LEIDSCH
DAGBLAD
25
Scherp geschil tussen prof.
Zijlstra en drs. Den Uyl
Oe Thant reeds heden
York
naar
New
terug
ADENAUER prijst
regering-De Gaulle
VLIEGVAKANTIES
WORDEN DUURDER
Felle discussies
over natte mijnwet
Kwestie schade-eis
niet in de ijskast
GIVE A MAN A LUCKY
matras
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1965
No. 31669
Ujecteur: E. A. E. van Dishoeck
jofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 10,70 per kwartaal, f 3,55 per maand, f 0,83 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Tijdbom onder olie- en aardgaspolitiek
K EERSTE KAMER
(Van onze parlementaire redacteur)
e behandeling van de „natte mijnwet" is gister-
ind in de Eerste Kanjer geëindigd in een scherp
inflict tussen minister Den Uyl (Economische
iken) en de anti-revolutionaire fractie. De woord-
lerder van deze fractie, prof. Zijlstra, vond dat
minister de noodzaak tot mogelijke stqatsdeel-
iming niet heeft aangetoond. „De minister gaat
n weg op die wij niet kunnen volgen. Als dit
Jiinetsbeleid is, zou het politieke gevolgen kun-
n hebben", aldus de A.R.-woordvoerder.
)oor het onverwachte con-
tussen de minister en de
[.-fractie is het gisteravond
meer tot een stemming over
wetsontwerp gekomen. De
ner zal volgende week dins-
op Prinsjesdag, stemmen,
anvaarding is wel waar-
nlijk omdat de socialisten en
(VP het ontwerp steunen,
door het optreden van de
^fractie is de harmonie tus-
regeringspartijen onver-
ht snel verstoord.
'enals de anti's hebben ook de
en de christeiyk-histori-
D ernstige bezwaren tegen het
ontwerp. Zij maakten er gister-
id al geen geheim van dat ztf
rade week zullen tegenstemmen.
[VP heeft ook nogal moeite met
intwerp maar zal de regering ze
niet in de steek laten.
Ik als het ontwerp volgende week
indstreep haalt, zal er door de
indeling in de Eerste Kamer een
tijdbom onder de olie- en aard-
olitiek van het kabinet Cals biy-
liggen. Evenals verschillende an-
sprekers liet prof. Zijlstra giste
duidelijk weten, dat hij bij de be
deling van de uitvoeringsvoor-
rden van de wet de kwestie van
mogelijke staatsdeelneming op-
w aan de orde zal stellen. Het is
rmijdelijk dat deze materie op-
Tijdbom
Geen rijtoer op
Prinsjesdag
tegenstelling tot andere jaren
het koninklijk gezin op Prinsjes-
ditmaal geen rijtoer door Den
maken.
besluit is om twee redenen ge
en. De eerste reden is dat ook
ongste Prinses, Christina, 's mor
al mee zal rijden in de gouden
i, zodat dus de drie prinsessen
ipening van de Staten-Generaal
tn meemaken. Voorts zou de Ko-
in van mening zün, dat zij de
ite tijd door bijzondere omstan-
eden al een paar maal een rü-
door Den Haag heeft gemaakt,
l lij er de voorkeur aan geeft
rijtoer op Prinsjesdag te laten
allen.
WEERBERICHT
Iets hogere
emperaturen
1 KNMI verwacht van heden-
|morgenavond
ffivankelijk hier en daar mist,
igens droog weer met opklarin-
l. Zwakke tot matige wind tussen
fl en zuidwest. Iets hogere tempe-
(Opgemaakt om 11.15 uur)
16 SEPTEMBER
■p: 6.16 uur; onder: 18.53 uur.
&op: 21.09 uur; onder: 12.27 uur
'ater in Katwijk te 6.17 en 18.36
I laagwater te 2.12 en 14.20 uur.
aununer bestaat uit 20 pagina's
nieuw in discussie komt, want reeds
de Tweede Kamer heeft indertijd ge-
eist dat de minister over de uitvoe
ringsregelingen met het parlement
overlegt. Bij deze eis heeft de Eerste
Kamer zich gisteravond aangesloten.
Zoals te verwachten was werd de
de staat van „parasitair ingrijpen"
omdat het ontwerp de staat de gele
genheid biedt na afloop van het zoe
ken naar olie zelf, zonder overleg, te
bepalen tot welk percentage de staat
in de winning wil deelnemen. Hij
noemde deze handelwijze .spelen met
gemerkte kaarten".
Mr. Buhrmann voorspelde dat de
belangstelling voor de oliewinning op
oe Noordzee hierdoor sterk zal dalen.
D* KVP'er ir. Raedts deelde mee, dat
zijn fractie met deze mogelijke staats
deelneming alleen akkoord kan gaan,
omdat de staatsdeelneming opnieuw
in de parlementaire sfeer komt als de
uitvoeringsregelingen aan het parle
ment worden voorgelegd.
„Pik, ik heb je
Het felst in zijn kritiek was prof.
Zyistra. In een lang en scherp betoog
beschuldigde hij de minister ervan
wezenlijke politieke verschillen te
len verdoezelen met een pragmatisch
betoog. Hij meende dat de minister
in zijn betoog helemaal niet duidelijk
heeft gemaakt, dat slechts door
gelijke staatsdeelneming de staat het
best aan haar trekken komt. „Ook
door middel van royalties, winstaan
delen en oppervlakterecht kan de mi
nister tot een behoorlijk staatsaan-
deel komen". Hij vond het ook in
strijd met de beginselen van behoor
lijk bestuur dat de minister eerst de
oliemaatschappijen geld laat riskeren
by het onderzoek en dan later, als de
mogelijkheid tot staatsdeelneming zaak goed loopt, zegt: „Pik, ik heb
aan de oliewinning gisteren in de se- je".
naat het centrale onderwerp in de eIüge spreker m wie de minis-
debatten. Mr. Van Riel beschuldigde ^er duidelijke steun kreeg was de so-
Het vraagstuk van de Nederland- sing, waarbij men mede ter bevor-
se eis om schadevergoeding voor in
Indonesië genaaste bezittingen gaat
zeker niet in de ijskast. Op de vol
gende bijeenkomst, die t.z.t. in Ne
derland zal worden gehouden, zullen
de beide delegaties het nog lang niet
afgeronde gesprek voortzetten.
In Djakarte is de commissie slechts
tot de overtuiging gekomen, dat ge
zocht rnoet worden naar een voor
beide party en aanvaardbare oplos-
dering van een groeiende samenwer
king de publieke opinie in Indonesië
cn in Nederland, die op het punt
van de schadevergoeding lynrecht
tegenover elkaar staan, zoveel moge-
ïyk dient te ontzien en dus tot een
compromis zal moeten komen.
Zo werden de op Schiphol welis
waar uitvoerige, maar vage verkla
ringen, van de gistermiddag uit Dja
karta Teruggekeerde ondervoorzit
ter van ae Nederlandse delegatie mr.
A. Rinnooy Kan, geinspireerd.
Zo goed als dat ging beperkte mr.
Rinnooy zich tot het communiqué,
dat de commissie aan het slot van
het overleg in Djakarta heeft uitge
geven. Daarin stond, dat naar eer
gezamenlijk voorstel aan de beide re
geringen wordt, gestreefd, „waar
in het vraagstuk van de eis tot scha
devergoeding in verband met de
hangende financiële problemen zal
zijn geëlimineerd".
Mr. Rinnooy slaagde er niet in
duidelyk te maken wat daarmee nu
prec'es werd bedoeld, doch sprak
ding peitinent tegen: men mocht
er niet uit concluderen, dat Neder
land voorgoed en geheel het onder
werp zou laten vallen.
cialist Van der Waerden: staatsdeel-
reming is in dit geval geen principe
maar een instrument voor het berei
ken van een optimaal resultaat voor
de gemeenschap.
9 Vervolg op pagina 2
De Franse zangeres en actrice
Juliette Greco heeft in Parijs 63
leden van de beroemde zang- en
dansgroep Takarazoeka verwel
komd. In Japan bestaat de com
plete groep uit 400 artiesten
(met een eigen theater in Tokio)
die zich elk jaar in diverse gezel
schappen splitst, die op tournee
gaan.
HOND BEET
ZIJN BAAS
BIJNA DOOD
In de Bremstraat in Baarn is de
57-jarige heer O. Offringa gister
avond plotseling door zyn hond, een
zevenjarige bouvier, aangevallen en
levensgevaariyk gewond.
De hfer Offringa liep verwondin
gen over zijn gehele lichaam op en
kreeg vier slagaderlyke bloedingen.
Hy is in levensgevaarlijke toestand
overgebracht naar het ziekenhuis.
In bet ziekenhuis bleek het
slachtoffer drie liter bloed te hebben
verloren. De hond is door een die
renarts afgemaakt.
24—27 oktober
Prinselijk paar
van Japan
naar Nederland
Prins Hitatsji, de jonge zoon van
de Keizer van Japan, en zyn echt
genote, Prinses Hanako, zullen van
24 tot 27 oktober in Nederland zijn.
Een woordvoerder van de ambassa
de van Japan in Den Haag heeft
dat meegedeeld.
Prins Hitatsji en Prinses Hanako
zu'len op 12 oktober uit Tokio ver
trekken \oor een goodwill reis naar
negen Europese landen. Op deze reis,
die volgens een bekendmaking van
het keizeriyke hof, 52 dagen zal du
ren, bezoekt het prinselijk paar De
nemarken, Frankryk, België, Neder
land, Groot-Brittannië, de Bondsre
publiek Duitsland, Zwitserland en
Italië, alsmede Vaticaanstad.
„Als er centen in het spel zijn
kunnen mensen vervelend worden
Oud-Bondskanselier Adenauer
heeft gisteravond op een verkie
zingsbijeenkomst in Wuppertal
gezegd ,,zeer verontrust" te zijn
overleg een oplossing te zoeken.
Frankrijk en zijn EEG-partners.
Hij drong erop aan met geduldig
overleg ee noplossing te zoeken.
„Als er centen in het spel zyn
kunnen de mensen erg vervelend
worden. Wy moeten een uitweg uit
de moeilijkheden zoeken en daar zal
tyd en geduld voor nodig zyn." In
een eerder gehouden rede had de
89-jarige de huidige Duitse geschil
len met Frankryk beschreven als
Geen bespreking in de Sowjet-Unie
Secretaris-generaal Oe Thant
is vanochtend om 10 uur Ned.
tijd rechtstreeks naar New York
teruggekeerd om de Veiligheids
raad verslag uit te brengen over
zijn vredesmissie naar Pakistan
en India. Dit bericht kwam van
ochtend als een verrassing, om
dat Oe Thant eerst van plan was
Regering grijpt in
Een dertig meter hogebouw
vallige schoorsteen op het Deen
se eiland Bornholm begon af te
brokkelen, toen deskundige Jo-
hansen een onderzoek instelde.
Johansen bleef kalm. maar het
duurde drie uur voordat hij uit
zijn benarde positie bevrijd werd
door een helikopter, die
hem op de veilige bodem terug
bracht.
(Van onze Haagse correspondent)
De regering heeft ingegrepen
op het terrein van de tarieven
voor vakantievluchten. Met in
gang van 1 april 1966 zullen de
reisbureaus bij de aanbiedingen
van de ITE-reizen (de toeriste"»-
tenvluchten. waarbij verblijfs
kosten in hotels e.d. zijn inbe
grepen) per chartervliegtuig
dicht bij de prijzen moeten blij
ven die gelden voor een retour
per lijnvliegtuig op dezelfde rou-
In sommige gevallen zal dit be
tekenen dat een vakantie per
vliegtuig duurder moet worden.
Voor het vakantieseizoen 1966
geldt dat de prijs van het reisbureau
waarbij alles is inbegrepen, niet la
ger mag zijn dan 85r© van het laagst
vergelijkbare retourtarief van de
I.A.T.A. <de internationale organisa
tie van de burgerluchtvaart), indien
dit niet meer dan 550 gulden be
draagt. Voor hjnvluchten die meer
dan 550 gulden kosten dient by een
chartervlucht tenminste 75van die
prijs te worden berekend.
Dit betekent dat vooral de heel
goedkope z.g. „campingreizen", waar
bij de vakantieganger voor een klein
bedrag in een tent werd onderge
bracht. onmogelijk zullen worden.
De prijsstop. die officieel nog niet
is bekendgemaakt, komt tot uiting in
een brief van de Rijksluchtvaart
dienst aan Martin's Air Charter, die
vanochtend is bezorgd. By de nor
male jaarlijkse verlenging van de
vergunning om als chartermaat
schappij te vliegen, waren dit keer de
bovengenoemde extra voorwaarden
vermeld.
Tot nu toe was de ITE-markt in
ons land, althans voor zover het ver
voer niet per ..IATA-toestel" ging.
niet aan minimum-verkoopprijzen
gebonden. Voor de wel by de IAT A
aangesloten maatschappijen, zoals
b.v. de KLM, is voor de ITE-vluchten
een minimum IATA-tarief van
kracht dat over het algemeen 90%
van het retourtarief per lijndienst
geweest tot morgen in de Indiase
hoofdstad Nieuw Delhi te blij
ven en dan op de terugreis in
Moskou met de Sowjetrussische
leiders overleg te plegen. Intus
sen wordt het voorstel van
Thant om de vijandelijkheden
onmiddellijk te staken zowel
door India als door Pakistan
overwogen. Premier Sjastri van
India had gisteravond een ge
sprek met Thant, die daarop een
groot deel van de nacht heeft
gebruikt voor contact „met an
dere landen" (waarschijnlijk
Amerika, de Sowjet-Unie en Pa
kistan)
Volgens berichten uit Nieuw Delhi
is premier Sjastri alleen bereid te
praten over „staken van de vijande
lijkheden" en niet over een „wapen
stilstand". Het eerste begrip zou geen
bindende overeenkomst inhouden
over de politieke spanningen en de
territoriale geschillen welke tot de
oorlog hebben geleid. Wat Pakistans
houding betreft: de Indiase troepen
staan op Pakistaans gebied en het is
onwaarschijnlyk, dat president Ajoeb
Chan een verreikende overeenkomst
met India wil sluiten voordat deze
troepen teruggetrokken zyn.
Bijzonder fel liet de Pakistaanse
minister van Buitenlandse Zaken
Bhoetto zich gisteravond in een be
wogen rede in Rawalpindi uit: „Wy
hebben definitief gekozen voor leven
of dood en wij zullen tot het einde
vechten. Nimmer zullen wij ons over
geven. al zou Pakistan gedecimeerd
worden. Pakistan zal nimmer volle
dig zijn zonder zelfbeschikking in
Kasjmier. Dit is de els van de mo
hammedanen van het sub-continent'
Bhoetto sprak tijdens een banket ter
ere van premier Hoveida van Perzië
en de minister van Buitenlandse Za
ken Isjik van Turkye, die naar Ra
walpindi zyn gevlogen om te spreken
óver de hulp. die hun landen zullen
verlenen in de stryd tegen India. Pa.
kistan heeft Turkije om militaire
hulp gevraagd en laten weten, dat
het zich wellicht gedwongen zal zien
„uit andere bronnen te putten"
aan dit verzoek niet zal worden vol
daan. Turkije heeft Pakistan al vijf
miljoen dollar aan wapens en munitie
aangeboden krachtens een bestaand
commercieel verdrag.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken. Rusk, acht de kan
sen op vrede „gering", aldus ver
klaarde hij gisteren in Sea Island
(Georgia). Rusk zei het conflict tus
sen beide landen maar moeilyk te
kunnen begrypen.
Slot pag. 2
Advertentie
Na het fiasco met de Fiesta-vluch-
ten en de klacht over die van Omar
Khayan heeft ook de Nederlandse
regering deze ingreep in het vrye
luchtruim gedaan. Zy volgt daarmee
het voorbeeld van vele andere lan
den, maar onder luchtvaartmake
laars en reisbureaus kan men de
verzuchting horen dat dit een stap
terug betekent.
Vervolg op pag. 2
f
u
„een familiemoeiiykheid", die kon
worden opgelost „als het juiste mo
ment daar is".
Nu prees de regering-De Gaulle
als een bastion tegen het communis
me. De Franse communistische par
ty was sinds 1946 de sterkste en
best georganiseerde party in dat
land. „Wat zou er met Duitsland
gebeuren als we tussen een commu
nistische regering in Frankryk en
de communisten in de oostzone (Oost
Duitsland) zouden komen te staan?
W y Duitsers moeten blij zyn dat
de communisten in Frankryk niet
aan het roer staan en dat De Gaul
le er is. Frankryk en Duitsland de
len hetzelfde lot. Of we vergaan
samen, verhezen onze vrijheid aan
de communisten, of we blijven beide
vrij en Europa bRjft vry. Het ia
waar, dat De Gaulle moeilijkheden
heeft veroorzaakt. Dat is niets
nieuws, kyk maar naar mijn verle
den. „Zonder Frankrijk en Duitsland
is Europa ondenkbaar", aldus
Adenauer.
De leider van de Russische com
munistische party, Brezjnew heeft
gisteren op een byeenkomst in Mos
kou verklaard, dat de Sowjet-Unie
graag een normalisering van de be
trekkingen met de Bondsrepubliek
zou zien, maar dat hier niets van
zal komen, als Bonn „wraak blijft
zoeken" en tracht het bestaan van
Oost-Duitsland te n,egeren.
Atoombommen
De voormalige atoomspion Klaus
Fuchs heeft in een artikel in het
Oostduitse blad „Neues Deutsehland"
geschreven, dat „W'est-Duitsland
spoedig in staat zal zyn zün eigen
atoombommen te maken". Fuchs zegt
dat de potentiële capaciteit van de
huidige kernreactors in West-Duits-
land kan worden gesteld op 70
atoombommen per jaar".
„Het werk in het Westduitse kero-
centrum in Gülich wordt gedaan
aan de hand van bevindingen van
een groep Westduits< geleerden die
na de tweede wereldoorlog in de
Sowjet-Unie hebben gewerkt onder
professor Steenbeck" aldus Fuchs.
(Advertentie)
UW
(§ud
teurvo
Uit het Leidsch Dagblad van
16 Sept. 1865: 4
Sedert de cholera te Mar-
seille heerschte, hebben 80000 J
personen die stad verlaten. J
Een kapitein heeft den f
Hen Julij j.l. bij het omzeilen f
van Kaap Horn een ijsberg f
gezien van meer dan 400 voet f
hoogte en een mijl in omtrek 4
(Advertentie) Verloren een
Coupon Nationale Schuld, 4
groot f 19.80. De eerlijke vin- 4
der kan een derde der waarde 4
behouden. Adres boekhandel 4
Schreuder en van Baak, al- 4
hier. 4
