Zij die
gelukkig maakt
r
Prinses
Sierlijk, snel, vol speelse beweging, gracieus het spel van de wind volgend, maar toch fors, met
een stoere eerlijke lijn, hecht verhonden met water en lucht heide, en welbewust een eigen houding
en koers handhavend tegen de onverhoedse windvlagen in, zo dartelt een Lemster aak over de Wad
denzee, de Zeeuwse wateren, het IJsselineer en de talloze vaarten die alle delen van het land verbin
den: het is „De Groene Draeek", met de standaard van Prinses Beatrix onder een wijd uitwaaiende,
de vrijheid van de open Hollandse lucht zoekende wimpel in het topje van de mast.
Dit door en door Nederlandse zeiljacht, een geschenk voor haar achttiende verjaardag, is type
rend voor onze Kroonprinses: niet teer maar krachtig, niet drotnerig-zwevend of ijl-doorzichtig als
een sprookjesprinses, maar stevig met de wereld verhonden, sterk, eerlijk en open van karakter, met
een robuste charme en een onbevangen en zelfbewuste persoonlijkheid.
Even ronduit en treffend als haar naam: Beatrix, Zij die ge
lukkig maakt.
Dit geluk heeft zij ook in deze dagen velen geschonken: in de
eigen persoonlijke kring vanzelfsprekend het meest, maar toch in
sterke mate ook aan het gehele Nederlandse volk, en met dezelfde
openhartige, eerlijke onbevangenheid die het kenmerk is van
haar wezen.
Hoezeer kunnen wij dit geluk onverdeeld aanvaarden, nu wij
in het verleden hebben geleerd, dat gebrek aan openheid het
medebeleven van geluk dikwijls tragisch verstoren kan
Op een moment als dit hebben wij er meer dan ooit behoefte
aan, ons te realiseren wie dit dan wel is, deze Kroonprinses, Zij
die gelukkig maakt. Prinses Glimlach, die de partner gekozen
heeft waarmee zij haar ongetwijfeld zware toekomst in dienst
van ons allen tegemoet hoopt te gaan.
Prinses Beatrix is een realiste,
iemand die - mede door de we
tenschap dat een zware taak
haar leven naar alle waarschijn
lijkheid vullen zal - zoekt naar
een hechte band met de werke
lijkheid, iemand die met beide
voeten stevig op de grond wil
staan. En dat met beide voeten
op de grond staan betekent in
deze tijd ook, misschien zelfs wel
juist voor een Koning of Konin
gin, eerlijkheid tegenover de we
reld, het leven en zichzelf.
Zij is nimmer op haar mondje
gevallen geweest: niet een gevolg
van opvoeding alleen, maar ook
een eigenschap van nature. Dat
werd al duidelijk toen ze nog
maar vier maanden telde en het
tijdens de doopplechtigheid on
bedaarlijk uitschreeuwde; het
bleek in haar gehele schooltijd
toen ze beslist niet door een
nog niet door haarzelf begrepen
uitzonderlijke positie of door de
bedeesdheid van anderen - tel
kens weer haantje-de-voorste
was en op ondubbelzinnige wijze
verkondigde wat in haar ge
dachten leefde.
De tijd waarin zij opgroeide
van baby tot kind, was er overi
gens waarlijk niet een, waarin
men een blad voor de mond
placht te nemen. Het was een tijd
van praten, van hardvochtige
woorden, van hysterische woor
den, van brallende woorden, van
sussende woorden, van voorzich
tige en zelfs bange woorden. Het
was de tijd van het bloedeloze
„München", van Hitleriaanse
waanzin, de opgeblazenheid van
Mussolini, van Chamberlainse
twijfel en aarzeling.
Toen die woorden overgingen
in weerzinwekkende daden, toen
Beatrix aan de wieg stond van
De beeldende gaven, welke haar
grootmoeder toonde in haar
schilderkunst, zijn in haar ook in
die tijd ontwikkeld. Haar artis
tieke werk van later tijd, vooral
boetseren, beeldhouwen en teke
nen, wordt gekenmerkt door die
zelfde gehechtheid aan „vaste
grond", die haar karakter toont:
dierfiguren, die met wat overdre
ven, maar niet onnatuurlijk aan
doend forse poten op de grond
staan. Zo is ook haar handschrift,
dikwijls een zeer goede expressie
van het karakter, een uiterlijk
beeld van beheerste innerlijke
kracht, sierlijk van eenvoud en
zonder de precieuze franje, die zo
vaak het kenmerk is van aarze
ling of luchthartigheid.
Haar stijlvol eenvoudige initia
len „BvO" voor „Beatrix van
Oranje", die dit artikel sieren
zijn hiervan een sprekend voor
beeld.
Beatrix heeft het zelf zeer
betreurd, dat zij steeds minder
tijd aan haar artistieke werk is
Een opname van onze
Kroonprinses toen ze nog
maar een turf of wat hoog
was, met haar pas geboren
zusje Irene op schoot. Haar
min of meer onbekommerde
jaren buiten het geteisterde
Nederland lagen toen nog in
het verschiet.
-J
haar zusje, dat uit ij del gebleken
hoop de naam Irene had ontvan
gen, moest zij, nog slechts twee
jaar oud, de ballingschap aan
vaarden in het verre Canada,
vanwaar zij met haar ouders en
twee zusjes eerst vijf jaar later
als schoolkind kon terugkeren.
In Canada heeft zij op Jonge
leeftijd in het wel verscheurde,
maar op een merkwaardige ma
nier toch hechte en ongekend In
tieme familieleven het grootste
aandeel gehad in het smeden van
een sterke band tussen de oudste
kinderen van Oranje. Hier ont
plooide zij haar op zelfs jeugdige
leeftijd bijna moederlijke liefde
voor andere kinderen en hier
leerde zij bovenal de natuur ken
nen, bewonderen en liefhebben,
het leven daardoor te zien op een
realistische wijze.
kunnen gaan wijden, eerst door
haar studie in Leiden, en geleide
lijk aan ook door haar steeds uit
gebreider en veelvuldiger repre
sentatieve en andere taken.
Zij schroomde nimmer te
erkennen, dat haar beeldende
werk de toets van medogenloze
kritiek niet kan doorstaan, maar
het is zeer, zeer ver boven de mid
denmaat en hield beloften in, die
wellicht alleen door gebrek aan
tijd niet verwezenlijkt zullen
worden. Het is te hopen dat zij,
ook wanneer zij eenmaal tot de
zwaarste taak geroepen is, niette
min tijd zal vinden zich op deze
meest individuele wijze uit te le
ven als een ontsnapping aan een
te knellende band van plicht,
ernst, zorg en vormelijkheid.
Zeer belangrijk ls in haar Ca
nadese tijd ook de grote vriend
schap geweest tussen Beatrix en
Renée Röell, het dochtertje van
een vriendin van Prinses Juliana,
dat zij reeds in Nederland had
leren kennen. Op de laatste foto,
die van haar in Nederland werd
gemaakt vóór haar ballingschap,
speelt Beatrix met dit vriendin-
netje-voor-het-leven bij de in
gang van de schuilkelder bij het
Huis ten Bosch.
Kinderen, vooral Koningskin
deren zijn nimmer vrij in de keu
ze van vrienden en vriendinnen;
zij kunnen slechts kiezen uit een
een voorgesorteerde collectie, die
door de ouders acceptabel wordt
geacht.
De vriendschap tussen Beatrix
en Renée is gebleken bestand te
zijn tegen de overgang tussen ge
dwongen keuze van de jeugd en
vrije keuze van de volwassenheid.
Jarenlang bleven zij eikaars
persoonlijkheid aanvullen. De
enigszins vroeg-ernstige en voor
zichtig - evenwichtige tegenover
en naast de drieste, uitbundige,
zeer bepaald gerichte natuur van
Beatrix.
De invloed van deze vriend
schap op de vorming van Prinses
Beatrix is zeer groot geweest,
hoewel invloeden van deze aard
nimmer in maten zijn uit te
drukken.
Een vriendelijke „bobby"
helpt de kleine Beatrix over
een Londense straat, terwijl
haar moeder met Irene in de
kinderwagen haar al is voor
gegaan in de donkere dagen
tussen het vertrek uit Neder
land en de doorreis naar Ca
nada. Het begin van een zeer
invloedrijke ballingschap.