën K. Exalto
GEREF. KERKEN
Aangenomen de benoeming tot hulp
prediker te Montfoort J. Bos. em.
pred. te Emmeloord.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen
Ridderkerk P. Blok
wordt door deze groep in omgekeerdeo^^land. Bedankt voor"Hardinxveld-
richting aangevoerd. Kardinaal Otta- Glessendain w. Hage te Klaaswaal
HET VERWEER VAN
MGR. ALFRINK
Ook de „Osservatore Roma-
na" heeft de tekst van kardinaal
Alfrinks verweer tegen anti-Ne
derlandse aantijgingen bijna in
tegraal gepubliceerd. Dit heeft
in ruime kringen van het con-
cili en speciaal bij het Neder
landse episcopaat grote voldoe
ning gewekt.
De Osservatore was ervan over
tuigd, dat het noodzakelijk is deze
tekst bekend te maken, omdat reeds
enkele dagen te voren nodig was ge
bleken, te vermelden, dat de Paus
zijn encycliek over de eucharistie niet
tegen Nederland bedoeld heeft en
dat het ook niet gaat om ketterijen,
maar om mogelijke verkeerde uitleg
van de leer.
Bovendien was het noodzakelijk,
omdat de Paus achteraf zeer ver
stoord was over de Italiaanse wijze
van uitleg en over de beweringen van
de kranten, dat de encycliek tegen
Nederland gericht was.
De felle tegenstand, die de Neder
landse kerkvorst in de curie onder
vindt is niet van vandaag of giste
ren, zo zegt men in Rome. Men her
innert daarbij aan de beslissingen
welke enige jaren geleden zijn ge
nomen door het H Officie, toen de
herderlijke brief van de Nederlandse
bisschoppen over het concilie voor
Italië verboden werd en de inhoud
ervan gediskwalificeerd.
Opmerkelijk blijft intussen, dat de
Osservatore in het verslag enkele
sailiante passages uit de rede heeft
geschrapt en wel die over 1) de kri
tiek op de curie overal, ook in Rome,
2) over het celibaat en de discussie
daarover en 3) over de reden voor
de verdedigingstoespraak van de
kardinaal.
Om de werkelijke betekenis van de
rede van de kardinaal te begrijpen
moet men letten op wat een krant als
„II Giomale", een neutrale krant,
schreef. Zij stelde, dat dit de eerste
maal geweest is in de geschiedenis
van de kerk dat een kardinaal te
Rome kritiek heeft durven laten ho
ren tegen de curie.
Geen bevestiging
Soekarno naar
Suriname
In gezaghebbende kringen in Dja
karta is geen officiële bevestiging te
krijgen van berichten als zou presi
dent Soekarno in november, op weg
naar de tweede Afrikaans-Aziatische
conferentie in Algiers. Suriname be
zoeken. In paleiskringen zei men, dat
gewoonlijk het vertrek van het
staatshoofd pas wordt gemeld, als
dit al heeft plaats gehad.
Naar van betrouwbare zijde ver
luidt, zou het Indonesische ministe
rie van BBultenlandse Zaken offi
cieel wel Den Haag hebben gepolst
over een eventueel bezoek van Soe
karno aan Suriname.
Geref. predikanten
eerder met emeritaat
De generale synode van de Geref.
kerken heeft besloten In de kerkorde
de emeritaatsleeftijd voor predikan
ten te veranderen van 70 in 65 jaar.
Op voorstel van dr. F. L. Bos is
met ?9 tegen 23 stemmen uitdruk
kelijk vastgelegd, dat de mogelijkheid
bestaan van het emeritaat geen
gebruik re maken.
Bezoek Paus op t.v
Het bezoek, dat Paus Paules maan
dag 4 oktober aan de Verenigde
Naties zal brengen, zal rechtstreeks
via de satelliet „Early Bird" naar
Europa worden uitgezonden waar het
op het televisiescherm te volgen zal
zijn.
Het gemengde huwelijk
In de loop van volgende week wordt
een pauselijke uitspraak over het
gemengde huwelijk verwacht, zo
wordt van gewoonlijk betrouwbare
zijde in Rome vernomen.
In november vorig jaar heeft het
concillis kort geproken over de mo
gelijkheid de strenge bepalingen van
de RK Kerk ten aanzien van het
gemengde huwelijk te verzachten.
Met grote meerderheid besloten de
bisschoppen de kwestie aan de Paus
over te laten. Verwacht wordt, dat de
pauselijke uitspraak slechts weinig
concessies zal bevatten.
(Van onze Utrechtse correspondent)
Het KVP-lid van de Tweede Ka
mer mr. P.A. Blaisse heeft de tan
den getrokken uit de motie, waarmee
hU nrm drie maanden geleden on
verbiddelijk de eis van grotere zeg
genschap voor het Europese parle
ment koppelde aan de financierings
regeling voor de Europese landbouw.
Met die motie, ingediend in en on
dersteund door de Tweede Kamer
commissie voor buitenlandse zaken,
legde mr. Blaisse de onderhande
lingspositie van minister Luns vol
komen vast, daarin bijgestaan door
de socialistische afgevaardigde Ne-
derhorst.
De toen gestelde eis van uitbrei-
De voormalige K.N.I.L.-segeant
Petrus Tuankotta uit Breda mag
zijn vrouw en zijn dochter van wie
hij reeds 15 jaar onvrijwillig geschei
den is, uit Indonesië naar Nederland
laten overkomen. HU had reeds in
juni 1963 en in Januari 1964 ver
zoeken hiertoe bU het departement
van Justitie ingediend. Deze verzoe
ken kwamen terecht in de stapel
van rond 4600 vestigingsverzoeken
van zogenaamde spUtoptanten. De
speciale kanten van dit geval zijn
niet tijdig onderkend als gevolg van
een administratieve vergissing.
Dc minister van Justitie, dr. I.
Samkalden, schrUft in antwoord op
een schriftelijke vraag van het twee
de kamerlid, mej. Kessel (K.V.P.)
dat hy deze gang van zaken be
treurt, „Lr zUn maatregelen getrof
fen cm dergelUke voorvallen onmo
gelijk te maken", aldus de bewinds-
ding van de bevoegheden van y
Europese parlement, heeft mr. BUJ
se gisteren, zonder het echter J
zoveel woorden te zeggen, in M
laten vallen in een artikel in jl
Amsterdamse blad „Het Parool", 3
zijn uiteenzetting zonder comó3
taar opnam.
Mr. Blaisse schrijft dat de Eori
pese Economische Gemeenschap 1
onevenwichtige groei heeft dootj
maakt, die het nodig maakte dat
de loop van 1964 orde op zaken v
gesteld. „De hoofdoorzaak was
FrankrUk aan het E.E.G.-verdi
een eigen inhoud wilde geven. Z;
regering was tegen integratie. Ni»
FrankrUk begonnen overigens
andere landen zich scherper op
stellen, maar het verschil
FrankrUk principieel de concep' i]
van het E.E.G.-verdrag verwierp".
Mr. Blaisse zegt vervolgens,
bU FrankrUk niet de bereidheid b
stond bepaalde bevoegdheden op b
nationale vlak niet meer uit te t
nen en een zeker bovenstateiyk
leid te aanvaarden. De totaal
schillende opvattingen van dat Ui
ten aanzien van plaats en taak v
Europa in de wereld maakt i
tegratie tussen de Zes onmogelijk.
„De motie van de Kamer", aid
mr Blaisse, „was niettemin goed. Ii
mers het parlement heeft een eig
vsrantwoordeiykheid, evenals de'
gering. Natuuriyk was er geen spt£ag
mandaat".
Aan het slot van zijn artikel s&eini
de heer Blaisse de vraag, wat Nedi
land nu te doen staat. „WU moga hoi
zo antwoordt hU, „de E.E.G. niet
ten springen. Wy dienen te strewn,
naar continuering van hetgeen
bereikt. De dialoog moet wori^n
voortgezet. Er loopt alleen ergens
grens, beneden welk concessies k
nen worden gedaan". Vervolgt
noemt de schrUver vyf punten
hem essentieel Rjken. Daarby
niet de eis van grotere zeggensch
voor het Europese parlement. Ou
dat parlement zegt de heer Blak
alleen „dat het zUn zittingen di«^
voort te zetten".
verft uw goed beter!
Data
PROGRAMMA
Dagtochten
Middagtochten
Dagtochten
Avondtochten
Unieke dagtrips.
Middagtochten
zaterdag 2 oktober
zondag 3 oktober
woensdag 6 oktober
vrijdag 8 oktober
Eveneens een
Krimpènerwaard
Schiphol
Pioniertocht III
Gooi en Vechtstreek
Pioniertocht I
Betuwe I
Brabant Limburg
Valkenburg
AVONDTOCHT naar MADURODAM op zaterdag 2 oktober en
vrUdag 8 oktober.
Kiosk Stationsweg/hoek Morssingel 1 - Leiden - Tel. 0171026960
Heeft U andere wensen, kom dan eens vrUbiyvend praten.
ELTOURS TOURINGCARBEDRIJF/REISBUREAU
ZOETERWOUDSEWEG 11A - LEIDEN TEL. 01710—22445 b.j.j. 01710—40569
VENDUHUIS DER
NOTARISSEN
veiling vi
MEUBILAIRE
GOEDEREN
w.o. voorkomen: Bieder-
maler ronde mahonie ta
fel, 2 armstoelen en 4
stoelen, noten buffet mat
marmer blad, Frans gla
zenkastje, eiken boeken
kast, Z.-H. kap met gou
den oorijzers, gouden rin
gen, horloges, broches,
zilveren lepels, vorken,
schepwerk, loderijndoos-
jes en snuisterij nen.
Kijkdag woensdag 22 sep
tember i
l 10 tot 4 1
L. J. HOELEN,
veilingmeester.
Opp. 1,5 h.a. TE KOOP nabU en gelegen in de gem. Alphen
aan den RUn, een mooi perceel welland van ruim 15.000 m2.
met stenen stal, houten schuur en hooiberg. Zeer geschikt
voor tuinbouw en agrar. bebouwing toegestaan (e.v. bedrijfs
woning). Vrij van pacht en huur. Koopsom f30.000, lak.
Inl.: onder no. 46833 aan het bureau van dit blad.
TE KOOP OF TE HUUR GEVRAAGD
garageruimte
Voor spoedige indiensttreding vragen wfji
voor ons filiaal Donker steeg.
5-daagse werkweek.
Goede sociale voorzieningen.
Sollicitaties te richten aan:
TEXTCELHAINDEL
BOTERMARKT 19 - TEL. 23094 - LI
Wij vragen op zeer korte termijn 1
ons moderne bedrijf te
ALPHEN AAN DEN RUN een
BERICHT VIN INZET
In bod gebracht onder Lei
den: Garenmarkt 48, hoek
Hoefstraat 52a op f 10.800.
Afslag vrijdag 24 sept. 1965
boeiend werk, zowel
zien wy gaarne met
Notaris F. K. LAGER WEI J, ALPHEN AAN DEN RIJN
Hooigracht 76, Leiden,
32341.
POSTBUS 40
TE KOOP
LEIDEN
HERENHUIS Handelstraat hoekpand,
hamers, doucheruimte en zolder.
IVOONHUIS Haarlemmerweg, woonkamer, 3 slaapkamers en
tolder. Vry uitzicht. 125.000.— k.k.
5-KAMER-BOVENWONING Roomburgerlaan. grote
kamer, 4 slaapkamers, 2 keukens j—
fering.
OEGSTGEEST
HERENHUIS Julia na laan, 2 woonkamers, 7 slaapkamers, keu
ken, badkamer, rolder 2 W.C.'s, centr. verwarming JoUe)
HERENHUIS Haienboslaan, hoekpand met vrtic vestiging.
Grote woonkamer, 5 slaapkamers, royale keuken en^badkamer.
VOORHOUT
HASSELMAN PANDER zoekt
voor haar vernieuwde en uitge
breide afdeling GordUnstoffen
De beschaafde jongedame die
wU deze verantwoordelijke baan
willen toevertrouwen zal enige
jaren verkoopervaring moeten
hebben, en op prettige wyze met
onze cliënten om kunnen gaan.
Ook zal zU worden betrokken bU
de Inkoop en samenstelling van
de collectie.
WU garanderen de jongedame,
die niet jonger kan zUn dan 21
jaar, een prettige werkkring en
een salaris dat by haar past.
Sollicitaties uitsluitend schrifte-
ïyk aan HASSELMAN
PANDER. Botermarkt 21—22,
Leiden.
spoedige indiensttreding
het mulo-diploma
Schrifteiyke sollicitaties worden gaarne tegemoet gezien aa:
ons kantoor: TRAMSTRAAT 63, KATWIJK AAN ZEE.
IIOEKHERENHU1S Churchilllaan. grote woonkamer, 5 slaap
kamers moderne keuken en badkamer. Royale tuin, centr.
verwarming (oUe), garage, prima onderhouden. IneljComplete
stoffering f 98.000,—kk.
Inlichtingen t MAKELAARSKANTOOR PROPER,
HhUngeesterslraaiweg^^ O^tgmot I
HERENSTRAAT 5d
TELEFOON 34548
Goede kennis van Engels is voor deze afwisse
lende werkkring beslist vereist. Leeftyd van 2
tot 30 jaar.
HASSELMAN PANDE
Complete Woninginrichting
en meubelstoffeerderU,
Hoogl.kerkkoorsteeg 2,
telef. 34195. Werkplaats:
Lange Schoolsteeg 6.
Mevr. DE RIJKE
PARAPSYCHOLOGE
Verdamstraat 36 - tel. 30236
Afspraak schrift, of tel.
k>bo
LISSOHE-LINDEMAN NX
vraagt voor haar kantoor te Lelden:
Hem aal de gelegenheid worden geboden
de vele lachten van het reiabureauwerk
te maken, om met een verantwoor
zelfstandig© taak te kunnen worden
Opleiding: op mulo-niveau.
inivueilge soTReltal
mogelijk met recent*
foto, uitalultend
H)k aan het hoofdkant#
afdeling Pereoneela-
zaken. PletUetfkad. Jt
Dm Haag.
biedt zich aan voor hele dagen, behalve 's maand
Brieven aan het bureau van dit blad onder ni
R.-K. Techn. Avondschool „Don Bon
GEVRAAGD PER 1 OKTOBER A S.
1 avond per tl
Het Laboratorium voor Elektronische OntwikkeL-
voor de Krijgsmacht, Haarlemmerstraatweg 7 te 0<
geest, vraagt voor de afdeling secretarie
die zal worden belast o.a. met het typen van techni
rapporten.
Opleiding: minstens MULO of Handelsavondschool
diploma typen.
Komt U eens praten op onze personeelsafdeling?
Daartoe bestaat gelegenheid van maandag t/m
tussen 9 en 11 uur en tussen 13 en 16 uur by genofl
personeelsafdeling aan het adres HaarlemmersD
weg 7 te Oegstgeest, waar u ook een schriftelijke
licitatie kunt indienen.
vragen voor het cursistensecretariaat een
steno-typiste
Een Mulo-opleiding, alsmede een ruime ervaring als steno-typiste zUn gewenst
Tevens kunnen op dit secretariaat enige
typistes
worden geplaatst. Een goede algemene ontwikkeling is noodzakeiyk.
Sollicitaties aan afd. Personeelszaken van de Leidsche OnderwUsinstellingen,
Oosterkerkstraat 11, Lelden, telefoon (01710) 318 44.
