L
ïwee westerns: modern
en traditioneel werk
Hopfaldera': dolle pret
Kikkerpolder
in
Prof. clr. J. KEUNING
plotseling overleden
Prof. Rüter
onverwacht
(58 jaar)
overleden
Leicis hoogleraar
en actief in leven
van Sleutelstad
Kleuter door auto uit
moeders hand gerukt
Charley's
tante
1 Films van deze I
I week in Leiden I
Vrolijke uurtjes met
De dolle generaal*'
.LEIDSCH DAGBLAD VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1965 TWEEDE BLAD.
Commissie Jeugdvakantiebezigheden
sluit het zevende zomerseizoen af
Met
vingers in
machine bekneld
Een 34-jarige Leidse 3rukker is
gistermorgen tijdens werkzaamheden
bij de Rotogravure met de vingertop
pen van zijn linkerhand bekneld ge
raakt in de vouwmachine van een
diepdrukrotatiepers. De man wilde
een papieropstopping in een snijcilin-
der verhelpen en liet daartoe de ma
chine langzaam draaien. Op dat
Pas nadat een gedeelte van de sny-
cilinder was gedemonteerd kon de
onfortuinlijke drukker worden be-
vrijd. De EHD bracht hem naar het
Academisch Ziekenhuis.
Kaartverkoop bij de V.V.V.'s te Delft, Den Haag,
Rotterdam, Schiedam en Utrecht. Bestelkaarten verkrijgbaar
bij alle V.V.Vrs.
Prijzen der plaatsen: f 2.-, f 3.-, f 4.-, f 5.-, f 6.-, f 8.- en f 10.-.
Aanvang kaartverkoop maandag IG.augustusa.s.
lylderden schoolt
jden en omgevit
f^lfcer van namer
yijk in de warn
5 Stralende zon. een uitstekend
programma en dolle pret w
de voornaamste bestanddelen
van de middag, waarmee de
[^commissie Jeugdvakantiebezig-
L iiheden het seizoen 1965 afsloot.
I Dat gebeurde gistermiddag in
>UbJ/tef knusse openluchttheatertje
borf,n de Kikkerpolder, waar hon
derden schoolkinderen uit Lei-
ing het er eens lek-
namen en zich behaag-
nestelden
lom te genieten van de malle
j. aavonturen van straatmuzikant
7'Hopfaldera
1. D Die avonturen waren héél mal:
gierige juffrouw Spaargaren, snoep-
ustige juffrouw Polkabrok en luie
2 itraatjongen Binkie Branie
nori alles om Hopfaldera het leven
.tuur te maken. Maar dat zit ze niet
°m' [lad en dank zij de hulp van de
iardige professor Fluiteki-uid en een
overparasol loopt alles heel plezierig
af. De slechte eigenschappen van het
i. node drietal blijken zelfs verdwenen
te zijn. Carla Flink en haar Harle-
dkino toneelgroep hebben de kinderen
sn ten fyne middag bezorgd
Burgemeester
De voorstelling werd bijgewoond
door Leidens burgemeester mr. G. C.
van der Willigen. Daarom greep de
heer J. A. van Huizen, de voorzitter
van de Commissie Jeugdvakantiebe-
zigheden, deze gelegenheid aan om.
vóór de voorstelling begon, nog eens
aan te dringen bij het gemeente
bestuur op een echt openluchtthea
ter voor de gemeente Leiden. Daar
aan was naar zfjn mening grote be
hoefte, al zag hij in, dat het Neder
landse klimaat een ernstig bezwaar
was bfj de erploitatie van een der-
Professor Fluitekruid legt de
werking van de toverparasol uit
aan straatmuzikant Hopfaldera.
Foto L D. Holvast)
gelijk theater. Al met al heeft hét
zevende zomerseizoen, dat de com
missie gistermiddag afsloot, bewezen,
dat er nog steeds grote belangstel
ling voor deze activiteiten bestaat.
„Het valt niet mee om steeds weer
wat nieuws te verzinnen", vertrouw
de de heer Van Huizen ons toe.
„maar dat zal ook de komende jaren vinden
wel weer lukken".
In de afgelopen nacht is plotseling overleden prof. dr. Keuning,
gewoon Leids hoogleraar in het volksrecht en de rechtsontwikke
ling in de niet-westerse samenlevingen sinds februari 1960. Prof.
Keuning. die jarenlang verbonden is geweest aan het Rijksmuseum
voor Volkenkunde, heeft bovendien in Leiden bekendheid gekre
gen door zijn arbeid en nimmer aflatende belangstelling voor het
Leidse Volkshuis en K. en O. en als voorzitter van het Leidse
Selskip Fryslan.
De begrafenis van het stoffelijk overschot zal dinsdag a.s. plaats
11 uur op de begraafplaats Rhijnhof.
i pitola
vrer
DS
,e-oU
De limonade ging er best in
de door de zon gestoofde zit-
üaatsen van het openluchtthea-
de Kikkerpolder.
(Foto L.D./Holvast)
-H J. J. EPSKAMP
Z 40 JAAR BIJ H.C.W.
Het is op 1 september veertig jaar
ïeleden, dat de heer J. J. Epskamp,
[ax fhans procuratiehouder en chef van
et afdeling inkoop en administratie,
bij de N.V Hollandsche Constructie-
ferkplaatsen in dienst trad. In ver-
N tand met dit jubileum vindt donder
dag 2 september, 's middags van 4.30
let 6 uur in restaurant Van der Hefj-
Hen een receptie plaats.
(Advertentie)
10 Zoekt
i4 gouden verlovingsringen
*g Constant, Love, Anjer, Desiree.
IJ Juwelier v. d. WATER heeft ze.
I® Haarlemmerstraat 181
11 Zeer grote keuze Op het
i? graveren kunt U wachten en
Jl zonder kostenverhoging.
ALTIJD VOORDELIG.
Bijna twintig jaar gewoon Leids
hoogleraar voor de geschiedenis
Op 58-jarige leeftijd is woensdagavond onverwacht overleden
prof. dr. A. J. C. Rüter. die sinds maart 1946 gewoon Leids hoog
leraar in de faculteit der letteren is geweest, aanvankelijk voor de
vaderlandse geschiedenis als opvolger van prof. dr. H. T. Colen
brander, sinds maart 1961 voor de sociale geschiedenis. Prof.
Rüter was tevens directeur van het Internationaal Instituut voor
Sociale Geschiedenis te Amsterdam. De begrafenis van het stoffe
lijk overschot zal maandag a.s. te 12 uur plaats vinden bij het
Groene Kerkje te Oegstgeest. Op verzoek van familie maken
wij eerst heden bericht van dit overlijden.
Van vaderlandse
naar sociale
historie
Adolf Johann Cord Rüter werd op
14 maart 1907 geboren ln Delft,
waar hij na het doorlopen van de
h.b.s. in 1926 staatsexamen aflegde.
Dit stelde hem in staat in laatstge
noemd jaar in Leiden te gaan stu
deren in de geschiedenis en de Ne
derlandse letterkunde.
De heer Rüter was van 1931, het
jaar waarin hij het doctoraal
examen met gunstig resultaat afleg
de, tot 1941 werkzaam als leraar bij
het middelbaar onderwijs in ver
schillende steden des lands. In die
periode promoveerde hij in 1935 met
lof aan de Leidse Universiteit op
een proefschrift getiteld „De spoor
wegstaking van 1903 (een spiegel van
de arbeidersbeweging in Nederland»"
Nadien was hU naast zijn leraars
functie ook wetenschappelijk mede
werker aan het Internationaal In
stituut voor Sociale Geschiedenis in
Amsterdam. HU was een der eersten
die zich reeds in mei 1940 door zUn
principiële opvattingen het onge
noegen van de Duitse bezetters op de
hals haalden, als gevolg waarvan hij
uit zUn Amsterdamse functie werd
ontslagen. In april 1941 aanvaardde
hy de functie van conservator aan
de provinciën 18401849'
reeds genoemde dissertatie
gurele oratie.
Van Volkenkunde
naar Universiteit
Prof. dr. J. Keuning werd op 12
juli 1911 in Ternaard in Friesland
geboren. HU studeerde Indologie aan
de Leidse Universiteit in de jaren
1929 tot 1935.
Na afsluiting van zUn studie met
het doctoraal examen werd de heer
Keuning uitgezonden naar het toen
malige Nederlands-Indië als öe-
schrift getiteld „Verwantschaps-
I recht en volksordening. huwelUks-
recht en erfrecht in het Koeria-
gebied van Tapanoeli".
In 1950 werd dr. Keuning benoemd
tot conservator van de afdeling
Indonesië van het RUksmuseum voor
Volkenkunde.
De leerstoel van dr. Keuning was
weliswaar een nieuwe leerstoel, doen
in zekere zin ook een voortzetting in
nieuwe vorm van ^le door prof. Korn
beklede leerstoel, die in het bUzonder
op Indonesië betrekking had. terwijl
aan de leerstoel van dr. Keuning een
ruimere leeropdracht werd verstrekt.
Door deze benoeming werd de be
roemde Leidse studie in het Indone
sische adatrecht voortgezet, waarvoor
vooral prof. dr. C. van Vollenhoven
Indertijd de grondslag heeft gelego
Prof. Keuning heeft vorig jaar een
studiereis gemaakt naar Nigeria,
waar hU een studie maakte van in
heemse rechtsvormen, in het bijzon-
de het huwelUksrecht. en de snelle
overgangen van de rechtsvormen van
zuiver inheemse naar op het wester
se denken geënte vormen. Hij kon
deze reis maken mede dank zij een
belangrijke subsidie van Z.W.O.
Zijn grote kennis en docerende
gaven leidden er toe. dat Amerika,
waar men in verband met de poli
tieke en economische ontwikkelingen
allengs meer belangstelling heeft
gekregen voor de Afrikaanse landen,
hem uitnodigde voor gastcolleges. In
1966 zou hij gedurende vier maanden
deze colleges geven aan de Berkeley
University. Hij verheugde zich zeer
hebben doorlopen I °P de" colleges, waarvoor hij reed*
n 1941 belast met en,£C tijd voorbereidingen trof. doch
stuursamblenaar. Na daar verschil
lende rangpn t<
was hij in 1940
de leiding van de inheemse recht
spraak in de Bataklanden op Su
ra. Na de Japanse bezetting werd
de heer Keuning geïnterneerd.
In 1946 keerde hij met ziekteverlof
terug naar Nederland, waar hij in
1948 enige tijd werkzaam was bU de
afdeling Oosterse handschriften van
Leidse Universiteitsbibliotheek.
In datzelfde Jaar werd hU voorlopig I het stedelijk
die thans ongegeven zullen blijven
Zoals gezegd heeft prof. Keuning
in Leiden onder meer bekendheid
gekregen door zijn arbeid voor het
Volkshuis en als voorzitter van het
gezelschap van Leidse Friezen.
Bovendien heeft hij nog enige tijd
belangrijke diensten verleend
assistent verbonden aan het
Rijksmuseum voor Volkenkunde.
Bij prof. Korn promoveerde cü
heer Keuning in 1948 op een proef-
De Lakenhal.
Prof. Keuning. die vele tijdschrift
artikelen op zUn naam heeft staan,
hield in de loop der jaren talrijke
voordrachten.
MajorDundee'1 en Buffalo Bill
de RUksuniversiteitsbibliotheek
Utrecht, aan welke bibliotheek hij
1945 werd benoemd tot waarnemend
bibliothecaris.
HU bekleedde deze post slechts
kort want reeds op 4 maart 1946
werd hij benoemd tot opvolger van
prof. Colenbrander als gewoon Leids
hoogleraar in de vaderlandse ge
schiedenis. Hij aanvaardde deze
leerstoel officieel op 31 mei van dat
jaar met een oratie onder de titel
„Verleden en toekomst als bron van
politieke inspiratie". In dat jaar
werd hij tevens secretaris van de
Nederlandse Commissie voor Ge
schiedkundige Wetenschappen, en in
1951 werd hij benoemd tot directeur
van het Internationaal Instituut
voor Sociale Geschiedenis in de
hoofdstad waarmee hij terugkeerde
naar het instituut, dat hij onder
druk van de bezetters had moeten
verlaten. In maart 1961 werd zijn
leeropdracht als Leids hoogleraar ge
wijzigd in de sociale geschiedenis,
een aspect van de geschiedenis dat
hem. mede getuige zijn dissertatie
en latere wetenschappelijke publika-
ties, van jongs af aan had geboeid.
Prof. Rüter heeft wie publikaties
op zijn naam staan, deels in boek-
vorm.deels als bUdragen in verza
melwerken en in rijdschriften. Onder
meer verschenen van zUn hand
„Hoofdtrekken der arbeidersbewe
ging in Nederland in de jaren 1876
1886", de verschillende delen van
„Rapporten van de gouverneurs in
LIDO en REX Twee westerns
draaien deze week in Leiden: een
traditionele en een moderne. We
kunnen het ook anders zeggen:
één waarvan er dertien in een
dozijn gaan en één in het genre
dat met "High Noon" is ontstaan.
Sam Peckmpah is een regisseur,
die de laatste jaren enkele opmer-
kelUke moderne westerns heeft ge
maakt. „Deadly Companions" is van
hem. evenals „Guns in the after
noon" (Salvo's in het hooggebergte)
die nog niet zo lang geleden in Rex
draaide. Hetzelfde theater vertoont
Peckinpah's derde western: „Ma
jor Dundee", met in de hoofdrollen
niemand minder dan Charles Heston
Richard Harris.
CAMERA De tante van Charley
heeft al heel wat triomfen gevierd,
zowel op het toneel als op het witte
doek.
Nog maar enkele jaren geleden is
Brandon Thomas' bekende toneelstuk
door onze Oosterburen verfilmd
De 4-jarige Petrus van Lierop
uit de Sibeliusstraat in Leiden
-—Zuidwest is gistermiddag
omstreeks drie uur bij een ver
keersongeluk op de Churchill-
laan om het leven gekomen.
De jongen liep aan de linkerhand
van zün moeder het zebrapad nabij
de Verdistraat over, toen hij vol
komen onverwacht door een aan
stormende personenauto werd ge
grepen en ongeveer twaalf meter
meegesleurd. Het ventje was vrij
wel op slag dood.
Het verschrikkelijke ongeluk gebeur
de juist op het moment, dat Pe
trus' moeder zij duwde met haar
andere hand een wandelwagentje
voort, waarin een 2-jarige broertje
van de omgekomen kleuter zat
van de oversteekplaats op het trot
toir wilde stappen. Haar zoon Pe
trus werd uit haar handen gerukt,
doordat deze achter zijn moeder
aanliep. De auto kwam uit de rich
ting Voorschoterweg.
Het ongeluk gebeurde door grote
onoplettendheid van de auto
bestuurder, een 29-jarige uit Lei
den afkomstige inwoner van Mon
rovia. De jongeman was met verlof
in Nederland.
Heinz Rühmann speelde toen
hoofdrol of er is alweer een nieu
we filmversie van deze doldwaze
klucht op de bioscoopmarkt versche
nen. De nieuwste verfilming is van
Weense makelU- Dat betekent dus,
dat het een muzikaal filmprodukt is
geworden. Wat dit laatste betreft
zeggen de namen van hoofdrolspeler
Peter Alexander en regisseur Geza
von Cziffra genoeg. Genoemde Peter
geeft op uitbundige wijze gestalte
aan de koffietante uit Brazilië, die
met „haar" bezoek aan neef Char
ley voor allerlei lachen-gieren-brul-
len-situaties zrrgt.
Hoogtepunt van al deze dolzinnig-
Dundee (Heston), majoor bU het
NoordelUke leger, organiseert tegen
het einde van de Amerikaanse bur
geroorlog een strafexpeditie tot diep
in Mexico tegen een Apachestam. die
een buitenpost heeft uitgemoord.
ZUn legertje bestaat uit vrijwilligers:
misdadigers, gevangen soldaten van
het ZuidelUke leger, leden van zUn
eigen garnizoen, burgers enz. Een
Zuidelijke luitenant (Harris), met
wie hU vroeger bevriend is geweest,
heeft beloofd hem te zullen helpen
tot de schuldige Apachen zUn ge
dood, waarna het dan „ieder voor
zich" zal zUn.
Er gebeurt ontzettend veel in de
film. want Peckinpah houdt een
hoog tempo aan. Hij heeft trouwens
de gewoonte om van veel voorval
len alleen het allerbelangrijkste te
laten zien en de rest aan de fan
tasie van de kUker over te laten <er
ontstaan dan ook puzzeltjes, wan
neer er geknipt wordt, zoals hier een
enkele keer is gebeurd». Een reeks
gevechten en conflicten zorgt voor
de nodige spanning maar zUn
broeierige sfeer dankt de film in
hoofdzaak aan de vreemde verhou
ding tussen de majoor en de luite
nant, een moeilUk te analyseren
mengeling van haat en vriendschap.
Beiden hebben trouwens hoe an
ders dan bU de oude western een
vrU gecompliceerd, allesbehalve vlek
keloos verleden, waarvan Peckinpah
toe iets prijsgeeft. Door Peckin-
STUDIO Het Zweedse verhaal
van de toenadering tussen een kust
vaartkapitein en een ongehuwde
moeder dienster in een havenres-
t-aurant draait nu reeds voor de
tiende week. De belangstelling voor
deze film is begrijpelUk: het werk
van ïegisseur Lindgren, die zich in
hoofdzaak hield aan de inhoud van
een roek van Lansberg, is niet alleen
openhartig, maar ook gevoelig. Het
kind, dat in dergelijke gevallen vaak
een hinderpaal blUkt te zUn, doet het
cor.'act tussen deze „kneusjes in de
liefde" groeien. Met dit werk heeft
de Zweedse filmindustrie weer eens
bewezen tot een bUzondere prestatie
in slaat te zUn.
wiuiiiiiiiniiiriiminNiinimnmiiiiiiinmiiimiiniiiniiiimiiiiiiiiiniiinmiimiiniiiinmiiimniuniminiiiiuimmiiiniiiiiiiiiiiiinniinininmimiiiinniiiiiiD
iiii'iiiiit'i'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiii
pah's intrigerende manier
tellen, door het overtuigende spel van
Heston en Harris en mede dank zij de
uitstekende bezetting van de bUrol-
len is „Major Dundee" een uitschie
ter in een genre, dat zUn populari
teit niet in de eerste plaats aan dat
soort kwaliteiten heeft te danken.
„Buffalo Bill", in Lido, is lUnrecht
het tegenovergestelde: alle platgetre
den paadjes in het wilde westen wor
den weer druk bewandeld. Ondanks
de technicolor is het allemaal zwart
wit: goede en slechte blanken, goede stoken Chaplin. Niet in de
en slechte Indianen, een overval op j imitatie natuurlUk, maar als het
j een postkoets, op een fort. een red- gaat om de uitbeelding van het schle-
heid is ook hier weer de verkleedpar-ding op het nippertje enz. enz. Alle 1 mielige mannetje, dat volkomen ten
tij. Wie er van houdt mag. vooral in clichés zUn er in verwerkt, zoveel I onder dreigt te gaan wanneer het de
•ergeefs naar een j speelbal wordt van bepaalde mach-
LUXOR „De dolle generaal", die
al weer enige tUd oud is, is een van
de geslaagde amusante füms van de
Amerikaanse komiek Danny Kaye, al
kan hij dan beslist niet in één adem
worden genoemd met vorige kluch
ten. zoals „De kampioen-melkboer"
en „Het geheime leven van Walter
Mitty".
Kaye maakt in „De dolle generaal"
gebruik van de dubbelrol, een kunstje
waarmee hU ook heeft gewerkt in
„Aan de Rivièra", dat niet zo'n bUs-
ter groot succes had.
In enkele opzichten doet Kaye
denken aan een in modern pakje ge-
ten. Dat is het geval in „De dolle ge- komen.
neraal", als de jonge soldaat „Ernie
Williams, die grote gelUkenis ver
toont met generaal Mackenzie-Smith,
als diens dubbelganger moet funge
ren. opdat de generaal in alle rust en
stilte aan de invasieplannen van 1944
kan werken. Het is voor soldaat Wil
liams allesbehalve een genoegen,
want de Engelse nazi-spionnen ple
gen met grote Uver moordaanslagen
op de prominente opperofficier.
Voorts moet Williams zich naar be
horen gedragen, waar het de vrouw
van de generaal en zijn vriendinne
tje betreft. Tot overmaat van ramp
dient hU als geheelonthouder te drin
ken als een tempelier, omdat de ge
neraal op dit punt een grote faam
heeft. De moeilijkheden groeien ..ge
neraal" Williams in hoog tempo bo
ven het hoofd. Spionnen ontvoeren
hem naar BerlUn, waar hU echter op
de allerdwaaste manier weet te ont-
