EIDSCH
DAGBLAD
RUIMTE VLUCHT MET
LANDING BEKROOND
Vlotte noodlanding op
schuimkussen Schiphol
A
UTO BIERMAN N.V.
JMc. Divitt en White terug na 97 uur en 57 minuten
>os
jen
Baardige astronauten werden
uitbundig verwelkomd
Handbesturing niet bruikbaar
Slotfase
UL
RUSSISCH SCHOT
NAAR DE MAAN
'1
Halve week
onderweg
MIJNRAMP IN
JOEGO-SLAVIË:
117 DODEN
Zelfs in ruimte
onder de plak!
Wijziging
in Kremlin
op komst
VREDESOPROEP
VAN JOHNSON
Epidemie
in Assam:
400 doden
(Due/
teuwo
■ericfit 1 maart 1860
DINSDAG 8 JUNI 1965
Ito. 31584
El A. fil v&d uishoeck
[dredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per Kwartaal, f 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
WKte Singel l, Lelden Giro no 57055
ÏRES*
;n. HHet zwaarste deel van jullie tocht zal pas
[innen wanneer jullie uit zee zijn opgepikt",
Grissom vanuit het controlestation in Hous-
tot de ruimtevaarders Mc.Divitt en White,
voordat zij zouden gaan landen. Grissom
het weten, want die had ook al tweemaal
:oiets achter de rug gehad,
nrte tijd later moest het tweetal dit ervaren,
ta zij op het vliegdekschip Wasp werden af
let door een helikopter. De tweeduizend kop-
h tellende bemanning stond aangetreden en
if een oorverdovend gejuich aan, toen Mc.
>prijzJritt en White, breed lachend, over een rode
iHburJer naar schout bij nacht McCormick liepen
""oÜ zich te melden. Een grandioze vlucht, met
vele moeilijkheden maar ook talloze hoogtepun
ten, was voltooid.
Donderdag om 16.16 uur Nederlandse tijd
stuwde een Titan raket de Gemini-IV capsule
naar een baan om de aarde. Gisteravond om
18.13 uur landde de Gemini veilig in de Atlan
tische Oceaan, ongeveer 627 km van Kaap Ken
nedy. De vlucht had 97 uur en 57 minuten ge-
duurd, zeven minuten langer dan was voorzien.
Daarmee vestigden de bemanningsleden een
Amerikaans duur-record en een absoluut duur-
record voor tweemansvluchten. Het Russische
duurrecord voor tweemansvluchten bedraagt
ruim 26 uur.
5 laatste uren voor de landing werden ietwat overschaduwd door de
s, dat de ruimtevaarders gedurende deze laatste fase van hun vlucht
grotere moeilijkheden te kampen zouden krijgen dan was gedacht. Ge-
ten was namelijk, dat een elektronische rekenmachine aan boord van
Gemini niet gebruikt kon worden, zodat de astronauten zelf de bereke
nen voor hun „landingsbaan" moesten uitvoeren en dat de landing
l automatische besturing zou moeten geschieden. Alles verliep echter
rtreffelijk. Alleen kwamen zij, doordat ze een van de remraketten iets te
eg lieten ontbranden, in een licht afwijkende baan terecht, waardoor
cabine ongeveer zeventig kilometer ten westen van de tevoren vast-
irrui 'e^e 'anf,'n£splaats *n zee terecht kwam.
i slotfase van de vlucht begon
Hawaii met het in werking
de kleine raketmotoren.
zorgden ervoor, dat de cabine
e baan met een grootste
ind tot de aarde van 157 kilo-
r kwam. Dit moest gebeuren om
sekeren dat zelfs bij het weige-
de remraketten, de cabine
de aarde zou terugkeren. De
i raketten werkten twee minu-
;eb|en veertig seconden. Twaalf mi-
]en later, om 17.57 uur Ned. tijd
n #tak Mcdivitt de remraketten, die
ff de terugkeer in de dampkring
sten zorgen. Het ruimtevaartuig
toen juist het Mexicaanse volg-
Guyamas gepasseerd en vol-
zijn 62ste omloop om de aarde.
de ontbranding van de rem-
brak de gevaarlijkste fase
I de landing aan. De cabine
'md zich nog op een hoogte van
litig kilometer toen de „duik in
Jdampkring" werd gemaakt. Het
an de cabine bescherm-
gde ruimtevaarders, die een druk
achtmaal de zwaartekracht
doorstaan, afdoende tegen
t 1700 graden oplopende tempe-
pur aan de buitenkant. De wrij-
te van de lucht verminderde de
*heid van de Gemini van 28.000
f minder dan 1120 kilometer per
yngeveer dertien minuten na het
kieken van de remraketten ont-
iwde zich op een hoogte van vjjf-
tIn kilometer boven de Atlantische
eaan een hulpparachute, die de
ruimtevaartuig moest
juinen en de cabine stabiliseren.
I.4f
controleerd. Maar om 18.16 Ned ttfd
was het dan zover, en konden -• het
luik openen. Enkele minuten later
werden ze aan boord van een van de
helikopters gehesen die direct koers
zette naar de Wasp, die al op volle
kracht naar de plaats van de landing
onderweg was.
Opgewekt maar
hongeris en moe
c1 c
De enige klacht van de ruimte
vaarders by hun aankomst op de
„Wasp" was. dat zc honger hadden.
Hun stemming was, ondanks hun
vermoeidheid, opperbest. Na een eer
ste lichamelijk onderzoek, er zullen
er de komende dagen nog vele vol
gen, gebruikten ze een stevig maal
een banket vergeleken met het
gedroogde voedsel dat ze de afge
lopen vier dagen hebben genuttigd.
Drie dagen lang zullen McDivitt en
White aan boord van het vliegdek
schip blijven voor een nauwgezet me
disch onderzoek Ze zullen moeten
verslag moeten uitbrengen van hun
ervaringen aan artsen en geleerden.
„Beide mannen zijn veel beter dan
wij verwachtten", zei de glimlachen-
Rusland heeft hedenochtend opnieuw een ruimtecapsule naar
de maan gelanceerd, de Loenik VI. Dit is het tweede maanschot
van de Russen binnen een maand. Op 10 mei werd de Loenik V
naar de maan gelanceerd met de opdracht, een zachte" landing
te maken. Dit mislukte. De Loenik V sloeg op 12 mei te pletter op
het maanoppervlak.
Er is thans niet bekend gemaakt, of wederom een zachte" lan
ding in de bedoeling ligt, dat wil zeggen een door raketten zodanig
afgeremde landing, dat in de capsule aanwezige instrumenten on
beschadigd op de maan worden gedeponeerd door waarnemingen
ter plaatse.
minuten later, op een hoogte
drie kilometer, ontplooide het
'dvalscherm zich. Drie minuten
W, om 18.13 uur lag de cabine in
- De juichkreten van '.e inzitten-
braken de spanning.
Roordat McDivitt en White hun
we cabine mochten verlaten
lesten nog de laatste gegevens over
(o gezondheidstoestand orden ge-
lel
WEERBERICHT
Ie
|Pet KNMI verwacht van heden-
Ik morgenavondhalf tot zwaar be-
P&t met plaatselijk regen. Overwe-
Pd zwakke veranderlijke wind. De
Ifde middagtemperaturen als van-
feg of iets lagere.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
9 JUNI
vJon op: 4.21 uur; onder: 20.58 uur.
ffan op: 15.53 uur; onder: 2.31 uur.
'Jogwater te Katwijk te 11.59 uur,
«water te 7.26 en 20.06 uur.
Rt nummer bestaat uit 24 pagina's
De Loenik IV werd door een meer-
trapsraket in een baan om de aarde
gebracht en vanuit die parkeerbaan
door de laatste rakettrap in een
baan naar de maan gelanceerd. Door
Tass werd medegedeeld, dat de reis
naar de maan drie en een halve dag
zal duren, dwz langer dan de reis van
de Loenik V. De Loenik VI weegt
1442 kg, iets minder dan de Loenik
V die 1472 kg woog.
Indertijd werd door de Russen bij
de lancering van de Loenik V even- I
min gezegd, of een zachte landing op j
het programma stond Dit werd eerst
een dag na de lancering in bedekte j
termen wereldkundig gemaakt. Toen j
die „zachte" landing mislukte door
dat de remraketten niet op het juiste
moment gingen werken (het gaat
hierbij om onderdelen van secon
den) werd slechts verklaard, dat de
Loenik „op de maan afkomend een
grote hoeveelheid gegevens verzamel
de, noodzakelijk voor de verdere ont
wikkeling van een systeem voor een
zachte landing op het maanopper
vlak".
De techniek van een zachte landing
moet beheerst worden voor een be
mande vlucht naar de maan, omdat
instrumenten op het maanoppervlak
zeer vele gegevens over de bodemge
steldheid moeten doorgeven alvorens
men daar een mens durft te laten
landen.
de arts die hen had onderzocht.
„Beiden zijn veel beter dan Gordon
Cooper na «zijn 34 banen om de
aarde".
Niettemin was McDevitt zeeziek
toen hy zich in de capsule op zee
bevond, waarna White dit voorbeeld
B\j een gasontploffing in een
kolenmijn in de Joegoslavische
plaats Kakanj, in Bosnië, zijn giste
ren 117 personen om het leven
gekomen en tientallen gewond. Toen
de ontploffing zich voordeed, waren
ongeveer 200 mijnwerkers in de des
betreffende schacht werkzaam.
De mogelijkheid bestaat, dat er
nog meer slachtoffers te betreuren
zijn, daar reddingsploegen er nog
niet in geslaagd zijn de plaats van
de explosie op 150 meter diepte
te bereiken. Vermoedelijk zijn
hier nog enkele mijnwerkers ingeslo
ten. Giftige gassen en vallend puin
belemmeren de reddingspogingen ten
zeerste.
In de provincie BosniëHerzego-
wina is nationale rouw afgekondigd.
In 1934 heeft zich in Kakanj een
soortgelijke ramp voorgedaan
toen kwamen 127 mijnwerkers om
het leven.
Negentien Koreaanse mijn
werkers raakten gisteren van de
buitenwereld afgesloten tijdens een
storing in een mijn op 160 km van
Seoel. De instorting werd veroor
zaakt doordat een pijp van de water
leiding op 800 m. diepte sprong.
Twee mijnwerkers kwamen hierbij
om het leven, de overige zeventien
konden worden gered.
volgde aan boord van de Wasp. Dit
waren echter gevolgen van de zeer
plotselingen milieuveranderingen in
zeer korte tijd, niet gevolgen van de
vlucht zelf.
Slot pag. 2
Na de geslaagde ruimtevlucht
melden de astronauten Edward
White (links) en James McDi
vitt zich bij admiraal McCormick
op het vliegdekschip Wasp.
De artsen van de NASA heb- i
ben zaterdag de „ruimte-twee-
ling" de raad gegeven, meer te i
drinken nadat McDivitt ge- i
klaagd had over een wat droge i
keel. De vrouwen van de ruimte- i
vaarders, die enkele uren later i
weer een kort telefoongesprek i
met hun echtgenoten voerden i
prentten hun die raad nog eens i
goed in. „Drink eerst eens wat i
t water", zo begon mevrouw
i White haar gesprek. „Tot uw ff
i orders. Ik drink. Opdracht uit- 9
f gevoerd. Intussen wil ik je wel
i zeggen dat jouw stem heel wat ff
i aangenamer klinkt dan die van f
9 Gus", zo antwoordde White, ff
i '„Gus" Grissom is de ruimte- 9
t vaarder die. op de grond, de in- t
t structies van de NASA aan het 9
i tweetal overbrengt.) White was 9
i de eerste, die in de ruimte een 9
9 bevel van zijn vrouw opvolgde, 9
9 Ook een primeur!
„Er broeit iets groots in Moskou",
aldus het Amerikaanse tijdschrift
„U.S. News and World Repost". In
een bericht van vier regels in zijn
rubriek „Worldgram" schrijft het
blad dat een lid van zijn staf deze
uitdrukking in verscheidene Oost-
europese hoofdsteden heeft gehoord.
„De communisten zijn van mening
dat er in Rusland een leiderschaps-
wjjziging op til is. Onder de com
munisten doen geruchten de ronde,
dat het centrale comité van de Sow-
jet-Unie spoedig in Moskou zal
bijeenkomen", aldus het blad.
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Gezagvoerder Roland Hafeli, van de Fokker Friendship H.B.-
A.A.U., van de Zwitesrsg luchtvaartmij. Balair, voerde gister
avond omstreeks half negen op Schiphol een perfecte noodlanding
uit. Na viaa de radio instructies te hebben ontvangen van Fokkers
chef invlieger, Jas Mol zette hij het toestel, waarvan het neuswiel,
waarschijnlijk ten gevolge van een blikseminslag, drie uur tevoren
boven de luchthaven van Bazel geweigerd had naar buiten te
komen, met de neus op een 500 meter lang, 3 meter breed schuim
kussen aan de grond.
Luid applaudisserend vlogen de 44
merendeels Zwitserse passagiers hem
even later om de nek. Voor de ste
wardessen, Monique Hess en Hedy
Moser, uit Bazel, werden bloemen ge
bracht, uit dank voor de geruststel
lende manier waarop zij de moeilijk
heden hadden weten op te vangen.
Bliksem
De Friendship was gistermiddag om
tien over half vijf uit Genève naar
Bazel vertrokken. Onderweg sloeg de
bliksem in. Toen hierna boven Bazel
bleek, dat het neuswiel weigerde, zet
te de gezagvoerder na overleg met de
directie van Balair, een dochteron
derneming van Swissair, koers naar
Schiphol. Overweging: daar zetten
we hem neer voor de deur van de fa
briek en daar kan men ons beter hel
pen dan in Bazel.
Op Schiphol waar men ondertussen
van dit voornemen op de hoogte was
gesteld, werd omstreeks zeven uur
groot alarm gegeven en begon men
met het leggen van een schuimkus
sen om vonkvorming bij de landing
te voorkomen. Om half acht ongeveer
arriveerde de Friendship boven de
luchthaven. Hier bleef het nog een
uur rondcirkelen om met zo weinig
mogelijk brandstof te landen.
Wilde eend
De gezagvoerder waagde tenslotte
de landing. Het toestel kwam met
minimale vaart aangevlogen en zette
met de staart naar beneden en de
neus omhoog als ene wilde eend, die
op het water neerstrijkt, voorzichtig
de vier wielen, die zich twee aan twee
aan weerzijden van de romp onder
de vleugels bevinden, in het witte
schuim van de baan. Het toestel rolde
eerst nog voort op de vier wielen, de
romp horizontaal trekkend en begon
naarmate de vaart minderde, lang
zaam voorover te hellen totdat bij
zeer geringe snelheid de neus van het
vliegtuig in het schuim terecht kwam.
De machine schoof nog een aantal
meters over de baan en stond toen
stil.
Vervolg pagina 2
Advertentie
President Johnson heeft een op
roep tot de leiders van alle commu-
nmis<hc landen gericht om geza
menlijk over de vrede te praten. De
oorlog in als zijn vormen moet tot
het verleden gaan behoren. „Laten
wij bijeenkomen om elkaar te bewe
gen naar rede te luisteren", aldus
dc Amerikaanse president in een toe
spraak in de r.k. universiteit van
Washington.
De verloofde van Prinses Mar
griet, de heer P. van Vollen
hoven ,is eerste pinksterdag in
de Hooglandse Kerk in Leiden
bevestigd als lidmaat der Ned.
Herv. Kerk. Na zijn bevestiging
verlaat de heer Van Vollen-
hoven via de kosterswoning het
kerkgebouw.
LEIDEN KATWIJK
tel: 01710 - 40447 tel: 01718 - 4299
3|
tel:
e huurwagens zij
40447
n steeds in top-conditie. diverse merken
Ruim 400 personen zijn omgeko
men in de zes weken, dat er een
epidemie van gastro-enteritis (ont
stok'og van maag en darmen) heerst
ln de staat Assam in het oosten van
i Int ia. De epidemie duurt nog voort.
9 Uit het Leiclsch Dagblad van f
8 Junij 1865: J
ff In de straten van Parijs 9
9 wordt thans de aandacht 9
ff door een armen stomme ge- ff
ff trokken, die een pop bij zich J
ff heeft, welke zeer verstaan-
f baar de woorden: „een aal- f
J moes, als 't u blieft!" uit-
J spreekt. f
Dr. Blackburn, die be- 9
ff schuldigd werddat hij door 9
ff middel van met de gele 9
ff koorts besmette kleederen die 9
ff ziekte naar New York wilde
f overbrengen, is te Montreo
f in Canada gearresteerd 9
