STARTKLAAR
RIJNLAND n.v.
25
Concilie begint dinsdag
aan beslissende fase
Tbrandfnde
BANKWERKERS
LEERLING-BANKWERKERS
DRAAIER-BANKWERKER
wandelnylons
r
ocen van wereld op rome gericht
kSivcn Vondst in Dwingeloo
herinnert aan triest
einde oorlogsvlucht
problemen
Klopjacht in België
op Nederlands duo
LOYINGSRINGEN
VAN ROSSUM
DU CHATTEL EN DRIESSEN
„In den Vergulden Turk'
nel meisje of juffrouw
een aide de fourneau
an Veen's Groothandel n.v.
„NEVEDA" - WOL
kantine-juffrouw
Leidsche Wolspinnerij N.V.
GROTE KEUZE LAGE PRIJZEN
Loodgiefersbedrijf K. BREDEWOLD
Firma A. E. van der Voet Cr Zn.
Slaap wel
alléén vrijdag en
zaterdag
LEIDSCH DAGBLAD DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1965
Beroepen te Oudemlrdum ca. (toe
zegging) W. A. Bos te St.-Johannesga.
Aangenomen naar Burgh (Schouwen)
(toez.) N. J. Flink, kand. te Hllver-
GEREF. KERKEN
Beroepen te Koudum, Terzooi en te
IJlst A J. v. Nfjen, kand. te Kampen.
CHR. GEREF. KERKEN
(Van een medewerker)
Wanneer Paus Paulus VI dinsdag neerdaalt uit
lijn appartementen ter opening van de vierde zit
ing van het tweede Vaticaans concilie, zal hij zich
imringd zien door ruim 2500 „collega-apostelen",
lie aar het hart van het roomse rijk zijn ge-
Jroomd om samen met hem, doch onder zijn 011-
lantastbaar, op onfeilbaarheid berustend gezag,
iel toekomstig beleid van de R.-K. Kerk vast te
eggenIn de nu volgende maanden zal duidelijk
ntwoord moeten worden gegeven op verschillende
ipndende vragen van onze tijd.
Voor 450 miljoen r.-katholie-
van allerlei ras en kleur en
rend onder totaal verschillende
I nstandigheden, zal worden be
st hoe in de toekomst hun een-
jchtige houding moet zijn te-
nover wereldomvattende pro-
lemen als de atoombewapening
armoede. Hoe ook tegen-
de zo uiterst explosieve
westie van de geboortebeper-
v
Miljoenen niet r.-katholieken
achten eveneens in spanning:
i de verklaring over de gods-
oistvrijheid (basis voor ieder
»prek van het Vaticaan met
fflderen") en op de declaratie
itr de niet tot het christendom
thorende religies, waarvan het
rdeel dat handelt over de
het sterkst de aandacht
I,concilie kan een belangrijke
leveren tot een geleidelijk
van het antisemitisme, dat,
wat er gebeurd is, nog al-
Id voortbestaat. De uitspraken over
van deze onderwerpen zijn
ede van betekenis voor de interna-
bnale politiek. De ogen van de we-
d zijn in deze dagen op Rome ge-
jftt, waar wellicht voor generaties
I worden beslist.
vele redevoeringen, die Paus
ulus de laatste maanden heeft ge
lden, sprak zijn grote bezorgd
heid over het verdere verloop van
dit concilie. Zyn besluit de progres
sieve lijn van zijn dynamische voor
ganger Johannes XXIII voort te
zetten, plaatste de man die in zijn
gehele optreden zo'n sterke gelijke
nis vertoont met de behoudende, ty
pisch boven de wereld levende Paus
Pius XII, in een voortdurende sfeer
van onzekerheid, welke haar weer
slag vond in de dramatische slotfase
van de derde zitting. Het grote knel
punt voor de wikkende en wegende
geleerde hoog in de rechtervleugel
ven het Vaticaans gebouwencomplex
is, dat hij in verschillende door de
meerderheid der concilievaders voor
gestelde vernieuwingen geen conti
nuering kan zien van de leeront-
wikkeling der kerk.
Veel meer diplomaat dan iemand
die ei van houdt lastige knopen op
radicale wijze door te hakken, staat
Paus Paulus van ganser harte open
voor de meningen, Ideeën en sugges
ties van anderen.
De opvatting van de Paus, dat be
langrijke concilie-uitspraken met de
grootst mogelijke eensgezindheid
dienen te worden goedgekeurd, heeft
gemaakt, dat met die bezorgde gelui
den van de minderheid wel heel
sterk rekening werd gehouden.
Ook op het praktisch verloop van
de vergadering heeft de minderheid
een stevig stempel gedrukt, doordat
bjj de commissieberaadslagingen
curieleden de sleutelpos ten van voor
zitter en secretaris bekleden. De top
van bv de theologische commissie,
welke net als de andere concilie-or
ganen loyaal de door de meerder
held bepleite hervormingen gestalte
moet geven, wordt gevormd door le
den van het heilig officie, die ge
woon zijn nieuwe theologische stro
mingen te controleren en zelfs te
onderdrukken. Geregeld is dan ook
kunstmatig stagnatie verwekt. Dat
was o.a. in de bewogen november
dagen van 1964 het geval, toen „we
gens tijdgebrek" de stemming over
de godsdienstvrijheid op de lange
baan werd geschoven. Stellig zullen
gen uit alle delen van de wereld de
gen uit alle elen van de wereld de
aloude wijsheid meedragen, dat een
gewaarschuwd man voor twee telt
Compromis
et welke voornemens zullen de
bisschoppen van „links" en „rechts"
straks hun plaatsen op de tribune
weer opzoeken? Sommige waar
nemers verwachten, dat de partij
en, volgens de vingerwijzing van „de
hogere autoriteit", het compromis
zullen zoeken. Aan de andere kant
zullen de progressieven zich zeker
niet opnieuw de kaas van het brood
willen laten eten, waartoe in de eer
ste plaats een meer gecoördineerd
optreden nodig is dan in de vorige
zittingen.
De kleine oer-behoudzuchtige
groep Spaanse en Italiaanse bis
schoppen, gegroepeerd rond de aarts
bisschop van Palermo, kardinaal
Ruffini, die reeds tot in het onein
dige zijn waarschuwende stem uit
de middeleeuwen heeft laten opklin
ken, zal zich zeker de volgende vraag
stellen: kan de prijs die „de rest"
wil betalen voor onze toegeeflijkheid,
ooit opwegen tegen het „compromis"
waartoe wij met onze tot nu gevoer
de tactiek „hogerhand" hebben we
ten te bewegen?
Voor deze groep is het van het
grootste belang te weten in hoeverre
ook nu weer op de curie kan wor
den gerekend.
lend aanhangsel dreigde te worden
Uiteindelijk werd het toch nog weer
een zelfstandige declaratie, zij het I ai'iKlljSVCrllHili 111
dat deze werd uitgebreid tot de an- 1
dere niet-christelyke religies. On
danks het verzet van de bisschoppen
der Arabische landen en de dreige
menten van o.a. Egypte, dat de bouw
Synode weer ter
-sprake
van r.-katholieke scholen wil boycot- j Enige uren heeft de generale sy-
ten, zal de tekst over de Joden waar- j node der Geref. Kerken zich giste-
schijniijk geen of slechts geringe ren bezig gehouden met het zen-
wijzigingen ondergaan. Wanneer I dingsrapport waar tal van generale
men zou terugkomen op de reeds
openbaar gemaakte tekst, die bij on-
telbaren instemming en verwachting
heeft gewekt, zou de wereld geloven,
dat de kerk van Rome voor politieke
druk is gezwicht
De joden
Het eerste onderwerp, waarmee
het concilie zich na zijn heropening
zal bezighouden, is de voor de oecu
mene zo belangrijke verklaring over
de godsdienstvrijheid, die door de
conservatieve obstructie de vorige
keer niet meer in stemming kon ko
men. De algemene verwachting is,
dat zich hierbij geen moeilijkheden
meer zullen voordoen.
Aan een ander onderwerp van kar
dinaal Bea's secretariaat voor de
eenheid der christenen, zullen waar
schijnlijk wat meer woorden worden
vuilgemaakt; dat over de joden. Het
is een delicate kwestie, hetgeen wel-
blijkt uit óe wyze waarop men het
stuk heeft willen wegmoffelen: na
dat het aanvankelijk was „vergeten",
werd de tenslotte wereldkundig ge
maakte tekst (waarschijnlijk op
aandrang van de Arabische landen)
herzien, waarbij de kwestie van de
godsmoord niet meer centraal werd
gesteld. Na hevige progressieve pro
testen werd de eerste lezing vervol
gens weer in ere hersteld, maar oh-
dergebracht in het schema over de
kerk, zodat het stuk een onopval-
Bom en pil
By graafwerkzaamheden voor de
normalisatie van het riviertje „De
Dwingelooërstroom" is in de buurt
schap Lheebroek van de gemeente
Dwingeloo onlangs een aantal delen
van een menselijk skelet aan het
licht gekomen. Daarbij bevonden
zich een onderkaak, het bekken, de
len van onderledematen. Dat ze wa
ren gevonden, bleek pas later, om
dat men had nagelaten terstond
aangifte te doen van de vondst.
De substituut-officier bij de ar
rondissementsrechtbank in Assen
stelde zich in verbinding met de
Koninklijke Luchtmacht, omdat ver
moed werd, dat het hier zou kun-
gaan om delen van het stoffe
zendingsdeputaten aan bezig waren.
In de discussie kwamen allerlei iy»4 overschot van een bemannings
zaken met betrekking tot de zending i,d van een vliegtuig der geallieer-
aan de orde. De synode keurde de den, dat in de tweede wereldoorlog
handelingen van deputaten goed en in de omgeving van Dwingeloo was
besloot nieuwe deputaten te benoe- neergestort. Met behulp van de
men met een uitgebreide opdracht.Rijkspolitie in Dwingeloo werden ge-
De rapporteur ds. P. J. Lambooy tuigen opgespoord van een op 11
deelde mede. dat de Gerf. Kerken januari 1944 overdag boven Lhee-
momenteel 4's miljoen per jaar bij- broek neergeschoten en vlak boven
1 spanningen tijdens de eenbrengen voor de zending. De sy- de grond ontplofte bommenwerper,
laatste fitting van dit concilie zullen node commissie in het Het is de Gravendienst gebleken, dat
'ui*™?*"!! bUA'!: I leven te roepen voor de bestudering de nieuwe vondst behoort bij reeds ,and uit het bevel uitging terug te-
van de verhouding zending-wereld- eerder gevonden skeletdelen. keren en de meegevoerde bommen-
diaconaat.
'.cmeters in de lucht uitstrekkende
stroom bommenwerpers bescherming
geven van de Nederlandse kust af
tot op enkele tientallen kilometers
van de doelen. Dat betekende, dat de
bommenwerpers op het laatste deel
van de aanvelsvlucht en op het eer
ste stuk van de terugreis onbe
schermd zouden zijn.
Rechtsomkeert
De Duitse luchtverdediging meen
de, toen de berichten over het grote
aantal bommenwerpers en jagers
binnenkwamen, dat de Amerikanen
wan plan waren Berlijn te bombar
deren Ze namen daarom geen halve
maatregelen, maar stuurden enige
honderden jagers op de naderbij ko
mende Amerikanen af.
Dezen bemerkten, dat de weers
omstandigheden boven Duitsland
minder gunstig waren dan was voor
zien, rapporteerden dat naar hun
bases met het gevolg, dat van Enge-
handeling van schema 13, „de kerk
in de hedendaagse wereld". Het be
vat talrijke heftig omstreden proble
men, voortkomend uit de snelle tech
nische ontwikkeling der laatste tien
tallen jaren, die de standpunten der
kerk ruimschoots vooruit is gesneld.
Een aanpassing is thans dringend
geboden. Miljoenen mensen ver
achten een antwoord op vragen
die hen dagelijks bezighouden.
By de discussies over de atoombe
wapening bleek het concilie in twee
kampen verdeeld; een groep die be
toogt dat het schema zich moet rich
ten naar de encycliek Pacem in Ter-
ris van Paus Johannes, die kort maar
krachtig zegt: atomische wapenen
moeten verboden worden, en een an-
die meent dat het ingeval men
met kernwapens wordt aangevallen,
geoorloofd Is met dezelfde middelen
terug te slaan.
De kwestie van de geboorterege
ling is er een, die zeer nauw ver
bonden is met principiële wetten en
tradities waarvan de kerk zich nooit
zal kunnen losmaken. Vele „verwar
de en vreemde stemmen, waarin
moderne dwalingen doorklinken" en
„extreme ideeën die zijn ontstaan bij
goedmenende geleerden die nieuwe
banden met de moderne cultuur wil
len smeden", zijn de laatste maan
den herhaaldelijk ln toespraken van
de Paus ter sprake gekomen. Een
speciale commissie Is ingesteld om,
binnen het raam van de bestaande
wecten en dogma's, studie be maken
van het probleem, waarover kardi
naal Ottaviani (voorzitter van het
heilige officie) als zijn ultra-conser
vatieve mening geeft: „Het is ter
enen male onaanvaardbaar, dat
ouders zelf zouden mogen beslissen
hoeveel kinderen zij willen hebben".
De agenda bevat verder nog zoveel
voetangels en klemmen (de missies,
het priesterlijk ambt, het lekenapos
tolaat, de bisschoppen e.a.), dat de
Ook heeft de synode aandacht be
steed aan het rapport van deputaten
over de vraag in hoeverre in leer-
uitspraken van de synode van Assen
1926 inzake het parad ij sverhaal (de
zaak dr. J.G. Geelkerken) moeten
worden herzien. Dr. F. L. Bos te
Vlaardingen had terzake by de sy
node een voorstel ingediend. De rap
porteur over deze zaak was ds. S.
Wou we te Serooskerken.
Door gebrek aan tyd moest
Slecht weer
Op die elide januari 1944, toen de
Amerikanen in Engeland een korte
weersverbetering verwachtten ln een
periode van slecht weer, is van En
geland uit met 663 „vliegende forten"
last zo mogeiyk op „gelegenheids-
doelen" te werpen. Dit bevel bereik
te een deel van de vloot niet, de rest
maakte rechtsomkeert.
Onder het deel, dat de vlucht
voortzette en ook bommen wier op
deze zaak echter worden afgebroken. Oschersb'ben, Halberstadt en Bruns
De voorzitter verdaagde de zitting j wijk. De jagers zouden de zich over
tot hedenochtend. een afstand van enige honderden ki-
Liberators" een begin gemaakt de aangegeven doelen, vielen naar
met een door tientallen jachtvlieg- |at„ b|eek VK| slachtoffers: de
tuigen beschermde aanval op vlieg
tuigfabrieken in Duitsland, nl.
Verdacht van serie inbraken
De Belgische politie heeft vandaag
het signalement verspreid van twee
Nederlanders (een man en een
vrouw), die worden beschuldigd van
een serie inbraken.
Beiden worden zowel door de Bel
gische als de Nederlandse politie ge
zocht.
Het duo heeft het vooral gemunt
op juwelierszaken. In enkele dagen
het een geslaagde inbraak ln
gepurperde prelaten nog lange tyd
zullen biyven behoren bij het straat
beeld van de oude stad aan de Tiber.
Boven in het Vaticaan wacht een
zaam de Paus en bidt om een goede
atloop.
de Belgische plaatse Zele en Ber-
chem-Oudenaarde, waarbij de bult
ongeveer 300.000 frank ruim 21.500
gulden heeft bedragen.
In de oproep tot medewerking van
het publiek by de klopjacht op het
tweetal wordt gezegd, dat de 33-jari-
ge man in het bezit is van een Bel
gische indentiteitskaart en allerlei
valse namen en beroepen opgeeft.
De man en zijn 26-jarige vriendin
verplaatsen zich in een witte Duitse
sportauto met afwisselend Belgische
en Nederlandse nummerplaten.
De Inbreker werd ook enkele ja
ren geleden door de Belgische politie
achtervolgd wegens diefstallen en
oplichterij. Hy wist echter steeds te
ontsnappen.
Amerikanen verloren zestig bom
menwerpers en vyf jagers.
Neergeschoten
Een van die bommenwerpers is
vermoedelijk op die elfde januari bij
Lheeoroek door een Duitse Jager
neergeschoten. Men heeft vier of vijf
van de wellicht negen bemannings
leden met de parachute zien sprin
gen. Een hunner is door dokter
Dinkla uit Dwingeloo ter plaatse
verbonden en achter op een motor
fiets buiten het bereik van de Duit
sers gebracht. Dat was Donald Schu-
man. Op honderd meter van het
vliegtuigwrak vond men toen nog
een plaatje met de naam Raymond
Thurber. Verder trof men vier stof
felijke overschotten aan, waarvan
slechts dat van Harold E. White
kon worden geïdentificeerd. Deze
overschotten zijn in Dwingeloo ter
aarde besteld en na de tweede we
reldoorlog vermoedelijk overgebracht
naar het Amerikaanse kerkhof in
Margraten.
Het onderzoek naar de identiteit
van de nu gevonden resten wordt
verder voortgezet in samenwerking
met de luchtmachtattaché verbonden
aan de ambassade der VS in Den
Haag, luitenant-kolonel Mears, die ln
de tweede wereldoorlog heeft deelge
nomen aan bombardem en tsvluch ten
op o.a. PloeetL
ieuwe modellen
1 gehard goud
HOFJUWELIER
BREESTRAAT 95
buffetwerkzaamheden. Voor hele dagen of
alleen avonduren alsmede
voor directe of latere indiensttreding,
ties gaarne by de directie tel. 0171030335.
een net
beschaafd meisje,
«te functie op geiyke wyze kan continueren.
het dagelijks contact met onze relaties, het ont-
van bezoekers en het verzorgen van de corres-
lentie voor directie, verkoopafdeling en boekhou-
stellen wy de volgende eisen
Leeftyd 2025 jaar.
Minimaal mulo en/of Handelsavondschool
diploma.
Diploma Nederlandse Handelscorrespondentie
en typediploma.
fcfmi de nodi8e ervaring hebben opgedaan in een
teiijke functie,, genieten de voorkeur,
tojj indiensttreding 1 oktober 1965 of eerder,
^ttelijke sollicitaties te zenden aan de directie van
staand adres.
vraagt
voor de bereiding van koffie, enz., de bedie
ning op de kantoren, en enig kantooronder-
houd.
Werktijden van 8.3016.30 uur.
Leeftijd boven 30 jaar.
Voor een beslist nette kracht met prima refe
renties hoog loon mogelijk.
Aanmelden persoonlijk of schriftelijk, bij
ZOETERWOUDSEWEG 3 - LEIDEN
staan onze gebruikte automobielen
RENAULT Dauphine 1960 tm. 1963, vanaf 1350,—
RENAULT R4 Luxe 1962—1963, vanaf 1750,—
RENAULT R8 1963—1964, vanaf 3450,—
OPEL Kapitan 1960 3250,—
BMW 700 de Luxe 1963, 40.000 km3250.—
CITROEN 2 c.v. 1960, 50.000 km2250,—
PLYMOUTH Savoy 1958 650,—
AUTOMOBIELBEDRIJF
Vijf Meilaan 7 - Leiden - Tel. 24647
(Na 6 uur telefoon 41201 of 34892).
Erkend gas- en waterfitter
Van 't Hoffstraat 29A Leiden Telefoon 23714
vraagt voor spoedige indiensttreding voor burgerwerk
a. LOODGIETER
AANK. LOODGIETER
Gunstige voorwaarden.
BERICHT VAN INZET
Notaris S. PASMA te Noord- I
wyk deelt mede. dat de per
celen van de veiling te Noord-
wyk als volgt zijn ingezet: i
Perceel I: bloembollenland
met schuur te Burgerbrug op
f 65.300,—.
Perceel II: bloembollenland
te Burgerbrug op f 70.000.
De afslag zal plaats vinden
op woensdag 15 september
as. te 11 uur v.m. in Hotel
„Hof van Holland". Voor-1
straat 79 te Noordwijk.
CONSTRUCTIE EN MACHINEFABRIEK heeft directe plaatsingsmogelijkheden voor:
WIJ BIEDEN U:
prettig en afwisselend werk.
Goede salariëring.
Winstdeling.
Eventueel reisgeld vergoeding.
Verstrekking van 2 x per jaar 1 overall.
Koffiepauze in de ochtenduren.
Sollicitaties tot 17 uur ZOETERWOUDSEWEG 11, LEIDEN, TELEFOON 23492.
Na 18 uur: 01761—5433.
Polyeter matras
t 59,50
Kapokmatras f 62,50
idem in cellen
i 95,—
Epeda, verend
binnenwerk f 98,
Schuimrubber
t 115,—
Veren kussens
vanaf f 7,50
Dacronkussen f 29,75
Schuimrubberkussen
f 8,en hoger
U verslaapt 1/3 deel
van Uw leven
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
OAGBLADRECLAME IS
oTTET TE VERVANGEN
met of zonder naad
Weer kunt u profiteren van Cerzon's beroemde
aanbieding nylons. En wéér kunt u gerust zijn:
Gerzon zorgt voor onberispelijke kwaliteit.
30 denier wandelnylons (fijn maar sterk) met
echte ladderstop en uitstekende pasvorm -
grote maten extra lang. Ruime kleurenkeuze.
Naadloos en met naad. Slechts twee dagen:
per 3 paar
5
Leiden tel. 25838
*11" r