LEIDSCH DAGBLAD Ruimtevaarders met records beladen feilloos geland Hun conditie volgens artsen verbazingwekkend uitstekend Politie neemt nu aan: slachtoffer Japanner Zal Amerika uitvoer Friendship-motoren verbieden? V.S.-voorsprong in man-uren in ruimte Regering verslagen in Athene (Sue/ Q/ieuwo Opgericht 1 maart 1860 MAANDAG 30 AUGUSTUS 1965 No. 31655 Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 10,70 per kwartaal, f 3,55 per maand, f 0,83 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Met een groot aantal ruimterecords op zak vielen de Amerikaanse astronauten Cooper en Conrad gisteren in hun ruimtecapsule Gemini-V om 13.55 uur Nederlandse tijd in de Atlantische Oceaan: een opmerkelijke vlucht van bijna acht dagen kwam ten einde met een feilloze landing. Zwaar bebaard maar monter en vrolijk volgens de artsen was hun toestand „verbazing wekkend uitstekend'' liepen de twee ruimte vaarders korte tijd later over de rode loper op het dek van het vliegkampschip Lake Cham- plein, om in een nieuwe „afzondering" te dui ken, die echter wat minder eenzaam zal zijn. Gedurende elf dagen zullen zij nnderzocht en ondervraagd worden door medici en andere ruimtevaartdeskundigen, zonder dat zij anderen ontmoeten, zelfs hun echtgenoten niet. I kundigen. De Lake Champlain was hetzelfde schip, dat de ruimtevaar der Alan Shepard in mei 1961 uit zee I oppikte na diens ballistische vlucht met de Mercury-capsule. In afzondering Vanaf het vliegdekschip Lake Champlein hadden de ruimtevaar ders telefonisch contact met hun echtgenoten en ook met president Johnson, die hen gelukwenste en een persoonlijke ontmoeting in het voor uitzicht stelde. Maar zoals wij reeds schreven: de eerste tijd zullen zij ge ïsoleerd worden voor grondig onder zoek. Dit in tegenstelling met de gang van zaken na vorige ruimte- vluchten, toen meteen een reeks persconferenties en plechtige ont vangsten volgde. Men vermoedt, dat door die drukke, vaak enerverende en zelfs emotionele contacten de licha melijke en geestelijke conditie van de ruimtevaarders aanzienlijke verande ringen onderging en hun indrukken en herinneringen niet meer onbe- invloed door andere zaken weergege ven konden worden. Vervolg pagina De koffermoord RUSSEN WENSTEN DE V.S. GELUK Na de perfecte landing, die veel goed maakte van de tegenslagen tijdens de vlucht, stroomden gelukwensen uit de gehele wereld naar Amerika, onder meer van Russische zijde. De Russen hebben in radiouitzendingen en pers berichten onomwonden toegegven, dat zij een aantal belangrijke ruimte records aan het westen hebben moeten afstaan. Daarmee werd ook voor de leek bevestigd wat insiders reeds geruime tijd wisten: van een achterstand van Amerika in de ruimtevaart is geen sprake meer. de atmosfeer zorgde de wrijving van de lucht voor een verdere afremming In het laatste deel van deze vlucht door de atmosfeer werd de snelheid in enkele minuten afgeremd van 27.550 tot 1050 kilometer per uur! Commandant Cooper bestuurde de capsule tijdens deze duizelingwekken de duik door de atmosfeer, ook ge durende de enkele minuten dat door de grote hitte-ontwikkeling het ra diocontact met de aarde was uitge vallen. De temperatuur van bet be schermende hitteschild liep op tot 3000 graden Fahrenheit, maar in de cabine bleef een aangename kamer temperatuur heersen. Op grote hoogte ontvouwde zich de kleine hulpparachute, die later de grote parachute van 28 meter door snee opentrok, waaraan de capsule zwevend naar het Oceaanoppervlak Berging verliep bijzonder vlot Zaterdag kreeg de Gemini-beman- ning toestemming, de vlucht nog een dag voort te zetten, hetgeen bete kende dat de ruimte-missie vrijwel geheel voltooid zou worden. Later werd evenwel besloten, de vlucht met één ronde te bekorten tot 120 om wentelingen in verband met de tro pische storm Betsy, die het voorge nomen landingsgebied naderde. Tijdens hun laatste ronde om de aarde maakten de ruimtevaarders zich gereed voor de landingsmanoeu vre, die gisteren om 13.27 uur Neder landse tijd begon met het afvuren van de remraketten. Dit geschiedde op een hoogte van 230 kilometer, ruim duizend kilometer ten noord oosten van het volgstation op de Ha waii-eilanden. Bij de verlaagde snel heid kon de Gemini niet langer in zyn baan blijven waardoor hy naar de aarde begon terug te vallen. Bij de terugkeer in de hogere lagen van WEERBERICHT Droog weer De Bilt verwacht van heden tot morgenavond nu en dan bewolkt en op de meeste plaatsen droog weer. Matige, aan de kust vrij krachtige zuidwestelijke wind. Weinig veran dering in temperatuur. (opgemaakt om 11.15 uur) STRAND VERWACHTING De westenwind voert koele lucht aan met nog een kleine buienkans, maar ook opklaringen. Overdag 17 k 18 graden. Temperatuur zeewater 17 graden. ten westen van «n warmtefrontje, van ongeveer 20 zou september verbetering kun- Vooruitzichten: Ierland nadert ei waarachter lucht graden. Hiermee woensdag met eer nen beginnen. 31 AUGUSTUS Zon op: 5.50 uur; onder: 19.30 uur. Maan op- 11.43 uur; onder: 21.37 uur. Hoogwater te Katwijk te 6.26 en 18.40 uur; laagwater te 2.12 en 14.25 uur. bestaat ilt 18 pagina's lachend achter hun im posante stoppelbaarden nemen de ruimtevaarders Cooper (r.) en Conrad de huldiging in ont vangst aan boord van het vlieg kampschip Lake Champlain. daalde. Om 13.55 uur viel de Gemini in de rustige zee, waarboven een hel dere lucht het opsporingswerk door inmiddels opgestegen helikopters vergemakkelijkte. Er was onmiddel lijk radiocontact tussen de astronau ten, die in hun cabine bleven, en het vliegdekschip Lake Champlain, dat op 128 kilometer afstand ten zuiden van de Bermuda-eilanden met een snelheid van 30 knopen naar de lan dingsplaats stoomde. Helikopters lieten korte tijd later kikvorsmannen bij de Gemini neer, die luchtkussens om de capsule bevestigden zodat geen gevaar meer bestond voor zinken. Daarna werd een van de luiken ge opend. waarna de ruimtevaarders de cabine verlieten en aan boord van de vliegtuigen werden gehesen. Min of meer ..vaste" grond kregen zij onder de voeten, toen zij uit de helikopters op het dek van de Lake Champlain stapten, toegejuicht door honderden bemanningsleden en ruimtevaartdes- (Van onze Amsterdamse correspondent) De Amsterdamse politie gaat er bij haar onderzoek naar de „koffer- moord" sinds het weekeinde van uit, dat het slachtoffer een Japanner is. Bloedonderzoek heeft uitgewezen, dat de kans twintig keer zo groot is, dat het een Japanner is dan een Euro peaan. Ook de vijf in de koffer gevonden stalen katoen, waarvan de makelij eerst in de richting van Frankrijk of Spanje wees, zijn waarschijnlijk uit het land van de Rijzende Zon af komstig. Vaststond al, dat de koffer en de resten van kledingstukken, die er in aangetroffen werden, uit Japan kwamen. „Hierbij komt nog", zo zei hoofd inspecteur J. Vrijburg gister avond, „dat men mij verteld heeft. I dat de manier, waarop het slachtof- ler werd verminkt in Japan wel meer is toegepast" De op de kledingstuk ken gevonden merktekens zijn naar de politie in Tokio gestuurd. Niet ge\ onden De overige lichaamsdelen van het slachtoffer, waarvan men aanneemt, dat zij in plastic verpakt met touw omwonden ergens in de hoofdstad in het water drijven, zijn nog niet ge vonden. Wel hebben nog twee Am sterdammers het totaal aantal tips is ondertussen opgelopen tot boven de 100 de politie laten weten, dat zij een hoofd hebben zien drijven. In het eerste geval, dat van zondag 15 augustus dateert, betreft een ouder echtpaar. In het tweede een meisje van 15 jaar, dat meent twee dagen later in een gracht een hoofd te heb ben gezien. De anatoom-patholoog, dr Zeldenrust, heeft echter als da tum van overlijden van het slachtof fer 19 of 20 augustus genoemd. Het onderzoek in de richting van een Japans slachtoffer heeft tot nu toe alleen aan het licht gebracht, dat het enige Japanse schip, dat voor de ontdekking van de koffermoord de Amsterdamse haven heeft aan gedaan, de „Soe maru", op 13 augus tus weer met complete bemanning is vertrokken. Achtergelaten Mevrouw Hay a van So merenDowner is het eerste T weede-Kamerlid, dat moeder is geworden. Trots heeft zij vanochtend met haar zoon Bart Jeroen de Ziekenver pleging aan de Prinsengracht verlaten. Een van de mogelijkheden, die wor den onderzocht, is de herenmode- beurs. die vorige week in Keulen it> gehouden Japanners, die deze wilden bezoeken, kunnen via Schiphol zyn gereisd en enkele dagen in de hoofd stad zijn gebleven. Nagaan van de meldingsbriefjes van hotels heelt echter niets opgeleverd. De mogelijk heid is niet uitgesloten, dat hotel houders om fiscale redenen niet iedere gast gemeld hebben. Wanneer dit het geval mocht zijn en men zit met een door een Japanner achter gelaten koffers, kan men, zo heeft hoofdinspecteur Vrijburg meegedeeld, ervan verzekerd zijn in dit verband geen nadelige gevolgen te zullen on dervinden. Over de 29-jarige Griekse fabrieksarbeider. Alkifiades Kaissidis, die plotseling uit Puttershoek is ver dwenen, maar die zaterdag alsnog als mogelijk slachtoffer al bijna was af geschreven. is nog steeds niet ge vonden. Uit Griekenland zijn nog geen berichten ontvangen. Het is echter zeer waarschijnlijk, dat hij daarheen vertrokken is. Hoewel zijn vader enkele keren per week schreef, zijn er na zijn verdwijning geen brie ven meer gekomen. Cooper heeft record met 142 rondjes Van de records, die Cooper en Conrad tijdens hun vlucht van bijna acht dagen in de ruimte hebben gevestigd, zijn er twee zeer belangrijk: het duurrecord van één vlucht stond tot dus verre met 119 uur en 16 minuten op naam van de Rus Bikowski (juni 1963) doch werd nu ge bracht op 190 uur en 55 minu ten. Rusland hield tot dusverre het record van man-uren ruim te-ervaring met 507 uur en 16 minuten. Amerika houdt nu deze tóp-ervaring van 639 uur en 48 minuten. Daarnaast hebben de Ameri- kanse ruimtevaarders nog een serie records gebroken. Het grootste aantal omwente lingen tijdens één vlucht werd gebracht van 81 (Bikowski) op 120. De Amerikanen hebben nu voorts 9 bemande ruimtevluch- ten op hun naam staan (afge zien van de ballistische vluchten van Shepard en Grissom en de vluchten van het raketvliegtuig x-15) en de Russen 8. Voorts is Cooper de eerste, die tweemaal een ruimtevlucht in banen om de aarde heeft ge maakt, In een Mercury maakte hij in mei 1963 als langste Ame rikaanse solovlucht 22 rondjes. Hij heeft daardoor 142 omwen telingen om de aarde op zijn naam staan, met een persoonlijk record aan ruimte-ervaring van 225 uur en 15 minuten, heel wat meer dan het Russische per soonlijke record van 119, waar mee van 119. waarmee Bikowski nog kon prijken. De Gemini legde de langste afstand in de ruimte af: 5.341.120 kilometer, bijna veertien keer de afstand aardeMaan. Voorts vestigde de Gemini V het Amerikaanse hoogterecord 347 kilometer. Het stond sinds 3 oktober 1962 op naam van Schirra, die in een Mercury 283 kilometer hoogte bereikte. Het absolute hoogterecord staat nog steeds op Russische naam: de Woschod II bereikte in maart jj. een hoogte van 495 kilometer. De Gemini verbeterde ook het duurrecord voor meermans- vluchten, dat sinds juni JJ. op naam van de Amerikanen Mc- Divitt en White stond (97 uur en 57 minuten). Bovendien maak ten de Amerikanen drie be mande vluchten in vijf maanden een tempo dat ook de Russen nog niet bereikten. De Russen houden nu nog zo als gezegd, het hoogterecord, maar bovendien het record voor het grootste aantal ruimtevaar ders in één ruimtevaartuig, na melijk het drietal Feoktistow, Komarow en Yegorow, die een vlucht met de Woschod I maak ten op 12 oktober vorig Jaar. Niet voor lanji t Een deel van deze records zal f slechts een 'kort bestaan hebben, f Het is niet bekend wat de Rus- f sen in de komende tyd van plan f zijn, maar de Amerikanen zijn al bezig met de voorbereiding van nieuwe en grootsere expe- f rimenten. Op 25 oktober moet de Gemi- i ni VI starten met Walter M. Schirra en Thomas P. Stof ford aan boord voor een vlucht tij- f dens welke getracht zal worden l contact te maken met een an- dere satelliet. In december vertrekt de Ge- mini VII met Frank Borman en James A. Lovell jr. voor een ruimtevlucht van veertien da gen. Volgend jaar zijn er nog vijf Geminivluchten van langere duur geprojecteerd, in 1967 vol gen bemande vluchten met de driemans Apollocapsule en mis schien reeds in 1968, anders 1969 volgt de eerste bemande vlucht In 1968 worden voorts labor a- toia ter grootte van een behoor lijke caravan in de ruimte ge bracht voor een langdurig ruim tever blijf van twee man. Prins Bernhard in Griekenland Prins Bernhard is gisteren voor een particulier bezoek aan Griekenland in Athene aangekomen. Op het vlieg veld van de Griekse hoofdstad werd hjj door Koning Constantijn begroet. (Van onze Londense correspondent) Zal Amerika bezwijken voor de nadruk, die de Britten leggen op de gevaren van de Indonesische con frontatiepólitiek voor de Aziatische stabiliteit en een uitvoerverbod in stellen voor motoren voor de Fok ker-Friendshipsdie Nederland aan Indonesië zal leveren? Dit woidt gesuggereerd door de diplomatieke correspondent van de Sunday Telegraph. Hij neemt ian, dat het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken bezwaren zal maken tegen het verlenen van uit- voervcigunningen in deze zaak. Als motieven zouden hierbij gelden, dat AmciiKa in het algemeen beducht is voor een verdere desintegratie van Maleisië ^n dat het verder bezorgd is omdat Indonesië, naar de me ning van Washington, steeds meer mi het kielzog van Peking gaat va- Fokker-directeur Van Meerten neeft vorige week in de Verenigde Staten oriënterende besprekingen ge houden over eventuele levering van motoren van de General Electric of Lycoming voor de Friendships. Bij d"ze besprekingen is gebleken, dat de omschakeling op de Amerikaanse motoren technisch uitvoerbaar is. Haagse kringen verwachten echter, dar, het weken zal duren alvorens een officieel Amerikaans standpunt be kend wordt. Men wijst er op. dat Fokker zeif nog niet verder is dan de teenmsche oriëntatie. Bestellin gen voo» motoren zyn nog niet ge- plceis? *1! het blijft dus mogelijk, dat Fokkei eerst nog eens in een ander land. Frankrijk bijvoorbeeld, zal willen rondkijken. Intussen kan de overheid in de VS zich natuurlijk al wel beraden op de vraag, welke houding men zal aannemen indien de order defini tief binnenkomt. Washington staat hier voo» het dilemma te moeten kiezen russen de vriendschap voor Engel nd en die voor Nederland Een weigtrin* van het land, dat zelf de Indonesische strijdkrachten royaal van Hercules-transportvliegtuigen vooizag, zal hier niet erg begrepen worden. (Van i correspondent in Athene) Schietpartij in San Domingo Soldaten van kolonel Caamano hebben vandaag een Braziliaanse compagnie van de internationale O.A.S.-macht in de hoofdstad San Domingo van de Dominicaanse Re publiek met handgranaten en ma chinepistolen aangevallen. Er ont stond een vuurgevecht, dat ongeveer een uur duurde. De troepen van Caamano verloren één man, terwijl een andere werd gewond. De Brazi lianen leden geen verliezen. Ook gisteravond is in San Domin go langs de frontlijn zwaar gescho ten. Om tien voor half elf keerde de rust weer. Toen het schieten aan de gang was kon herhaaldelijk het gera tel van lichte en zware machinege weren gehoord worden. Advertentie Griekenland zit opnieuw zonder regering. In de vroege zondagoch tend werd Tsirimokos bü het ver trouwensvotum in het parlement ver slagen met 159 tegen 135 stemmen. Het was wederom een zeer bewogen zitting, die enige tijd moest worden onderbroken toen een der afgevaar digden dreigde de voorzitter van het parlement een pakslaag te zullen geven. Ruim zes weken duurt nu al de crisis, die on ,tond nadat Koning Constantijn en premier Papandreoe het oneens waren over maatregelen jegens politiek bedrijvende officieren. Oud-premier Papandreoe. die niet aan de vertrouwens-debatten heeft deelgenomen, kwam even voor de stemming de zaal binnen. Hij kreeg een luid applaus van zijn Unie van het Centrum-party, maar werd uitgejoeld door de rechtse ERE van Kanellopoelos. De 77-jarige oud premier stemde tegen en verliet kor te tijd later de zaal. Toen hU de uitslag van de stemming hoorde, zei hij: „Het verraad is gestraft". (Tsi rimokos behoorde tot voorkort nog tot de Unie van het Centrum, maar scheidde zich later af omdat hij zich niet langer kon verenigingen met Papandreoe's houding). In Athe ne was het gedurende het gehele weekeinde rustig. Dat kan liggen aan vermoeidheid onder de betogers of aan de grote politiemacht die op de been was. Zie pagiua 2 Uit het Leidsch Dagblad van t t 31 Aug. 1865: Heden Woensdagmorgen J brak alhier een feilen brand uit in de Stooinwollengaren- fabriek der firma P. Clos en J a Leembruggen op de Lange- gracht. Het fabrieksgebouw i met de werktuigen is geheel f vernield. t Met de tramway-ondeme- ming zijn verleden Zondag f van 's-Gravenhage naar Scheveningen v.v. vervoerd f twee duizend personen. a De oudste zoon van den a vermoorden president Lin- a coin, thans 19 jaar oud, is te f Parijs aangekomen tot vol- l tooijng zijner studiën. ian*?)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1965 | | pagina 1