Eduard Flipse grandioos
gehuldigd bij afscheid
Damesmode
Komt ook in Leiden
kunst
kaleiooscoQp
Jaarlijks eregeld
van ƒ5000
toegekend
INTERESSANTE EXPOSITIE:
BRIEVEN 50 COMPONISTEN
Hevige kritiek op het
beheer van museum
DUET
MORGEN
RIPOLIN
m
Kunstenaars -protest
tegen oplossing voor i
operakoor en -orkest
U weet
het
al lang
PENSEEL
LEÏDSCH DAGBLAD VRIJDAG 4 JUNI 1965 VIERDE BLAD
Rotterdam heeft ..zijn" dynamische dirigent Eduard Flipse. die
zo onvoorstelbaar veel voor de opbouw van het muziekleven in
deze stad heeft gedaan gelijk ook voor dat in Leiden gister
avond in de feestelijk versierde schouwburg, een grandioos af
scheid bereid, nadat hij zijn programma, bestaande uit de Tweede
Symfonie van Léon Orthel. Diepenbrocks elegie ..Die Nacht" (met
Aafje Heynis als soliste), het pianoconcert van Willem Pijper, met
Flipse's broer Marinus aan de vleugel en na de pauze de suite
..Bachus et Ariane" van Roussel. met alle facetten
kunstenaarschap geleid had.
Na afloop van het concert, waarop
de vitale Flipse duidelijk blijk gaf
nog steeds over de stuwende kwali
teiten te beschikken, welke hem zijn
ganse leven gekenmerkt hebben, vond
in de foyer een receptie plaats, waar
op honderden hem de hand kwamen
drukken. Mr. H. J. Reinink, direc
teur-generaal voor de kunsten, ken
de de scheidende dirigent namens
minister Vrolijk een bijzonder ere
geld toe, namelijk vijfduizend gulden
Dit concert werd bijgewoond door
talrijke vooraanstaande persoonlijk
heden uit het muziekleven. Na af
loop schetste burgemeester Thomas-
i de grote verdiensten van Eduard
Flipse als dlirigent van het Rott.
Philh. Orkest, maar ook voor het
ganse Nederlandse muziekleven. Hij
er o.a. op, dat zonder hem ver
moedelijk nooit de nieuwe muziek
tempel aan de West-Kruiskade tot
6tand zou zijn gekomen. Ook werd
het woord gevoerd door de voorzitter
i de Stichting Rott. Philh. Orkest
H. N. Wakkie en de voorzitter
i de Vereniging tot instandhou
ding van het Rott. Philh. Orkest, de
heer Ph. van Ommeren. Mr. Wakkie
prees speciaal de „mens" Flipse. die
véél meer deed dan „alleen maar
Advi
spaar plezierigmet
iXYLOXS
'E met gratis
waardezegels
van 15 en 25 ct.
vraag vooral om de
DUET-spaarkaart
Duidelijk is op deze bijzondere
avond gebleken, welk een grote en
warme plaats Eduard Flipse m de
an zijn groot I harten van tallozen inneemt. Het valt
1 dan ook niet te ontkennen, dat deze
onverwoestbaar „jeugdige" dirigent
muziek maken", doch daarnaast j ontzaglijk veel voer de bloei van het
steeds op de bres stond voor de be- muziekleven in de Maasstad heeft
langen van de orkestleden. Eduard gedaan, iets, waarvoor men hem tot
Flipse sprak een uitvoerig dank- j jn lengte van jaren dankbaar 7,al
woord en deed tenslotte onder zijn. Zijn energie en grote stuw-
I kracht zijn in 1961 reeds beloond
I met de toekenning van de hoogste
J onderscheiding, die Rotterdam kent,
namelijk de „Van Oldenbarnevelt-
penning". De „vernieuwer" Flipse
applaus een beroep op de overheid,
het publiek en het orkest, „het ver
maledijde rapport-Witteman uit ae
wereld te helpen". Men zal er voor
moeten zorgen, dat het Rott. Philh.
Orkest tot de eersten wordt gere-
■Jr Op het vliegveld van Fiu-
le in Italië arriveerden Maria
Pia Conté (Miss Cinema Roma
1965) en Wanda Anderson, (r.)
(Miss Parijs 1965). Beide
schoonheden zullen in een de
tectivefilm spelen, in het genre
fames-Bond, die in Italië
wordt opqenomen.
Wellington geen
échte Goya?...
Er is twijfel gerezen aan de echt
heid van het aan Goya toegeschreven
portret van de Hertog van Welling
ton, dat in augustus 1961 uit de
National Gallery in Londen is gesto
len en op 22 mei van dit jaar onver
wacht is teruggevonden in het baga
gedepot van een station in Birming-
De twijfel is gebaseerd op de be
vinding van de medailledeskundige
E. C. Joslin van de firma Spink and
Son, dat tegenstrijdigheid bestaat
tussen de onderscheidingen, die de
Hertog op het portret draagt en de
datum, waarop het doek volgens de
National Gallery zou zijn geschilderd.
De bedoelde onderscheidingen
kunnen n.l. niet eerder zijn verleend
dan in 1816, 4 jaar na 1812, uit welk
jaar het schilderij volgens de Natio
nal Gallery zou dateren.
In dit verband is het interessant,
dat sir Gergard Kelly, ex-president
van de Kon. Academie, reeds lang
geleden heeft beweerd, dat het
schilderij een vervalsing was.
„Als dat een Goya is, ben ik een
meisje", zei hij tot journalisten.
Hij schijnt nu bondgenoten te
kragen, die zijn mening steunen,
o.m. de kunsthistoricus Gerald Reit-
linger, die verklaarde, dat het colo-
riet te opzichtig leek voor Goya en
opperde, dat de een of andere mid
delmatige schilder uit de school van
Sir Thomas Lawrence het wellicht
had gemaakt.
De conservator van de National
Gallery, Martin Davies, weigert
SCHILDEREN
MET
heeft een strikt eigen stempel op
zijn programma's gelegd en tijdens
zijn loopbaan niet minder dan 101
wereldpremières gebracht, waarvan
83 van Nederlandse werken en 282
eerste uitvoeringen in Nederland.
Ook het Leidse muziekleven heeft
van zijn grote gaven ruimschoots
kunnen profiteren: de getrouwe be
zoekers der K. en O.-concerten weten
daarvan mee te praten!
Naar bekend, zal Eduard Flipse
nog dirigeren tijdens het concert ter
gelegenheid van de opening van
nieuwe Rotterdamse muziekcentrum,
een eer. welke hem ten volle toe
komt. Ook zal hij nog als adviseur
aan het Rott. Philh. Orkest verbon
den blijven.
De ovaties, het minutenlange ap
plaus en de vele bloemstukken welke
Eduard Flipse op deze avond ten deei
zijn gevallen, zullen hem ervan over
tuigd hebben, hoezeer men de jaren
lange arbeid van deze ras-„muzikant"
hecit gewaardeerd en welk een be
wondering men hem toedraagt.
De naam „Flipse" zal voor altijd in
de geschiedenis van het Rott. Philh.
Orkest gegrift staan.
Hy moge dan in Etten (N.-Br.)
zijn „tuin gaan wieden": zo af en
toe zal men nog wel eens een beroep
op hem doen.
Mogen ook de Leidenaars Eduard
Flipse, van wie zij zo veel geleerd
hebben, nog eens terugzien!
nèt even anders
Witteveen - reeds een begrip voor damesmode in
AMSTERDAM - Kalverstraat, HAARLEM, EINDHOVEN,
UTRECHT, AMERSFOORT, NIJMEGEN, MAASTRICHT,
•ROTTERDAM, AMSTELVEEN en AMSTERDAM-Osdorp.
DEN HAAG (i.o.)
Belgische Opera
naar ons land
De Belgische Opera zal deze maand 1
een tournee door ons land maken, i
waarbij La Traviata van Verdi zal
worden opgevoerd.
De voorstellingen zijn op 9 juni as.
In Eindhoven. 11 juni in Nijmegen en
13 juni in Heerlen.
De leider van de Opera. Maurice
Huysman zal in oktober de leiding
van de Ned. Opera
Haags Gemeentemuseum toont:
(Van onze kunstredactie)
In oktober 1891 schreef de componist Max Bruch een brief aan
de dirigent f. A. H. van Zuylen van Nijevelt over de uitvoering
van een triller op G in het derde vioolconcert van Bruch. In het
manuscript was er geen ruimte om de a te noteren. Daarom schreef
Bruch erbij „mit A" om te voorkomen dat de triller op G met as
zou worden gespeeld. Toen het vioolconcert werd gedrukt bleef
zijn aantekening staan. De zetter maakte er evenwel de meisjes
naam Mita van. Daarop wijst Bruch van Zuylen van Nijevelt. hij
voegt eraan toe, dat hij om het voorval zelf erg heeft moeten
lachen, ofschoon het hem nogal wat schrijfwerk heeft bezorgd om
..Mita' te verklaren.
Oostenrijk, Polen en Rusland. Ze ge
ven een indruk van het historisch
belang van de gehele verzameling
brieven van componisten die het
Haagse Gemeentemuseum bezit.
De expositie duurt tot eind augus-
In Dordrecht
Verontwaardiging over de benoeming
van directeur
De overeenkomst
nieuwe beheersvorm
voor een In de ledenvergadering van Dór-
hef drechts Museum ontstond tegen het
Dordrechts museum die het ge-|I2S? eent n^al
u heftige oppositie. De tegenstanders
eentebestuur en het bestuur
van de Vereniging Dordrechts
Museum resp. aan de gemeente
raad en aan de ledenvergadering
ter goedkeuring hebben voorge
legd. is daar heftig bekritiseerd.
wilden de toestand laten zoals zij
was, maar verlangden van de ge
meente een veel hogere subsidie dan
de f 27.500 waarop de gemeentelijke
bijdrage is vastgesteld.
miljoen gulden voor 25 jaar in bruik
leen wordt gegeven aan een in
het leven te roepen stichting die zal
worden bestuurd door drie uit de ver
eniging te benoemen personen,
drie door de gemeenteraad aan te
v/ijzen bestuurders en een door de
zes benoemden aan te wijzen lid.
De gemeenteraad van Dordrecht
heeft deze overeenkomst al goedge
keurd. Men vond haar niet ideaal,
maar meende dat op deze wijze be
reikt was, dat de gemeente meer zeg
genschap in de gang van zaken zal
kragen.
De opposanten voerden allerlei be
varen aan en spraken o.m. de vrees
dat uit, dat de gemeente zich ook met
de artistieke zaken zal gaan be-
Deze brief van Bruch is te zien
op de expositie in het Haagse Ge
meentemuseum, samen met hand
schriften van nog 49 componisten.
Het is een tamelijk willekeurige se
lectie uit de duizenden brieven van
componisten die het museum bezit.
Thans wordt een brievencatalogus sa
mengesteld, wat volgens de directie
van het museum van groot belang
moet worden geacht voor het ar
chiefonderzoek.
Met de „vijftig brieven van com
ponisten" wordt de aandacht geves
tigd op een van de aspecten van de
collectie-Scheurleer van het Gemeen
temuseum, die door schenkingen en
door In het museum ondergebrachte "2ig Nedertand
J. S. Bach schreef in 1731 een kwi
tantie voor terugontvangen drank -
belasting ter waarde van „fünf Tha
ler" voor „Dreij Pass". Haydn zond
in 1799 een uitgever in Wenen zijn
vijfde kwartet ter afschrijving. Van
Ludwig von Beethoven is er een brief
in keurig Frans, die hij waarschijn
lijk heeft laten schrijven door een
vertaler,
schrijft
vende woorden over diens compost
ties en zou het fijn vinden als Ver-
hulst eens een opera zou compone-
Cleveland Orchestra
komt naar ons land
Concerten in Amsterdam
en Scheveningen
Een
Robert Schumann laat uit Den
Haag aan een boekhandelaar in Leip-
zeer
muzikaal land is en dat men daar
van in het buitenland geen weet i deem en
heeft. Camille Saint-Saëns schreef I al Iano.pr
in 1897 aan Johan Wagenaar een van
zijn teksten te mogen gebruiken voor
een compositie voor koor en orkest.
Edward Grieg vertelt aan Julius
Röntgen over zijn verblijf op de
berghut by Tinhölen. Daar heeft hij
een volksmelodie gehoord, die in de
brief aan Röntgen als pianobewerking
staat genoteerd. Chopin beval Char
les Gounod aan bij een Weense uit
gever. George Gershwin recomman
deerde in 1928 enkele van zijn songs
de zangeres Anna El-Tour. in
van Amerika's grootste er
bekende orkesten, het ui
byna 120 musici bestaande Cleve-
I land Orchestra, wordt woensdag 23 een blief die hy kennelijk
juni a.s. in drie vliegtuigen uit Lon- o-etaresse dicteerde,
den op Schiphol verwacht. In het Dat de componisten Willem Pijper
derde toestel, dat tegen de avond j en J. van Gilse het weer goed met el-
jaren-
kaar konden vinden
lange ruzie blijkt uit een brief
Pijper aan Van Gilse. In de brief
komt een beoordeling voor van com
posities die in 1941 waren ingezonden
voor de „Rotterdamse prijsvraag".
De brieven vier uit de 18de, 26
uit de 19de en de overige uit de 20ste
eeuw zijn van componisten uit
Amerika, België, Duitsland, Frank
rijk, Italië, Nederland, Noorwegen,
wordt verwacht, zullen de
10.000 kg wegende
ten worden vervoerd. De minimale
waarde van deze kostbare lading
wordt opgegeven als bijna 1.2 mil
joen gulden.
Onder leiding van de 67-jarige di
rigent George Szell zal het orkest
donderdagavond 24 juni, in het Am
sterdamse Concertgebouw wei ken
van Wagner, Barber en Schubert ten
gehore brengen en vrijdag 25 juni
een tweede en laatste concert geven
in het Scheveningse Kurhaus. Beide
concerten vormen een onderdeel van
het Holland Festival.
Het Cleveland Orchestra, dat tot
slot van een wekenlange Europese
tournee ons land bezoekt, is nog be
trekkelijk jong. Opgericht in 1918
verkreeg het 13 jaar later, dus in
1931, een eigen gebouw, de Seve
rance Hall, die over de gehele we-
te"'Sk WOTdt VO°r ZUP' Perfe°" 1 De Pr"t-Descai'tes de
Solist bii het concert op 24 juni I Ging Frankrijk-Nederland is gisteren
in Amsterdam aal zijn de pianist in parijs uitgereikt aan Louis Fes-
John Browning. Wegens een
polsblessure zal voor het Tweede con- sard voor z*"1 P™efcchnft «ver de
eert Leo Fleisher als piano solist i Nederlandse auteur Jan Slauerhoff.
worden vervangen door Grant Jo- j £>e 40-jarige Fessard is leraar Duits
hannesen. In Scheveningen staan 1
werken van Rossini, Mozart en J aan een ^ceum m franse hoofd-
Schumann op het programma. stad.
Prix-Descartes
voor Louis Fessard
Zij verweten het bestuur ak
koord te zijn gegaan met een af-
keuringswaardige overeenkomst, die
de vereniging zal uithollen. Zij
toonden zich voorts verontwaardigd
ov.er het feit dat in de plaats van
de G6-jarige heer L. J. Bol tot di
recteur van het museum (tevens
directeur van het gemeentelijk mu
seum Van Gijn) is benoemd de heer
P. N. H. Domela Nieuwenhuis, ter
wijl de heer Bol in functie had wil
len blijven. Deze nieuwe directeur is
dinsdagmiddag in alle stilte geïnstal
leerd.
Het bestuur verdedigde de te slui
ten overeenkomst o.m. op grond van
het feit, dat de gemeente behalve
haar jaarlijkse subsidie het gebouw
van het museum kosteloos ter be
schikking stelt en onderhoudt en dat
kosteloos ter be
schikking stelt en onderhoudt en dat
het het gemeentebestuur niet moge
lijk is een hogere subsidie te verle-
i, als niet de mogelijkheid tot het
uitoefenen van een grotere zeggen
schap werd geschapen.
In een tumultueuze vergadering
werd tenslotte een voorstel aanvaard
om de beslissing over de te wijzigen
beheersvorm uit te stellen in de
hoop dat dan de gemoederen zouden
zyn bedaard.
Dat was ook min of meer het ge
val. Het bestuur liet voor de verga
dering begon, een weerwoord uitrei
ken cp de nota die het comité tot
I behoud van Dordrechts Museum had
In het artikel wordt dit beleid i komst van het departement met de laten verschijnen.
„ïonduit onvei antwoord genoemd. erkende organisaties zullen worden Omdat tenslotte ook de oppositie
Het besluit was reeds voor de bespre- j gevoerd over de arbeidsvoorwaarden geen alternatief zag, ging zij akkoord
king op 24 mei aan de pers meege- van de beide nieuwe instellingen. I niet het voorstel het bestuur te
1 had de oplossing dus maar men gaat daarbij kennelijk machtigen de handelingen voor te
het hoofd, maar nage- voorbij aan de moeilijkheid, dat voor bereiden die uiteindelijk zullen lei-
de beide den tot oprichting van de Stichting
de vereniging zal participe-
De algemene bond van kunstenaars (aangesloten bij het NVV)
heeft in zijn orgaan ..De Kunstenaar" nog eens geprotesteerd tegen
Mendelssohn-Bartholdy de 9an9 van zaken rond de vorming van het nieuwe operakoor. Op
Johannes Verhulst lo- 24 mei hoorden de kuhstenaarsorganisaties dat het nieuwe koor
organisatorisch wordt ondergebracht bij het Ned. Kamerkoor en
in samenwerking met dit koor ook een Nederlands Philharmonisch
Koor zal vormen.
laten de organisaties daarover te I de bestaande delen uc
raadplegen. De kunstenaarsbonden stichtingen reeds arbeidsvoorwa
zouden tegen de „constructie
ge bezwaren hebben aangetekend,
aldus „de kunstenaars". De algemene
bond zal binnenkort hierover contact
opnemen met minister Vrolijk (Cul
tuur, recreatie en maatschappelijk
werk).
Men mag van vocalisten die vele
jaren (sommige 20 jaar> bij de
Opera hebben gezongen, niet ver
wachten dat zij kunnen voldoen aan
de eisen die de leider van een sym
fonisch koor him daarvoor stelt",
aldus dit blad. Nu is ook verklaard,
hoe het komt dat nauwelijks de helft
van de leden van het koor van de
Ned. Opera die zich aan de zang-
proef hebben onderworpen, waardig
is bevonden onder Felix de Nobel te
gaan werken.
„Wij willen dan ook onomwonden
uitspreken dat wij ons door de toe- j
zeggingen van de v.m. Staatssecre- j
taris die de oprichting van afzon- i
derlijke stichtingen voor het Opera- I
koor en het nieuwe orkest in het J
uitzicht heeft gesteld, misleid ge-
voelen. Wy zullen ons hierover op
korte termijn met minister Vrolijk
In verbinding stellen".
„Hetzelfde geldt", aldus dit blad,
„ln zekere zin voor het nieuwe orkest
dat wordt ondergebracht bij het
Ned. Kamerorkest, al komt het
orkest, dat belast zal worden met
begeleiding van ballet- en kooruit
voeringen. onder leiding van de heer
Louis Stotijn. leraar orkestdirectie
en dirigent van de orkest klasse van
't Kon. Conservatorium voor muziek
!n Den Haag.
Wel wordt gewag gemaakt van
onderhandelingen die door tussen-
den zijn vastgesteld.
U weet het al lang
Of U hebt het nu gehoord, dat PENSEEL
zoveel zorg besteedt aan de met vakman
schap samengestelde collectie.
Ook deze week weer gloednieuwe pakken
uit Groningen, maar ook uit Engeland,
Frankrijk, Duitsland, enz.
Door onze verbouwing is de ruimte nu veel
groter en de sortering ook: kostuums, eerste
etage, sport- en regenkleding parterre.
Neem de moeite dit zelf te bekijken.
(Ook al heeft U nu niets nodig).
Haarlemmerstraat
Leiden
