doublet Bulgarije: laatste bolwerk van Moskou op de Balkan Ontwikkelen Kom er ACHT-er 4 I s Zaterdag 28 augustus 1965 Pagina 4 Wekelijks bijvoegsel Uw Wereld Bridgevraag van deze week: Zuid gever, niemand kwets baar, parenwedstrijd. Zuid heeft: A B 8 6 4 3 C V5 O A H 5 V 4 Zuid één schoppen west past noord één SA oost twee SA. Oosts twee SA-bod geeft lengte in beide kleuren aan. Wat moet zuid doen? Antwoord elders op deze BRIDGE Het informatiedoublet is bij technisch minder onderlegde spe lers weinig populair. Hoofdzake lijk is dat te wijten aan het feit, dat men de antwoorden op zulk een doublet slecht beheerst en daardoor vaak in een minder goed eindcontract terecht komt. Het volgende spel, gespeeld in de finale der Nederlandse studenten kampioenschappen 1965, is daar van een goed voorbeeld: V 2 A H 4 3 •O H V B 8 6 86 7 5 4 3 C B 7 5 2 O 9 A V 10 7 A H 9 6 - O A 7 4 2 A HB95! B 10 8 9 V 10 9 8 6 10 5 3 48 De eerste voorwaarde om met succes een schaakpartij te begin nen is het doelmatig in het spel brengen der stukken, de ontwik keling dus. Om de stukken te ont wikkelen moeten eerst enige pionnen worden opgespeeld, maar voorlopig niet meer dan nood zakelijk. Daarna volgen de stuk- ken, maar steeds vólgens ee 1 u m m 1 2 m 1 2 1 2 m T 1 s i Een treffend voorbeeld van hoe het niét moet, demonstreert het volgend partijtje. Wit: Blom; zwart: Jensen; Oden- se 1934. 1. e2-e4, e7-e-6 (Franse verdediging); 2. d2-d4, d7-d5; 3. Pbl-c3 (wit ontwikkelt een stuk, op •t centrum gericht)d5xe4 (de Ru- binstein-variant)4. Pc3xe4, Lf8- db?; 5. Lfl-d3, Pg8-e7? (zwart ont wikkelt wel twee stukken, echter naar velden waar ze weinig kunnen uitvoeren; deze ontwikkeling is dus niet doelmatig); 6. Lcl-g5, 0-0? En het is bijna niet te geloven, maar na deze zet staat zwart... verloren. De witte stukken staan gereed om gebruik te maken van de ondoel matige opstelling der zwarten. De zwarte koningsvleugel wordt door enkele voltreffers uit elkaar gerukt. 7. Pe4-f6t!, g7xf6; 8. Lg5xf6, Dd8- d7 met de bedoeling het paard op e7 vrij te maken, zodat dit naar g6 het gat kan dichten. Maar dat komt zover niet eens; 9. Ld3xh7t en zwart kon opgeven. Na 9... Kxh7 zou volgen 10. Ddl-h5t en Dh5-h8 mat. Stelling na 6... 0-0. Wit zet, wint Zuid gever, OW kwetsbaar. In dien noord in de derde hand zou openen met één harten is het „doublet" als eerste actie van oost niet zo moeilijk te vinden. Zou zuid verhogen tot twee harten, dan moet west niet doubleren maar twee schoppen bieden de kansen dat er voor OW een goed contract in die kleur inzit zijn groter, dan dat twee harten gedoubleerd voldoende down zal gaan. West moet er bij zijn twee schoppenbod van uitgaan dat oost vermoedelijk redelijke steun voor die kleur heeft en dat dus van hem (west) verwacht wordt dè,t hij zo"n dunne vierkaart biedt. Natuurlijk moet west wel over enige kracht beschikken die in dit geval in klaveren aan wezig is. Maar wat moet oost bieden, in dien noord het bieden zou openen met één ruiten? Volgt men de theorie dat een doublet steun voor alle overige kleuren belooft, dan zit oost al in de grootste moeilijk heden. De betere, moderne theorie is, dat een doublet na een opening der tegenpartij een goed spel be looft in tenminste twee der overige kleuren. Met dat wapen krijgt men véél meer mogelijkheden om tot goede resultaten te komen; slechts N is het noodzakelijk, dat de partner niet tè haastig aanneemt dat er voor zijn lange kleur(en) goede steun aanwezig is. Zou het bieden beginnen: zuid en west passen noord één ruiten oost doublet zuid past dan moet west zich realiseren dat hij (tegenover dat doublet) een zéér behoorlijk spel heeft. Een goed bod van west zou nu zijn „twee ruiten", waardoor west op de mogelijkheden wijst om in één der drie andere kiemen te gaan spelen. Als noord hierna past kan oost drie klaveren bieden west vier klaveren (waarop oost nu mag passen met een slecht of matig doublet) waarna oost nog ge makkelijk vier schoppen kan pro beren. Ook komt het in aanmer king voor oo6t, na het twee ruiten- bod van west, direct de schoppen te proberen, dus „twee schoppen". West verhoogt tot drie schoppen oost kan nog veer klaveren zeg gen, maar in elk geval wordt de manche in schoppen gemakkelijk bereikt. U zult natuurlijk opmerken, dat zes klaveren een prima contract is, doch dit is zeer moeilijk te be reiken, terwijl bovendien zowel de troeven als de schoppens niet te slecht mogen zitten om het te maken. Hoe moeilijk dit spel uit te bieden is, zelfs in een manchebod, bewijzen de resultaten die de stu denten erop behaalde: NZ speel den twee harten gedoubleerd minus twee, de overige malen speelden OW twee schoppen, plus twee twee schoppen plus drie drie schoppen plus één en slechts éénmaal vier schoppen plus éen. Het paar dat in NZ tot twee har ten kwam, gedoubleerd werd en door twee aftroevers in ruiten zich met twee downslagen afgestraft zag (minus 300), was wel zéér on fortuinlijk, omdat de andere OW- paren er op één uitzondering na er niet in slaagden hun rechtmatig aandeel (plus 620 of 650) binnen te halen. In de meesterklasse zou plus 300 voor OW geen goede score betekend hebben onze topspelers zouden in grote meerderheid het vier-schoppenbod in OW gemak kelijk bereikt hebben. H. W. FILARSKI. Antwoord op bridgevraag: Het uitblijven van schoppen- steun bij noord en de nu be kende aanwezigheid van lange lage kleuren bij oost (en vermoedelijk dus lange schoppen bij west) maken een drie schoppenbod onge wenst. In de praktijk bood zuid dit wel en ging gedou bleerd twee down. Zuid doet het beste twee SA te dou bleren, aangevende dat hy óók verdediging en de lage kleuren heeft. Als tweede keuze komt „pas" in aan merking, ofschoon dat bod het bezwaar heeft, dat het voor noord nu moeilijker wordt bijv. drie klaveren van OW te doubleren. Kunt U de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen vinden? De juiste oplossing vindt U elders in dit Bijvoegsel. SCHAKEN De oplossing van deze merkwaar dige opgave is: 1. Kdl (niet Kbl wegens Lb2 en wit moet de b- of d-pion opspelen waarna beide verloren gaan). 1... Lb2; 2. Kei, Lel; 3. Kfl, Ld2; 4. Kgl, Lel; 5. Kg2ü (wint het nood zakelijke tempo) Ld2; 6. Kfl, Lel; Kei, Lb7; 8. Kdl, Lal; 9. Kcl, Lb2; 10. Kbl en nu is zwart aan zet. Dus 10... Kb7 (of d7)11. d7 (of b7) en een der pionnen haalt dame. Kom er ACHT-er 1. onderste spoel van projector 2. schoteltje 3. schilderij 4. ogen van jongetje 5. projector 6. meisje op projectiescherm haar hand 7. brilletje man links 8. vogel op projectiescherm SOFIA De eerste de beste voorbijganger, in het centrum van de Bulgaarse hoofdstad de weg gevraagd, haalde niet be grijpend de schouders op. „Rus- ki", zei hij verontschuldigend alvorens in zijn auto te stappen, die van binnen van gordijntjes was voorzien. De auto was er één van het type „wolga", een in het stadsbeeld van Sofia ver trouwde wagen. Het voorval de monstreerde ongewild de Rus sische invloedsfeer, waarmee de bezoeker van Bulgarije al dade lijk wordt geconfronteerd. Sofia wemelt van de Russen, vooral sinds de mislukte samenzwe ring, die een groep revisionisten het afgelopen voorjaar onder nam, maar die door de Russi sche geheime dienst in de kiem werd gesmoord. Wie zich in de Bulgaarse hoofd stad beweegt, ontkomt niet aan de indruk dat het leven er kunstmatig is „gerussificeerd". Zelfs als men de traditionele banden met Rus land in aanmerking neemt, moet het gemis aan de eigen Bulgaarse styl in het openbare leven opval len. De oude cultuurmonumenten van Sofia zijn langzamerhand overwoekerd door pompeuze ge bouwen naar bolsjewistische trant. Het stadswarenhuis lijkt een ver- kleine uitgave van „Gum" in Mos kou en in de restaurants wordt muziek gespeeld die aan de Wolga thuis hoort. Ingeklemd tussen landen, die zich met succes van het Kremlin hebben losgemaakt, is Bulga rije nog duidelijk het laatste Rus sische bolwerk op de Balkan. Het land mag dan zijn grenzen hebben fï 1 W 14 1 1 1 Ai i i l i V" s ui 2» 1 1 a •2 1 1 1 S m - 5 B Indien zwart op de 7e zet i.p.v. gxf6 met Kg8-h8 had voortgezet, dan zou gevolgd zijn: 8. Dh5, h6; 9. Lxh6, gxf6; 10. Lg5t, Kg7; 11. Dh7 mat. Straatbeeld in So[ia: weinig autoverkeer op brede boulevards. opengesteld voor het toerisme en handelsbetrekkingen hebben aan geknoopt met het Westen, het is een Russische satelliet gebleven in de ware zin des woords. Het Krem lin heeft het heersende regime aan zich verplicht door de miljoenen roebels die jaarlijks in de Bulgaar se economie worden gepompt. Ook dat regime zelf bestaat duidelijk bij de gratie van de Russen. Het stadsbeeld in Sofia is een getrouwe kopie van dat in Moskou. Als vroeg in de middag de fabrie ken en kantoren uitgaan, stroomt het stadscentrum vol voetgangers, die door de overvolle café's en wa renhuizen hun weg zoeken. Ontel bare verkeersagenten regelen druk het geringe autoverkeer over de brede boulevards en roepen de en kele overtreder streng tot de orde. Op elke straathoek slaan politie mannen de mensenmassa's gade. Zij dragen bij tot de wat beklem mende sfeer, die over de bezoeker komt zodra hij de grens is gepas seerd en zich op weg naar de hoofdstad van politiepost tot poli tiepost weet doorgetelefoneerd. Een beklemming die nog toeneemt als hij merkt dat een politiek gesprek met de overigens vriendelijke be volking ondoenlijk is. POLITIESTAAT Wat de toerist langs de prachti ge stranden van de Zwarte Zee niet merkt, ontdekt de bezoeker van Sofia des te meer: Bulgarije is nog een politiestaat in optima for ma, waar het politieke leven nauw lettend door de geheime politie wordt gecontroleerd en waar vrije meningsuiting onmogelijk is. De gewone man in Sofia onthoudt zich dan ook van politiek, althans voorzover hem dat mogelijk is, want de party is in Bulgarye machtig en dringt in ieders oren door. Ook in dat opzicht is er wei nig verschil met het leven in de Sowjet-Unie. De mensen, die zich niet tot de „nieuwe klasse" van hoge partij functionarissen en legerofficieren kunnen rekenen, hebben trouwens moeite genoeg het hoofd materieel boven water te houden. Het gemid delde loon van de Bulgaar bedraagt 80 tot 120 leva, maar voor een paar fatsoenlijke schoenen moeten 40 leva worden neergeteld, voor een overjas 80 leva en voor een kos tuum 100 leva. De kwaliteit van de goederen, vooral van textiel, is on voorstelbaar slecht en roept herin neringen op aan onze naoorlogse jaren. In de warenhuizen kan men geregeld getuige zijn van runs op een bepaalde afdeling, gevolg van het schoksgewijs aanvoeren van goederen. Net als de Sowjet- Unie kampt ook Bulgarije met de gevolgen van een nog weinig uit gebalanceerde plan OPPOSITIE Bulgarije volgt, anders dan zijn buurman Roemenië, nog altijd in alles zijn „grote broer", zoals men ln Sofia de Sowjet-Unie pleegt aan te duiden. De man die voor deze koers aansprakelijk wordt ge steld, is Todor Zjiwkow (64) die zowel leider is van de regering als van de partij. Dat laatste is overi gens een combinatie die wel de langste tijd zal hebben geduurd. In de meeste socialistische landen werkt men tegenwoordig met een „troika" naar Russisch model en Westerse waarnemers in de Bul gaarse hoofdstad verwachten al ge ruime tijd ook in Sofia de instel ling van een dergelijk drieman schap, waarbij de functies van de premier, partijleider en chef van het politieke bureau gescheiden worden gehouden. Todor Zjiwkow is na de val van Tsjerwenkow, de Bulgaarse Stalin, met de steun van Chroesjtsjow aan de macht gekomen en heeft zich als tegenprestatie altijd een slaafs aanhanger van de Russische leider getoond. Ook na diens val wist hij zich echter te handhaven door, op portunist als hij is, de nieuwe lei ders in het Kremlin onmiddellijk trouw te zweren. Ondanks de grote oppositie tegen zijn beleid, die tot in de hoogste partijgelederen aan wezig is, heeft hij de touwtjes nog altijd vast in handen, al lijkt zijn positie minder stevig dan voorheen. Een grote groep in de party heeft langzamerhand namely k schoon genoeg van de wyze waarop Zjiwkow slaafs navolgt van wat het Kremlin dicteert. Ondanks het feit dat rebellie tegen Moskou voorals nog gelyk staat met een econo misch bankroet, komt ook onder de Bulgaarse communisten steeds meer het verlangen op een eigen weg te gaan. De grote politieke en economische zelfstandigheid, die Roemenië zich heeft verworven, blijft ook in Sofia niet onopgemerkt Vele Bulgaren begint de vrees te bekruipen dat hun land zal ach- terblyven in de snelle liberalise ring van Oost-Europa. Aangezien de Bulgaarse commu nistische party zich altyd al door een sterke fractievorming heeft ge kenmerkt, is het moeilyk na te gaan hoe sterk de revisionistische stromingen in het land zyn. De party heeft vanouds een sterk dog matische kern en telt behalve de aanhangers van Zjiwkow in het centrum ook nog een forse groep orthodoxe stalinisten, die tegen woordig de pro-Chinese fractie vor men. Zjiwkow, die van beide kan ten oppositie ondervindt, heeft ge tracht zyn tegenstanders zo goed mogelyk uit te schakelen, maar is daarin nooit geheel geslaagd. KOMPLOT Voorts vormt het Bulgaarse leger een nogal wisselvallige factor in het politieke leven en het regime kan er dan ook nooit voor honderd pro cent op rekenen. Daarvan is de jongste samenzwering, die haar kern in het leger vond, een bewys. Het was in feite een komplot van een groep oude partisanen, die Zjiwkow wilden wippen om het land uit de knellende omarming van de Russen te verlossen. Hoezeer Zjiwkow de coupe ook op reke ning van Peking tracht te schui ven, er zajn volgens Westerse waar nemers in Sofia geen aanwyzingen dat de Chinese ambassade de hand in het spel heeft gehad, al zal die zelfde ambassade de mislukking van de coupe stellig betreuren. De samenzwering heeft in elk geval aangetoond dat aan de po sitie van Zjiwkow en daarmee aan de Russische invloed ln Bul garye wordt geknaagd. Toch moet aan dit soort samenzwerin gen niet al te veel waarde worden toegekend. Ze komen voort uit het middenkader dat het regime nooit trouw is geweest, maar dat ook nog nooit met succes een staatsgreep heeft kunnen bewerkstelligen. Daarby komt dat Bulgarye tradi tioneel het land is waar men snel klaar staat om politieke menings verschillen met de wapens uit te vechten. HANDIG Hoewel Todor Zjiwkow met veel tegenstand te maken heeft, wyst vooralsnog niets er op dat hy spoe dig Chroesjtsjow achterna zal gaan De premier, die zojuist de Bul gaarse politie onder zyn direct be vel heeft gebracht, is handig ge noeg om op het politieke toneel te blijven staan. Op het ogenblik is hy dan ook druk doende mee te draaien met de nieuwe Russische politiek. De handelsbetrekkingen met het Westen worden uitgebreid en de economie naar Russisch voor beeld hervormd. Voor de bevolking betekent dat meer welvaart, omdat de nieuwe politiek vooral op de produktie van consumptiegoederen de nadruk legt. Net als de Sowjet-Unie is Bulga rije bezig het bestuur te decentra liseren. De boeren hebben wat van hun oude vrijheid teruggekregen en mogen thans weer beschikken over een huis met een lapje grond daaromheen, voldoende om hun eigen groente te verbouwen. In een aantal districten hebben de in dustriële ondernemingen de vrij heid gekregen het winstprincipe in te voeren en vraag en aanbod wat meer op elkaar af te stemmen door directe verbindingen met de afne mers. Industriële uitrustingen wor den kant en klaar in het westen gekocht. Zo worden in het district van Plowdiw tomaten gekweekt in Hollandse kassen. Het Bulgaarse regime volgt in dat alles getrouw de lyn, die in het Kremlin is uitgestippeld. Hoezeer Moskou nog altyd in Sofia de dienst uitmaakt, mag biyken uit het feit dat premier Zjiwkow zelden zonder de Russische ambassadeur aan zyn zyde wordt gezien. De ambassadeur is in Sofia een mach tig man.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1965 | | pagina 12