Duizenden beluisteren
concerten in open lucht
Belangstelling voor
klassieke muziek
kunst
kalei öoscoQP
TWINTIGJARIG BESTAAN
Ml ZIEK WEEK „GAUDEAMUS"
Overzicht R ussische
archeologie
Grote buitenlandse
belangstelling
■LEIDSCH DAGBLAD DONDERDAG 2 SEPTEMBER 1965 VIERDE BLAD.
New ork slaat alle records
(Van onze Amerikaanse correspondent)
merika is aan zijn reputatie verplicht af en toe zaken ten
beste te geven, die de oude vertrouwde zinsneden als
.ongekende mogelijkheden" en „gigantische afmetingen" weer
van toepassing maken. New York heeft deze zomer in deze be
hoefte voorzien met een serie openlucht-concerten in het Central
Park en de botanische tuinen in de Bronxwijk, die alle records
van soortgelijke manifestaties geslagen hebben.
In de eerste plaats
concerten niet gegeven
bmirtvnjkharmonie, mac
New York Philharmonic
één van de allermooiste c
wereld. De drie weken
ver den de
door
r door het
Orchestra,
rkesten ter
con c er-
het Central Park in het hart
van Manhattan en in de Bronx trok-
ken volgens officiële schattingen
voorts 373.000 mensen, meer dan er
in een heel winterseizoen naar het
Phil-
Drukte in tie
schapenwei
Deze volksstammen vonden alle
maal een plaatsje in de Botanische
tuinen en op de werkelijk giganti
sche Sheep Meadow (schapenwei»,
van Centraal Park. waar zij onge
dwongen in het gras zaten, op plaids
lagen of op meegebrachte klapstoel
tjes belanceerden. Het concert, dat
uiteraard gratis was, kon beluisterd
worden tot in de uiterste hoeken
van de enorme wei, o.a. door het
handig opstellen van luidsprekers.
Bij het laatste concert in Central
Park, kon men zelfs luisteraars in
hun auto's zien zitten op de par-
keersplaats aan de overkant van de
schapenwei. Onder hen was overi
gens een in de muziekwereld over
bekend gezicht te zien: dat van de
nu 82-jarige Hongaarse componist
Zoltan Kodaly, die op het ogenblik
een bezoek van de Ver. Staten brengt.
De programma's van de massale
openluchtmanifestaties waren overi
gens niet afgestemd op „het grote
publiek", waarvoor men nu eens
daadwerkelijk speelde. Bijv. bij het
al eerder genoemde laatste concert
in Central Park speelde de New
York Philharmonic Richard Strauss''
symfonisch gedicht „Don Juan",
Tsjaikowski's Vierde Symfonie en het
pianoconcert van de Amerikaan
Aaron Copland met de componist als
Bier voor tallozen
Als geheel zeker een programma
van zwaarder gehalte dan vroeger
bü de populaire concerten van het
Concergebouworkest in de tuin van
het Concertgebouw de gewoonte was.
Dirigent was Alfred Wallenstein.
Het slotconcert van de serie van
drie weken vond zaterdag 28 augus
tus plaats in de Bronx. Een speci
aal Amerikaans cachet kreeg die
manifestatie nog doordat na afloop
ABRIK07ENBRAN0EWIJN SINASBRANDEWIJN
'opwinden^
lekker
i Coebergh s
BESSENJENEVER S
KERSENBRANDEWIJN ANANASBRANDEWIJN
„Joods le\en
in Europa"
De West-Berlijnse joodse gemeen
schap heeft een tentoonstelling van
drie weken geopend van kunstwer
ken en documenten waarin vier eeu
wen joods leven in Europa zijn af
gebeeld.
Onder de naam „Hebreeuwse ge
schiedenis" kan men op deze exposi
tie veel werken zien die geleend zijn
van het joods museum van Praag.
Afscheid van
dr. W. Jos de Gruyter
Dr. W. Jos de Gruyter, hoofdcon
servator moderne kunst van het
Haagse Gemeentemuseum zal wegens
het bereiken van de pensioen ver -
plichte leeftijd zijn taak officieel
neerleggen. Op 14 december zal hem
een groots afscheid worden bereid.
De kunstkenner en criticus zal als
adviseur aan de Gemeentelijke Dienst
voor Schone Kunsten in Den Haag
verbonden blijven.
Hoogtepunt uit het leven van deze
hardwerkende kunstenaar, kunstken
ner, organisator, en criticus was zijn
ere-promotie in juni 1964 toen hij in
Groningen het ere-doctoraat ont
ving voor zijn gehele oeuvre op het
gebied van de kunst.
op grote schaal bier getapt werd voor
de duizenden door de Amerikaanse
Schiltz Brewer Company, onder welks
auspiciën de serie concerten overi
gens tot stand kwam, wat in een
pagina vullende advertentie in de
grote New Yorkse couranten trou
wens niet onder stoelen of banken
werd gestoken.
Daarvoor was ook eigenlijk geen
reden, want Schlitz kon trots zijn
op de dollars, die de firma spen
deerde voor het in de openlucht
voor een massapubliek laten musi
ceren van het prachtige Philharmo
nic Orchestra. Iedereen leek er ten
minste van te genieten: zowel de or
kestleden, die bijna zonder uitzonde
ring enthousiast waren over hun
nieuwe ervaringen, als ook het bij
zonder aandachtige publiek, be
staande uit alle mogelijke soorten
New Yorkers: in avondkleding gesto
ken elegante groepen, gebaarde jon
gelieden compleet met gitaar, dege
lijke echtparen uit een stabiele so
ciale middenlaag, misuci en andere
kunstenaars, enz.
In Haags Gemeentemuseum
Uitgebreid
programma
Op initiatief van het Haags
Gemeentemuseum worden plan
nen uitgewerkt om voor het
eerst een grote expositie Russi
sche archeologie in het Westen
te houden. Zij geeft een beeld
van het ontstaan van de mens
heid en haar ontwikkeling in
kunst en cultuur tot aan de mid
deleeuwen. De tentoonstelling
zal volgend jaar in het Haagse
Gemeentemuseum worden ge
houden waarschijnlijk in de pe
riode van april tot en met juni.
De expositie komt tot stand in
samenwerking met de Russische
Akademie van Wetenschappen
van de Sowjet-Unie.
Dit is een van de hoogtepunten
uit het tentoonstellingsprogramma
voor het komende seizoen in het
Haagse Gemeentemuseum.
Een ander is de veelzijdige Mon-
driaan-expositie, van medio juni tot
en met medio augustus. Vele schil
derijen voor deze tentoonstelling
zijn afkomstig van Amerikaanse col
lecties. Een groot deel van deze wer
ken werd nog nimmer in Europa ge-
exposeerd.
Het programma vermeldt voorts.
18 september t m 7 november „De
familie Mozart in Nederland", van
22 september t/'m 14 november „W.
Bouthoorn", een Haagse schilder,
i 29 september t/m 14 november
de herdenkingsexpositie „Herman
Heijermans", van 2 oktober tot 22
november exposeert Constant (Nieu-
enhuys) schilderijen, sculpturen,
maquettes en tekeningen die de eer
ste grote overzichtstentoonstelling
Constants werk in Nederland
ïen. en van 20 oktober tot 22
november, „beelden uit de verzame-
ling Bür. waarin werken van Jaco-
metti. Marini en Rodin.
Van 4 december tot 24 januari ex
poseert de Hongaar Ferency Beni
tekeningen en beeldhouwwerken.
Van 11 december t/m 30 januari
is er de expositie „World Press Pho
to". Van half december tot eind
januari zullen er ruimtelijke con
structies en mechanisch ballet te
zien zijn van de in Parijs wonende
Duitser Harry Kramer. Eer wordt ge
bracht van 14 januari t/m 13 maart
aan de begaafde pionier op het ge
bied van de toegepaste kunst, de in
1945 in een Duits concentratiekamp
omgekomen Chris Lebeau.
De expositie „Bijbel en kunst van
nu" zal komen van 5 februari t/m
20 maart. Hierbij worden rond 10
lithografische punten van Couzijn,
Jef Diederen. Rein Dool. Postma en
A at Verhoog beeldhouwwerken en
schilderijen, tekeningen, en grafiek
van Nederlanders geëxposeerd.
Een architectuur-expositie, van 12
februari t/m 27 maart, zal gewijd
zijn aan de werken van K. L. Sfj-
mons Dzn. uit Amsterdam, die on
langs de prijs van de dr. H. P. Ber-
lagestichting werd toegekend.
In het kader van het eeuwfeest
van de Ver. van Haagsche Museum
vrienden zullen van 23 april af de
exposities worden gehouden „Hoog
tepunten uit schenkingen van de
vereniging" en „affiche en catalogi
van het museum en het Haagse Cul
turele leven".
■jï Vandaag is in het Stede
lijk Museum in Amsterdam een
expositie geopend van de 50 best
verzorgde boeken. Door een
commisie. bestaande uit 5 grafici
onder voorzitterschap van drs. f.
N. van Wessem. directeur van
het museum „De Lakenhal" zijn
deze uitgekozen. Een bezoekster
bekijkt een der fraaie vitrines.
Muziek op straat
in Harlem
In New Yorks straten kon men
overigens de afgelopen dagen nog
meer muziek horen. Een amateur
orkest. het New Chamber Orchestra,
onder leiding van de 23-jarige Mi
chael Bartos, was nl. te beluisteren
in de negerwijk Harlem, waar het
hier en daar neerstreek midden op
de straat en Haydn's 45 ste symfo
nie ten beste gaf.
De 15 mannen en acht vrouwen
in het orkest, dat overigens goed
klinkt, leken zich volledig aan hun
musiceren over te geven en stoor
den zich geen moment aan de merk
waardige bijgeluiden die Haydn's
symfonie, een unieke klank gaven:
babygehuil, kindergejuich, het knap
pen van een ballon, het doffe ge-
plof van een lekke bal op het pla
veisel.
Ook dit openluchtconcert leek een
succes. De aandacht van de samen
gedromde vaders en moeders met
talrijk kroost was groot en de werk
loze mannen, die zonder een spier
van het gezicht te vertrekken op hun
stoepen bleven zitten en doorgingen
met de in Harlem onvermijdelijke
kaartspelen of poker, vormden wer
kelijk uitzonderingen.
T hea ter con gres
In het Toneelmuseum in Amster
dam zal van 6 tot en met 9 septem
ber een internationaal congres wor
den gehouden van de sectie Theater
bibliotheken en -musea van de Inter
nationale Federatie van biblotheek-
verenigingen.
Dit congres, georganiseerd door het
Ned. Centrum van het Int. Theater
Instituut, zal zich bezighouden met
vaktechnische problemen.
Ongeveer 50 deskundigen uit 16
landen zullen er aan deelnemen. Het
congres sluit aan op het van 30
augustus tot 4 september eveneens in
Amsterdam te houden congres van
de „International Federation for
Theatre Research".
USO krijgt
andere naam
Het Utrechts Stedelijk Orkest zal
een nieuwe naam krijgen: Utrechts
Symfonie Orkest". Waarschijnlijk
zal dit in het volgende seizoen ge
beuren.
Men overweegt, gezien het feit, dat
het USO steeds meer aandacht be
steedt aan andere gemeenten in de
provincie Utrecht en deze gemeenten
bereid zijn aan het UB.O. subsidie te
verlenen, de nadruk op de stad
Utrecht in de naam weg te nemen.
Door de nieuwe naam te kiezen, kan
Van 10-17 september
(Van
kunstredactie)
Voor de muziekweek van de jubilerende Stichting Gaudeamus
die van 10 tot en met 17 september wordt gehouden, bestaat dit
jaar een uitzonderlijk grote internationale belangstelling. Behalve
veel Europese radiostations zullen ook stations buiten Europa
concerten van de muziekweek uitzenden. Bij de concerten zelf
zullen gasten uit talloze landen aanwezig zijn.
De door de nu 20 jaar oude
Indonesische
luchtaanval
Twee Indonesische vliegtuigen heb
ben gisteren een aanval uitgevoerd
op Pa Oemor, een weerloos dorpje in
de staat Serawak (Maleisisch Bor
neo). Het dorpje werd met machine
geweren beschoten. Er werd slechts
geringe materiële schade aangericht.
iy
spreid" over Amsterdam, Utrecht,
Hilversum, Zwolle en Laren.
Een internationale jury, bestaande
uit Ton de Leeuw, dr. Otto Tomek
(Keulen), prof. dr. Francis Travis
(Bazel) en Iannis Xenakis (Parijs)
heeft de uit te voeren werken gese
lecteerd.
Na het laatste concert, op 17 sep
tember in Hilversum, zal zij bepalen
welke van deze werken in aanmer
king komen voor de prijzen: f1000
voor het beste Nederlandse werk van
het Prins Bernhardfonds. f 1000 voor
het beste buitenlandse werk van de
„Fondation Europeenne de la cul
ture" en f400 van de AVRO. Prijs
uitreiking geschiedt tijdens een bij
eenkomst in het raadhuis van Hil
versum, waar ook aandacht zal
worden besteed aan het jubileum
van Gaudeamus.
De leiding van de dagelijkse ana-
voor de deelnemende
componisten, in Bilthoven. berust bij
Iiannis Xenakis, die op 13 septem
ber een openbare lezing houdt over
elektronische muziek. Dit gebeurt in
samenwerking met de studio Elek
tronische Muziek van de Rijksuni
versiteit in Utrecht en het contact
orgaan elektronische muziek.
Herdenking
Vertegenwoordigers van de Biën
nale in Madrid, de Belgische Radio
en Televisie, de Norddeutsche Rund
funk, Radio Bremen, het Interna
tionale Muziekinstituut in Darm
stadt, de Hessische Rundfunk en de
Sender Freles Berlin (die vijf uur
zendtijd zal besteden aan de mu
ziekweek en het 20-jarig bestaan
van de Stichting Gaudeamus) zullen
de muziekweek bijwonen. Concerten
van de muziekweek worden uitge
zonden door Radiostations in Ma
leisië, Taipe (China), Tanzania,
Amerika, De Faroer-eilanden, San
Salvador, Costa Rica, Spanje, Ba
den Baden, Hong Kong en (waar
schijnlijk) Zweden.
De Nederl. Radio Unie verleent
weer veel medewerking aan de mu
ziekweek. De NRU heeft dit jaar
het Radio Filharmonisch Orkest
twee weken ter beschikking gesteld
en Bruno Maderna uitgenodigd als
gastdirigent. VARA, AVRO en KRO
(de NCRV was dit jaar aan de beurt
als „uitvaller") verzorgen recht
streekse uitzendingen van bandop
namen van de verschillende concer
ten.
Ibsen-kainer in Oslo
In de bibliotheek van de universi
teit van Oslo is een Ibsen-kamer in
gericht met een grote hoeveelheid ge
schriften over en van de tn 1906 ge-
grote Noorse toneelschrijver-
Expositie „Humor in
de Japanse prentkunst"
„Humor in de Japanse prentkunst"
is de titel van de expositie, welke za
terdagmiddag a.s. geopend wordt in
het pand van de Utrechtse Kring,
Neudflat 9 in Utrecht. Deze exposi-
Anton Webern f Etopcnd wo?™ door drs;
Fontein, conservator
1 Het openingsconcert wordt op vrij-
dag 10 september in het Amster
damse Concertgebouw gegeven door
het Radio Filharmonisch Orkest on-
j der leiding van Bruno Maderne. Uit-
i gevoerd worden composities van
i Girolamo Arrigo, Friedrich Evser en
Jan van Vlijmen.
Het programma vermeldt voorts
behalve concerten in de KRO-studio
in Hilversum en in K en W in
Utrecht een orgelconcert door Char
les de Wolff in de Grote Kerk in
J Zwolle. Hu voert een aantal werken
I uit die jonge componisten speciaal
I voor dit concert hebben geschreven.
Ter herdenking van de 20ste sterf
dag van Anton Webem zal op 15
september in de Singerconcertzaal
in Laren een concert worden gege-
ven met uitsluitend werken van deze
componist.
Grote medewerking KfEfad
werknem
het
Museum voor Aziatische Kunst in
Amsterdam.
Getoond zal worden een keuze uit
de zeer rijke Japanse kunstcollectie
van de in Bussum wonende oud
consul-generaal W. H. de Roos, die
tijdens de vele jaren van zijn functie
in het rijk van de Rijzende Zon deze
uitgebreide collectie heeft bijeenge
bracht.
Het werk van talrijke grote Japanse
kunstenaars vindt men op deze expo
sitie vertegenwoordigd. Er is een
overvloed van kostelijke juweeltjes
op het gebied van de oude en mo
derne grafiek.
Tijdens de muziekweek op 16
september verzorgt de Franse
radio en televisie een programma
„elektronische muziek en experimen
tele films", in samenwerking met het
Stedelijk Museum in Amsterdam. Op
het terrein van Gaudeamus in Bilt
hoven wordt een tentoonstelling ge
houden van partituren van heden
daagse muziek.
C.A.O. wegen wachters':
vakbeweging niet t
de wegenwachters i
beldsovereenkomst nebben. Dit w
artikel ln „St.
b katholieke bond va
drijven (tot de werknemers
verwante" bedrijven behoren ook
wegenwachters). De werkgever van
325 wegenwachters, de A.N.W.B.. Is
paald geen organisatie waarvan oi_.
deiykheld en willekeur kan worden
verwacht .aldus „St. Eloy". m
leiding zal. zoals elke menseli
ding. onbewust de neiging
i die het werk verzet.
