Collectie van meesters
uit de zeventiende eeuw
kunst
kalei öoscoqp
Exclusief bezit van
Sydney van den Bergh
Willemstad boos over
ongebruikte pet
LEIDSCH DAGBLAD
DONDERDAG 5 AUGUSTUS
VIERDE BLAD
In museum De Lakenhal":
(Advertentie)
VREEMD GELD IS BiJ ONS BEKEND!
wat visie, ambachtelijk kunnen, als
compositorisch vervlogen betrefI.
Vanzelfsprekend komt hier de lief
hebber van moderne of ultra-moder
ne stromingen niet aan zijn trekken.
Hij zal de levende actualiteit" mis
sen, doch tevens tot de conclusie
komen, dat deze schilders een wel
zeer grondige leerschool doorlopen
hebben, om het zó ver te mogen
brengen. Iets, waaraan het onze
huidige kunstenaars veelal te zeer
ontbreekt.
Een zich verdiepen in hetgeen de
17de eeuwse kunstenaars in grote j
veelzijdigheid tot stand brachten,
kan voor de beschouwer een enorme
verrijking betekenen en hem doen j
concluderen, dat deze kunst in me-1
nig opzicht „voor alle eeuwenI
geldt.
De expositie duurt tot en met
30 augustus.
H.
Hoge prijzen voor
rommel, geheten
„nieuw antiek"
De belangstelling voor het verleden
en dan nog wel het niet al te verre j
verleden jaagt ook in Engeland de
prijzen van wat vroeger werd be- i
schouwd als „rommel uit de tijd van i
koningin Victoria" omhoog.
De Drachme, de Yen, de Dinar, de Escudo, de Peseta...
vreemd geld? Niet voor de N.M.B. Daar kennen ze de
waarde van élk geld. Als u dus te maken hebt of krijgt
met vreemde valuta: de N.M.B. is uw adres. Ze helpen u
deskundig en graag!
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
De bank waar u zich thuis voelt!
Leiden: Breestraat 61-63. Sassenheim: Postwijkkade 1
In Ootmarsum Havenmeester capituleert
EEN expositie van ongetwijfeld exclusieve klasse is van gister
avond af te zien in het museum „De Lakenhal", namelijk die
van werken van oude meesters 17de eeuw) uit de kostbare collec
tie van de heer en mevrouw Sidney J. van den Bergh-Bendix uit
Wassenaar. Voor hen die van „oude kunst" houden is deze ten
toonstelling er een om van te watertanden.
Er zijn bekende schilderijen, er zijn andere, slechts zeer zelden
getoond: in totaal een vijftigtal, waarbij de Leidenaar met gerecht
vaardigde trots kan vaststellen, dat een zestal „voorvaderen" re
presentatief naar voren komt, n.l. Rembrandt, Van Goyen, Metsu
Van Mieris, Steen en Van Slingelandt.
Vanzelfsprekend is niet al het geëxposeerde van gelijkwaardig
niveau, maar toch mogen wij constateren, dat de samensteller met
selectief gevoel voor hoge waarden te tuerk is gegaan.
Dat deze collectie nu in een museumzaal te zien is, verhoogt onge
twijfeld het visuele genot in sterke mate.
Als Leidenaar wordt men allereerst
getroffen door Jan van Goyens' „Ri
vierlandschap met gezicht op Leiden",
waarop zoveel herkenbaar is, dat ook
nu nog het oog boeit. Ook in zijn
kleinere stukken als „Riviergezicht",
„Wintergezicht" „Zomergezicht", doch
bij uitnemendheid „Oude schuur in
landschap", boeit Van Goyens' zuiver
kunstenaarschap.
Van Rembrandt is er diens „Hen-
drickje Stoffels", dat volgens de
nieuwste bronnen evenwel wordt toe
geschreven aan Carel Fabritius en
een imponerend „Mansportret". Ga
briel Metsu is vertegenwoordigd door
zijn verwonderlijk teder „Jonge vrouw
voor de spiegel" (hierbij afgebeeld) en
Frans van Mieris met een klein pa
neeltje, een portret van Kniertje van
der Cock. Van Jan Steen zal zeker
diens „Doktersbezoek aan ziek meis
je" (uit diens laatste jaren) de aan
dacht trekken. Pieter Cornelisz van
Slingelandt dient met zijn „Dames-
portret" en „Herenportret" eveneens
hoog aangeslagen.
Naast deze zijn er andere kunste
naars van grote faamwij denken aan
de fijnschilder Hendrik Avercamp, die
zo minutieus (en ook geestig!) tewerk
ging in zijn „IJsgezicht", Frans Hals.
van wie de portretten van een jonge
man en een jonge vrouw sublieme
kwaliteiten bezitten, waarvoor even
wel een Samuel van Hoogstraten met
zijn „Jeugdportret van de schilder"
geenszins behoeft onder te doen, ja,
hem wellicht zelfs nog overtreft.
Van Gerard Terborch frappeert o.a.
in hoge mate diens „Damesportret",
van Harmen Fransz Hals ziet men
een waardevol „Jongensportret", Ja
cob Ruisdael tekende „De sluis" en
Salomon Ruisdael een „Rivierland
schap met veerpont".
Aan een der wanden zijn bij elkaar
gehangen enige fijnzinnige bloemstil-
levens, zo van Balthasar van der Ast
(Bloemen in Chinese vaas), Ambro-
sius de Oude (Bloemen in een nis),
Dirk de Bray (Bloemen in een glazen
vaas), Jan Breughel de Oude (Bloe
men in glas), Rachel Ruysch (Bloe
men in vaas).
Vele andere namen sieren deze ex
positie: wij noemen Peter van An-
raadt („Stilleven met pijpen"), Ba-
rent Avercamp (IJsgezicht), Adriaan
Brouwer (Boerenherberg), Jan van
Capelle (Schepen voor de kust), Pie
ter Claesz (Stilleven met pijpen),
Karei Dujardin (Paard, ezel en koe
in landschap), Barerit Fabritius (Ge
bed voor de maaltijd). Jan Davidsz
de Heem (Vaas met bloemen en Stil
leven van citroenen, druiven, vlinder
enz.). Jan van der Heyden (Stads
gezicht in Amsterdam), Meindert
Hobbema (Rivier bü een bos en
Landschap), Willem Kalff (Keuken-
interieur), Aert van der Meer (Win
terlandschap en IJsgezicht met
GABRIEL METSU
..Jonge vrouw voor de spiegel
schaatsenrijders)Adriaen vanOstade
(Man in venster met rode muts),
Godfried Schalcken (Kinderportret),
Adriaen van de Velde (Herder met
schaap), Jan Jansz. van de Velde
(Stilleven met granaatappel en Stil
leven met oesters), Lieve Verschuer
(Riviergezicht met fort Pampus), Ja
cobus Vrel (Sint Ologssteeg in Am
sterdam) en Emanuel de Witte (Kerk-
interireur in Amsterdam).
Vele grote en kleinere meesters,
die ieder hun talent op eigen wijze
en in eigen genre demonstreren, zijn
op deze expositie verenigd. Men er
vaart opnieuw indringend, tot welk
een hoogte de schilderkunst in de
17de eeuw was uitgegroeid. Zowel
Men noemt deze rommel „nieuw
antiek". De hoge prijzen van „oud
antiek" heeft er natuurlijk toe bij
gedragen. dat er een markt is ont
staan voor voorwerpen van niet al
te lang geleden. Zo zijn b.v. deze
zomer in Londen de volgende spul
len aangeboden: een Victoriaanse
koffiemolen voor 14 dollar, een ko
peren petroleumkachel, 44.80 dollar,
een autotoeter. 42 dollar, een Vic
toriaanse waskom, 56 dollar, een
zandloper. 112 dollar, een telefoon
toestel uit de eerste tijd, 66.40 dol
lar. een ouderwetse fietspomp, 19.60
dollar.
Een handelaar in „nieuw antiek"
zei: „De wijze slaat geen wijn meer
op om ze te laten rijpen. Hij slaat
alle oude spullen op en Iaat ze rijpen.
Als ik ze te pakken kon krijgen zou
ik zo'n 20 ouderwetse waskommen
opslaan. Over tien jaar zou ik ze
kunnen verkopen voor 140 dollar per
Concert zonder solist
(Van onze correspondent»
Wethouder G.F. Hulsink van het
2750 inwoners tellende toeristenstad
je Ootmarsum heeft tijdens de raads-
\ergadering 'n orginele oplossing ter
j tafel gebracht voor de financiële
moeilijkheden waarin het Overijssels
I Philharmonisch Orkest is geraakt, na
slechtbezocht concert in Oost-
Behalve een aantal toeristen waren
er slechts 40 Ootmarsummers komen
opdagen, waardoor een tekort van
f. 500 was ontstaan. Nadat zijn col
lega. wethouder J.G.M. Bloemen, had
betoogd dat de Ootmarsumse kunst
liefhebbers voortaan maar naar een
schouwburg elders moesten gaan voor
concerten op niveau, kwam wethou
der Hulsink met een voorstel
het O. P.O. te verzoeken voortaan de
solist maar thuis te laten. Dat scheelt
f. 400. had hij uitgerekend. „Een
concert van het O.P.O. zonder solist
is voor Ootmarsum goed genoeg", al
dus de wethouder, wiens voorstel
overigens niet werd gesteund.
Internationale expositie oude boeken en prenten
(Van onze correspondent)
Havenmeester G. B. den Hollander van het aan het Hollandsch
Diep gelegen plaatsje Willemstad, heeft gisteren van het ge
meentebestuur een brief ontvangen waarin hem kort en bondig
wordt meegedeeld, dat hij uit gemeentedienst zal worden ontslagen
als hij langer weigert zijn uniformpet te dragen. Dinsdag zei de
heer Den Hollander nog ..dan neem ik zelf wel ontslag".
Van 5 tot 9 oktober 1965 zal in d«
zalen van het gebouw „Arti et Ami-
citiae", in Amsterdam de eerste in-
Vliegers en opera
De Metropolitan Opera in New
York dingt in verband met de zo-
merconcerten die zij in de open
lucht geeft, naar de gunst van
Luchtvaartpiloten.
De opera heeft gratis toegangs
biljetten voor de concerten in
Manhattan aangeboden aan le
den van de Vereniging van ver
keersvliegers. het personeel van
de verkeers-toren van La Guardia
en van de Federale Luchtvaart
dienst.
Bezoekers van de concerten
hebben reeds geconstateerd dat
het lawaai van de vliegtuigen nu
veel verminderd is.
Bij de piloten schijnt het ver
zoek de juiste snaar te hebben
geraakt. „Velen van ons houden
van opera", zo zei een ivoordvoer-
der van de Vereniging van ver
keersvliegers. „Wij vliegen steeds
vaar Rome en daar ivorden wij in
deze richting wat opgevoed!
nN
«•r
Hierboven de 39-jarige ac
trice Patricia Neal. o.a. winnares
van een "Academy Award",
waarover wij dezer dagen schre
ven. Zij heeft gisteren in het
Nuffiled-ziekenhuis in Oxford
het leven geschonken aan een
dochtertje, haar vijfde kind. Het
kind weegt bijna zes porjd.
De actrice herstelde opmerke
lijk snel van enige hartaanvallen
en een beroerte.
Met recht kan zij een ..moe
dige" vrouw genoemd worden.
ternationale verkooptentoonstelling
van oude boeken, prenten en teke
ningen worden gehouden. De officiële
opening vindt plaats op 4 oktober.
De verkooptentoonstelling wordt
georganiseerd door de Ned. Ver. van
Antiquaren onder auspiciën van de
Internationale league of booksel
lers", waarbij verenigingen uit 15
landen zijn aangesloten.
Tenminste 60 deelnemers uit 15 ver
schillende landen zullen aan deze
verkooptentoonstelling deelnemen. De
organisatoren verwachten dat de
deelnemers gezamenlijk voor een
waarde van vele miljoenen guldens
j aan antieke boeken, prenten en teke
ningen tentoon zullen stellen.
Nieuwe watersnood
in zuid-Oostenrijk
(Van onze Weense correspondent
I Nieuwe zware regens van de laat-
Iste dagen hebben vooral in de Oos-
I terijkse provincie Stiermarken grote
j schade bezorgd. De stad Radkersburg
vlak bij de Joegoslavische grens is
I geheel door water ingesloten. In de
omgeving zijn een jongetje van vier
i en een meisje van negen in het wa-
1 ter omgekomen. Ook drie volwasse
nen. die nog wat huisraad in veilig
heid wilde brengen, werden door het
kolkende water meegesleurd. De ze
tel van het districtbestuur. het be
lastingkantoor en het ziekenhuis van
Radkersburg zijn geheel geisoleerd.
Voor de nodige verbindingen zorgen
de soldaten van het Oosterijkse le
ger met hun bootjes. Gelukkig valt
er in de toevoer van water van be
ken en riviertjes een langzame ver
traging te bespeuren en is vooral de
bovenloop van de rivier de Mur rus
tiger geworden. De schade is groot,
zodat de vorige watersnood van juni
en juli door deze nieuwe catastrofe
een nationale ramp is geworden. In
Oosterijk is de toeloop van toeris
ten voor een derde teruggelopen.
Maar zijn vrouw kan nog niet ge
loven dat de gemeenteraad van de
pet een prestigekwestie heeft ge
maakt. Zij zal proberen of zfj meer
overwicht op haar man heeft dan
de burgemeester, de wethouders en
alle gemeenteraadsleden bij elkaar.
Want de petten-kwestie van Willem
stad zit de bestuurderen hoog. Het
is een ernstige zaak. Burgemeester
P. B. Bouman zegt er dit van: „In
dertijd heeft de gemeenteraad de
havenmeester aangesteld en daarbij
het beding gemaakt, dat hij een pet
moest dragen, opdat hij duidelijk
kenbaar zou zijn voor de schippers
van naderende jachten. De man
heeft de boot echter steeds weten af
te houden. We hebben toen gezegd:
je krijgt een mooie pet. Maar het
ding bleef in de kast".
De zaak werd opnieuw besproken
in de vergadering van burgemeester
en wethouders. De heer Den Hollan
der werd op het gemeentehuis ont-
boden. „Doe die pet nou op. doe niet
zo vervelend", werd hem gezegd. En
de burgemeester benaderde hem la
ter nog eens. maar de havenmees
ter bleef blootshoofd weigeren.
Zo kon het gebeuren dat tijdens
de gemeenteraadsvergadering van
eergis teren een raadslid het woord
vroeg en zei: „Mijnheer de voorzit
ter. die man draagt nog steeds zijn
pet niet". Burgemeester Bouman
antwoordde wanhopig: „Ik wil einde
lijk eens van die ellendige pet-kwes
tie afkomen. Jullie hebben de man
aangesteld en jullie kunnen hem
ontslaan. Het beste is dat de raad
hem officieel gebiedt de pet te dra
gen en de ontslagmogelijkheid als
sanctie gebruikt".
Zo is het gebeurd. De raad van
Willemstad heeft unaniem besloten,
dat de heer Den Hollander zijn pet
draagt of heengaat.
De „dure" havenmeesterspet in het
Brabantse plaatsje Willemstad heeft
uiteindelijk toch een hoofdgevonden:
dat waarvoor het was bestemd. Do
havenmeester heeft gisteravond eie
ren voor zijn geld gekozen. „Dan
moet het maar" heeft hij besloten.
Echtpaar vermist
Sedert anderhalve maand is er
niets meer vernomen van het echt»
paar Nunninga uit Arnhem, dat om
streeks medio juni is vertrokken om
een trektocht door Nederland te ma
ken. Het laatst heeft men de heer
Nunninga (33) en zijn vrouw (42»
in Sneek gezien, toen zy daar ge»
huuiae boot terugbrachten. Het echt»
paar is in het bezit van kampeer»
benodigdheden en een rubberboot.^
Men vreest
i ongeluk.
De Amsterdamse kunstenaar Marten ran der Wal heeft, in
opdracht van de gemeente, een reliëf van 1.50 x 1.20 meter in teak
hout vervaardigd onder het motto: ..De synthese van het voetbal-
veld
